KẾT LUẬN
"Ước chi lời Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí linh hứng. Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh Chúa Giê-su và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha (Cl 3:16-17).
Lời Chúa: Ơn phúc cho Giáo Hội
59. Vì lòng nhân hậu vĩ đại của mình, Thiên Chúa Ba Ngôi muốn thông truyền cho nhân loại mầu nhiệm sự sống dấu kín từ muôn thuở (cf. Eph 3:9). Thiên Chúa, qua Chúa Thánh Thần, đã phán Lời sau hết nơi Con duy nhất đầy yêu thương của Người là Chúa Giêsu Kitô cho mỗi con người khi họ bước vào trần gian. Chăm chú lắng nghe Lời Chúa, vì thế, là nền tảng cho cuộc gặp gỡ giữa bản thân ta và Thiên Chúa. Sống theo Chúa Thánh Thần là kết quả của việc dành chỗ cho Lời Chúa và cho phép Lời ấy sinh hạ trong tâm hồn ta. Không ai đo lường được sự sâu thẳm của Lời Chúa. Tuy nhiên, chỉ bằng cách nêu trên, Lời Chúa mới bén sâu và cải hóa con người, làm họ khám phá được sự phong phú và các bí quyết của nó, mở rộng được các chân trời, nền tự do đầy hứa hẹn và phát triển nhân bản đầy đủ của họ (xem Eph 4:13). Biết Thánh Kinh là một trong các đặc sủng của Giáo Hội; Giáo Hội thông truyền kiến thức này cho các tín hữu biết mở rộng lòng mình cho Chúa Thánh Thần.
Theo Thánh Maximus Hiển Tu: “Các Lời của Chúa, nếu chỉ được đọc thuộc lòng mà không được nghe, sẽ không có vang vọng gì trong hành động của những người nói chúng. Thay vào đó, nếu chúng được đọc và đem ra thực hành, chúng sẽ có quyền lực xua đuổi ma qủy và giúp người ta xây dựng đền thờ Thiên Chúa trong tâm hồn họ và tạo ra tiến bộ cho các công trình công lý” (113). Việc ấy xẩy tới qua hành vi tán tụng, phát xuất từ trái tim, mà không cần đến lời, một lời cầu phát xuất từ tính đơn thành và thờ lạy, theo gương Đức Maria, Đấng Nữ Đồng Trinh hằng biết lắng nghe đến độ mọi Lời Chúa đều được Ngài tiếp nhận và sống bằng yêu thương (xem Đnl 6:5; Ga 13:34,35).
Là cộng đồng các tín hữu, Giáo Hội được Lời Chúa kêu gọi. Đó là nơi ưu tuyển để các tín hữu gặp gỡ Thiên Chúa, Đấng hằng tiếp tục lên tiếng trong phụng vụ, trong cầu nguyện và trong phục vụ đức ái. Qua Lời được cử hành, nhất là trong Phép Thánh Thể, tín hữu càng ngày càng hòa mình nhiều hơn vào sự hiệp thông trong Giáo Hội, một sự hiệp thông có cội nguồn nơi Chúa Ba Ngôi vốn là mầu nhiệm hiệp thông vô tận.
Chúa Cha, trong tình yêu Chúa Thánh Thần, đã dựng nên mọi sự nhờ Con một mình và vì Con Một mình (xem Cl 1:16). Trong công trình đầu hết ấy, Người tiến hành điều chính Con Một mình đang thực hiện trên trần gian (Ga 5:17). Công trình của Người chính là Giáo Hội, Giáo Hội của Lời Nhập Thể, Con Đường, xét theo một chiều, đã từ Thiên Chúa mà xuống với con người, và xét theo chiều kia, đã từ con người mà lên cùng Thiên Chúa (xem Ga 3:13). Trong Lời ban sự sống và linh hoạt này (xem Dt 4:12), Giáo Hội đã được sinh ra, đã được xây đắp (xem Ga 15:16; Cv 2:4 ff) và tìm thấy sự sống dư dật (xem Ga 10:10).
Đáp ứng mệnh lệnh của Chúa Phục Sinh, Giáo Hội, tức cộng đồng tín hữu, được các Tông đồ hướng dẫn, đã được sai đi để công bố ơn cứu rỗi cho mọi thời mọi nơi, hoàn toàn trung thành với Lời của Thầy: “Hãy đi khắp thế gian và rao giảng Phúc Âm cho mọi tạo vật” (Mc 16:15).
________________________________________
(1) Cf. SYNODUS EPISCOPORUM, Relatio Finalis Synodi Episcoporum Exeunte Coetu Secundo: Ecclesia sub Verbo Dei Mysteria Christi Celebrans pro Salute Mundi (07.12.1985), B, a), 1-4: Enchiridion del Sinodo dei Vescovi 1, EDB, Bologna 2005, pp. 2316-2320.
