Theo hãng tin AsiaNews, bị bắt vào năm 2011, anh Hồ Đức Hòa vừa được trả tự do sớm nhờ kháng cáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Anh bị kết án 13 năm tù vào năm 2013 vì tham gia vào các hoạt động bị coi là "nhằm lật đổ chính quyền của nhân dân". Thực tế, tất cả những gì anh làm đều chỉ là thành viên tích cực của Giáo phận Vinh và làm việc với một hãng thông tấn do các Cha Dòng Chúa Cứu Thế điều hành.
Trong một cuộc phỏng vấn với Đài Á Châu Tự Do, nhà hoạt động nói về thời gian ở tù, bày tỏ sự tiếc nuối vì không thể ở bên gia đình trong vài năm gần đây, nhưng cũng cảm thấy nhẹ nhõm khi cuối cùng đã đến Hoa Kỳ sau nhiều lần kêu gọi của Bộ Ngoại giao.
Anh nói, “Tâm tư đầu tiên của tôi là tôi nhớ mẹ tôi,” và “người cha đã mất của tôi, người đã qua đời khi tôi ở trong tù; và em trai tôi, người cũng đã chết khi tôi ở trong tù. ”
Đối với nhà hoạt động, người bị giam giữ ở bốn nơi khác nhau, tạm thời ở ba nơi và vĩnh viễn ở một, “trại giam ở tỉnh Nghệ An là nơi tồi tệ nhất về điều kiện sống”.
Nhận định rằng, ông “sống trong khu vực dành cho tù nhân chính trị, được tách biệt với khu vực dành cho tù nhân bình thường”, ông “nhanh chóng nhận ra sự kỳ thị đối với tù nhân chính trị ngay sau khi đến mỗi trại giam.”
Những điều kiện ấy tồi tệ đến nỗi, “chúng tôi phải sống trong những phòng giam nóng và nhỏ xíu và nằm cạnh nhà vệ sinh. Nước bị ô nhiễm đến nỗi chúng tôi thường bị đau mắt và ngứa sau khi tắm xong”.
Hòa tìm thấy niềm an ủi khi đọc Kinh thánh và các sách tôn giáo, mà ban đầu, anh có thể tham khảo mỗi ngày.
Trong thời gian anh ở “trại tạm giam, tôi được phép nhận sách thánh và đọc chúng hàng ngày”, nhưng “mọi thứ đã thay đổi kể từ năm 2020, khi tôi ở Trại giam Nam Hà. Họ thắt chặt chính sách và chỉ cho phép tôi đọc sách thánh mỗi tuần một lần - vào Chúa nhật hàng tuần”.
Khi “Tôi mạnh mẽ đòi hỏi quyền được đọc sách thánh hàng ngày, họ đã ban hành một văn bản cáo buộc tôi vi phạm nội quy của trung tâm giam giữ. Sau đó tôi tuyệt thực 10 ngày để đấu tranh giành quyền đọc sách thánh”.
Theo quan điểm của anh, “thực hành tôn giáo là một quyền lợi, không phải là một ân huệ. Tuy nhiên, họ không thay đổi chính sách hà khắc của mình đối với các tù nhân tôn giáo. Tôi đã rất yếu trong thời gian tuyệt thực và sức khỏe của tôi đã xấu đi đáng kể kể từ đó”.
Hiện Hòa đang sống tự do ở Hoa Kỳ, nơi anh đến vào ngày 11 tháng 5, trước chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Washington dự hội nghị thượng đỉnh với các nước Đông Nam Á khác.
Tuy nhiên, anh vẫn chưa quên nỗi đau khổ của những tù nhân khác, những người mà anh hy vọng sẽ chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của họ nhiều nhất có thể.
Anh nói, “Chúng tôi sẽ ở với các bạn, cầu nguyện cho các bạn và tiếp tục nỗ lực vận động giúp các bạn được trả tự do, cũng như được chăm sóc tốt hơn, đặc biệt là cho những người có vấn đề sức khỏe trầm trọng.”
Trong trường hợp của anh, Đức Hòa được trả tự do sớm, sau chín năm, vì sức khỏe kém. Sau khi bị từ chối điều trị y tế, anh ta bị đau bụng, tăng huyết áp, tê dại chân tay và suy nhược, điều mà anh từng tiết lộ với gia đình trong một bức thư gửi ba năm trước.
Kể từ năm 2016, các nhà hoạt động và blogger Việt Nam đã trở thành mục tiêu của một chiến dịch chống bất đồng chính kiến của chính phủ. Những người chỉ trích phải đối mặt với sự quấy nhiễu, đe dọa, giám sát và thẩm vấn của cảnh sát, và thường bị giam giữ trước khi xét xử trong thời gian dài mà không được tiếp cận với luật sư.