Theo tin Tòa Thánh, nhân buổi yết kiến chung tại Quảng trường Nhà thờ Thánh Phêrô, thứ Tư, ngày 12 tháng 4 năm 2023, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã tiếp tục loạt bài giáo lý nói về niềm đam mê rao giảng Tin mừng của ngài, nhấn mạnh một lần nữa tới chứng tá của Thánh Phaolô. Sau đây là nguyên văn bài giáo lý của ngài, dựa vào bản tiếng Anh do Tòa Thánh công bố:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!
Hai tuần trước, sau khi đã thấy lòng nhiệt thành bản thân của Thánh Phaolô đối với Tin Mừng, giờ đây chúng ta có thể suy tư sâu sắc hơn về lòng nhiệt thành Tin Mừng như chính ngài nói về nó và mô tả nó trong một số bức thư của ngài.
Nhờ kinh nghiệm bản thân, Thánh Phaolô không phải là không ý thức được mối nguy hiểm của lòng sốt sắng méo mó, đi sai hướng. Chính ngài đã rơi vào mối nguy hiểm này trước cuộc ngã ngựa đầy tính quan phòng trên đường đi Đamascô. Đôi khi chúng ta phải đối phó với lòng nhiệt thành sai hướng, ngoan cố chì trí tuân giữ những chuẩn mực hoàn toàn của con người và lỗi thời đối với cộng đoàn Kitô hữu. Thánh Tông đồ viết: “Họ nhiệt thành với anh em không phải vì mục đích tốt” (Gl 4:17). Chúng ta không thể bỏ qua mối quan tâm lo lắng mà với nó, một số người cống hiến hết mình cho những mục tiêu sai trái ngay cả trong chính cộng đồng Kitô giáo; người ta có thể khoe khoang về lòng nhiệt thành truyền giáo giả tạo trong khi thực sự theo đuổi hư vinh hoặc các xác tín của chính mình hoặc một chút tự ái.
Vì lý do này, chúng ta tự hỏi, theo Thánh Phaolô, những đặc điểm của lòng nhiệt thành truyền giáo thực sự là gì? Bản văn mà chúng ta đã nghe ở lúc đầu có vẻ hữu ích cho việc này, một danh sách các “vũ khí” mà Vị Tông Đồ chỉ ra cho trận chiến thiêng liêng. Trong số này có sự sẵn sàng truyền bá Tin Mừng, được một số người dịch là “sốt sắng” – người này nhiệt tình trong việc thực hiện những ý tưởng này, những điều này – và được nhắc đến như một “chiếc giày”. Tại sao? Lòng nhiệt thành đối với Tin Mừng liên quan thế nào đến những gì bạn mang ở chân? Ẩn dụ này lấy từ một đoạn văn của tiên tri Isaia, người đã nói như sau: “Đẹp thay, trên đồi núi, bước chân người loan báo tin mừng, công bố bình an, người loan tin hạnh phúc, công bố ơn cứu độ, và nói với Xion rằng: ‘Thiên Chúa ngươi là Vua hiển trị’” (52:7).
Ở đây cũng vậy, chúng ta thấy nói đến bàn chân của người loan báo Tin mừng. Tại sao? Bởi vì người đi rao giảng phải di chuyển, phải bước đi! Nhưng chúng ta cũng lưu ý rằng trong bản văn này, Thánh Phaolô nói về giày dép như một phần của bộ áo giáp, giống như trang bị của một người lính khi ra trận: trong chiến đấu, điều cần thiết là phải có chỗ đứng vững chắc để tránh các cạm bẫy của địa hình – bởi vì kẻ thù thường rải đầy cạm bẫy trên chiến trường – và để có sức mạnh chạy và di chuyển đúng hướng. Vì vậy, giày là để chạy và để tránh tất cả những thứ này của kẻ thù.
