Nhật Ký Tâm Hồn của ĐGH Gioan XXIII (tiếp theo)
ĐẠI CHỦNG VIỆN RÔMA
1901
TĨNH TÂM 28/4 TẠI RÔMA
Chúa Nhật 28/4
[11]
Từ khi đến Rôma đây là lần tĩnh tâm đầu tiên. Tôi ra sao? Tôi không thể phàn nàn gì về những ơn Chúa Giêsu đã ban và những sự an ủi khôn tả và những giây phút hạnh phúc còn trải dài ảnh hưởng trên thời gian sau đó. Tuy nhiên về phần mình, phải thú nhận là tôi chưa tiến bước. Tôi rất muốn làm việc hẳn hoi, yêu Chúa cách xứng đáng; tôi quá ham học, chắc phần nào do tự ái, muốn học thật nhiều để có một lố kiến thức, một trong các phương tiện quan trọng sẽ dùng để đưa các linh hồn về cùng Chúa Kitô. Thật ra, tôi còn thiếu nhiều thứ, nhất là chưa đủ cố gắng để nguyện ngắm hẳn hoi, để lần chuỗi, xét mình riêng và tổng quát, để mỗi ngày tiến hơn trong sự bỏ mình, kết hợp với Chúa và thực hành nhân đức thiết thực.
Ở Rôma này không thiếu gì cả, kể cả nhiều dịp để nhịn đói món ngon, điều mà sự tự ái của tôi không thích và làm việc hãm mình nhỏ. Cần cải tiến tình cảm và sắp xếp công việc lại. Tạm canh chừng những điểm sau đây. Trước nhất, nỗ lực mỗi ngày cẩn thận nguyện ngắm cho có kết quả thiết thực trong ngày, cần đặc biệt xét mình về điểm này. Nguyện tắt nhiều lần trong ngày, đặc biệt giờ học và khi đi lớp. Đặc biệt lần chuỗi Mân côi kính Mẹ dịp tháng Năm sắp đến. Trước và đặc biệt trong giờ đạo đức tuyệt đối không nghĩ tới sự học. Viếng Tháng Thể đặc biệt nghiêm trang. Trên tất cả, giữ đôi mắt khi đi dạo, đặc biệt ở vài khu vực. Sau khi đi dạo, trước giờ học tối phải xét mình riêng, về lời nói và tự ái. Sau hết cần hết sức giữ trí lòng bình tĩnh, tập trung nhiều, rất trật tự.
Ôi Giêsu khả ái, hôm nay Giáo Hội long trọng mừng lễ Chúa, một lần nữa con dâng mình cho Chúa với tất cả những điều dốc lòng. Nhờ Chúa bầu cử để con giữ trọn. Đặc biệt xin ơn tập trung khi cầu nguyện, sống đời nội tâm như Chúa mà con yêu thích. Xin cho con luôn yêu Chúa và làm cho kẻ khác yêu mến Chúa hơn, để họ được Chúa phù hộ. Amen. “Xin Thánh Giuse cho con giữ đời trong trắng và được người bảo trợ”.
1902
TĨNH TÂM SAU KỲ PHÁT LƯU BABILON
10-12/12/1902
Với cha Francesco Pitocchi
[12]
Giêsu, Maria, Giuse!
1. Tôi là ai? tên tuổi? tước vị? chẳng có gì cả. Tôi chỉ là tôi tớ Chúa, thế thôi. Không có của riêng. Dù là mạng sống. Chúa là chủ duy nhất, chủ của sự sống và sự chết. Ở đời tuy có cha mẹ, bà con, thầy dạy, nhưng chỉ có một người chủ duy nhất là Chúa.
Vậy tôi sống chỉ để tuân lệnh Chúa mà thôi. Nếu Chúa không muốn, tôi không sao cử động được bàn tay, ngón tay, mắt nhìn trước, ngó sau. Như chú binh nhì trước thượng cấp, tôi đứng nghiêm trước Chúa để chờ lịnh, và sẵn sàng tuân lệnh, dù là nhảy vào lửa. Suốt đời tôi phải như thế mãi, vì sinh ra là đầy tớ của Chúa.
Luôn luôn nhớ mình là đầy tớ, chẳng bao giờ trở lại phục vụ cho thú vui, hư danh của chính mình… Làm thế là ăn cắp, vì dùng thời giờ không phải của mình, sẽ là đầy tớ bất trung (x. Mt 18,32); không đáng thưởng (Thánh Augustinô). Thế mà tôi đã làm! Tủi hổ thật! Tự cao, tự trọng không biết mình là tôi tớ.
Con xin phục tùng quyền Chúa. Xin tha thứ sự bất trung của con. Nhiều lần quên phục vụ Chúa để theo chiều hướng xấu của mình. Con xin chấm dứt, nay con tự trói chân tay, nộp mình trước mặt Chúa như Thánh Phanxicô Xaviê. “xin mở trí cho con học biết mệnh lệnh Ngài” (Tv 118,73 và 125).
2. Chúa đã cho tôi biết mệnh lệnh của Ngài là: nhận biết, yêu mến và phục vụ Chúa suốt đời tôi. Vinh dự thay, phúc thay! Tôi là người hầu, theo Đức Vua trên mọi nẻo đường. Tôi được biết sự mầu nhiệm của Chúa. Vâng lệnh làm tôi Ngài bốn hôm, dù chưa được biến đổi, tôi vẫn được dự phần trên thiên đàng với Ngài. Mọi thụ tạo trần thế, mọi của cải trần gian, Chúa để tùy tôi xử dụng với mục đích đưa tôi đến với Chúa và yêu mến Ngài. Thụ tạo chỉ được tạo nên vì mục đích ấy. Nếu tôi hưởng dùng thụ tạo theo sở thích mà thôi, là làm sai đường lối của Tạo hóa, làm đổ vỡ sự hòa hợp kỳ diệu của vũ trụ, chống lại Thiên Chúa. Thật là tên đầy tớ xấu!
Tôi dùng vạn vật tùy mức độ chúng đưa tôi đến Chúa, sẽ tránh chúng nếu chúng lôi tôi ra xa Chúa. Đó là khuôn vàng thước ngọc phải theo trọng mọi trường hợp cụ thể. Nếu biết rõ là ý Chúa muốn ta xử dụng chúng, thì khỏi phải bàn.
Sức khoẻ rất quí cho tôi. Còn bệnh tật? Chúa gửi bệnh đến cho tôi. Được đau ốm là có phúc. Hãy tập tính dễ dãi của các thánh, để ta yên trí an tâm khi thịnh vượng cũng như lúc sa cơ, để đời tôi được an nhàn vui vẻ, ngay giữa đau buồn. Giàu và nghèo, được kính trọng hay bị khinh chê, là cha sở nhà quê nghèo hay là giám mục giáo phận lớn, đối với tôi cũng như nhau. Chỉ cần tôi biết làm tròn điều ông chủ đặt định cho tôi, làm việc gì cũng tươm tất hẳn hoi như một tôi tớ trung tín thì tôi sẽ được rỗi. Hơn nữa, nếu được tự do chọn, nên chọn nghèo hơn giàu, bị khinh bỉ hơn được vinh dự, phận sự trong bóng tối hơn chức vụ cao sang.
Tôi muốn theo học khoa đó, nhưng bề trên không cho, thì tùy bề trên, tôi vẫn luôn luôn vui vẻ mau lẹ. Mong được chức phụ phó tế vào Phục sinh, bề trên chưa nghĩ tới, cứ vui. Tôi muốn yên thân, mà bề trên giao tôi công tác thấp hèn, chạm tự ái: tuân lệnh là hy sinh lớn, vậy càng hay, cứ tuân lệnh đã; can đảm lên và vui vẻ mau lẹ trong Chúa. Đây là linh dược trấn an tính nông nổi, xoa dịu sự túng thiếu, gây phấn khởi giữa cay đắng của cuộc đời.
3. Thần dữ chỉ vì một tội do tư tưởng mà không hưởng được một giọt máu cứu chuộc. Tôi sa ngã mãi, mà được hưởng kết quả của ơn Cứu chuộc hoài hoài. Chúa còn chờ tôi. Lòng thương xót Chúa thật vô biên! Xấu hổ cho tôi quá! Chúa ơi, đủ rồi, từ nay về sau, nhờ ơn Chúa, tôi sẽ nỗ lực luôn tìm Chúa, thay thần dữ để ca tụng Chúa đời đời. Thần dữ rơi vào hỏa ngục như làn sét, chỉ vì, một ý tưởng kiêu căng (Thánh Athanasiô). Còn tôi kiêu ngạo đầy đầu. Ví như Chúa cất trí hiểu, trí nhớ, lý trí của tôi, Chúa có thiệt thòi chi? Chúa cho tôi nằm liệt giường, việc Chúa vẫn xuôi chảy! Vậy từ từ nhé: đừng tự cao, tự mãn, hãy khiêm nhường hơn!
4. Của cải, sự nghiệp, nguồn lợi của tôi là gì? Chỉ toàn là kiêu căng, bất tuân, thờ ơ với phận sự, thiếu kiểm điểm tâm tư, chia trí mãi, tự ái trong tư tưởng, hành động và lời nói, tội với tội, đó sự nghiệp chính thức của tôi với đầy đủ chứng khoán.
Hư đốn thế, mà muốn đứng hàng đầu, muốn được công danh! Tưởng mình là người tốt, chủng sinh tốt, rồi chẳng lo. Đúng là điên khùng nặng, mà tưởng mình có lý.
5. Kẻ dốt, người rừng, Hồi giáo được vào thiên đàng. Con được biết Chúa từ đầu, lớn lên cạnh Chúa mà đi vào hỏa ngục!
Con biết rõ đời binh ngũ, nghĩ mà tởm. Nơi của lộng ngôn, của đủ thứ bẩn thỉu. Hỏa ngục kinh hoàng hơn! Chú lính lớn lên giữa cái xấu, mà nó vào thiên đàng, còn tôi lại vào hỏa ngục? có khiếp không? Thông cảm với kẻ lầm lạc mà hằng tạ ơn Chúa đã nâng niu tôi quá nhiều. Chỉ thu góp mà không biết mình thu loại chi! Tôi yếu hèn quá, tội lỗi quá. Nếu Chúa không thương xót, cứ theo lẽ công bằng mà xử, bắt con phải thế nào con cũng vui chịu nhưng đừng bắt vào hỏa ngục. Tốt hơn, xin cho con được thiêu đốt bằng ngọn lửa yêu Chúa.
6. Chết sờ sờ, mà tôi không nghĩ! Một phút trôi qua, bước một bước là tới gần mồ một bước. Trong đầu đầy mơ tưởng, học hành tự trang bị, hoạt động, dấn thân làm sáng danh Chúa Kitô, làm ích cho Hội thánh và xã hội: lớn lao cao đẹp thật, thế nhưng tự ái xen lẫn vào đó cũng dễ. Nếu chưa là linh mục đã chết khi còn chủng sinh thì sao?
Nghĩ hơi ngược lý, không lẽ Chúa chuẩn bị mình kỹ càng dịu dàng như bà mẹ, cứu mình thoát bao gian nguy, ban cho mình lắm ơn, đưa về Rôma, chắc là Chúa cũng phải định chuyện gì đấy chứ. Trái lại, làm sao hiểu được tại sao Ngài lo cho mình cẩn thận, để rồi cho mình chết à? Không thể hiểu vậy được. Nhưng với Chúa có gì khó hiểu, Chúa cần việc làm của tôi à? Chúa cần tôi sống lâu à? Tôi là ai mà dám tự phụ biết được ý định của Chúa? Kìa, xem Luy, Satanislas, Gioan Berchmans, Chúa đã không cho chết sớm là gì?
Lạy Chúa, Chúa định sao tùy Chúa, con vui lòng và hài lòng với cái chết, nếu là ý Chúa muốn. Chúa là trung tâm, là cùng đích tổng hợp tất cả những gì con mong ước. Con chỉ xin được chết trong tình yêu Chúa. Những sức lực Chúa ban để con ca tụng và làm cho kẻ khác mến Chúa sẽ được xử dụng quyết liệt hơn trên trời.
Đàng khác, việc nghĩ giờ chết đã gần, làm cho con nghiêm chỉnh hơn trong ý tưởng: đả đảo tự ái, tham vọng ti tiện và hư danh. Người ta chết, chết, còn tôi chạy theo những cái khốn hèn.
7. “Phận con người là phải chết một lần, rồi sau đó chịu phán xét” (Hr 9,27). Dù là giáo hoàng, dù tên có được xưng hô cách cung kính, được khắc trên đá hoa, ra trước tòa Chúa phán xét có giá trị gì? Không có gì cả! Thật khó mà tưởng tượng Giêsu khả ái hiện đang tin yêu tôi, rồi bỗng dưng nổi nóng lên án tôi! Nhưng đó là sự thật phải tin và tôi tin. Chúa xét tôi ra sao? Đây lời vô ích trong lớp, câu nói hơi dữ tợn, điệu bộ hào hoa, liếc nhìn, đi đứng như ông nghè ông cống, cử chỉ quá đáng, áo quá đẹp, giày quá thời trang, ăn bạo, trong ý nghĩ lộ vẻ ganh tị, mơ mộng, chia trí dù rất nhẹ, trong các việc đạo đức: tất cả đều phải được trả lẽ. Nếu những lỗi nặng còn ra thế nào?