(2) BENEDICTUS XVI, Adhort. Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.2.2007), 6; 52: AAS 99 (2007) 109-110; 145.
(3) IOANNES PAULUS II, Litt. Enc Redemptoris Missio (7.12.1990), 56: AAS 83 (1991) 304.
(4) Cf. BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 1: AAS 98 (2006) 217.
(5) S. IRENAEUS, Adversus Haereses IV, 34, 1: SChr 100, 847.
(6) Cf. S. BERNARDUS, Super Missus Est, Homilia IV, 11: PL 183,86.
(7) ORIGENES, In Johannem V, 5-6: SChr 120, 380-384.
(8) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957. Cf. PAULUS VI, Epist. Apost. Summi Dei Verbum (04.11.1963): AAS 55 (1963) 979-995; IOANNES PAULUS II, Weekly General Audience (22.05.1985): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 27.05.1985, pp. 1-2; Discourse on the Interpretation of the Bible in the Church (23.04.1993): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 28.04.1993, pp. 3-4, 6; BENEDICTUS XVI, Angelus (06.11.2005): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 09.11.2005, p. 1.
(9) Cf. CATECHIMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 825.
(10) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 956.
(11) S. HIERONIMUS, Com. In Is., Prol: PL 24, 17.
(12) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 120.
(13) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’Interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, C3: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1724.
(14) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001), 19: Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004, pp. 570-574.
(15) S. AUGUSTINUS, Quaestiones in Heptateucum, 2, 73: PL 34, 623; cf. DV, 16.
(16) S. GREGORIUS MAGNUS, In Ezechielem, I, 6, 15: CCL 142, 76.
(17) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 83; RATZINGER J. Commento alla Dei Verbum, L Th K, 2, pp. 519-523.
(18) Cf. S. BONVENTURA, Itinerarium mentis in Deum, Prol. 2; II, 12: ed. Quaracchi, 1891, Vol V., pp. 302ff; cf. RATZINGER J., Un tentativo circa il problema del concetto di tradizione: RAHNER K.-RATZINGER J, Rivelazione e Tradizione, Morcelliana, Brescia 2006, pp. 27-73.
(19) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1702-1714.
(20) Cf. ibidem., I, A-F, pp. 1568-1634.
(21) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 115-119; PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1628-1634.
(22) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 117.
(23) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1648-1650.
(24) Ibidem, I, pp. 1568-1628.
(25) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 109-114..
(26) BENEDICTUS XVI, Address to the Bishops of Switzerland (7.11.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 22.11.2006, pp. 5, 10; cf. RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, pp. XI-XXIV.
(27) MISSALE ROMANUM, Ordo Lectionum Missae: Editio typica altera, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1981: Praenotanda, n. 8.
(28) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1650.
(29) Cf. ibidem, III, B 2, pp. 1672-1676.
(30) Cf. BENEDICTUS XVI, Ad Sacrorum Alumnos Seminarii Romani Maioris (19.02.2007): AAS 99 (2007) 254.
(31) S. AMBROSIUS, De Officiis Ministrorum, I, 20, 88: PL 16, 50.
(32) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 41: AAS 98 (2006) 251.
(33) Isaac de Stella, Serm. 51: PL 194, 1862-1863, 1865.
(34) Cf. S. AMBROSIUS, Evang. secundum Lucam 2, 19: CCL 14, 39.
(35) IOANNES PAULUS II, Epist. Apost. Rosarium Virginis Mariae (16.10.2002), 1; 3; 18; 30: AAS 95 (2003) 5, 7, 17, 27.
(36) S. GREGORIUS MAGNUS, Registrum, Epistolarum V, 46, ed. Ewald-Hartmann, pp. 345-346.
(37) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1724.
(38) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 115-119.
(39) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1630.
(40) Cf. IOANNES PAULUS II, Discourse on Interpreting the Bible in the Church (23.04.1993): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, (28.04.1993), p. 4.
(41) MISSALE ROMANUM, Ordo Lectionum Missae: Editio typica altera, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1981: Praenotanda, n. 9.
(42) PETRUS DAMASCENUS, Liber II, vol. III, 159: La Filocalia, vol. 3º, Torino 1985, p. 253.
(43) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catehesi (15.08.1997), pp. 47-49: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 662-664.
(44) Cf. Euchologion Serapionis, 19-20, ed. JOHNSON, M.E., The Prayers of Serapion of Thmuis (Orientalia Christiana Analecta 249), Roma 1995, pp. 70-71.
(45) IOANNES PAULUS II, Epist. Apost. Dies Domini (31.05.1998), 41: AAS 90 (1998) 738-739.
