1. Phi công Nga bị bắt vì cáo buộc đưa tiền cho quân đội Ukraine
Một phi công hàng không dân dụng ở Nga đã bị bắt giữ với cáo buộc phản quốc vì bị cáo buộc quyên góp tiền cho quân đội Ukraine, các phương tiện truyền thông Nga đưa tin hôm Thứ Sáu, 24 Tháng Giêng. Lúc bị bắt, người phi công đã một một nhóm đặc vụ FSB xúm lại đánh đập tàn tệ.
Theo hãng thông tấn nhà nước Nga RIA Novosti, Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB cho biết họ đã xác định phi công đã liên lạc với một tổ chức gây quỹ cho Quân đội Ukraine. Sau đó, người đàn ông này bị cáo buộc đã đổi rúp lấy tiền điện tử thông qua một dịch vụ trực tuyến và chuyển tiền vào một tài khoản cụ thể.
Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, Mạc Tư Khoa đã nỗ lực hết sức để truy tố những cá nhân chỉ trích cuộc chiến. Những người bất đồng chính kiến nổi tiếng đã phải đối mặt với những bản án nghiêm khắc, một số nhân vật nổi tiếng đã bị đưa ra nước ngoài như một phần của cuộc trao đổi tù nhân gần đây với các nước phương Tây.
Ngoài ra, việc bắt giữ vì tội làm gián điệp và thu thập dữ liệu nhạy cảm ngày càng trở nên thường xuyên hơn ở Nga kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Đầu tuần này. Reuters đưa tin rằng Pervy Otdel, một hiệp hội luật sư Nga, cho biết ít nhất 792 cá nhân ở Nga đã phải đối mặt với các cáo buộc liên quan đến tội phản quốc, gián điệp hoặc hợp tác với một quốc gia nước ngoài kể từ khi Putin phát động chiến tranh với Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Theo RIA Novosti, phi công được mô tả là phi công trưởng của một máy bay dân dụng, đã bị giam giữ tại Krasnodar vì nghi ngờ phản quốc và sẽ bị giam giữ chờ xét xử trong hai tháng.
FSB không chia sẻ bất kỳ thông tin chi tiết nào khác về phi công, bao gồm tên của anh ta, nhưng hãng truyền thông độc lập Meduza của Nga đưa tin người đàn ông này 57 tuổi. Số tiền mà anh ta được cho là đã quyên góp cho quân đội Ukraine cũng không được tiết lộ.
Tin tức về vụ bắt giữ phi công được đưa ra một ngày sau khi các hãng tin đưa tin một người đàn ông Nga bị buộc tội cố gắng cung cấp thông tin nhà nước mật cho Hoa Kỳ đã bị kết án 17 năm tù.
Dmitry Shatresov đã bị bắt vào Tháng Giêng năm 2024 với cáo buộc rằng ông đã lấy được thông tin mật bằng “các phương pháp bất hợp pháp” với mục đích chuyển giao cho “một đại diện của tình báo Hoa Kỳ”, FSB cho biết, theo hãng thông tấn Tass do Điện Cẩm Linh kiểm soát. Vào thứ Tư, một tòa án đã báo cáo rằng ông đã bị kết tội phản quốc.
RT, một hãng thông tấn nhà nước của Nga, đã đăng trên X: “Phi công bị bắt vì tội PHẢN BỘI trong chương trình tiền điện tử Krasnodar.”
Tài khoản mạng xã hội RT cho biết thêm: “FSB của Nga đã bắt giữ phi công vì nghi ngờ phản quốc sau khi bị cáo buộc sử dụng tiền điện tử để tài trợ cho Quân đội Ukraine”.
Không có thông tin chi tiết nào khác được công bố liên quan đến trường hợp của phi công hoặc thời điểm anh ta có thể phải ra hầu tòa.
[Newsweek: Russian Pilot Arrested for Allegedly Giving Money to Ukraine's Military]
2. NATO cảnh báo chiến thắng của Nga sẽ khiến đồng minh thiệt hại hàng ngàn tỷ đô la
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cảnh báo rằng chiến thắng của Nga ở Ukraine sẽ làm suy yếu sức mạnh răn đe của liên minh quân sự lớn nhất thế giới và việc khôi phục uy tín của liên minh có thể cần tới hàng ngàn tỷ đô la.
“Sẽ không phải là hàng tỷ mà là hàng ngàn tỷ”, Rutte phát biểu bên lề Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ.
NATO đã tăng cường sự hiện diện dọc theo sườn phía đông giáp với Nga, Belarus và Ukraine, điều động hàng ngàn quân và thiết bị quân sự để ngăn chặn Mạc Tư Khoa mở rộng xung đột sang lãnh thổ của bất kỳ quốc gia thành viên nào trong số 32 quốc gia thành viên của liên minh.
Rutte cho biết các đồng minh phương Tây của Ukraine phải “tăng cường và không cắt giảm sự hỗ trợ” mà họ đang cung cấp, gần ba năm sau khi Nga phát động cuộc xâm lược toàn diện.
Tổng thư ký NATO nhấn mạnh đến nhu cầu phải thay đổi quỹ đạo của cuộc chiến, đồng thời nói thêm rằng trong thế kỷ 21, phương Tây không nên cho phép một quốc gia xâm lược quốc gia khác và cố gắng “thực dân hóa”.
