SAIGÒN - Vào lúc 10 giờ 00 ngày thứ bảy 24/9/2011, tại dòng Chúa Cứu Thế, Sài Gòn, đã có buổi gặp gỡ các nghệ nhân Công giáo do nhà sách Đức Mẹ Hằng Cứu Giúp tổ chức. Đặc biệt là sự có mặt của Đức Cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi, Giám mục phó GP Qui Nhơn, Chủ tịch Ủy ban Giám Mục về Nghệ Thuật Thánh, trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam.
Xem hình ảnh
Chương trình đã dành đến 50 phút để tiếp đón quí khách. Đúng 10 giờ 00, chương trình được khai mạc với lời cầu nguyện đầu giờ.
Linh mục Vinh Sơn Phạm Trung Thành, Bề trên Giám tỉnh dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam, Tổng thư ký Ủy ban Nghệ Thuật Thánh, đã giới thiệu đây là lần đầu tiên trong lịch sử Giáo Hội Công giáo Việt Nam một vị Giám mục có trách nhiệm trong lãnh vực Nghệ Thuật Thánh đã gặp gỡ anh chị em văn nghệ sĩ, nghệ nhân Công giáo. Được biết Đức Cha Matthêô vừa tham dự hội thảo của Ủy ban Giám mục về Nghệ Thuật Thánh ngày 14/9/2011 vừa qua; sau đó Đức Cha đã lên đường sang Pháp thuyết trình về vị thánh giám mục Cuénot Thể đã hy sinh mạng sống mình vì đức tin nhân kỷ niệm 150 năm ngày mất của Ngài tại nhà thờ Gò Thị, Qui Nhơn.
Cha Vinh Sơn cho biết thêm, HĐGMVN đã chọn Đức Cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi vì không những Ngài là vị giám mục có kiến thức về thần học mà còn có khả năng về nghệ thuật. Ai đến giáo phận Qui Nhơn thì có thể thưởng lãm tranh của Ngài; được ngắm nhà thờ Gò Thị vì trước khi đi du học, Đức Cha chính là tác giả bản thiết kế nhà thờ đó.
Tiếp đó, Đức Cha Matthêô đã trình bày huấn từ của mình trước 300 anh chị em văn nghệ sĩ Công giáo đã cộng tác với nhà sách Đức Mẹ trong lãnh vực văn hóa và những anh chị em nghệ nhân, là những người trực tiếp làm ra những sản phẩm mỹ thuật, có vị trí quan trọng trong văn hóa Công giáo và những sản phẩm trực tiếp phục vụ cho việc tế lễ Thiên Chúa như chén lễ, áo lễ, khăn bàn thờ…trong đó có nhiều nghệ nhân không phải là người Công giáo.
Đức Cha nói rằng nghệ thuật là con đường dẫn đưa chúng ta đến với Thiên Chúa đồng thời lưu lại tài danh và trí tuệ của mình. Nếu ai đã sang Âu Châu thì điều làm người ta thán phục và trầm trồ khen ngợi là những công trình và những tác phẩm nghệ thuật. Từ những công trình phi vật thể như sách vở, thánh ca, còn có những công trình kiến trúc, những thánh đường nguy nga, những bức tượng sống động, những bức họa hay những phần trang trí còn lưu lại và được người ta trân trọng. Đó là một gia tài, không những của một nước mà còn là của thế giới nữa….
Qua tác phẩm nghệ thuật người ta nhận ra vẻ đẹp của Thiên Chúa mà những người đi trước đã cảm nghiệm được và dùng bàn tay của mình họa lại. Tất cả chúng ta đều bị thu phục bởi cái đẹp của ngôn từ, của nhạc, của hình thể vì thế chỗ đứng của văn nghệ sĩ nói chung và người làm công tác mỹ thuật Kitô giáo nói riêng rất quan trọng.