(46) WALTRAMUS, De Unitate Ecclesiae Conservanda: 13, ed. W. Schwenkenbecher, Hannover 1883, p. 33: "Dominus enim Iesus Christus ipse est, quod praedicat Verbum Dei, ideoque Corpus Christi intelligitur etiam Evangelium Dei, doctrina Dei, Scriptura Dei."
(47) ORIGENES, In Ps. 147: CCL 78, 337.
(48) Cf. BENEDICTUS XVI, Adhort Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.02.2007), 44-46: AAS 99 (2007) 139-141.
(49) S. Hieronymus, Commentarius in Ecclesiasten, 313: CCL 72, 278.
(50) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 36: AAS 93 (2001) 291.
(51) Cf. BENEDICTUS XVI, Adhort Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.02.2007), 44-48: AAS 99 (2007) 139-142.
(52) Cf. ibidem, 46; AAS 99 (2007) 141.
(53) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, C 2: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1718.
(54) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Dabo Vobis (25.03.1992), 47: AAS 84 (1992) 740-742; BENEDICTUS XVI, Meeting of the Youth of Rome and the Lazio Region (06.04.2006); L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 12.04.2006, pp. 6-7; Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 01.03.2006, p. 3.
(55) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39: AAS 93 (2001) 294.
(56) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem The Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957.
(57) BENEDICTUS XVI, Meeting of the Youth of Rome and the Lazio Region (06.04.2006); L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 12.04.2006, p. 6.
(58) BENEDICTUS XVI, Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 01.03.2006, p. 3.
(59) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem The Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957; cf. DV 21, 25; PO 18-19; CATECHISMUS CATHOLICÆ ECCLESIÆ, 1177; IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Dabo Vobis (25.03.1992), 47: AAS 84 (1992) 740-742; Adhort. Apost. post-syn, Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469-470; Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39-40: AAS 93 (2001) 293-295; Adhort. Apost. post-syn, Ecclesia in Oceania (22.11.2001), 38: AAS 94 (2002) 411; Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Gregis (16.10.2003), 15: AAS 96 (2004) 846-847.
(60) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469-370.
(61) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), I, E 1: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1622.
(62) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 22: AAS 98 (2006) 234-235.
(63) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Spe Salvi (30.11.2007), 2: AAS 99 (2007) 986.
(64) RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, p. XXIII.
(65) Cf. ibidem, p. 256.
(66) S. AMBROSIUS, De Officiis Mnistrorum, I, 20, 88: PL 16, 50.
(67) S. AUGUSTINUS, Enarrat. In Ps. 85, 7: CCL 39, 1177.
(68) Cf. ORIGENES, In Genesim homiliae, 2.6: SChr 7 bis, 108.
(69) Cf. IOANNES PAULUS II, Litt. Enc. Redemptoris Missio (07.12.1990), 33: AAS 83 (1991) 277-278.
(70) Cf. IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 40: AAS 93 (2001) 294.
(71) S. AUGUSTINUS, De Doctrina Christiana, I, 35, 39 - 36, 40: PL 34, 34.
(72) Cf. BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005): AAS 98 (2006) 217-252
(73) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39: AAS 93 (2001) 293.
(74) CONGREGATIO PRO CLERIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 94: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 738-740; cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendae (16.10.1979), 27: AAS 71 (1979) 1298.
(75) Cf. CONGREGATIO DE CULTU DIVINO ET DISCIPLINA SACRAMENTORUM, Direttorio su pietà popolare e liturgia (09.04.2002), 87-89, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2002, pp. 81-82.
(76) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi, (15.08.1997), I, 2: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 684-7908.
(77) Ibidem, 127, p. 794; cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendae (16.10.1979), 27: AAS 71 (1979) 1298.
(78) IOANNES PAULUS II, Const. Apost. Fidei Depositum (11.101992), IV: AAS 86 (1994) 117.
(79) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Gregis (16.10.2003), III: AAS 96 (2004) 859-867.
(80) BENEDICTUS XVI, Allocutio In Inauguratione Operum V Coetus Generalis Episcoporum Americae Latinae et Regionis Caraibicae (13.05.2007), 3; AAS 99 (2007) 450.
(81) Cf. CIC can. 757; CCEO, can. 608; 614.
(82) Cf. MISSALE ROMANUM, Institutio Generalis, 66, editio typica III, Typis Vaticanis 2002, p. 34.
(83) Cf. CIC can. 766; CCEO, can. 614, § 3; 4.
(84) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhot. Apost. Post-Syn. Christifideles Laici (30.12.1988), 8, 14: AAS 81 (1989) 404-405, 409-411; CIC, can. 204; CCEO, can. 7, 1.
(85) IOANNES PAULUS II, Adhot. Apost. Post-Syn. Christifideles Laici (30.12.1988), 14: AAS 81 (1989) 411.
