Nhật Ký Tâm Hồn của ĐGH Gioan XXIII (tiếp theo)
TĨNH TÂM PHỤC SINH ĐỂ NHẬN TÁC VỤ PHỤ PHÓ TẾ
1–10 THÁNG TƯ NĂM 1903
[15]
Giêsu, Maria, Giuse.
Năm nay lại tĩnh tâm lần nữa để nghe Chúa dạy. Xin long trọng hiến thân cho Chúa cách vĩnh viễn. Hội thánh mời, Chúa gọi, thì “này con xin đến!” (Tv 39,8). Không tham vọng, không ý định nào trước, hoàn toàn bỏ mình, để như một trang giấy trắng, Chúa muốn viết lên đó những gì tùy ý Chúa: con là của Chúa.
1. “Bạn, bạn đến đây làm gì?” (Mt 26,50). Để hiểu biết, yêu mến và phục vụ Chúa suốt đời, và khi lìa đời được về vui vẻ với Chúa mãi mãi. Những câu giải đáp của khoa học không qua nổi câu giáo lý này của tuổi trẻ.
Lẽ sống của tôi gồm có ba tiếng: hiểu biết, yêu mến và phục vụ Chúa bất cứ với giá nào. Ý Chúa là ý của tôi, dù việc lớn bé tôi cũng chỉ tìm bấy nhiêu. Đó là nguyên tắc căn bản đầu tiên.
Những gì quanh tôi, do Chúa cho thêm, kẻ có người không và không đồng đều đâu. Mục đích của chúng là giúp ta đạt đến cùng đích. Dùng vào chuyện khác là sai, đảo lộn bản chất và đưa đến sự mù quáng tệ hại. Khuôn vàng thước ngọc các thánh đã theo cách thanh thản là bình tâm trước mọi sự. Nhưng, như Thánh Phanxicô Salêsiô, sự dửng dưng thanh thản nói đây không phải của hạng nhu nhược, mà là của người anh hùng, chỉ muốn tìm ý Chúa, đẹp lòng Chúa; do đó phải rất bình tĩnh, an tâm, có tinh thần cao, triết lý vững. Để theo đuổi một lý tưởng cao cả, mọi sự chỉ đóng vai cây đòn bẩy để nâng ta lên đến Chúa, giúp ta tiến đức và nên lành thánh. Xin ghi lại đây vài lối áp dụng cụ thể hữu ích và cần nhớ.
Của cải sang giàu, Chúa ban hay không là tùy Chúa, tôi không có quyền đòi, Chúa muốn tôi nghèo, tại sao lại kêu than? Nghèo, đối với tôi là phương tiện sống lành thánh. Chúc tụng Chúa. Vì nghèo, thiếu sự cần dùng tối thiểu, phải ghi nợ nơi quản lý, thật khổ và buồn đáo để. Đừng buồn thế nữa. Chúa muốn, thế là đủ.
Tài năng, trí nhớ là ơn Chúa cho. Tại sao buồn khi thấy mình kém hơn anh em. Chúa có thể cho ít hơn nữa kia mà. Thi cử, dĩ nhiên muốn thành công, đạt điểm cao. Thế nhưng, khi đã làm xong phận vụ theo ý Chúa rồi, sự việc ra sao cũng vẫn được.
Trong việc đạo đức, nhiều lúc cố gắng để tập trung hầu chuyện với Chúa sao cho sốt sắng êm đềm, thế mà không được; lòng cứng như đá, chia trí liên miên, Chúa như ẩn mặt. Đừng buồn, đừng tức, đừng mất bình tĩnh trước cảnh yếu hèn ấy. Hãy vui vẻ ôn hòa trong tình trạng kể trên. Hãy tự an ủi mình rằng, Chúa muốn như vậy.
Trời mưa, trời nắng, trời lạnh, trời nóng, bề trên lớn bề trên nhỏ quyết định thế này hay thế khác, tôi vẫn phải vui: không một lời chỉ trích kêu ca, công khai hay trong bụng; trên môi bao giờ cũng nở nụ cười tươi, hồn nhiên chân thành. Thành công không nên làm tôi mất tự chủ, đau buồn của cuộc đời không đánh đổ tinh thần tôi.
Giác quan và tiếng nói của vạn vật dĩ nhiên phải gây ảnh hưởng nơi tôi. Nhưng, yêu Chúa và nhẹ nhàng phó thác theo ý Chúa sẽ thu hút, hay đúng hơn sẽ cải biến và nâng cao những hành động của phần kém hơn nơi tôi. Thực hiện nguyên tắc này là điều phải làm luôn, mọi nơi, trong mọi trường hợp, và xét mình đặc biệt điểm này. Xin Giêsu khiêm nhường và hiền lành, cho con hiểu và áp dụng sự thật này vào đời sống càng nhiều càng hay. Vì, lạy Chúa, Chúa hài lòng như thế “Con câm miệng chẳng nói chẳng rằng, vì chính Chúa đã làm như vậy.” (Tv 38,10) Chúc tụng danh Chúa đời đời. Ôi Maria, Mẹ đồng trinh dịu hiền, xin giúp đỡ con.
2. Chỉ cần một tư tưởng thường của sự tự ái đủ vật ngã một cách vĩnh viễn rất nhiều tâm hồn tao nhã. Evà xiêu lòng nghe Satan thổi phồng đã gây cho nhân loại mọi thứ tai họa. Bài học cho tôi. Nếu một việc lành nhỏ mọn cũng tăng ơn Chúa, thì đừng coi thường một việc lành nhỏ mọn Chúa thúc giục tôi làm, bỏ qua nó sẽ là cớ cho tôi mất nhiều ơn Chúa, mà không ơn Chúa tôi sẽ chẳng làm được gì cả.
Nhờ sự thật này soi chiếu, tôi thấy rõ mình đã bao lần thiếu sót trong những việc đã quen cho là nhỏ mọn và hay khinh thường. Chính vì thế mà tôi tiến quá chậm và quá khó khăn. Đây không phải vấn đề lòng khoan nhân đại độ của Chúa, mà chính là vấn đề liên quan đến sự đáp ứng của phần con người chúng ta. Ơn Chúa có sẵn, tại ta thiếu sót mà ơn Chúa không đến được.
Tôi sẽ cẩn thận đối với các dịp nhỏ và làm mọi việc hết sức cần mẫn. Sự trọn hảo của các thánh không ở nơi những việc rõ ràng, nhưng với những việc rất thường mà mắt người đời cho là không đáng kể. Ba mươi năm ẩn dật của Chúa Giêsu dạy tôi rất nhiều về điểm này với những gương xán lạn. “Vậy hãy xem và làm theo mẫu ấy” (x\Xh 25,40).
3. Ba ngày đầu của cuộc tĩnh tâm đã qua cách khô khan vô vị làm cho tôi hiểu hơn về tầm quan trọng của tình trạng hiện tại nơi linh hồn tôi, đó là vấn đề tôi muốn trở lại để đẹp lòng Chúa. Không biết những hành động hoang toàng hồi thiếu niên có nặng như là một trọng tội không. Dù sao, đối với tuổi đó, đây là những điều rất nặng, mà hôm nay tôi vẫn rất xấu hổ trước mặt Chúa: “Tôi than van như tên tội phạm; đỏ mặt vì tội lỗi mình”. Sau những lỗi đầu này, tiếp theo mỗi ngày mỗi giờ chồng chất bao nhiêu lầm lỗi: chia trí, tự ái, biếng học, mất giờ, lỗi bác ái trong tư tưởng, lời nói, hành động; những tự cao nhỏ nhen. Thật chồng chất như núi, đủ đè bẹp con. Chúa ơi!
Con có tội, nhiều tội, con thấy, con biết, con nhận, con xấu hổ. “Chúa tha cho người nài xin Chúa”.
Tội như thế rồi có đền tội chưa? Chưa gì cả. Biết rằng một xu cũng phải trả xong. Thế là tôi mắc nợ Chúa: cẩn thận làm từng phận vụ nhỏ, đó là luật công bằng đòi buộc; không vì rộng rãi, không có gì thừa. Trả chưa hết nợ, đừng kêu tại sao Chúa gửi sự buồn, khô khan và nhiều thứ khác tương tự. Khi thấy như mình bị bao vây, ruồng bỏ, lẻ loi, hãy cúi mặt, vui lòng nhận cái rủi và thưa: thật là xứng đáng, Giêsu con chúc tụng, cám ơn và yêu mến Chúa.
Dù con khốn cùng, Chúa vẫn liên tục ban nhiều ơn, lớn lao cao cả. Nhưng tại sao chưa kết quả? Tại sao chưa nên thánh như thánh Luy, Stanislas và còn phải hơn nữa? Lý do là vì sơ suất trong các việc nhỏ.
Tại sao chia trí và nguyện ngắm không kết quả kể từ ngày tĩnh tâm trước? Giải thích sao về sự khô khan của những ngày đầu kỳ tĩnh tâm này, tại sao lòng như chai đá trước những sự thật nặng nề dễ sợ, dù các thánh và những người sạch tội khi nhớ đến cũng phải run sợ ? Phải chăng vì những lời vô ích khi phải thinh lặng và nhiều lần lỗi luật khác đã nhiều thời gian qua. Những việc nhỏ, nhưng nó đi liền với đời sống nội tâm. Nếu ơn này kéo thêm ơn khác, thì những sơ suất kéo theo sơ suất, cứ thêm mãi, làm hỏng ơn Chúa và đưa tôi đến miệng vực thẳm.
Vậy phải kết luận như vầy: mọi sơ suất dù nhỏ đến đâu, mọi khuyết điểm, mỗi lời không phải, mỗi lần ngu dại, đều gây tổn thương cho đời sống tâm linh. Cần tính sổ lại. Xem xét thật kỹ: coi chừng những sự yếu đuối dẫn đầu!
4. “Sau cơn giông, Chúa cho trời êm” (Tb 3,22). Sau ba ngày chờ đợi buồn tẻ, Chúa đã cho con ra mắt Chúa và ban ơn soi sáng. Xét kỹ mình và mọi hành động do tự ái, tôi thấy ngoài cái óc tưởng tượng, như con mẹ điên ở trong nhà, còn có hai thứ lý luận, đứa nào cũng nhao nhao cho mình có lý: một là lý luận hợp lý, hai là lý luận của tên kiêu ngạo nội công. Khi nào suy ngẫm và xét mình kỹ về việc lành phải làm trong những trường hợp cụ thể, thì tính kiêu căng lý luận, lại thêm những tiếng nếu, nhưng mà…. Để chế nhạo điều tôi dốc quyết, nó phản ứng đủ cách và sắp xếp theo lối của nó, lại còn cái óc tưởng tượng hỗ trợ cho nó, nó gây hỗn loạn cho tâm hồn tôi, biến những lời dốc quyết tốt lành ra lạnh nhạt; nó lấn át cái lý trí hữu lý không còn lối thoát, luôn luôn nó tỏ ra tàn bạo, bất trị.
Đừng để sa lưới. Satan hay thừa nước đục thả câu làm ta chán nản, phá hủy những tâm tình và những lời dốc quyết rất tốt. Chỉ cần có tư tưởng vững, như hạ mình khiêm nhường, ăn năn thống hối; dù tôi hư hèn không thấy được những lý lẽ sâu xa, tôi vẫn phải mạnh mẽ nghiêm chỉnh suy niệm; chỉ cần giữ vững từng trận tấn công, đóng cửa lòng không ưng thuận và Chúa sẽ hài lòng, Ngài không đòi hơn.
Tôi hằng nhớ lời Thánh Phanxicô Salêsiô dạy: “Cứ để Satan đập và la ngoài cửa lòng con, mặc nó trưng bày hằng ngàn hình ảnh và tư tưởng không đẹp: vì Satan chỉ vào được qua ngõ ưng thuận, cứ đóng chặt cửa này là yên trí. Dù Satan khuấy động quanh thuyền con, hãy yên tâm, đừng sợ, bao lâu Chúa còn ở với ta”.
Có thể là những tư tưởng tự ái, cầu danh, ưa danh vọng, chức cao, hoặc tương đương, miễn là tôi đừng tự bày ra tư tưởng đó, ngoài ra sẽ cứ an tâm không bối rối. Sẽ chống đối cách kiên quyết, không cần nghe Satan lý luận; không ưng thuận, đồng thời dùng tâm tình khiêm nhường để chống đối nó: tự ái sẽ không làm gì được.
5. Mỗi lần nhớ lại mầu nhiệm cao cả Chúa Giêsu đã sống ẩn dật khiêm nhường ba mươi năm đầu, tinh thần tôi càng bỡ ngỡ nói không ra lời. Rất rõ rệt là, trước bài học sáng chói nầy, không những các phán đoán của đời rất sai, mà ngay các giáo sĩ cũng phán đoán đã không đúng mà còn trái ngược. Riêng tôi, xin thú nhận là chưa nắm vững tư tưởng. Tôi chỉ biết rằng, hiện tôi chỉ được cái vẻ khiêm nhường bên ngoài, còn tinh thần đích thật “yêu sống ẩn khuất” như Chúa Giêsu ở Nadarét, thì tôi chỉ mới biết tên thôi. Là Thiên Chúa, là ánh sáng của bản thể Chúa Cha, Ngài đến để cứu nhân loại, thế mà Ngài sống ẩn dật ba mươi năm, chỉ vì muốn dạy ta biết rằng đức khiêm nhường cần thiết dường bao và phải thực hiện nó cách nào! Còn tôi, tội lỗi khốn hèn chỉ muốn thõa mãn chính mình, chỉ thích những kết quả đem về cho mình chút danh dự thế tục; dù có được tư tưởng lành thánh nhất cũng chen vào đó sự tìm kiếm danh tiếng cho mình, cạnh tranh với anh em; tôi có nhiệt tâm, bác ái, hy sinh, nhưng lý tưởng tôi muốn đạt không bao giờ trọn lành, vì con người khác trong tôi vẫn đòi phần cho nó, nó muốn thiên hạ dù ở rất xa cũng phải thấy, phải ca tụng nó, nếu lừng danh khắp thế giới càng hay. Và khốn cùng nhất, là khi đã biết rõ như vậy, tôi vẫn chưa nỗ lực thật sự để thi hành tinh thần ẩn khuất như Chúa Giêsu đã làm trước và dạy sau.
Ít ra cũng hãy công nhận những điều sau đây, gọi là kỷ niệm của kỳ tĩnh tâm này: 1) muốn thật sự là vĩ nhân trước mặt Chúa và mọi người, tôi sẽ phải yêu sống ẩn khuất; 2) về sự khiêm nhường thực thụ, tôi vẫn chưa hiểu rõ và thực hành còn ở cấp sơ đẳng; 3) tôi cần liên lỉ cầu xin Thánh Tâm “hiền lành và khiêm nhường”, để được ơn soi sáng thật nhiều về điểm này, ít ra Ngài giúp tôi thật sự muốn sống khiêm nhường hoàn hảo và thật sự không nghĩ đến tí gì về danh vọng và vinh dự.
Tôi không quên là, Chúa muốn tôi yêu sự bị quên lãng, bị coi thường, và hơn nữa, bị khinh dể. Tôi phải khiêm nhường đủ để nói: “Tôi bị đóng vào thập giá Chúa Kitô” (Gl 2,19). Trong khi chờ đợi, xin Giêsu cho con ít là được một ý muốn chính xác.
6. Ngoài sự ham danh, tôi còn là người dốt; mỗi ngày mỗi giờ tôi thấy rõ hơn là mình dốt; càng học tôi càng biết chắc như vậy, phải quen nhận mình ngu si và tìm cái chỗ thích hợp với sự ngu dốt của mình. Như thế là những sự tự phụ vô ý thức sẽ bị cắt cánh.
Ý tưởng này sẽ phải theo tôi khi học, khi nói chuyện, theo khắp nơi. Dù có học nổi cũng không chủ trương lấy thật nhiều bằng cấp. Tôn chỉ là yêu sự bị lãng quên, thái độ trước bề trên hay đồng bạn là thái độ của Giêsu bé thơ “Ngài nghe và hỏi các ông ấy” (Lc 2, 46).
