Tiến sĩ Nina Shea là giám đốc Trung tâm Tự do Tôn giáo của Viện Hudson, và là một luật sư quốc tế về nhân quyền.
Trong bài “Biden’s Choice in China”, nghĩa là “Lựa chọn của Biden ở Trung Quốc”, cô cho chúng ta thấy tình cảnh của người Duy Ngô Nhĩ và bày tỏ quan ngại rằng các chính sách của ông Joe Biden sẽ phản bội triệt để các giá trị nhân quyền của người Mỹ, và cam kết trong 73 năm qua của người Mỹ rằng diệt chủng “không bao giờ xảy ra nữa”.
Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.
By Nina Shea
Lựa chọn của Biden ở Trung Quốc
Mười một triệu người Duy Ngô Nhĩ bị đàn áp và những người Hồi giáo khác ở khu tự trị Tân Cương của Trung Quốc lần đầu tiên được nếm trải công lý vào ngày 19 tháng Giêng khi Ngoại trưởng Mike Pompeo khi đó tuyên bố rằng chính phủ Trung Quốc đang thực hiện hành vi diệt chủng chống lại họ. Lịch sử đã chỉ ra rằng lên án tội ác diệt chủng là bước khởi đầu cần thiết để chặn đứng và ngăn chặn nó tái diễn.
Mặc dù một số phương tiện truyền thông đánh giá thấp quyết nghị lên án nạn diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ, coi đó chỉ là “phát súng bắn chia tay” vào Trung Quốc của Ngoại Trưởng Pompeo, đây thực sự là biện pháp nhân quyền quan trọng nhất của Mỹ trong bốn năm qua. Nó được đưa ra sau một quá trình cân nhắc kéo dài hàng tháng của Văn phòng Tư pháp Hình sự Toàn cầu của Bộ Ngoại giao. Một phần quan trọng trong quyết định này dựa trên thông tin mới cho thấy rằng các biện pháp cưỡng bức ngăn chặn sinh đẻ bên trong các trại cải tạo Tân Cương là nhằm hạn chế nhân khẩu học của người Duy Ngô Nhĩ và là một phần của chiến dịch phá hoại của bọn cầm quyền chống lại các nhóm thiểu số trong khu vực.
Sau cuộc diệt chủng người Do Thái, tội ác diệt chủng được hình sự hóa theo Công ước quốc tế về Diệt chủng năm 1948, và trở thành tội ác nhân quyền ghê tởm nhất theo quan niệm của người dân Mỹ. Nhãn hiệu diệt chủng ảnh hưởng đến các hoạt động đối ngoại, điều này giúp giải thích tại sao trước đây Hoa Kỳ chỉ áp dụng nhãn hiệu này có 2 lần cho các hành động tàn bạo đang diễn ra. Ngoại trưởng Pompeo đã có thể di chuyển về phía trước trong tuyên bố Trung Quốc diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ bằng cách làm cho nó trở thành một quyết nghị về “chính sách”. Vào năm 2016, cuộc diệt chủng của người Yazidis ở Trung Đông và các tín hữu Kitô là “chỉ định cá nhân” của Ngoại trưởng Kerry khi đó. Quyết nghị diệt chủng Darfur năm 2004 là một quyết định “hợp pháp”, được hỗ trợ bởi các luật sư của bộ Ngoại Giao. Nhưng bất kể quyết nghị được gọi bằng danh xưng nào, hành động diệt chủng đòi hỏi phải có một phản ứng mang tính chính sách của Hoa Kỳ.
Tháng 5 năm ngoái, Đại sứ lưu động về Tư pháp Hình sự Toàn cầu lúc ấy là Morse Tan đã tìm hiểu hoàn cảnh của người Duy Ngô Nhĩ, để đánh giá xem nó có phù hợp với định nghĩa về tội ác diệt chủng của Công ước về một cộng đồng tôn giáo dân tộc thiểu số bị tiêu diệt “toàn bộ hay một phần” hay không. Báo cáo về tự do tôn giáo của Bộ Ngoại giao Mỹ kể từ năm 2017 ghi nhận việc phá hủy 2/3 các đền thờ Hồi giáo tại Tân Cương, việc giam giữ hơn một triệu người Duy Ngô Nhĩ bị cáo buộc là theo chủ nghĩa cực đoan Hồi giáo trong các trại cải tạo và các hành động đàn áp nghiêm trọng khác. Cựu đại sứ nói với tôi trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại rằng ông đã tích lũy thêm bằng chứng từ các nguồn mở, mà các luật sư của bộ Ngoại Giao đã nhanh chóng phân loại trong 25 năm. Ông ấy hướng dẫn tôi đến những tuyên bố của Ngoại trưởng Pompeo để có thêm hiểu biết.
