Tại sao không ai chiến thắng ở Ukraine
Sự thay đổi kỹ thuật đã tạo ra một thế bế tắc đáng ngạc nhiên

Mick Ryan (*), trên Foreign Affairs ngày 21 tháng 2 năm 2025, nhận định: Rất ít người dự đoán một cuộc chiến tranh kéo dài, cường độ cao ở châu Âu có thể xảy ra trong thế kỷ 21. Nhưng trong ba năm đẫm máu, cuộc xâm lược Ukraine của Nga đã mang lại chính xác điều đó. Hàng trăm nghìn người Nga và Ukraine đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh. Nhiều người khác bị thương. Toàn bộ thị trấn đã bị phá hủy hoặc bị chia cắt bởi các chiến hào, một sự gợi nhớ ảm đạm đến Thế chiến thứ nhất.

Giờ đây, cuộc chiến ở Ukraine đã đạt đến trạng thái bế tắc rõ ràng. Nga tiếp tục chiếm những vùng lãnh thổ nhỏ dọc theo mặt trận phía đông, nhưng chỉ bằng cách gây ra thương vong cao không bền vững. Hai nước đã đạt được sự ngang bằng khi nói đến khả năng tấn công tầm xa của họ. Cả hai đều đã trở thành các quốc gia chiến tranh được huy động đầy đủ, cho phép Nga phục hồi sau những thất bại ban đầu và cho phép Ukraine, một quốc gia nhỏ hơn, tiếp tục chiến đấu mặc dù chịu những tổn thất nặng nề. Do đó, trong tương lai gần, các tiền tuyến có khả năng vẫn tương đối trì trệ. Sẽ không có đột phá lớn nào.

Tuy nhiên, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã hứa sẽ chấm dứt chiến tranh, tiếp cận Moscow và thiết lập các cuộc đàm phán giữa các quan chức Mỹ và Nga. Về lý thuyết, các cuộc đàm phán này có thể biến năm 2025 thành một năm quyết định cho xung đột. Nhưng không có lý do gì để nghĩ rằng các biện pháp can thiệp của cảnh sát trưởng mới của Washington sẽ chứng minh được sự thay đổi, đặc biệt là khi Kyiv đã bị loại khỏi cuộc trò chuyện. Chính quyền Trump đã phát hiện ra rằng sự phức tạp của cuộc xung đột này sẽ ngăn cản các giải pháp nhanh chóng. Trump đã chấp thuận yêu cầu của Tổng thống Nga Vladimir Putin rằng Ukraine phải bị loại khỏi NATO và Nga được cấp phạm vi ảnh hưởng. Nhưng Putin không đáp lại gì cả, vẫn giữ nguyên những yêu cầu tối đa của mình về việc giải trừ vũ khí và khuất phục Ukraine. Kết quả có thể khiến Washington quay lưng và tiếp tục ủng hộ Kyiv.

Nhưng bất kể kết quả đàm phán ra sao, cuộc chiến ở Ukraine đã thay đổi bản chất của xung đột trên toàn thế giới. Nó đã chứng minh rằng ngày nay, máy bay không người lái, AI và các loại công nghệ tiên tiến khác là những trọng tài quan trọng của thành công trên bộ và trên không. Nó đã chứng minh rằng các quốc gia tham chiến đang đẩy nhanh tốc độ chiến trường và thích ứng chiến lược của họ. Và nó đã làm nổi bật những căng thẳng giữa binh lính và dân thường—và những điểm yếu trong các lý thuyết hiện tại về cách hai bên tương tác trong xung đột công nghệ cao. Khi thực hiện tất cả những điều này, cuộc chiến đã phơi bày những thiếu sót của quân đội phương Tây.

Có rất ít điều chắc chắn về cách cuộc xâm lược sẽ diễn ra, đặc biệt là khi Trump muốn buộc phải giải quyết. Nhưng Putin gần như chắc chắn sẽ tiếp tục cố gắng chiếm giữ hoặc phá hủy càng nhiều Ukraine càng tốt trước bất cứ thỏa thuận hòa bình nào. (Với việc Nga tăng cường quân đội ở Belarus, rõ ràng là ông ta đang chuẩn bị đe dọa các nước châu Âu khác.) Trong khi đó, Ukraine đang cân nhắc liệu họ có thể tiếp tục chiến đấu mà không cần sự giúp đỡ của Mỹ hay không. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gần đây đã đánh giá tỷ lệ cược đó là "thấp". Tuy nhiên, nếu thỏa thuận Putin-Trump không thể chấp nhận được đối với chính phủ và người dân Ukraine, thì đất nước này sẽ phải chấp nhận.