7. Tôi thấy Giêsu gần tôi hơn, Chúa cho tôi chết chìm giữa biển, biển của sự khốn hèn và kiêu căng, để biết tôi phải cần Ngài đến độ nào. Khi tôi suýt tắt thở, Chúa đi trên mặt biển đến gần tôi, mỉm cười và vớt tôi lên. Tôi muốn thưa: “Chúa ơi, con tội lỗi xin Chúa rời xa con đi” (Lc 5,8); nhưng tế nhị, Chúa đã âu yếm chận trước cách dịu dàng: “Con đừng sợ!” (Lc 5,10).
Ôi, gần Chúa con sợ chi? Tựa vào Chúa, như chiên lạc, tim con bồi hồi; Ôi Giêsu, một lần nữa, con là của Chúa, của Chúa đến đời đời. Với Chúa, con thật cao cả, xa Chúa con chỉ là cây sậy yếu dòn, tựa vào Chúa con sẽ như cây cột vững chắc. Luôn nhớ mình khốn hèn không phải để run sợ mãi, nhưng nhờ khiêm nhường và xấu hổ con sẽ tin tưởng lại gần Chúa hơn, vì sự khốn cùng của con là ngai cho lòng nhân từ và thương xót của Chúa ngự. “Giêsu nhân ái, con là của Chúa mãi mãi, xin đừng xa con”.
8. Hôm nay, thứ năm Tuần Thánh, ngày trọng đại của Thánh Tâm, ngày cưới và là ngày giao ước của tình yêu. Như ánh mặt trời làm tan mây mù, đem lại sự vui sống, hôm nay Chúa vui lòng nâng con dậy, soi sáng cho con, hôm nay là ngày trọng đại nhất đời con. Lòng con yên tĩnh vô cùng khi đến rước Chúa; con vui hưởng sự hiện diện của Chúa, con cảm động lắng nghe diễn từ cuối cùng, những tiếng nói giã từ lần sau hết, êm đềm lòng con xúc động, thân con run rẩy, nước mắt tràn trụa, con theo Chúa vào tù.
Luôn luôn Chúa cho con biết ý Chúa muốn gì, con hằng yêu Chúa hết lòng qua sự tôn sùng Thánh Thể. Nơi đây con chú ý nghe rõ Chúa muốn và khích lệ con sống vì Chúa mà thôi, ơn Chúa đã giữ gìn để con khỏi phạm tội. Chúa không giúp, con đã ngã. Không thể làm ngơ trước lời Chúa mời gọi con!
Nơi bàn tiệc ly, Chúa là linh mục thượng phẩm đã lập chức linh mục, và nay Chúa đưa con người khốn hèn này vào chức vụ đó. Nhiều năm qua, bằng những chức nhỏ, Chúa chuẩn bị con đến nghĩa cử trọng đại, Chúa muốn con phục vụ Chúa bằng sự long trọng hiến thân, bằng lời hứa luôn trung thành với một Chúa không bao giờ rút lời, dứt khoát hoàn toàn với thụ tạo, với đời. Ôi Giêsu con mong đến giây phút con chờ đợi từ lâu. Chúa đã thấy con bỏ quê nhà, cha mẹ, chiếc lưới rách, bỏ hết để theo Chúa. Xin thu nhận con như đã thu nhận Phêrô, Gioan, Matthêu và các vị khác. Con không xứng đồng bàn, chỉ xin quì dưới chân Chúa, nhặt mụn bánh rơi: “Thà con ở cổng đền Thiên Chúa vẫn còn hơn sống trong trại ác nhân!” (Tv 83,11).
Con chỉ muốn một điều: là luôn ở trong tình yêu, nên một với Chúa như Chúa đã là một với Chúa Cha. Qua câu nói cuối cùng với vẻ mặt buồn rầu, con nghĩ ngay đến biến cố kinh hoàng của Giuđa phản bội! Con chấp tay lạy Chúa, nếu Chúa biết trước cái ngày con phản bội, xin cho con chết ngay bây giờ hơn là bước cái bước quyết liệt lên chức phụ phó tế, thà con đừng hứa trung thành, con run sợ.
9. Thánh giá sẽ là quyển sách lớn, hằng ngày con sẽ ân cần yêu mến tìm ở đó những bài học cao quý của Chúa. Sẽ phải quen suy luận các biến cố và mọi khoa học loài người theo nguyên tắc của quyển sách này. Con dễ bị lầm vì vẻ hào nhoáng bên ngoài để rồi quên nguồn sự thật. Nhìn thánh giá, tôi thấy mọi khó khăn đều tiên tan, những vấn đề thời đại, văn hóa, lý thuyết, thực hành tất cả đều được giải quyết. Vì “Chúa Kitô chính là câu đáp giải quyết mọi khó khăn”.
Nếu cần nhắc lại các tư tưởng, tâm tình tốt đẹp mà Chúa cho gặp được trong những ngày tĩnh tâm này khi suy nghĩ về sự Thương khó Chúa, thì phải một tuần lễ mới ghi xong. Mỗi khi thừa lúc sơ hở, con người tự ái của tôi lại mơ mộng muốn xây lâu đài bên Tây Ban Nha. Để khị bị đánh gục, tôi tự ra luật cho mình phải suy nghĩ về ba nơi: Gethsêmani, nhà Caipha và núi Calvê.
Thánh giá luôn nâng đỡ, thêm sức khi tôi gặp gian nan. Ở đó Giêsu đã giang tay đón tiếp người có tội. Khi tôi có lỗi, khi bối rối, như Mađalêna, tôi quì dưới chân thánh giá và suy rằng máu và nước từ cạnh nương long đang gội nhuần tâm hồn tôi.
Thánh Phanxicô gọi “Calvê là núi của người yêu, là hàn lâm viện của tình mến”. Do đó tôi phải rất quen thuộc với Calvê, nơi Trái Tim Chúa được long trọng khai mở lần đầu tiên.
Êm đềm thay! Khi tắt thở Chúa gục đầu để hôn những người Chúa yêu. Mỗi khi muốn tỏ lòng mến, con sẽ dâng chiếc hôn lên Chúa. Thánh Augustinô nói: “Longinô đã khai mở Trái Tim để tôi vào đó và nghỉ ngơi an toàn”. Tôi xin tiếp lời Thánh Tiến sĩ: Tôi muốn sống, chết và an toàn ca hát giữa đôi tay Đấng cứu chuộc tôi! “Lạy Chúa, con xin tán dương Ngài, vì đã thương cứu vớt, không để quân thù đắc chí nhạo cười con.” (Tv 29,1).
10. Giờ sắp đến. Mau, chuẩn bị dầu đèn vì: “Chàng rể tới” (Mt 25,6). Vui thay, an ủi thay! Cám ơn Chúa đã cho con hưởng sự khoan khoái của giây phút long trọng, khi mà trước mặt toàn thể Giáo Hội con hiến thân cách dứt khoát để phục vụ Chúa nơi bàn thờ Chúa. Xin đừng nghĩ đến sự bất xứng mà hãy nhìn thiện chí của con. Sáng mai khi các chuông trên khắp các nhà thờ thế giới vang lên mừng cuộc phục sinh, Chúa sẽ huy hoàng tráng lệ đến làm lễ cưới với con! Ôi, Thánh Linh xin đến! còn vài giờ trong đêm nay, hãy nung đốt, tiêu hủy, làm sống lại và cải biến tâm hồn nghèo khốn này trở thành nơi xứng đáng cho Chúa Giêsu.
Maria, Mẹ đừng khóc nữa; con Mẹ sẽ sống lại. “Lạy Nữ vương thiên đàng hãy vui mừng”, con đặt mình trong tay Mẹ để Mẹ dâng con lên Chúa. Thánh Giuse, bạn khiết trinh của Maria, Thánh Gioan Tông đồ, nơi đền thánh của ngài mai đây con sẽ lãnh chức thánh, ngài đã tựa vào ngực, đã nghe Tim Chúa đập, xin cho con một tia lửa mến của ngài, ôi Thánh Phêrô và Phaolô hai vị tử đạo của Rôma và của thế giới, Thánh Phanxicô Salêsiô rất dịu hiền tất cả các thánh Bổn mạng đặc biệt và yêu quí hãy cầu cho con. Con xin sấp mình xuống trước mặt triều thần thánh, con tuy tội lỗi nhưng được Giêsu chúc phúc, xin các thánh trên trời cầu nguyện cho. Các thiên thần theo hầu Chiên Con vẹn tuyền, đã hứng máu Chúa ở đồi Calvê, đã báo tin mừng phục sinh, hãy hiệp với thiên thần bổn mạng của tôi, hãy hổ trợ sự bất lực của con, hãy đến dự lễ cầu nguyện cho con. “Chúa ơi, hãy đến, hồn con mong Chúa”.
11. Ngày chịu chức thật êm đềm không biết nói sao. “Nhà Chúa các đạo binh êm ái dường nào; hồn tôi thở than và ngã ra nơi sân nhà Chúa”. Thật tình “Cả tấm thân con cùng là tấc dạ những hướng lên Chúa Trời hằng sống mà hớn hở reo mừng.” (Tv 83,2-3).
Lễ truyền chức sáng nay tại đền Thánh Gioan Latêranô tự nó đã long trọng, đối với tôi càng long trọng hơn, không bao giờ quên được. Giờ này tôi đã nên người mới, tôi đã quyết định dứt khoát rồi.
Đức Hồng Y Respighi, phụ tá Đức Thánh Cha, đã nhân danh Ngài và Giáo Hội đón nhận, chúc phúc và thánh hóa sự hy sinh từ bỏ mọi sự đời của con, để hiến thánh con suốt đời, chỉ phục vụ một Chúa Kitô một cách dứt khoát.
Khi đã long trọng sấp mình, tôi đến trước bàn thờ và đức Hồng Y đã chấp nhận lời thề của tôi, đã mặc cho tôi sắc phục mới huy hoàng. Tôi tưởng chừng như các thánh giáo hoàng, giám mục, hiển tu, tử đạo mà hài cốt đang an nghỉ trong Vương cung thánh đường cũng chỗi dậy, hôn tôi trong tình anh em, chia sẻ niềm vui và hiệp cùng đoàn thiên thần của ngày phục sinh để ca tụng Giêsu khải hoàn. Đấng đã nâng thụ tạo khốn hèn này lên địa vị cao sang. Ôi, lưỡi không sao diễn tả nổi êm đềm của giây phút mà suốt đời tâm trí tôi không thể quên, và sẽ mãi mãi chúc tụng tình thương, sự cao cả và vinh quang Chúa.
Tôi chỉ run rẩy nói được một câu của Thánh Phaolô: “Tôi sống nhưng không phải tôi, nhưng là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20). Tôi không thuộc về mình, nhưng là của Giêsu. Đã nói nhiều lần, hôm nay tôi xin lặp lại cách khoan khoái: tôi thuộc về Giêsu. “Ôi Giêsu, xin nhận sự tự do của con, xin nhận lấy tất cả”.
Xin lỗi, con quên cám ơn Chúa, vì ơn Chúa ban nhiều quá làm con rối rít bỡ ngỡ. Thời phục sinh sẽ kéo dài mãi cho hồn con, bình tĩnh, con sẽ hưởng thú vui tinh thần, sẽ trải nghiệm về sự dịu dàng của Chúa, sẽ dự tiệc tình thương của Chúa mà không bao giờ nhàm chán, con sẽ thưa với Chúa về những tư tưởng, về lý tưởng của cuộc sống mới với ngọn lửa mến sẽ phát lộ, ngọn lửa mà hôm nay Chúa đã thương nhóm trong trái tim khốn hèn này. “Chúa đã mặc cho con áo trắng dài hoạn lạc. Alleluia! Alleluia!”.
12. Nhận thức thánh là phần kết thúc cao đẹp nhất của tuần tĩnh tâm. Được trang bị với vũ khí tối tân, được biến cải thành con người mới, hôm nay tôi càng đi sâu hơn vào cuộc chiến của đời sống, với mục đích mở mang Nước Chúa.
Lòng tràn hoan lạc trong lành, ý chí hăng nồng đang nung tim tôi để tiến mau và hy sinh mình cho Chúa, do đó kỳ tĩnh tâm này không có gì đặc biệt để dốc lòng thêm. Cha linh hướng cũng cấm thêm cái mới, nhưng phải chú ý đến điều dốc lòng dịp Giáng sinh vừa qua. Xin sẽ cẩn thận thi hành, và thế là tạm đủ. Ngoài ra sẽ làm những gì Thánh Linh sẽ soi sáng.
TĨNH TÂM GIỮA KỲ HÈ
ROCCANTICA, 29/8/1903
[16]
Vì phải ở lại chủng viện dịp Hè, bận thi cử, những biến cố lớn vừa xảy ra , đã vậy sự yếu hèn, khốn cùng, hay thay đổi đã làm mất nhiều sự sốt sắng thuở ban đầu. Bằng cớ là gần như bỏ hẳn sự xét mình riêng, chia trí liên miên khi nguyện ngắm và thiếu thực hành cụ thể, đọc nhật tụng ít sốt sắng. Cách chung, an nhàn thung dung gần như độc lập, không đem hết mọi khả năng tinh thần vào việc tiến đức. Thật ra nếu thái quá như hồi sốt sắng buổi đầu, thì đời sống quá gò bó nặng nề; nhưng dù sao lúc nào cũng vẫn phải cố gắng.
Tĩnh tâm hôm nay cho tôi sống lại thời sốt sắng êm đềm ngày xưa. Kinh nghiệm cho biết mình đã không làm được gì thật tốt, nên phải ở khiêm nhường. Đừng nản chí, nhưng phải can đảm hăng say hơn. Gần sự chết hơn, vậy hãy coi đèn còn đầu không? Giêsu đáng chúc tụng, xin thương linh hồn con.
Cụ thể, xin dốc lòng ba điểm: xét mình riêng về vấn đề kinh nguyện và việc đạo đức; nhật tụng đọc đúng lúc, phải chỗ, cách ân cần và cung kính: viếng Thánh Thể và trong ngày năng nguyện tắt để mến Chúa.
Như vậy, ôi Giêsu và Mẹ Maria, mà con sắp làm tuần chín ngày kính sinh nhật của Mẹ, xin hai Đấng vui vẻ ôm ấp con, giúp con tự chủ và tiến đức, trong con đường êm dịu của tình yêu. Amen.
TĨNH TÂM ĐẦU NIÊN HỌC
RÔMA, 1-3/11/1903
[17]
Trở lại cuộc sống bình thường của Chủng viện rất hữu ích cho tôi. Không có gì nhiều, chỉ cần nhắc lại về điểm phải sống cầm trí và tập trung tư tưởng.
Chúa chú ý đến sự tiến đức của tôi. Điều lưu ý dịp tĩnh tâm giữa kỳ hè đến nay không tiến bộ, tại tôi thờ ơ. Ơn Chúa quá nhiều, đặc biệt năm nay, mà chưa có nhân đức thật, tinh thần chưa tiến bộ. Tưởng mình trưởng thành nhưng thật ra còn quá bé con.
Vậy, như đứa bé hối hận, tôi xin trở lại thực hiện lời dốc lòng cách nghiêm chỉnh hơn, mong nhờ ơn Chúa tôi không dám sơ suất nữa.
Đặc biệt sẽ ân cần xét mình riêng hằng ngày vì là việc trọng đại. Đây là lời hứa long trọng với Thánh Tâm như kết quả của lần tĩnh tâm này. Xin đặt quyết tâm này nơi tay Thánh Carôlô đấng sáng lập chương trình đào luyện giáo sĩ. Không những lo đào luyện mình, nhưng tôi còn được Bề trên đặt làm giám luật để giúp anh em, vậy xin dâng niên học này cho thánh tổng giám mục, gương mẫu của các nhà giáo dục, người có tâm hồn tông đồ và linh mục quảng đại.
Ngoài việc đọc nhật tụng và các việc đạo đức cho chín chắn, khi xét mình riêng cần để ý đến lời nói, nếu không cẩn thận, lời nói sẽ gây thiệt hại cho tâm tinh, cho nhiệm vụ mới và tế nhị của tôi.
Sau hết, nguyên tắc tổng quát và là điểm tựa tôi không nên xa, đồng thời là nhiệm vụ trên hết và rất cần thiết, chính là phải nêu gương tốt trong mọi việc, dù là việc rất nhỏ. Tôi sống cách sao như là mỗi hành động đều có anh em coi ngó và kiểm soát, thái độ phải giữ là luôn luôn biết nể sợ. Cuối cùng tôi luôn sống trước mặt Chúa là Đấng ngày kia sẽ xét xử tôi.