Theo Công đồng Vaticano II, trong Hiến chế phụng vụ Hội thánh thì Nghệ Thuật Thánh là đỉnh cao của nghệ thuật Kitô giáo, là chóp đỉnh của một kim tự tháp mà tất cả nền mỹ thuật Kitô giáo hướng về và đem lại một sự thống nhất với những giá trị rất tiêu biểu. Tuy vậy, chúng ta vẫn chưa có một sự hướng dẫn cụ thể giúp cho việc sáng tác các công trình đạt kết quả tốt hơn…
Những sản phẩm anh chị em làm ra không phải chỉ có giá trị kinh tế mà Thiên Chúa còn cho anh chị em cơ hội tạo ra cách sinh sống và Ngài còn muốn đây là dịp để chúng ta khám phá ý định của Ngài….
Phần trình bày của Đức Cha khá dài nhưng mọi người vẫn chăm chú lắng nghe, cụ thể là bước sang phần phát biểu ý kiến, nhiều người đã đặt câu hỏi rất gần với nhịp sinh hoạt tôn giáo.
Nhà thơ Lê Đình Bảng – một cộng tác viên tổ chức những sự kiện Đức Tin & Văn Hóa của Nhà Sách – phát biểu”
“ - Xin đề nghị sau buổi gặp gỡ này, nên có một cái gì định kỳ hoặc bất định kỳ tùy theo lịch phụng vụ, tùy theo thời vụ mùa màng ngoài thị trường, tùy theo chủ đề của Giáo hội hoặc xã hội, nên cho gặp gỡ như thế này, tổ chức nhỏ hơn hoặc lớn hơn hoặc chuyên môn hơn vì theo ngành nghệ nhân của anh em là các loại hình nghệ thuật”.
Một nghệ nhân chuyên làm đèn cầy đặt câu hỏi về sự boăn khoăn của anh, không biết mình có lừa bịp Chúa và Giáo hội hay không vì trong Kinh Thánh nói nến Phục Sinh phải được làm bằng sáp ong tinh tuyền, nhưng hiện nay anh làm bằng Pa-ra phin.
Một ca sĩ thắc mắc rằng: khi anh đi hát nhiều người có ý kiến rằng các bài anh hát nên biến tấu giai điệu cho phù hợp với giới mà mình hát phục vụ. Như thế đúng hay sai?
Trong buổi gặp gỡ hôm nay, cuốn sách Nghệ Thuật Công Giáo của tác giả Nguyễn Hưng được gởi đến người dự với giá 180 ngàn đồng, anh đã có một chút tâm tình qua lời phát biểu. Quyển sách của anh có các tác phẩm nghệ thuật của nghệ nhân trên thế giới, tuy được biên soạn có tính cá nhân nhưng hữu ích cho nghệ nhân vì có những chia sẻ, suy nghĩ về nghệ thuật.
Một ý kiến khác: Năm 1965, HĐGM miền Nam đã chủ động đứng ra tổ chức buổi hội nghị về tranh. Một tờ báo đã ghi nhận và đăng tải sự kiện ấy. Từ đó đến nay là một thời gian khá dài, Giáo hội chỉ chú ý đến mục vụ, thần học, tín lý, giáo điều mà chưa chú ý đến văn nghệ sĩ. Vậy khi họp, HĐGM nên có một số vấn đề tới văn hóa – nghệ thuật.
Một người khác cho rằng Môn Nghệ Thuật Thánh cần được giảng dạy trong Đại chủng viện.
Một ca sĩ khác cho rằng, người nghệ sĩ cần sống bằng cái tâm. Nghệ thuật bên ngoài hướng về cái đẹp cái chân cái thiện, người nghệ sĩ Công giáo cần thổi một cái hồn vào tác phẩm nghệ thuật từ niềm tin vào Thiên Chúa. Cần có chương trình đào luyện để có tầng lớp kế thừa.
Một ý kiến nói rằng khi sử dụng ảnh tượng, nên bỏ lớp bọc nilon bên ngoài để tỏ lòng kính trọng khi thờ phượng.
Một linh mục nói ngắn gọn rằng, mới đây, một nhà khoa học đã tìm ra một ngôi sao cách chúng ta 200 năm ánh sáng. Đó là điều không thể tưởng tượng được. Thế nên cần đề cao vai trò văn nghệ sĩ Việt Nam hơn nữa!