Mối lo ngại ngày càng tăng ở Âu Châu cho thấy Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể thúc đẩy một giải pháp nhanh chóng cho cuộc chiến thông qua đàm phán với Putin, có khả năng theo các điều khoản bất lợi cho Ukraine. Tuy nhiên, Rutte tỏ ra thận trọng về việc đánh giá quá trình này.
Đặc phái viên mới được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm cho các nhiệm vụ đặc biệt, Richard Grenell, đã chỉ trích các đồng minh NATO ủng hộ việc kéo dài chiến tranh nhưng vẫn chưa đạt được mục tiêu chi tiêu quốc phòng của liên minh. Ông tuyên bố rằng người Mỹ thấy “vô lý” khi chính quyền Tổng thống Biden từ chối tham gia đàm phán với Putin.
NATO yêu cầu mỗi đồng minh của Hoa Kỳ chi bao nhiêu cho quốc phòng?
Các nhà lãnh đạo NATO đã đặt ra mục tiêu cho mỗi quốc gia thành viên là phân bổ ít nhất hai phần trăm tổng sản phẩm quốc nội của họ cho quốc phòng. Liên minh ước tính rằng 23 quốc gia thành viên sẽ đạt được chuẩn mực này trong năm nay, mặc dù gần một phần ba vẫn được dự kiến sẽ không đạt được. Ba Lan và Estonia hiện đang dẫn đầu NATO về chi tiêu quốc phòng so với GDP.
Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết: “Nếu Ukraine thua thì việc khôi phục lại khả năng răn đe của phần còn lại của NATO sẽ phải trả giá cao hơn nhiều so với những gì chúng ta đang cân nhắc vào thời điểm này về việc tăng chi tiêu và tăng cường sản xuất công nghiệp”.
Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về các nhiệm vụ đặc biệt, Richard Grenell cho biết: “Khi chúng ta có những nhà lãnh đạo sẽ nói về nhiều cuộc chiến hơn, chúng ta cần bảo đảm rằng những nhà lãnh đạo đó đang chi đúng số tiền”. Ông nói thêm “Chúng ta cần có khả năng tránh chiến tranh, và điều đó có nghĩa là NATO phải có một khả năng răn đe đáng tin cậy “.
Ngoại trưởng Ba Lan Radek Sikorski hoan nghênh việc Tổng thống Donald Trump thừa nhận Nga phải thực hiện bước đầu tiên hướng tới hòa bình nhưng cảnh báo rằng “đây không phải là Putin mà Tổng thống Tổng thống Donald Trump biết trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình”.
Chuyện gì xảy ra tiếp theo
Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ áp đặt thuế nặng, thuế quan và lệnh trừng phạt đối với Mạc Tư Khoa nếu không đạt được thỏa thuận chấm dứt chiến tranh. Tuy nhiên, lời cảnh báo này khó có thể lay chuyển được Điện Cẩm Linh, vì nền kinh tế Nga đã chịu gánh nặng từ các lệnh trừng phạt rộng rãi của Hoa Kỳ và Âu Châu
[Newsweek: NATO Warns Russian Victory Would Cost Allies Trillions]
3. Đồng minh của Putin đưa ra cảnh báo về nguy cơ chiến tranh giữa các cường quốc hạt nhân
Thư ký Hội đồng An ninh Nga Sergey Shoigu đã cảnh báo trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn nhà nước Tass rằng nguy cơ xung đột quân sự giữa Nga và đồng minh Belarus chống lại phương Tây đang “gia tăng”. Ông đưa ra lập trường trên sau cuộc tấn công lớn chưa từng có của Ukraine trên khắp lãnh thổ Nga khiến nhiều phi trường trên toàn quốc phải đóng cửa và nhiều nhà máy của Nga chìm trong ngọn lửa.
Kể từ khi Putin xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022, căng thẳng giữa Nga và NATO đã gia tăng, với nhiều mối đe dọa leo thang hạt nhân.
Hoa Kỳ là đồng minh thân cận của Ukraine và đã lên án cuộc xâm lược, tin rằng đây là cuộc tấn công vào chủ quyền của Ukraine và đã cung cấp hàng tỷ đô la viện trợ quân sự cho Kyiv.
Ngoài quan hệ đồng minh, Belarus và Nga còn phối hợp các nỗ lực quân sự chiến lược khi Nga điều động vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Belarus.
Kể từ khi nhậm chức vào đầu tuần này, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thúc giục Putin chấm dứt chiến tranh hoặc phải đối mặt với các lệnh trừng phạt kinh tế và thuế quan. Ông cũng kêu gọi Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ, gọi tắt là OPEC tăng sản lượng dầu để hạ giá và làm suy yếu Nga.
Shoigu, nhà lãnh đạo hội đồng an ninh của Điện Cẩm Linh, nói với Tass, “Trong bối cảnh hành vi xung đột gia tăng và sự cạnh tranh địa chính trị ngày càng căng thẳng, rủi ro toàn cầu về một cuộc đối đầu quân sự giữa các thế lực lớn, bao gồm cả các cường quốc hạt nhân, đang gia tăng”, đặc biệt là xác định các nước phương Tây là những thế lực chính.