TĨNH TÂM CHỊU CHỨC PHÓ TẾ
9-18/12/1903
[18]
Giêsu, Maria Giuse.
“Xin Chúa phán, tôi tớ Chúa xin nghe. Xin dạy con làm theo ý Chúa” (x. 1Sm 3,10 và Tv 142,10).
Đây là cuộc tĩnh tâm thứ ba trong một năm “Thầy đang ở kia và gọi em” (Ga 11,28). Ba lần tĩnh tâm là ba trụ cây số được đặt trên con đường nhân đức; tuy đã có thực hiện một ít, nhưng cách chung, còn phần rất lớn những việc phải làm. Tôi hạ mình, xấu hổ vì sự khốn hèn của mình, nhưng không ngã lòng. Như người lữ khách đi đường vào mùa hè oi bức, khi gặp suối nước của ơn thánh, tôi trầm mình, trước là để rửa sạch, sau là tắm mát trong tình thương như thánh Cha sở họ Ars nói; và tôi vui mừng biết Chúa đang đứng chờ tôi bên kia dòng suối. Lạy Chúa xin hãy hành động.
Tôi dâng tuần tĩnh tâm cho Thánh Tâm và Mẹ Maria rất thánh và vô nhiễm, tôi vui mừng vì nhờ cách này tôi bắt đầu mừng năm thánh kỷ niệm việc tuyên bố tín điều vô-nhiễm-nguyên-tội. Xin phó mình cho thiên thần bản mệnh bảo vệ, nhờ Thánh Inhaxô, Thánh Carôlô Bôrômêô, đấng bảo trợ đặc biệt cho năm thần học cuối cùng để chuẩn bị làm linh mục, Thánh Phanxicô Salêsiô rất hiền hậu, hai vị phó tế Stêphanô và Lôrensô, mẫu gương của đức tin Công Giáo cầu bầu cho tôi. “Xin cho con được trí thông minh để vâng theo luật Ngài và hết lòng tuân giữ” (Tv 118,34).
1. Con người được tạo ra để tôn thờ, chúc tụng, phục vụ Chúa và như thế sẽ được cứu rỗi. Là người tôn thờ Chúa, tôi sẽ luôn nhớ Chúa trước mặt. Tôi phải có thái độ cung kính của các thánh Tổ phụ hay Tiên tri khi ra trước mặt Chúa với tất cả lòng kính sợ. Đứng thẳng không kiêu kỳ, đầu ngước lên nhưng mắt ngó xuống, đặc biệt chỗ đông người; đi điềm tĩnh khoan thai; thái độ dè dặt nhưng tự nhiên; gương mặt vui nhưng nghiêm nghị, rất tự nhiên không kiểu cách; thái độ bên ngoài phải cho mọi người biết tôi đang nhìn Chúa, tưởng đến Chúa mọi lúc, dù không thấy Ngài.
Tinh thần cần thấm nhuầ tư tưởng này, là biết Chúa thấy và soi trí tôi, để ý đến từng việc bé nhỏ tôi làm, đến những hoạt động hết sức nhỏ của tim tôi, đến sự khốn cùng bao la của tôi; Chúa nhớ các lỗi như các ơn vô kể đã và đang có nơi tôi; nhờ đó tôi luôn hòa hợp với Chúa với một lương tâm rất tế nhị, tưởng không có lý do nào hơn để giúp tôi sống như vậy.
2. Điều kết thúc cao đẹp của bài gẫm sáng nay là nguyên tắc lớn về sự bình tâm. Trên lý thuyết tôi rất quí nó nhưng trên thực hành tôi rất ít vận dụng đến nó. Vì mỗi khi trong khu vực tôi sống có xảy ra điều gì liên quan đến cá nhân tôi dù cách gián tiếp thôi, thế là óc tưởng tượng, tính tự ái đua nhau làm khổ tôi quá sức. Thế nhưng tột điểm của toà nhà thiêng liêng chính là: thái độ sẵn sàng vâng theo ý Chúa, không phải ý mình; luôn sẵn sàng chấp nhận những điều khó xử, có khi ngược với tính đa cảm và kiêu căng của tôi.
Đối với việc quan trọng, thì đã nhất định rồi; là chỉ làm những gì Bề trên và cha linh hướng chỉ định không hơn không kém. Cái nuốt khó trôi, không phải là làm việc theo đức vâng lời, mà chính là phải bắt trí khôn và ý muốn của mình theo các mệnh lệnh và chỉ thị của Bề trên, dù ý kiến riêng tôi có đẹp đến đâu, bề ngoài có lành thánh đến đâu cũng phải đạp dưới chân, kể cả những xu hướng của óc tưởng tượng và của con người thứ hai trong tôi.
Vậy, không cần lo quá xa, xây lâu đài tận Tây Ban Nha; ít tư tưởng, nhưng đứng đắn và nghiêm chỉnh, ước vọng càng phải rất ít: “Chỉ có một điều thôi” (Lc 10,42). Mơ tưởng nên làm cách khác hơn cách này, tôi vẽ trong óc một bức họa tưởng tượng cho công cuộc sẽ làm mai kia, sau này, năm nọ; tốt nhất là cho nó vào lửa, phải đốt đi.
Tôi sẽ là người như Chúa muốn. Thật đau đớn mà nghĩ đến cuộc đời thầm kín, không ai biết tới, mà còn bị khinh bỉ, chỉ Chúa biết thôi: tự ái chống lại ý nghĩ này. Nhưng nếu không tự chủ để bắt mình sống cuộc đời như trên một cách bình tâm, trìu mến và mong ước nó, thì tôi sẽ không thi hành điều Chúa chờ đợi nơi tôi.
3. Dù có giỏi như thiên thần, nhưng trí óc và tư tưởng lại kiêu ngạo như thần dữ, tôi sẽ ra thế nào? Thật, đúng mình là quỉ không hơn không kém. Cụ thể tôi ngu si cách thiên thần rất xa nhưng kiêu căng với tư tưởng tự ái trong ngày chẳng thiếu chi. Vậy tôi là thứ gì? Tôi đáng Chúa phạt biết bao lần? Nghĩ đến con run sợ! Vậy con cần suy nghĩ nhiều về điểm này.
4. Đền tội ở đời là yếu tố chính để sống tốt, và cũng là phương thế cần để được hoàn toàn hạnh phúc mai sau. Vậy, không nên vui chơi; đã đến lúc phải quen chịu khó và yêu hãm mình, đặc biệt trong những năm rất đẹp này của đời tôi.
Theo sự khắc khổ của các thánh, tôi theo không nổi. Nhưng phải có tinh thần hãm mình luôn trong mọi việc nhỏ, đặc biệt miếng ăn. Tôi không nếm cái gì ngọt dịu mà không có mùi cay đắng. Chúa Quan Phòng đã theo lối này, vì Ngài gửi sự đau khổ đi trước hoặc đi kèm với sự an ủi.
Cần hãm mình nhiều về con mắt. Chẳng có gì là bảo đảm đối với “sự thèm khát của đôi mắt”, và hậu quả của nó rất tai hại. Nếu phải dùng rượu thì phải pha nước thật nhiều. Như thế hợp vệ sinh, cái đầu nguội đi một tí.
5. Có điều tôi chưa rõ, là làm sao linh hồn lại có thể rơi vào hỏa ngục được. Nhưng hỏa ngục có chỗ cho tôi, nếu tôi cứ ươn hèn, đi gần vực thẳm; một tội trọng đủ khiến tôi rơi vào hỏa ngục tức tốc, như tất cả tội nhân khác. Ôi, tôi thật yếu hèn! Một ý nghĩ mình có thể rơi xuống hỏa ngục đủ làm tôi ở khiêm nhường, nhưng mấy khi tôi nghĩ tới!
Con xin lặp lại với Chúa, nếu Chúa cứu con khỏi sa hỏa ngục, thì con sẵn sàng làm hạt bụi giữa đường. Ở đời này xin Chúa đốt con bằng ngọn lửa mến Chúa.
6. “Hỡi tử thần, phán quyết của ngươi hay thật” (Hc 41,2), nghĩ tới ngày mai, luận đề, bằng cấp, bao cái ngớ ngẩn, đang khi Chúa đâu có lên tiếng bảo đảm cho mình sống hết hôm nay, ngày mai còn không bảo đảm hơn nữa! Tôi phải đem hết tâm vào việc đang làm, tương lai để Chúa lo. Tôi phải quen với ý nghĩ về sự chết vì nó là chủ của sự sống; chẳng cần dính bén chi, nhất là vật ly ti như: áo mặc, hình ảnh, sách vở, vật dụng đạo đức, thế nào chúng cũng bỏ tôi, thà tôi bỏ chúng trước.
7. Thi cử làm tôi ngại, chẳng biết phải xuất hiện thế nào trước giáo sư đoàn sẽ hạch hỏi tôi về các môn học. Thế còn linh hồn tội lỗi khốn hèn này sẽ ăn nói sao trước triều thần thánh, trước Giêsu quan xét chí công nghiêm khắc? Là thánh, mà khi nghĩ tới, các đấng còn run sợ, trốn vào rừng tu. Vậy “nơi không đáng sợ lại sợ” (x. Tv 13,5), có phải vô lý không? Còn tòa phán xét là chỗ đáng sợ lại tỉnh bơ, có phải đần độn không? Cần cụ thể hơn, đừng sợ thi cử, mà phải chăm lo làm lành để bớt lo trước tòa phán xét.
Điểm khác là, tại sao tôi băn khoăn lo sợ về sự thi cử? Đó chẳng qua là dư luận đối với cá nhân tôi, tại sao tôi làm nô lệ của dư luận, nô lệ của tính kiêu căng. Điên thật? Dư luận là gì chứ? Người đời có thưởng công tôi đâu? Tôi có làm mọi sự vì Chúa không?
Tôi phải tập không sợ dư luận, ở trên dư luận, không nghĩ tới dư luận, vì đời linh mục lắm lúc phải đương đầu, phải đi ngược với dư luận mới làm được cái gì tốt. Thánh Phaolô nói: “Nếu tôi còn muốn làm đẹp lòng người đời, thì tôi không phải là tôi tớ của Đức Kitô” (Gl 1,10).
8. Cha linh hướng yêu cầu kỳ tĩnh tâm này tôi phải đặc biệt lo trừ tính tự ái, cái tôi thứ hai, vì nếu không hoàn toàn dứt khoát với chính mình, ta sẽ không lớn lên, không làm được gì tốt.
Tự ái, cả một vấn đề. Có ai định nghĩa rõ nó là chi? Có triết gia nào nói đến không? Tuy đây là vấn đề quan trọng cấp bách, đáng kể, nhưng không ai màng đến! Qua các lần nguyện ngắm mấy hôm liền, Chúa Giêsu khi giảng dạy đã chỉ cho ta cách cụ thể để chiến thắng tên thù không đội trời chung đang phá vỡ tất cả công cuộc ta làm.
Chúa nói tất cả, cho ta một loạt bài học rất hay đáng suy gẫm. Không phải mới nghe lần đầu, nhưng có nhiều khía cạnh đối với tôi rất mới, cao sâu và kỳ diệu. Càng đáng bỡ ngỡ, là đời sống của Chúa Giêsu dưới khía cạnh này, đúng là cuộc cách mạng đối với toàn thể thế giới, Chúa thấy, Chúa hiểu, Chúa lý luận ngược hẳn với loài người, ngay những kẻ thật là hiền đức! Riêng tôi, nếu thật là thánh thì phải chọn bậc thứ ba của đức khiêm nhường, tức đi tìm đau khổ và khinh bỉ, bằng không sẽ không là gì cả. Nếu ở bậc một, tính kiêu ngạo sẽ chỉ tránh mặt tạm vậy thôi. Đó là kết luận. Mà nếu đó là kết luận, thì thử hỏi tôi đang làm gì, bởi lẽ khiêm nhường ở bậc một tôi cũng chưa có?
Ôi Giêsu con sấp mình dưới chân Chúa và tin rằng Chúa có thể làm nơi con những điều ngoài sức con tưởng tượng. Con muốn phục vụ Chúa bất cứ nơi nào, bất cứ giá nào và hy sinh đến mức nào tùy Chúa muốn. Con không biết làm gì cả; không biết hạ mình, con chỉ nói được một điều và con xin nói thật lòng: Con muốn, con yêu sự khiêm nhường, vui chịu cho kẻ khác coi thường con. Con nhắm mắt, nhảy vào suối đầy sự khinh bỉ, đau khổ, hèn hạ với phần nào thích thú nếu Chúa muốn đặt con vào đó. Khi nói vậy, con nghe lòng con phản ứng mạnh, nhưng con vẫn hứa: con xin chịu đau khổ, chịu khinh bỉ vì Chúa. Con chưa biết phải làm gì, và cũng chẳng tin ở con, nhưng con sẽ không từ chối và hết lòng muốn chịu đau, chịu khổ, chịu miệt thị vì Chúa.
9. Khi đọc quyển sách đáng giá ngàn vàng của cha Faber về PHÉP THÁNH THỂ, một tư tưởng đã được tác giả quảng diễn làm cho tôi xúc động mạnh. Ngài nói giữa những bông hoa tức là kết quả của lòng tôn sùng Thánh Thể, niềm vui là yếu tố quan trọng nhất cho đời sống tâm linh, vui là bầu khí nuôi các đức tính anh dũng, vui là tinh thần, là bản năng, là thiên bẩm, là ơn không thể tả. Vui phải kể là yếu tố của tinh thần tự do, chỉ vui mới đủ khả năng liên kết các đức tính siêu nhiên mà tự nó xem như không hòa hợp nhau được, vui không hạn chế sự thân mật do tình thương; vui là bạn rất thân của đức hãm mình. Phải chú ý đến tính tình vui vẻ của mình, để củng cố tinh thần hãm mình, đồng thời hãm mình để ta được vui vẻ hơn.
Vậy luôn luôn tôi vẫn giữ một mực vui vẻ, và không bao giờ từ chối hãm mình. Tự ái làm tê liệt không để tinh thần nẩy nở, chính nó đem cái buồn đến, hãm mình đem về sự sống, êm đềm, an ổn.
Thánh nhân là người vui tính, nam nữ tu dòng là những người rất vui, như Thánh Phaolô nói: “Tôi bắt thân thể phải chịu cực và phục tùng” (1Cr 9,27); khắc khổ và cương quyết nhưng vừa phải. Người hãm mình được hưởng niềm vui thiên đàng.
10. Đức tin là nhân đức thông thường, cho đến đỗi người ta không còn thấy nó, đặc biệt nơi hàng giáo sĩ. Đức tin là bầu khí của đời sống Kitô hữu. Đo đó mắt thường không thấy không khí, và khi thở cũng không cần để ý tới nó. Tuy nhiên áp dụng đức tin vào công việc thường ngày là điều rất quan trọng.
Tôi quyết giữ đức tin như kho tàng báu lành thánh, tôi muốn áp dụng đức tin đến mức tối đa, tôi muốn huấn luyện mình trên tinh thần đức tin, vì đức tin như biến dần theo luồng gió và ánh sáng của thời mới, phê bình đòi hỏi quá đáng. Nếu Chúa cho tôi sống đời linh mục lâu dài, hay vừa phải để phục vụ Giáo Hội bất cứ với chức vụ nào, tôi muốn và sung sướng được người ta coi tôi là một linh mục có đức tin đơn sơ và sống động, hòa nhịp với Đức Thánh Cha và sống vì Ngài. Trong những điều chưa quyết định, cả trong cách thấy và hiểu của Ngài. Tôi muốn noi gương các linh mục vùng Bergamô của tôi từ xa xưa, các ngài được nhắc nhở vì chỉ muốn thấy và hiểu như Đức Thánh Cha, như các giám mục và theo tinh thần Giáo Hội, đúng theo lẽ phải.