Đức Cha đã lắng nghe các ý kiến trên. Buổi gặp gỡ các nghệ nhân Công giáo được kết thúc bằng lời cầu nguyện chung.
Tiệc họp mặt buffet tại Nhà Sinh Hoạt Mục Vụ tạo cơ hội gặp gỡ, trò chuyện giữa người tham dự thật rộn ràng, có cả quà mừng bổn mạng Đức Cha, có tiếng hát vui của ba ca sĩ.
Buổi gặp gỡ các nghệ nhân Công giáo kết thúc thành công tốt đẹp.
Xem hình ảnh
Chương trình đã dành đến 50 phút để tiếp đón quí khách. Đúng 10 giờ 00, chương trình được khai mạc với lời cầu nguyện đầu giờ.
![]() |
Cha Vinh Sơn cho biết thêm, HĐGMVN đã chọn Đức Cha Matthêô Nguyễn Văn Khôi vì không những Ngài là vị giám mục có kiến thức về thần học mà còn có khả năng về nghệ thuật. Ai đến giáo phận Qui Nhơn thì có thể thưởng lãm tranh của Ngài; được ngắm nhà thờ Gò Thị vì trước khi đi du học, Đức Cha chính là tác giả bản thiết kế nhà thờ đó.
Tiếp đó, Đức Cha Matthêô đã trình bày huấn từ của mình trước 300 anh chị em văn nghệ sĩ Công giáo đã cộng tác với nhà sách Đức Mẹ trong lãnh vực văn hóa và những anh chị em nghệ nhân, là những người trực tiếp làm ra những sản phẩm mỹ thuật, có vị trí quan trọng trong văn hóa Công giáo và những sản phẩm trực tiếp phục vụ cho việc tế lễ Thiên Chúa như chén lễ, áo lễ, khăn bàn thờ…trong đó có nhiều nghệ nhân không phải là người Công giáo.
Đức Cha nói rằng nghệ thuật là con đường dẫn đưa chúng ta đến với Thiên Chúa đồng thời lưu lại tài danh và trí tuệ của mình. Nếu ai đã sang Âu Châu thì điều làm người ta thán phục và trầm trồ khen ngợi là những công trình và những tác phẩm nghệ thuật. Từ những công trình phi vật thể như sách vở, thánh ca, còn có những công trình kiến trúc, những thánh đường nguy nga, những bức tượng sống động, những bức họa hay những phần trang trí còn lưu lại và được người ta trân trọng. Đó là một gia tài, không những của một nước mà còn là của thế giới nữa….
Qua tác phẩm nghệ thuật người ta nhận ra vẻ đẹp của Thiên Chúa mà những người đi trước đã cảm nghiệm được và dùng bàn tay của mình họa lại. Tất cả chúng ta đều bị thu phục bởi cái đẹp của ngôn từ, của nhạc, của hình thể vì thế chỗ đứng của văn nghệ sĩ nói chung và người làm công tác mỹ thuật Kitô giáo nói riêng rất quan trọng.
Theo Công đồng Vaticano II, trong Hiến chế phụng vụ Hội thánh thì Nghệ Thuật Thánh là đỉnh cao của nghệ thuật Kitô giáo, là chóp đỉnh của một kim tự tháp mà tất cả nền mỹ thuật Kitô giáo hướng về và đem lại một sự thống nhất với những giá trị rất tiêu biểu. Tuy vậy, chúng ta vẫn chưa có một sự hướng dẫn cụ thể giúp cho việc sáng tác các công trình đạt kết quả tốt hơn…
Những sản phẩm anh chị em làm ra không phải chỉ có giá trị kinh tế mà Thiên Chúa còn cho anh chị em cơ hội tạo ra cách sinh sống và Ngài còn muốn đây là dịp để chúng ta khám phá ý định của Ngài….
