NHẬT KÝ TANG LỄ CHA GIUSE TRẦN HỮU THANH
THỨ TƯ, NGÀY 24.10.2007
Khoảng 2 giờ ngày 24. 10.2007, cha Giuse Trần Hữu Thanh trút hơi thở bình an trong sự chăm sóc của anh em trong Tu viện và của các bác sĩ. Thi hài ngài mau chóng được chuyển về phòng của ngài trong tu viện giữa lời kinh tiếng hát của anh em trong Dòng và của thân nhân. Tiếng chuông nhà thờ giữa đêm khuya nhỏ từng giọt một nghe thổn thức và linh thiêng.
Khoảng 17 giờ 30, cha Giuse Trịnh Ngọc Hiên chủ sự nghi thức tẩm liệm. Rồi cộng đoàn rước linh cữu Cha Giuse từ tu viện ra nhà thờ làm lễ. Thế là ngài giã từ toà tu viện thân yêu, nơi cha yêu mến và gắn bó, nơi khởi đầu và kết thúc cuộc đời tu trì và phục vụ của mình, nơi ngài có biết bao kỷ niệm thiêng liêng ghi dấu. Giã ừ để tiến vào ngôi nhà rộng lớn hơn là cung lòng đầy yêu thương của Chúa Cha nhân từ.
Tin Cha Giuse qua đời được loan đi nhanh hơn “điện giật” giữa các cá nhân và các nhóm đạo đức ở Hà Nội, cho nên, suốt ngày giáo dân thay nhau viếng linh cữu và cầu nguyện cho ngài. Đêm đã khuya mà người đến viếng linh cữu và cầu nguyện cho Cha Giuse đông như trảy hội lên đền kính Đức Mẹ vào mỗi ngày thứ bẩy. Nhìn đâu cũng thấy những gương mặt thân quen đến từ các giáo xứ khác nhau trong thành phố. Hoàn cảnh đã khiến cho người Công giáo Hà Nội gắn kết và hiệp thông với nhau rất cụ thể và sống động.
THỨ NĂM, NGÀY 25.10.2007
Ngươì đến viếng linh cữu cho Cha Giuse còn đông hơn hôm qua. Đấy là các tập thể và cá nhân đến từ các tỉnh Miền Bắc: Hải Dương, Hưng Hoá, Ninh Bình, Thái Bình, Phú Thọ, Hà Tây, Sơn La, v.v. Phần lớn đến từ những nơi ngài đã bị tù đầy, quản chế, hay những nơi thường hay về Đền Đức Mẹ HCG hành hương rồi gặp ngài ở đây, hay là các giáo xứ đang được quý cha DCCT Hà Nội giúp mục vụ hay giảng đại phúc.
Trong số các đoàn đến đăng ký viếng, người ta thấy có phái đoàn đại diện Đại Chủng viện Thánh Giuse Hà Nội gồm có cha Hưng và cha Trần Văn Hoà cùng một số thầy chủng sinh; phái đoàn đại diện Giáo phận Hưng Hoá gồm có Đức cha Antôn Vũ Huy Chương cùng một số linh mục và nữ tu và phái đoàn của Tổng Giáo phận Hà Nội do cha Tổng Đại diện Giuse Đặng Đức Ngân dẫn đầu cùng với sự tham dự của đông đảo quý linh mục tu sĩ trong Tổng Giáo Phận.
Cha Giuse Đặng Đức Ngân, vị tân giám mục của Giáo phận Lạng Sơn, trong lời phân ưu trước linh cữu Cha Giuse, đã nói rằng: Các ngài nghiêng mình kính cẩn Cha Giuse- một con người, một cách sống, một chọn lựa đức tin, một người đã dám can đảm sống chứng tá cho đức tin của mình trong hoàn cảnh khó khăn mà không phải ai cũng hiểu. Nhưng khi đã hiểu thì phải nghiêng mình cảm phục và yêu mến.
Đức Giám Mục Thái Bình gửi lời phân ưu qua điện thoại. Đức Giám mục Mỹ Tho cũng gửi thư phân ưu. Đặc biệt Đức Tổng Giám Mục Hà Nội, cha Giuse Ngô Quang Kiệt, đã gửi đến Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế VN và Tu viện Hà Nội bức thư sau đây:
Kính gửi Cha Giám Tỉnh DCCT Việt Nam
Cha Bề trên DCCT Hà Nội
Tôi xin chia buồn với Quý Cha, Nhà Dòng và thân nhân về sự ra đi của cha Già Giuse Trần Hữu Thanh. Ngài ra đi là một mất mát lớn không chỉ đối với Nhà Dòng mà còn đối với xã hội và đặc biệt với Giáo phận Hà Nội. Ngài đã có nhiều công đóng góp cho Giáo Hội như soạn sách Giáo lý, hiệu đính bản dịch Kinh Thánh. Đóng góp cho xã hội bằng bảo vệ nền luân lý và sự công bằng. Từ nhiều năm qua, sự hiện diện của ngài tại Hà Nội đã góp phần đem lại niềm vui tươi, sự khích lệ cho anh em và cho mọi người.