Tôi sẽ nỗ lực tìm qua các khoa học thánh, thần học và thánh kinh, giáo thuyết truyền thống của Giáo Hội, để làm căn bản mà nhận định những vấn đề khoa học hiện đại. Tôi không coi thường, không nghĩ xấu, không bớt tín nhiệm những kẻ chỉ trích; trái lại, tôi thích kẻ phê bình, tôi theo dõi những phát minh mới nhất của họ, tôi theo sát các lý thuyết mới, sự tiến bộ không ngừng của nó, tìm hiểu hướng đi của nó. Theo tôi, phê bình là ánh sáng, là sự thật lành thánh, sự thật duy nhất. Tuy nhiên trong khi tranh luận có lắm điều quá đáng, thiếu suy nghĩ, mang vẻ lừa phỉnh hay lấn lướt, vì vậy rất cần phải ôn hòa, thăng bằng, bình tĩnh, điều hòa khi suy luận không nên vượt ranh giới những cái nhìn khôn ngoan và thận trọng. Đối với những điều còn nghi ngờ, tôi thà thinh lặng như người dốt, hơn là đưa ra ý kiến táo bạo, dù là phi phàm mà ra ngoài tư tưởng chân chính của Giáo Hội. Đừng bao giờ bỡ ngỡ, dù tôi kết luận có vẻ lạ lùng, miễn là không sai với đức tin, bỡ ngỡ thường là triệu chứng của cái dốt. Trái lại tôi vui mừng vì Chúa sắp xếp mọi sự để làm cho kho tàng mạc khải của Chúa được ngày càng trong lành hơn.
Cách chung, là tôi phải nghe hết và nghe mọi người, phải suy tư và học hỏi nhiều, không vội phê phán, không nói nhiều không ồn ào, mở mắt theo dõi, không rời xa tư tưởng của Giáo Hội một ly. Một nhà hiền triết nói rất đúng: “Chủ nghĩa sẽ bị tiêu diệt với thời gian, nhưng sự thật vẫn tồn tại, càng ngày càng mạnh, sẽ sống và sẽ tồn tại vĩnh viễn”.
Tuy nhiên phải cố gắng sống đặc biệt đơn sơ, biết để ý đến mọi sự, dễ dãi với mọi người, đừng xét đoán kiểu sợi tóc chẻ làm tư, đặc biệt trong những vấn đề mà đạo đức cá nhân tôi và lòng đạo của dân chúng có thể rút ra được nhiều lợi ích. Riêng tại Rôma nầy tôi sẽ dùng tất cả mọi sự dù không đáng kể, dù chủ đề và lý do không vững lắm, nhưng có thể giúp đức tin tôi được mạnh hơn, cần huấn luyện đức tin cho nó đừng già cỗi, đức tin dũng cảm, mạnh mẽ và nồng nhiệt, đồng thời rất dịu dàng tự nhiên dễ yêu và truyền cảm. Đây là lúc cần áp dụng lời Chúa Kitô: “Nếu các người không trở nên như con trẻ sẽ không được vào Nước Trời” (Mt 18,3).
11. Tĩnh tâm xong rồi làm gì đây? Tâm hồn và tư tưởng dồi dào trong mấy hôm nay đặc biệt về cách thực hành đức khiêm nhường, làm cho tôi sinh hoài nghi về lợi ích thiêng liêng và sự tiến đức của tôi trên đường trọn lành. Hoài nghi thật là vô ích, và là chước quỉ.
Để khỏi quá bận rộn và bối rối vô ích, theo cha linh hướng dạy, tôi sẽ sống cho từng ngày như Thánh Stanislas, hơn nữa chỉ sống cho từng giờ như Thánh Gioan Berchmans. Làm việc đang làm không nghĩ đến việc khác: đó là điều phải chú ý và là phương pháp hay nhất để nên hoàn hảo. Mọi việc phải liên quan với nhau, các loại công tác phải hòa hợp với nhau, nhờ mọi việc hài hòa tôi sẽ nên người, người linh mục đạo đức và trọn lành, sự hòa hợp này phải rất tự nhiên, và sự trọn lành của từng việc phải được nhận ra ngay không chút nghi ngờ. Quí hồ tinh bất quí hồ đa, Chúa không kể số nhiều, mà xem ta đem tâm hồn vào công việc ra sao. Tinh thần tế nhị đối với Chúa luôn hiện diện, hoàn toàn nơi mình: hai điều làm cho việc làm của tôi được hoàn hảo, dù là thứ việc nào.
Cha Faber nói rất hay, việc làm của ta phải như những tượng đang gối quì, tay chắp, mắt ngước lên trời trong thái độ chờ đợi, đầy lòng tôn sùng và quên mình.
Tôi sẽ giải quyết cách tuần tự, cách trầm tĩnh, nghiêm chỉnh, rất đơn sơ, dường như tôi chỉ được sinh ra để làm chỉ có việc này thôi, như chính miệng Chúa Giêsu bảo tôi, người đang đứng trước mặt, nhìn tôi làm việc. Các việc khác sẽ tính sau, khi đến lượt, không vội vàng, hối hả, không để gì nửa chừng, làm kỹ không cần sửa lại.
Nếu cứ thế, đâu còn giờ cho tự ái. Kết quả của kỳ tĩnh tâm sẽ lớn lao và nhiều vô kể.
12. Tưởng rằng hy sinh đi vào con đường nhận chịu khinh dể để hạ mình là khó, nhưng trước gương cao cả của Thầy chí thánh ở giờ Tử nạn đã làm cho mọi sự khó khăn tan biến cách kỳ diệu. Đúng vậy, vì tôi đã có kinh nghiệm: “Chúa Kitô chịu đóng đinh đã giải quyết hết mọi thứ khó khăn”. Cha khả kính Claude de la Colombière đã thán phục khi ngắm nhìn Chúa Giêsu can đảm, anh dũng, đứng thẳng chờ giờ chịu nhục hình. Ngài hoan hỷ tự nạp mình cách cao cả. Khi tôi gặp sự khó quá sức không nói ra lời, nhờ ơn Chúa, tôi thấy cũng thắng được mình, vững tâm để chấp nhận sự thử thách, để trầm mình trong biển tủi nhục. Càng ngày với những dịp nhỏ của đời chủng sinh, và mai này với dịp lớp lao hơn trong đời linh mục, để phải hạ mình ra như không, tôi sẽ nhớ tới điều cha linh hướng chỉ dạy, là suy tưởng ngay đến những cảnh tượng giờ Thương khó, để việc hy sinh của tôi được dễ dàng.
Trong khi chờ đợi, tôi xin lặp lại và sẽ không ngớt lặp lại lời tôi chân thành dốc quyết ăn ở khiêm nhường, hèn mọn, chịu khinh dể. Chúa Giêsu bị phản bội bằng cái hôn của người môn đệ vừa ăn một bàn với Chúa; chịu người môn đệ khác mà Chúa đã hết sức trìu mến phủ nhận; chịu mọi người bỏ rơi, nhưng Chúa chỉ đáp lại bằng những lời ưu ái thân tình, bằng cái nhìn sẵn sàng tha thứ. Tôi sẽ giữ mình không xung giận trước cảnh vô tình hay vong ân của người đã thọ ơn tôi.
Chúa Giêsu bị tố cáo là mị dân, điên cuồng, dạy đạo lý sai lạc. Khi bị đưa ra cho thiên hạ chế nhạo cười chê, Chúa đã khiêm nhường, thinh lặng, không phản đối kẻ vu oan, để mặc cho kẻ khác đánh đập, nhổ vào mặt, tra tấn, cư xử như với người điên, lúc nào Chúa cũng bình tĩnh, vẫn giữ im lặng hoàn toàn.
Tôi cầu xin sẽ để mặc ai muốn nói sao về tôi thì nói, xếp tôi vào chỗ chót, phản đối chỉ trích từng lời nói việc làm của tôi, mà không cần giải thích, không tìm chữa lỗi, vui lòng nhận lời bề trên quở trách, không trả lời tiếng nào.
Trên thập giá, Chúa Giêsu bị nhận chìm trong biển bao la của đau đớn tủi nhục, không một tiếng than, lại còn thông cảm và tha thứ cho kẻ thù ghét mình. Phần tôi, khi gặp cơn thử thách Chúa gửi đến, tôi sẽ không nói tiếng nào, dù là than vãn với bạn cho vơi cơn buồn; đặc biệt khi thất bại về sự học, tôi chỉ cúi đầu không cần ai vuốt ve, bình tĩnh nhận sự thua thiệt, không bối rối, nhưng vui vẻ nhận như là món quà chính Chúa Giêsu đã dịu dàng âu yếm trao tặng. trong mọi hoàn cảnh “vinh dự của tôi là thập giá Chúa Kitô” (Gl 6,14).
13. Buổi chiều cuối cùng của kỳ tĩnh tâm, lòng tôi an tĩnh lạ thường sau khi suy gẫm sự tử nạn của Chúa Kitô. Trưa nay khi dùng cơm, chúng tôi nghe đoạn sách về đời sống cha Claude de la Colombière khả kính, rồi nói về hoạt động của ơn Chúa nơi ngài qua cuộc tĩnh tâm tại Luân Đôn, tự nhiên tôi cảm thấy mình quyết liệt muốn hiến toàn thân để đạt được sự lành thánh thực thụ, nhất định theo con đường khiêm nhường, hạ mình trước mặt Chúa và mọi người; thấy rất cần phải thật sốt sắng trong các việc đạo đức và khi thi hành phận vụ chủng sinh và giám luật; phải, tôi rất muốn làm cho cuộc sống tâm linh của tôi nên trẻ trung. Chỉ sợ là sau đợt sốt sắng này, tôi sẽ không được như trước, do đó tôi hằng kêu xin Chúa Giêsu đừng để tôi thối chí nhưng giữ mãi được tâm tình như hôm nay; xin Chúa thương con luôn và bảo vệ con trong mọi hoàn cảnh.
Thấy trước những lần vấp ngã, nhưng con không muốn thế chút nào. Thánh Tâm Giêsu, xin Chúa làm việc nhiều hơn, con rất khốn cùng, nhưng con mến, con yêu, con thương Chúa.
14. Mỗi khi nghe nói về Thánh Tâm, Thánh Thể, con vui khôn tả, vì bao kỷ niệm yêu thương dịu dàng, tin tưởng vui vẻ tràn ngập, làm con phấn khởi, linh hồn đầy tràn âu yếm dịu dàng. Đó là những tiếng ưu ái Chúa gọi con đến nguồn mọi ân phúc, chính là Thánh Tâm đang sống cách nhiệm mầu trong Thánh Thể. Suốt đời tôi hằng tôn sùng Thánh Tâm, Bác thân yêu Zaverio đã đỡ đầu tôi khi rửa tội và đã dâng ngay tôi cho Thánh Tâm trong ngôi nhà thờ bé nhỏ ở làng quê, để Chúa bảo vệ tôi lớn lên nên người tín hữu tốt. Lời nguyện tắt mà lần đầu tiên tôi học trên đầu gối của bác, và tôi còn đọc đến ngày nay là: “Trái tim Giêsu dịu dàng, xin cho con mến Chúa nhiều thêm mãi”.
Tôi còn nhớ, mỗi năm nhằm Chúa Nhật thứ bốn cuối tháng chín, làng tôi quen long trọng mừng lễ Thánh Tâm, ai cũng nói ý kiến đó do bác Zaverio của tôi, bác dọn mình rất sốt sắng, bác cũng bảo tôi, tùy theo sức mà dọn mình xứng đáng. Theo ý bác và ba má, thì họ chỉ mong tôi thành người nhà quê tốt. Nhưng Thánh Tâm đưa tôi vào hàng kẻ Chúa chọn, Chúa đã dùng cha sở khả ái Rebuzzini đáng nhớ, cũng là người rất mến Thánh Tâm, lúc ngài còn trẻ cũng đã chiến đấu nhiều cho Trái Tim Chúa giữa thời bão tố.
Tôi nhớ mãi năm 1895, năm được lãnh phép cắt tóc, cũng là năm Đại hội Thánh Thể tại Milan, đã làm cho tôi thêm quí mến Thánh Thể; tôi không quên những bài diễn thuyết cho giáo sĩ trong chủng viện, những lần viếng Thánh Thể trong ngôi nhà thờ bé nhỏ trong làng vào những buổi chiều thu ảm đạm; những lần dâng mình lại cho Thánh Tâm, những lần dọn thật kỹ nhưng không giảng được, những sách về lòng tôn sùng Thánh Tâm mà tôi đã được đọc.
Tôi rất vui thích nhớ lại bao nhiêu chuyện tuy nhỏ nhưng chính nó đã chuẩn bị tôi, qua những giai đoạn khốn khổ, để chia sẻ ơn cao quí hơn của Thánh Tâm tại Rôma này, và suối Thánh Tâm vẫn không cạn.
Hôm nay những gì liên quan đến Thánh Tâm được kể như là quen thuộc đối với tôi và rất đáng quí mến. Xem như đời tôi cứ theo ánh sáng Thánh Thể mà đi tới, và gặp nơi Thánh Tâm tất cả những giải đáp cho mọi khó khăn. Tôi sẵn sàng đổ máu để Thánh Tâm thắng. Ý chí tôi muốn làm gì để tỏ lòng yêu Thánh Tâm. Đôi khi thấy mình quá kiêu căng, tự ái, khốn cùng, làm tôi run sợ và chán ngán, mất can đảm; nhưng lập tức tôi được bổ sức với lời Chúa phán cùng Thánh nữ Margarita: “Cha chọn con để phát tỏa những kỳ diệu của Trái tim Cha, chỉ vì con là thung lũng chứa đầy sự dốt nát và khốn cùng”.
Tôi muốn phục vụ Thánh Tâm bây giờ và mãi mãi. Cứ lấy lòng tôn sùng Trái Tim ẩn mình trong Thánh Thể để làm hàn thử biểu đo sự tiến đức của tôi. Cốt yếu của lời dốc lòng kỳ tĩnh tâm này là thực hiện những điều tôi đã ghi từ trước, mật thiết kết hợp với Thánh Tâm trong Thánh Thể.
Vậy, tư tưởng nhớ Chúa hiện diện và tinh thần tôn thờ trong mỗi việc tôi làm sẽ quy về Giêsu là Chúa và là Người hiện diện trong Thánh Thể. Tinh Thần hy sinh hạ mình, chịu khinh dể trước mặt mọi người, sẽ được tư tưởng về Chúa Giêsu hạ mình như không trong Thánh Thể, soi sáng, nâng đỡ và thêm sức mạnh cho.
Hạ mình ra không, kết hợp với Thánh Tâm đang bị người đời sỉ mạ, là điều êm đềm; nếu đời coi thường khinh rẻ tôi, tôi sẽ rất vui mừng đi tìm và gặp được nguồn nghị lực duy nhất nơi Thánh Tâm là nguồn mọi sự an ủi.
Tâm trí tôi phải đặc biệt lưu ý đến hai việc phải làm mỗi ngày là: rước lễ và viếng Thánh Thể mỗi chiều, chưa kể những nguyện tắt thường xuyên như tên lửa tôi cố bắn về Trái Tim Ngôi Lời như Thánh Luy vẫn làm. Tôi tự buộc mình không ngơi nghỉ cho đến khi ra không trong Thánh Tâm.
Ôi Trái Tim Chúa, con không làm sao hơn là hứa, để tỏ lòng con hôm nay cảm thấy mến Chúa, tuy nhiên con lo sợ cho các điều dốc lòng. Xin đừng để ngày kia khi đọc lại, những dòng này lại trở thành bản án cho con.
15. Kỳ tĩnh tâm này Chúa nhân từ cho tôi thấy rõ thêm về sự khốn hèn và kiêu căng của tôi. Chúa không cho tôi ý chí quyết liệt hơn để làm việc cách thiết thực và kiến hiệu hơn cho sự thánh hóa bản thân cách nghiêm chỉnh; cùng một lúc Chúa Thánh Thần, qua chức Phó tế, đã chuẩn bị cho tâm hồn tôi một sự lành thánh cao quý.
Nếu viết lại chi tiết lời dốc lòng sẽ gần như không có lợi bao nhiêu. Tất cả chỉ tựu trung trong sự nhớ Chúa trước mặt, khiêm nhường, yêu Giêsu tha thiết. “Con hãy làm như vậy và sẽ được sống” (Lc 10,28).
Tôi kết thúc kỳ tĩnh tâm dưới chân Mẹ Vô nhiễm như đã vào phòng dưới sự bảo trợ của Mẹ. Năm khải hoàn cho Mẹ và cũng là năm Thần học cuối cùng của tôi, năm thọ phong linh mục. Thật là sự trùng hợp đẹp đẽ. Nghĩ đến tâm hồn tôi đã đầy tràn niềm vui thanh nhã: Cần “biết tận dụng thời buổi hiện tại, vì chúng ta đang sống những ngày đen tối” (Ep 5,16).
Giêsu, Maria, xin giúp cho năm nay là năm quyết định, đối với con là “năm cứu rỗi”.
