1. Thế giới những ngày đầu năm dương lịch
Tại Vũ Hán, Trung Quốc, hàng nghìn người đã tập trung trên đường phố để ăn mừng năm mới.
Thành phố này tưng bừng như chưa từng là một tâm chấn của một đại dịch kinh hoàng mà cho đến khi chúng tôi thực hiện chương trình này đã giết chết 1,842,901 người, trong số 84,960,492 trường hợp nhiễm coronavirus.
Ồ dịch COVID-19 Vũ Hán đã được truyền thông quốc doanh Trung Quốc loan báo đầu tiên vào ngày 31 tháng 12 năm 2019.
Thật lạ lùng, kể từ tháng 5, thành phố không có trường hợp nhiễm vi-rút nào được báo cáo sau cuộc khóa cửa 76 ngày được thực thi nghiêm ngặt đối với 11 triệu công dân của nó.
Những hình ảnh từ thành phố này cho thấy sau khi được giải phóng khỏi mối đe dọa từ COVID-19 và cuộc sống đã trở lại gần như bình thường, người dân Vũ Hán giờ đây có thể ăn mừng năm mới bằng cách chen chúc trên đường phố để chào đón năm mới.
Cảnh tượng này hoàn toàn trái ngược với những gì có thể thấy ở hầu hết phần còn lại của thế giới, nơi các biện pháp y tế công cộng khẩn cấp ngăn cản các đám đông thường thấy ở các thành phố nổi tiếng nhất thế giới.
Tại Paris, ngoài xe cảnh sát không có ai di chuyển ngoài đường phố. Ở Nice thậm chí từ 6 giờ chiều đã giới nghiêm.
Trong khi đó tại Kinh Thành Vĩnh Cửu là giáo đô Rôma của chúng ta, đường phố vắng hoe trong đêm giao thừa. Sinh hoạt sôi nổi nhất được các phương tiện truyền thông tường thuật là những hình ảnh quý vị và anh chị em đang xem thấy đây. Theo một truyền thống lâu đời, các vị nam giới này nhảy xuống sông Tiber trong ngày đầu năm mới.
2. Thương vong kinh hoàng nhất gây ra bởi virus Vũ Hán: nghĩa vụ giữ ngày Chúa Nhật
Tử vong toàn thế giới tính đến sáng ngày 3 tháng Giêng đã lên đến 1,842,901 người, trong số 84,960,492 trường hợp nhiễm coronavirus.
Linh mục Raymond J. de Souza, là chủ bút tập san Công Giáo Convivium của Canada. Trong một bài phân tích đăng trên tờ National Catholic Register của hệ thống truyền hình EWTN ngày 27 tháng 12, ngài cho rằng bên cạnh thương vong kinh hoàng về nhân mạng và kinh tế, thương vong lớn nhất gây ra bởi virus Vũ Hán là nghĩa vụ giữ ngày Chúa Nhật.
Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
Bộ Giáo luật Công Giáo nói rõ ràng: “Vào ngày Chúa Nhật và các ngày lễ buộc khác, tín hữu buộc phải tham dự thánh lễ” (1247). Một số ít người Công Giáo sau khi được rửa tội tuân giữ điều đó; ở nhiều nước, họ chỉ là một thiểu số rất nhỏ.
Những người đã được rửa tội nhưng không được giáo dục hoặc đào tạo về tôn giáo có khả năng thậm chí còn không biết rằng họ có nghĩa vụ giữ ngày Chúa Nhật. Không kể những trường hợp cá biệt như thế, nhiều người trong số những người tự coi mình là người Công Giáo thực hành đạo không coi Thánh lễ Chúa nhật là một nghĩa vụ giáo luật, bất kể là điều đó được đề cập đến trong Điều răn thứ ba, là điều được xếp hạng còn quan trọng hơn những giới răn như “Chớ giết người” hoặc “Chớ muốn vợ chồng người”.