Chúa ơi, thật tủi thân! Vinh dự, có tiếng là trí thức, cả chuyện được tiếng là nhiệt thành, thánh thiện, ngày phán xét nào có giá trị chi? Văn bằng tiến sĩ, luận đề hay, hùng biện vô ích, ai sẽ còn nghĩ tới? Xin Chúa soi sáng để con thanh tẩy những gì bất xứng trong các việc con làm. Xin mở mắt cho con thấy những tì vết rất bé nhưng trong ngày phán xét sẽ không qua mắt Chúa được. “Xin mở mắt con để con đừng ngủ mãi trong tội” (x. Tv 12,4).
8. Một bình thủy tinh trong ngần, dọi ánh sáng mặt trời làm cho con quan niệm về tâm hồn linh mục cũng phải như thế. Hồn phải là tấm gương soi dọi lại hình ảnh của thiên thần, của Đức Trinh Nữ, của Chúa Giêsu Kitô. Nếu gương mờ đi một tí đã đủ để người ta đập nát và cho vào thùng rác. Tôi là loại kính nào? ở đời có lắm thứ bẩn thỉu, thối nát. Một năm ở quân ngũ tôi đã đi sát với họ. Quân đội là vòi chảy toàn chất thối tha, chảy tràn ngập đô thị. Không ơn Chúa, ai thoát được trần tục đầy bùn thối này?
Cám ơn Chúa đã giữ con khỏi thối, suốt đời con không quên ơn cao cả này.
Không ngờ một con người có lý trí mà ra hèn thế! Với kinh nghiệm sống, tôi tin rằng ít là phân nửa nhân loại, qua khoản nào đó của cuộc đời đã trở thành loài thú dễ tởm. Còn linh mục? Chúa ơi, con kinh hoàng khi nghĩ đến một số không ít đã làm bẩn thánh chức của mình.
Giờ này, tôi không ngạc nhiên gì cả; chẳng còn để ý những tích chuyện đã xảy ra. Tôi hiểu cả. Có một chuyện hiểu không được, là tại sao Chúa Giêsu rất thanh khiết, an nghỉ giữa huệ trắng, lại chịu được cái bẩn thỉu nơi linh mục, vẫn ngự trên và ngự trong lòng họ mà không hủy diệt họ ngay tức khắc?
Nghĩ đến con, Chúa ơi con run sợ: Sao trời còn rơi xuống (x. Kh 6,13); còn con là tro bụi, có gì mà khoe?
Về điểm này, từ nay về sau tôi càng cẩn thận, để khỏi nên bia cho miệng đời chế nhạo. Để tư tưởng được trắng trong, chẳng cần gì phải nghĩ, dù về đức khiết tịnh. “Chúng tôi chứa đựng kho tàng ấy trong chiếc bình dòn mỏng” (2Cr 4,7). Làm sao khỏi sợ, “Xác thịt tôi đâu phải bằng đồng” (G 6,12).
Tôi xin lặp lại lời khấn về điểm này như các kỳ tĩnh tâm trước, sẽ viết ra và xin Mẹ Maria làm chứng cho lòng con quyết giữ bất cứ với giá nào.
9. Hoan hô Giêsu Vua! Chúa đã gọi con tham gia trận chiến, và tôi đã không phí phút nào. Với tuổi đôi mươi và nhờ ơn Chúa, con hăng hái ghi tên gia nhập hàng ngũ chiến sĩ tình nguyện của Chúa. Hiến thân, sống chết vẫn phục vụ Chúa. Thánh giá Chúa đưa ra trước mắt con, đó là quốc kỳ, là chiến cụ. Giơ tay trên thánh giá là chiến cụ bất khuất, con thề, với tất cả lòng nhiệt thành của tuổi trẻ, trung thành triệt để tới chết. Vậy, từ đầy tớ con làm lính của Chúa, mặc đồng phục, mang gươm và tự xưng mình là hiệp sĩ của Chúa Kitô. Xin cho con tinh thần của lính, can đảm như dũng sĩ, ôi Giêsu, để sống với Chúa giữa những thử thách cuộc đời, hy sinh và gian khổ trong trận chiến, để được cùng Chúa thắng trận. Vì chưa đến lượt xuất trận, con ở lại hậu phương chờ đến phiên mình; noi gương sáng của Chúa con sẽ tẩy luyện những gì gây trở ngại, và thử sức với kẻ nội thù của con. Chúng đông lắm, đặc biệt có một tên, nó đóng đủ các vai: nó hống hách, nó xảo quyệt, nó theo sát con, nó ba hoa nói chuyện hòa bình, để rồi chế diễu khi con muốn hòa đàm với nó, nó ký hòa ước với con để rồi gây xáo trộn mọi việc thiện con làm.
Chúa Giêsu biết rõ tên nó: tên nó là tự ái, bí danh tự cao, tự đại, tự mãn. Con muốn đánh bại nó một lần cho xong, nếu không được, ít ra con tự chủ được, để con hoạt động tự do hơn, và cũng những chiến sĩ cảm tử giữ vững các yếu điểm để bảo vệ chính nghĩa của Chúa, để cùng Chúa con được ca khúc khải hoàn.
10. Khi suy nghĩ về một Ngôi Lời hạ mình, về sự cao cả mà Đức Maria đã được thưởng vì Mẹ đã khiêm nhường; nghĩ đến ba mươi năm đầu Chúa Giêsu sống mai danh ẩn tích, rồi nghĩ lại chính mình đã sa ngã liên miên, tôi xấu hổ, chẳng nói được lời gì! Chiều này khi suy nghĩ lại câu Tin mừng: “Ngài đã lụy phục cha mẹ” (Lc 2,51), tôi đã tâm sự cùng Giêsu thanh niên đang làm thợ mộc với cha, nước mắt tôi chảy giàn giụa, tôi đã khóc như một đứa con nít.
Ôi Chúa Giêsu, với ơn Chúa mà con không cách nào tỏ ra mình thiết thực noi gương xán lạn của Chúa bằng lời nói việc làm sao? Chúa đã hạ mình thẳm sâu, Chúa đã hủy mình ra không (x. Pl 2,7); con đã sẵn là không rồi mà không tự hủy được sao, chỉ cần mở mắt nhìn lại mình cho kỹ sẽ thấy sự thật. Chúa sinh làm người nghèo, còn con đã nghèo sẵn, tới giờ này mỗi ngày Chúa phải cấp cho từng lon gạo! Từ ngày vào chủng viện, con chỉ mặc áo của những người quảng đại bố thí cho! Ngay khi con bé, Chúa đã làm việc nhọc mệt. Chúa cũng biết “con nghèo và từ bé con đã phải làm việc vất vả” (x. Tv 87,16). Chúa tuân luật pháp, mặc dù Chúa không bị bắt buộc, còn con phải đi nghĩa vụ quân sự, theo một luật bất công và dã man người ta bắt buộc hàng giáo sĩ.
Ba mươi năm đầu, Chúa sống mai danh ẩn tích ở nhà Nadarét, phần con đã mười năm qua con sống ẩn dật trong nhà thánh Chúa. Chúa đã làm ơn nhiều đối với con, đặt con sẵn trên đường lối của Chúa. Nên khi bắt chước Chúa chẳng có gì phải hy sinh khó khăn cho lắm! Nhưng tại sao con không giống Chúa bao nhiêu? Hai mươi tuổi rồi mà chưa làm được gì thật sự tốt! Đang khi cùng tuổi này, Luy, Stanislas, Berchmans đã là những vị thánh trưởng thành.
Ba vị thánh này nên thánh khó hơn con, vì không được sẵn những điều kiện như con để giống Chúa. Đã bao nhiều lần tôi hối hận, rồi cũng chẳng đi đến đâu! Bây giờ thì không nên tái phạm, đừng diễn trò cũ lại với Chúa. Ở vào tuổi của tôi, các thánh đã thành công, còn tôi mới bắt đầu, vậy tôi nói: “bây giờ tôi bắt đầu” (Tv 76,11). Năm giờ chiều con mới tới sở làm, mà Chúa cũng không đuổi con (x. Mt 20,9). Lạy Chúa, trong cảnh tủi nhục này, xin Chúa dạy cho con biết phải làm gì.
11. Thật là dịu dàng khi nghĩ đến việc Chúa thành lập Giáo Hội. Chúa không đi tìm nhà thông thái, hiền triết ở hàn lâm viện, ở hội đường, ở nơi tòa giảng nhưng Chúa ưu ái nhìn về những ngư phủ nghèo, quê mùa và dốt nát. Chính Chúa dạy cho họ, Chúa tâm sự với họ, Chúa yêu thương âu yếm họ, trao cho họ sứ mệnh quá lớn là cải tiến thế giới.
Để mở nước Chúa, chia sẻ phận vụ Tông Đồ, vượt qua các thế hệ, Giêsu đã để ý chọn con. Chúa đã đưa con ra khỏi đồng quê, với tình mẹ Chúa đã liệu cho con tất cả mọi nhu cầu. Con thiếu ăn, Chúa cho ăn; con thiếu mặc, Chúa liệu cho có, con thiếu sách học Chúa cũng liệu luôn. Nhiều lúc con quên, Chúa nhắc giùm cách dịu dàng; con nguôi lòng mến Chúa, Chúa lại lấy lửa đang cháy trong Tim Chúa mà đốt lòng con. Kẻ thù của Chúa, của Giáo Hội đã bao vây, gài bẫy, đã lôi con vào chốn bùn nhơ, Chúa đã giữ gìn con khỏi sự dữ, không để con chết chìm dưới lòng biển. Để nâng tinh thần con đến niềm tin mến mãnh liệt, Chúa đã dẫn con vào đất Chúa chúc phúc, nương bóng Đức Giáo Hoàng, cạnh nguồng suối chân lý Công Giáo, nơi mồ hai thánh tông đồ, nơi đất còn nhuộm đỏ máu tử đạo, nơi bầu không khí còn nực mùi thơm nhân đức của các thánh hiển tu ; ngày đêm Chúa không nghĩ, lo lắng cho con như mẹ đối với con mình. Bù lại với bao công lao, Chúa chỉ lo ngại hỏi con: “Con ơi, có mến Ta không”? (Ga 21,15-17). Chúa ơi, hỡi Chúa, con trả lời sao đây? Chúa hãy nhìn dòng nước mắt, tim con đập mạnh, môi con run rẩy, ngòi bút như muốn rớt xuống đất… Nói sao đây? “Chúa ơi, Chúa biết con yêu Chúa” (Ga 21,15).
Xin cho con yêu Chúa như Phêrô, yêu nhiệt thành như Phaolô và các vị tử đạo, thêm vào đức mến có khiêm nhường, bỏ mình, khinh chê của đời, và làm cho con nên “tông đồ hoặc tử đạo” tùy Chúa muốn, lạy Chúa.
Trong khi chờ đợi, cho con đừng xấu hổ vì mình nghèo, trái lại phải hãnh diện như hạng giàu sang ở đời hãnh diện với tước hiệu sang trọng mà họ đã được. Tôi đồng số phận nghèo như Chúa, còn muốn gì nữa? Tôi có thiếu gì không? Chúa Quan phòng sẽ lo liệu cho thừa thãi như Chúa đã và đang làm. Tôi phải nhận rằng một vài cái tốt mà tôi hãnh diện như là của mình, thật ra có phải của tôi đâu, chẳng có tí gì, tôi công nhận rằng, nếu Chúa không đặc biệt thương tôi, tôi vẫn là một chú nhà quê nghèo, quê mùa, đã dốt mà có lẽ hung tợn nhất trong các chú nhà quê.
Tôi đâu phải là nhân vật như tôi tưởng tượng và như tôi tự ái muốn tâng bốc mình. Thân phụ tôi chỉ là một bác nhà quê suốt ngày cày sâu cuốc bẩm… tôi sẽ không hơn cha tôi đâu. Ít ra cha của tôi chất phác hiền lành, còn tôi hơn người ở chỗ hung bạo. Khi tự ái nó làm thinh giùm một chút, tôi nghĩ ngay đến phận sự phải hoàn toàn hiến thân cho Chúa, và phải minh chứng sự tận hiến này bằng hành động thiết thực; khi thấy muốn nên thánh mà lại ngần ngại, thiếu can đảm, tôi tự trấn an và nhớ rằng Chúa Giêsu đã ban cho tôi nhiều ơn với mục đích rõ rệt để tôi xứng với Ngài, vậy tôi tự nhủ mình rằng nếu cho đến nay Chúa đã làm tất cả cho tôi, Ngài sẽ tiếp tục ban thêm nhiều ơn để làm cho xong công tác của Ngài nơi tôi, tùy theo mức độ thiện chí mà tôi đáp ứng lại với ơn của Ngài.
Sau cùng, tôi cũng phải nhớ là trong mười hai môn đệ đần tiên, có một Giuđa, vì không đáp lại lòng ưu ái của Thầy, đã công khai trở thành tên phản bộ, đáng phỉ nhổ. Tuy rằng, thương thì hết sợ, nhưng nhờ sợ mà tình thương thêm tế nhị và chú ý hơn.
12. Trước cảnh tượng Giêsu dịu dàng đã tự hạ mình như chiên con phó mặc cho người ta bách hại, bị bỏ rơi, bị phản bội, bị giết, trí khôn con không còn hiểu gì nữa cả. Nó sẽ bỡ ngỡ, đầu hàng; không còn lời nào để nói, tự ái cũng thôi. “Ôi Giêsu dịu hiền, nơi nương tựa của tâm hồn người lữ khách, nhìn Chúa con đành thinh lặng, thinh lặng của con nói lên tất cả với Chúa (Gp III, 16,4).
Giêsu cúi mình rửa chân mười hai môn đệ… Dân chủ khả kính, là giáo sĩ, chúng tôi phải đối xử với dân theo hình ảnh này. Bao lần, không những Chúa rửa chân, mà tay và đầu tôi nữa. Còn tôi thì xấu hổ không dám thương người nghèo, người cùng khổ.