TĨNH TÂM PHỤC SINH ĐỂ NHẬN TÁC VỤ PHỤ PHÓ TẾ
1–10 THÁNG TƯ NĂM 1903
[15]
Giêsu, Maria, Giuse.
Năm nay lại tĩnh tâm lần nữa để nghe Chúa dạy. Xin long trọng hiến thân cho Chúa cách vĩnh viễn. Hội thánh mời, Chúa gọi, thì “này con xin đến!” (Tv 39,8). Không tham vọng, không ý định nào trước, hoàn toàn bỏ mình, để như một trang giấy trắng, Chúa muốn viết lên đó những gì tùy ý Chúa: con là của Chúa.
1. “Bạn, bạn đến đây làm gì?” (Mt 26,50). Để hiểu biết, yêu mến và phục vụ Chúa suốt đời, và khi lìa đời được về vui vẻ với Chúa mãi mãi. Những câu giải đáp của khoa học không qua nổi câu giáo lý này của tuổi trẻ.
Lẽ sống của tôi gồm có ba tiếng: hiểu biết, yêu mến và phục vụ Chúa bất cứ với giá nào. Ý Chúa là ý của tôi, dù việc lớn bé tôi cũng chỉ tìm bấy nhiêu. Đó là nguyên tắc căn bản đầu tiên.
Những gì quanh tôi, do Chúa cho thêm, kẻ có người không và không đồng đều đâu. Mục đích của chúng là giúp ta đạt đến cùng đích. Dùng vào chuyện khác là sai, đảo lộn bản chất và đưa đến sự mù quáng tệ hại. Khuôn vàng thước ngọc các thánh đã theo cách thanh thản là bình tâm trước mọi sự. Nhưng, như Thánh Phanxicô Salêsiô, sự dửng dưng thanh thản nói đây không phải của hạng nhu nhược, mà là của người anh hùng, chỉ muốn tìm ý Chúa, đẹp lòng Chúa; do đó phải rất bình tĩnh, an tâm, có tinh thần cao, triết lý vững. Để theo đuổi một lý tưởng cao cả, mọi sự chỉ đóng vai cây đòn bẩy để nâng ta lên đến Chúa, giúp ta tiến đức và nên lành thánh. Xin ghi lại đây vài lối áp dụng cụ thể hữu ích và cần nhớ.
Của cải sang giàu, Chúa ban hay không là tùy Chúa, tôi không có quyền đòi, Chúa muốn tôi nghèo, tại sao lại kêu than? Nghèo, đối với tôi là phương tiện sống lành thánh. Chúc tụng Chúa. Vì nghèo, thiếu sự cần dùng tối thiểu, phải ghi nợ nơi quản lý, thật khổ và buồn đáo để. Đừng buồn thế nữa. Chúa muốn, thế là đủ.
Tài năng, trí nhớ là ơn Chúa cho. Tại sao buồn khi thấy mình kém hơn anh em. Chúa có thể cho ít hơn nữa kia mà. Thi cử, dĩ nhiên muốn thành công, đạt điểm cao. Thế nhưng, khi đã làm xong phận vụ theo ý Chúa rồi, sự việc ra sao cũng vẫn được.
Trong việc đạo đức, nhiều lúc cố gắng để tập trung hầu chuyện với Chúa sao cho sốt sắng êm đềm, thế mà không được; lòng cứng như đá, chia trí liên miên, Chúa như ẩn mặt. Đừng buồn, đừng tức, đừng mất bình tĩnh trước cảnh yếu hèn ấy. Hãy vui vẻ ôn hòa trong tình trạng kể trên. Hãy tự an ủi mình rằng, Chúa muốn như vậy.
Trời mưa, trời nắng, trời lạnh, trời nóng, bề trên lớn bề trên nhỏ quyết định thế này hay thế khác, tôi vẫn phải vui: không một lời chỉ trích kêu ca, công khai hay trong bụng; trên môi bao giờ cũng nở nụ cười tươi, hồn nhiên chân thành. Thành công không nên làm tôi mất tự chủ, đau buồn của cuộc đời không đánh đổ tinh thần tôi.
Giác quan và tiếng nói của vạn vật dĩ nhiên phải gây ảnh hưởng nơi tôi. Nhưng, yêu Chúa và nhẹ nhàng phó thác theo ý Chúa sẽ thu hút, hay đúng hơn sẽ cải biến và nâng cao những hành động của phần kém hơn nơi tôi. Thực hiện nguyên tắc này là điều phải làm luôn, mọi nơi, trong mọi trường hợp, và xét mình đặc biệt điểm này. Xin Giêsu khiêm nhường và hiền lành, cho con hiểu và áp dụng sự thật này vào đời sống càng nhiều càng hay. Vì, lạy Chúa, Chúa hài lòng như thế “Con câm miệng chẳng nói chẳng rằng, vì chính Chúa đã làm như vậy.” (Tv 38,10) Chúc tụng danh Chúa đời đời. Ôi Maria, Mẹ đồng trinh dịu hiền, xin giúp đỡ con.
2. Chỉ cần một tư tưởng thường của sự tự ái đủ vật ngã một cách vĩnh viễn rất nhiều tâm hồn tao nhã. Evà xiêu lòng nghe Satan thổi phồng đã gây cho nhân loại mọi thứ tai họa. Bài học cho tôi. Nếu một việc lành nhỏ mọn cũng tăng ơn Chúa, thì đừng coi thường một việc lành nhỏ mọn Chúa thúc giục tôi làm, bỏ qua nó sẽ là cớ cho tôi mất nhiều ơn Chúa, mà không ơn Chúa tôi sẽ chẳng làm được gì cả.
Nhờ sự thật này soi chiếu, tôi thấy rõ mình đã bao lần thiếu sót trong những việc đã quen cho là nhỏ mọn và hay khinh thường. Chính vì thế mà tôi tiến quá chậm và quá khó khăn. Đây không phải vấn đề lòng khoan nhân đại độ của Chúa, mà chính là vấn đề liên quan đến sự đáp ứng của phần con người chúng ta. Ơn Chúa có sẵn, tại ta thiếu sót mà ơn Chúa không đến được.
Tôi sẽ cẩn thận đối với các dịp nhỏ và làm mọi việc hết sức cần mẫn. Sự trọn hảo của các thánh không ở nơi những việc rõ ràng, nhưng với những việc rất thường mà mắt người đời cho là không đáng kể. Ba mươi năm ẩn dật của Chúa Giêsu dạy tôi rất nhiều về điểm này với những gương xán lạn. “Vậy hãy xem và làm theo mẫu ấy” (x\Xh 25,40).
3. Ba ngày đầu của cuộc tĩnh tâm đã qua cách khô khan vô vị làm cho tôi hiểu hơn về tầm quan trọng của tình trạng hiện tại nơi linh hồn tôi, đó là vấn đề tôi muốn trở lại để đẹp lòng Chúa. Không biết những hành động hoang toàng hồi thiếu niên có nặng như là một trọng tội không. Dù sao, đối với tuổi đó, đây là những điều rất nặng, mà hôm nay tôi vẫn rất xấu hổ trước mặt Chúa: “Tôi than van như tên tội phạm; đỏ mặt vì tội lỗi mình”. Sau những lỗi đầu này, tiếp theo mỗi ngày mỗi giờ chồng chất bao nhiêu lầm lỗi: chia trí, tự ái, biếng học, mất giờ, lỗi bác ái trong tư tưởng, lời nói, hành động; những tự cao nhỏ nhen. Thật chồng chất như núi, đủ đè bẹp con. Chúa ơi!
Con có tội, nhiều tội, con thấy, con biết, con nhận, con xấu hổ. “Chúa tha cho người nài xin Chúa”.
Tội như thế rồi có đền tội chưa? Chưa gì cả. Biết rằng một xu cũng phải trả xong. Thế là tôi mắc nợ Chúa: cẩn thận làm từng phận vụ nhỏ, đó là luật công bằng đòi buộc; không vì rộng rãi, không có gì thừa. Trả chưa hết nợ, đừng kêu tại sao Chúa gửi sự buồn, khô khan và nhiều thứ khác tương tự. Khi thấy như mình bị bao vây, ruồng bỏ, lẻ loi, hãy cúi mặt, vui lòng nhận cái rủi và thưa: thật là xứng đáng, Giêsu con chúc tụng, cám ơn và yêu mến Chúa.
Dù con khốn cùng, Chúa vẫn liên tục ban nhiều ơn, lớn lao cao cả. Nhưng tại sao chưa kết quả? Tại sao chưa nên thánh như thánh Luy, Stanislas và còn phải hơn nữa? Lý do là vì sơ suất trong các việc nhỏ.
Tại sao chia trí và nguyện ngắm không kết quả kể từ ngày tĩnh tâm trước? Giải thích sao về sự khô khan của những ngày đầu kỳ tĩnh tâm này, tại sao lòng như chai đá trước những sự thật nặng nề dễ sợ, dù các thánh và những người sạch tội khi nhớ đến cũng phải run sợ ? Phải chăng vì những lời vô ích khi phải thinh lặng và nhiều lần lỗi luật khác đã nhiều thời gian qua. Những việc nhỏ, nhưng nó đi liền với đời sống nội tâm. Nếu ơn này kéo thêm ơn khác, thì những sơ suất kéo theo sơ suất, cứ thêm mãi, làm hỏng ơn Chúa và đưa tôi đến miệng vực thẳm.
Vậy phải kết luận như vầy: mọi sơ suất dù nhỏ đến đâu, mọi khuyết điểm, mỗi lời không phải, mỗi lần ngu dại, đều gây tổn thương cho đời sống tâm linh. Cần tính sổ lại. Xem xét thật kỹ: coi chừng những sự yếu đuối dẫn đầu!
4. “Sau cơn giông, Chúa cho trời êm” (Tb 3,22). Sau ba ngày chờ đợi buồn tẻ, Chúa đã cho con ra mắt Chúa và ban ơn soi sáng. Xét kỹ mình và mọi hành động do tự ái, tôi thấy ngoài cái óc tưởng tượng, như con mẹ điên ở trong nhà, còn có hai thứ lý luận, đứa nào cũng nhao nhao cho mình có lý: một là lý luận hợp lý, hai là lý luận của tên kiêu ngạo nội công. Khi nào suy ngẫm và xét mình kỹ về việc lành phải làm trong những trường hợp cụ thể, thì tính kiêu căng lý luận, lại thêm những tiếng nếu, nhưng mà…. Để chế nhạo điều tôi dốc quyết, nó phản ứng đủ cách và sắp xếp theo lối của nó, lại còn cái óc tưởng tượng hỗ trợ cho nó, nó gây hỗn loạn cho tâm hồn tôi, biến những lời dốc quyết tốt lành ra lạnh nhạt; nó lấn át cái lý trí hữu lý không còn lối thoát, luôn luôn nó tỏ ra tàn bạo, bất trị.
Đừng để sa lưới. Satan hay thừa nước đục thả câu làm ta chán nản, phá hủy những tâm tình và những lời dốc quyết rất tốt. Chỉ cần có tư tưởng vững, như hạ mình khiêm nhường, ăn năn thống hối; dù tôi hư hèn không thấy được những lý lẽ sâu xa, tôi vẫn phải mạnh mẽ nghiêm chỉnh suy niệm; chỉ cần giữ vững từng trận tấn công, đóng cửa lòng không ưng thuận và Chúa sẽ hài lòng, Ngài không đòi hơn.
Tôi hằng nhớ lời Thánh Phanxicô Salêsiô dạy: “Cứ để Satan đập và la ngoài cửa lòng con, mặc nó trưng bày hằng ngàn hình ảnh và tư tưởng không đẹp: vì Satan chỉ vào được qua ngõ ưng thuận, cứ đóng chặt cửa này là yên trí. Dù Satan khuấy động quanh thuyền con, hãy yên tâm, đừng sợ, bao lâu Chúa còn ở với ta”.
Có thể là những tư tưởng tự ái, cầu danh, ưa danh vọng, chức cao, hoặc tương đương, miễn là tôi đừng tự bày ra tư tưởng đó, ngoài ra sẽ cứ an tâm không bối rối. Sẽ chống đối cách kiên quyết, không cần nghe Satan lý luận; không ưng thuận, đồng thời dùng tâm tình khiêm nhường để chống đối nó: tự ái sẽ không làm gì được.
5. Mỗi lần nhớ lại mầu nhiệm cao cả Chúa Giêsu đã sống ẩn dật khiêm nhường ba mươi năm đầu, tinh thần tôi càng bỡ ngỡ nói không ra lời. Rất rõ rệt là, trước bài học sáng chói nầy, không những các phán đoán của đời rất sai, mà ngay các giáo sĩ cũng phán đoán đã không đúng mà còn trái ngược. Riêng tôi, xin thú nhận là chưa nắm vững tư tưởng. Tôi chỉ biết rằng, hiện tôi chỉ được cái vẻ khiêm nhường bên ngoài, còn tinh thần đích thật “yêu sống ẩn khuất” như Chúa Giêsu ở Nadarét, thì tôi chỉ mới biết tên thôi. Là Thiên Chúa, là ánh sáng của bản thể Chúa Cha, Ngài đến để cứu nhân loại, thế mà Ngài sống ẩn dật ba mươi năm, chỉ vì muốn dạy ta biết rằng đức khiêm nhường cần thiết dường bao và phải thực hiện nó cách nào! Còn tôi, tội lỗi khốn hèn chỉ muốn thõa mãn chính mình, chỉ thích những kết quả đem về cho mình chút danh dự thế tục; dù có được tư tưởng lành thánh nhất cũng chen vào đó sự tìm kiếm danh tiếng cho mình, cạnh tranh với anh em; tôi có nhiệt tâm, bác ái, hy sinh, nhưng lý tưởng tôi muốn đạt không bao giờ trọn lành, vì con người khác trong tôi vẫn đòi phần cho nó, nó muốn thiên hạ dù ở rất xa cũng phải thấy, phải ca tụng nó, nếu lừng danh khắp thế giới càng hay. Và khốn cùng nhất, là khi đã biết rõ như vậy, tôi vẫn chưa nỗ lực thật sự để thi hành tinh thần ẩn khuất như Chúa Giêsu đã làm trước và dạy sau.
Ít ra cũng hãy công nhận những điều sau đây, gọi là kỷ niệm của kỳ tĩnh tâm này: 1) muốn thật sự là vĩ nhân trước mặt Chúa và mọi người, tôi sẽ phải yêu sống ẩn khuất; 2) về sự khiêm nhường thực thụ, tôi vẫn chưa hiểu rõ và thực hành còn ở cấp sơ đẳng; 3) tôi cần liên lỉ cầu xin Thánh Tâm “hiền lành và khiêm nhường”, để được ơn soi sáng thật nhiều về điểm này, ít ra Ngài giúp tôi thật sự muốn sống khiêm nhường hoàn hảo và thật sự không nghĩ đến tí gì về danh vọng và vinh dự.
Tôi không quên là, Chúa muốn tôi yêu sự bị quên lãng, bị coi thường, và hơn nữa, bị khinh dể. Tôi phải khiêm nhường đủ để nói: “Tôi bị đóng vào thập giá Chúa Kitô” (Gl 2,19). Trong khi chờ đợi, xin Giêsu cho con ít là được một ý muốn chính xác.
6. Ngoài sự ham danh, tôi còn là người dốt; mỗi ngày mỗi giờ tôi thấy rõ hơn là mình dốt; càng học tôi càng biết chắc như vậy, phải quen nhận mình ngu si và tìm cái chỗ thích hợp với sự ngu dốt của mình. Như thế là những sự tự phụ vô ý thức sẽ bị cắt cánh.
Ý tưởng này sẽ phải theo tôi khi học, khi nói chuyện, theo khắp nơi. Dù có học nổi cũng không chủ trương lấy thật nhiều bằng cấp. Tôn chỉ là yêu sự bị lãng quên, thái độ trước bề trên hay đồng bạn là thái độ của Giêsu bé thơ “Ngài nghe và hỏi các ông ấy” (Lc 2, 46).
7. Tôi thấy Giêsu gần tôi hơn, Chúa cho tôi chết chìm giữa biển, biển của sự khốn hèn và kiêu căng, để biết tôi phải cần Ngài đến độ nào. Khi tôi suýt tắt thở, Chúa đi trên mặt biển đến gần tôi, mỉm cười và vớt tôi lên. Tôi muốn thưa: “Chúa ơi, con tội lỗi xin Chúa rời xa con đi” (Lc 5,8); nhưng tế nhị, Chúa đã âu yếm chận trước cách dịu dàng: “Con đừng sợ!” (Lc 5,10).