Theo Tass, ông cho biết những nỗ lực này không chỉ giới hạn ở các lệnh trừng phạt kinh tế mà còn là nỗ lực gây bất ổn đối với ý thức hệ và các giá trị ở Nga và nước láng giềng Belarus.
Shoigu cho biết “đang có những nỗ lực nhằm phá hoại các nỗ lực toàn cầu nhằm ngăn chặn chạy đua vũ trang trong không gian và biến không gian vũ trụ thành một phạm vi đối đầu quân sự mới”, kết luận rằng “Những hành động này nhằm trực tiếp làm suy yếu các quốc gia của chúng ta khi họ theo đuổi mục tiêu tước đoạt chủ quyền và quyền lựa chọn con đường phát triển của riêng chúng ta và hiện thực hóa các lợi ích chiến lược”.
Cả Nga và Hoa Kỳ đều là cường quốc hạt nhân, trong đó Nga nắm giữ kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, theo các giám sát viên hạt nhân. Hoa Kỳ có kho dự trữ lớn thứ hai.
Một báo cáo năm 2024 của FAS ước tính Nga có 5.580 đầu đạn hạt nhân. Báo cáo cho biết Hoa Kỳ có 5.044 và Trung Quốc có 500, trong khi Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, gọi tắt là SIPRI cho biết Nga và Hoa Kỳ sở hữu lần lượt 4.380 và 3.708. Chính phủ Hoa Kỳ trước đó đã tiết lộ vào tháng 9 năm 2023 rằng họ có 3.748 đầu đạn hạt nhân vào thời điểm đó.
Ngoài Hoa Kỳ, Nga, Trung Quốc và Bắc Hàn, năm quốc gia khác sở hữu vũ khí hạt nhân. Bao gồm Ấn Độ, Pakistan, Vương quốc Anh, Pháp và Israel, mặc dù Israel không thừa nhận hoặc phủ nhận điều này.
Tổng thống Donald Trump nói hôm thứ Tư: “Tôi không muốn làm tổn thương nước Nga. Hãy giải quyết ngay bây giờ và DỪNG cuộc chiến vô lý này lại! TÌNH HÌNH SẼ CÒN TỆ HƠN. Nếu chúng ta không đạt được một 'thỏa thuận', và sớm thôi, tôi không còn lựa chọn nào khác ngoài việc áp mức Thuế, Thuế quan và Trừng phạt cao đối với bất kỳ thứ gì mà Nga bán cho Hoa Kỳ và nhiều quốc gia tham gia khác.”
Phát ngôn nhân Chính phủ Nga Dmitry Peskov cho biết vào thứ sáu, theo Reuters: “Putin đã sẵn sàng. Chúng tôi đang chờ tín hiệu từ Washington. Mọi người đều đã sẵn sàng. Thật khó để đọc được bã cà phê ở đây. Ngay khi có điều gì đó, nếu có điều gì đó, chúng tôi sẽ thông báo cho bạn.” “Thật khó để đọc được bã cà phê ở đây” là cụm từ phổ biến ở Nga ý muốn nói vàng thau lẫn lộn, khó phân biệt thật, giả.
Về chủ đề giải trừ vũ khí hạt nhân, Ben Aris, một cựu phóng viên tập trung vào Nga, đã viết trên X: “Với tôi, có vẻ như Putin đang ra hiệu với Tổng thống Donald Trump rằng ông ấy sẵn sàng thực hiện 'một thỏa thuận' Peskov nói rằng Điện Cẩm Linh mở cửa để tái khởi động các thỏa thuận kiểm soát hỏa tiễn, hãy nhớ rằng điều đầu tiên Tổng thống Biden làm vào năm 2021 trong tuần đầu tiên là gia hạn thỏa thuận hỏa tiễn Start III - thỏa thuận vũ khí đầu tiên thời Chiến tranh Lạnh được gia hạn. Vào thời điểm đó, nó được coi là một bước đột phá. Bây giờ Putin đang đề nghị bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống của Tổng thống Donald Trump trong cùng một cách như thế, nhưng cuối cùng chẳng có điều gì mới.”
Theo tờ Kyiv Independent, hiện vẫn chưa biết khi nào Putin và Tổng thống Donald Trump sẽ nói chuyện về những vấn đề này, và khi nào tổng thống mới của Hoa Kỳ sẽ gọi điện cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, người mà nhóm của ông cũng cho biết chính quyền của ông đang nỗ lực sắp xếp một cuộc gặp với Washington.
[Newsweek: Putin Ally Issues Warning on Risks of War Between Nuclear Powers]
4. Zelenskiy ‘không phải thiên thần’ - Tổng thống Donald Trump ám chỉ tổng thống Ukraine phải chịu trách nhiệm phần nào cho chiến tranh
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ám chỉ rằng cả Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đều phải chịu trách nhiệm, cố nhiên với những mức độ khác nhau, về cuộc chiến tranh Ukraine-Nga trong một đoạn phỏng vấn với Fox News phát hành ngày 23 tháng Giêng.
“Zelenskiy cũng không nên để điều này xảy ra. Ông ta không phải là thiên thần,” Tổng thống Donald Trump nói. “Trước hết, ông ta phải nhận ra mình đang chiến đấu với một thực thể lớn hơn nhiều.”