“Các con hãy cầm lấy mà ăn, đây là Mình Ta” (Mt 26,26). Giêsu đã dốc cạn tình thương; cho hết, cho tôi cả mạng sống.
Lạy Chúa, như Chúa đã trao phó hết mình cho con, tùy con sử dụng, con xin một lần nữa dâng thân này, dòng máu này, mạng sống này cho Chúa, Chúa hãy tùy ý sử dụng.
“Linh hồn Thầy buồn đến chết! hãy thức với Thầy” (Mt 26,38). Đó, Giêsu cũng trải qua lúc buồn sầu; gánh chịu tính nhát sợ của con người. Đó là gương cao cả giúp ta mạnh sức, khỏi nản trí. Để khi nỗi buồn xâm nhập tâm hồn, tim ra rướm máu, hãy đến với Giêsu, nơi bàn thờ, giao phó cho Ngài mọi nỗi đắng cay, ta sẽ ra về an bình và quả cảm.
“Và Giuđa hôn Chúa” (Mc 14,14). Cái hôn tàn nhẫn thế mà có nhiều linh mục hằng ngày vẫn lặp lại cử chỉ ấy!... Thật bức đầu bức óc.
Ôi Giêsu xin nhận cái hôn của con nơi tim Chúa, cái hôn của đứa con yêu Chúa, xin Chúa tha lỗi cho con, con xin chừa không làm phiền Chúa nữa.
“Đức Giêsu thinh lặng” (Mt 26,63). Người ta tố cáo tôi? Vu oan tôi? Trách tôi đúng hay sai? Nói xấu tôi? Tự ái tôi muốn tôi tỏ mình giỏi, đạo đức! Không, Giêsu làm thinh, hãy ghi vào đầu câu nói đó. Thinh lặng là vàng.
“Chúng nhổ vào mặt, tát lên má, có đứa đập ngay vào mặt Ngài” (Mt 26,67). Đêm Giêsu trải qua tại nhà Caipha thật kinh hoàng, còn môn đệ hèn nhát, bỏ chạy! Linh mục thực thụ của Chúa cũng sẽ được thưởng như thế đó: “Họ được coi là xứng đáng để chịu sỉ nhục vì danh Giêsu” (Cv 5,41).
Xin Chúa cho con được phần vinh dự này vì Chúa; ít ra con được có ý muốn bị khinh để vì Chúa.
“Đúng, người này là con ông Trời” (Mt 27,54). Nếu con không được có tâm tình của Maria, của Gioan, của các phụ nữ thánh thiện khi đứng trước thánh giá, ít ra xin cho cho con có tâm sự xúc động của viên sĩ quan từ đồi Calvê đi xuống, ông đấm ngực và nói lên bản tính cao cả của người Nadarét bị đóng đinh. Con không đáng được ơn khóc Chúa. Nhưng con có quyền được thanh tẩy bằng máu Chúa đã đổ ra vì sự khốn cùng của con.
SAU BA NGÀY TĨNH TÂM
Hoan hô Thánh Tâm Giêsu
Tĩnh tâm đã xong. Giong buồm ra khơi. Lần này, ơn Chúa thật dồi dào. Chưa bao giờ bằng hôm nay, tôi hoàn toàn xác tín về sự hiến toàn thân trọn đời cho Chúa, vì Chúa muốn dùng con người yếu hèn của tôi mà giúp ích cho Giáo Hội và đưa các linh hồn về với Thánh Tâm đầy tình thương.
Thiết tưởng việc quan trọng và tốt đẹp nhất để soi trí dẫn đường cho tôi, là Chúa đã gửi cho cha linh hướng mới Pitocchi. Tôi thấy rất cần ngài, tôi đã thật thà và chân thành giao phó cho ngài tất cả những gì liên quan đến tâm hồn tôi, nhờ vậy hôm nay tôi thấy tâm hồn mình vững hơn, mạnh mẽ hơn, và hy vọng sẽ tiến bộ thật sự về đường nhân đức.
Kết quả của ơn Chúa làm việc trong tôi qua các ngày tĩnh tâm, những ý kiến của cha linh hướng đã chỉ dạy tôi, tôi viết ra đây những điều suy luận và dốc lòng này, tôi sẽ nhớ luôn, nhờ ơn Thánh Tâm, tôi hứa sẽ thực hành cách hẳn hoi, vì lợi ích thiết thực cho tâm hồn tôi.
1. Nơi tôi, Chúa là tất cả còn tôi là không. Tôi tội lỗi và rất khốn cùng, ngoài sự tưởng tượng. Nếu trong đời tôi có làm được gì tốt, đó là hoàn toàn do Chúa, và nếu tôi đã không cản trở và đặt chướng ngại, kết quả đã tốt hơn nhiều.
2. Những dấu chỉ và các ơn lạ lùng Chúa đã ban cho tôi từ thuở bé đến giờ, đủ nói rõ ý định của Chúa là muốn tôi nên thánh với tất cả ý nghĩa của chữ thánh. Luôn luôn tôi phải xác tín điều đó. Và tôi phải nên thánh với bất cứ giá nào. Những gì tôi làm từ trước đến giờ, mới là trò chơi của con nít thôi. Thời gian trôi qua. Giờ đây đã hai mươi mốt tuổi, tôi trở lại thành con số không “và bây giờ tôi bắt đầu” (x. Tv 76,11).
3. Đường tôi phải theo và rất hợp với tôi là sự khiêm nhường. Phải cứ đường này mà thẳng tiến, không nên ngó lại. Trận chiến của tôi hôm nay là chống lại tự ái, dưới mọi hình thức. Vì luôn mang tên nội công này theo mình nên không giờ nào ngơi nghỉ được. Được vậy tôi cần đến sự xét mình riêng mà tôi sẽ trung thành giữ mọi ngày.
4. Tuổi trẻ hăng say, nhiệt thành, bất khuất, tranh đấu vì Chúa, để Chúa vinh quang và toàn thắng, đồng thời làm cho xã hội ngày nay được hưởng một lối sống đạo mới mẻ hợp thời, những việc này có vẻ thật hay, nhưng mênh mông và phần nào nguy hiểm. Có thể làm tôi mất nhiều thời giờ mà kết quả rất ít.
Hôm nay Chúa muốn tôi vẫn giữ một lý tưởng đó, với lòng nhiệt thành, hăng say bùng cháy trong tôi, được quy về một hình thức chính xác hơn, tức là tất cả những điều kể trên phải giúp tôi trước nhất sống đời giáo sĩ chân chính và là một chủng sinh rất tốt. Đó là điều phải làm, không nên làm khác.
Tôi phải giữ kỷ luật chủng viện, không phải cách tổng quát, nhưng giữ kỹ từng điều, không bỏ một điều nào. “Không biết điều gì đi ngược với lề luật tức là biết tất cả”. Đây là kết quả rất quan trọng và rất đặc biệt của kỳ tĩnh tâm này.
Đừng ao ước được hơn cái mình chưa tới, nhưng hãy sống hẳn hoi cái hiện tại của mình “còn là chủng sinh hãy sống như một chủng sinh thật tốt, đừng ham sống như một linh mục” (Thánh Phanxicô Salêsiô).
5. Chúa đã dùng sự tôn kính Thánh Thể và Thánh Tâm để giữ tôi khỏi phạm tội và chạy quá xa cách Chúa. Lòng tôn sùng này phải là yếu tố kiến hiệu nhất cho sự tiến đức của tôi. Tình yêu Thánh Tâm ngự trong Thánh Thể làm cho đời sống, tư tưởng, lời nói, việc làm của tôi được sống động, và tình thương này thể hiện cách cụ thể qua hành động. Vậy, sẽ chặt chẽ kết hợp với Giêsu, như tôi hằng ở trước nhà tạm vậy; rất nhiều lần nguyện tắt kinh Thánh Thể; viếng Thánh Thể và hiệp lễ thật sốt sắng và mến Chúa … Tự xem mình chỉ sống cho Thánh Tâm Giêsu mà thôi.
6. Cha linh hướng mà Chúa gửi đến đã tận tình với tôi. Tôi sẽ không làm việc gì dù nhỏ mà không được ngài chấp nhận trước. Những rắc rối nhỏ của tôi, xem như chuyện con nít, cũng phải cho ngài biết như tôi biết; tôi phải thành thật với ngài như thành thật với chính tôi. Dù là việc không hoàn toàn tâm linh, tôi vẫn xin ngài chỉ dẫn khuyến dụ. Lời của ngài được xem là tiếng của lương tâm tôi.
7. Cần hãm mình nhiều, đặc biệt trong lời nói. Khiêm nhường luôn, đặc biệt khi gặp việc không may. Tuy không hãm mình nhiều, nhưng vẫn phải có luôn. Tôi sẽ không bao giờ dùng muối, không ăn tráng miệng sau bữa cơm chiều, không uống rượu. Tuy nhiên trước mặt tôi vẫn phải để đủ mọi thứ: rượu, đồ ăn, đồ tráng miệng, bánh ngọt, v.v.. Không xin thêm bánh mì, để sẵn trong đĩa bao nhiêu chỉ ăn bấy nhiêu thôi. Không kêu món gì dù mình thiếu. Thật ra, không nên chú trọng đến việc bên ngoài cho bằng tinh thần hãm mình bên trong, và phải tùy trường hợp mà thực hành.
8. Không nhiều lối tôn sùng, nhưng vẫn có. Sẽ giữ kinh nhật tụng kính Đức Mẹ hằng ngày, đọc khi rảnh việc khi lên xuống thang, trên đường đi đến nhà cơm, nhà nguyện hoặc khi đi dạo. Đặc biệt là việc viếng Thánh Thể hằng ngày.
9. Luôn vui tính, bình tĩnh ôn hòa, dễ tính trong mọi sự. Khi thấy trung thành giữ lời hứa, sẽ cám ơn Chúa, nếu thấy mình sơ suất, đừng nản lòng. Chúa để vậy để tôi khiêm nhường hơn và mến Chúa hơn. Rủi lỗi, lập tức hạ mình; rồi tiếp tục vui vẻ, nụ cười như vừa được Chúa Giêsu âu yếm, vừa dựng tôi đứng dậy. Tôi đứng dậy, tôi tiếp tục đi cách an tĩnh, tin tưởng và vui vẻ (nhân danh Chúa). Ôi Giêsu, Chúa biết rõ con muốn mến Chúa.
VINH DANH CHỈ MỘT CHÚA THÔI
NHẬT KÝ TÂM HỒN
16/12/1902
“Ôi Thánh Tâm Chúa Giêsu đang cháy bừng lửa yêu mến chúng con. Nhân danh Chúa, xin hãy đốt lòng chúng con bừng cháy lửa yêu mến Chúa”.
[13]
THỨ BA 16/12
Chúa là tất cả, tôi là không. Tạm đủ cho ngày hôm nay.
THỨ TƯ 17/12
Người ta còn nghe mùi thuốc súng quanh tôi. Tuổi trẻ hăng hái, tương lai rực rỡ, lạc quan: những tư tưởng hay làm tôi vui tạm thời, nhưng mất giờ dù nó rất tốt và lành thánh. Phải rất dè dặt canh chừng chính mình.
Khiêm nhường là lối vững chắc phải theo để hoàn thành công việc Chúa, là phương tiện rất chắc chắn để chuẩn bị một tương lai lớn lao với việc làm lành thánh và kiến hiệu trong Nước Chúa. Mọi việc sau đó tự nó sẽ đến, và khiêm nhường là căn bản cho tất cả. Đó là lời khuyên của cha linh hướng. Thánh Linh dùng miệng ngài mà nói với tôi.
THỨ NĂM 18/12
Người ta thường nói Chúa ban ơn kèm theo việc lành nhỏ hay việc hãm mình nhỏ mà ta đã làm. Nhưng lạ thay, lắm khi ta cầu nguyện, suy gẫm, chống tự ái, mà không nghe có sức mạnh Chúa giúp, trí lòng không thỏa mãn như ta mong chờ, tại sao? Phải chăng vì thiếu chuẩn bị trước, vì đã bỏ qua một việc hãm mình mà trong đó có ơn Chúa?
Kèm theo, kết luận: phải để ý trong mọi việc, dù việc nhỏ cũng phải làm cách hết sức trọn lành.
THỨ SÁU 19/12
Lạy Chúa, ở đời con cần chỉ một việc: là biết và mến Chúa. “Xin cho con đức mến và ơn Chúa và con sẽ giàu có; con không xin gì nữa cả”.
THỨ BẢY 20/12
Lúc nào cũng có dịp để hạ mình. Sáng nay, sau giờ đạo đức, tôi đã dốc lòng làm mọi việc hẳn hoi, đặc biệt là giữ luật, sau giờ tràn đầy ơn Chúa, dốc lòng có khó chi. Nhưng, khi xét mình trưa, và xét mình tổng quát tối nay, tôi thấy chưa bao giờ làm việc cách thiếu sót như hôm nay. Đấy là sản phẩm của tôi. Thế mà vẫn có dịp tự cao, cho mình là gương mẫu cho mọi người.
Khi đọc chung kinh nhật tụng với anh em vừa được thụ phong, tôi đã chia trí quá nhiều, kinh nhật tụng kính Đức Mẹ cũng không khá hơn.
Còn nói chuyện với một người bạn ngoài giờ giải trí, nói chuyện với người khác trong giờ thinh lặng, nghĩ dong dài về những việc không quan trọng. Như thế là nhân đức sao? Tôi bắt đầu giữ lời hứa như thế sao?
