Hôm nay, 22 tháng 1, Vatican News, ấn bản tiếng Pháp, cho đăng tải bài báo “Le célibat sacerdotal selon le Concile Vatican II”, không đề tên người viết. Không rõ đây có phải là một dọn đường để Đức Phanxicô có quan điểm riêng của ngài khi công bố Tông huấn Hậu Thượng Hội Đồng sắp tới, độc lập với cuộc tranh cãi do cuốn sách viết chung của Đức Giáo Hoàng Hưu trí và Đức Hồng Y Sarah gây ra hay không, nhưng bài báo nhấn mạnh độc thân linh mục là một ơn phúc, không phải là một tín điều. Ý chính của bài viết được Vatican News tóm tắt như sau: “Sắc lệnh của Công đồng, Presbyterorum Ordinis nói đến “ơn phúc qúy giá của việc độc thân linh mục”, nhưng cũng quả quyết rằng nó không được “chính bảnh chất chức linh mục” đòi hỏi và nó cũng chứa nhiều từ ngữ quý mến dành cho “các linh mục tuyệt vời có vợ”, vốn là một thực tại hiện vẫn còn hiện diện rất rõ trong các Giáo Hội Đông Phương”.
Chúng tôi xin chuyển bài viết sang tiếng Việt:
Các trích đoạn từ cuốn sách ký tên bởi Đức Hồng Y Robert Sarah, bộ trưởng Thánh Bộ Phụng Tự Thánh, để bênh vực luật độc thân linh mục, với sự đóng góp của Đức Giáo Hoàng Hưu trí Bênêđíctô XVI, đã gây nên nhiều bài bình luận. Hôm qua, Giám đốc Phòng Báo Chí Tòa Thánh, Matteo Bruni, đã quả quyết rằng lập trường của Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã được mọi người biết đến, bằng cách nhắc nhớ rằng ngài đã nói trong chuyến phi cơ từ Ngày Giới Trẻ Thế Giới ở Panama trở về “Tôi nhớ câu nói của Đức Phaolô VI: ‘Tôi thà hy sinh mạng sống hơn là thay đổi luật độc thân’”. Đức Phaolô VI, được Đức Phanxicô phong hiển thánh năm 2018, quả thực là vị Giáo Hoàng tái khẳng định luật độc thân linh mục trong Thông điệp Sacerdotalis Caelibatus, công bố năm 1967, trong một bầu khí tranh cãi sôi nổi về chiều kích này của chức linh mục ở một số giốc gia, nhất là ở Bỉ và Hòa Lan.
Một ơn phúc, không phải một tín điều
Cuộc tranh cãi này cũng cho phép ta trở lại với lập trường của Công đồng Vatican II về chủ đề này. Sắc lệnh Công đồng Presbyterorum Ordinis, về thừa tác vụ và cuộc sống linh mục, do Thánh Phaolô VI công bố ngày 7 tháng 12 năm 1965, quả quyết rằng “Sự chế dục hoàn toàn và vĩnh viễn vì Nước Trời là dấu chứng và đồng thời là niềm khích lệ đức bác ái mục vụ và là nguồn mạch đặc biệt làm phát sinh đời sống thiêng liêng phong phú trên thế giới. Thực ra tự bản tính của chức Linh Mục không đòi buộc điều đó như đã thấy thực hành trong Giáo Hội sơ khai và trong truyền thống của Giáo Hội Ðông Phương. Trong các Giáo Hội đó, ngoài những vị cùng với tất cả các Giám Mục, nhờ ơn thánh, đã giữ bậc độc thân, cũng còn có những Linh Mục rất xứng đáng đã lập gia đình; thực vậy, khi khuyến khích bậc độc thân Linh Mục, Thánh Công Ðồng này không hề có ý định thay đổi tập quán khác biệt đang thịnh hành một cách chính đáng trong Giáo Hội Ðông Phương, và thân ái khuyên nhủ tất cả những ai đã nhận lãnh chức Linh Mục và hiện đang sống đời đôi bạn, hãy bền chí trong ơn gọi thánh và hoàn toàn quảng đại tiếp tục hy sinh đời sống mình cho đoàn chiên được trao phó“