THÍCH NGHI HOẶC CHẾT

Xung đột giữa Nga và Ukraine đã thay đổi rất nhiều về cách các chính trị gia, nhà chiến lược và dân thường hiểu về chiến tranh. Nhưng có một sự thay đổi đặc biệt rõ ràng: các phương tiện tự hành và điều khiển từ xa đã trở thành một thành phần bắt buộc của quân đội, hải quân và không quân. Trên khắp các lĩnh vực trên bộ, trên biển và trên không, máy bay không người lái đang được tích hợp vào cả quân đội Nga và Ukraine với tốc độ đáng kinh ngạc. Số lượng máy bay không người lái trên không được sử dụng trong chiến tranh đã tăng từ hàng trăm lên hàng nghìn rồi hàng trăm nghìn. Nga và Ukraine hiện có khả năng chế tạo hàng triệu máy bay không người lái mỗi năm.

Cả hai quốc gia đều có sự đổi mới trong việc sử dụng máy bay không người lái. Trên mặt đất, mỗi bên đều tiên phong trong những cách tiếp cận mới đối với các nhiệm vụ cũ bằng cách sử dụng máy bay không người lái để giám sát, hỗ trợ hậu cần, sơ tán binh lính bị thương, đặt và rà phá mìn, và tất nhiên là phát động các cuộc tấn công. Nhưng người Ukraine đã vô cùng sáng tạo. Trong lĩnh vực hàng hải, Ukraine đã đánh bại Hạm đội Biển Đen của Nga bằng nhiều loại phương tiện bán ngầm, điều khiển từ xa được thiết kế trong nước. Gần đây hơn, quốc gia này đã tiên phong trong việc kết hợp các hệ thống máy bay không người lái khác nhau cho các nhiệm vụ cụ thể. Vào cuối năm 2024, Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái trên biển làm bệ phóng cho máy bay không người lái trên không để tấn công các giàn khoan dầu và hệ thống giám sát của Nga ở Biển Đen. Vào tháng 12, Ukraine đã kết hợp các hệ thống trên bộ và trên không trong trận chiến giành ngôi làng Lyptsi, gần Kharkiv, trong đó vũ khí rô-bốt đã tấn công và chiếm giữ một vị trí phòng thủ kiên cố của Nga lần đầu tiên, buộc bộ binh phải rút lui. Và vào tháng 1, Ukraine một lần nữa phóng máy bay không người lái từ máy bay không người lái trên biển để tấn công các hệ thống phòng không của Nga ở Kherson bị chiếm đóng.

Các phương tiện không người lái sẽ vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc Ukraine theo kịp người Nga. Một phần thông qua việc sử dụng máy bay không người lái, trong ba năm qua, Ukraine đã xây dựng một tổ hợp tấn công tầm xa hiện hoạt động ngang bằng với hệ thống của Nga. Kyiv đang thích nghi và cải thiện năng lực tấn công của mình nhanh hơn Moscow. Do đó, chiến dịch của Ukraine chống lại các mục tiêu năng lượng, quân sự và công nghiệp quốc phòng có khả năng gây tổn hại cho Nga nhiều hơn vào năm 2025 so với ba năm trước đó. Nhưng trong tương lai, cả Ukraine và Nga đều có khả năng tích hợp chặt chẽ hơn con người và máy bay không người lái vào các đơn vị quân đội. Điều này sẽ thúc đẩy sự đổi mới hơn nữa trong các chiến thuật máy bay không người lái của con người và sẽ đòi hỏi các loại hình đào tạo mới cho binh lính và các nhà lãnh đạo quân đội.

Những thay đổi ở Ukraine sẽ ảnh hưởng đến mọi tổ chức quân sự trong thập niên tới.