Cách chung, các việc tôi làm đều thiếu sức sống siêu nhiên để chúng nên can đảm và thú vị. Tập trung rất cần cho việc đạo đức, bằng không, mình dâng cho Chúa những tâm tình và lời kinh nguyện trong tình trạng mơ ngủ, làm sao Chúa chấp nhận?
Can đảm lên và khiêm nhường. Càng lỗi, càng phải khắng khít với Chúa, vì chỉ có Chúa mới chữa được sự bất xưng của con, xin đến cứu con, vì con trông cậy nơi Chúa.
THỨ HAI 22/2
Ôi Chúa Giêsu, con phải hạ mình sát đất, vì con khốn cùng, mỗi ngày con càng thấy rõ mình như thế. Đã hối hận, rồi lại chia trí, thiếu quyết định, ơ hờ trong mọi việc, và bao khuyết điểm khác, đặc biệt trong lời nói. Không phải con thiếu ý chí cương quyết. Mà con sợ là tại TĨNH TÂM KHÔNG NÊN.
Xin Chúa đừng để ơn Chúa rơi xuống vô ích. Con không dám ra mắt với Chúa, vì chỉ còn hai hôm là đến sinh nhật của Chúa, Chúa chờ con mang quà đến. Con chỉ có lòng ăn năn hối hận vì không làm hài lòng Chúa được, với lòng con yêu Chúa rất nhiều, và muốn minh chứng tình yêu này bằng hành động. Xin giúp con trong hai hôm sửa chữa việc cũ và chuẩn bị tâm hồn tiếp đón Chúa, để đến lễ Giáng Sinh con vui hơn vì biết Chúa hài lòng về con, Chúa âu yếm con và đốt lòng con mến Chúa.
Maria, Giuse, xin đoái xem cầu giúp con. “Giêsu Maria con sẽ sống chịu đau khổ, chết vì Chúa” dịu dàng thay khi lặp lại lời này.
THỨ BA 23/2
Hôm nay khá hơn hôm qua, ngày mai tốt hơn hôm nay, nhờ ơn Chúa, cứ thế mà tiến, hay biết mấy. Tôi đặc biệt nhấn mạnh và theo nguyên tắc này: là làm rất kỹ mỗi việc, mỗi kinh, giữ mỗi luật, như thể chỉ có bấy nhiêu đó thôi. Chúa sinh ra tôi chỉ vì một việc tôi đang làm thôi, việc đó làm xong hẳn hoi là đủ nên thánh, không cần nghĩ đến việc trước, hay việc sẽ đến sau đó.
Nguyên tắc này rất tốt, áp dụng đúng sẽ không thể chia trí, như nước thánh đuổi được quỉ vậy. Nguyên tắc này đòi người thực hiện nó, phải tập trung, phải về với chính mình, và “làm cái đang làm”, luôn sống dưới mắt Chúa. Muốn có kết quả, phải thực hiện cách này ngay từ những công việc đầu ngày.
Mai, áp lễ Giáng Sinh, ngày phải tập trung và sốt sắng hơn nhiều; từ dạ Mẹ, Chúa đã nói: “này con đến” (Hr 10,9). Tôi phải chuẩn bị kỹ để đón Chúa, vì sẽ có nhiều ơn ích vô kể. Tôi có nhiều điều cần trình bày với Chúa và Ngài sẽ ban vô vàn ơn cao cả để giúp tôi. Mai, tôi sẽ tĩnh tâm nhiều giờ trước nhà tạm, đã được trở thành hang Bêlem cho mấy ngày nay. “Giêsu nhân ái, hãy đến, hãy đến, đừng trì hoãn; hồn con sẽ được an nghỉ trong niềm tin tưởng.”
THỨ TƯ 24/12
Đêm đã về khuya. Sao sáng chói đang lấp lánh trên nền trời lạnh. Từ thủ đô Rôma vọng vào tai tôi những tiếng reo hò: tiếng của bọn sa đọa đang mừng sự nghèo nàn của Chúa trong phung phí. Quanh tôi, các thầy đồng bạn đang ngủ trong phòng, chỉ còn tôi thao thức, suy nghĩ về mầu nhiệm Bêlem.
Hoan hô Giêsu, Chúa hãy đến, con chờ đây.
Maria và Giuse bị người thủ đô xua đuổi, biết gần đến giờ, hai đấng đã vội vã ra đồng vắng, tìm hang trú qua đêm. Là chú chăn chiên nghèo, con chỉ có cái hang nghèo, một chiếc máng với bó rơm khô; con xin dâng tất cả, xin Chúa đoái nhận mái nhà nghèo này. Mau đi, ôi Giêsu, hồn con đang mong Chúa; một tâm hồn trống trải chẳng có nhân đức nào chỉ có rơm là nhiều khuyết điểm đâm Chúa xót xáy đến phát khóc; nhưng con chỉ có thế, Chúa muốn gì nữa đây? Chúa nghèo, con cảm động, buồn rơi nước mắt, nhưng chẳng có gì cho Chúa cả! Xin Chúa trao dồi tâm hồn con hằng sự hiện diện của Chúa, bằng ơn thánh, xin đốt rơm đổi nó thành một lớp tro êm cho Chúa nằm.
Giêsu, con chờ đợi Chúa, kẻ hung ác xua đuổi Chúa; ngoài trời gió lạnh thổi; họ để Chúa rét run. Chúa hãy vào trong tâm hồn con. Con nghèo, nhưng sẽ liệu sưởi ấm Chúa; ít ra Chúa vui vì con muốn tiếp Chúa tử tế, thương Chúa nhiều và hy sinh cho Chúa. Chúa giàu sang, Chúa thấy con nghèo nàn. Chúa là lửa mến, hãy thiêu hủy những gì không hợp Thánh Tâm Chúa. Chúa tự bản thân là lành thánh, hãy ban nhiều ơn để con tiến trên đường thiêng liêng thật tình. Xin Chúa đến, con có lắm chuyện để thưa với Chúa! Con muốn dâng Chúa nhiều buồn phiền, nhiều ao ước, nhiều lời hứa và tin tưởng.
Con muốn thờ lạy, hôn Chúa, hiến thân cho Chúa. Xin hãy đến, đừng trì hoãn.
Trời đã khuya, buồn ngủ quá, bút rơi xuống đất. Cho phép cho đi nghỉ chút. Đức Maria và Thánh Giuse dọn chỗ cho Chúa sinh ra. Con nghỉ ngay tại đây, không cần giường, nệm chăn, giữa trời lạnh, chờ khi thiên thần lên tiếng chúc tụng Chúa trên các tầng trời, các vị sẽ đánh thức con như đánh thức mục đồng; con sẽ mau chóng tìm gặp Chúa, dâng mọi sự con có, mọi việc con làm, chứng minh lòng yêu Chúa như mục đồng, và hơp với các thiên thần con sẽ hát lên lời ca tụng vinh danh Chúa tự đáy lòng con. Xin Chúa hãy đến.
THỨ SÁU 26/12
Chúa đã đến, đã an ủi con. Con đã hầu chuyện nhiều giờ, đã trình bày nhiều thứ. Nhưng quên điều cha linh hướng dặn, là cảm ơn Chúa cho thật nhiều.
Cám ơn có nghĩa mình sắp được thêm ơn. Nghĩ về mình nhiều, cách vị lợi, tức kém tế nhị. Tôi sẽ cố tỏ lòng tri ân bằng cách sống đời đẹp ý Chúa, noi gương nhân đức này trong sự Giáng sinh. Cần Chúa giúp để cám ơn Chúa. Nếu xét khía cạnh ý muốn và sẵn lòng, thì thấy mình thánh, nhưng xem lại việc làm lại thấy mình xấu xa quái dị! Chưa có sức liên tục tập trung suy nghĩ những nguyện vọng lành thánh với Giêsu như cá bơi trong nước.
Ôi, Thánh Luy, Gioan Berchmans, hai vị vượt xa tôi về sự kết hợp với Chúa! Nhưng nên cố gắng, đừng lo ngại như mình chưa được gì, vì đó cũng là hình thức kiêu ngạo. Điều chú ý khác là, sau khi dài chuyện với người khác, dù không khoe mình, tôi vẫn cay đắng chán nản. Đấy là tự ái khóc cho tự ái: nước mắt cá sấu đấy!
Càng nói về mình, là càng kém đức, đó là sự thục: mỗi lời, dù vô tội nhất vẫn biểu lộ sự khoe mình. Trong đầu, tôi sẽ chết giữa khi ở giữa anh em, đồng bạn, hay bề trên, để tôi vui vẻ thinh lặng, chỉ nói khi bị bắt buộc phải nói, hoặc vì lễ phép đòi buộc; chỉ trả lời khi có người hỏi, khi đó vẫn phải nói ít, đừng làm cho thiên hạ chú ý đến mình. Phải xem mình bất xứng để ở giữa anh em, vì mình lắm sơ suất; còn đâu can đảm để tự đề cao?
THỨ BẢY 27/12
Hôm qua Giáo Hội mừng lễ Thánh Stêphanô, tôi đã sung sướng mừng vị tử đạo tiên khởi này. Trước đây tôi không để ý nên chưa được biết, cho đến ngày tôi hiểu phần nào về sứ mạng và sự nghiệp của vị anh hùng cao cả này, thì từ lúc đó tôi đã để ý quí mến, yêu ngài cách tha thiết sâu xa và xin ngài bảo trợ. Vì Thánh Stêphanô là người đầu tiên hiểu rõ cái tính cách Công Giáo (phổ quát) của đạo mới. Từ cái bản tính hẹp hòi của óc Do thái, người đã hướng về dân tộc mới trên hoàn cầu do Chúa Kitô mang về, mà lúc đó người ta tưởng Kitô giáo chỉ dành cho người Do Thái mà thôi, nên ngài đã mạnh dạn trên đường hướng mới là đưa Chúa Giêsu đến khắp chân trời cho đến ngày Chúa toàn thắng.
Phaolô đã được vinh dự đích thân mang Chúa đến cho dân tộc Hy Lạp và Rôma, nhưng chính Stêphanô đã phất cờ đi trước, đã lấy máu mình, dòng máu thứ nhất sau Chúa Kitô, để bảo đảm cho sáng kiến mới này. Đây là chỗ nhất danh dự, vị tử đạo trai trẻ được đặt cạnh vị đã đổ máu mình trên đồi Calvê, làm cho mão triều thiên thắng trận của Ngài càng cao quí và đáng tôn trọng.
Hỡi Thánh Stêphanô, từ căn phòng cô đơn này, với tình anh em quí mến nhau, vì ngài đã sống và chết lúc còn trẻ như tôi, đó cũng là lẽ sống và tin tưởng của tôi, tôi gửi lời chào nồng hậu đến di hài của anh đang nằm ở đồng Erano, cạnh đền thờ Thánh Lôrensô, vị phó tế trẻ trung đã có phúc thi đua với anh để tử đạo. Tôi đang cần đức tin, lòng can đảm, sự hăng say và nhất là sức mạnh bất khuất, chí anh dũng của anh.
THỨ HAI 29/12
Ba điểm chính cha linh hướng chỉ dẫn cho tôi để thật sự tiến đức là: khiêm nhường, kết hợp với Chúa, tìm sự đẹp lòng Chúa vừa ý tôi. Tôi hằng đặt nó trước mắt để thi hành, đây là việc hiện tại phải làm không có việc nào khác “đây là công việc và là công lao của tôi” (Virgile).
Về khiêm nhường, triệt để tránh tiếng: TÔI, tránh tiếng này như tránh rắn độc; tránh nói dài dòng trong vài trường hợp, về đôi đề tài. Bề trên đặt tôi làm y tá phụ thật đúng chỗ, để có dịp hạ mình, thi hành bác ái, đức dịu dàng trong việc hy sinh nhỏ mọn.
Đêm nay, không biết tôi sẽ được ngủ yên không, tôi mong vậy không phải vì tôi, mà là thầy bạn ở cạnh phòng tôi đang đau nặng và đáng ngại, Giêsu Maria Mẹ khả ái, nếu sự hãm mình của con có giúp được phần nào để giảm cơn đau và cho anh bạn con qua cơn nguy hiểm, xin Chúa cứ gửi sự đau khổ cho con chịu như Chúa muốn; con rất vui, nếu được minh chứng, bằng hành động lòng con mến Chúa, mến Chúa qua anh em của con.
THỨ TƯ 31/12
Còn vài giờ nữa là năm cũ sẽ qua; qua theo dòng thời gian và trong lịch sử. Cùng năm đang qua, con cũng qua, và chờ ánh bình mình mới. Không biết con sẽ qua được mấy năm nữa để vào cõi đời đời? có thể nhiều năm, có thể vài năm, có thể không hết năm sau.
Chúa ơi, “năm của Chúa là đời đời, Chúa đếm các năm con qua” (x. Tv 101/102,28 và Hr 1,12). Năm mà Chúa gọi con, xin cho chiếc đèn của con vẫn đầy dầu, để con khỏi bị bỏ rơi trong bóng tối sự chết.
Trong khi chờ đợi, con xin cúi mình sát đất, nhớ lại muôn vàn ơn Chúa ban trong năm qua và hết lòng tạ ơn Chúa.
Năm 1902 con sẽ nhớ mãi, năm nghĩa vụ quân sự, năm chiến đấu. Con có thể mất ơn kêu gọi như lắm người bạn vô phúc đã mất, mà con đã không làm mất: đức khanh khiết, ơn Chúa và đích thân Chúa đã giúp con. Con ở giữa bùn mà Chúa giữ con không tanh mùi bùn. Con còn sống, khỏe mạnh, lực lưỡng như trước và hơn trước… Giêsu con cám ơn và yêu mến Chúa.