Phần trình bày của Đức Cha khá dài nhưng mọi người vẫn chăm chú lắng nghe, cụ thể là bước sang phần phát biểu ý kiến, nhiều người đã đặt câu hỏi rất gần với nhịp sinh hoạt tôn giáo.
Nhà thơ Lê Đình Bảng – một cộng tác viên tổ chức những sự kiện Đức Tin & Văn Hóa của Nhà Sách – phát biểu”
“ - Xin đề nghị sau buổi gặp gỡ này, nên có một cái gì định kỳ hoặc bất định kỳ tùy theo lịch phụng vụ, tùy theo thời vụ mùa màng ngoài thị trường, tùy theo chủ đề của Giáo hội hoặc xã hội, nên cho gặp gỡ như thế này, tổ chức nhỏ hơn hoặc lớn hơn hoặc chuyên môn hơn vì theo ngành nghệ nhân của anh em là các loại hình nghệ thuật”.
Một nghệ nhân chuyên làm đèn cầy đặt câu hỏi về sự boăn khoăn của anh, không biết mình có lừa bịp Chúa và Giáo hội hay không vì trong Kinh Thánh nói nến Phục Sinh phải được làm bằng sáp ong tinh tuyền, nhưng hiện nay anh làm bằng Pa-ra phin.
Một ca sĩ thắc mắc rằng: khi anh đi hát nhiều người có ý kiến rằng các bài anh hát nên biến tấu giai điệu cho phù hợp với giới mà mình hát phục vụ. Như thế đúng hay sai?
Trong buổi gặp gỡ hôm nay, cuốn sách Nghệ Thuật Công Giáo của tác giả Nguyễn Hưng được gởi đến người dự với giá 180 ngàn đồng, anh đã có một chút tâm tình qua lời phát biểu. Quyển sách của anh có các tác phẩm nghệ thuật của nghệ nhân trên thế giới, tuy được biên soạn có tính cá nhân nhưng hữu ích cho nghệ nhân vì có những chia sẻ, suy nghĩ về nghệ thuật.
Một ý kiến khác: Năm 1965, HĐGM miền Nam đã chủ động đứng ra tổ chức buổi hội nghị về tranh. Một tờ báo đã ghi nhận và đăng tải sự kiện ấy. Từ đó đến nay là một thời gian khá dài, Giáo hội chỉ chú ý đến mục vụ, thần học, tín lý, giáo điều mà chưa chú ý đến văn nghệ sĩ. Vậy khi họp, HĐGM nên có một số vấn đề tới văn hóa – nghệ thuật.
Một người khác cho rằng Môn Nghệ Thuật Thánh cần được giảng dạy trong Đại chủng viện.
Một ca sĩ khác cho rằng, người nghệ sĩ cần sống bằng cái tâm. Nghệ thuật bên ngoài hướng về cái đẹp cái chân cái thiện, người nghệ sĩ Công giáo cần thổi một cái hồn vào tác phẩm nghệ thuật từ niềm tin vào Thiên Chúa. Cần có chương trình đào luyện để có tầng lớp kế thừa.
Một ý kiến nói rằng khi sử dụng ảnh tượng, nên bỏ lớp bọc nilon bên ngoài để tỏ lòng kính trọng khi thờ phượng.
Một linh mục nói ngắn gọn rằng, mới đây, một nhà khoa học đã tìm ra một ngôi sao cách chúng ta 200 năm ánh sáng. Đó là điều không thể tưởng tượng được. Thế nên cần đề cao vai trò văn nghệ sĩ Việt Nam hơn nữa!
Đức Cha đã lắng nghe các ý kiến trên. Buổi gặp gỡ các nghệ nhân Công giáo được kết thúc bằng lời cầu nguyện chung.
Tiệc họp mặt buffet tại Nhà Sinh Hoạt Mục Vụ tạo cơ hội gặp gỡ, trò chuyện giữa người tham dự thật rộn ràng, có cả quà mừng bổn mạng Đức Cha, có tiếng hát vui của ba ca sĩ.
Buổi gặp gỡ các nghệ nhân Công giáo kết thúc thành công tốt đẹp.