Ngay trong chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống Donald Trump đã ám chỉ rằng người tiền nhiệm của ông, cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, và Zelenskiy đều phải chịu trách nhiệm một phần về cuộc xâm lược đang diễn ra của Nga và cam kết sẽ làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình nhanh chóng.
Tổng thống Hoa Kỳ, người gần đây nhất đã gặp Zelenskiy tại Paris vào tháng 12, đã chỉ trích người đồng cấp Ukraine của mình vì ban đầu “muốn chiến đấu” thay vì đạt được thỏa thuận. Đồng thời, Tổng thống Donald Trump thừa nhận sự dũng cảm của Ukraine trong việc chống lại Nga và nói rằng tổng thống Ukraine đã “quá gánh chịu quá đủ” và sẵn sàng cho hòa bình.
“Chúng ta đã bắt đầu cung cấp thiết bị và người Ukraine đã có đủ can đảm để sử dụng các thiết bị ấy, nhưng cuối cùng, đây là một cuộc chiến phải được giải quyết,” Tổng thống Donald Trump nói.
Tổng thống Donald Trump thường chỉ trích sự ủng hộ của chính quyền Tổng thống Biden đối với Ukraine và khoe khoang về mối quan hệ tốt đẹp với Putin, làm dấy lên lo ngại rằng ông có thể làm trung gian cho một thỏa thuận bất lợi cho Kyiv. Gần đây, tổng thống Hoa Kỳ đã có lập trường chỉ trích nhiều hơn đối với Mạc Tư Khoa, chỉ trích Putin vì miễn cưỡng ký kết thỏa thuận và đe dọa sẽ có hậu quả kinh tế nếu ông không làm như vậy.
“Putin không nên phát động cuộc xâm lược toàn diện và điều đó phải dừng lại”, Tổng thống Donald Trump nói, tuyên bố rằng Nga đã mất khoảng 850.000 binh lính trong khi Ukraine mất 700.000 binh lính.
Zelenskiy ước tính tỷ lệ thương vong của Ukraine là 43.000 người thiệt mạng và 370.000 người bị thương tính đến tháng 12, trong khi Mạc Tư Khoa không tiết lộ tổn thất của mình.
Trong cuộc phỏng vấn, Tổng thống Donald Trump nhắc lại lời cảnh báo rằng nếu Nga không đồng ý đàm phán, Hoa Kỳ sẽ áp đặt “thuế quan và thuế suất cao, cùng... các lệnh trừng phạt lớn”, đồng thời nói thêm rằng ông “không muốn làm điều đó” vì ông “yêu mến” nước Nga.
Tổng thống Hoa Kỳ nhắc lại tuyên bố trước đó của mình rằng cuộc xâm lược toàn diện sẽ không bao giờ bắt đầu nếu ông đang tại nhiệm vào thời điểm đó, đồng thời đổ lỗi cho chính quyền Tổng thống Biden đã khiêu khích Putin và cho phép ông này hưởng lợi từ giá năng lượng cao.
Tổng thống Donald Trump cũng chỉ trích cựu tổng thống Joe Biden vì không gây áp lực buộc các nước Âu Châu hỗ trợ nhiều hơn cho Ukraine, tuyên bố sai sự thật rằng Washington đã chi “nhiều hơn Âu Châu 200 tỷ đô la”.
Quốc hội Hoa Kỳ đã phân bổ hơn 170 tỷ đô la cho Ukraine kể từ khi cuộc chiến toàn diện nổ ra vào năm 2022, bao gồm việc cung cấp hơn 60 tỷ đô la hỗ trợ quân sự. Liên Hiệp Âu Châu và các nước thành viên đã cung cấp 145 tỷ đô la hỗ trợ tài chính, quân sự và nhân đạo trong suốt cuộc chiến toàn diện.
Ukraine gần đây đã thông báo rằng các sắp xếp cho cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Zelenskiy đang được tiến hành, trong khi tổng thống Hoa Kỳ cũng cho biết ông có ý định gặp Putin trong những ngày tới để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh.
Mạc Tư Khoa hoan nghênh đề xuất gặp mặt của Tổng thống Donald Trump nhưng bày tỏ sự hoài nghi về khả năng đạt được thỏa thuận hòa bình, cho biết trước tiên họ phải hiểu mục tiêu của Hoa Kỳ là gì trước khi tham gia bất kỳ cuộc đàm phán nào.
[Kyiv Independent: Zelensky is ‘no angel’ — Trump suggests Ukrainian president shares blame for war]
5. Điện Cẩm Linh cho biết: Putin ‘Sẵn sàng’ nói chuyện với Tổng thống Donald Trump
Theo Điện Cẩm Linh, Putin “sẵn sàng” nói chuyện qua điện thoại với Tổng thống Donald Trump và đang chờ phản hồi từ Washington, DC.
Phát ngôn nhân chính phủ Dmitry Peskov đã đưa ra thông báo này vào ngày 24 tháng Giêng, sau khi tân tổng thống Hoa Kỳ cho biết hôm thứ năm rằng ông muốn sớm gặp Putin để thảo luận về việc chấm dứt chiến tranh Nga-Ukraine, theo Reuters.