Ôi, gần Chúa con sợ chi? Tựa vào Chúa, như chiên lạc, tim con bồi hồi; Ôi Giêsu, một lần nữa, con là của Chúa, của Chúa đến đời đời. Với Chúa, con thật cao cả, xa Chúa con chỉ là cây sậy yếu dòn, tựa vào Chúa con sẽ như cây cột vững chắc. Luôn nhớ mình khốn hèn không phải để run sợ mãi, nhưng nhờ khiêm nhường và xấu hổ con sẽ tin tưởng lại gần Chúa hơn, vì sự khốn cùng của con là ngai cho lòng nhân từ và thương xót của Chúa ngự. “Giêsu nhân ái, con là của Chúa mãi mãi, xin đừng xa con”.
8. Hôm nay, thứ năm Tuần Thánh, ngày trọng đại của Thánh Tâm, ngày cưới và là ngày giao ước của tình yêu. Như ánh mặt trời làm tan mây mù, đem lại sự vui sống, hôm nay Chúa vui lòng nâng con dậy, soi sáng cho con, hôm nay là ngày trọng đại nhất đời con. Lòng con yên tĩnh vô cùng khi đến rước Chúa; con vui hưởng sự hiện diện của Chúa, con cảm động lắng nghe diễn từ cuối cùng, những tiếng nói giã từ lần sau hết, êm đềm lòng con xúc động, thân con run rẩy, nước mắt tràn trụa, con theo Chúa vào tù.
Luôn luôn Chúa cho con biết ý Chúa muốn gì, con hằng yêu Chúa hết lòng qua sự tôn sùng Thánh Thể. Nơi đây con chú ý nghe rõ Chúa muốn và khích lệ con sống vì Chúa mà thôi, ơn Chúa đã giữ gìn để con khỏi phạm tội. Chúa không giúp, con đã ngã. Không thể làm ngơ trước lời Chúa mời gọi con!
Nơi bàn tiệc ly, Chúa là linh mục thượng phẩm đã lập chức linh mục, và nay Chúa đưa con người khốn hèn này vào chức vụ đó. Nhiều năm qua, bằng những chức nhỏ, Chúa chuẩn bị con đến nghĩa cử trọng đại, Chúa muốn con phục vụ Chúa bằng sự long trọng hiến thân, bằng lời hứa luôn trung thành với một Chúa không bao giờ rút lời, dứt khoát hoàn toàn với thụ tạo, với đời. Ôi Giêsu con mong đến giây phút con chờ đợi từ lâu. Chúa đã thấy con bỏ quê nhà, cha mẹ, chiếc lưới rách, bỏ hết để theo Chúa. Xin thu nhận con như đã thu nhận Phêrô, Gioan, Matthêu và các vị khác. Con không xứng đồng bàn, chỉ xin quì dưới chân Chúa, nhặt mụn bánh rơi: “Thà con ở cổng đền Thiên Chúa vẫn còn hơn sống trong trại ác nhân!” (Tv 83,11).
Con chỉ muốn một điều: là luôn ở trong tình yêu, nên một với Chúa như Chúa đã là một với Chúa Cha. Qua câu nói cuối cùng với vẻ mặt buồn rầu, con nghĩ ngay đến biến cố kinh hoàng của Giuđa phản bội! Con chấp tay lạy Chúa, nếu Chúa biết trước cái ngày con phản bội, xin cho con chết ngay bây giờ hơn là bước cái bước quyết liệt lên chức phụ phó tế, thà con đừng hứa trung thành, con run sợ.
9. Thánh giá sẽ là quyển sách lớn, hằng ngày con sẽ ân cần yêu mến tìm ở đó những bài học cao quý của Chúa. Sẽ phải quen suy luận các biến cố và mọi khoa học loài người theo nguyên tắc của quyển sách này. Con dễ bị lầm vì vẻ hào nhoáng bên ngoài để rồi quên nguồn sự thật. Nhìn thánh giá, tôi thấy mọi khó khăn đều tiên tan, những vấn đề thời đại, văn hóa, lý thuyết, thực hành tất cả đều được giải quyết. Vì “Chúa Kitô chính là câu đáp giải quyết mọi khó khăn”.
Nếu cần nhắc lại các tư tưởng, tâm tình tốt đẹp mà Chúa cho gặp được trong những ngày tĩnh tâm này khi suy nghĩ về sự Thương khó Chúa, thì phải một tuần lễ mới ghi xong. Mỗi khi thừa lúc sơ hở, con người tự ái của tôi lại mơ mộng muốn xây lâu đài bên Tây Ban Nha. Để khị bị đánh gục, tôi tự ra luật cho mình phải suy nghĩ về ba nơi: Gethsêmani, nhà Caipha và núi Calvê.
Thánh giá luôn nâng đỡ, thêm sức khi tôi gặp gian nan. Ở đó Giêsu đã giang tay đón tiếp người có tội. Khi tôi có lỗi, khi bối rối, như Mađalêna, tôi quì dưới chân thánh giá và suy rằng máu và nước từ cạnh nương long đang gội nhuần tâm hồn tôi.
Thánh Phanxicô gọi “Calvê là núi của người yêu, là hàn lâm viện của tình mến”. Do đó tôi phải rất quen thuộc với Calvê, nơi Trái Tim Chúa được long trọng khai mở lần đầu tiên.
Êm đềm thay! Khi tắt thở Chúa gục đầu để hôn những người Chúa yêu. Mỗi khi muốn tỏ lòng mến, con sẽ dâng chiếc hôn lên Chúa. Thánh Augustinô nói: “Longinô đã khai mở Trái Tim để tôi vào đó và nghỉ ngơi an toàn”. Tôi xin tiếp lời Thánh Tiến sĩ: Tôi muốn sống, chết và an toàn ca hát giữa đôi tay Đấng cứu chuộc tôi! “Lạy Chúa, con xin tán dương Ngài, vì đã thương cứu vớt, không để quân thù đắc chí nhạo cười con.” (Tv 29,1).
10. Giờ sắp đến. Mau, chuẩn bị dầu đèn vì: “Chàng rể tới” (Mt 25,6). Vui thay, an ủi thay! Cám ơn Chúa đã cho con hưởng sự khoan khoái của giây phút long trọng, khi mà trước mặt toàn thể Giáo Hội con hiến thân cách dứt khoát để phục vụ Chúa nơi bàn thờ Chúa. Xin đừng nghĩ đến sự bất xứng mà hãy nhìn thiện chí của con. Sáng mai khi các chuông trên khắp các nhà thờ thế giới vang lên mừng cuộc phục sinh, Chúa sẽ huy hoàng tráng lệ đến làm lễ cưới với con! Ôi, Thánh Linh xin đến! còn vài giờ trong đêm nay, hãy nung đốt, tiêu hủy, làm sống lại và cải biến tâm hồn nghèo khốn này trở thành nơi xứng đáng cho Chúa Giêsu.
Maria, Mẹ đừng khóc nữa; con Mẹ sẽ sống lại. “Lạy Nữ vương thiên đàng hãy vui mừng”, con đặt mình trong tay Mẹ để Mẹ dâng con lên Chúa. Thánh Giuse, bạn khiết trinh của Maria, Thánh Gioan Tông đồ, nơi đền thánh của ngài mai đây con sẽ lãnh chức thánh, ngài đã tựa vào ngực, đã nghe Tim Chúa đập, xin cho con một tia lửa mến của ngài, ôi Thánh Phêrô và Phaolô hai vị tử đạo của Rôma và của thế giới, Thánh Phanxicô Salêsiô rất dịu hiền tất cả các thánh Bổn mạng đặc biệt và yêu quí hãy cầu cho con. Con xin sấp mình xuống trước mặt triều thần thánh, con tuy tội lỗi nhưng được Giêsu chúc phúc, xin các thánh trên trời cầu nguyện cho. Các thiên thần theo hầu Chiên Con vẹn tuyền, đã hứng máu Chúa ở đồi Calvê, đã báo tin mừng phục sinh, hãy hiệp với thiên thần bổn mạng của tôi, hãy hổ trợ sự bất lực của con, hãy đến dự lễ cầu nguyện cho con. “Chúa ơi, hãy đến, hồn con mong Chúa”.
11. Ngày chịu chức thật êm đềm không biết nói sao. “Nhà Chúa các đạo binh êm ái dường nào; hồn tôi thở than và ngã ra nơi sân nhà Chúa”. Thật tình “Cả tấm thân con cùng là tấc dạ những hướng lên Chúa Trời hằng sống mà hớn hở reo mừng.” (Tv 83,2-3).
Lễ truyền chức sáng nay tại đền Thánh Gioan Latêranô tự nó đã long trọng, đối với tôi càng long trọng hơn, không bao giờ quên được. Giờ này tôi đã nên người mới, tôi đã quyết định dứt khoát rồi.
Đức Hồng Y Respighi, phụ tá Đức Thánh Cha, đã nhân danh Ngài và Giáo Hội đón nhận, chúc phúc và thánh hóa sự hy sinh từ bỏ mọi sự đời của con, để hiến thánh con suốt đời, chỉ phục vụ một Chúa Kitô một cách dứt khoát.
Khi đã long trọng sấp mình, tôi đến trước bàn thờ và đức Hồng Y đã chấp nhận lời thề của tôi, đã mặc cho tôi sắc phục mới huy hoàng. Tôi tưởng chừng như các thánh giáo hoàng, giám mục, hiển tu, tử đạo mà hài cốt đang an nghỉ trong Vương cung thánh đường cũng chỗi dậy, hôn tôi trong tình anh em, chia sẻ niềm vui và hiệp cùng đoàn thiên thần của ngày phục sinh để ca tụng Giêsu khải hoàn. Đấng đã nâng thụ tạo khốn hèn này lên địa vị cao sang. Ôi, lưỡi không sao diễn tả nổi êm đềm của giây phút mà suốt đời tâm trí tôi không thể quên, và sẽ mãi mãi chúc tụng tình thương, sự cao cả và vinh quang Chúa.
Tôi chỉ run rẩy nói được một câu của Thánh Phaolô: “Tôi sống nhưng không phải tôi, nhưng là Chúa Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20). Tôi không thuộc về mình, nhưng là của Giêsu. Đã nói nhiều lần, hôm nay tôi xin lặp lại cách khoan khoái: tôi thuộc về Giêsu. “Ôi Giêsu, xin nhận sự tự do của con, xin nhận lấy tất cả”.
Xin lỗi, con quên cám ơn Chúa, vì ơn Chúa ban nhiều quá làm con rối rít bỡ ngỡ. Thời phục sinh sẽ kéo dài mãi cho hồn con, bình tĩnh, con sẽ hưởng thú vui tinh thần, sẽ trải nghiệm về sự dịu dàng của Chúa, sẽ dự tiệc tình thương của Chúa mà không bao giờ nhàm chán, con sẽ thưa với Chúa về những tư tưởng, về lý tưởng của cuộc sống mới với ngọn lửa mến sẽ phát lộ, ngọn lửa mà hôm nay Chúa đã thương nhóm trong trái tim khốn hèn này. “Chúa đã mặc cho con áo trắng dài hoạn lạc. Alleluia! Alleluia!”.
12. Nhận thức thánh là phần kết thúc cao đẹp nhất của tuần tĩnh tâm. Được trang bị với vũ khí tối tân, được biến cải thành con người mới, hôm nay tôi càng đi sâu hơn vào cuộc chiến của đời sống, với mục đích mở mang Nước Chúa.
Lòng tràn hoan lạc trong lành, ý chí hăng nồng đang nung tim tôi để tiến mau và hy sinh mình cho Chúa, do đó kỳ tĩnh tâm này không có gì đặc biệt để dốc lòng thêm. Cha linh hướng cũng cấm thêm cái mới, nhưng phải chú ý đến điều dốc lòng dịp Giáng sinh vừa qua. Xin sẽ cẩn thận thi hành, và thế là tạm đủ. Ngoài ra sẽ làm những gì Thánh Linh sẽ soi sáng.
TĨNH TÂM GIỮA KỲ HÈ
ROCCANTICA, 29/8/1903
[16]
Vì phải ở lại chủng viện dịp Hè, bận thi cử, những biến cố lớn vừa xảy ra , đã vậy sự yếu hèn, khốn cùng, hay thay đổi đã làm mất nhiều sự sốt sắng thuở ban đầu. Bằng cớ là gần như bỏ hẳn sự xét mình riêng, chia trí liên miên khi nguyện ngắm và thiếu thực hành cụ thể, đọc nhật tụng ít sốt sắng. Cách chung, an nhàn thung dung gần như độc lập, không đem hết mọi khả năng tinh thần vào việc tiến đức. Thật ra nếu thái quá như hồi sốt sắng buổi đầu, thì đời sống quá gò bó nặng nề; nhưng dù sao lúc nào cũng vẫn phải cố gắng.
Tĩnh tâm hôm nay cho tôi sống lại thời sốt sắng êm đềm ngày xưa. Kinh nghiệm cho biết mình đã không làm được gì thật tốt, nên phải ở khiêm nhường. Đừng nản chí, nhưng phải can đảm hăng say hơn. Gần sự chết hơn, vậy hãy coi đèn còn đầu không? Giêsu đáng chúc tụng, xin thương linh hồn con.
Cụ thể, xin dốc lòng ba điểm: xét mình riêng về vấn đề kinh nguyện và việc đạo đức; nhật tụng đọc đúng lúc, phải chỗ, cách ân cần và cung kính: viếng Thánh Thể và trong ngày năng nguyện tắt để mến Chúa.
Như vậy, ôi Giêsu và Mẹ Maria, mà con sắp làm tuần chín ngày kính sinh nhật của Mẹ, xin hai Đấng vui vẻ ôm ấp con, giúp con tự chủ và tiến đức, trong con đường êm dịu của tình yêu. Amen.
TĨNH TÂM ĐẦU NIÊN HỌC
RÔMA, 1-3/11/1903
[17]
Trở lại cuộc sống bình thường của Chủng viện rất hữu ích cho tôi. Không có gì nhiều, chỉ cần nhắc lại về điểm phải sống cầm trí và tập trung tư tưởng.
Chúa chú ý đến sự tiến đức của tôi. Điều lưu ý dịp tĩnh tâm giữa kỳ hè đến nay không tiến bộ, tại tôi thờ ơ. Ơn Chúa quá nhiều, đặc biệt năm nay, mà chưa có nhân đức thật, tinh thần chưa tiến bộ. Tưởng mình trưởng thành nhưng thật ra còn quá bé con.
Vậy, như đứa bé hối hận, tôi xin trở lại thực hiện lời dốc lòng cách nghiêm chỉnh hơn, mong nhờ ơn Chúa tôi không dám sơ suất nữa.
Đặc biệt sẽ ân cần xét mình riêng hằng ngày vì là việc trọng đại. Đây là lời hứa long trọng với Thánh Tâm như kết quả của lần tĩnh tâm này. Xin đặt quyết tâm này nơi tay Thánh Carôlô đấng sáng lập chương trình đào luyện giáo sĩ. Không những lo đào luyện mình, nhưng tôi còn được Bề trên đặt làm giám luật để giúp anh em, vậy xin dâng niên học này cho thánh tổng giám mục, gương mẫu của các nhà giáo dục, người có tâm hồn tông đồ và linh mục quảng đại.
Ngoài việc đọc nhật tụng và các việc đạo đức cho chín chắn, khi xét mình riêng cần để ý đến lời nói, nếu không cẩn thận, lời nói sẽ gây thiệt hại cho tâm tinh, cho nhiệm vụ mới và tế nhị của tôi.
Sau hết, nguyên tắc tổng quát và là điểm tựa tôi không nên xa, đồng thời là nhiệm vụ trên hết và rất cần thiết, chính là phải nêu gương tốt trong mọi việc, dù là việc rất nhỏ. Tôi sống cách sao như là mỗi hành động đều có anh em coi ngó và kiểm soát, thái độ phải giữ là luôn luôn biết nể sợ. Cuối cùng tôi luôn sống trước mặt Chúa là Đấng ngày kia sẽ xét xử tôi.
TĨNH TÂM CHỊU CHỨC PHÓ TẾ
9-18/12/1903
[18]
Giêsu, Maria Giuse.
