Hannah Brockhaus trên CNA, ngày 17 tháng 9, duyệt lại những điều Đức Phanxicô nói tới Thượng Hội Đồng về tính đồng nghị:
Thượng Hội đồng về Tính đồng nghị sẽ khai mạc phiên họp đầu tiên trong số hai phiên họp vào ngày 4 tháng 10.
Các cuộc họp hoàn cầu tại Rôma là đỉnh cao của hai năm chuẩn bị, và trong thời gian đó, nhiều điều đã được nói đến về tính đồng nghị, kể cả Đức Giáo Hoàng.
Trong một số bình luận gần đây hơn về tính đồng nghị, Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói, “việc nói về một 'Thượng hội đồng về tính đồng nghị' có vẻ là điều gì đó khó hiểu, mang tính tự quy chiếu, quá mang tính kỹ thuật, ít được công chúng quan tâm,” nhưng nó là “ một điều gì đó thực sự quan trọng đối với Giáo hội.”
“Chính vào thời điểm này, khi nói nhiều mà nghe ít, và khi cảm thức về công ích có nguy cơ suy yếu, thì toàn thể Giáo hội đã bắt tay vào hành trình cùng nhau khám phá lại lời nói,” ngài nói với đại diện giới truyền thông vào ngày 26 tháng 8.
"Cùng nhau bước đi. Cùng nhau đặt câu hỏi. Cùng nhau chịu trách nhiệm về sự biện phân của cộng đồng, đối với chúng ta vốn là lời cầu nguyện, như các Tông đồ đầu tiên đã làm: Đây là tính đồng nghị, mà chúng ta muốn biến thành thói quen hàng ngày trong mọi cách phát biểu của nó,” ngài nói thêm.
Dưới đây là một số điều khác mà Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói về tính đồng nghị trong triều giáo hoàng của ngài:
Ngày 17 tháng 10 năm 2015: Diễn văn kỷ niệm 50 năm thành lập Thượng Hội đồng Giám mục:
“Thế giới mà chúng ta đang sống và thế giới mà chúng ta được mời gọi yêu thương và phục vụ, ngay cả với những mâu thuẫn của nó, đòi hỏi Giáo hội phải tăng cường hợp tác trong mọi lĩnh vực sứ mạng của mình. Chính con đường đồng nghị này là điều Thiên Chúa mong đợi nơi Giáo hội của thiên niên kỷ thứ ba.
“Tính đồng nghị, với tư cách là một yếu tố cấu thành của Giáo hội, cung cấp cho chúng ta khuôn khổ giải thích thích hợp nhất để hiểu chính thừa tác vụ phẩm trật. Nếu chúng ta hiểu, như Thánh Gioan Kim Khẩu nói, rằng 'Giáo hội và Thượng hội đồng là đồng nghĩa', vì Giáo hội không gì khác hơn là 'cuộc hành trình với nhau' của đàn chiên Thiên Chúa dọc theo các nẻo đường lịch sử hướng tới cuộc gặp gỡ với Chúa Kitô, thì chúng ta cũng hiểu rằng, trong Giáo hội, không ai có thể được “nâng lên” cao hơn người khác. Ngược lại, trong Giáo hội, điều cần thiết là mỗi người phải “hạ mình” xuống để phục vụ anh chị em mình trên đường đi.
“Trong một Giáo hội đồng nghị, Thượng Hội đồng Giám mục chỉ là biểu hiện rõ ràng nhất của động lực hiệp thông vốn truyền cảm hứng cho mọi quyết định của Giáo hội”.
Ngày 29 tháng 11 năm 2019: Diễn văn trước Ủy ban Thần học Quốc tế:
“Trong 5 năm qua, anh chị em đã đưa ra được hai bản văn có liên quan. Bản văn đầu tiên đưa ra một việc làm sáng tỏ thần học về tính đồng nghị trong đời sống và sứ mệnh của Giáo hội.
“Anh chị em đã cho thấy việc thực hành tính đồng nghị, tuy có tính truyền thống nhưng luôn được đổi mới, là việc thực thi ra sao của Giáo hội như một mầu nhiệm hiệp thông, theo hình ảnh hiệp thông Ba Ngôi, trong lịch sử của dân Chúa trên hành trình của họ. Như anh chị em đã biết, chủ đề này rất gần gũi với trái tim tôi...
“Và vì điều này, tôi cảm ơn anh chị em về tài liệu của anh chị em, bởi vì ngày nay người ta nghĩ rằng tính đồng nghị là nắm tay nhau và bắt đầu một cuộc hành trình, cử hành với giới trẻ, hoặc thực hiện một cuộc thăm dò ý kiến: 'Bạn nghĩ gì về chức linh mục cho phụ nữ?' Hầu như đó là điều đã được thực hiện, phải không? Tính đồng nghị là một cuộc hành trình của giáo hội có một linh hồn là Chúa Thánh Thần. Không có Chúa Thánh Thần thì không có tính đồng nghị”.