(86) PAULUS VI, Voti e norme per il IV Congresso Nazionale Francese dell’insegnamento religioso (01-03.04.1964): L’Osservatore Romano (04.04.1964), p. 1.
(87) IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469.
(88) Cf. S. AMBROSIUS, Epist. 49, 3: PL 16, 1154 B.
(89) Cf. BENEDICTUS XVI, Address for the World Day of Consecrated Life (02.02.2008): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 06.02.2008, pp. 2, 4.
(90) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469.
(91) Ibidem.
(92) Cf. CIC, can. 825; CCEO, can. 662, § 1; 654.
(93) CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Doctrinal Notes on Some Aspects of Evangelization (03.12.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 19/26.12.2007, pp. 10-12.
(94) Cf. BENEDICTUS XVI, Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, (01.03.2006), p. 3.
(95) CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 160: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, p. 844; Cf. PAULUS VI, Adhort Apost. Evangelii Nuntiandi (08.12.1975), 45: AAS 68 (1976) p. 35; IOANNES PAULUS II, Litt. Enc. Redemptoris Missio (07.12.1990), 37: AAS 83 (1991) pp. 284-286; CIC, can. 761; CCEO, can. 651 § 1.
(96) CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 161: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, p. 846;
(97) Cf. BENEDICTUS XVI, Pontificatus Exordia: Sermo ad S.R.E. Cardinales ad Universumque Orbem Catholicum (20.04.2005), 5; AAS 97 (2005) 697-698.
(98) BENEDICTUS XVI, Homily: Our World Awaits the Common Witness of Christians (25.01.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 31.01.2007, p. 5.
(99) Cf. IOANNES PAULUS II, Allocutio Mogontiaci ad Iudaeos habita Veteris Testamenti Hæreditas ad pacem et iustitiam fovendas trahit (Mains, 17.11.1980): AAS 73 (1981) 78-82.
(100) IOANNES PAULUS II, Ai partecipanti all’incontro di studio su Radici dell’antigiudaismo in ambiente cristiano (31.10.1997), 3: Insegnamenti di Giovanni Paolo II, 20/2, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2000, p. 725.
(101) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001): Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004, pp. 506-834.
(102) Ibidem, 2, p. 524; cf. RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, pp. 101ff.
(103) Cf. Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001) 22: Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004,, pp. 584-586.
(104) Cf. IOANNES PAULUS II, Messaggio agli Ebrei polacchi in occasione del 50º Anniversario dell’insurrezione (06.04.1993): Insegnamenti di Giovanni Paolo II, 16/1, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1993, p. 830: "As Christians and Jews, following the example of the faith of Abraham, we are called to be a blessing for the world (Cf. Gen 12: 2ff). This is the common task awaiting us. It is therefore necessary for us, Christians and Jews, to be first a blessing to one another."
(105) Cf. CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Declaratio Dominus Jesus (06.08.2000), 20-22: AAS 92 (2000) 761-764.
(106) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), p. 109: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 764-766.
(107) Cf. BENEDICTUS XVI, Nuntii ob Diem ad Pacem Fovendam Nella verità, la pace (08.12.2005): AAS 98 (2006) 56-64; La persona umana, cuore della pace (08.12.2006): L’Osservatore Romano (13.12.2006), pp. 4-5.
(108) BENEDICTUS XVI, Address at a Meeting of Representatives of some Muslim Communities (20.08.2005): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 24.08.2005, p. 9
(109) RATZINGER, J., Allocutio Fede e Ragione in occasione dell’incontro su "La Fede e la ricerca di Dio" (Roma, 17.11.1998): L’Osservatore Romano (19.11.1998), p. 8.
(110) IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendæ (16.10.1979), 53: AAS 71 (1979) 1320.
(111) BENEDICTUS XVI, Discourse to the Pontifical Council for Culture (15.06.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 11.07.2007, p. 4.
(112) PAULUS VI, Homilia ad Patres Conciliares (07.12.1965): AAS 68 (1966) 57.
(113) S. Maximus Confessor, Capitum Theologicorum et onomicorum Du Enturi IV, 39: MG 90, 1084.
"Ước chi lời Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí linh hứng. Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh Chúa Giê-su và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha (Cl 3:16-17).