Trong một bài bình luận đăng trong số ra ngày 19 tháng Giêng trên tờ Wall Street Journal, Ngoại trưởng Pompeo nhấn mạnh bằng chứng “chủ chốt” về sự sụt giảm tỷ lệ sinh đẻ của người Duy Ngô Nhĩ. Lưu ý rằng Công ước về Diệt chủng bao gồm “các biện pháp nhằm ngăn chặn việc sinh đẻ trong cộng đồng”, ông đã trích dẫn các “nỗ lực của Đảng Cộng sản nhằm ngăn chặn phụ nữ Duy Ngô Nhĩ sinh con bằng cách cưỡng bức phá thai và triệt sản” và “các biện pháp tránh thai không tự nguyện, chẳng hạn như buộc phải đặt vào tử cung các thiết bị”. Các thông tin cụ thể có thể được tìm thấy trong một báo cáo năm 2020 của chuyên gia Adrian Zenz của Quỹ Jamestown, trong đó tiết lộ các tài liệu của chính phủ Trung Quốc được AP xác minh. Các tài liệu này cho thấy tỷ lệ sinh ở Tân Cương giảm khoảng 24% từ năm 2018 đến 2019, so với mức giảm 4.2% ở Trung Quốc nói chung. Chúng cũng chỉ ra rằng lý do phổ biến nhất khiến các phụ nữ Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ là vì họ vi phạm các giới hạn sinh khắt khe - dưới mức thay thế cho số người chết - của bọn cầm quyền.
Dữ liệu chính thức này hỗ trợ các báo cáo từ những người tị nạn Duy Ngô Nhĩ. Ví dụ, cựu tù nhân Gulbahar Haitiwaji đã viết về việc bị cưỡng bức triệt sản bằng cách tiêm các loại thuốc. “Đó là khi tôi hiểu được phương pháp của các trại, họ đang thực hiện một chiến lược: không phải lạnh lùng giết chúng tôi, mà là khiến chúng tôi từ từ biến mất. Từ từ đến nỗi không ai nhận ra”, cô kể lại. Vào năm 2018, Dân biểu Chris Smith đã chủ trì các phiên điều trần trước quốc hội, nơi cựu tù nhân Mihrigul Tursun làm chứng về việc bị giam giữ và tra tấn bằng dòng điện và bị chế giễu vì niềm tin của cô vào Chúa. Những người khác mô tả sự tàn bạo đằng sau những vụ cưỡng bức phá thai của Trung Quốc.
Ngoại trưởng Pompeo cũng trích dẫn “các trại giam tùy tiện và vô thời hạn”, nơi người Duy Ngô Nhĩ bị tra tấn, hãm hiếp và buộc phải lao động khổ sai. Trong những trại này, những cái chết xảy ra không rõ nguyên nhân. Ông lưu ý đến sự giám sát công nghệ cao hà khắc của bọn cầm quyền Tân Cương. Tuần trước, BBC đã đưa tin về các vụ cưỡng hiếp bằng các máy kích thích điện và các vụ cưỡng hiếp tập thể của cảnh sát trong các trại. Đây là tất cả các lá cờ đỏ, cộng với bằng chứng ngăn ngừa sinh đẻ đã cấu thành bằng chứng cụ thể.
Bắc Kinh vẫn tỏ ra ngang ngược về chính sách đàn áp của mình. Tháng 9 năm ngoái, Tập Cận Bình tuyên bố rằng chiến lược Tân Cương là “hoàn toàn đúng đắn và phải thực hiện trong thời gian dài”. Đối với nỗi kinh hoàng về những phụ nữ Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ, đại sứ quán Washington của Trung Quốc đã đăng một bài khoe khoang đáng kinh ngạc vào ngày 7 tháng Giêng (bị Twitter xóa vào ngày 8 tháng Giêng) dường như được nhái lại một cách có ý thức thông điệp của Đức Quốc Xã tại Auschwitz “công việc giúp bạn được tự do”. Đại sứ quán Trung Quốc tweet:
Tâm trí của phụ nữ Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương đã được giải phóng, bình đẳng giới tính và sức khỏe sinh sản được đề cao, khiến họ không còn là những cỗ máy sinh con nữa. Họ tự tin và độc lập hơn.
Nếu Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lặng lẽ bỏ qua những lo ngại về nạn diệt chủng của người Duy Ngô Nhĩ vì lợi ích của quan hệ đối tác biến đổi khí hậu với Trung Quốc, thì đó sẽ là một bi kịch cho người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ. Nó cũng sẽ phản bội triệt để các giá trị nhân quyền của người Mỹ, và cam kết trong 73 năm qua của người Mỹ rằng diệt chủng “không bao giờ xảy ra nữa”. Đây sẽ là một vấn đề có tính quyết định đối với chính quyền Biden.
Source:First Things