Trước đại dịch, nghĩa vụ giữ ngày Chúa Nhật đã ở trong tình trạng tồi tệ. Sau đó, vì lý do chính đáng, các giám mục trên toàn thế giới đã đình chỉ nghĩa vụ ngày Chúa Nhật. Khó có thể khác hơn được; với việc các thánh lễ công cộng bị hủy bỏ, các nhà thờ bị đóng cửa hoặc hoạt động với công suất giảm đi rất nhiều, nghĩa vụ này khó có thể được tuân giữ. Giáo luật không bắt buộc điều không thể thực hiện được, đó là lý do tại sao, ví dụ, người ốm, nằm bệnh viện và bị buộc phải ở nhà không bị bắt buộc theo Giáo luật 1247.
Chính thức đình chỉ nghĩa vụ Chúa Nhật do đó thay đổi rất ít. Tuy nhiên, trải nghiệm của đại dịch đã thay đổi các chuẩn mực mặc định. Nếu trước đây mặc định đối với một người Công Giáo là phải tham dự Thánh lễ Chúa Nhật, thì đại dịch đã thay đổi mặc định đó thành không cần tham dự Thánh lễ Chúa Nhật, đặc biệt là ở những khu vực mà mọi người được khuyến khích đừng đến nhà thờ nếu họ là người già, bệnh tật, đang chăm sóc người bệnh, tiếp xúc với người bệnh hoặc lo lắng về việc bản thân bị bệnh.
Các linh mục giáo xứ báo cáo rằng sau đó, khi các nhà thờ được mở cửa trở lại, những giáo dân đã từng đến tham dự Thánh lễ hàng ngày trong nhiều thập kỷ vẫn tiếp tục ở nhà xem Thánh lễ trực tuyến. Các nhà thờ giới hạn ở mức 50%, 30% hoặc 20% sức chứa vẫn còn nhiều chỗ trống vào ngày Chúa Nhật. Nhiều mục tử lo lắng về việc làm thế nào để ghi danh mọi người tham dự Thánh lễ, nhằm tuân theo các yêu cầu giảm sức chứa, nhanh chóng nhận ra đó sẽ không thành vấn đề. Cuộc tranh cãi công cộng tập trung vào việc chính phủ phải coi việc thờ phượng là một “hoạt động thiết yếu”. Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng hơn là liệu các tín hữu Công Giáo có coi Thánh Lễ Chúa Nhật là “hoạt động rất cần thiết” hay không. Việc chính thức đình chỉ nghĩa vụ ngày Chúa Nhật đã vô tình thúc đẩy một sự thay đổi trong chuẩn mực mặc định đối với Thánh lễ Chúa Nhật. Từ việc phải giữ ngày Chúa Nhật thành ra một điều không cần thiết hay không bắt buộc.
Trong năm qua, vô số tuyên bố về nỗi đau của việc không có Thánh lễ Chúa nhật đã trích dẫn các vị Tử đạo hồi thế kỷ thứ tư tại Abitene: “Sine dominico non kangumus”, nghĩa là “Chúng ta không thể sống thiếu Chúa nhật”. Tuy nhiên, rõ ràng là có quá nhiều người Công Giáo quen sống “không có ngày Chúa nhật”.
Việc chính thức đình chỉ nghĩa vụ ngày Chúa Nhật có nghĩa là, trong một thời gian, Giáo hội đã có quan điểm cho rằng chúng ta phải sống không có ngày Chúa nhật. Dù không có những lựa chọn khả thi khác, hiệu quả của việc sống không có ngày Chúa nhật vẫn còn. Chắc chắn rằng các giám mục đã bị buộc phải chuẩn chước nghĩa vụ ngày Chúa nhật, nhưng bất cứ văn hóa nào của nghĩa vụ ngày Chúa nhật còn sót lại trước đây sẽ không quay trở lại. Nó đã bị bệnh trước đây; và bây giờ nó đã chết.