Lời Chúa: Ơn phúc cho Giáo Hội
59. Vì lòng nhân hậu vĩ đại của mình, Thiên Chúa Ba Ngôi muốn thông truyền cho nhân loại mầu nhiệm sự sống dấu kín từ muôn thuở (cf. Eph 3:9). Thiên Chúa, qua Chúa Thánh Thần, đã phán Lời sau hết nơi Con duy nhất đầy yêu thương của Người là Chúa Giêsu Kitô cho mỗi con người khi họ bước vào trần gian. Chăm chú lắng nghe Lời Chúa, vì thế, là nền tảng cho cuộc gặp gỡ giữa bản thân ta và Thiên Chúa. Sống theo Chúa Thánh Thần là kết quả của việc dành chỗ cho Lời Chúa và cho phép Lời ấy sinh hạ trong tâm hồn ta. Không ai đo lường được sự sâu thẳm của Lời Chúa. Tuy nhiên, chỉ bằng cách nêu trên, Lời Chúa mới bén sâu và cải hóa con người, làm họ khám phá được sự phong phú và các bí quyết của nó, mở rộng được các chân trời, nền tự do đầy hứa hẹn và phát triển nhân bản đầy đủ của họ (xem Eph 4:13). Biết Thánh Kinh là một trong các đặc sủng của Giáo Hội; Giáo Hội thông truyền kiến thức này cho các tín hữu biết mở rộng lòng mình cho Chúa Thánh Thần.
Theo Thánh Maximus Hiển Tu: “Các Lời của Chúa, nếu chỉ được đọc thuộc lòng mà không được nghe, sẽ không có vang vọng gì trong hành động của những người nói chúng. Thay vào đó, nếu chúng được đọc và đem ra thực hành, chúng sẽ có quyền lực xua đuổi ma qủy và giúp người ta xây dựng đền thờ Thiên Chúa trong tâm hồn họ và tạo ra tiến bộ cho các công trình công lý” (113). Việc ấy xẩy tới qua hành vi tán tụng, phát xuất từ trái tim, mà không cần đến lời, một lời cầu phát xuất từ tính đơn thành và thờ lạy, theo gương Đức Maria, Đấng Nữ Đồng Trinh hằng biết lắng nghe đến độ mọi Lời Chúa đều được Ngài tiếp nhận và sống bằng yêu thương (xem Đnl 6:5; Ga 13:34,35).
Là cộng đồng các tín hữu, Giáo Hội được Lời Chúa kêu gọi. Đó là nơi ưu tuyển để các tín hữu gặp gỡ Thiên Chúa, Đấng hằng tiếp tục lên tiếng trong phụng vụ, trong cầu nguyện và trong phục vụ đức ái. Qua Lời được cử hành, nhất là trong Phép Thánh Thể, tín hữu càng ngày càng hòa mình nhiều hơn vào sự hiệp thông trong Giáo Hội, một sự hiệp thông có cội nguồn nơi Chúa Ba Ngôi vốn là mầu nhiệm hiệp thông vô tận.
Chúa Cha, trong tình yêu Chúa Thánh Thần, đã dựng nên mọi sự nhờ Con một mình và vì Con Một mình (xem Cl 1:16). Trong công trình đầu hết ấy, Người tiến hành điều chính Con Một mình đang thực hiện trên trần gian (Ga 5:17). Công trình của Người chính là Giáo Hội, Giáo Hội của Lời Nhập Thể, Con Đường, xét theo một chiều, đã từ Thiên Chúa mà xuống với con người, và xét theo chiều kia, đã từ con người mà lên cùng Thiên Chúa (xem Ga 3:13). Trong Lời ban sự sống và linh hoạt này (xem Dt 4:12), Giáo Hội đã được sinh ra, đã được xây đắp (xem Ga 15:16; Cv 2:4 ff) và tìm thấy sự sống dư dật (xem Ga 10:10).
Đáp ứng mệnh lệnh của Chúa Phục Sinh, Giáo Hội, tức cộng đồng tín hữu, được các Tông đồ hướng dẫn, đã được sai đi để công bố ơn cứu rỗi cho mọi thời mọi nơi, hoàn toàn trung thành với Lời của Thầy: “Hãy đi khắp thế gian và rao giảng Phúc Âm cho mọi tạo vật” (Mc 16:15).
________________________________________
(1) Cf. SYNODUS EPISCOPORUM, Relatio Finalis Synodi Episcoporum Exeunte Coetu Secundo: Ecclesia sub Verbo Dei Mysteria Christi Celebrans pro Salute Mundi (07.12.1985), B, a), 1-4: Enchiridion del Sinodo dei Vescovi 1, EDB, Bologna 2005, pp. 2316-2320.
(2) BENEDICTUS XVI, Adhort. Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.2.2007), 6; 52: AAS 99 (2007) 109-110; 145.
(3) IOANNES PAULUS II, Litt. Enc Redemptoris Missio (7.12.1990), 56: AAS 83 (1991) 304.
(4) Cf. BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 1: AAS 98 (2006) 217.
(5) S. IRENAEUS, Adversus Haereses IV, 34, 1: SChr 100, 847.
(6) Cf. S. BERNARDUS, Super Missus Est, Homilia IV, 11: PL 183,86.
(7) ORIGENES, In Johannem V, 5-6: SChr 120, 380-384.
