Theo Elise Ann Allen trên tạp chí mạng Crux, ngày 21 tháng 10 năm 2023, những người tham gia Thượng Hội Đồng Giám Mục về tính Đồng nghhị của Đức Giáo Hoàng Phanxicô được chọn để nói chuyện với giới truyền thông hôm thứ Sáu cho biết rằng trong khi nhiều chủ đề khác nhau đang được thảo luận, sẽ không có quyết định nào được đưa ra về các vấn đề chuyên biệt, và còn quá sớm để đưa ra phán quyết về các vấn đề nóng bỏng- những vấn đề quan trọng chẳng hạn như các nữ phó tế.
Khi được hỏi trong cuộc họp báo ngày 20 tháng 10 rằng liệu đã đến lúc đưa ra quyết định về các nữ phó tế hay chưa, Đức Tổng Giám Mục Tarcisio Isao Kikuchi của Tokyo cho biết có “những khác biệt về ý kiến” trong Thượng Hội đồng.
Ngài nói, cũng có những khác biệt về mặt thuật ngữ và cách hiểu của người ta về ý tưởng này “phụ thuộc rất nhiều vào hậu cảnh văn hóa”, “chúng ta đang nói về cùng một điều, nhưng đôi khi cách hiểu lại hoàn toàn khác nhau.”
Ngài nói: “Vì vậy, sau ba tuần, chúng tôi biết rằng có những khác biệt lớn và còn quá sớm để đưa ra bất cứ quyết định cụ thể nào vào thời điểm này”.
Nữ tu người Ái Nhĩ Lan Mary Teresa Bar-ron, chủ tịch Liên minh Quốc tế các Bề trên Tổng quyền, cho biết vấn đề về các nữ phó tế đang “được bàn luận” nhưng cũng ám chỉ những khác biệt, bà nói: “Vẻ đẹp của Giáo Hội Công Giáo là chúng ta có cả hai đầu mối của quang phổ xét về những gì chúng ta tin tưởng.”
Bà từ chối đưa ra ý kiến cá nhân của mình, nhưng cho biết Thượng Hội đồng đang đánh giá vấn đề “trong sự căng thẳng mà nó gây ra trong Giáo hội” để xác định “làm thế nào để cùng nhau tiến bước”.
Đức Tổng Giám Mục Gintaras Grušas của Vilnius, Lithuania, chủ tịch Hội đồng các Hội đồng Giám mục Châu Âu (CCEE), nói với các nhà báo rằng cuộc thảo luận của thượng hội đồng rộng hơn nhiều so với việc “cố gắng tập trung vào một điều, đánh cuộc giữa có hoặc không”.
Ngài nói: “Tập trung vào các thừa tác vụ khác nhau trong Giáo hội, có thể khám phá các mục vụ mới trong Giáo hội, là một phần của cuộc thảo luận,” nhưng chỉ ra rằng khó có thể đưa ra quyết định.
“Chúng ta thường cố gắng giải quyết mọi việc thành trắng đen, có hoặc không, đi hay dừng, nhưng tôi nghĩ cuộc thảo luận đang diễn ra là về vấn đề làm thế nào chúng ta sống Giáo hội theo một cách hoàn toàn khác, hoặc theo cùng một cách đối thoại tốt hơn,” Ngài nói thế, đồng thời cho biết mục tiêu là phát triển một diễn trình thảo luận và suy gẫm nội bộ mới, mục tiêu này “không chỉ là cố gắng nói có hay không”.
Nữ tu Houda Fadoul, một nữ tu người Syria đại diện cho các Giáo Hội Công Giáo Đông phương và Trung Đông, đã chỉ ra kinh nghiệm cá nhân của mình khi lãnh đạo một dòng nữ ở Syria, nói rằng điều quan trọng là “mỗi người chúng ta, dù là nam hay nữ, đều đảm nhận vai trò của họ và sử dụng các ân ban của họ trong Giáo hội, bất kể đó là gì.”
Bà nói thêm, “Đối với tôi, dường như bất cứ khái niệm nào liên quan đến phụ nữ, chúng ta đều biết rõ rằng nó liên quan đến tính bổ sung, bình đẳng. Khi mỗi người có vị trí của mình và sử dụng các ân ban của mình, chúng ta có thể nói về bất kỳ khái niệm nào”.
Hiện đang kết thúc tuần thứ hai, Thượng Hội đồng đã khai mạc vào ngày 4 tháng 10 và dự kiến bế mạc vào ngày 29 tháng 10, kết thúc cuộc họp đầu tiên trong số hai cuộc họp tại Rome. Thượng Hội đồng sẽ lên đến cao điểm với Đại hội lần thứ hai tại Rome vào tháng 10 năm 2024.
Những người tham gia hiện đang suy gẫm về thẩm quyền trong Giáo hội, bao gồm nhu cầu về “sự đồng trách nhiệm” lớn hơn giữa các giáo phẩm, giáo sĩ và giáo dân, cũng như nhu cầu tránh chủ nghĩa giáo sĩ trị và các hình thức độc tài khác nhau trong lãnh đạo.