Sau nghĩa vụ Chúa nhật, Bộ Giáo luật chuyển từ nghĩa vụ giữ các ngày lễ sang việc giữ chay. Điều 1250 quy định tất cả các ngày Thứ Sáu và toàn bộ Mùa Chay là “những ngày đền tội”. Điều 1251 nói về “kiêng thịt hoặc một số thức ăn khác theo quy định của hội đồng giám mục” trong những ngày đền tội.
Ngay cả trong số các linh mục, chứ đừng nói đến các tín hữu, có rất ít người hiểu biết về ý nghĩa của những “quy định” đó. Trên thực tế, việc kiêng thịt vào Thứ Sáu đã trở thành một sự đền tội chung chung vào ngày Thứ Sáu, trong đó kiêng thịt hay không là một tùy chọn. Ngày thứ Sáu sám hối giờ đây đã đi đến mức trở thành một tùy chọn hoàn toàn. Khi làm tuyên úy Đại Học, tôi không cho phép món thịt vào ngày thứ Sáu, nhưng điều đó đòi hỏi phải giới thiệu với các sinh viên một tư duy hoàn toàn mới. Tôi đã được phục vụ thịt vào các ngày thứ Sáu tại các Tòa Sứ Thần Tòa Thánh, chứng kiến các giám mục gắp thịt heo xông khói và trứng trong các bữa điểm tâm sáng thứ Sáu, đứng xếp hàng sau các linh mục trong các quầy hàng tự chọn ngày thứ Sáu, nơi có lựa chọn thịt và được nhiều người yêu thích, ở các trường Công Giáo câu lạc bộ phục vụ thịt vào ngày Thứ Sáu - thậm chí Thứ Tư Lễ Tro cũng có.
Không có gì ngăn cản người Công Giáo kiêng thịt vào các ngày thứ Sáu - và cũng không có gì bắt buộc họ phải kiêng thịt. Nhưng thực hành được khuyến khích và rất tôn kính đó từ lâu đã biến mất như một chuẩn mực mặc định trong văn hóa Công Giáo, và cùng với nó, nghĩa vụ sám hối ngày thứ Sáu cũng bị lãng quên. Điều tương tự đã xảy ra vào năm 2020 liên quan đến nghĩa vụ Chúa Nhật; chúng ta sẽ thấy điều đó diễn ra vào năm 2021.
Tất nhiên, nhiều người Công Giáo sẽ đi lễ vào ngày Chúa Nhật, đặc biệt là trong những tháng đầu tiên sau khi cuộc sống bắt đầu bình thường trở lại. Tuy nhiên, nó chủ yếu sẽ được xem như là một lựa chọn được khích lệ, và không còn được coi là một nghĩa vụ do Điều Răn Thứ Ba xác lập và thẩm quyền của Giáo Hội quy định.
Quyết định đầu tiên về thời điểm kết thúc việc đình chỉ nghĩa vụ ngày Chúa Nhật sẽ được thực hiện bởi các giám mục. Điều đó sẽ đến, sớm hay muộn.
Quyết định thứ hai sẽ dành cho các giáo xứ, về việc họ có kết thúc việc phát các thánh lễ trực tuyến hay không, như Đức Thánh Cha Phanxicô đã làm sau khi các nhà thờ ở Ý được mở cửa trở lại.
Quyết định thứ ba sẽ dành cho các giáo dân, về việc họ có trở lại nhà thờ hay không. Điều đó cũng vẫn còn được xem. Rất nhiều người sẽ không. Đó sẽ là một thách thức lớn về truyền giáo.
Một thách thức chính cho năm 2021 sẽ là việc đưa người Công Giáo trở lại tham dự Thánh lễ sau một năm khóa cửa, đóng cửa và hạn chế. Nhưng đó sẽ là một chặng đường khó khăn, vì đại dịch đã giết chết một thứ còn sót lại của nền văn hóa Công Giáo trước đây, là nghĩa vụ giữ ngày Chúa Nhật.
Source:National Catholic Register