Tôi đang bận ở xa không thể về dự lễ tang của ngài, xin hiệp ý với Nhà Dòng và anh em cầu nguyện cho ngài. Xin Chúa thương đưa linh hồn cha già mau về hưởng hạnh phúc với Chúa.
Thân ái
Giuse Ngô Quang Kiệt
Tổng Giám mục Hà Nội
Các thánh lễ cầu nguyện cho Cha Giuse Trần Hữu Thanh được cử hành suốt ngày do các anh em trong Tu viện DCCT Hà Nội và các anh em DCCT trở về từ các cộng đoàn địa phương như Vũng Tầu, Sài Gòn, Vinh, Huế, Quảng Ngãi. Cha Giám Tỉnh vừa đắc cử của DCCT Việt Nam, Vinhsơn Phạm Trung Thành cùng quý cha Tu viện DCCTSài Gòn cử hành một thánh lễ trong thể vào lúc 18 giờ 30. Có cha Bosco Phạm Minh Thiện DCCT, học trò của Cha Trần Hữu Thanh và cha Đỗ Bá Ái, linh mục gốc giáo phận Huế và Nha Trang, cả hai từ Hoa Kỳ về Việt Nam phục vụ cũng đến Hà Nội tham dự lễ tang.
Trong thánh lễ cuối ngày vào lúc 21 giờ, với sự tham dự và cầu nguyện của các anh em đệ tử DCCT Hà Nội, của các thành viện Hội Gia đình cùng theo Chúa Giáo xứ Thái Hà và của các sinh viên Công giáo tại Hà Nội, Cha Gioan Nguyễn Ngọc Nam Phong, DCCT Hà Nội đã chia sẻ một bài thật hay. Ngài cho biết cha Giuse là một người tu hành mẫu mực, một người cha nhân từ và là một sinh viên xuất sắc đã học cho đến giờ chết.
THỨ SÁU, NGÀY 26.10.2007
Thánh lễ nhất cầu nguyện cho ngài tại nhà thờ Thái Hà cử hành lúc 5 giờ 30. Thánh lễ thứ hai: Lễ an táng cử hành lúc 8 giờ. Đông đảo giáo dân và tu sĩ nam nữ trở về từ nhiều nơi, thuộc các giáo phận và dòng tu khác nhau đã tham dự thánh lễ này. Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên chủ tế. Có Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giám mục Bùi Chu và khoảng hơn 60 linh mục đồng tế.
Mở đầu thánh lễ, Đức Giám Mục Hải Phòng đã mời gọi cộng đoàn tạ ơn Chúa vì Chúa đã ban cho Nhà Dòng, cho Giáo Hội và xã hội một quà tặng quý giá là Cha Giuse Trần Hữu Thanh. Khi chia sẻ lời Chúa, Đức Giám Mục đã dành cho Cha Giuse những lời tổng kết cuộc đời thật sâu sắc và xác đáng bằng một cung giọng rất rất mạnh mẽ và truyền cảm. Nguyên văn nội dung bài giảng như sau:
Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,
Chúng ta cùng tiễn đưa một câu Đại thụ của Dòng Cứu Thế Việt Nam và cũng là của hàng Giáo sĩ Việt Nam. Với 92 tuổi đời và 65 năm Linh mục, cha Cố Giuse quả thật đã cộng tác viết lên những trang sử đẹp của Giáo Hội và Quê hương Việt Nam. Trang sử của mồ hôi, nước mắt và cả máu nữa! Quãng đường mà Ngài đã đi trong hành trình làm người và làm con Chúa thật dài và thật đẹp. Hôm nay Ngài đã kết thúc hành trình ấy. Chúng ta tiễn đưa Ngài với sự ngưỡng mộ và yêu mến, đồng thời chúng ta hiệp lời cầu nguyện xin Chúa đón nhận Cha Cố Giu-se vào hưởng hạnh phúc vĩnh cửu. Phụng vụ của Hội Thánh không cho phép chúng ta ca ngợi một con người chỉ vì một con người. Tuy nhiên, hôm nay, trong giờ phút linh thiêng và cảm động này, chúng ta cùng chiêm ngưỡng những nét đẹp cuộc đời của Ngài để qua đó, chúng ta biết tạ ơn Chúa vì những ơn huệ người đã ban cho chúng ta qua Cha Cố Giuse.
