Robert Royal, ngày 14 tháng 10 năm 2024 viết rằng: Một người bạn thông minh, chúng ta hãy gọi anh ấy là Randall Smith, vừa mời tôi quay lại Hoa Kỳ để tham dự một hội nghị tại Notre Dame về "trí tưởng tượng Công Giáo": "Tôi nghĩ rằng sẽ không có trí tưởng tượng nào đáng để viết về tại Thượng Hội đồng." Tôi không hoàn toàn bất đồng. Nhưng - bất chấp quang cảnh quan liêu khó chịu - tôi cũng không hoàn toàn đồng ý. Khi Giáo hội Duy nhất, Thánh thiện, Rôma, Công Giáo và Tông truyền, định chế tinh thần và đạo đức trung tâm của phương Tây và toàn bộ thế giới Kitô giáo, tham gia vào một hoạt động có phạm vi này, mặc dù tầm thường theo nhiều cách, nhưng nó có tác động thực sự. Và không chỉ trong Giáo hội. Mặc dù trong trường hợp này, tôi nghĩ, chủ yếu không phải là những tác động được những người tổ chức Thượng Hội đồng - và có thể là chính Đức Giáo Hoàng Phanxicô - đã nghĩ đến.

Một trong những điểm yếu dễ thấy của Thượng Hội đồng chính là thiếu trí tưởng tượng Công Giáo. Tôi ngày càng quan tâm đến chủ đề đó - và rất vui khi được phát biểu tại hội nghị khai mạc chương trình MFA do một cộng tác viên khác của bổn báo, James Matthew Wilson, sáng lập tại Đại học St. Thomas của Giáo sư Smith, vì thế giới đang trong tình trạng tự sát về mặt văn hóa. Và nếu không có một số nỗ lực văn hóa mới và mạnh mẽ - mà tôi nghĩ chỉ có Giáo hội mới có cơ hội cung cấp - chúng ta sẽ tiếp tục tiến tới ngày tận thế phản văn hóa.

Bên cạnh đó, ở Rome, thật khó để bỏ qua sức mạnh tuyệt đối của trí tưởng tượng Công Giáo giữa sự hiện diện đồ sộ của các nhà thờ, tượng, tranh vẽ, tranh ghép mà bạn thấy ở khắp mọi nơi. Và điều đó luôn có cách kích thích trí tưởng tượng.

Ngược lại, các đại biểu của thượng hội đồng tuần này được lên lịch thảo luận về "mô-đun" trên "Các nẻo đường". Nếu chính từ "mô-đun" - một thuật ngữ được đưa vào các nghiên cứu nhân văn vào những năm 1970 để làm cho chúng có vẻ hiện đại và khoa học hơn - không khiến bạn chán nản, sau nửa thế kỷ, về tình trạng của Giáo hội, tôi không biết phải nói gì.

Và trong trường hợp bạn nghĩ rằng điều đó không có gì là sai, thì có bốn phần trong "mô-đun" này mà các đại biểu sẽ được hướng dẫn cẩn thận trong vài ngày tới:

Một việc đào tạo chung và toàn diện
Sự phân định của Giáo hội đối với sứ mệnh
Quy trình ra quyết định
Minh bạch, trách nhiệm giải trình và đánh giá.

Những khái niệm trừu tượng này nghe có vẻ không khác gì những hướng dẫn của chính phủ mà giáo viên, quản trị viên, quan chức liên bang và tiểu bang, và mọi người khác trong thế giới chính trị phình to của chúng ta buộc phải dành thời gian cho mỗi ngày ở Châu Âu và Châu Mỹ.

Thật khó tin rằng những người tổ chức thượng hội đồng và chính giáo hoàng, bất kể hy vọng của họ là gì, đã nhận được điều này - phần mở đầu của mô-đun "Các nẻo đường" - từ một ủy ban soạn thảo mà không gửi trả lại:

“Giáo hội đồng nghị là một Giáo hội có mối quan hệ trong đó các động lực liên ngã tạo cấu trúc cho cuộc sống của một cộng đồng hướng đến sứ mệnh, mà cuộc sống của nó diễn ra trong bối cảnh ngày càng phức tạp. Cách tiếp cận được đề xuất ở đây không tách biệt mà nắm bắt được mối liên hệ giữa các trải nghiệm, cho phép chúng ta học hỏi từ thực tại, được đọc lại dưới ánh sáng của Lời Chúa, từ Truyền thống, từ các nhân chứng tiên tri, và cũng phản ảnh những sai lầm đã mắc phải”.