1903
GHI CHÚ TÂM LINH
[14]
ĐẠI CHỦNG VIỆN RÔMA
1901
TĨNH TÂM 28/4 TẠI RÔMA
Chúa Nhật 28/4
[11]
Từ khi đến Rôma đây là lần tĩnh tâm đầu tiên. Tôi ra sao? Tôi không thể phàn nàn gì về những ơn Chúa Giêsu đã ban và những sự an ủi khôn tả và những giây phút hạnh phúc còn trải dài ảnh hưởng trên thời gian sau đó. Tuy nhiên về phần mình, phải thú nhận là tôi chưa tiến bước. Tôi rất muốn làm việc hẳn hoi, yêu Chúa cách xứng đáng; tôi quá ham học, chắc phần nào do tự ái, muốn học thật nhiều để có một lố kiến thức, một trong các phương tiện quan trọng sẽ dùng để đưa các linh hồn về cùng Chúa Kitô. Thật ra, tôi còn thiếu nhiều thứ, nhất là chưa đủ cố gắng để nguyện ngắm hẳn hoi, để lần chuỗi, xét mình riêng và tổng quát, để mỗi ngày tiến hơn trong sự bỏ mình, kết hợp với Chúa và thực hành nhân đức thiết thực.
Ở Rôma này không thiếu gì cả, kể cả nhiều dịp để nhịn đói món ngon, điều mà sự tự ái của tôi không thích và làm việc hãm mình nhỏ. Cần cải tiến tình cảm và sắp xếp công việc lại. Tạm canh chừng những điểm sau đây. Trước nhất, nỗ lực mỗi ngày cẩn thận nguyện ngắm cho có kết quả thiết thực trong ngày, cần đặc biệt xét mình về điểm này. Nguyện tắt nhiều lần trong ngày, đặc biệt giờ học và khi đi lớp. Đặc biệt lần chuỗi Mân côi kính Mẹ dịp tháng Năm sắp đến. Trước và đặc biệt trong giờ đạo đức tuyệt đối không nghĩ tới sự học. Viếng Tháng Thể đặc biệt nghiêm trang. Trên tất cả, giữ đôi mắt khi đi dạo, đặc biệt ở vài khu vực. Sau khi đi dạo, trước giờ học tối phải xét mình riêng, về lời nói và tự ái. Sau hết cần hết sức giữ trí lòng bình tĩnh, tập trung nhiều, rất trật tự.
Ôi Giêsu khả ái, hôm nay Giáo Hội long trọng mừng lễ Chúa, một lần nữa con dâng mình cho Chúa với tất cả những điều dốc lòng. Nhờ Chúa bầu cử để con giữ trọn. Đặc biệt xin ơn tập trung khi cầu nguyện, sống đời nội tâm như Chúa mà con yêu thích. Xin cho con luôn yêu Chúa và làm cho kẻ khác yêu mến Chúa hơn, để họ được Chúa phù hộ. Amen. “Xin Thánh Giuse cho con giữ đời trong trắng và được người bảo trợ”.
1902
TĨNH TÂM SAU KỲ PHÁT LƯU BABILON
10-12/12/1902
Với cha Francesco Pitocchi
[12]
Giêsu, Maria, Giuse!
1. Tôi là ai? tên tuổi? tước vị? chẳng có gì cả. Tôi chỉ là tôi tớ Chúa, thế thôi. Không có của riêng. Dù là mạng sống. Chúa là chủ duy nhất, chủ của sự sống và sự chết. Ở đời tuy có cha mẹ, bà con, thầy dạy, nhưng chỉ có một người chủ duy nhất là Chúa.
Vậy tôi sống chỉ để tuân lệnh Chúa mà thôi. Nếu Chúa không muốn, tôi không sao cử động được bàn tay, ngón tay, mắt nhìn trước, ngó sau. Như chú binh nhì trước thượng cấp, tôi đứng nghiêm trước Chúa để chờ lịnh, và sẵn sàng tuân lệnh, dù là nhảy vào lửa. Suốt đời tôi phải như thế mãi, vì sinh ra là đầy tớ của Chúa.
Luôn luôn nhớ mình là đầy tớ, chẳng bao giờ trở lại phục vụ cho thú vui, hư danh của chính mình… Làm thế là ăn cắp, vì dùng thời giờ không phải của mình, sẽ là đầy tớ bất trung (x. Mt 18,32); không đáng thưởng (Thánh Augustinô). Thế mà tôi đã làm! Tủi hổ thật! Tự cao, tự trọng không biết mình là tôi tớ.
Con xin phục tùng quyền Chúa. Xin tha thứ sự bất trung của con. Nhiều lần quên phục vụ Chúa để theo chiều hướng xấu của mình. Con xin chấm dứt, nay con tự trói chân tay, nộp mình trước mặt Chúa như Thánh Phanxicô Xaviê. “xin mở trí cho con học biết mệnh lệnh Ngài” (Tv 118,73 và 125).
2. Chúa đã cho tôi biết mệnh lệnh của Ngài là: nhận biết, yêu mến và phục vụ Chúa suốt đời tôi. Vinh dự thay, phúc thay! Tôi là người hầu, theo Đức Vua trên mọi nẻo đường. Tôi được biết sự mầu nhiệm của Chúa. Vâng lệnh làm tôi Ngài bốn hôm, dù chưa được biến đổi, tôi vẫn được dự phần trên thiên đàng với Ngài. Mọi thụ tạo trần thế, mọi của cải trần gian, Chúa để tùy tôi xử dụng với mục đích đưa tôi đến với Chúa và yêu mến Ngài. Thụ tạo chỉ được tạo nên vì mục đích ấy. Nếu tôi hưởng dùng thụ tạo theo sở thích mà thôi, là làm sai đường lối của Tạo hóa, làm đổ vỡ sự hòa hợp kỳ diệu của vũ trụ, chống lại Thiên Chúa. Thật là tên đầy tớ xấu!
Tôi dùng vạn vật tùy mức độ chúng đưa tôi đến Chúa, sẽ tránh chúng nếu chúng lôi tôi ra xa Chúa. Đó là khuôn vàng thước ngọc phải theo trọng mọi trường hợp cụ thể. Nếu biết rõ là ý Chúa muốn ta xử dụng chúng, thì khỏi phải bàn.
Sức khoẻ rất quí cho tôi. Còn bệnh tật? Chúa gửi bệnh đến cho tôi. Được đau ốm là có phúc. Hãy tập tính dễ dãi của các thánh, để ta yên trí an tâm khi thịnh vượng cũng như lúc sa cơ, để đời tôi được an nhàn vui vẻ, ngay giữa đau buồn. Giàu và nghèo, được kính trọng hay bị khinh chê, là cha sở nhà quê nghèo hay là giám mục giáo phận lớn, đối với tôi cũng như nhau. Chỉ cần tôi biết làm tròn điều ông chủ đặt định cho tôi, làm việc gì cũng tươm tất hẳn hoi như một tôi tớ trung tín thì tôi sẽ được rỗi. Hơn nữa, nếu được tự do chọn, nên chọn nghèo hơn giàu, bị khinh bỉ hơn được vinh dự, phận sự trong bóng tối hơn chức vụ cao sang.
Tôi muốn theo học khoa đó, nhưng bề trên không cho, thì tùy bề trên, tôi vẫn luôn luôn vui vẻ mau lẹ. Mong được chức phụ phó tế vào Phục sinh, bề trên chưa nghĩ tới, cứ vui. Tôi muốn yên thân, mà bề trên giao tôi công tác thấp hèn, chạm tự ái: tuân lệnh là hy sinh lớn, vậy càng hay, cứ tuân lệnh đã; can đảm lên và vui vẻ mau lẹ trong Chúa. Đây là linh dược trấn an tính nông nổi, xoa dịu sự túng thiếu, gây phấn khởi giữa cay đắng của cuộc đời.
3. Thần dữ chỉ vì một tội do tư tưởng mà không hưởng được một giọt máu cứu chuộc. Tôi sa ngã mãi, mà được hưởng kết quả của ơn Cứu chuộc hoài hoài. Chúa còn chờ tôi. Lòng thương xót Chúa thật vô biên! Xấu hổ cho tôi quá! Chúa ơi, đủ rồi, từ nay về sau, nhờ ơn Chúa, tôi sẽ nỗ lực luôn tìm Chúa, thay thần dữ để ca tụng Chúa đời đời. Thần dữ rơi vào hỏa ngục như làn sét, chỉ vì, một ý tưởng kiêu căng (Thánh Athanasiô). Còn tôi kiêu ngạo đầy đầu. Ví như Chúa cất trí hiểu, trí nhớ, lý trí của tôi, Chúa có thiệt thòi chi? Chúa cho tôi nằm liệt giường, việc Chúa vẫn xuôi chảy! Vậy từ từ nhé: đừng tự cao, tự mãn, hãy khiêm nhường hơn!
4. Của cải, sự nghiệp, nguồn lợi của tôi là gì? Chỉ toàn là kiêu căng, bất tuân, thờ ơ với phận sự, thiếu kiểm điểm tâm tư, chia trí mãi, tự ái trong tư tưởng, hành động và lời nói, tội với tội, đó sự nghiệp chính thức của tôi với đầy đủ chứng khoán.
Hư đốn thế, mà muốn đứng hàng đầu, muốn được công danh! Tưởng mình là người tốt, chủng sinh tốt, rồi chẳng lo. Đúng là điên khùng nặng, mà tưởng mình có lý.
5. Kẻ dốt, người rừng, Hồi giáo được vào thiên đàng. Con được biết Chúa từ đầu, lớn lên cạnh Chúa mà đi vào hỏa ngục!
Con biết rõ đời binh ngũ, nghĩ mà tởm. Nơi của lộng ngôn, của đủ thứ bẩn thỉu. Hỏa ngục kinh hoàng hơn! Chú lính lớn lên giữa cái xấu, mà nó vào thiên đàng, còn tôi lại vào hỏa ngục? có khiếp không? Thông cảm với kẻ lầm lạc mà hằng tạ ơn Chúa đã nâng niu tôi quá nhiều. Chỉ thu góp mà không biết mình thu loại chi! Tôi yếu hèn quá, tội lỗi quá. Nếu Chúa không thương xót, cứ theo lẽ công bằng mà xử, bắt con phải thế nào con cũng vui chịu nhưng đừng bắt vào hỏa ngục. Tốt hơn, xin cho con được thiêu đốt bằng ngọn lửa yêu Chúa.
6. Chết sờ sờ, mà tôi không nghĩ! Một phút trôi qua, bước một bước là tới gần mồ một bước. Trong đầu đầy mơ tưởng, học hành tự trang bị, hoạt động, dấn thân làm sáng danh Chúa Kitô, làm ích cho Hội thánh và xã hội: lớn lao cao đẹp thật, thế nhưng tự ái xen lẫn vào đó cũng dễ. Nếu chưa là linh mục đã chết khi còn chủng sinh thì sao?
Nghĩ hơi ngược lý, không lẽ Chúa chuẩn bị mình kỹ càng dịu dàng như bà mẹ, cứu mình thoát bao gian nguy, ban cho mình lắm ơn, đưa về Rôma, chắc là Chúa cũng phải định chuyện gì đấy chứ. Trái lại, làm sao hiểu được tại sao Ngài lo cho mình cẩn thận, để rồi cho mình chết à? Không thể hiểu vậy được. Nhưng với Chúa có gì khó hiểu, Chúa cần việc làm của tôi à? Chúa cần tôi sống lâu à? Tôi là ai mà dám tự phụ biết được ý định của Chúa? Kìa, xem Luy, Satanislas, Gioan Berchmans, Chúa đã không cho chết sớm là gì?
Lạy Chúa, Chúa định sao tùy Chúa, con vui lòng và hài lòng với cái chết, nếu là ý Chúa muốn. Chúa là trung tâm, là cùng đích tổng hợp tất cả những gì con mong ước. Con chỉ xin được chết trong tình yêu Chúa. Những sức lực Chúa ban để con ca tụng và làm cho kẻ khác mến Chúa sẽ được xử dụng quyết liệt hơn trên trời.
Đàng khác, việc nghĩ giờ chết đã gần, làm cho con nghiêm chỉnh hơn trong ý tưởng: đả đảo tự ái, tham vọng ti tiện và hư danh. Người ta chết, chết, còn tôi chạy theo những cái khốn hèn.
7. “Phận con người là phải chết một lần, rồi sau đó chịu phán xét” (Hr 9,27). Dù là giáo hoàng, dù tên có được xưng hô cách cung kính, được khắc trên đá hoa, ra trước tòa Chúa phán xét có giá trị gì? Không có gì cả! Thật khó mà tưởng tượng Giêsu khả ái hiện đang tin yêu tôi, rồi bỗng dưng nổi nóng lên án tôi! Nhưng đó là sự thật phải tin và tôi tin. Chúa xét tôi ra sao? Đây lời vô ích trong lớp, câu nói hơi dữ tợn, điệu bộ hào hoa, liếc nhìn, đi đứng như ông nghè ông cống, cử chỉ quá đáng, áo quá đẹp, giày quá thời trang, ăn bạo, trong ý nghĩ lộ vẻ ganh tị, mơ mộng, chia trí dù rất nhẹ, trong các việc đạo đức: tất cả đều phải được trả lẽ. Nếu những lỗi nặng còn ra thế nào?