1- Trước hết, chúng ta thấy nơi cuộc đời của Cha Cố Giuse một chứng nhân của chân lý. Sinh ra trong một gia đình là hậu duệ của những chứng nhân Tin Mừng, vì có ông nội và nhiều ngươi thân của Ngài đã tử vì đạo năm 1885, Cha Cố Giuse đã sống như một chứng nhân của Chân lý. Nếu chế độ chính trị trước năm 1975 tại Miền Nam đã gây khó dễ vì Ngài đứng đầu một ủy ban chống tham với 301 Linh mục cùng ủng hộ hộ, thì xã hội sau 1975 cũng không ưa gì Ngài, vì sau đó, từ năm 1980 đến năm 1984, Ngài đã bị quản chế tại Ba Vì, và rồi tại Trần Nội, thuộc Giáo phận Hải Phòng cho đến năm 1988. Vâng, chân lý thì không phụ thuộc vào màu cờ sắc áo, chân lý không hệ
lụy vào sức mạnh, không xu thời, nhưng Chân lý là tiếng nói của lẽ phải, của lương tâm, phản ánh lề luật của chính Thiên Chúa. Trong hoàn cảnh thuận lợi cũng như không thuận lợi, Cha Cố Giuse luôn rao giảng Lời Chân lý của Đức Giêsu, Đấng là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống. Việc loan báo Lời Chân lý đã là lý do dẫn đến những gian truân thử thách, những lao nhọc vất vả, nhưng Cha Cố Giuse đã vui vẻ đón nhận, vì phẩm giá con người, vì ơn cứu độ và phần rỗi của anh em. Cha Cố Giuse đã cố gắng suốt đời để noi gương Thày Chí Thánh là Đức Giê-su, Đấng đã chấp nhận Thánh giá để thi hành Thánh ý của Chúa Cha và vì yêu mến nhân loại.
2- Chúng ta còn thấy nơi cuộc đời của Cha Cố Giu-se hình ảnh một nhà truyền giáo miệt mài. Từ những năm 60, Ngài đã phụ trách công tác đào tạo các Linh mục thừa sai của Tỉnh dòng. Những hoạt động truyền giáo của Cha Cố Giuse thật đa dạng: dạy học, viết sách, gặp gỡ giao lưu với nhiều tầng lớp xã hội khác nhau. Sau này, Ngài không lùi bước trong hòa cảnh quản chế. Mặc dù thiếu thốn mọi phương tiện, Cha Cố Giuse vẫn miệt mài loan báo Đức Giêsu và tận tụy phục vụ Giáo Hội của Người. Sống giữa những người nông dân nghèo của Giáo Hội miền Bắc, tại Trần Nội, thuộc Giáo phận Hải Phòng, Ngài đã trở nên người nghèo với họ, cùng họ cấy lúa, trồng rau, phát triển nông nghiệp. Với những cố gắng ấy, Ngài đã diễn tả hình ảnh một Đức Giêsu gần gũi giới bình dân, đồng hành với họ, huấn luyện và giúp đỡ họ giữa những điều bình dị của cuộc sống. Khi thực thi những điều ấy, Cha Cố Giuse đã sống lý tưởng của Dòng Chúa Cứu Thế, là đi đến với người nghèo tại những nơi xa xôi để loan Tin Mừng cho họ, như chính Đức Giê-su, Đấng đã được sai đi để “loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó” (Lc 4,8). Cha Cố Giuse đã nỗ lực truyền giáo qua những chia sẻ đời thường, đơn giản mà hiệu quả, bình dị mà sâu xa. Cha Cố Giuse đã ước muốn từ nơi Ngài quản chế, tức là tại Trần Nội, sẽ trở thành một cộng đoàn của Dòng Chúa Cứu Thế, và ước mơ của Ngài hôm nay đ•ã được thực hiện.
3- Và, mỗi ai được gặp Cha Cố Giu-se khi Ngài còn sống đều ghi nhận nơi Ngài sự lạc quan, phó thác. Từ những câu chuyện vui, hài ước và tinh tế, Ngài đã muốn đi vào lòng người và truyền đạt kiến thức cho họ. Lạc quan, vui vẻ và phó thác là lẽ sống của Ngài trong những năm tháng khó khăn. Ngay cả lúc ngồi trên xe lăn, Ngài vẫn có những mẩu chuyện vui, để lại nơi người gặp gỡ những kỷ niệm tốt đẹp. Những câu chuyện vui phản ánh thực tế cuộc đời, phản ánh nỗi niềm nhân thế, tặng cho mọi người những nụ cười và sự lạc quan. Một tác giả đã nói: “Người lạc quan là người thấy ánh sáng trong đếm tối dày đặc, người bi quan là người cố tắt ánh sáng ấy” (William Faulkner). Vâng Cha Cố Giu-se của chúng ta đã phụng sự Chúa và Giáo Hội trong niềm vui, với nụ cười. Ngài đã cảm nghiệm được ánh sáng trong đêm tối của những thử thách gian nan. ánh sáng ấy là Đức Giê-su, Đấng đã đến để soi cho nhân loại đang bước đi trong u tối.