Cả hai bên đã nhiều lần nói rằng họ sẵn sàng nói chuyện và bắt đầu đàm phán hòa bình, chờ đợi tín hiệu từ bên kia. Tuy nhiên, vì Điện Cẩm Linh đã nói rằng họ đang “chờ đợi tín hiệu” từ Washington, điều này cho thấy quả bóng đang ở trong sân của Tổng thống Donald Trump, và ông phải bắt đầu các bước để hạ nhiệt chiến tranh.
Khi được hỏi liệu Tổng thống Donald Trump và tổng thống Nga có thực hiện cuộc gọi điện thoại vào cuối tuần này không, Peskov nói rằng “Putin đã sẵn sàng. Chúng tôi đang chờ tín hiệu từ Washington. Mọi người đều đã sẵn sàng. Thật khó để đọc được bã cà phê ở đây. Ngay khi có điều gì đó, nếu có điều gì đó, chúng tôi sẽ thông báo cho bạn.” “Thật khó để đọc được bã cà phê ở đây” là cụm từ phổ biến ở Nga ý muốn nói vàng thau lẫn lộn, khó phân biệt thật, giả.
Ông nói thêm rằng cuộc chiến với Ukraine không phụ thuộc vào giá dầu thế giới và rằng nó bắt đầu do mối đe dọa đối với an ninh của Nga, theo bài đăng trên Telegram của tờ báo Novaya Gazeta Europe.
Tuyên bố của Điện Cẩm Linh về dầu mỏ liên quan đến những bình luận của Tổng thống Donald Trump tại cuộc họp thường niên của Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ, vào ngày 23 tháng Giêng, trong đó ông kêu gọi Saudi Arabia và Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ, gọi tắt là OPEC tăng sản lượng dầu để giảm giá dầu.
Ông nói: “Hiện tại, giá đã đủ cao để cuộc chiến đó tiếp tục. Bạn phải hạ giá dầu xuống, điều đó sẽ chấm dứt cuộc chiến đó. Bạn có thể chấm dứt cuộc chiến đó.”
Tuyên bố này được đưa ra sau khi tổng thống Mỹ đe dọa sẽ áp đặt lệnh trừng phạt và thuế quan đối với Nga, nhắm vào hoạt động thương mại dầu mỏ, nếu Putin không chấm dứt chiến tranh với Ukraine.
Tổng thống Donald Trump cũng đã nói về việc phi hạt nhân hóa Nga tại cuộc họp ở Thụy Sĩ, và Peskov nói: “có điều gì đó để nói, chúng ta cần phải nói. Thời gian đã bị lãng phí ở nhiều khía cạnh. Chúng ta đã nói về mối quan tâm như vậy trước đây, vì vậy quả bóng đang ở trong sân của Hoa Kỳ, nơi đã dừng mọi liên lạc thực chất với đất nước chúng tôi.”
Ngay sau khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức, Putin cũng tuyên bố ông sẵn sàng đàm phán hòa bình với chính quyền mới nếu họ “loại bỏ được nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến.
Trong một bài đăng trên X, Tymofiy Mylovanov, Giám đốc Trường Kinh tế Kyiv, viết: “Tổng thống Donald Trump dường như đã đứng về phía Ukraine: hợp tác với người Saudi để hạ giá dầu và tấn công Nga, gây áp lực buộc Tập phải thúc đẩy Putin, nói rằng Zelenskiy sẵn sàng đàm phán trong khi Putin vẫn phản đối, các nước NATO chuyển sang chi tiêu quốc phòng 5% và khẳng định kết quả bầu cử của Putin thực sự vô lý.”
Theo tờ Kyiv Independent, hiện vẫn chưa biết khi nào Putin và Tổng thống Donald Trump sẽ nói chuyện, và khi nào tổng thống mới của Hoa Kỳ sẽ gọi điện cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, người mà nhóm của ông cũng cho biết chính quyền của ông đang nỗ lực sắp xếp một cuộc gặp với Washington.
[Newsweek: Putin 'Ready' to Talk to Trump, Kremlin Says]
6. Scholz cứng rắn hơn trong việc lên tiếng về người di cư sau vụ tấn công bằng dao gây tử vong
Phản ứng của Thủ tướng Olaf Scholz trước vụ tấn công bằng dao gây tử vong được cho là do một người đàn ông Afghanistan gây ra ở miền Nam nước Đức hôm thứ Tư đánh dấu sự thay đổi rõ ràng trong quan điểm của ông về vấn đề di cư trước thềm cuộc bầu cử quốc gia.
Vụ tấn công vào một nhóm trẻ mẫu giáo khiến hai người thiệt mạng, trong đó có một bé trai hai tuổi, gây chấn động nước Đức vào thời điểm vấn đề di cư đang trở thành vấn đề then chốt trước thềm cuộc bỏ phiếu ngày 23 tháng 2.
“Tôi đã chán ngấy những tội ác bạo lực xảy ra vài tuần một lần, do những cá nhân tìm đến chúng tôi để tìm kiếm sự bảo vệ thực hiện,” thủ tướng nói. “Sự khoan dung sai lầm không có chỗ ở đây.”
Nghi phạm đâm dao, một người Afghanistan 28 tuổi, đã đến Đức vào cuối năm 2022 và sau đó đã nộp đơn xin tị nạn, theo Joachim Hermann, Bộ trưởng Nội vụ Bavaria. Theo Hermann, nghi phạm trước đó đã được điều trị tại một cơ sở tâm thần và các nhà chức trách nghi ngờ bệnh tâm thần đã đóng vai trò trong vụ tấn công.