Lòng nhiệt thành truyền giáo là chỗ dựa trên đó việc loan báo đặt cơ sở, và những người loan báo phần nào giống như đôi chân của thân thể Chúa Kitô là Giáo hội. Không có lời tuyên bố nếu không có chuyển động, không có sự “đi ra ngoài”, không có sáng kiến. Điều này có nghĩa là sẽ không có Kitô hữu nào nếu không di chuyển; không có Kitô hữu nào nếu Kitô hữu không ra khỏi chính mình để lên đường và mang theo lời công bố. Không có công bố nào nếu không có chuyển động, không có bước đi. Người ta không đứng yên loan báo Tin Mừng, nhốt mình trong một văn phòng, tại bàn làm việc hay máy tính của mình, tranh luận như những “anh hùng bàn đánh chữ” [keyboard warriors] và thay thế tính sáng tạo của việc công bố bằng những ý tưởng sao và dán lấy từ chỗ này chỗ kia. Tin Mừng được loan báo bằng cách di chuyển, bằng cách bước đi, bằng cách đi.
Thuật ngữ được Thánh Phaolô sử dụng để chỉ giày dép của những người mang Tin Mừng là một từ Hy Lạp có nghĩa là sẵn sàng, chuẩn bị, sốt sắng. Nó trái ngược với sự cẩu thả, không tương ứng với tình yêu. Thật vậy, ở chỗ khác, thánh Phaolô nói: “nhiệt thành, không trễ nải; lấy tinh thần sốt sắng mà phục vụ Chúa” (Rm 12:11). Thái độ này là thái độ bắt buộc trong Sách Xuất Hành để cử hành hy tế giải thoát trong Lễ Vượt Qua: “Các ngươi sẽ ăn lễ này theo cách này: lưng thắt lưng, chân mang dép, tay cầm gậy; và các ngươi sẽ ăn nó trong vội vàng. Đó là Lễ Vượt Qua của Chúa. Vì Ta sẽ đi ngang qua xứ Ai Cập đêm đó” (12:11-12a).
Sứ giả sẵn sàng ra đi, và biết rằng Chúa đi ngang qua cách lạ lùng. Do đó, họ phải thoát khỏi những đồ án và chuẩn bị cho một hành động mới và bất ngờ: chuẩn bị cho những điều bất ngờ. Người loan báo Tin Mừng không thể bị hóa đá trong những cái cũi của sự hợp lý hay ý tưởng cho rằng “mọi việc vẫn luôn được thực hiện theo cách này,” nhưng sẵn sàng đi theo một sự khôn ngoan không thuộc về thế gian này, như Thánh Phaolô đã nói khi nói về chính mình: “Lời nói và sứ điệp của tôi không phải hệ ở những lời lẽ khôn ngoan hợp lý, nhưng ở việc biểu dương Thần Khí và quyền năng, để đức tin của anh em không hệ tại ở sự khôn ngoan của loài người, nhưng ở ở quyền năng của Thiên Chúa” (1 Cr 2:4-5).
Đây là lý do tại sao, thưa anh chị em, điều quan trọng là phải có sự sẵn sàng cho sự mới mẻ của Tin Mừng, thái độ này bao gồm đà đẩy, có sáng kiến, đi trước. Nó có nghĩa là không bỏ qua những cơ hội loan báo Tin Mừng hòa bình, thứ hòa bình mà Chúa Kitô biết trao ban nhiều hơn và tốt hơn thế gian ban tặng.
Và vì lý do này, tôi khuyên anh chị em trở thành những người loan báo Tin Mừng biết tiến bước, không chút sợ hãi, tiến bước để mang vẻ đẹp của Chúa Giêsu, mang sự mới mẻ của Chúa Giêsu, Đấng thay đổi mọi sự. “Vâng, thưa Cha, Người thay đổi lịch, bởi vì nay chúng ta tính các năm bắt đầu từ Chúa Giêsu…” Nhưng có phải Người cũng thay đổi tấm lòng không? Và anh chị em có sẵn sàng để Chúa Giêsu thay đổi tấm lòng của anh chị em không? Hay anh chị em là một Kitô hữu hâm hấp, người không di chuyển? Hãy suy nghĩ về điều đó: anh chị em có phải là người nhiệt thành với Chúa Giêsu không, anh chị em có đang tiến tới không? Hãy suy nghĩ về điều đó một chút.