Chúa ơi, thật tủi thân! Vinh dự, có tiếng là trí thức, cả chuyện được tiếng là nhiệt thành, thánh thiện, ngày phán xét nào có giá trị chi? Văn bằng tiến sĩ, luận đề hay, hùng biện vô ích, ai sẽ còn nghĩ tới? Xin Chúa soi sáng để con thanh tẩy những gì bất xứng trong các việc con làm. Xin mở mắt cho con thấy những tì vết rất bé nhưng trong ngày phán xét sẽ không qua mắt Chúa được. “Xin mở mắt con để con đừng ngủ mãi trong tội” (x. Tv 12,4).
8. Một bình thủy tinh trong ngần, dọi ánh sáng mặt trời làm cho con quan niệm về tâm hồn linh mục cũng phải như thế. Hồn phải là tấm gương soi dọi lại hình ảnh của thiên thần, của Đức Trinh Nữ, của Chúa Giêsu Kitô. Nếu gương mờ đi một tí đã đủ để người ta đập nát và cho vào thùng rác. Tôi là loại kính nào? ở đời có lắm thứ bẩn thỉu, thối nát. Một năm ở quân ngũ tôi đã đi sát với họ. Quân đội là vòi chảy toàn chất thối tha, chảy tràn ngập đô thị. Không ơn Chúa, ai thoát được trần tục đầy bùn thối này?
Cám ơn Chúa đã giữ con khỏi thối, suốt đời con không quên ơn cao cả này.
Không ngờ một con người có lý trí mà ra hèn thế! Với kinh nghiệm sống, tôi tin rằng ít là phân nửa nhân loại, qua khoản nào đó của cuộc đời đã trở thành loài thú dễ tởm. Còn linh mục? Chúa ơi, con kinh hoàng khi nghĩ đến một số không ít đã làm bẩn thánh chức của mình.
Giờ này, tôi không ngạc nhiên gì cả; chẳng còn để ý những tích chuyện đã xảy ra. Tôi hiểu cả. Có một chuyện hiểu không được, là tại sao Chúa Giêsu rất thanh khiết, an nghỉ giữa huệ trắng, lại chịu được cái bẩn thỉu nơi linh mục, vẫn ngự trên và ngự trong lòng họ mà không hủy diệt họ ngay tức khắc?
Nghĩ đến con, Chúa ơi con run sợ: Sao trời còn rơi xuống (x. Kh 6,13); còn con là tro bụi, có gì mà khoe?
Về điểm này, từ nay về sau tôi càng cẩn thận, để khỏi nên bia cho miệng đời chế nhạo. Để tư tưởng được trắng trong, chẳng cần gì phải nghĩ, dù về đức khiết tịnh. “Chúng tôi chứa đựng kho tàng ấy trong chiếc bình dòn mỏng” (2Cr 4,7). Làm sao khỏi sợ, “Xác thịt tôi đâu phải bằng đồng” (G 6,12).
Tôi xin lặp lại lời khấn về điểm này như các kỳ tĩnh tâm trước, sẽ viết ra và xin Mẹ Maria làm chứng cho lòng con quyết giữ bất cứ với giá nào.
9. Hoan hô Giêsu Vua! Chúa đã gọi con tham gia trận chiến, và tôi đã không phí phút nào. Với tuổi đôi mươi và nhờ ơn Chúa, con hăng hái ghi tên gia nhập hàng ngũ chiến sĩ tình nguyện của Chúa. Hiến thân, sống chết vẫn phục vụ Chúa. Thánh giá Chúa đưa ra trước mắt con, đó là quốc kỳ, là chiến cụ. Giơ tay trên thánh giá là chiến cụ bất khuất, con thề, với tất cả lòng nhiệt thành của tuổi trẻ, trung thành triệt để tới chết. Vậy, từ đầy tớ con làm lính của Chúa, mặc đồng phục, mang gươm và tự xưng mình là hiệp sĩ của Chúa Kitô. Xin cho con tinh thần của lính, can đảm như dũng sĩ, ôi Giêsu, để sống với Chúa giữa những thử thách cuộc đời, hy sinh và gian khổ trong trận chiến, để được cùng Chúa thắng trận. Vì chưa đến lượt xuất trận, con ở lại hậu phương chờ đến phiên mình; noi gương sáng của Chúa con sẽ tẩy luyện những gì gây trở ngại, và thử sức với kẻ nội thù của con. Chúng đông lắm, đặc biệt có một tên, nó đóng đủ các vai: nó hống hách, nó xảo quyệt, nó theo sát con, nó ba hoa nói chuyện hòa bình, để rồi chế diễu khi con muốn hòa đàm với nó, nó ký hòa ước với con để rồi gây xáo trộn mọi việc thiện con làm.
Chúa Giêsu biết rõ tên nó: tên nó là tự ái, bí danh tự cao, tự đại, tự mãn. Con muốn đánh bại nó một lần cho xong, nếu không được, ít ra con tự chủ được, để con hoạt động tự do hơn, và cũng những chiến sĩ cảm tử giữ vững các yếu điểm để bảo vệ chính nghĩa của Chúa, để cùng Chúa con được ca khúc khải hoàn.
10. Khi suy nghĩ về một Ngôi Lời hạ mình, về sự cao cả mà Đức Maria đã được thưởng vì Mẹ đã khiêm nhường; nghĩ đến ba mươi năm đầu Chúa Giêsu sống mai danh ẩn tích, rồi nghĩ lại chính mình đã sa ngã liên miên, tôi xấu hổ, chẳng nói được lời gì! Chiều này khi suy nghĩ lại câu Tin mừng: “Ngài đã lụy phục cha mẹ” (Lc 2,51), tôi đã tâm sự cùng Giêsu thanh niên đang làm thợ mộc với cha, nước mắt tôi chảy giàn giụa, tôi đã khóc như một đứa con nít.
Ôi Chúa Giêsu, với ơn Chúa mà con không cách nào tỏ ra mình thiết thực noi gương xán lạn của Chúa bằng lời nói việc làm sao? Chúa đã hạ mình thẳm sâu, Chúa đã hủy mình ra không (x. Pl 2,7); con đã sẵn là không rồi mà không tự hủy được sao, chỉ cần mở mắt nhìn lại mình cho kỹ sẽ thấy sự thật. Chúa sinh làm người nghèo, còn con đã nghèo sẵn, tới giờ này mỗi ngày Chúa phải cấp cho từng lon gạo! Từ ngày vào chủng viện, con chỉ mặc áo của những người quảng đại bố thí cho! Ngay khi con bé, Chúa đã làm việc nhọc mệt. Chúa cũng biết “con nghèo và từ bé con đã phải làm việc vất vả” (x. Tv 87,16). Chúa tuân luật pháp, mặc dù Chúa không bị bắt buộc, còn con phải đi nghĩa vụ quân sự, theo một luật bất công và dã man người ta bắt buộc hàng giáo sĩ.
Ba mươi năm đầu, Chúa sống mai danh ẩn tích ở nhà Nadarét, phần con đã mười năm qua con sống ẩn dật trong nhà thánh Chúa. Chúa đã làm ơn nhiều đối với con, đặt con sẵn trên đường lối của Chúa. Nên khi bắt chước Chúa chẳng có gì phải hy sinh khó khăn cho lắm! Nhưng tại sao con không giống Chúa bao nhiêu? Hai mươi tuổi rồi mà chưa làm được gì thật sự tốt! Đang khi cùng tuổi này, Luy, Stanislas, Berchmans đã là những vị thánh trưởng thành.
Ba vị thánh này nên thánh khó hơn con, vì không được sẵn những điều kiện như con để giống Chúa. Đã bao nhiều lần tôi hối hận, rồi cũng chẳng đi đến đâu! Bây giờ thì không nên tái phạm, đừng diễn trò cũ lại với Chúa. Ở vào tuổi của tôi, các thánh đã thành công, còn tôi mới bắt đầu, vậy tôi nói: “bây giờ tôi bắt đầu” (Tv 76,11). Năm giờ chiều con mới tới sở làm, mà Chúa cũng không đuổi con (x. Mt 20,9). Lạy Chúa, trong cảnh tủi nhục này, xin Chúa dạy cho con biết phải làm gì.
11. Thật là dịu dàng khi nghĩ đến việc Chúa thành lập Giáo Hội. Chúa không đi tìm nhà thông thái, hiền triết ở hàn lâm viện, ở hội đường, ở nơi tòa giảng nhưng Chúa ưu ái nhìn về những ngư phủ nghèo, quê mùa và dốt nát. Chính Chúa dạy cho họ, Chúa tâm sự với họ, Chúa yêu thương âu yếm họ, trao cho họ sứ mệnh quá lớn là cải tiến thế giới.
Để mở nước Chúa, chia sẻ phận vụ Tông Đồ, vượt qua các thế hệ, Giêsu đã để ý chọn con. Chúa đã đưa con ra khỏi đồng quê, với tình mẹ Chúa đã liệu cho con tất cả mọi nhu cầu. Con thiếu ăn, Chúa cho ăn; con thiếu mặc, Chúa liệu cho có, con thiếu sách học Chúa cũng liệu luôn. Nhiều lúc con quên, Chúa nhắc giùm cách dịu dàng; con nguôi lòng mến Chúa, Chúa lại lấy lửa đang cháy trong Tim Chúa mà đốt lòng con. Kẻ thù của Chúa, của Giáo Hội đã bao vây, gài bẫy, đã lôi con vào chốn bùn nhơ, Chúa đã giữ gìn con khỏi sự dữ, không để con chết chìm dưới lòng biển. Để nâng tinh thần con đến niềm tin mến mãnh liệt, Chúa đã dẫn con vào đất Chúa chúc phúc, nương bóng Đức Giáo Hoàng, cạnh nguồng suối chân lý Công Giáo, nơi mồ hai thánh tông đồ, nơi đất còn nhuộm đỏ máu tử đạo, nơi bầu không khí còn nực mùi thơm nhân đức của các thánh hiển tu ; ngày đêm Chúa không nghĩ, lo lắng cho con như mẹ đối với con mình. Bù lại với bao công lao, Chúa chỉ lo ngại hỏi con: “Con ơi, có mến Ta không”? (Ga 21,15-17). Chúa ơi, hỡi Chúa, con trả lời sao đây? Chúa hãy nhìn dòng nước mắt, tim con đập mạnh, môi con run rẩy, ngòi bút như muốn rớt xuống đất… Nói sao đây? “Chúa ơi, Chúa biết con yêu Chúa” (Ga 21,15).
Xin cho con yêu Chúa như Phêrô, yêu nhiệt thành như Phaolô và các vị tử đạo, thêm vào đức mến có khiêm nhường, bỏ mình, khinh chê của đời, và làm cho con nên “tông đồ hoặc tử đạo” tùy Chúa muốn, lạy Chúa.
Trong khi chờ đợi, cho con đừng xấu hổ vì mình nghèo, trái lại phải hãnh diện như hạng giàu sang ở đời hãnh diện với tước hiệu sang trọng mà họ đã được. Tôi đồng số phận nghèo như Chúa, còn muốn gì nữa? Tôi có thiếu gì không? Chúa Quan phòng sẽ lo liệu cho thừa thãi như Chúa đã và đang làm. Tôi phải nhận rằng một vài cái tốt mà tôi hãnh diện như là của mình, thật ra có phải của tôi đâu, chẳng có tí gì, tôi công nhận rằng, nếu Chúa không đặc biệt thương tôi, tôi vẫn là một chú nhà quê nghèo, quê mùa, đã dốt mà có lẽ hung tợn nhất trong các chú nhà quê.
Tôi đâu phải là nhân vật như tôi tưởng tượng và như tôi tự ái muốn tâng bốc mình. Thân phụ tôi chỉ là một bác nhà quê suốt ngày cày sâu cuốc bẩm… tôi sẽ không hơn cha tôi đâu. Ít ra cha của tôi chất phác hiền lành, còn tôi hơn người ở chỗ hung bạo. Khi tự ái nó làm thinh giùm một chút, tôi nghĩ ngay đến phận sự phải hoàn toàn hiến thân cho Chúa, và phải minh chứng sự tận hiến này bằng hành động thiết thực; khi thấy muốn nên thánh mà lại ngần ngại, thiếu can đảm, tôi tự trấn an và nhớ rằng Chúa Giêsu đã ban cho tôi nhiều ơn với mục đích rõ rệt để tôi xứng với Ngài, vậy tôi tự nhủ mình rằng nếu cho đến nay Chúa đã làm tất cả cho tôi, Ngài sẽ tiếp tục ban thêm nhiều ơn để làm cho xong công tác của Ngài nơi tôi, tùy theo mức độ thiện chí mà tôi đáp ứng lại với ơn của Ngài.
Sau cùng, tôi cũng phải nhớ là trong mười hai môn đệ đần tiên, có một Giuđa, vì không đáp lại lòng ưu ái của Thầy, đã công khai trở thành tên phản bộ, đáng phỉ nhổ. Tuy rằng, thương thì hết sợ, nhưng nhờ sợ mà tình thương thêm tế nhị và chú ý hơn.
12. Trước cảnh tượng Giêsu dịu dàng đã tự hạ mình như chiên con phó mặc cho người ta bách hại, bị bỏ rơi, bị phản bội, bị giết, trí khôn con không còn hiểu gì nữa cả. Nó sẽ bỡ ngỡ, đầu hàng; không còn lời nào để nói, tự ái cũng thôi. “Ôi Giêsu dịu hiền, nơi nương tựa của tâm hồn người lữ khách, nhìn Chúa con đành thinh lặng, thinh lặng của con nói lên tất cả với Chúa (Gp III, 16,4).
Giêsu cúi mình rửa chân mười hai môn đệ… Dân chủ khả kính, là giáo sĩ, chúng tôi phải đối xử với dân theo hình ảnh này. Bao lần, không những Chúa rửa chân, mà tay và đầu tôi nữa. Còn tôi thì xấu hổ không dám thương người nghèo, người cùng khổ.
