THÁNH PHANXICÔ XAVIÊ,
MỘT PHAOLÔ THỨ HAI
GIỮA LÒNG HỘI THÁNH
Khó có ai, khi nhắc đến họ, ta lập tức cảm nhận nơi người đó một luồng sáng mạnh mẽ, một tiếng gọi từ trời cao, một sự đánh động khiến lòng người không thể đứng yên.
Thánh Phanxicô Xaviê là một trong những khuôn mặt như thế. Ngài không chỉ để lại một tấm gương đẹp, nhưng để lại một "vết thương" ngọt ngào trong lòng Hội Thánh: vết thương thao thức, vết thương khao khát truyền giáo, vết thương khiến Hội Thánh không bao giờ được phép ngủ quên.
1. TỪ GIA ĐÌNH QUÝ TỘC ĐẾN CON ĐƯỜNG NGHÈO KHÓ CỦA THÁNH GIÁ.
Phanxicô sinh ra trong một gia đình giàu có, danh giá tại lâu đài Javier, một nơi mà ngay cả giấc mơ của người đời cũng khó với tới. Ngài thông minh, học giỏi, cánh cửa tương lai của một học giả lớn, một nhân vật có tiếng tăm trong xã hội châu Âu thời ấy hoàn toàn rộng mở.
Nhưng Thiên Chúa đã "mai phục" ngài bằng một tình bạn. Tình bạn của một con người đã từng trải qua bao dữ dội và hoán cải sâu thẳm: thánh Inhaxiô Loyola.
Hai vị gặp nhau tại Paris. Và từ đó, một "cặp thánh" được Thiên Chúa dùng như hai ngọn đuốc sáng lung linh, thiêu đốt chính mình để thắp sáng cả Hội Thánh. Để lại cho Hội Thánh một gia sản thiêng liêng không gì có thể sánh: Linh đạo Dòng Tên, nhiệt huyết truyền giáo, tinh thần "tìm kiếm Chúa trong mọi sự", và nhất là một trái tim yêu mến Chúa Kitô đến mức không tiếc bất cứ điều gì.
Nhưng để đạt tới điều ấy, Phanxicô đã phải từ bỏ. Từ bỏ giàu sang. Từ bỏ danh vọng. Từ bỏ con đường sự nghiệp đầy hứa hẹn. Từ bỏ cả những "điều hợp lý" của đời thường.
Và ngài bước vào "con đường hẹp" của Tin Mừng, bước vào để trở thành một "Phaolô thứ II".
2. "TÔNG ĐỒ Á ĐÔNG", HÀNH TRÌNH CỦA MỘT ĐỜI KIỆT SỨC VÌ YÊU.
Ngài không chọn châu Âu văn minh, không chọn những vùng đất ấm êm, dễ dàng. Ngài chọn Á Đông, vùng đất được xem là xa lạ, đầy trở ngại, đầy những thách thức tôn giáo và văn hóa.
Ngài đến Ấn Độ. Ngài đến Nhật Bản. Ngài chuẩn bị vào Trung Hoa. Và trong trái tim ngài, Việt Nam đã thấp thoáng như một lời mời gọi thiết tha. Nhưng Chúa đã "ngắt bông hoa Phanxicô" khi ngài mới 49 tuổi, khi hương thơm thánh thiện của ngài đã đủ để sưởi ấm cả trời cao.
Hành trình của ngài là hành trình của những bước chân không biết mệt mỏi:
- Những đêm không ngủ vì chữa bệnh, dạy giáo lý, cử hành phép rửa cho hàng ngàn người.
- Những ngày lang bạt trên sóng biển, sống cảnh "chồn có hang, chim có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu".
- Những tháng ngày phải ăn những gì mình không quen, sống trong môi trường không thân thuộc, chấp nhận mọi thiếu thốn, mọi khinh thường.
Phanxicô, một người trí thức từ một Âu châu văn minh, đã trở nên "kẻ bé nhỏ" để gần gũi những linh hồn chưa biết Chúa. Ngài đã sống lời thánh Phaolô cách trọn vẹn: "Tôi đã trở nên tất cả cho mọi người, để bằng mọi cách cứu được một số người". "Vì Tin Mừng, tôi làm tất cả những điều đó".
