Vào ngày 28 tháng Sáu tới đây, Đức Cha Gregorio Rosa Chavez, sẽ là vị Hồng Y tiên khởi của El Salvador trong một trường hợp gây lúng túng không ít cho hàng giáo phẩm quốc gia này.
Đức Thánh Cha đã không chọn Đức Tổng Giám Mục Jose Luis Escobar Alas, năm nay mới 58 tuổi để vinh thăng Hồng Y; nhưng đã chọn một Giám Mục Phụ Tá. Hơn thế nữa vị Giám Mục Phụ Tá này trên thực tế chỉ là một cha sở ở một họ đạo ven đô của thủ đô San Salvador.
Vị Hồng Y tân cử là con của một nông dân nghèo. Nghèo đến mức, trong thời niên thiếu, cậu Rosa Chavez chưa từng bao giờ dám mơ ước trở thành một linh mục. Nhưng khi được 14 tuổi, cha cậu đã nhờ một người bạn đưa cậu vào một chủng viện.
Cậu Rosa Chavez có một sự thích thú đặc biệt với radio. Mở mắt dậy là cậu nghe radio; và luôn kết thúc một ngày với chiếc radio bên tai khi đang chìm dần vào giấc ngủ.
Biết ngài có hứng thú đặc biệt với công việc phát thanh; năm 1977, khi được bổ nhiệm làm Tổng Giám Mục San Salvador; Đức Tổng Giám Mục Oscar Romero đã bổ nhiệm cha Rosa Chavez làm chánh văn phòng truyền thông của Ngài. Cha Rosa Chavez thành lập một đài phát thanh; và cùng nhau hai vị đối diện với những khoảnh khắc khó khăn nhất của Giáo Hội trong thời kỳ nội chiến tại nước này.
Chính đài phát thanh này đã phát ra những lời nổi tiếng của Đức Tổng Giám Mục Óscar Romero:
“Trước lệnh giết người do ai đó ban ra, luật pháp của Thiên Chúa theo đó ‘Ngươi chớ giết người!’ phải thắng thế. Không một người lính nào có nghĩa vụ phải tuân theo một lệnh lạc chống lại luật pháp của Thiên Chúa... nhân danh dân tộc đau khổ này, dân tộc mà tiếng kêu than của họ bay tới trời cao càng ngày càng thống thiết hơn, tôi van xin anh em, tôi khẩn cầu anh em, và tôi ra lệnh cho anh em nhân danh Thiên Chúa, ngưng ngay tức khắc sự đàn áp này”.
Một ngày sau diễn từ nẩy lửa này, hôm 24 tháng Ba, năm 1980, Đức Tổng Giám Mục Óscar Romero bị bắn chết.
Sau khi Đức Tổng Giám Mục Fernando Sáenz Lacalle là người kế vị Đức Tổng Giám Mục Romero qua đời vào năm 1994, nhiều người tin rằng cha Rosa Chavez sẽ lên thay, nhưng điều đó không bao giờ xảy ra.
Cha Rosa Chavez đã rất thẳng thắn trong cuộc chiến chống lại sự lạm dụng quyền hành của chính phủ, công khai chỉ trích chính phủ đã giết hại sáu linh mục Dòng Tên vào năm 1989. Chính phủ El Salvador chụp mũ ngài là “cộng sản” và ngài nhiều lần bị dọa giết.
Tuy nhiên, trong lòng các tín hữu, Đức Cha Phụ Tá Rosa Chavez nổi danh là một người bình dân, hiền hoà, chậm bất bình và nhanh chóng mỉm cười.