Ngày 18 tháng 9 năm 2021: Diễn văn với tín hữu Giáo phận La Mã:
“Tính đồng nghị không phải là một chương trong sách giáo khoa về giáo hội học, càng không phải là một mốt nhất thời hay một khẩu hiệu được bàn tán trong các cuộc họp của chúng ta. Tính đồng nghị là sự thể hiện bản chất, hình thức, phong cách và sứ mạng của Giáo hội. Chúng ta có thể nói về Giáo hội như là ‘có tính đồng nghị’ mà không giản lược chữ đó thành một cách mô tả hay định nghĩa khác về Giáo hội. Tôi nói điều này không phải như một quan điểm thần học hay thậm chí như suy nghĩ của riêng tôi, mà dựa trên những gì có thể được coi là ‘cẩm nang’ đầu tiên và quan trọng nhất về giáo hội học: sách Công vụ Tông đồ.”
Ngày 9 tháng 10 năm 2021: Diễn văn khai mạc Thượng Hội đồng về Tính đồng nghị:
“Thượng hội đồng, trong khi mang lại một cơ hội tuyệt vời cho việc hoán cải mục vụ về mặt truyền giáo và đại kết, cũng không tránh khỏi một số rủi ro nhất định. Tôi sẽ đề cập đến ba trong số này.
“Đầu tiên là chủ nghĩa hình thức. Thượng Hội đồng có thể bị giản lược thành một biến cố đặc biệt, nhưng chỉ diễn ra bên ngoài; điều đó sẽ giống như việc chiêm ngưỡng mặt tiền tráng lệ của một nhà thờ mà không hề thực sự bước vào bên trong. Nếu chúng ta muốn nói về một Giáo hội đồng nghị, chúng ta không thể chỉ hài lòng với vẻ bề ngoài; chúng ta cần nội dung, phương tiện và cơ cấu có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc đối thoại và tương tác trong dân Chúa, đặc biệt giữa linh mục và giáo dân.
“Nguy cơ thứ hai là chủ nghĩa duy trí thức. Thực tại biến thành sự trừu tượng và chúng ta, với những suy tư của mình, kết cục đi theo hướng ngược lại. Điều này sẽ biến Thượng Hội đồng thành một loại nhóm nghiên cứu, đưa ra những cách tiếp cận uyên bác nhưng trừu tượng đối với các vấn đề của Giáo hội và những tệ nạn trong thế giới của chúng ta. Những con người bình thường nói những điều thông thường, không có chiều sâu hay hiểu biết sâu sắc về mặt thiêng liêng, và rốt cuộc sẽ rơi vào những chia rẽ ý thức hệ và đảng phái quen thuộc và không hiệu quả, xa rời thực tế của Dân thánh Thiên Chúa và đời sống cụ thể của các cộng đồng trên khắp thế giới.
“Cuối cùng, cám dỗ tự mãn, thái độ nói rằng: ‘Chúng ta đã luôn làm theo cách này’ (Evan-gelii Gaudium, 33) và tốt hơn là đừng thay đổi. Câu nói đó – ‘Chúng tôi luôn làm theo cách đó’ – là liều thuốc độc cho đời sống của Giáo hội. Những người nghĩ theo cách này, có lẽ thậm chí không nhận ra điều đó, đã phạm sai lầm khi không coi trọng thời đại chúng ta đang sống. Cuối cùng, mối nguy hiểm là áp dụng các giải pháp cũ cho các vấn đề mới.”
Ngày 4 tháng 9 năm 2023: Trên máy bay giáo hoàng từ Mông Cổ trở về La Mã:
“Không có chỗ cho ý thức hệ trong Thượng hội đồng. Đó là một động lực khác. Thượng Hội đồng là cuộc đối thoại giữa những người đã được rửa tội nhân danh Giáo hội, về đời sống của Giáo hội, về đối thoại với thế giới, về những vấn đề ảnh hưởng đến nhân loại ngày nay. Nhưng khi bạn suy nghĩ theo một con đường ý thức hệ thì thượng hội đồng kết thúc.
“Có một điều chúng ta phải bảo vệ: bầu khí đồng nghị. Đây không phải là một chương trình truyền hình nơi mọi thứ được nói đến. Có khoảnh khắc tôn giáo, có khoảnh khắc trao đổi tôn giáo. Hãy xem xét điều này: trong các phiên họp của Thượng Hội đồng, họ phát biểu trong 3-4 phút mỗi người, ba [người], và sau đó có 3-4 phút im lặng để cầu nguyện... Không có tinh thần cầu nguyện này thì không có tính đồng nghị, chỉ có chính trị, chỉ có chủ nghĩa nghị viện.
“Trong Thượng Hội đồng, lòng đạo phải được bảo vệ và tính toàn vẹn của những người phát biểu phải được bảo vệ.”