Nơi thánh Phanxicô, ta thấy không chỉ tinh thần của Phaolô, mà là sức sống của Phaolô được tái sinh nơi một con người của thế kỷ XVI.
3. NỖI THAO THỨC MUỐN "HÉT LÊN" GIỮA LÒNG HỘI THÁNH.
Ngài từng nói: "Tôi muốn đến Đại học Paris mà hét lên… Có bao nhiêu người đang lãng phí thời gian trong khi các linh hồn đang chết vì không biết Chúa".
Câu nói ấy không phải là phê phán; Đó là một tiếng thét của con tim, một tiếng thét bừng cháy vì thao thức với Tin Mừng, một tiếng thét khiến ta phải giật mình về chính đời sống đức tin của mình.
Câu ấy như muốn nói: "Đừng sống an phận". "Đừng sống một đời đức tin nhạt nhòa". "Đừng để những linh hồn quanh ta chết dần vì thiếu một lời chứng". Đó là tiếng kêu thôi thúc, nhưng cũng là tiếng khiêu khích thánh thiêng: Hãy đứng lên! Hãy ra đi! Hãy trở thành người của sứ mạng!
4. PHANXICÔ HAY PHAOLÔ CỦA THỜI HIỆN ĐẠI.
Nếu Phaolô là người đi trước để có thể thốt lên trong hạnh phúc: "Với tôi, sống là Đức Kitô và chết là mối lợi…", thì Phanxicô là người rập khuôn để sống trọn vẹn câu ấy bằng từng hơi thở.
Nếu Phaolô đã từng cảm nhận để có thể sống sâu sắc, và chắc nịch lời mà chính ngài thốt lên: "Khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng!", thì Phanxicô mau mắn biến câu ấy thành điều không thể không làm của cuộc đời mình.
Nếu Phaolô tuyên xưng trên giấy bút để thể hiện điều mà ngài đã sống trọn đời: "Tôi sống, nhưng không còn là tôi sống, mà là Đức Kitô sống trong tôi…", thì Phanxicô là bằng chứng rõ ràng nhất: Đời sống của ngài là đời sống "bị chiếm lấy" hoàn toàn bởi Chúa Kitô.
5. GIA SẢN ĐỂ LẠI CHO Á ĐÔNG VÀ CHO CHÚNG TA.
Ngài chết khi chưa vào được Trung Hoa. Ngài chưa đặt chân đến Việt Nam. Nhưng gia sản của ngài đã vượt xa những nơi ngài chưa từng chạm đến:
- Ngài đã mở ra cánh cửa truyền giáo lớn nhất trong lịch sử Hội Thánh.
- Ngài đã tạo cảm hứng cho hàng ngàn nhà truyền giáo sau ngài.
- Ngài khiến Á châu, vùng đất khởi đầu chỉ có vài linh hồn tin Chúa, trở thành một "cánh đồng rộng lớn và xanh tươi".
Và hôm nay, gia sản lớn nhất của ngài chính là ngọn lửa truyền giáo không bao giờ tắt.
6. LỜI KÊU GỌI VÀ LỜI KHIÊU KHÍCH DÀNH CHO CHÚNG TA.
Ai trong chúng ta có thể đọc cuộc đời thánh Phanxicô mà vẫn bình thản?
Ai có thể nghe tiếng thét của thánh Phanxicô mà vẫn thấy ổn với cuộc sống "tín hữu cho có"?
Không! Thánh Phanxicô không để chúng ta yên. Ngài khiêu khích chúng ta:
- Hãy sống mạnh hơn.
- Hãy yêu Giáo Hội sâu hơn.
- Hãy yêu các linh hồn mãnh liệt hơn.
- Không sợ hy sinh.
- Không ngại mất mát.
- Không sợ "chết cho Tin Mừng", dù theo nghĩa thể lý hay đời sống hằng ngày.
Thánh Phanxicô như muốn kéo ta đứng dậy, đặt ta vào giữa thế giới và nói: "Hãy sống sao cho ánh sáng Chúa Kitô của bạn phải làm người khác giật mình".
Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG
MỘT PHAOLÔ THỨ HAI
GIỮA LÒNG HỘI THÁNH
Khó có ai, khi nhắc đến họ, ta lập tức cảm nhận nơi người đó một luồng sáng mạnh mẽ, một tiếng gọi từ trời cao, một sự đánh động khiến lòng người không thể đứng yên.
Thánh Phanxicô Xaviê là một trong những khuôn mặt như thế. Ngài không chỉ để lại một tấm gương đẹp, nhưng để lại một "vết thương" ngọt ngào trong lòng Hội Thánh: vết thương thao thức, vết thương khao khát truyền giáo, vết thương khiến Hội Thánh không bao giờ được phép ngủ quên.
1. TỪ GIA ĐÌNH QUÝ TỘC ĐẾN CON ĐƯỜNG NGHÈO KHÓ CỦA THÁNH GIÁ.
Phanxicô sinh ra trong một gia đình giàu có, danh giá tại lâu đài Javier, một nơi mà ngay cả giấc mơ của người đời cũng khó với tới. Ngài thông minh, học giỏi, cánh cửa tương lai của một học giả lớn, một nhân vật có tiếng tăm trong xã hội châu Âu thời ấy hoàn toàn rộng mở.
Nhưng Thiên Chúa đã "mai phục" ngài bằng một tình bạn. Tình bạn của một con người đã từng trải qua bao dữ dội và hoán cải sâu thẳm: thánh Inhaxiô Loyola.
Hai vị gặp nhau tại Paris. Và từ đó, một "cặp thánh" được Thiên Chúa dùng như hai ngọn đuốc sáng lung linh, thiêu đốt chính mình để thắp sáng cả Hội Thánh. Để lại cho Hội Thánh một gia sản thiêng liêng không gì có thể sánh: Linh đạo Dòng Tên, nhiệt huyết truyền giáo, tinh thần "tìm kiếm Chúa trong mọi sự", và nhất là một trái tim yêu mến Chúa Kitô đến mức không tiếc bất cứ điều gì.
Nhưng để đạt tới điều ấy, Phanxicô đã phải từ bỏ. Từ bỏ giàu sang. Từ bỏ danh vọng. Từ bỏ con đường sự nghiệp đầy hứa hẹn. Từ bỏ cả những "điều hợp lý" của đời thường.
Và ngài bước vào "con đường hẹp" của Tin Mừng, bước vào để trở thành một "Phaolô thứ II".
2. "TÔNG ĐỒ Á ĐÔNG", HÀNH TRÌNH CỦA MỘT ĐỜI KIỆT SỨC VÌ YÊU.
Ngài không chọn châu Âu văn minh, không chọn những vùng đất ấm êm, dễ dàng. Ngài chọn Á Đông, vùng đất được xem là xa lạ, đầy trở ngại, đầy những thách thức tôn giáo và văn hóa.
Ngài đến Ấn Độ. Ngài đến Nhật Bản. Ngài chuẩn bị vào Trung Hoa. Và trong trái tim ngài, Việt Nam đã thấp thoáng như một lời mời gọi thiết tha. Nhưng Chúa đã "ngắt bông hoa Phanxicô" khi ngài mới 49 tuổi, khi hương thơm thánh thiện của ngài đã đủ để sưởi ấm cả trời cao.
Hành trình của ngài là hành trình của những bước chân không biết mệt mỏi:
- Những đêm không ngủ vì chữa bệnh, dạy giáo lý, cử hành phép rửa cho hàng ngàn người.
- Những ngày lang bạt trên sóng biển, sống cảnh "chồn có hang, chim có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu".
- Những tháng ngày phải ăn những gì mình không quen, sống trong môi trường không thân thuộc, chấp nhận mọi thiếu thốn, mọi khinh thường.
Phanxicô, một người trí thức từ một Âu châu văn minh, đã trở nên "kẻ bé nhỏ" để gần gũi những linh hồn chưa biết Chúa. Ngài đã sống lời thánh Phaolô cách trọn vẹn: "Tôi đã trở nên tất cả cho mọi người, để bằng mọi cách cứu được một số người". "Vì Tin Mừng, tôi làm tất cả những điều đó".