Tự do hơn để phục vụ Thiên Chúa và tha nhân
Sắc lệnh nhận định rằng sống độc thân có nhiều thuận lợi cho chức linh mục. “Sứ mệnh toàn diện của Linh Mục là tận hiến để phục vụ một nhân loại mới, mà Chúa Kitô Ðấng chiến thắng sự chết đã phục hồi trong thế gian nhờ Thánh Thần Người.. . Nhờ đức trinh khiết hay là bậc độc thân vì Nước Trời các Linh Mục được thánh hiến cho Chúa Kitô với một lý do mới mẻ và tuyệt hảo được kết hợp cách dễ dàng hơn với Người bằng một trái tim không chia xẻ, tận hiến cách tự do hơn trong Người và nhờ Người để phục vụ Thiên Chúa và loài người, sẵn sàng hơn trong việc phục vụ Nước Chúa và việc tái sinh siêu nhiên; như thế các ngài càng thích đáng lãnh nhận một cách bao quát hơn chức vụ làm cha trong Chúa Kitô. Chính nhờ đó, các ngài tuyên bố trước mặt mọi người rằng mình muốn tận hiến trọn vẹn cho công việc đã được trao phó, nghĩa là muốn đính ước các tín hữu với một người bạn độc nhất và hiến dâng họ cho Chúa Kitô như một trinh nữ thanh sạch; như thế các ngài nhắc lại cuộc hôn nhân mầu nhiệm đã được Thiên Chúa thiết lập và sẽ được tỏ lộ đầy đủ ở đời sau. Cuộc hôn nhân trong đó Giáo Hội chỉ có một vị Hôn Phu duy nhất là Chúa Kitô. Ngoài ra, các ngài còn trở nên dấu chỉ sống động về thế giới mai sau, mà ngày nay đã hiện diện qua đức tin và đức ái, trong đó con cái sự sống lại không còn dựng vợ gả chồng nữa”.
Một luật lệ được xác nhận cho Giáo Hội Latinh
Sắc lệnh Công đồng cũng ấn định rằng: “Vì những lý do đặt nền tảng trên mầu nhiệm Chúa Kitô và sứ mệnh của Người nên việc sống độc thân trước tiên được khuyến khích cho các Linh Mục, rồi sau đã trở nên luật buộc trong Giáo Hội Latinh cho tất cả những ai muốn chịu Chức Thánh. Thánh Công Ðồng này phê chuẩn và xác định luật này một lần nữa đối với những ai muốn chịu chức Linh Mục”.
Ơn trung thành
Công đồng sau đó ngỏ lời với các linh mục “những người đã tin tưởng vào ơn Chúa và đã tự do và tự ý chấp nhận bậc độc thân thánh thiện theo gương Chúa Kitô, hãy sống gắn bó với bậc đó bằng một tâm hồn quảng đại và với tất cả con tim của mình. Xin họ hãy kiên nhẫn trung thành trong bậc này và hãy nhìn nhận đó là ơn rất trọng đại mà Chúa Cha đã ban cho mình và Chúa Con đã công khai tán thưởng, cũng như hãy nhớ đến những mầu nhiệm cao cả được biểu lộ và thực hiện qua ơn độc thân. Chắc hẳn nếu càng có nhiều người trong thế giới ngày nay nghĩ rằng sự chế dục hoàn toàn không thể có được, thì các Linh Mục càng phải hiệp cùng với Giáo Hội mà khiêm nhượng và kiên nhẫn hơn nữa để cầu xin ơn trung thành, vì Chúa không bao giờ từ chối những người kêu xin. Ðồng thời các ngài lại phải luôn dùng mọi phương thế siêu nhiên và tự nhiên mà mọi người sẵn có, nhất là các ngài hãy tuân giữ những luật lệ khổ hạnh đã được kinh nghiệm của Giáo Hội chuẩn nhận và không kém cần thiết trong thế giới ngày nay”.