Kính thưa cộng đoàn,
Chúng ta vừa ôn lại một vài nét đặc biệt của cuộc đời Cha Cố Giuse. Những nét đặc biệt ấy cũng chính là sứ điệp mà Thiên Chúa muốn nhắn gửi cho chúng ta qua cuộc đời của một vị Linh mục suốt đời đấu tranh cho chân lý, suốt đời tận tụy hy sinh để đem Đức Giê-su cho mọi người, để giúp mọi người phụng sự Chúa trong niềm vui, Đức Giê-su, trong giờ phút cảm động sau bữa tiệc ly đã thưa với Chúa Cha: “Con muốn rằng con ở đâu thì những người Cha đã ban cho con cũng sẽ ở đó với con, để họ chiêm ngưỡng vinh quang mà cha đã ban cho con” (Ga 17,24). Thật là xúc động và tự hào khi ý thức rằng, mỗi người chúng ta là một quà tặng Thiên Chúa Cha ban cho Con một mình là Đức Giêsu. Vâng, mỗi người chúng ta là một món quà của Thiên Chúa. Món quà này, chính Chúa Giêsu lĩnh nhận từ nơi Chúa Cha. Vì vậy Người muốn chúng ta cũng ở đó. Cha Cố Giuse là một món quà quý giá Chúa ban cho Chúa con để làm những công việc Chúa Con đã làm. Hôm nay, Ngài được lệnh ra đi về Nhà Cha, về nơi Chúa Giêsu đang hưởng vinh quang bất diệt. Xin cho Ngài được gặp gỡ Đấng mà Ngài đã suốt đời yêu mến và tận tâm phụng sự.
Hôm nay, Cha Cố Giuse đã rời xa chúng ta. Người ra đi để đáp lại tiếng gọi “H•y theo Thày” (Mc 1,17), tiếng gọi mà Ngài đã đáp trả từ khi lĩnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy, rồi Bí Tích Truyền chức. Tiếng gọi ấy đã vang lên trong suốt cuộc đời, đã hòa vào máu thịt của Ngài để làm nên nghị lực tông đồ. Xin Chúa cho chúng ta học nơi Cha Cố Giuse những nhân đức tốt lành để chúng ta xứng đáng là môn đệ của Đức Giê-su trong cuộc sống hôm nay. Amen.
***
Ngay khi kết thúc thánh lễ, Cha Vinhsơn Phạm Trung Thành, Giám tỉnh vừa đắc cử của DCCT Việt Nam, đã đại diện Nhà Dòng cám ơn quý đức cha, quý cha và anh chị em tín hữu hiện diện trong thánh lễ. Sau đó linh cữu Cha Giuse được rước về nhà thờ giáo xứ Phú Tảo, Hải Dương, nơi ngài phục vụ hơn 20 năm qua. Rất đông đảo giáo dân thuộc nhiều xứ trong vùng đã tụ họp ở đây cùng rất nhiều linh mục của Giáo phận Hải Phòng để kính viếng Cha Giuse và dâng lễ cầu nguyện cho ngài để bày tỏ lòng mến mộ và biết ơn ngài.
Cha Antôn Nguyễn Văn Ninh, Tổng Đại diện Giáo phận Hải Phòng, mời gọi cả cộng đoàn cầu nguyện cho Cha Giuse tại vùng đất mà ngài đã đồng hành cùng bao nhiêu con người, nơi ngài đã đổ mồ hôi và nước mắt xuống làm phong phúc đức tin không chỉ cho họ đạo Trần Nội mà còn cho cả Giáo phận Hải Phòng. Trong bài giảng, cha Nguyễn Chấn Hưng, Quản hạt Hải Dương, Nguyên Giám quản Giáo phận Hải Phòng, đã nói rằng Cha Giuse được coi như là linh mục của Giáo phận Hải Phòng, vì hơn 1 phần 3 đời linh mục của ngài là phục vụ ở Giáo phận Hải Phòng và ngài có nhiều đóng góp cho vùng đất này.
Kết thúc lễ an táng tại nhà thờ Phú Tảo là một cuộc rước trọng thể linh cữu Cha Giuse ra nghĩa trang thôn Trần Nội. Quãng đường dài cả cây số giữa tiếng trống tiếng kèn, tiếng thánh ca thống thiết xen lẫn những tiếng nức nở của những con người đã được Cha Giuse yêu thương phục vụ. Ai thấy cảnh đấy mà không thấy cảm động?
Tại Nghĩa trang Cha Giuse Trịnh Ngọc Hiên, Bề trên DCCT Hà Nội, chủ sự nghi thức hạ huyệt. Đây là vùng đất mà Cha Giuse đã được người ta đưa đến và ngài đã muốn được ở lại phục vụ và cũng là vùng đất hôm nay ngài an nghỉ. Nhìn dung nhan tươi tỉnh đầy nét đẹp của trẻ thơ dưới mái đầu bạc, chúng tôi tin rằng ngài đã mãn nguyện khi thấy những hy sinh của ngài hôm qua nay đang mang lại kết quả tốt đẹp, những ước nguyện của ngài cho Giáo Hội và Nhà Dòng nay đang trở thành hiện thực./.
THỨ TƯ, NGÀY 24.10.2007
Khoảng 2 giờ ngày 24. 10.2007, cha Giuse Trần Hữu Thanh trút hơi thở bình an trong sự chăm sóc của anh em trong Tu viện và của các bác sĩ. Thi hài ngài mau chóng được chuyển về phòng của ngài trong tu viện giữa lời kinh tiếng hát của anh em trong Dòng và của thân nhân. Tiếng chuông nhà thờ giữa đêm khuya nhỏ từng giọt một nghe thổn thức và linh thiêng.Khoảng 17 giờ 30, cha Giuse Trịnh Ngọc Hiên chủ sự nghi thức tẩm liệm. Rồi cộng đoàn rước linh cữu Cha Giuse từ tu viện ra nhà thờ làm lễ. Thế là ngài giã từ toà tu viện thân yêu, nơi cha yêu mến và gắn bó, nơi khởi đầu và kết thúc cuộc đời tu trì và phục vụ của mình, nơi ngài có biết bao kỷ niệm thiêng liêng ghi dấu. Giã ừ để tiến vào ngôi nhà rộng lớn hơn là cung lòng đầy yêu thương của Chúa Cha nhân từ.
Tin Cha Giuse qua đời được loan đi nhanh hơn “điện giật” giữa các cá nhân và các nhóm đạo đức ở Hà Nội, cho nên, suốt ngày giáo dân thay nhau viếng linh cữu và cầu nguyện cho ngài. Đêm đã khuya mà người đến viếng linh cữu và cầu nguyện cho Cha Giuse đông như trảy hội lên đền kính Đức Mẹ vào mỗi ngày thứ bẩy. Nhìn đâu cũng thấy những gương mặt thân quen đến từ các giáo xứ khác nhau trong thành phố. Hoàn cảnh đã khiến cho người Công giáo Hà Nội gắn kết và hiệp thông với nhau rất cụ thể và sống động.THỨ NĂM, NGÀY 25.10.2007
Ngươì đến viếng linh cữu cho Cha Giuse còn đông hơn hôm qua. Đấy là các tập thể và cá nhân đến từ các tỉnh Miền Bắc: Hải Dương, Hưng Hoá, Ninh Bình, Thái Bình, Phú Thọ, Hà Tây, Sơn La, v.v. Phần lớn đến từ những nơi ngài đã bị tù đầy, quản chế, hay những nơi thường hay về Đền Đức Mẹ HCG hành hương rồi gặp ngài ở đây, hay là các giáo xứ đang được quý cha DCCT Hà Nội giúp mục vụ hay giảng đại phúc. Trong số các đoàn đến đăng ký viếng, người ta thấy có phái đoàn đại diện Đại Chủng viện Thánh Giuse Hà Nội gồm có cha Hưng và cha Trần Văn Hoà cùng một số thầy chủng sinh; phái đoàn đại diện Giáo phận Hưng Hoá gồm có Đức cha Antôn Vũ Huy Chương cùng một số linh mục và nữ tu và phái đoàn của Tổng Giáo phận Hà Nội do cha Tổng Đại diện Giuse Đặng Đức Ngân dẫn đầu cùng với sự tham dự của đông đảo quý linh mục tu sĩ trong Tổng Giáo Phận.
Cha Giuse Đặng Đức Ngân, vị tân giám mục của Giáo phận Lạng Sơn, trong lời phân ưu trước linh cữu Cha Giuse, đã nói rằng: Các ngài nghiêng mình kính cẩn Cha Giuse- một con người, một cách sống, một chọn lựa đức tin, một người đã dám can đảm sống chứng tá cho đức tin của mình trong hoàn cảnh khó khăn mà không phải ai cũng hiểu. Nhưng khi đã hiểu thì phải nghiêng mình cảm phục và yêu mến.
Đức Giám Mục Thái Bình gửi lời phân ưu qua điện thoại. Đức Giám mục Mỹ Tho cũng gửi thư phân ưu. Đặc biệt Đức Tổng Giám Mục Hà Nội, cha Giuse Ngô Quang Kiệt, đã gửi đến Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế VN và Tu viện Hà Nội bức thư sau đây:
Kính gửi Cha Giám Tỉnh DCCT Việt Nam
Cha Bề trên DCCT Hà Nội
Tôi xin chia buồn với Quý Cha, Nhà Dòng và thân nhân về sự ra đi của cha Già Giuse Trần Hữu Thanh. Ngài ra đi là một mất mát lớn không chỉ đối với Nhà Dòng mà còn đối với xã hội và đặc biệt với Giáo phận Hà Nội. Ngài đã có nhiều công đóng góp cho Giáo Hội như soạn sách Giáo lý, hiệu đính bản dịch Kinh Thánh. Đóng góp cho xã hội bằng bảo vệ nền luân lý và sự công bằng. Từ nhiều năm qua, sự hiện diện của ngài tại Hà Nội đã góp phần đem lại niềm vui tươi, sự khích lệ cho anh em và cho mọi người.
Tôi đang bận ở xa không thể về dự lễ tang của ngài, xin hiệp ý với Nhà Dòng và anh em cầu nguyện cho ngài. Xin Chúa thương đưa linh hồn cha già mau về hưởng hạnh phúc với Chúa.
Thân ái
Giuse Ngô Quang Kiệt
Tổng Giám mục Hà Nội
Các thánh lễ cầu nguyện cho Cha Giuse Trần Hữu Thanh được cử hành suốt ngày do các anh em trong Tu viện DCCT Hà Nội và các anh em DCCT trở về từ các cộng đoàn địa phương như Vũng Tầu, Sài Gòn, Vinh, Huế, Quảng Ngãi. Cha Giám Tỉnh vừa đắc cử của DCCT Việt Nam, Vinhsơn Phạm Trung Thành cùng quý cha Tu viện DCCTSài Gòn cử hành một thánh lễ trong thể vào lúc 18 giờ 30. Có cha Bosco Phạm Minh Thiện DCCT, học trò của Cha Trần Hữu Thanh và cha Đỗ Bá Ái, linh mục gốc giáo phận Huế và Nha Trang, cả hai từ Hoa Kỳ về Việt Nam phục vụ cũng đến Hà Nội tham dự lễ tang.
Trong thánh lễ cuối ngày vào lúc 21 giờ, với sự tham dự và cầu nguyện của các anh em đệ tử DCCT Hà Nội, của các thành viện Hội Gia đình cùng theo Chúa Giáo xứ Thái Hà và của các sinh viên Công giáo tại Hà Nội, Cha Gioan Nguyễn Ngọc Nam Phong, DCCT Hà Nội đã chia sẻ một bài thật hay. Ngài cho biết cha Giuse là một người tu hành mẫu mực, một người cha nhân từ và là một sinh viên xuất sắc đã học cho đến giờ chết.
THỨ SÁU, NGÀY 26.10.2007
Thánh lễ nhất cầu nguyện cho ngài tại nhà thờ Thái Hà cử hành lúc 5 giờ 30. Thánh lễ thứ hai: Lễ an táng cử hành lúc 8 giờ. Đông đảo giáo dân và tu sĩ nam nữ trở về từ nhiều nơi, thuộc các giáo phận và dòng tu khác nhau đã tham dự thánh lễ này. Đức cha Giuse Vũ Văn Thiên chủ tế. Có Đức cha Giuse Hoàng Văn Tiệm, Giám mục Bùi Chu và khoảng hơn 60 linh mục đồng tế.
Mở đầu thánh lễ, Đức Giám Mục Hải Phòng đã mời gọi cộng đoàn tạ ơn Chúa vì Chúa đã ban cho Nhà Dòng, cho Giáo Hội và xã hội một quà tặng quý giá là Cha Giuse Trần Hữu Thanh. Khi chia sẻ lời Chúa, Đức Giám Mục đã dành cho Cha Giuse những lời tổng kết cuộc đời thật sâu sắc và xác đáng bằng một cung giọng rất rất mạnh mẽ và truyền cảm. Nguyên văn nội dung bài giảng như sau:
Kính thưa cộng đoàn phụng vụ,
Chúng ta cùng tiễn đưa một câu Đại thụ của Dòng Cứu Thế Việt Nam và cũng là của hàng Giáo sĩ Việt Nam. Với 92 tuổi đời và 65 năm Linh mục, cha Cố Giuse quả thật đã cộng tác viết lên những trang sử đẹp của Giáo Hội và Quê hương Việt Nam. Trang sử của mồ hôi, nước mắt và cả máu nữa! Quãng đường mà Ngài đã đi trong hành trình làm người và làm con Chúa thật dài và thật đẹp. Hôm nay Ngài đã kết thúc hành trình ấy. Chúng ta tiễn đưa Ngài với sự ngưỡng mộ và yêu mến, đồng thời chúng ta hiệp lời cầu nguyện xin Chúa đón nhận Cha Cố Giu-se vào hưởng hạnh phúc vĩnh cửu. Phụng vụ của Hội Thánh không cho phép chúng ta ca ngợi một con người chỉ vì một con người. Tuy nhiên, hôm nay, trong giờ phút linh thiêng và cảm động này, chúng ta cùng chiêm ngưỡng những nét đẹp cuộc đời của Ngài để qua đó, chúng ta biết tạ ơn Chúa vì những ơn huệ người đã ban cho chúng ta qua Cha Cố Giuse.
1- Trước hết, chúng ta thấy nơi cuộc đời của Cha Cố Giuse một chứng nhân của chân lý. Sinh ra trong một gia đình là hậu duệ của những chứng nhân Tin Mừng, vì có ông nội và nhiều ngươi thân của Ngài đã tử vì đạo năm 1885, Cha Cố Giuse đã sống như một chứng nhân của Chân lý. Nếu chế độ chính trị trước năm 1975 tại Miền Nam đã gây khó dễ vì Ngài đứng đầu một ủy ban chống tham với 301 Linh mục cùng ủng hộ hộ, thì xã hội sau 1975 cũng không ưa gì Ngài, vì sau đó, từ năm 1980 đến năm 1984, Ngài đã bị quản chế tại Ba Vì, và rồi tại Trần Nội, thuộc Giáo phận Hải Phòng cho đến năm 1988. Vâng, chân lý thì không phụ thuộc vào màu cờ sắc áo, chân lý không hệ
lụy vào sức mạnh, không xu thời, nhưng Chân lý là tiếng nói của lẽ phải, của lương tâm, phản ánh lề luật của chính Thiên Chúa. Trong hoàn cảnh thuận lợi cũng như không thuận lợi, Cha Cố Giuse luôn rao giảng Lời Chân lý của Đức Giêsu, Đấng là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống. Việc loan báo Lời Chân lý đã là lý do dẫn đến những gian truân thử thách, những lao nhọc vất vả, nhưng Cha Cố Giuse đã vui vẻ đón nhận, vì phẩm giá con người, vì ơn cứu độ và phần rỗi của anh em. Cha Cố Giuse đã cố gắng suốt đời để noi gương Thày Chí Thánh là Đức Giê-su, Đấng đã chấp nhận Thánh giá để thi hành Thánh ý của Chúa Cha và vì yêu mến nhân loại.2- Chúng ta còn thấy nơi cuộc đời của Cha Cố Giu-se hình ảnh một nhà truyền giáo miệt mài. Từ những năm 60, Ngài đã phụ trách công tác đào tạo các Linh mục thừa sai của Tỉnh dòng. Những hoạt động truyền giáo của Cha Cố Giuse thật đa dạng: dạy học, viết sách, gặp gỡ giao lưu với nhiều tầng lớp xã hội khác nhau. Sau này, Ngài không lùi bước trong hòa cảnh quản chế. Mặc dù thiếu thốn mọi phương tiện, Cha Cố Giuse vẫn miệt mài loan báo Đức Giêsu và tận tụy phục vụ Giáo Hội của Người. Sống giữa những người nông dân nghèo của Giáo Hội miền Bắc, tại Trần Nội, thuộc Giáo phận Hải Phòng, Ngài đã trở nên người nghèo với họ, cùng họ cấy lúa, trồng rau, phát triển nông nghiệp. Với những cố gắng ấy, Ngài đã diễn tả hình ảnh một Đức Giêsu gần gũi giới bình dân, đồng hành với họ, huấn luyện và giúp đỡ họ giữa những điều bình dị của cuộc sống. Khi thực thi những điều ấy, Cha Cố Giuse đã sống lý tưởng của Dòng Chúa Cứu Thế, là đi đến với người nghèo tại những nơi xa xôi để loan Tin Mừng cho họ, như chính Đức Giê-su, Đấng đã được sai đi để “loan báo Tin Mừng cho người nghèo khó” (Lc 4,8). Cha Cố Giuse đã nỗ lực truyền giáo qua những chia sẻ đời thường, đơn giản mà hiệu quả, bình dị mà sâu xa. Cha Cố Giuse đã ước muốn từ nơi Ngài quản chế, tức là tại Trần Nội, sẽ trở thành một cộng đoàn của Dòng Chúa Cứu Thế, và ước mơ của Ngài hôm nay đ•ã được thực hiện.
3- Và, mỗi ai được gặp Cha Cố Giu-se khi Ngài còn sống đều ghi nhận nơi Ngài sự lạc quan, phó thác. Từ những câu chuyện vui, hài ước và tinh tế, Ngài đã muốn đi vào lòng người và truyền đạt kiến thức cho họ. Lạc quan, vui vẻ và phó thác là lẽ sống của Ngài trong những năm tháng khó khăn. Ngay cả lúc ngồi trên xe lăn, Ngài vẫn có những mẩu chuyện vui, để lại nơi người gặp gỡ những kỷ niệm tốt đẹp. Những câu chuyện vui phản ánh thực tế cuộc đời, phản ánh nỗi niềm nhân thế, tặng cho mọi người những nụ cười và sự lạc quan. Một tác giả đã nói: “Người lạc quan là người thấy ánh sáng trong đếm tối dày đặc, người bi quan là người cố tắt ánh sáng ấy” (William Faulkner). Vâng Cha Cố Giu-se của chúng ta đã phụng sự Chúa và Giáo Hội trong niềm vui, với nụ cười. Ngài đã cảm nghiệm được ánh sáng trong đêm tối của những thử thách gian nan. ánh sáng ấy là Đức Giê-su, Đấng đã đến để soi cho nhân loại đang bước đi trong u tối.Kính thưa cộng đoàn,
Chúng ta vừa ôn lại một vài nét đặc biệt của cuộc đời Cha Cố Giuse. Những nét đặc biệt ấy cũng chính là sứ điệp mà Thiên Chúa muốn nhắn gửi cho chúng ta qua cuộc đời của một vị Linh mục suốt đời đấu tranh cho chân lý, suốt đời tận tụy hy sinh để đem Đức Giê-su cho mọi người, để giúp mọi người phụng sự Chúa trong niềm vui, Đức Giê-su, trong giờ phút cảm động sau bữa tiệc ly đã thưa với Chúa Cha: “Con muốn rằng con ở đâu thì những người Cha đã ban cho con cũng sẽ ở đó với con, để họ chiêm ngưỡng vinh quang mà cha đã ban cho con” (Ga 17,24). Thật là xúc động và tự hào khi ý thức rằng, mỗi người chúng ta là một quà tặng Thiên Chúa Cha ban cho Con một mình là Đức Giêsu. Vâng, mỗi người chúng ta là một món quà của Thiên Chúa. Món quà này, chính Chúa Giêsu lĩnh nhận từ nơi Chúa Cha. Vì vậy Người muốn chúng ta cũng ở đó. Cha Cố Giuse là một món quà quý giá Chúa ban cho Chúa con để làm những công việc Chúa Con đã làm. Hôm nay, Ngài được lệnh ra đi về Nhà Cha, về nơi Chúa Giêsu đang hưởng vinh quang bất diệt. Xin cho Ngài được gặp gỡ Đấng mà Ngài đã suốt đời yêu mến và tận tâm phụng sự.