(8) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957. Cf. PAULUS VI, Epist. Apost. Summi Dei Verbum (04.11.1963): AAS 55 (1963) 979-995; IOANNES PAULUS II, Weekly General Audience (22.05.1985): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 27.05.1985, pp. 1-2; Discourse on the Interpretation of the Bible in the Church (23.04.1993): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 28.04.1993, pp. 3-4, 6; BENEDICTUS XVI, Angelus (06.11.2005): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 09.11.2005, p. 1.
(9) Cf. CATECHIMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 825.
(10) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 956.
(11) S. HIERONIMUS, Com. In Is., Prol: PL 24, 17.
(12) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 120.
(13) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’Interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, C3: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1724.
(14) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001), 19: Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004, pp. 570-574.
(15) S. AUGUSTINUS, Quaestiones in Heptateucum, 2, 73: PL 34, 623; cf. DV, 16.
(16) S. GREGORIUS MAGNUS, In Ezechielem, I, 6, 15: CCL 142, 76.
(17) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 83; RATZINGER J. Commento alla Dei Verbum, L Th K, 2, pp. 519-523.
(18) Cf. S. BONVENTURA, Itinerarium mentis in Deum, Prol. 2; II, 12: ed. Quaracchi, 1891, Vol V., pp. 302ff; cf. RATZINGER J., Un tentativo circa il problema del concetto di tradizione: RAHNER K.-RATZINGER J, Rivelazione e Tradizione, Morcelliana, Brescia 2006, pp. 27-73.
(19) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1702-1714.
(20) Cf. ibidem., I, A-F, pp. 1568-1634.
(21) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 115-119; PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1628-1634.
(22) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 117.
(23) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, pp. 1648-1650.
(24) Ibidem, I, pp. 1568-1628.
(25) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 109-114..
(26) BENEDICTUS XVI, Address to the Bishops of Switzerland (7.11.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 22.11.2006, pp. 5, 10; cf. RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, pp. XI-XXIV.
(27) MISSALE ROMANUM, Ordo Lectionum Missae: Editio typica altera, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1981: Praenotanda, n. 8.
(28) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1650.
(29) Cf. ibidem, III, B 2, pp. 1672-1676.
(30) Cf. BENEDICTUS XVI, Ad Sacrorum Alumnos Seminarii Romani Maioris (19.02.2007): AAS 99 (2007) 254.
(31) S. AMBROSIUS, De Officiis Ministrorum, I, 20, 88: PL 16, 50.
(32) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 41: AAS 98 (2006) 251.
(33) Isaac de Stella, Serm. 51: PL 194, 1862-1863, 1865.
(34) Cf. S. AMBROSIUS, Evang. secundum Lucam 2, 19: CCL 14, 39.
(35) IOANNES PAULUS II, Epist. Apost. Rosarium Virginis Mariae (16.10.2002), 1; 3; 18; 30: AAS 95 (2003) 5, 7, 17, 27.
(36) S. GREGORIUS MAGNUS, Registrum, Epistolarum V, 46, ed. Ewald-Hartmann, pp. 345-346.
(37) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1724.
(38) Cf. CATECHISMUS CATHOLICAE ECCLESIAE, 115-119.
(39) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, A-B: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1630.
(40) Cf. IOANNES PAULUS II, Discourse on Interpreting the Bible in the Church (23.04.1993): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, (28.04.1993), p. 4.
(41) MISSALE ROMANUM, Ordo Lectionum Missae: Editio typica altera, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1981: Praenotanda, n. 9.
(42) PETRUS DAMASCENUS, Liber II, vol. III, 159: La Filocalia, vol. 3º, Torino 1985, p. 253.
(43) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catehesi (15.08.1997), pp. 47-49: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 662-664.
(44) Cf. Euchologion Serapionis, 19-20, ed. JOHNSON, M.E., The Prayers of Serapion of Thmuis (Orientalia Christiana Analecta 249), Roma 1995, pp. 70-71.
(45) IOANNES PAULUS II, Epist. Apost. Dies Domini (31.05.1998), 41: AAS 90 (1998) 738-739.
(46) WALTRAMUS, De Unitate Ecclesiae Conservanda: 13, ed. W. Schwenkenbecher, Hannover 1883, p. 33: "Dominus enim Iesus Christus ipse est, quod praedicat Verbum Dei, ideoque Corpus Christi intelligitur etiam Evangelium Dei, doctrina Dei, Scriptura Dei."
(47) ORIGENES, In Ps. 147: CCL 78, 337.
(48) Cf. BENEDICTUS XVI, Adhort Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.02.2007), 44-46: AAS 99 (2007) 139-141.
(49) S. Hieronymus, Commentarius in Ecclesiasten, 313: CCL 72, 278.
(50) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 36: AAS 93 (2001) 291.
