Cha Gerald E. Murray, trên The Catholic Thing, ngày 15 tháng 2 năm 2025, nhận định rằng Lá thư của Giáo hoàng Phanxicô gửi các Giám mục Hoa Kỳ về những gì ông mô tả là "cuộc khủng hoảng lớn đang diễn ra tại Hoa Kỳ với việc khởi xướng một chương trình trục xuất hàng loạt" rõ ràng có ý chỉ trích việc Tổng thống Trump thực thi mạnh mẽ luật nhập cư của Hoa Kỳ. Tuy nhiên, ẩn ý trong lời chỉ trích của vị giáo hoàng đối với hành động của Trump là sự lên án về sự hiện hữu của các luật điều chỉnh hậu quả của việc nhập cảnh bất hợp pháp vào một quốc gia. Bất cứ cuộc trục xuất nào, hàng loạt hay không, hiện được coi là vi phạm nhân phẩm của những người chỉ đơn giản là tìm kiếm một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Mọi quốc gia đều có luật quản lý nhập cảnh, bao gồm cả Thị quốc Vatican, nơi gần đây đã tăng nặng hình phạt đối với hành vi nhập cảnh trái phép, bao gồm "tiền phạt từ 10,000 đến 25,000 euro (khoảng 10,200 đến 25,700 đô la) và án tù từ một đến bốn năm". Sắc lệnh tháng 12 năm 2024 do Hồng Y Fernando Vergez, Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng của Thị quốc Vatican ký, nêu rõ:
[n]hững khoản tiền phạt này sẽ được áp dụng đặc biệt đối với những người nhập cảnh bằng bạo lực, đe dọa hoặc lừa dối, bỏ qua các biện pháp kiểm soát biên giới hoặc hệ thống an ninh....Các hình phạt này có thể tăng nếu tội phạm được thực hiện bằng súng, chất ăn mòn, bởi một người cải trang hoặc nhiều người cùng nhau. Tương tự như vậy, nếu tiếp cận trái phép bằng xe cộ, hình phạt có thể tăng tới hai phần ba.... Bất cứ ai bị kết tội nhập cảnh trái phép sẽ bị cấm nhập cảnh vào lãnh thổ Vatican trong thời hạn lên tới 15 năm. Nếu vi phạm lệnh trừng phạt này, người vi phạm có thể bị phạt tù từ một đến năm năm.
Việc bắt giữ và trục xuất những người nhập cảnh bất hợp pháp vào một quốc gia và do đó không có lý do chính đáng để được phép ở lại đó chỉ đơn giản là thực thi pháp luật, bất kể là của Hoa Kỳ hay Thị quốc Vatican.
Tuy nhiên, Đức Giáo Hoàng Phanxicô mô tả "hành vi trục xuất những người trong nhiều trường hợp đã rời bỏ quê hương của họ vì lý do cực kỳ nghèo đói, bất ổn, bóc lột, đàn áp hoặc môi trường xuống cấp nghiêm trọng" là điều "làm tổn hại đến phẩm giá của nhiều người đàn ông và đàn bà, và của toàn bộ gia đình, và đặt họ vào tình trạng dễ bị tổn thương và không có khả năng tự vệ".
Ngài nói thêm rằng con người sở hữu "phẩm giá vô hạn và siêu việt", là "giá trị quyết định nhất mà con người sở hữu" và "vượt qua và duy trì mọi cân nhắc pháp lý khác có thể được thực hiện để điều chỉnh cuộc sống trong xã hội". Cho rằng một tạo vật hữu hạn có, hoặc có thể có, "phẩm giá vô hạn" là một sự cường điệu mang tính thi ca. Về mặt siêu hình, không thể có một thứ hữu hạn nào sở hữu một phẩm chất vô hạn. Chỉ có Chúa là vô hạn và có những phẩm chất vô hạn.
Luận lý học trong lời khẳng định của Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ khiến việc thực thi luật chống nhập cảnh bất hợp pháp và cư trú vĩnh viễn tại một quốc gia trở thành hành vi vi phạm sự tôn trọng dành cho mọi con người sở hữu "phẩm giá vô hạn và siêu việt" "vượt qua" bất cứ luật quốc gia nào.