Nghi phạm tuyên bố ý định rời khỏi Đức vào tháng 12 năm 2024, nhưng vẫn ở lại nước này. Các nhà chức trách cho biết không có bằng chứng nào cho thấy động cơ chính trị.
Scholz kêu gọi một cuộc điều tra khẩn cấp về vụ án, đặt câu hỏi tại sao nghi phạm vẫn ở lại Đức. “Các nhà chức trách phải khẩn trương điều tra lý do tại sao kẻ tấn công vẫn ở đây, và hậu quả ngay lập tức phải xảy ra”, ông nói.
Những lời lẽ mạnh mẽ khác thường của thủ tướng xuất hiện khi những đối thủ tranh cử của ông chỉ trích ông về chính sách di cư của chính phủ. Alice Weidel, ứng cử viên thủ tướng của đảng cực hữu Alternative for Germany (AfD), cũng không mất thời gian để tấn công đảng Christian Social Union bảo thủ, đảng cầm quyền ở Bavaria.
“Di cư ngay!” Weidel viết trong một bài đăng trên X, sử dụng một cách nói giảm nói tránh cực hữu cho chính sách trục xuất hàng loạt. Một trong những thông điệp bầu cử cốt lõi của AfD là tội phạm có liên quan đến di cư và các đảng truyền thống không có khả năng duy trì an toàn công cộng.
Không chỉ AfD đang dựa vào sự thất vọng của công chúng về vấn đề di cư. Friedrich Merz, ứng cử viên thủ tướng bảo thủ thuộc Liên minh Dân chủ Kitô giáo trung hữu, gọi tắt là CDU, cũng đang tuyên thệ sẽ giảm di cư và tăng cường an ninh. Những người bảo thủ dẫn đầu trong các cuộc thăm dò với 30 phần trăm, trong khi AfD đứng thứ hai với 21 phần trăm.
Giọng điệu của Scholz sau vụ tấn công bằng dao đánh dấu sự thay đổi so với phản ứng trước đây của ông đối với các vụ việc bạo lực. Sau vụ tấn công vào tháng 8 năm 2024 tại Solingen do một người tị nạn Syria có động cơ Hồi giáo thực hiện, thủ tướng đã nhấn mạnh các giải pháp như luật vũ khí nghiêm ngặt hơn.
Vào tháng 12, để phản ứng trước vụ tấn công vào một khu chợ Giáng Sinh ở thành phố Magdeburg phía đông khiến sáu người thiệt mạng, Scholz đã kêu gọi đoàn kết để “không để lòng hận thù chia rẽ chúng ta”.
Theo Hermann, đứa trẻ hai tuổi tử vong trong vụ đâm dao hôm thứ Tư là người gốc Maroc. Một người đàn ông 41 tuổi cũng tử vong trong vụ tấn công. Các nhà chức trách cho rằng người đàn ông này là một người qua đường đang cố gắng bảo vệ những đứa trẻ.
“Hiện tại, suy đoán chủ yếu hướng đến bệnh tâm thần rõ ràng của anh ta,” Hermann nói về kẻ tấn công
[Kyiv Independent: Scholz hardens rhetoric on migrants after fatal knife attack]
7. ‘Hoàn toàn nhảm nhí’ — Ukraine bác bỏ yêu cầu của Nga về việc từ bỏ lời hứa gia nhập NATO
Bộ Ngoại giao Ukraine đã bác bỏ yêu cầu của Nga về việc hủy bỏ lời hứa năm 2008 của NATO về việc Ukraine cuối cùng sẽ trở thành thành viên, gọi đó là “hoàn toàn vô lý” trong một tuyên bố vào ngày 24 tháng Giêng.
Phản ứng này được đưa ra sau khi Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko chỉ trích tuyên bố của Hội nghị thượng đỉnh Bucharest năm 2008 của NATO, gọi đó là “thảm họa cho an ninh Âu Châu”.
“ Ôi trời, đồng minh của Bắc Hàn lại ra tối hậu thư cho NATO. Hoàn toàn nhảm nhí,” phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Heorhii Tykhyi trả lời phát biểu của Grushko. “Mạc Tư Khoa không có tiếng nói ở đây.”
Thay vào đó, Bộ này ca ngợi quyết định của NATO vào thời điểm đó và nhắc lại cam kết của Kyiv trong việc gia nhập liên minh.
Tykhyi cho biết: “Kiến trúc an ninh Âu Châu được xây dựng dựa trên sự bảo vệ khỏi Nga”.
Ukraine chính thức nộp đơn xin gia nhập NATO vào tháng 9 năm 2022 sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga. Trong khi các thành viên NATO cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh Washington năm 2024 rằng con đường trở thành thành viên của Ukraine là “không thể đảo ngược”, họ vẫn chưa gửi lời mời chính thức.
Các quan chức Nga cũng như giới trí thức phương Tây có thành tích chống Ukraine đã nhiều lần viện dẫn khả năng Ukraine trở thành thành viên NATO để biện minh cho cuộc xâm lược.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã thừa nhận sự phản đối từ một số thành viên NATO, bao gồm Hoa Kỳ, Đức, Hung Gia Lợi và Slovakia, nhưng bày tỏ hy vọng rằng Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể thay đổi sự ủng hộ cho việc Kyiv gia nhập.