(51) Cf. BENEDICTUS XVI, Adhort Apost. Post-Syn. Sacramentum caritatis (22.02.2007), 44-48: AAS 99 (2007) 139-142.
(52) Cf. ibidem, 46; AAS 99 (2007) 141.
(53) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), IV, C 2: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1718.
(54) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Dabo Vobis (25.03.1992), 47: AAS 84 (1992) 740-742; BENEDICTUS XVI, Meeting of the Youth of Rome and the Lazio Region (06.04.2006); L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 12.04.2006, pp. 6-7; Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 01.03.2006, p. 3.
(55) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39: AAS 93 (2001) 294.
(56) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem The Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957.
(57) BENEDICTUS XVI, Meeting of the Youth of Rome and the Lazio Region (06.04.2006); L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 12.04.2006, p. 6.
(58) BENEDICTUS XVI, Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 01.03.2006, p. 3.
(59) BENEDICTUS XVI, Ad Conventum Internationalem The Sacred Scripture in the Life of the Church (16.09.2005): AAS 97 (2005) 957; cf. DV 21, 25; PO 18-19; CATECHISMUS CATHOLICÆ ECCLESIÆ, 1177; IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Dabo Vobis (25.03.1992), 47: AAS 84 (1992) 740-742; Adhort. Apost. post-syn, Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469-470; Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39-40: AAS 93 (2001) 293-295; Adhort. Apost. post-syn, Ecclesia in Oceania (22.11.2001), 38: AAS 94 (2002) 411; Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Gregis (16.10.2003), 15: AAS 96 (2004) 846-847.
(60) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469-370.
(61) PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, L’interprétation de la Bible dans l’Église (15.04.1993), I, E 1: Enchiridion Vaticanum 13, EDB, Bologna 1995, p. 1622.
(62) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005), 22: AAS 98 (2006) 234-235.
(63) BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Spe Salvi (30.11.2007), 2: AAS 99 (2007) 986.
(64) RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, p. XXIII.
(65) Cf. ibidem, p. 256.
(66) S. AMBROSIUS, De Officiis Mnistrorum, I, 20, 88: PL 16, 50.
(67) S. AUGUSTINUS, Enarrat. In Ps. 85, 7: CCL 39, 1177.
(68) Cf. ORIGENES, In Genesim homiliae, 2.6: SChr 7 bis, 108.
(69) Cf. IOANNES PAULUS II, Litt. Enc. Redemptoris Missio (07.12.1990), 33: AAS 83 (1991) 277-278.
(70) Cf. IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 40: AAS 93 (2001) 294.
(71) S. AUGUSTINUS, De Doctrina Christiana, I, 35, 39 - 36, 40: PL 34, 34.
(72) Cf. BENEDICTUS XVI, Litt. Enc. Deus Caritas Est (25.12.2005): AAS 98 (2006) 217-252
(73) IOANNES PAULUS II, Litt. Apost. Novo Millennio Ineunte (06.01.2001), 39: AAS 93 (2001) 293.
(74) CONGREGATIO PRO CLERIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 94: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 738-740; cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendae (16.10.1979), 27: AAS 71 (1979) 1298.
(75) Cf. CONGREGATIO DE CULTU DIVINO ET DISCIPLINA SACRAMENTORUM, Direttorio su pietà popolare e liturgia (09.04.2002), 87-89, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2002, pp. 81-82.
(76) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi, (15.08.1997), I, 2: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 684-7908.
(77) Ibidem, 127, p. 794; cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendae (16.10.1979), 27: AAS 71 (1979) 1298.
(78) IOANNES PAULUS II, Const. Apost. Fidei Depositum (11.101992), IV: AAS 86 (1994) 117.
(79) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Pastores Gregis (16.10.2003), III: AAS 96 (2004) 859-867.
(80) BENEDICTUS XVI, Allocutio In Inauguratione Operum V Coetus Generalis Episcoporum Americae Latinae et Regionis Caraibicae (13.05.2007), 3; AAS 99 (2007) 450.
(81) Cf. CIC can. 757; CCEO, can. 608; 614.
(82) Cf. MISSALE ROMANUM, Institutio Generalis, 66, editio typica III, Typis Vaticanis 2002, p. 34.
(83) Cf. CIC can. 766; CCEO, can. 614, § 3; 4.
(84) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhot. Apost. Post-Syn. Christifideles Laici (30.12.1988), 8, 14: AAS 81 (1989) 404-405, 409-411; CIC, can. 204; CCEO, can. 7, 1.
(85) IOANNES PAULUS II, Adhot. Apost. Post-Syn. Christifideles Laici (30.12.1988), 14: AAS 81 (1989) 411.
(86) PAULUS VI, Voti e norme per il IV Congresso Nazionale Francese dell’insegnamento religioso (01-03.04.1964): L’Osservatore Romano (04.04.1964), p. 1.