“Các con hãy cầm lấy mà ăn, đây là Mình Ta” (Mt 26,26). Giêsu đã dốc cạn tình thương; cho hết, cho tôi cả mạng sống.
Lạy Chúa, như Chúa đã trao phó hết mình cho con, tùy con sử dụng, con xin một lần nữa dâng thân này, dòng máu này, mạng sống này cho Chúa, Chúa hãy tùy ý sử dụng.
“Linh hồn Thầy buồn đến chết! hãy thức với Thầy” (Mt 26,38). Đó, Giêsu cũng trải qua lúc buồn sầu; gánh chịu tính nhát sợ của con người. Đó là gương cao cả giúp ta mạnh sức, khỏi nản trí. Để khi nỗi buồn xâm nhập tâm hồn, tim ra rướm máu, hãy đến với Giêsu, nơi bàn thờ, giao phó cho Ngài mọi nỗi đắng cay, ta sẽ ra về an bình và quả cảm.
“Và Giuđa hôn Chúa” (Mc 14,14). Cái hôn tàn nhẫn thế mà có nhiều linh mục hằng ngày vẫn lặp lại cử chỉ ấy!... Thật bức đầu bức óc.
Ôi Giêsu xin nhận cái hôn của con nơi tim Chúa, cái hôn của đứa con yêu Chúa, xin Chúa tha lỗi cho con, con xin chừa không làm phiền Chúa nữa.
“Đức Giêsu thinh lặng” (Mt 26,63). Người ta tố cáo tôi? Vu oan tôi? Trách tôi đúng hay sai? Nói xấu tôi? Tự ái tôi muốn tôi tỏ mình giỏi, đạo đức! Không, Giêsu làm thinh, hãy ghi vào đầu câu nói đó. Thinh lặng là vàng.
“Chúng nhổ vào mặt, tát lên má, có đứa đập ngay vào mặt Ngài” (Mt 26,67). Đêm Giêsu trải qua tại nhà Caipha thật kinh hoàng, còn môn đệ hèn nhát, bỏ chạy! Linh mục thực thụ của Chúa cũng sẽ được thưởng như thế đó: “Họ được coi là xứng đáng để chịu sỉ nhục vì danh Giêsu” (Cv 5,41).
Xin Chúa cho con được phần vinh dự này vì Chúa; ít ra con được có ý muốn bị khinh để vì Chúa.
“Đúng, người này là con ông Trời” (Mt 27,54). Nếu con không được có tâm tình của Maria, của Gioan, của các phụ nữ thánh thiện khi đứng trước thánh giá, ít ra xin cho cho con có tâm sự xúc động của viên sĩ quan từ đồi Calvê đi xuống, ông đấm ngực và nói lên bản tính cao cả của người Nadarét bị đóng đinh. Con không đáng được ơn khóc Chúa. Nhưng con có quyền được thanh tẩy bằng máu Chúa đã đổ ra vì sự khốn cùng của con.
SAU BA NGÀY TĨNH TÂM
Hoan hô Thánh Tâm Giêsu
Tĩnh tâm đã xong. Giong buồm ra khơi. Lần này, ơn Chúa thật dồi dào. Chưa bao giờ bằng hôm nay, tôi hoàn toàn xác tín về sự hiến toàn thân trọn đời cho Chúa, vì Chúa muốn dùng con người yếu hèn của tôi mà giúp ích cho Giáo Hội và đưa các linh hồn về với Thánh Tâm đầy tình thương.
Thiết tưởng việc quan trọng và tốt đẹp nhất để soi trí dẫn đường cho tôi, là Chúa đã gửi cho cha linh hướng mới Pitocchi. Tôi thấy rất cần ngài, tôi đã thật thà và chân thành giao phó cho ngài tất cả những gì liên quan đến tâm hồn tôi, nhờ vậy hôm nay tôi thấy tâm hồn mình vững hơn, mạnh mẽ hơn, và hy vọng sẽ tiến bộ thật sự về đường nhân đức.
Kết quả của ơn Chúa làm việc trong tôi qua các ngày tĩnh tâm, những ý kiến của cha linh hướng đã chỉ dạy tôi, tôi viết ra đây những điều suy luận và dốc lòng này, tôi sẽ nhớ luôn, nhờ ơn Thánh Tâm, tôi hứa sẽ thực hành cách hẳn hoi, vì lợi ích thiết thực cho tâm hồn tôi.
1. Nơi tôi, Chúa là tất cả còn tôi là không. Tôi tội lỗi và rất khốn cùng, ngoài sự tưởng tượng. Nếu trong đời tôi có làm được gì tốt, đó là hoàn toàn do Chúa, và nếu tôi đã không cản trở và đặt chướng ngại, kết quả đã tốt hơn nhiều.
2. Những dấu chỉ và các ơn lạ lùng Chúa đã ban cho tôi từ thuở bé đến giờ, đủ nói rõ ý định của Chúa là muốn tôi nên thánh với tất cả ý nghĩa của chữ thánh. Luôn luôn tôi phải xác tín điều đó. Và tôi phải nên thánh với bất cứ giá nào. Những gì tôi làm từ trước đến giờ, mới là trò chơi của con nít thôi. Thời gian trôi qua. Giờ đây đã hai mươi mốt tuổi, tôi trở lại thành con số không “và bây giờ tôi bắt đầu” (x. Tv 76,11).
3. Đường tôi phải theo và rất hợp với tôi là sự khiêm nhường. Phải cứ đường này mà thẳng tiến, không nên ngó lại. Trận chiến của tôi hôm nay là chống lại tự ái, dưới mọi hình thức. Vì luôn mang tên nội công này theo mình nên không giờ nào ngơi nghỉ được. Được vậy tôi cần đến sự xét mình riêng mà tôi sẽ trung thành giữ mọi ngày.
4. Tuổi trẻ hăng say, nhiệt thành, bất khuất, tranh đấu vì Chúa, để Chúa vinh quang và toàn thắng, đồng thời làm cho xã hội ngày nay được hưởng một lối sống đạo mới mẻ hợp thời, những việc này có vẻ thật hay, nhưng mênh mông và phần nào nguy hiểm. Có thể làm tôi mất nhiều thời giờ mà kết quả rất ít.
Hôm nay Chúa muốn tôi vẫn giữ một lý tưởng đó, với lòng nhiệt thành, hăng say bùng cháy trong tôi, được quy về một hình thức chính xác hơn, tức là tất cả những điều kể trên phải giúp tôi trước nhất sống đời giáo sĩ chân chính và là một chủng sinh rất tốt. Đó là điều phải làm, không nên làm khác.
Tôi phải giữ kỷ luật chủng viện, không phải cách tổng quát, nhưng giữ kỹ từng điều, không bỏ một điều nào. “Không biết điều gì đi ngược với lề luật tức là biết tất cả”. Đây là kết quả rất quan trọng và rất đặc biệt của kỳ tĩnh tâm này.
Đừng ao ước được hơn cái mình chưa tới, nhưng hãy sống hẳn hoi cái hiện tại của mình “còn là chủng sinh hãy sống như một chủng sinh thật tốt, đừng ham sống như một linh mục” (Thánh Phanxicô Salêsiô).
5. Chúa đã dùng sự tôn kính Thánh Thể và Thánh Tâm để giữ tôi khỏi phạm tội và chạy quá xa cách Chúa. Lòng tôn sùng này phải là yếu tố kiến hiệu nhất cho sự tiến đức của tôi. Tình yêu Thánh Tâm ngự trong Thánh Thể làm cho đời sống, tư tưởng, lời nói, việc làm của tôi được sống động, và tình thương này thể hiện cách cụ thể qua hành động. Vậy, sẽ chặt chẽ kết hợp với Giêsu, như tôi hằng ở trước nhà tạm vậy; rất nhiều lần nguyện tắt kinh Thánh Thể; viếng Thánh Thể và hiệp lễ thật sốt sắng và mến Chúa … Tự xem mình chỉ sống cho Thánh Tâm Giêsu mà thôi.
6. Cha linh hướng mà Chúa gửi đến đã tận tình với tôi. Tôi sẽ không làm việc gì dù nhỏ mà không được ngài chấp nhận trước. Những rắc rối nhỏ của tôi, xem như chuyện con nít, cũng phải cho ngài biết như tôi biết; tôi phải thành thật với ngài như thành thật với chính tôi. Dù là việc không hoàn toàn tâm linh, tôi vẫn xin ngài chỉ dẫn khuyến dụ. Lời của ngài được xem là tiếng của lương tâm tôi.
7. Cần hãm mình nhiều, đặc biệt trong lời nói. Khiêm nhường luôn, đặc biệt khi gặp việc không may. Tuy không hãm mình nhiều, nhưng vẫn phải có luôn. Tôi sẽ không bao giờ dùng muối, không ăn tráng miệng sau bữa cơm chiều, không uống rượu. Tuy nhiên trước mặt tôi vẫn phải để đủ mọi thứ: rượu, đồ ăn, đồ tráng miệng, bánh ngọt, v.v.. Không xin thêm bánh mì, để sẵn trong đĩa bao nhiêu chỉ ăn bấy nhiêu thôi. Không kêu món gì dù mình thiếu. Thật ra, không nên chú trọng đến việc bên ngoài cho bằng tinh thần hãm mình bên trong, và phải tùy trường hợp mà thực hành.
8. Không nhiều lối tôn sùng, nhưng vẫn có. Sẽ giữ kinh nhật tụng kính Đức Mẹ hằng ngày, đọc khi rảnh việc khi lên xuống thang, trên đường đi đến nhà cơm, nhà nguyện hoặc khi đi dạo. Đặc biệt là việc viếng Thánh Thể hằng ngày.
9. Luôn vui tính, bình tĩnh ôn hòa, dễ tính trong mọi sự. Khi thấy trung thành giữ lời hứa, sẽ cám ơn Chúa, nếu thấy mình sơ suất, đừng nản lòng. Chúa để vậy để tôi khiêm nhường hơn và mến Chúa hơn. Rủi lỗi, lập tức hạ mình; rồi tiếp tục vui vẻ, nụ cười như vừa được Chúa Giêsu âu yếm, vừa dựng tôi đứng dậy. Tôi đứng dậy, tôi tiếp tục đi cách an tĩnh, tin tưởng và vui vẻ (nhân danh Chúa). Ôi Giêsu, Chúa biết rõ con muốn mến Chúa.
VINH DANH CHỈ MỘT CHÚA THÔI
NHẬT KÝ TÂM HỒN
16/12/1902
“Ôi Thánh Tâm Chúa Giêsu đang cháy bừng lửa yêu mến chúng con. Nhân danh Chúa, xin hãy đốt lòng chúng con bừng cháy lửa yêu mến Chúa”.
[13]
THỨ BA 16/12
Chúa là tất cả, tôi là không. Tạm đủ cho ngày hôm nay.
THỨ TƯ 17/12
Người ta còn nghe mùi thuốc súng quanh tôi. Tuổi trẻ hăng hái, tương lai rực rỡ, lạc quan: những tư tưởng hay làm tôi vui tạm thời, nhưng mất giờ dù nó rất tốt và lành thánh. Phải rất dè dặt canh chừng chính mình.
Khiêm nhường là lối vững chắc phải theo để hoàn thành công việc Chúa, là phương tiện rất chắc chắn để chuẩn bị một tương lai lớn lao với việc làm lành thánh và kiến hiệu trong Nước Chúa. Mọi việc sau đó tự nó sẽ đến, và khiêm nhường là căn bản cho tất cả. Đó là lời khuyên của cha linh hướng. Thánh Linh dùng miệng ngài mà nói với tôi.
THỨ NĂM 18/12
Người ta thường nói Chúa ban ơn kèm theo việc lành nhỏ hay việc hãm mình nhỏ mà ta đã làm. Nhưng lạ thay, lắm khi ta cầu nguyện, suy gẫm, chống tự ái, mà không nghe có sức mạnh Chúa giúp, trí lòng không thỏa mãn như ta mong chờ, tại sao? Phải chăng vì thiếu chuẩn bị trước, vì đã bỏ qua một việc hãm mình mà trong đó có ơn Chúa?
Kèm theo, kết luận: phải để ý trong mọi việc, dù việc nhỏ cũng phải làm cách hết sức trọn lành.
THỨ SÁU 19/12
Lạy Chúa, ở đời con cần chỉ một việc: là biết và mến Chúa. “Xin cho con đức mến và ơn Chúa và con sẽ giàu có; con không xin gì nữa cả”.
THỨ BẢY 20/12
Lúc nào cũng có dịp để hạ mình. Sáng nay, sau giờ đạo đức, tôi đã dốc lòng làm mọi việc hẳn hoi, đặc biệt là giữ luật, sau giờ tràn đầy ơn Chúa, dốc lòng có khó chi. Nhưng, khi xét mình trưa, và xét mình tổng quát tối nay, tôi thấy chưa bao giờ làm việc cách thiếu sót như hôm nay. Đấy là sản phẩm của tôi. Thế mà vẫn có dịp tự cao, cho mình là gương mẫu cho mọi người.
Khi đọc chung kinh nhật tụng với anh em vừa được thụ phong, tôi đã chia trí quá nhiều, kinh nhật tụng kính Đức Mẹ cũng không khá hơn.
Còn nói chuyện với một người bạn ngoài giờ giải trí, nói chuyện với người khác trong giờ thinh lặng, nghĩ dong dài về những việc không quan trọng. Như thế là nhân đức sao? Tôi bắt đầu giữ lời hứa như thế sao?