Có rất ít bằng chứng cho thấy chính quyền mới sẽ cởi mở hơn với việc Ukraine gia nhập NATO so với cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden.
Tổng thống Donald Trump trước đây đã chỉ trích NATO và đổ lỗi cho Tổng thống Biden vì bị cáo buộc ủng hộ nguyện vọng của Ukraine và kích động cuộc xâm lược của Nga.
[Kyiv Independent: 'Utter bulls***' — Ukraine rejects Russia's demand to abandon NATO membership promise]
8. Xuất khẩu vũ khí của Hoa Kỳ đạt kỷ lục 318 tỷ đô la vào năm 2024 do nhu cầu liên quan đến Ukraine
Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, doanh số bán thiết bị quân sự của Mỹ cho các chính phủ nước ngoài đã tăng 29% vào năm 2024, đạt mức kỷ lục 318,7 tỷ đô la. Các quốc gia đã tăng cường mua hàng để bổ sung nguồn cung cấp cho Ukraine và chuẩn bị cho các cuộc xung đột quy mô lớn tiềm tàng. Báo cáo này cho thấy một thực tế rõ ràng là cuộc chiến ở Ukraine không phải là gánh nặng của Hoa Kỳ. Trái lại, Hoa Kỳ giầu lên rất nhiều từ cuộc xâm lược của trùm mafia Vladimir Putin.
Số liệu năm cuối của chính quyền Tổng thống Biden củng cố kỳ vọng về hiệu suất mạnh mẽ của các nhà sản xuất quốc phòng Hoa Kỳ như Lockheed Martin, General Dynamics và Northrop Grumman. Các nhà phân tích dự đoán cổ phiếu của họ sẽ tăng để ứng phó với tình hình bất ổn toàn cầu ngày càng gia tăng, theo Reuters.
Trong chiến dịch tranh cử của mình, và cho đến nay Tổng thống Donald Trump đã kêu gọi các đồng minh của Hoa Kỳ đầu tư nhiều hơn vào quốc phòng của họ. Ông đề xuất tăng mục tiêu chi tiêu quốc phòng của NATO lên 5% GDP, tăng đáng kể so với mục tiêu hiện tại là 2% - mức mà không thành viên NATO nào, bao gồm cả Hoa Kỳ, hiện đang đạt được.
Nhu cầu về vũ khí tăng vọt do cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine, gây áp lực buộc các nhà thầu quốc phòng phải theo kịp. Các chính phủ trên toàn thế giới đang đệ trình lệnh tăng cường kho vũ khí quân sự của họ, trong khi Hoa Kỳ đang nỗ lực bổ sung nguồn cung cấp của riêng mình cho Kyiv.
Bộ Ngoại giao mô tả việc bán và chuyển giao vũ khí là “các công cụ chính sách đối ngoại quan trọng của Hoa Kỳ có khả năng tác động lâu dài đến an ninh khu vực và toàn cầu”.
Các thỏa thuận đáng chú ý năm 2024 bao gồm 23 tỷ đô la mua máy bay phản lực F-16 và các bản nâng cấp cho Thổ Nhĩ Kỳ, 18,8 tỷ đô la mua chiến đấu cơ F-15 cho Israel và 2,5 tỷ đô la mua xe tăng M1A2 Abrams cho Rumani.
Nhiều đơn hàng trong số này góp phần vào tình trạng tồn đọng ngày càng tăng đối với các công ty quốc phòng Hoa Kỳ. Các quý tiếp theo dự kiến sẽ được hưởng lợi từ các đơn hàng cho hàng trăm ngàn viên đạn pháo, hỏa tiễn đánh chặn Patriot và xe thiết giáp.
Chính phủ nước ngoài mua vũ khí của Hoa Kỳ thông qua hai kênh chính: bán hàng thương mại trực tiếp được đàm phán với các công ty quốc phòng hoặc bán hàng quân sự nước ngoài được điều phối thông qua chính phủ Hoa Kỳ, thường thông qua các quan chức Bộ Quốc phòng tại các đại sứ quán. Cả hai phương pháp đều cần sự chấp thuận của chính phủ.
Doanh số bán hàng thương mại trực tiếp đạt 200,8 tỷ đô la trong năm tài chính 2024, tăng so với mức 157,5 tỷ đô la trong năm 2023. Trong khi đó, doanh số bán vũ khí quân sự cho nước ngoài do chính phủ tạo điều kiện đã tăng lên 117,9 tỷ đô la, so với mức 80,9 tỷ đô la của năm trước.
[Kyiv Independent: US arms exports reach record $318 billion in 2024 driven by Ukraine-related demand]
9. Hán Thành nghi ngờ Bắc Hàn có kế hoạch gửi thêm quân tới Nga
Theo hãng thông tấn Yonhap, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Nam Hàn, gọi tắt là JCS cảnh báo vào ngày 24 Tháng Giêng rằng Bắc Hàn đang chuẩn bị gửi thêm quân tới Nga để hỗ trợ cuộc chiến chống lại Ukraine, ngay cả sau khi phải chịu tổn thất đáng kể.