Việc truyền giáo trong thế giới kỹ thuật số cũng là một điểm thảo luận quan trọng, với nhiều người tham gia lưu ý rằng giới trẻ ngày càng trực tuyến nhiều hơn, khiến Internet trở thành một hình thức “lãnh thổ truyền giáo” mới của Giáo hội.
Các nhà tổ chức Thượng Hội đồng nói rằng không chỉ những người tham gia trong Thượng hội đồng hiện tại sẽ soạn thảo và phê chuẩn một tài liệu tổng hợp tóm tắt cuộc thảo luận kéo dài một tháng, mà họ còn sẽ công bố một lá thư gửi dân Chúa về kinh nghiệm của tiến trình Thượng hội đồng.
Hôm thứ Sáu, khi được hỏi về những khác biệt về quan điểm đã được bày tỏ về các vấn đề khác nhau và liệu có chủ đề nào đạt được sự đồng thuận chung trong hội trường thượng hội đồng hay không, Đức Tổng Giám Mục Grušas cho biết thượng hội đồng không phải là về các vấn đề cụ thể, mà đúng hơn “Chủ đề mà mọi người đều thống nhất về, và được Đức Thánh Cha thực sự thúc đẩy chúng tôi tiến lên, chính là tính đồng nghị.”
“Khi đề cập đến chi tiết cụ thể của việc đưa ra quyết định hoặc kết luận cho các chủ đề, tôi không nghĩ điều đó sẽ xảy ra trong giai đoạn này hoặc vào năm 2024,” ngài nói thế, và đề cập đến những câu hỏi lớn về các chủ đề nóng bỏng như tư thế của phụ nữ và sự bao gồm các cá nhân LGBTQ+ “sẽ không biến mất, chúng là một phần của Giáo hội, nhưng thượng hội đồng không cố gắng đưa ra quyết định về các vấn đề tín lý hoặc tín điều”.
Đức Tổng Giám Mục Grušas cho biết mục tiêu là để những người tham gia diễn trình này có tiếng nói của họ và để các vấn đề “nổi lên” dọc diễn trình này, nhưng ngài nhấn mạnh rằng “không có định kiến trước về việc chuyện này sẽ kết thúc như thế nào, điều này thực sự đòi hỏi một chút đức tin vào việc bước vào nơi chưa biết.”
Ngài nói: “Mặc dù mọi người muốn đưa ra một số quyết định nhưng tôi nghĩ ở đây, diễn trình thực sự quan trọng hơn kết luận”.
Nữ tu Fadoul lặp lại quan điểm đó, nói rằng thượng hội đồng “không nói nhiều về các chủ đề,” mà là phương pháp thảo luận trong việc tập hợp mọi người lại với nhau và lắng nghe những gì họ nói, cầu nguyện về những điều đó, và sau đó đưa ra quyết định mà “không có thành kiến”.
Dựa trên truyền thống văn hóa châu Á là cởi giày trước khi vào nhà, Đức Tổng Giám Mục Kikuchi cho biết điều này phản ảnh cảm giác chào đón và hiếu khách, bởi vì “phải cởi giày và thoát khỏi cuộc sống hàng ngày, thoát khỏi những lo lắng khi bước vào căn nhà."
Ngài nói, mục tiêu của Thượng Hội đồng là “chúng tôi muốn trở thành Giáo hội chào đón tất cả mọi người”.
“Đầu tiên, xin chào mừng tất cả mọi người, sau đó hãy nói về vấn đề của các bạn trong Giáo hội. Cởi giày ra, vào nhà. Đừng đứng ngoài, hãy vào nhà tôi và kể về cuộc đời của bạn. Đó là những gì chúng tôi muốn giới thiệu và thực hiện tại các Giáo hội ở Châu Á”.
Đức Tổng Giám Mục Kikuchi đặc biệt nêu lên mối quan ngại về sự cần thiết phải suy nghĩ về cách thu hút giáo dân tham gia tốt hơn, đặc biệt là trong các vai trò đưa ra quyết định, lưu ý rằng thật khó để yêu cầu họ rời bỏ công việc và gia đình trong một tháng để tham gia thượng hội đồng.
Ngài nói, “Chúng tôi phải thực sự suy nghĩ về cách thực hiện điều đó và tôi nghĩ điều này thực sự thiếu nơi các giáo sĩ vì chúng tôi không có gia đình”.
Những người tham gia cũng cho biết nhu cầu đào tạo nhiều hơn ở mọi bình diện, đối với các giám mục, linh mục, tu sĩ, chủng sinh và giáo dân, là mối quan tâm chung và sẽ mất thời gian để thực hiện những thay đổi khi họ quay trở lại giáo phận của mình và ổn định cuộc sống thường ngày của mình.