Cách chung, các việc tôi làm đều thiếu sức sống siêu nhiên để chúng nên can đảm và thú vị. Tập trung rất cần cho việc đạo đức, bằng không, mình dâng cho Chúa những tâm tình và lời kinh nguyện trong tình trạng mơ ngủ, làm sao Chúa chấp nhận?
Can đảm lên và khiêm nhường. Càng lỗi, càng phải khắng khít với Chúa, vì chỉ có Chúa mới chữa được sự bất xưng của con, xin đến cứu con, vì con trông cậy nơi Chúa.
THỨ HAI 22/2
Ôi Chúa Giêsu, con phải hạ mình sát đất, vì con khốn cùng, mỗi ngày con càng thấy rõ mình như thế. Đã hối hận, rồi lại chia trí, thiếu quyết định, ơ hờ trong mọi việc, và bao khuyết điểm khác, đặc biệt trong lời nói. Không phải con thiếu ý chí cương quyết. Mà con sợ là tại TĨNH TÂM KHÔNG NÊN.
Xin Chúa đừng để ơn Chúa rơi xuống vô ích. Con không dám ra mắt với Chúa, vì chỉ còn hai hôm là đến sinh nhật của Chúa, Chúa chờ con mang quà đến. Con chỉ có lòng ăn năn hối hận vì không làm hài lòng Chúa được, với lòng con yêu Chúa rất nhiều, và muốn minh chứng tình yêu này bằng hành động. Xin giúp con trong hai hôm sửa chữa việc cũ và chuẩn bị tâm hồn tiếp đón Chúa, để đến lễ Giáng Sinh con vui hơn vì biết Chúa hài lòng về con, Chúa âu yếm con và đốt lòng con mến Chúa.
Maria, Giuse, xin đoái xem cầu giúp con. “Giêsu Maria con sẽ sống chịu đau khổ, chết vì Chúa” dịu dàng thay khi lặp lại lời này.
THỨ BA 23/2
Hôm nay khá hơn hôm qua, ngày mai tốt hơn hôm nay, nhờ ơn Chúa, cứ thế mà tiến, hay biết mấy. Tôi đặc biệt nhấn mạnh và theo nguyên tắc này: là làm rất kỹ mỗi việc, mỗi kinh, giữ mỗi luật, như thể chỉ có bấy nhiêu đó thôi. Chúa sinh ra tôi chỉ vì một việc tôi đang làm thôi, việc đó làm xong hẳn hoi là đủ nên thánh, không cần nghĩ đến việc trước, hay việc sẽ đến sau đó.
Nguyên tắc này rất tốt, áp dụng đúng sẽ không thể chia trí, như nước thánh đuổi được quỉ vậy. Nguyên tắc này đòi người thực hiện nó, phải tập trung, phải về với chính mình, và “làm cái đang làm”, luôn sống dưới mắt Chúa. Muốn có kết quả, phải thực hiện cách này ngay từ những công việc đầu ngày.
Mai, áp lễ Giáng Sinh, ngày phải tập trung và sốt sắng hơn nhiều; từ dạ Mẹ, Chúa đã nói: “này con đến” (Hr 10,9). Tôi phải chuẩn bị kỹ để đón Chúa, vì sẽ có nhiều ơn ích vô kể. Tôi có nhiều điều cần trình bày với Chúa và Ngài sẽ ban vô vàn ơn cao cả để giúp tôi. Mai, tôi sẽ tĩnh tâm nhiều giờ trước nhà tạm, đã được trở thành hang Bêlem cho mấy ngày nay. “Giêsu nhân ái, hãy đến, hãy đến, đừng trì hoãn; hồn con sẽ được an nghỉ trong niềm tin tưởng.”
THỨ TƯ 24/12
Đêm đã về khuya. Sao sáng chói đang lấp lánh trên nền trời lạnh. Từ thủ đô Rôma vọng vào tai tôi những tiếng reo hò: tiếng của bọn sa đọa đang mừng sự nghèo nàn của Chúa trong phung phí. Quanh tôi, các thầy đồng bạn đang ngủ trong phòng, chỉ còn tôi thao thức, suy nghĩ về mầu nhiệm Bêlem.
Hoan hô Giêsu, Chúa hãy đến, con chờ đây.
Maria và Giuse bị người thủ đô xua đuổi, biết gần đến giờ, hai đấng đã vội vã ra đồng vắng, tìm hang trú qua đêm. Là chú chăn chiên nghèo, con chỉ có cái hang nghèo, một chiếc máng với bó rơm khô; con xin dâng tất cả, xin Chúa đoái nhận mái nhà nghèo này. Mau đi, ôi Giêsu, hồn con đang mong Chúa; một tâm hồn trống trải chẳng có nhân đức nào chỉ có rơm là nhiều khuyết điểm đâm Chúa xót xáy đến phát khóc; nhưng con chỉ có thế, Chúa muốn gì nữa đây? Chúa nghèo, con cảm động, buồn rơi nước mắt, nhưng chẳng có gì cho Chúa cả! Xin Chúa trao dồi tâm hồn con hằng sự hiện diện của Chúa, bằng ơn thánh, xin đốt rơm đổi nó thành một lớp tro êm cho Chúa nằm.
Giêsu, con chờ đợi Chúa, kẻ hung ác xua đuổi Chúa; ngoài trời gió lạnh thổi; họ để Chúa rét run. Chúa hãy vào trong tâm hồn con. Con nghèo, nhưng sẽ liệu sưởi ấm Chúa; ít ra Chúa vui vì con muốn tiếp Chúa tử tế, thương Chúa nhiều và hy sinh cho Chúa. Chúa giàu sang, Chúa thấy con nghèo nàn. Chúa là lửa mến, hãy thiêu hủy những gì không hợp Thánh Tâm Chúa. Chúa tự bản thân là lành thánh, hãy ban nhiều ơn để con tiến trên đường thiêng liêng thật tình. Xin Chúa đến, con có lắm chuyện để thưa với Chúa! Con muốn dâng Chúa nhiều buồn phiền, nhiều ao ước, nhiều lời hứa và tin tưởng.
Con muốn thờ lạy, hôn Chúa, hiến thân cho Chúa. Xin hãy đến, đừng trì hoãn.
Trời đã khuya, buồn ngủ quá, bút rơi xuống đất. Cho phép cho đi nghỉ chút. Đức Maria và Thánh Giuse dọn chỗ cho Chúa sinh ra. Con nghỉ ngay tại đây, không cần giường, nệm chăn, giữa trời lạnh, chờ khi thiên thần lên tiếng chúc tụng Chúa trên các tầng trời, các vị sẽ đánh thức con như đánh thức mục đồng; con sẽ mau chóng tìm gặp Chúa, dâng mọi sự con có, mọi việc con làm, chứng minh lòng yêu Chúa như mục đồng, và hơp với các thiên thần con sẽ hát lên lời ca tụng vinh danh Chúa tự đáy lòng con. Xin Chúa hãy đến.
THỨ SÁU 26/12
Chúa đã đến, đã an ủi con. Con đã hầu chuyện nhiều giờ, đã trình bày nhiều thứ. Nhưng quên điều cha linh hướng dặn, là cảm ơn Chúa cho thật nhiều.
Cám ơn có nghĩa mình sắp được thêm ơn. Nghĩ về mình nhiều, cách vị lợi, tức kém tế nhị. Tôi sẽ cố tỏ lòng tri ân bằng cách sống đời đẹp ý Chúa, noi gương nhân đức này trong sự Giáng sinh. Cần Chúa giúp để cám ơn Chúa. Nếu xét khía cạnh ý muốn và sẵn lòng, thì thấy mình thánh, nhưng xem lại việc làm lại thấy mình xấu xa quái dị! Chưa có sức liên tục tập trung suy nghĩ những nguyện vọng lành thánh với Giêsu như cá bơi trong nước.
Ôi, Thánh Luy, Gioan Berchmans, hai vị vượt xa tôi về sự kết hợp với Chúa! Nhưng nên cố gắng, đừng lo ngại như mình chưa được gì, vì đó cũng là hình thức kiêu ngạo. Điều chú ý khác là, sau khi dài chuyện với người khác, dù không khoe mình, tôi vẫn cay đắng chán nản. Đấy là tự ái khóc cho tự ái: nước mắt cá sấu đấy!
Càng nói về mình, là càng kém đức, đó là sự thục: mỗi lời, dù vô tội nhất vẫn biểu lộ sự khoe mình. Trong đầu, tôi sẽ chết giữa khi ở giữa anh em, đồng bạn, hay bề trên, để tôi vui vẻ thinh lặng, chỉ nói khi bị bắt buộc phải nói, hoặc vì lễ phép đòi buộc; chỉ trả lời khi có người hỏi, khi đó vẫn phải nói ít, đừng làm cho thiên hạ chú ý đến mình. Phải xem mình bất xứng để ở giữa anh em, vì mình lắm sơ suất; còn đâu can đảm để tự đề cao?
THỨ BẢY 27/12
Hôm qua Giáo Hội mừng lễ Thánh Stêphanô, tôi đã sung sướng mừng vị tử đạo tiên khởi này. Trước đây tôi không để ý nên chưa được biết, cho đến ngày tôi hiểu phần nào về sứ mạng và sự nghiệp của vị anh hùng cao cả này, thì từ lúc đó tôi đã để ý quí mến, yêu ngài cách tha thiết sâu xa và xin ngài bảo trợ. Vì Thánh Stêphanô là người đầu tiên hiểu rõ cái tính cách Công Giáo (phổ quát) của đạo mới. Từ cái bản tính hẹp hòi của óc Do thái, người đã hướng về dân tộc mới trên hoàn cầu do Chúa Kitô mang về, mà lúc đó người ta tưởng Kitô giáo chỉ dành cho người Do Thái mà thôi, nên ngài đã mạnh dạn trên đường hướng mới là đưa Chúa Giêsu đến khắp chân trời cho đến ngày Chúa toàn thắng.
Phaolô đã được vinh dự đích thân mang Chúa đến cho dân tộc Hy Lạp và Rôma, nhưng chính Stêphanô đã phất cờ đi trước, đã lấy máu mình, dòng máu thứ nhất sau Chúa Kitô, để bảo đảm cho sáng kiến mới này. Đây là chỗ nhất danh dự, vị tử đạo trai trẻ được đặt cạnh vị đã đổ máu mình trên đồi Calvê, làm cho mão triều thiên thắng trận của Ngài càng cao quí và đáng tôn trọng.
Hỡi Thánh Stêphanô, từ căn phòng cô đơn này, với tình anh em quí mến nhau, vì ngài đã sống và chết lúc còn trẻ như tôi, đó cũng là lẽ sống và tin tưởng của tôi, tôi gửi lời chào nồng hậu đến di hài của anh đang nằm ở đồng Erano, cạnh đền thờ Thánh Lôrensô, vị phó tế trẻ trung đã có phúc thi đua với anh để tử đạo. Tôi đang cần đức tin, lòng can đảm, sự hăng say và nhất là sức mạnh bất khuất, chí anh dũng của anh.
THỨ HAI 29/12
Ba điểm chính cha linh hướng chỉ dẫn cho tôi để thật sự tiến đức là: khiêm nhường, kết hợp với Chúa, tìm sự đẹp lòng Chúa vừa ý tôi. Tôi hằng đặt nó trước mắt để thi hành, đây là việc hiện tại phải làm không có việc nào khác “đây là công việc và là công lao của tôi” (Virgile).
Về khiêm nhường, triệt để tránh tiếng: TÔI, tránh tiếng này như tránh rắn độc; tránh nói dài dòng trong vài trường hợp, về đôi đề tài. Bề trên đặt tôi làm y tá phụ thật đúng chỗ, để có dịp hạ mình, thi hành bác ái, đức dịu dàng trong việc hy sinh nhỏ mọn.
Đêm nay, không biết tôi sẽ được ngủ yên không, tôi mong vậy không phải vì tôi, mà là thầy bạn ở cạnh phòng tôi đang đau nặng và đáng ngại, Giêsu Maria Mẹ khả ái, nếu sự hãm mình của con có giúp được phần nào để giảm cơn đau và cho anh bạn con qua cơn nguy hiểm, xin Chúa cứ gửi sự đau khổ cho con chịu như Chúa muốn; con rất vui, nếu được minh chứng, bằng hành động lòng con mến Chúa, mến Chúa qua anh em của con.
THỨ TƯ 31/12
Còn vài giờ nữa là năm cũ sẽ qua; qua theo dòng thời gian và trong lịch sử. Cùng năm đang qua, con cũng qua, và chờ ánh bình mình mới. Không biết con sẽ qua được mấy năm nữa để vào cõi đời đời? có thể nhiều năm, có thể vài năm, có thể không hết năm sau.
Chúa ơi, “năm của Chúa là đời đời, Chúa đếm các năm con qua” (x. Tv 101/102,28 và Hr 1,12). Năm mà Chúa gọi con, xin cho chiếc đèn của con vẫn đầy dầu, để con khỏi bị bỏ rơi trong bóng tối sự chết.
Trong khi chờ đợi, con xin cúi mình sát đất, nhớ lại muôn vàn ơn Chúa ban trong năm qua và hết lòng tạ ơn Chúa.
Năm 1902 con sẽ nhớ mãi, năm nghĩa vụ quân sự, năm chiến đấu. Con có thể mất ơn kêu gọi như lắm người bạn vô phúc đã mất, mà con đã không làm mất: đức khanh khiết, ơn Chúa và đích thân Chúa đã giúp con. Con ở giữa bùn mà Chúa giữ con không tanh mùi bùn. Con còn sống, khỏe mạnh, lực lưỡng như trước và hơn trước… Giêsu con cám ơn và yêu mến Chúa.
1903
GHI CHÚ TÂM LINH
[14]