Các xúc tu [tentacles] của sự chèn kỹ thuật vươn xa hơn cả máy bay không người lái. Chúng đã cho phép kết hợp trí tuệ nhân tạo, mạng lưới cảm biến dân sự và quân sự, và dân chủ hóa thông tin chiến trường. Các hệ thống trí tuệ nhân tạo có thể giúp máy bay không người lái chọn và xác nhận mục tiêu bằng cách sàng lọc qua các cảm biến nguồn mở và phân tích tình báo, sau đó kết hợp thông tin này với tình báo quân sự. Những kỹ thuật mới này cũng thúc đẩy những cách suy nghĩ mới khác về các chiến thuật và cấu trúc quân sự. Cũng giống như máy bay không người lái sẽ buộc phải tái cấu trúc các tổ chức quân sự hiện có và dẫn đến việc thành lập các tổ chức mới, trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi cơ bản cách các quan chức đưa ra quyết định chiến lược và chiến trường. Mặc dù các thuật toán hiện tại phải được cải thiện để giảm ảo giác - khi trí tuệ nhân tạo cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây hiểu lầm - và giành được nhiều sự tin tưởng hơn từ các chỉ huy quân sự, các hệ thống AI đang được cải thiện. Lực lượng Phòng vệ Israel gần đây đã chứng minh được tiện ích của sự hỗ trợ của AI trong việc đánh giá mục tiêu, lựa chọn vũ khí và đẩy nhanh quá trình ra quyết định của con người.

Kỹ thuật mới đã dẫn đến sự thích nghi. Ví dụ, trí tuệ nhân tạo đã giúp cả Nga và Ukraine thu hẹp khoảng thời gian giữa thời điểm phát hiện mục tiêu của kẻ thù và thời điểm có thể tấn công. Người Ukraine ban đầu dẫn đầu trong việc thu hẹp "khoảng cách phát hiện-tiêu diệt" này, nhưng Nga đã bắt kịp. Bản thân sự đổi mới như vậy không có gì đáng ngạc nhiên: học hỏi và thích nghi luôn là một phần của chiến tranh. Nhưng tốc độ đang tăng nhanh. Hãy xem xét rằng quân đội Hoa Kỳ đã mất nhiều năm để thích nghi với các yêu cầu về thể chất và trí tuệ của các hoạt động chống nổi loạn ở Afghanistan và Iraq cách đây vài thập niên nhưng Ukraine chỉ mất vài tháng để phát triển hạm đội tấn công bằng máy bay không người lái trên biển. Ukraine hiện đang cập nhật một số thuật toán và phần mềm liên lạc máy bay không người lái hàng ngày. Và cuộc chiến học hỏi và thích nghi giữa Nga và Ukraine đang tiếp tục tăng tốc khi mỗi bên cải thiện khả năng học hỏi và chia sẻ bài học giữa chiến trường và các cơ sở kỹ nghệ quốc gia của mình. Khi làm như vậy, các quốc gia này đang nhấn mạnh một sự thật cũ: các thể chế quân sự giành chiến thắng trong chiến tranh không bao giờ giống với các tổ chức bắt đầu chúng. Các lực lượng vũ trang có thể thích nghi một cách có hệ thống và chiến lược sẽ có sức mạnh lớn hơn trong cả chiến tranh và hòa bình.

Những thay đổi ở Ukraine sẽ ảnh hưởng đến mọi thể chế quân sự trong thập niên tới. Các nước phương Tây, nói riêng, sẽ phải đối diện với sự tính toán về tư thế quân sự của họ. Họ làm như vậy ngay khi Trump và chính quyền của ông đang đặt câu hỏi về các liên minh cũ, tạo ra nhiều bất ổn hơn nữa và đòi hỏi phải sắp xếp lại toàn bộ các cấu trúc quân sự ở Châu Âu và Thái Bình Dương.