Nơi thánh Phanxicô, ta thấy không chỉ tinh thần của Phaolô, mà là sức sống của Phaolô được tái sinh nơi một con người của thế kỷ XVI.
3. NỖI THAO THỨC MUỐN "HÉT LÊN" GIỮA LÒNG HỘI THÁNH.
Ngài từng nói: "Tôi muốn đến Đại học Paris mà hét lên… Có bao nhiêu người đang lãng phí thời gian trong khi các linh hồn đang chết vì không biết Chúa".
Câu nói ấy không phải là phê phán; Đó là một tiếng thét của con tim, một tiếng thét bừng cháy vì thao thức với Tin Mừng, một tiếng thét khiến ta phải giật mình về chính đời sống đức tin của mình.
Câu ấy như muốn nói: "Đừng sống an phận". "Đừng sống một đời đức tin nhạt nhòa". "Đừng để những linh hồn quanh ta chết dần vì thiếu một lời chứng". Đó là tiếng kêu thôi thúc, nhưng cũng là tiếng khiêu khích thánh thiêng: Hãy đứng lên! Hãy ra đi! Hãy trở thành người của sứ mạng!
4. PHANXICÔ HAY PHAOLÔ CỦA THỜI HIỆN ĐẠI.
Nếu Phaolô là người đi trước để có thể thốt lên trong hạnh phúc: "Với tôi, sống là Đức Kitô và chết là mối lợi…", thì Phanxicô là người rập khuôn để sống trọn vẹn câu ấy bằng từng hơi thở.
Nếu Phaolô đã từng cảm nhận để có thể sống sâu sắc, và chắc nịch lời mà chính ngài thốt lên: "Khốn thân tôi nếu tôi không rao giảng Tin Mừng!", thì Phanxicô mau mắn biến câu ấy thành điều không thể không làm của cuộc đời mình.
Nếu Phaolô tuyên xưng trên giấy bút để thể hiện điều mà ngài đã sống trọn đời: "Tôi sống, nhưng không còn là tôi sống, mà là Đức Kitô sống trong tôi…", thì Phanxicô là bằng chứng rõ ràng nhất: Đời sống của ngài là đời sống "bị chiếm lấy" hoàn toàn bởi Chúa Kitô.
5. GIA SẢN ĐỂ LẠI CHO Á ĐÔNG VÀ CHO CHÚNG TA.
Ngài chết khi chưa vào được Trung Hoa. Ngài chưa đặt chân đến Việt Nam. Nhưng gia sản của ngài đã vượt xa những nơi ngài chưa từng chạm đến:
- Ngài đã mở ra cánh cửa truyền giáo lớn nhất trong lịch sử Hội Thánh.
- Ngài đã tạo cảm hứng cho hàng ngàn nhà truyền giáo sau ngài.
- Ngài khiến Á châu, vùng đất khởi đầu chỉ có vài linh hồn tin Chúa, trở thành một "cánh đồng rộng lớn và xanh tươi".
Và hôm nay, gia sản lớn nhất của ngài chính là ngọn lửa truyền giáo không bao giờ tắt.
6. LỜI KÊU GỌI VÀ LỜI KHIÊU KHÍCH DÀNH CHO CHÚNG TA.
Ai trong chúng ta có thể đọc cuộc đời thánh Phanxicô mà vẫn bình thản?
Ai có thể nghe tiếng thét của thánh Phanxicô mà vẫn thấy ổn với cuộc sống "tín hữu cho có"?
Không! Thánh Phanxicô không để chúng ta yên. Ngài khiêu khích chúng ta:
- Hãy sống mạnh hơn.
- Hãy yêu Giáo Hội sâu hơn.
- Hãy yêu các linh hồn mãnh liệt hơn.
- Không sợ hy sinh.
- Không ngại mất mát.
- Không sợ "chết cho Tin Mừng", dù theo nghĩa thể lý hay đời sống hằng ngày.
Thánh Phanxicô như muốn kéo ta đứng dậy, đặt ta vào giữa thế giới và nói: "Hãy sống sao cho ánh sáng Chúa Kitô của bạn phải làm người khác giật mình".
Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG