Heo khi còn sống bị người đời coi rẻ, khinh thường. Cái gì xấu cũng dùng heo để ví von. Đồ con heo, ăn như heo, ngủ như heo, dơ như heo, ngu như heo. Thế mà khi chết đi, heo lại được trọng vọng, có chỗ đứng vững chắc trong văn chương, phong tục, tập quán văn hoá.

Đám cưới nào heo cũng được long trọng rước đi. Tiệc cưới cỗ lòng chay có vị thế đặc biệt. Có thịt heo chà bông bữa ăn trở nên sang trọng hơn. Món chiên xào nào, mỡ heo cũng có mặt, tích cực góp phần tăng hương vị cho thức ăn.

Nhà nào có bầy heo coi như có của chìm, của nổi bởi bầy heo bán đi đóng góp tài chánh cho gia đình. Giúp gia chủ xoay sở khi túng quẫn. Thực ra nghèo quá lấy cám đâu ra cho heo ăn. Vì thế heo có mặt trong những gia đình đủ ăn, đủ mặc. Còn dư chút đỉnh để nuôi heo. Heo có mặt trong nhà, gia chủ hy vọng nơi ‘ủn ỉn’ ít nhiều.

Ba ngày xuân heo cũng lẽo đẽo đi tết khắp mọi nhà. Nào là thịt kho đông chung vần thơ câu đối đỏ. Bánh chưng mang lại niềm vui như pháo tết và giò thủ ngồi chõm choẹ giữa bàn tiệc xuân. Hộp tiền tiết kiệm, tiền lì xì ba ngày tết cũng chui bụng heo đất.

Mất nhân phẩm

Chăn heo là một nghề người xưa coi thường. Không thể làm việc gì khác thì cho chăn heo. Khi túng quẫn, không còn đồng xu dính túi, người con hoang đàng trong dụ ngôn cũng xin làm nghề chăn heo. Anh ta muốn ăn cả cám heo nhưng chủ nhà không cho. Phong tục thời đó coi heo là con vật dơ bẩn. Chăn heo đã tệ lắm rồi. Ăn chung với heo coi như nhân phẩm đã chết. Từ nay dân làng xa lánh. Không thể đối xử với anh như người bình thường. Trong mắt họ, anh là thây ma biết đi. Tệ hơn nữa chủ nó không cho anh ăn phần của heo. Con người này không còn chút giá trị, thua cả con heo là con vật dơ bẩn theo luật Môisen.

Duy vật

Khi tự nguyện bỏ nhà ra đi, mong được tự do ăn chơi thoả thích theo ý riêng. Anh đã coi vật chất quan trọng hơn cả máu mủ ruột thịt. Tiền bạc, của cải quan trọng hơn cả tình cha. Anh chọn lối sống duy vật chủ nghĩa. Vật chất là cứu cánh, phương tiện, cùng đích cuộc đời. Vật chất quyết định tất cả, quan trọng hơn cả tình người. Anh tin kinh tế thay đổi đời anh. Đúng thế, nhờ kinh tế anh được tâng bốc. Anh cưỡi voi, hết tiền anh ở với heo. Duy vật là thế. Tình, tiền kết hợp người đó lên mây. Tình, tiền li dị rơi tòm vực thẳm. Duy vật bạc bẽo thế mà vẫn có kẻ ham.

Theo duy tâm

Hoàn cảnh đói khát đưa đẩy anh đến chỗ tự nguyện xin chăn heo. Nhân phẩm lụi đụi gót chân heo. Không còn chọn lựa nào khác nên bản năng nhảy lên làm cách mạng chỉ đạo lí trí. May mắn trong trận chiến nội tâm người con hoang đàng đã duy tâm. Lí trí thắng cái đói, cái khổ. Anh mạnh dạn đứng lên trở về nhà cha. Ngoài tiền tài vật chất là thứ hư nát còn cả một kho tàng vĩnh cửu, quí báu đó là tình Chúa, tình người và lòng nhân ái

Thưa cha con đã đắc tội với trời và với cha

Anh thuộc phái duy tâm vì qua cái đói anh nhận thức anh mắc tội không riêng với cha mình mà còn mắc tội với trời nữa. Biết đến trời và nhớ đến tình nghĩa cha con. Lòng tốt của cha, tình thương cha dành cho khi còn ở với cha thức tỉnh lương tâm. Tình thương ấy chan hoà, toả lan đến người làm công trong nhà.

Tin vào tình cha anh chỗi dậy, đi về. Tình thương, lòng mến giúp người con hoang đàng sống hy vọng được tha thứ. Duy vật sống chết vì tiền tài, vật chất. Duy tâm sống nhờ tình thương, lòng mến và ơn tha thứ. Không phải tha thứ bảy lần mà là bảy mươi lần bảy. Tha mãi, tha hoài.

Tình yêu Chúa

Nhóm Pharisêu và Kinh Sư xầm xì "ông này đón tiếp phường tội lỗi và ăn uống với chúng" Lc 15,3

Phúc Âm không ghi rõ nhưng người đọc ngầm hiểu khi kết án người nào đó tội lỗi. Người kết án tự nhận mình vô tội hay ít ra tội nhẹ hơn người mình kết án.

Để đáp trả Đức Kiô cho dụ ngôn người con Hoang Đàng để nói lên tình Chúa bao la. Thiên Chúa, người Cha nhân lành đêm ngày mong chờ con trở về, tha thứ lỗi lầm đã phạm. Thánh Luca chương 15 thuật lại ba dụ ngôn diễn tả lòng thương xót Chúa. Dụ ngôn Tìm Chiên Lạc, Đồng Trinh của bà goá và Người Con Hoang Đàng. Còn có dụ ngôn người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Đức Kitô đứng hẳn về phía kẻ tội lỗi, người thống hối, ăn năn.

Ai không có tội hãy ném đá trước đi -Gioan 8,8

Ta không đến kêu người công chính nhưng gọi kẻ tội lỗi -Mt 9,13


Tất cả các dụ ngôn trên cho thấy tình thương Chúa cao lớn, vĩ đại hơn tội con người đã phạm. Ngay cả tội phung phí tài sản người Cha dày công gầy dựng. Hành động ăn năn, thống hối, trở về mạnh hơn ngàn câu xin lỗi suông. Người cha cảm động ôm con vào lòng hôn. Vì sao?

Em con đây đã chết nay sống lại, đã mất nay tìm thấy Lc 15,32

Áo đẹp, nhẫn, dép mới, đời mới. Cuộc đời cũ chôn vùi nơi chuồng heo. Nhân phẩm được phục hồi nhờ tin vào duy tâm, tình Chúa, tình người, ăn năn thống hối quay về.