CHIẾN BINH CÔNG DÂN

Kỹ thuật là yếu tố thiết yếu đối với xung đột. Nhưng chiến tranh không phải chủ yếu là một nỗ lực kỹ thuật—hay thậm chí thực sự là một nỗ lực quân sự. Đó là nỗ lực của con người và xã hội. Và giống như máy bay không người lái đã định hình lại chiến trường, thì động lực dân sự-quân sự đang phát triển cũng vậy. Các kỹ thuật hiện đại hiện đang cho phép công dân tư nhân nhìn thấy nhiều khía cạnh của cuộc chiến hơn trước đây, gần như theo thời gian thực. Ví dụ, hình ảnh vệ tinh thương mại hiện đã có sẵn rộng rãi. Thông qua phương tiện truyền thông xã hội, công dân có thể xem lại cảnh quay bằng máy bay không người lái do binh lính thực hiện về những gì đang diễn ra trên chiến trường trên điện thoại di động của họ, ngay sau khi cảnh quay được thực hiện. Ngày càng nhiều phương tiện truyền thông xã hội và các nhà phân tích nguồn mở khác, sử dụng thông tin dễ tiếp cận này, đang thêm các đánh giá của riêng họ về cuộc chiến (phải thừa nhận là chất lượng khác nhau) vào các thông tin chi tiết từ các tổ chức tin tức, tổ chức quân sự và chính phủ. Kết quả là, người dân bình thường hiện nay được tiếp xúc và được thông tin nhiều hơn về chiến tranh hơn bao giờ hết.

Sự tiếp xúc gia tăng này cho phép công dân tham gia nhiều hơn vào chiến tranh. Trước đây, những người không tham chiến muốn tham gia chủ yếu làm như vậy bằng cách huy động trái phiếu chiến tranh. Bây giờ, những công dân tư nhân đang tận dụng Internet để trực tiếp gây quỹ hoặc mua vật liệu chiến tranh - bao gồm tất, bộ sơ cứu, máy bay không người lái và vệ tinh - ở quy mô chưa từng có. (Ví dụ, có toàn bộ các tổ chức phi lợi nhuận dành riêng để gây quỹ trực tuyến cho binh lính và đơn vị Ukraine.) Công dân cũng có thể đóng vai trò tích cực trong việc báo cáo các mối đe dọa. Ví dụ, người Ukraine đã tạo ra các ứng dụng điện thoại thông minh để báo cáo về việc phát hiện ra các đơn vị, máy bay không người lái hoặc tên lửa của đối phương và sau đó thông tin được gửi đến các lực lượng quân sự.

Tất nhiên, chiến tranh dữ kiện lớn là một con dao hai lưỡi. Thông tin trực tuyến, trí tuệ nhân tạo, phương tiện truyền thông xã hội, thiết bị thông minh và các khả năng phân tích mới đang tạo ra một lượng dữ kiện từng không thể tưởng tượng được cho các đối thủ của mỗi bên, không chỉ những người ủng hộ họ. Do đó, làn sóng thông tin đó đã cho phép Nga và Ukraine nhắm mục tiêu tốt hơn vào các nhóm dân cư bằng tuyên truyền. Ví dụ, Kyiv đã nhắn tin cho các quốc gia châu Phi và Nam Á về tầm quan trọng của việc xuất khẩu ngũ cốc của họ qua Biển Đen, với mục đích giảm sự ủng hộ dành cho Nga. Gần đây, Mạc Tư Khoa đã tìm cách ngăn cản những người nghĩ đến việc tình nguyện tham gia lực lượng vũ trang Ukraine, bao gồm cả việc phát tán thông tin về tham nhũng trong quân đội. Đôi khi, thông tin này cũng dẫn đến chấn thương xã hội, khi người Nga và người Ukraine sống xa tiền tuyến bị ngập trong nội dung đồ họa và gây khó chịu về những gì đang xảy ra với lực lượng của họ.

Chắc chắn không thiếu những tài liệu như vậy. Quy mô tổn thất từ cuộc chiến ở Ukraine là rất lớn. Cuộc xung đột là một cuộc đấu tranh cay đắng và tàn khốc trên thực địa - đến mức giống với các trận chiến ở mặt trận phía đông của Thế chiến II. Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 2 năm 2025, Zelensky cho biết 45,000 binh sĩ Ukraine đã thiệt mạng và gần 400,000 người bị thương kể từ năm 2022. Tình báo Anh đã báo cáo rằng hơn 850,000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương. Tỷ lệ thương vong, đặc biệt là ở phía Nga, đã đạt đến một mức cao mới vào năm 2024, với việc Nga phải chịu nhiều tổn thất hơn vào năm ngoái so với hai năm trước cộng lại.

Cuộc chiến ở Ukraine cũng đã khẳng định lại tầm quan trọng của sự lãnh đạo tốt.