Quí trọng ơn phúc độc thân
Sắc lệnh Công đồng kết luận: “Vì vậy Thánh Công Ðồng này không những yêu cầu các Linh Mục mà còn kêu gọi tất cả các tín hữu hãy quý trọng ơn độc thân Linh Mục cao quý này và hãy cầu xin cùng Chúa để chính Ngài luôn rộng tay ban phát dồi dào ơn này cho Giáo Hội Ngài”.
Đọc hết nội dung bài báo, người ta an tâm. Dù cho Đức Phanxicô có quyết định cho phép Amazon truyền chức linh mục cho các viri probati chỉ vì nhu cầu mục vụ quan trọng hơn bất cứ quan tâm nào khác, thì ơn phúc độc thân của các linh mục trong Giáo Hội Latinh vẫn còn nguyên đó. Dù sao thực tại Giáo Hội Công Giáo, như Công đồng Vatican II quả quyết, vẫn đã có cả linh mục độc thân và linh mục có vợ rồi.
Chúng tôi xin chuyển bài viết sang tiếng Việt:
Một ơn phúc, không phải một tín điều
Cuộc tranh cãi này cũng cho phép ta trở lại với lập trường của Công đồng Vatican II về chủ đề này. Sắc lệnh Công đồng Presbyterorum Ordinis, về thừa tác vụ và cuộc sống linh mục, do Thánh Phaolô VI công bố ngày 7 tháng 12 năm 1965, quả quyết rằng “Sự chế dục hoàn toàn và vĩnh viễn vì Nước Trời là dấu chứng và đồng thời là niềm khích lệ đức bác ái mục vụ và là nguồn mạch đặc biệt làm phát sinh đời sống thiêng liêng phong phú trên thế giới. Thực ra tự bản tính của chức Linh Mục không đòi buộc điều đó như đã thấy thực hành trong Giáo Hội sơ khai và trong truyền thống của Giáo Hội Ðông Phương. Trong các Giáo Hội đó, ngoài những vị cùng với tất cả các Giám Mục, nhờ ơn thánh, đã giữ bậc độc thân, cũng còn có những Linh Mục rất xứng đáng đã lập gia đình; thực vậy, khi khuyến khích bậc độc thân Linh Mục, Thánh Công Ðồng này không hề có ý định thay đổi tập quán khác biệt đang thịnh hành một cách chính đáng trong Giáo Hội Ðông Phương, và thân ái khuyên nhủ tất cả những ai đã nhận lãnh chức Linh Mục và hiện đang sống đời đôi bạn, hãy bền chí trong ơn gọi thánh và hoàn toàn quảng đại tiếp tục hy sinh đời sống mình cho đoàn chiên được trao phó“
Tự do hơn để phục vụ Thiên Chúa và tha nhân
Sắc lệnh nhận định rằng sống độc thân có nhiều thuận lợi cho chức linh mục. “Sứ mệnh toàn diện của Linh Mục là tận hiến để phục vụ một nhân loại mới, mà Chúa Kitô Ðấng chiến thắng sự chết đã phục hồi trong thế gian nhờ Thánh Thần Người.. . Nhờ đức trinh khiết hay là bậc độc thân vì Nước Trời các Linh Mục được thánh hiến cho Chúa Kitô với một lý do mới mẻ và tuyệt hảo được kết hợp cách dễ dàng hơn với Người bằng một trái tim không chia xẻ, tận hiến cách tự do hơn trong Người và nhờ Người để phục vụ Thiên Chúa và loài người, sẵn sàng hơn trong việc phục vụ Nước Chúa và việc tái sinh siêu nhiên; như thế các ngài càng thích đáng lãnh nhận một cách bao quát hơn chức vụ làm cha trong Chúa Kitô. Chính nhờ đó, các ngài tuyên bố trước mặt mọi người rằng mình muốn tận hiến trọn vẹn cho công việc đã được trao phó, nghĩa là muốn đính ước các tín hữu với một người bạn độc nhất và hiến dâng họ cho Chúa Kitô như một trinh nữ thanh sạch; như thế các ngài nhắc lại cuộc hôn nhân mầu nhiệm đã được Thiên Chúa thiết lập và sẽ được tỏ lộ đầy đủ ở đời sau. Cuộc hôn nhân trong đó Giáo Hội chỉ có một vị Hôn Phu duy nhất là Chúa Kitô. Ngoài ra, các ngài còn trở nên dấu chỉ sống động về thế giới mai sau, mà ngày nay đã hiện diện qua đức tin và đức ái, trong đó con cái sự sống lại không còn dựng vợ gả chồng nữa”.