Hôm nay, Cha Cố Giuse đã rời xa chúng ta. Người ra đi để đáp lại tiếng gọi “H•y theo Thày” (Mc 1,17), tiếng gọi mà Ngài đã đáp trả từ khi lĩnh nhận Bí Tích Thánh Tẩy, rồi Bí Tích Truyền chức. Tiếng gọi ấy đã vang lên trong suốt cuộc đời, đã hòa vào máu thịt của Ngài để làm nên nghị lực tông đồ. Xin Chúa cho chúng ta học nơi Cha Cố Giuse những nhân đức tốt lành để chúng ta xứng đáng là môn đệ của Đức Giê-su trong cuộc sống hôm nay. Amen.
***
Ngay khi kết thúc thánh lễ, Cha Vinhsơn Phạm Trung Thành, Giám tỉnh vừa đắc cử của DCCT Việt Nam, đã đại diện Nhà Dòng cám ơn quý đức cha, quý cha và anh chị em tín hữu hiện diện trong thánh lễ. Sau đó linh cữu Cha Giuse được rước về nhà thờ giáo xứ Phú Tảo, Hải Dương, nơi ngài phục vụ hơn 20 năm qua. Rất đông đảo giáo dân thuộc nhiều xứ trong vùng đã tụ họp ở đây cùng rất nhiều linh mục của Giáo phận Hải Phòng để kính viếng Cha Giuse và dâng lễ cầu nguyện cho ngài để bày tỏ lòng mến mộ và biết ơn ngài.
Cha Antôn Nguyễn Văn Ninh, Tổng Đại diện Giáo phận Hải Phòng, mời gọi cả cộng đoàn cầu nguyện cho Cha Giuse tại vùng đất mà ngài đã đồng hành cùng bao nhiêu con người, nơi ngài đã đổ mồ hôi và nước mắt xuống làm phong phúc đức tin không chỉ cho họ đạo Trần Nội mà còn cho cả Giáo phận Hải Phòng. Trong bài giảng, cha Nguyễn Chấn Hưng, Quản hạt Hải Dương, Nguyên Giám quản Giáo phận Hải Phòng, đã nói rằng Cha Giuse được coi như là linh mục của Giáo phận Hải Phòng, vì hơn 1 phần 3 đời linh mục của ngài là phục vụ ở Giáo phận Hải Phòng và ngài có nhiều đóng góp cho vùng đất này.
Kết thúc lễ an táng tại nhà thờ Phú Tảo là một cuộc rước trọng thể linh cữu Cha Giuse ra nghĩa trang thôn Trần Nội. Quãng đường dài cả cây số giữa tiếng trống tiếng kèn, tiếng thánh ca thống thiết xen lẫn những tiếng nức nở của những con người đã được Cha Giuse yêu thương phục vụ. Ai thấy cảnh đấy mà không thấy cảm động?
Tại Nghĩa trang Cha Giuse Trịnh Ngọc Hiên, Bề trên DCCT Hà Nội, chủ sự nghi thức hạ huyệt. Đây là vùng đất mà Cha Giuse đã được người ta đưa đến và ngài đã muốn được ở lại phục vụ và cũng là vùng đất hôm nay ngài an nghỉ. Nhìn dung nhan tươi tỉnh đầy nét đẹp của trẻ thơ dưới mái đầu bạc, chúng tôi tin rằng ngài đã mãn nguyện khi thấy những hy sinh của ngài hôm qua nay đang mang lại kết quả tốt đẹp, những ước nguyện của ngài cho Giáo Hội và Nhà Dòng nay đang trở thành hiện thực./.