Không bên nào có thể chịu thương vong cao mãi mãi. Nhưng mỗi bên đều có lợi thế riêng trong việc điều hướng giai đoạn giao tranh tiếp theo. Đối với Ukraine, đó là tỷ lệ: quốc gia này giết nhiều người Nga hơn nhiều so với Nga giết người Ukraine. Do đó, tiến trình của Moscow có thể sẽ chậm lại trong những tháng tới, ngay cả khi Nga tiếp tục chiếm những vùng đất nhỏ (một chiến lược có thể được mô tả là "cắn và giữ"). Nếu Ukraine có thể làm lệch thêm tỷ lệ thương vong theo hướng có lợi cho mình, như đã làm trong suốt năm 2024, thì cuộc tấn công của Nga có thể lên đến cao điểm. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là Ukraine sẽ sẵn sàng cho bất cú cuộc tấn công lớn nào, xét đến những thách thức về nhân lực của mình. Một giai đoạn trì trệ liên tục, có thể với số thương vong thấp hơn, sau đó có thể xảy ra cho đến khi một bên hoặc bên kia tái thiết tiềm năng tấn công của mình.

Nhưng Ukraine có ít người hơn nhiều so với Nga. Nhiều cư dân của họ đã chạy trốn khỏi đất nước. Do đó, họ có thể đủ khả năng mất ít quân hơn. Moscow cũng chỉ đơn giản là khoan dung hơn với thương vong so với Kyiv, khiến ngay cả giới lãnh đạo quân sự của chính Ukraine cũng phải sốc. Người dân Ukraine sẵn sàng hy sinh rất nhiều. Nhưng không giống như Điện Kremlin, Kyiv lại lo lắng về ý tưởng mất hàng nghìn quân lính trong tương lai gần.

Thương vong khổng lồ cũng có ý nghĩa quan trọng đối với thế giới nói chung. Vào cuối Chiến tranh Lạnh, nhiều người tin rằng kỷ nguyên của các cuộc chiến tranh thông thường lớn đã kết thúc. Các nhà lãnh đạo an ninh quốc gia trên khắp thế giới đã cắt giảm lực lượng quân sự, kho đạn dược và năng lực sản xuất của quốc gia họ.

Tình hình ở Ukraine đã chứng minh rằng sự lạc quan như vậy là sai lầm. Do đó, các quốc gia khác phải tăng cả quy mô quân đội và khả năng cung cấp cho họ. Các quốc gia phương Tây sẽ phải nhớ, đặc biệt, cách huy động cho chiến tranh quy mô lớn. Kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, các quốc gia này hầu như chỉ dựa vào lực lượng tình nguyện. Nhưng cuộc chiến ở Ukraine đã chứng minh rằng những mô hình như vậy - mặc dù được ưa chuộng về mặt chính trị và dễ dàng hơn về mặt tài chính - là không đủ. Chúng tạo ra quá ít tân binh trong bối cảnh các mối đe dọa bên ngoài ngày càng gia tăng. Cần phải có một mô hình phát triển, mô hình duy trì lực lượng tình nguyện chuyên nghiệp nhưng bổ sung cho lực lượng này một nhóm huy động lớn hơn nhiều thông qua các chương trình nghĩa vụ quốc gia và dự bị mới.

SẴN SÀNG HAY KHÔNG

Chắc chắn, cuộc chiến ở Ukraine không làm đảo lộn mọi thứ mà các nhà phân tích biết về chiến tranh. Trên thực tế, một số luật xung đột vẫn kiên định. Ví dụ, ba năm qua đã chứng minh rằng yếu tố bất ngờ vẫn là một phần không thể thiếu của chiến tranh. Các cuộc tấn công của Ukraine ở Kherson và Kharkiv vào năm 2022 đã chứng minh được thành công, phần lớn là vì chúng đã bắt được Moscow mất cảnh giác. Các cuộc tấn công cũng chứng minh rằng, bất chấp mọi cải tiến kỹ thuật gần đây, chiến trường hiện đại vẫn còn lâu mới minh bạch. Con người sẽ luôn tìm kiếm lợi thế trước kẻ thù thông qua sự bất ngờ và khai thác cú sốc do đó gây ra.