“Xin Chúa phán, tôi tớ Chúa xin nghe. Xin dạy con làm theo ý Chúa” (x. 1Sm 3,10 và Tv 142,10).
Đây là cuộc tĩnh tâm thứ ba trong một năm “Thầy đang ở kia và gọi em” (Ga 11,28). Ba lần tĩnh tâm là ba trụ cây số được đặt trên con đường nhân đức; tuy đã có thực hiện một ít, nhưng cách chung, còn phần rất lớn những việc phải làm. Tôi hạ mình, xấu hổ vì sự khốn hèn của mình, nhưng không ngã lòng. Như người lữ khách đi đường vào mùa hè oi bức, khi gặp suối nước của ơn thánh, tôi trầm mình, trước là để rửa sạch, sau là tắm mát trong tình thương như thánh Cha sở họ Ars nói; và tôi vui mừng biết Chúa đang đứng chờ tôi bên kia dòng suối. Lạy Chúa xin hãy hành động.
Tôi dâng tuần tĩnh tâm cho Thánh Tâm và Mẹ Maria rất thánh và vô nhiễm, tôi vui mừng vì nhờ cách này tôi bắt đầu mừng năm thánh kỷ niệm việc tuyên bố tín điều vô-nhiễm-nguyên-tội. Xin phó mình cho thiên thần bản mệnh bảo vệ, nhờ Thánh Inhaxô, Thánh Carôlô Bôrômêô, đấng bảo trợ đặc biệt cho năm thần học cuối cùng để chuẩn bị làm linh mục, Thánh Phanxicô Salêsiô rất hiền hậu, hai vị phó tế Stêphanô và Lôrensô, mẫu gương của đức tin Công Giáo cầu bầu cho tôi. “Xin cho con được trí thông minh để vâng theo luật Ngài và hết lòng tuân giữ” (Tv 118,34).
1. Con người được tạo ra để tôn thờ, chúc tụng, phục vụ Chúa và như thế sẽ được cứu rỗi. Là người tôn thờ Chúa, tôi sẽ luôn nhớ Chúa trước mặt. Tôi phải có thái độ cung kính của các thánh Tổ phụ hay Tiên tri khi ra trước mặt Chúa với tất cả lòng kính sợ. Đứng thẳng không kiêu kỳ, đầu ngước lên nhưng mắt ngó xuống, đặc biệt chỗ đông người; đi điềm tĩnh khoan thai; thái độ dè dặt nhưng tự nhiên; gương mặt vui nhưng nghiêm nghị, rất tự nhiên không kiểu cách; thái độ bên ngoài phải cho mọi người biết tôi đang nhìn Chúa, tưởng đến Chúa mọi lúc, dù không thấy Ngài.
Tinh thần cần thấm nhuầ tư tưởng này, là biết Chúa thấy và soi trí tôi, để ý đến từng việc bé nhỏ tôi làm, đến những hoạt động hết sức nhỏ của tim tôi, đến sự khốn cùng bao la của tôi; Chúa nhớ các lỗi như các ơn vô kể đã và đang có nơi tôi; nhờ đó tôi luôn hòa hợp với Chúa với một lương tâm rất tế nhị, tưởng không có lý do nào hơn để giúp tôi sống như vậy.
2. Điều kết thúc cao đẹp của bài gẫm sáng nay là nguyên tắc lớn về sự bình tâm. Trên lý thuyết tôi rất quí nó nhưng trên thực hành tôi rất ít vận dụng đến nó. Vì mỗi khi trong khu vực tôi sống có xảy ra điều gì liên quan đến cá nhân tôi dù cách gián tiếp thôi, thế là óc tưởng tượng, tính tự ái đua nhau làm khổ tôi quá sức. Thế nhưng tột điểm của toà nhà thiêng liêng chính là: thái độ sẵn sàng vâng theo ý Chúa, không phải ý mình; luôn sẵn sàng chấp nhận những điều khó xử, có khi ngược với tính đa cảm và kiêu căng của tôi.
Đối với việc quan trọng, thì đã nhất định rồi; là chỉ làm những gì Bề trên và cha linh hướng chỉ định không hơn không kém. Cái nuốt khó trôi, không phải là làm việc theo đức vâng lời, mà chính là phải bắt trí khôn và ý muốn của mình theo các mệnh lệnh và chỉ thị của Bề trên, dù ý kiến riêng tôi có đẹp đến đâu, bề ngoài có lành thánh đến đâu cũng phải đạp dưới chân, kể cả những xu hướng của óc tưởng tượng và của con người thứ hai trong tôi.
Vậy, không cần lo quá xa, xây lâu đài tận Tây Ban Nha; ít tư tưởng, nhưng đứng đắn và nghiêm chỉnh, ước vọng càng phải rất ít: “Chỉ có một điều thôi” (Lc 10,42). Mơ tưởng nên làm cách khác hơn cách này, tôi vẽ trong óc một bức họa tưởng tượng cho công cuộc sẽ làm mai kia, sau này, năm nọ; tốt nhất là cho nó vào lửa, phải đốt đi.
Tôi sẽ là người như Chúa muốn. Thật đau đớn mà nghĩ đến cuộc đời thầm kín, không ai biết tới, mà còn bị khinh bỉ, chỉ Chúa biết thôi: tự ái chống lại ý nghĩ này. Nhưng nếu không tự chủ để bắt mình sống cuộc đời như trên một cách bình tâm, trìu mến và mong ước nó, thì tôi sẽ không thi hành điều Chúa chờ đợi nơi tôi.
3. Dù có giỏi như thiên thần, nhưng trí óc và tư tưởng lại kiêu ngạo như thần dữ, tôi sẽ ra thế nào? Thật, đúng mình là quỉ không hơn không kém. Cụ thể tôi ngu si cách thiên thần rất xa nhưng kiêu căng với tư tưởng tự ái trong ngày chẳng thiếu chi. Vậy tôi là thứ gì? Tôi đáng Chúa phạt biết bao lần? Nghĩ đến con run sợ! Vậy con cần suy nghĩ nhiều về điểm này.
4. Đền tội ở đời là yếu tố chính để sống tốt, và cũng là phương thế cần để được hoàn toàn hạnh phúc mai sau. Vậy, không nên vui chơi; đã đến lúc phải quen chịu khó và yêu hãm mình, đặc biệt trong những năm rất đẹp này của đời tôi.
Theo sự khắc khổ của các thánh, tôi theo không nổi. Nhưng phải có tinh thần hãm mình luôn trong mọi việc nhỏ, đặc biệt miếng ăn. Tôi không nếm cái gì ngọt dịu mà không có mùi cay đắng. Chúa Quan Phòng đã theo lối này, vì Ngài gửi sự đau khổ đi trước hoặc đi kèm với sự an ủi.
Cần hãm mình nhiều về con mắt. Chẳng có gì là bảo đảm đối với “sự thèm khát của đôi mắt”, và hậu quả của nó rất tai hại. Nếu phải dùng rượu thì phải pha nước thật nhiều. Như thế hợp vệ sinh, cái đầu nguội đi một tí.
5. Có điều tôi chưa rõ, là làm sao linh hồn lại có thể rơi vào hỏa ngục được. Nhưng hỏa ngục có chỗ cho tôi, nếu tôi cứ ươn hèn, đi gần vực thẳm; một tội trọng đủ khiến tôi rơi vào hỏa ngục tức tốc, như tất cả tội nhân khác. Ôi, tôi thật yếu hèn! Một ý nghĩ mình có thể rơi xuống hỏa ngục đủ làm tôi ở khiêm nhường, nhưng mấy khi tôi nghĩ tới!
Con xin lặp lại với Chúa, nếu Chúa cứu con khỏi sa hỏa ngục, thì con sẵn sàng làm hạt bụi giữa đường. Ở đời này xin Chúa đốt con bằng ngọn lửa mến Chúa.
6. “Hỡi tử thần, phán quyết của ngươi hay thật” (Hc 41,2), nghĩ tới ngày mai, luận đề, bằng cấp, bao cái ngớ ngẩn, đang khi Chúa đâu có lên tiếng bảo đảm cho mình sống hết hôm nay, ngày mai còn không bảo đảm hơn nữa! Tôi phải đem hết tâm vào việc đang làm, tương lai để Chúa lo. Tôi phải quen với ý nghĩ về sự chết vì nó là chủ của sự sống; chẳng cần dính bén chi, nhất là vật ly ti như: áo mặc, hình ảnh, sách vở, vật dụng đạo đức, thế nào chúng cũng bỏ tôi, thà tôi bỏ chúng trước.
7. Thi cử làm tôi ngại, chẳng biết phải xuất hiện thế nào trước giáo sư đoàn sẽ hạch hỏi tôi về các môn học. Thế còn linh hồn tội lỗi khốn hèn này sẽ ăn nói sao trước triều thần thánh, trước Giêsu quan xét chí công nghiêm khắc? Là thánh, mà khi nghĩ tới, các đấng còn run sợ, trốn vào rừng tu. Vậy “nơi không đáng sợ lại sợ” (x. Tv 13,5), có phải vô lý không? Còn tòa phán xét là chỗ đáng sợ lại tỉnh bơ, có phải đần độn không? Cần cụ thể hơn, đừng sợ thi cử, mà phải chăm lo làm lành để bớt lo trước tòa phán xét.
Điểm khác là, tại sao tôi băn khoăn lo sợ về sự thi cử? Đó chẳng qua là dư luận đối với cá nhân tôi, tại sao tôi làm nô lệ của dư luận, nô lệ của tính kiêu căng. Điên thật? Dư luận là gì chứ? Người đời có thưởng công tôi đâu? Tôi có làm mọi sự vì Chúa không?
Tôi phải tập không sợ dư luận, ở trên dư luận, không nghĩ tới dư luận, vì đời linh mục lắm lúc phải đương đầu, phải đi ngược với dư luận mới làm được cái gì tốt. Thánh Phaolô nói: “Nếu tôi còn muốn làm đẹp lòng người đời, thì tôi không phải là tôi tớ của Đức Kitô” (Gl 1,10).
8. Cha linh hướng yêu cầu kỳ tĩnh tâm này tôi phải đặc biệt lo trừ tính tự ái, cái tôi thứ hai, vì nếu không hoàn toàn dứt khoát với chính mình, ta sẽ không lớn lên, không làm được gì tốt.
Tự ái, cả một vấn đề. Có ai định nghĩa rõ nó là chi? Có triết gia nào nói đến không? Tuy đây là vấn đề quan trọng cấp bách, đáng kể, nhưng không ai màng đến! Qua các lần nguyện ngắm mấy hôm liền, Chúa Giêsu khi giảng dạy đã chỉ cho ta cách cụ thể để chiến thắng tên thù không đội trời chung đang phá vỡ tất cả công cuộc ta làm.
Chúa nói tất cả, cho ta một loạt bài học rất hay đáng suy gẫm. Không phải mới nghe lần đầu, nhưng có nhiều khía cạnh đối với tôi rất mới, cao sâu và kỳ diệu. Càng đáng bỡ ngỡ, là đời sống của Chúa Giêsu dưới khía cạnh này, đúng là cuộc cách mạng đối với toàn thể thế giới, Chúa thấy, Chúa hiểu, Chúa lý luận ngược hẳn với loài người, ngay những kẻ thật là hiền đức! Riêng tôi, nếu thật là thánh thì phải chọn bậc thứ ba của đức khiêm nhường, tức đi tìm đau khổ và khinh bỉ, bằng không sẽ không là gì cả. Nếu ở bậc một, tính kiêu ngạo sẽ chỉ tránh mặt tạm vậy thôi. Đó là kết luận. Mà nếu đó là kết luận, thì thử hỏi tôi đang làm gì, bởi lẽ khiêm nhường ở bậc một tôi cũng chưa có?
Ôi Giêsu con sấp mình dưới chân Chúa và tin rằng Chúa có thể làm nơi con những điều ngoài sức con tưởng tượng. Con muốn phục vụ Chúa bất cứ nơi nào, bất cứ giá nào và hy sinh đến mức nào tùy Chúa muốn. Con không biết làm gì cả; không biết hạ mình, con chỉ nói được một điều và con xin nói thật lòng: Con muốn, con yêu sự khiêm nhường, vui chịu cho kẻ khác coi thường con. Con nhắm mắt, nhảy vào suối đầy sự khinh bỉ, đau khổ, hèn hạ với phần nào thích thú nếu Chúa muốn đặt con vào đó. Khi nói vậy, con nghe lòng con phản ứng mạnh, nhưng con vẫn hứa: con xin chịu đau khổ, chịu khinh bỉ vì Chúa. Con chưa biết phải làm gì, và cũng chẳng tin ở con, nhưng con sẽ không từ chối và hết lòng muốn chịu đau, chịu khổ, chịu miệt thị vì Chúa.
9. Khi đọc quyển sách đáng giá ngàn vàng của cha Faber về PHÉP THÁNH THỂ, một tư tưởng đã được tác giả quảng diễn làm cho tôi xúc động mạnh. Ngài nói giữa những bông hoa tức là kết quả của lòng tôn sùng Thánh Thể, niềm vui là yếu tố quan trọng nhất cho đời sống tâm linh, vui là bầu khí nuôi các đức tính anh dũng, vui là tinh thần, là bản năng, là thiên bẩm, là ơn không thể tả. Vui phải kể là yếu tố của tinh thần tự do, chỉ vui mới đủ khả năng liên kết các đức tính siêu nhiên mà tự nó xem như không hòa hợp nhau được, vui không hạn chế sự thân mật do tình thương; vui là bạn rất thân của đức hãm mình. Phải chú ý đến tính tình vui vẻ của mình, để củng cố tinh thần hãm mình, đồng thời hãm mình để ta được vui vẻ hơn.
Vậy luôn luôn tôi vẫn giữ một mực vui vẻ, và không bao giờ từ chối hãm mình. Tự ái làm tê liệt không để tinh thần nẩy nở, chính nó đem cái buồn đến, hãm mình đem về sự sống, êm đềm, an ổn.
Thánh nhân là người vui tính, nam nữ tu dòng là những người rất vui, như Thánh Phaolô nói: “Tôi bắt thân thể phải chịu cực và phục tùng” (1Cr 9,27); khắc khổ và cương quyết nhưng vừa phải. Người hãm mình được hưởng niềm vui thiên đàng.
10. Đức tin là nhân đức thông thường, cho đến đỗi người ta không còn thấy nó, đặc biệt nơi hàng giáo sĩ. Đức tin là bầu khí của đời sống Kitô hữu. Đo đó mắt thường không thấy không khí, và khi thở cũng không cần để ý tới nó. Tuy nhiên áp dụng đức tin vào công việc thường ngày là điều rất quan trọng.
Tôi quyết giữ đức tin như kho tàng báu lành thánh, tôi muốn áp dụng đức tin đến mức tối đa, tôi muốn huấn luyện mình trên tinh thần đức tin, vì đức tin như biến dần theo luồng gió và ánh sáng của thời mới, phê bình đòi hỏi quá đáng. Nếu Chúa cho tôi sống đời linh mục lâu dài, hay vừa phải để phục vụ Giáo Hội bất cứ với chức vụ nào, tôi muốn và sung sướng được người ta coi tôi là một linh mục có đức tin đơn sơ và sống động, hòa nhịp với Đức Thánh Cha và sống vì Ngài. Trong những điều chưa quyết định, cả trong cách thấy và hiểu của Ngài. Tôi muốn noi gương các linh mục vùng Bergamô của tôi từ xa xưa, các ngài được nhắc nhở vì chỉ muốn thấy và hiểu như Đức Thánh Cha, như các giám mục và theo tinh thần Giáo Hội, đúng theo lẽ phải.