Tuyên bố này rõ ràng là vô lý. Một người nhập cảnh và cư trú bất hợp pháp tại một quốc gia không thể có lý do để đòi rằng mình nằm ngoài tầm với của luật pháp vì việc thực thi luật như vậy sẽ vi phạm phẩm giá vô hạn của người đó với tư cách là một con người. Để một quốc gia như Hoa Kỳ đủ điều kiện là một xã hội công bằng và bình đẳng, liệu mọi người nhập cư bất hợp pháp có phải được miễn khỏi sự sỉ nhục của việc bắt giữ và trục xuất "bất công" không?
Ngược lại, việc thực thi luật nhập cư khẳng định phẩm giá của con người bằng cách buộc họ phải công nhận và tuân theo các luật được ban hành để thúc đẩy sự hòa hợp xã hội và chung sống hòa bình. Người vi phạm pháp luật phải chịu cùng một tiêu chuẩn như mọi người khác. Phẩm giá của họ được đề cao khi họ được nhắc nhở về nghĩa vụ tuân thủ luật pháp công bằng.
Tuy nhiên, nếu một công dân nước ngoài cố gắng nhập cảnh và lưu trú bất hợp pháp tại Thị quốc Vatican, người đó sẽ bị bắt giữ, bỏ tù, phạt tiền và bị cấm nhập cảnh trở lại lãnh thổ trong một thời gian dài. Các đặc vụ ICE có gây hại khi họ bắt giữ một người nhập cư bất hợp pháp, nhưng cảnh sát Vatican thì không?
Vậy, điều nào đúng? Có bất công không khi bắt giữ và trục xuất những người vi phạm pháp luật để được phép nhập cảnh bất hợp pháp vào một quốc gia, hay việc một quốc gia giam giữ và trục xuất những người vi phạm pháp luật để được phép nhập cảnh là đạo đức và công bằng?
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói với các giám mục Hoa Kỳ: "Tôi kêu gọi tất cả các tín hữu của Giáo Hội Công Giáo, và tất cả những người đàn ông và đàn bà có thiện chí, không nên nghe theo những câu chuyện phân biệt đối xử và gây ra đau khổ không cần thiết cho những người anh chị em di cư và tị nạn của chúng ta". Nếu đúng như vậy, thì luật của Thị quốc Vatican là phân biệt đối xử và tàn nhẫn.
Thực thế, Thị quốc Vatican nên chủ động mời những người di cư vào lãnh thổ của mình như một dấu hiệu hữu hiệu của sự tôn trọng phẩm giá của họ. Họ có yêu sách hợp luân đối với việc Đức Giáo Hoàng Phanxicô tuân thủ lời kêu gọi của chính ngài yêu cầu các nhà lãnh đạo quốc gia cho phép hầu như bất cứ ai rời khỏi đất nước của mình được đến và ở bất cứ nơi nào họ muốn. Việc xây dựng một thành phố lều trại trong Vườn Vatican sẽ là một dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy Thành phố Vatican là tấm gương cho mọi quốc gia khác.
Giáo hội chưa bao giờ dạy rằng con người có phẩm giá vô hạn, vượt trội hơn và vô hiệu hóa mọi hạn chế pháp lý đối với việc di chuyển của họ. Không ai có quyền cắm trại trong Vườn Vatican hoặc yêu cầu một phòng trong Điện Tông đồ. Không ai có quyền nhập cảnh bất hợp pháp vào Hoa Kỳ hoặc bất cứ quốc gia nào khác. Không một người di cư nào có quyền tuyên bố rằng việc di dời của họ vi phạm phẩm giá của họ, điều này "vượt qua" bất cứ luật nào quy định về việc nhập cảnh vào quốc gia đó.
Các quốc gia có biên giới do họ kiểm soát. Họ quyết định ai được phép nhập cảnh và ở lại. Việc thực hiện chức năng cơ bản như vậy của chính phủ không bị hủy bỏ bởi một tuyên bố được cho là cao hơn về phẩm giá con người vô hạn cho phép công dân nước ngoài nhập cảnh và ở lại bất hợp pháp tại quốc gia mà họ lựa chọn. Đó là trường hợp của Thị quốc Vatican và mọi quốc gia khác.