Quân đội Bắc Hàn đã được điều động đến Tỉnh Kursk vào mùa thu năm ngoái để hỗ trợ lực lượng Nga chống lại cuộc tấn công của Ukraine vào đầu tháng 8 năm 2024. Lực lượng Ukraine vẫn tiếp tục chiến đấu trong khu vực, với hy vọng tận dụng vị thế của mình để có thể đàm phán.
Theo Yonhap, tuyên bố có đoạn: “Khoảng bốn tháng đã trôi qua kể từ khi điều động quân đội tới cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, Bắc Hàn được cho là đang đẩy nhanh quá trình chuẩn bị cho các biện pháp bổ sung và điều động trong bối cảnh có nhiều thương vong và tình trạng bắt giữ tù binh”.
Nhà lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Ukraine, Kyrylo Budanov, trước đây từng nói rằng Bình Nhưỡng được cho là đang chuẩn bị tăng viện, chủ yếu là các đơn vị pháo binh và hỏa tiễn, để tham gia vào cuộc chiến ở Ukraine.
Tờ New York Times đưa tin, theo một quan chức Mỹ giấu tên, quân đội mới của Bắc Hàn có thể sẽ đến trong vòng hai tháng.
Theo Budanov, Bắc Hàn cũng dự kiến sẽ gửi cho Nga 150 hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn KN-23 vào năm 2025.
Các chuyên gia được tờ Kyiv Independent phỏng vấn đã liên hệ tỷ lệ thương vong cao của Bắc Hàn với việc thiếu kinh nghiệm trong chiến tranh hiện đại, chiến thuật “biển người” được sử dụng để chống lại các vị trí cố thủ của quân đội Ukraine và quyết tâm tránh bị bắt của quân đội Bắc Hàn, thậm chí phải đánh đổi bằng mạng sống của họ.
Chỉ có hai binh sĩ Bắc Hàn bị Ukraine giam giữ kể từ khi Bình Nhưỡng điều động quân đội ở Tỉnh Kursk vào mùa thu năm ngoái.
Theo Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, nếu Bắc Hàn gởi 100.000 quân đến Nga thì mỗi tháng sẽ có 45.000 quân Bắc Hàn tử trận hay bị thương.
[Kyiv Independent: Seoul suspects North Korea plans to send more troops to Russia-Ukraine war]
10. Kyiv Independent xác định sĩ quan cao cấp của Nga, các quan chức liên quan đến vụ cướp bóc bảo tàng ở miền nam Ukraine
Tờ Kyiv Independent đã xác định một sĩ quan quân đội Nga và ba quan chức do Nga bổ nhiệm từ Crimea bị tạm chiếm chịu trách nhiệm về việc di dời trái phép các tác phẩm nghệ thuật và hiện vật khỏi hai bảo tàng Kherson vào mùa thu năm 2022.
Trốn chạy khỏi cuộc phản công của Ukraine, quân đội Nga đã cùng nhau đánh cắp hơn 33.000 hiện vật lịch sử và tác phẩm nghệ thuật. Vụ trộm bảo tàng này là vụ trộm lớn nhất ở Âu Châu kể từ Thế chiến II.
Những người giám sát vụ trộm là Dmitry Lipov, nhà lãnh đạo trung tâm liên lạc của Hạm đội Hắc Hải của Nga, người từng là chỉ huy thành phố trong thời gian xâm lược Kherson, Sergey Patrushev, được chính quyền Nga bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo bộ phận bảo tàng của cái gọi là Bộ Văn hóa Crimea, Elena Morozova và Mikhail Smorodkin, được chính quyền Nga bổ nhiệm làm giám đốc các bảo tàng Crimea, Tauric Chersonese và Bảo tàng Quốc phòng Sevastopol.
Những phát hiện này là cơ sở cho bộ phim tài liệu “Trộm cắp có tổ chức” của Đơn vị điều tra tội phạm chiến tranh thuộc tờ Kyiv Independent.
Việc Nga cướp bóc lịch sử là hành vi đánh cắp điển hình trong suốt lịch sử đế chế Nga.
Để xác định những người tham gia vào vụ trộm được chính phủ hậu thuẫn, nhà báo Kyiv Independent đã đóng giả làm một nhà sản xuất truyền hình Nga và một điều tra viên người Nga để giao tiếp với những người cộng tác tại địa phương giúp quân đội Nga cướp bóc.
Tờ Kyiv Independent phát hiện rằng sĩ quan người Nga Lipov chịu trách nhiệm bảo vệ các bộ sưu tập trong quá trình di dời và đích thân niêm phong những chiếc xe tải chở các món đồ bị đánh cắp.
Patrushev chịu trách nhiệm vận chuyển các bức tranh từ Bảo tàng Nghệ thuật Kherson đến vùng Crimea bị tạm chiếm.
Giám đốc các bảo tàng Crimea đã chọn những đồ vật từ bộ sưu tập của Bảo tàng Lịch sử địa phương Kherson trong cuộc cướp bóc.
Tờ Kyiv Independent cũng phát hiện ra rằng việc di dời trái phép các bộ sưu tập từ Kherson đến Crimea bị tạm chiếm được giám sát bởi Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB.
[Kyiv Independent: Kyiv Independent identifies high-ranking Russian officer, officials involved in looting of museums in southern Ukraine]