Phiên họp khai mạc Công đồng Trent năm 1545 của Nicolò Dorigati, 1711 [Museo Diocesano Tridentino, Trento, Ý]


Có lẽ tất cả chúng ta đều đồng ý rằng học hỏi từ thực tại và tôn giáo của chúng ta không phải là một ý tưởng tồi. Đối với phần còn lại, bài học mà thượng hội đồng có thể đang dạy cho Giáo hội là - vô tình - một bài học hay. Cụ thể là, nếu đây là loại ngôn ngữ mà bạn nghĩ sẽ dẫn đến "sự phân định trong Chúa Thánh Thần" và làm phẳng Giáo hội "hình kim tự tháp" (Đức Hồng Y Hollerich) thành một Giáo hội đồng nghị hơn, thì rất nhiều người mà bạn được cho là sẽ lắng nghe sẽ có phản ứng khá mạnh mẽ.

Và có một hy vọng rất hiện thực là những khái niệm trừu tượng sẽ đơn giản biến mất và tập chú vào thực tại của những gì còn lại sẽ là thành tựu thực sự, nếu có, của tính đồng nghị.

Bởi vì rõ ràng là ngay cả một số người đam mê đồng nghị cũng buộc phải tìm ra những điều tốt đẹp nghịch lý đến từ quá trình này, vì những thay đổi tiến bộ đối với phụ nữ, LGBT và phần còn lại của danh sách mong muốn sẽ không xuất hiện ngay bây giờ, hoặc có lẽ là không bao giờ. Như một đại biểu đã nói (theo một nguồn tin của Dòng Tên Hoa Kỳ), "Có vẻ như thay vì chơi một trò chơi, chúng ta chỉ tập trung vào trại huấn luyện. Thay vì viết nhật ký về sứ mệnh, có vẻ như chúng ta đang viết một cuốn sổ tay huấn luyện. Nhưng chúng ta nên khám phá lại vẻ đẹp của việc chơi một trận bóng đá, chứ không phải ở trại huấn luyện liên tục."

Người ta cảm thấy hơi tiếc cho phần lớn các đại biểu, những người có vẻ là một nhóm người Công Giáo đàng hoàng, bị buộc phải nói quá thường xuyên về cùng một số ít ý tưởng và thuật ngữ chính, khi điều thực sự cần thiết là phải ra ngoài và làm những gì họ đã gần như đồng ý chung cần phải làm: tham gia nhiều hơn vào các hoạt động bản thân với những người khác ở mọi bình diện, đặc biệt chú ý đến việc đào tạo và giáo dục trẻ em, và ý thức mới về việc trở thành những nhà truyền giáo, ngay cả những người giáo dân, một "giáo hội trong sứ mệnh".

Nhưng đó không hoàn toàn y như nhau khi nói về việc là “một Giáo hội đồng nghị trong sứ mệnh” và là những nhà truyền giáo. Các đại biểu dường như thường có ý nói đến vế sau, mặc dù họ nói vế trước, có lẽ vì chúng ta đang ở trong một triều giáo hoàng của nỗi sợ hãi giáo hội. Nơi mà hoạt động truyền giáo trực tiếp bị kỳ thị là “cải đạo”.

Tuy nhiên, ngay cả khi lặp lại một phạm vi hẹp các chủ đề, đôi khi vẫn xuất hiện một điều gì đó vững chắc – một điều gì đó nghịch lý – ví dụ như trong cuộc họp báo hôm nay, Paolo Ruffini, người phát ngôn của Thượng hội đồng, đã tóm tắt các “cuộc can thiệp” đã diễn ra trong vài ngày qua. Hầu hết chỉ là những gì bạn mong đợi. Nhưng ông cũng đề cập rằng một điểm đã nảy sinh – một điều rất cần thiết trong những năm gần đây – rằng luật giáo hội, các quy tắc nội bộ chi phối Giáo hội, không nên chỉ được coi là hạn chế, mà thực tế là sự bảo vệ chống lại chủ nghĩa giáo sĩ trị.

Trong thế giới nói tiếng Anh, chúng ta sẽ gọi đây là hệ thống luật pháp chứ không phải con người. Điều này có vẻ như đi ngược lại với tất cả sự nhấn mạnh liên ngã trong thượng hội đồng, nhưng thực sự đã phát hiện ra một điểm quan trọng, và không chỉ đối với luật giáo hội. Luật có thể là "một con lừa - một thằng ngốc" như Dickens đã nói một cách hùng hồn trong Oliver Twist. Nhưng nếu không có luật, chúng ta sẽ phụ thuộc vào những người ở nhiều chức vụ khác nhau. Luật tốt, các thông lệ tốt, các kỷ luật tốt thực sự là giải thoát, công cụ của công lý, một điều cần thiết tuyệt đối không thể coi nhẹ.

Có thể không có nhiều trí tưởng tượng của người Công Giáo trong hội trường của thượng hội đồng. Nhưng khi những hiểu biết sâu sắc như vậy nảy sinh, thì có một sự kiểm tra thực tại đang diễn ra, chính là vì không có chút không thực tại nào trong các thủ tục chính thức. Đây có vẻ hơi nghịch lý, nhưng việc thiếu trí tưởng tượng thực sự có thể khiến một số đại biểu của hội đồng nghĩ ra những suy nghĩ mới.