(87) IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469.
(88) Cf. S. AMBROSIUS, Epist. 49, 3: PL 16, 1154 B.
(89) Cf. BENEDICTUS XVI, Address for the World Day of Consecrated Life (02.02.2008): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 06.02.2008, pp. 2, 4.
(90) Cf. IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Post-Syn. Vita Consecrata (25.03.1996), 94: AAS 88 (1996) 469.
(91) Ibidem.
(92) Cf. CIC, can. 825; CCEO, can. 662, § 1; 654.
(93) CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Doctrinal Notes on Some Aspects of Evangelization (03.12.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 19/26.12.2007, pp. 10-12.
(94) Cf. BENEDICTUS XVI, Message for the 21st World Youth Day (22.02.2006): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, (01.03.2006), p. 3.
(95) CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 160: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, p. 844; Cf. PAULUS VI, Adhort Apost. Evangelii Nuntiandi (08.12.1975), 45: AAS 68 (1976) p. 35; IOANNES PAULUS II, Litt. Enc. Redemptoris Missio (07.12.1990), 37: AAS 83 (1991) pp. 284-286; CIC, can. 761; CCEO, can. 651 § 1.
(96) CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), 161: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, p. 846;
(97) Cf. BENEDICTUS XVI, Pontificatus Exordia: Sermo ad S.R.E. Cardinales ad Universumque Orbem Catholicum (20.04.2005), 5; AAS 97 (2005) 697-698.
(98) BENEDICTUS XVI, Homily: Our World Awaits the Common Witness of Christians (25.01.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 31.01.2007, p. 5.
(99) Cf. IOANNES PAULUS II, Allocutio Mogontiaci ad Iudaeos habita Veteris Testamenti Hæreditas ad pacem et iustitiam fovendas trahit (Mains, 17.11.1980): AAS 73 (1981) 78-82.
(100) IOANNES PAULUS II, Ai partecipanti all’incontro di studio su Radici dell’antigiudaismo in ambiente cristiano (31.10.1997), 3: Insegnamenti di Giovanni Paolo II, 20/2, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 2000, p. 725.
(101) Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001): Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004, pp. 506-834.
(102) Ibidem, 2, p. 524; cf. RATZINGER J., Jesus of Nazareth, Doubleday, New York 2007, pp. 101ff.
(103) Cf. Cf. PONTIFICIA COMMISSIO BIBLICA, Le peuple juif et ses Saintes Écritures dans la Bible chrétienne (24.05.2001) 22: Enchiridion Vaticanum 20, EDB, Bologna 2004,, pp. 584-586.
(104) Cf. IOANNES PAULUS II, Messaggio agli Ebrei polacchi in occasione del 50º Anniversario dell’insurrezione (06.04.1993): Insegnamenti di Giovanni Paolo II, 16/1, Libreria Editrice Vaticana, Città del Vaticano 1993, p. 830: "As Christians and Jews, following the example of the faith of Abraham, we are called to be a blessing for the world (Cf. Gen 12: 2ff). This is the common task awaiting us. It is therefore necessary for us, Christians and Jews, to be first a blessing to one another."
(105) Cf. CONGREGATIO PRO DOCTRINA FIDEI, Declaratio Dominus Jesus (06.08.2000), 20-22: AAS 92 (2000) 761-764.
(106) Cf. CONGREGATIO PRO CLERICIS, Directorium Generale pro Catechesi (15.08.1997), p. 109: Enchiridion Vaticanum 16, EDB, Bologna 1999, pp. 764-766.
(107) Cf. BENEDICTUS XVI, Nuntii ob Diem ad Pacem Fovendam Nella verità, la pace (08.12.2005): AAS 98 (2006) 56-64; La persona umana, cuore della pace (08.12.2006): L’Osservatore Romano (13.12.2006), pp. 4-5.
(108) BENEDICTUS XVI, Address at a Meeting of Representatives of some Muslim Communities (20.08.2005): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 24.08.2005, p. 9
(109) RATZINGER, J., Allocutio Fede e Ragione in occasione dell’incontro su "La Fede e la ricerca di Dio" (Roma, 17.11.1998): L’Osservatore Romano (19.11.1998), p. 8.
(110) IOANNES PAULUS II, Adhort. Apost. Catechesi Tradendæ (16.10.1979), 53: AAS 71 (1979) 1320.
(111) BENEDICTUS XVI, Discourse to the Pontifical Council for Culture (15.06.2007): L’Osservatore Romano: Weekly Edition in English, 11.07.2007, p. 4.
(112) PAULUS VI, Homilia ad Patres Conciliares (07.12.1965): AAS 68 (1966) 57.
(113) S. Maximus Confessor, Capitum Theologicorum et onomicorum Du Enturi IV, 39: MG 90, 1084.