Tôi sẽ nỗ lực tìm qua các khoa học thánh, thần học và thánh kinh, giáo thuyết truyền thống của Giáo Hội, để làm căn bản mà nhận định những vấn đề khoa học hiện đại. Tôi không coi thường, không nghĩ xấu, không bớt tín nhiệm những kẻ chỉ trích; trái lại, tôi thích kẻ phê bình, tôi theo dõi những phát minh mới nhất của họ, tôi theo sát các lý thuyết mới, sự tiến bộ không ngừng của nó, tìm hiểu hướng đi của nó. Theo tôi, phê bình là ánh sáng, là sự thật lành thánh, sự thật duy nhất. Tuy nhiên trong khi tranh luận có lắm điều quá đáng, thiếu suy nghĩ, mang vẻ lừa phỉnh hay lấn lướt, vì vậy rất cần phải ôn hòa, thăng bằng, bình tĩnh, điều hòa khi suy luận không nên vượt ranh giới những cái nhìn khôn ngoan và thận trọng. Đối với những điều còn nghi ngờ, tôi thà thinh lặng như người dốt, hơn là đưa ra ý kiến táo bạo, dù là phi phàm mà ra ngoài tư tưởng chân chính của Giáo Hội. Đừng bao giờ bỡ ngỡ, dù tôi kết luận có vẻ lạ lùng, miễn là không sai với đức tin, bỡ ngỡ thường là triệu chứng của cái dốt. Trái lại tôi vui mừng vì Chúa sắp xếp mọi sự để làm cho kho tàng mạc khải của Chúa được ngày càng trong lành hơn.
Cách chung, là tôi phải nghe hết và nghe mọi người, phải suy tư và học hỏi nhiều, không vội phê phán, không nói nhiều không ồn ào, mở mắt theo dõi, không rời xa tư tưởng của Giáo Hội một ly. Một nhà hiền triết nói rất đúng: “Chủ nghĩa sẽ bị tiêu diệt với thời gian, nhưng sự thật vẫn tồn tại, càng ngày càng mạnh, sẽ sống và sẽ tồn tại vĩnh viễn”.
Tuy nhiên phải cố gắng sống đặc biệt đơn sơ, biết để ý đến mọi sự, dễ dãi với mọi người, đừng xét đoán kiểu sợi tóc chẻ làm tư, đặc biệt trong những vấn đề mà đạo đức cá nhân tôi và lòng đạo của dân chúng có thể rút ra được nhiều lợi ích. Riêng tại Rôma nầy tôi sẽ dùng tất cả mọi sự dù không đáng kể, dù chủ đề và lý do không vững lắm, nhưng có thể giúp đức tin tôi được mạnh hơn, cần huấn luyện đức tin cho nó đừng già cỗi, đức tin dũng cảm, mạnh mẽ và nồng nhiệt, đồng thời rất dịu dàng tự nhiên dễ yêu và truyền cảm. Đây là lúc cần áp dụng lời Chúa Kitô: “Nếu các người không trở nên như con trẻ sẽ không được vào Nước Trời” (Mt 18,3).
11. Tĩnh tâm xong rồi làm gì đây? Tâm hồn và tư tưởng dồi dào trong mấy hôm nay đặc biệt về cách thực hành đức khiêm nhường, làm cho tôi sinh hoài nghi về lợi ích thiêng liêng và sự tiến đức của tôi trên đường trọn lành. Hoài nghi thật là vô ích, và là chước quỉ.
Để khỏi quá bận rộn và bối rối vô ích, theo cha linh hướng dạy, tôi sẽ sống cho từng ngày như Thánh Stanislas, hơn nữa chỉ sống cho từng giờ như Thánh Gioan Berchmans. Làm việc đang làm không nghĩ đến việc khác: đó là điều phải chú ý và là phương pháp hay nhất để nên hoàn hảo. Mọi việc phải liên quan với nhau, các loại công tác phải hòa hợp với nhau, nhờ mọi việc hài hòa tôi sẽ nên người, người linh mục đạo đức và trọn lành, sự hòa hợp này phải rất tự nhiên, và sự trọn lành của từng việc phải được nhận ra ngay không chút nghi ngờ. Quí hồ tinh bất quí hồ đa, Chúa không kể số nhiều, mà xem ta đem tâm hồn vào công việc ra sao. Tinh thần tế nhị đối với Chúa luôn hiện diện, hoàn toàn nơi mình: hai điều làm cho việc làm của tôi được hoàn hảo, dù là thứ việc nào.
Cha Faber nói rất hay, việc làm của ta phải như những tượng đang gối quì, tay chắp, mắt ngước lên trời trong thái độ chờ đợi, đầy lòng tôn sùng và quên mình.
Tôi sẽ giải quyết cách tuần tự, cách trầm tĩnh, nghiêm chỉnh, rất đơn sơ, dường như tôi chỉ được sinh ra để làm chỉ có việc này thôi, như chính miệng Chúa Giêsu bảo tôi, người đang đứng trước mặt, nhìn tôi làm việc. Các việc khác sẽ tính sau, khi đến lượt, không vội vàng, hối hả, không để gì nửa chừng, làm kỹ không cần sửa lại.
Nếu cứ thế, đâu còn giờ cho tự ái. Kết quả của kỳ tĩnh tâm sẽ lớn lao và nhiều vô kể.
12. Tưởng rằng hy sinh đi vào con đường nhận chịu khinh dể để hạ mình là khó, nhưng trước gương cao cả của Thầy chí thánh ở giờ Tử nạn đã làm cho mọi sự khó khăn tan biến cách kỳ diệu. Đúng vậy, vì tôi đã có kinh nghiệm: “Chúa Kitô chịu đóng đinh đã giải quyết hết mọi thứ khó khăn”. Cha khả kính Claude de la Colombière đã thán phục khi ngắm nhìn Chúa Giêsu can đảm, anh dũng, đứng thẳng chờ giờ chịu nhục hình. Ngài hoan hỷ tự nạp mình cách cao cả. Khi tôi gặp sự khó quá sức không nói ra lời, nhờ ơn Chúa, tôi thấy cũng thắng được mình, vững tâm để chấp nhận sự thử thách, để trầm mình trong biển tủi nhục. Càng ngày với những dịp nhỏ của đời chủng sinh, và mai này với dịp lớp lao hơn trong đời linh mục, để phải hạ mình ra như không, tôi sẽ nhớ tới điều cha linh hướng chỉ dạy, là suy tưởng ngay đến những cảnh tượng giờ Thương khó, để việc hy sinh của tôi được dễ dàng.
Trong khi chờ đợi, tôi xin lặp lại và sẽ không ngớt lặp lại lời tôi chân thành dốc quyết ăn ở khiêm nhường, hèn mọn, chịu khinh dể. Chúa Giêsu bị phản bội bằng cái hôn của người môn đệ vừa ăn một bàn với Chúa; chịu người môn đệ khác mà Chúa đã hết sức trìu mến phủ nhận; chịu mọi người bỏ rơi, nhưng Chúa chỉ đáp lại bằng những lời ưu ái thân tình, bằng cái nhìn sẵn sàng tha thứ. Tôi sẽ giữ mình không xung giận trước cảnh vô tình hay vong ân của người đã thọ ơn tôi.
Chúa Giêsu bị tố cáo là mị dân, điên cuồng, dạy đạo lý sai lạc. Khi bị đưa ra cho thiên hạ chế nhạo cười chê, Chúa đã khiêm nhường, thinh lặng, không phản đối kẻ vu oan, để mặc cho kẻ khác đánh đập, nhổ vào mặt, tra tấn, cư xử như với người điên, lúc nào Chúa cũng bình tĩnh, vẫn giữ im lặng hoàn toàn.
Tôi cầu xin sẽ để mặc ai muốn nói sao về tôi thì nói, xếp tôi vào chỗ chót, phản đối chỉ trích từng lời nói việc làm của tôi, mà không cần giải thích, không tìm chữa lỗi, vui lòng nhận lời bề trên quở trách, không trả lời tiếng nào.
Trên thập giá, Chúa Giêsu bị nhận chìm trong biển bao la của đau đớn tủi nhục, không một tiếng than, lại còn thông cảm và tha thứ cho kẻ thù ghét mình. Phần tôi, khi gặp cơn thử thách Chúa gửi đến, tôi sẽ không nói tiếng nào, dù là than vãn với bạn cho vơi cơn buồn; đặc biệt khi thất bại về sự học, tôi chỉ cúi đầu không cần ai vuốt ve, bình tĩnh nhận sự thua thiệt, không bối rối, nhưng vui vẻ nhận như là món quà chính Chúa Giêsu đã dịu dàng âu yếm trao tặng. trong mọi hoàn cảnh “vinh dự của tôi là thập giá Chúa Kitô” (Gl 6,14).
13. Buổi chiều cuối cùng của kỳ tĩnh tâm, lòng tôi an tĩnh lạ thường sau khi suy gẫm sự tử nạn của Chúa Kitô. Trưa nay khi dùng cơm, chúng tôi nghe đoạn sách về đời sống cha Claude de la Colombière khả kính, rồi nói về hoạt động của ơn Chúa nơi ngài qua cuộc tĩnh tâm tại Luân Đôn, tự nhiên tôi cảm thấy mình quyết liệt muốn hiến toàn thân để đạt được sự lành thánh thực thụ, nhất định theo con đường khiêm nhường, hạ mình trước mặt Chúa và mọi người; thấy rất cần phải thật sốt sắng trong các việc đạo đức và khi thi hành phận vụ chủng sinh và giám luật; phải, tôi rất muốn làm cho cuộc sống tâm linh của tôi nên trẻ trung. Chỉ sợ là sau đợt sốt sắng này, tôi sẽ không được như trước, do đó tôi hằng kêu xin Chúa Giêsu đừng để tôi thối chí nhưng giữ mãi được tâm tình như hôm nay; xin Chúa thương con luôn và bảo vệ con trong mọi hoàn cảnh.
Thấy trước những lần vấp ngã, nhưng con không muốn thế chút nào. Thánh Tâm Giêsu, xin Chúa làm việc nhiều hơn, con rất khốn cùng, nhưng con mến, con yêu, con thương Chúa.
14. Mỗi khi nghe nói về Thánh Tâm, Thánh Thể, con vui khôn tả, vì bao kỷ niệm yêu thương dịu dàng, tin tưởng vui vẻ tràn ngập, làm con phấn khởi, linh hồn đầy tràn âu yếm dịu dàng. Đó là những tiếng ưu ái Chúa gọi con đến nguồn mọi ân phúc, chính là Thánh Tâm đang sống cách nhiệm mầu trong Thánh Thể. Suốt đời tôi hằng tôn sùng Thánh Tâm, Bác thân yêu Zaverio đã đỡ đầu tôi khi rửa tội và đã dâng ngay tôi cho Thánh Tâm trong ngôi nhà thờ bé nhỏ ở làng quê, để Chúa bảo vệ tôi lớn lên nên người tín hữu tốt. Lời nguyện tắt mà lần đầu tiên tôi học trên đầu gối của bác, và tôi còn đọc đến ngày nay là: “Trái tim Giêsu dịu dàng, xin cho con mến Chúa nhiều thêm mãi”.
Tôi còn nhớ, mỗi năm nhằm Chúa Nhật thứ bốn cuối tháng chín, làng tôi quen long trọng mừng lễ Thánh Tâm, ai cũng nói ý kiến đó do bác Zaverio của tôi, bác dọn mình rất sốt sắng, bác cũng bảo tôi, tùy theo sức mà dọn mình xứng đáng. Theo ý bác và ba má, thì họ chỉ mong tôi thành người nhà quê tốt. Nhưng Thánh Tâm đưa tôi vào hàng kẻ Chúa chọn, Chúa đã dùng cha sở khả ái Rebuzzini đáng nhớ, cũng là người rất mến Thánh Tâm, lúc ngài còn trẻ cũng đã chiến đấu nhiều cho Trái Tim Chúa giữa thời bão tố.
Tôi nhớ mãi năm 1895, năm được lãnh phép cắt tóc, cũng là năm Đại hội Thánh Thể tại Milan, đã làm cho tôi thêm quí mến Thánh Thể; tôi không quên những bài diễn thuyết cho giáo sĩ trong chủng viện, những lần viếng Thánh Thể trong ngôi nhà thờ bé nhỏ trong làng vào những buổi chiều thu ảm đạm; những lần dâng mình lại cho Thánh Tâm, những lần dọn thật kỹ nhưng không giảng được, những sách về lòng tôn sùng Thánh Tâm mà tôi đã được đọc.
Tôi rất vui thích nhớ lại bao nhiêu chuyện tuy nhỏ nhưng chính nó đã chuẩn bị tôi, qua những giai đoạn khốn khổ, để chia sẻ ơn cao quí hơn của Thánh Tâm tại Rôma này, và suối Thánh Tâm vẫn không cạn.
Hôm nay những gì liên quan đến Thánh Tâm được kể như là quen thuộc đối với tôi và rất đáng quí mến. Xem như đời tôi cứ theo ánh sáng Thánh Thể mà đi tới, và gặp nơi Thánh Tâm tất cả những giải đáp cho mọi khó khăn. Tôi sẵn sàng đổ máu để Thánh Tâm thắng. Ý chí tôi muốn làm gì để tỏ lòng yêu Thánh Tâm. Đôi khi thấy mình quá kiêu căng, tự ái, khốn cùng, làm tôi run sợ và chán ngán, mất can đảm; nhưng lập tức tôi được bổ sức với lời Chúa phán cùng Thánh nữ Margarita: “Cha chọn con để phát tỏa những kỳ diệu của Trái tim Cha, chỉ vì con là thung lũng chứa đầy sự dốt nát và khốn cùng”.
Tôi muốn phục vụ Thánh Tâm bây giờ và mãi mãi. Cứ lấy lòng tôn sùng Trái Tim ẩn mình trong Thánh Thể để làm hàn thử biểu đo sự tiến đức của tôi. Cốt yếu của lời dốc lòng kỳ tĩnh tâm này là thực hiện những điều tôi đã ghi từ trước, mật thiết kết hợp với Thánh Tâm trong Thánh Thể.
Vậy, tư tưởng nhớ Chúa hiện diện và tinh thần tôn thờ trong mỗi việc tôi làm sẽ quy về Giêsu là Chúa và là Người hiện diện trong Thánh Thể. Tinh Thần hy sinh hạ mình, chịu khinh dể trước mặt mọi người, sẽ được tư tưởng về Chúa Giêsu hạ mình như không trong Thánh Thể, soi sáng, nâng đỡ và thêm sức mạnh cho.
Hạ mình ra không, kết hợp với Thánh Tâm đang bị người đời sỉ mạ, là điều êm đềm; nếu đời coi thường khinh rẻ tôi, tôi sẽ rất vui mừng đi tìm và gặp được nguồn nghị lực duy nhất nơi Thánh Tâm là nguồn mọi sự an ủi.
Tâm trí tôi phải đặc biệt lưu ý đến hai việc phải làm mỗi ngày là: rước lễ và viếng Thánh Thể mỗi chiều, chưa kể những nguyện tắt thường xuyên như tên lửa tôi cố bắn về Trái Tim Ngôi Lời như Thánh Luy vẫn làm. Tôi tự buộc mình không ngơi nghỉ cho đến khi ra không trong Thánh Tâm.
Ôi Trái Tim Chúa, con không làm sao hơn là hứa, để tỏ lòng con hôm nay cảm thấy mến Chúa, tuy nhiên con lo sợ cho các điều dốc lòng. Xin đừng để ngày kia khi đọc lại, những dòng này lại trở thành bản án cho con.
15. Kỳ tĩnh tâm này Chúa nhân từ cho tôi thấy rõ thêm về sự khốn hèn và kiêu căng của tôi. Chúa không cho tôi ý chí quyết liệt hơn để làm việc cách thiết thực và kiến hiệu hơn cho sự thánh hóa bản thân cách nghiêm chỉnh; cùng một lúc Chúa Thánh Thần, qua chức Phó tế, đã chuẩn bị cho tâm hồn tôi một sự lành thánh cao quý.
Nếu viết lại chi tiết lời dốc lòng sẽ gần như không có lợi bao nhiêu. Tất cả chỉ tựu trung trong sự nhớ Chúa trước mặt, khiêm nhường, yêu Giêsu tha thiết. “Con hãy làm như vậy và sẽ được sống” (Lc 10,28).
Tôi kết thúc kỳ tĩnh tâm dưới chân Mẹ Vô nhiễm như đã vào phòng dưới sự bảo trợ của Mẹ. Năm khải hoàn cho Mẹ và cũng là năm Thần học cuối cùng của tôi, năm thọ phong linh mục. Thật là sự trùng hợp đẹp đẽ. Nghĩ đến tâm hồn tôi đã đầy tràn niềm vui thanh nhã: Cần “biết tận dụng thời buổi hiện tại, vì chúng ta đang sống những ngày đen tối” (Ep 5,16).
Giêsu, Maria, xin giúp cho năm nay là năm quyết định, đối với con là “năm cứu rỗi”.