Cuộc chiến ở Ukraine cũng đã khẳng định lại tầm quan trọng của sự lãnh đạo tốt. Quyết định của Zelensky ngay từ đầu cuộc chiến là ở lại Kyiv và lãnh đạo đất nước không chỉ khiến Putin và nhiều nhà lãnh đạo phương Tây bối rối; mà còn thống nhất người dân Ukraine và cung cấp sự lãnh đạo vững chắc, đáng tin cậy. Tương tự như vậy, các chỉ huy chiến trường Ukraine, mặc dù không phải không có thất bại, nhưng đã có năng lực và quan tâm đến tính mạng của binh lính hơn là Nga. Lòng dũng cảm, sự táo bạo và ý chí như vậy ở các nhà lãnh đạo chính trị là điều cần thiết cho chiến tranh thành công.

Thật không may, kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, các tầng lớp chính trị ở cả Hoa Kỳ và Châu Âu đã không còn nhận ra tầm quan trọng của sự lãnh đạo tuyệt vời đối với sự chuẩn bị quân sự. Rốt cuộc, họ gần như thống nhất trong quyết định cắt giảm quy mô quân đội và các tổ hợp kỹ nghệ quốc phòng. Kể từ cuộc xâm lược Ukraine, một số chính trị gia này đã kêu gọi điều chỉnh lộ trình. Nhưng phần lớn giới chính trị phương Tây vẫn không muốn nói công khai về những thách thức an ninh sâu sắc do Trung Quốc và Nga gây ra. Những rủi ro phát sinh từ sự im lặng này không thể bị cường điệu hóa. Việc phát triển những nhà lãnh đạo chiến trường xuất sắc là rất quan trọng để thành công trong chiến tranh, nhưng những nhà lãnh đạo chiến thuật giỏi nhất trên thế giới không thể đạt được điều gì nếu đất nước của họ có chiến lược tồi hoặc không có chiến lược—hoặc thiếu ý chí chiến đấu vì những gì họ tin tưởng. Rốt cuộc, chiến tranh là sự thể hiện ý chí của con người, không chỉ là sự nhạy bén về mặt chiến thuật.

Chiến tranh là những thảm kịch hàng loạt, như hàng chục triệu người Ukraine hiện có thể chứng thực. Tuy nhiên, từ nỗi đau khổ và sự đau lòng của những người lính và thường dân có thể nảy sinh nhiều cơ hội giáo dục. Kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược quy mô lớn, châu Âu đã chứng kiến nhiều bạo lực, sự tàn phá và tai họa hơn so với năm 1945. Nhưng lục địa này và các đồng minh của họ cũng đã học được những sự thật quan trọng về chiến tranh, chiến lược, lãnh đạo, phòng thủ dân sự, kinh tế và các vấn đề quân sự (tất nhiên, những điều này cũng có sẵn cho đối thủ của họ).

Những hy sinh của người dân Ukraine đã giúp họ có được quyền sống tự do khỏi sự khuất phục và ảnh hưởng của Nga và tôn vinh lịch sử và văn hóa của họ. Nhưng để đạt được những mục tiêu đó sẽ cần sự hỗ trợ liên tục của Hoa Kỳ và Châu Âu trong năm tới. Ukraine đã có những bước tiến ấn tượng trong việc phát triển ngành kỹ nghệ quốc phòng của riêng mình, sản xuất tới 40 phần trăm nhu cầu của mình. Tuy nhiên, điều đó vẫn để lại những lỗ hổng lớn mà các đối tác của họ phải lấp đầy. Người ta hy vọng rằng các nhà lãnh đạo chính trị phương Tây sẽ có lòng dũng cảm về mặt đạo đức và năng lực trí tuệ để tôn vinh những hy sinh của Ukraine bằng cách trao cho Kyiv những gì họ cần để tiếp tục chiến đấu—và củng cố lực lượng vũ trang của riêng họ để chống lại sự xâm lược độc đoán đang diễn ra.

_____________________________________

(*) MICK RYAN là một Thiếu tướng đã nghỉ hưu của Quân đội Úc và là Nghiên cứu viên cao cấp về Nghiên cứu quân sự tại Viện Lowy ở Sydney. Ông cũng là tác giả của The War for Ukraine: Strategy and Adaptation Under Fire.