 |
Một luật lệ được xác nhận cho Giáo Hội Latinh
Sắc lệnh Công đồng cũng ấn định rằng: “Vì những lý do đặt nền tảng trên mầu nhiệm Chúa Kitô và sứ mệnh của Người nên việc sống độc thân trước tiên được khuyến khích cho các Linh Mục, rồi sau đã trở nên luật buộc trong Giáo Hội Latinh cho tất cả những ai muốn chịu Chức Thánh. Thánh Công Ðồng này phê chuẩn và xác định luật này một lần nữa đối với những ai muốn chịu chức Linh Mục”.
Ơn trung thành
Công đồng sau đó ngỏ lời với các linh mục “những người đã tin tưởng vào ơn Chúa và đã tự do và tự ý chấp nhận bậc độc thân thánh thiện theo gương Chúa Kitô, hãy sống gắn bó với bậc đó bằng một tâm hồn quảng đại và với tất cả con tim của mình. Xin họ hãy kiên nhẫn trung thành trong bậc này và hãy nhìn nhận đó là ơn rất trọng đại mà Chúa Cha đã ban cho mình và Chúa Con đã công khai tán thưởng, cũng như hãy nhớ đến những mầu nhiệm cao cả được biểu lộ và thực hiện qua ơn độc thân. Chắc hẳn nếu càng có nhiều người trong thế giới ngày nay nghĩ rằng sự chế dục hoàn toàn không thể có được, thì các Linh Mục càng phải hiệp cùng với Giáo Hội mà khiêm nhượng và kiên nhẫn hơn nữa để cầu xin ơn trung thành, vì Chúa không bao giờ từ chối những người kêu xin. Ðồng thời các ngài lại phải luôn dùng mọi phương thế siêu nhiên và tự nhiên mà mọi người sẵn có, nhất là các ngài hãy tuân giữ những luật lệ khổ hạnh đã được kinh nghiệm của Giáo Hội chuẩn nhận và không kém cần thiết trong thế giới ngày nay”.
Quí trọng ơn phúc độc thân
Sắc lệnh Công đồng kết luận: “Vì vậy Thánh Công Ðồng này không những yêu cầu các Linh Mục mà còn kêu gọi tất cả các tín hữu hãy quý trọng ơn độc thân Linh Mục cao quý này và hãy cầu xin cùng Chúa để chính Ngài luôn rộng tay ban phát dồi dào ơn này cho Giáo Hội Ngài”.
Đọc hết nội dung bài báo, người ta an tâm. Dù cho Đức Phanxicô có quyết định cho phép Amazon truyền chức linh mục cho các viri probati chỉ vì nhu cầu mục vụ quan trọng hơn bất cứ quan tâm nào khác, thì ơn phúc độc thân của các linh mục trong Giáo Hội Latinh vẫn còn nguyên đó. Dù sao thực tại Giáo Hội Công Giáo, như Công đồng Vatican II quả quyết, vẫn đã có cả linh mục độc thân và linh mục có vợ rồi.