Chúa Nhật 26 tháng Sáu là ngày cuối trong chuyến viếng thăm 3 ngày của Đức Thánh Cha Phanxicô tại Armenia.
Lúc 9h15 sáng, Đức Thánh Cha đã có buổi gặp gỡ với các Giám Mục Công Giáo Armenia tại Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Etchmiadzin.
Sau đó, lúc 10:00, Đức Thánh Cha đã tham dự Phụng Vụ Thánh tại nhà thờ chính tòa của Giáo Hội Armenia Tông Truyền.
Sau bài giảng của Đức Thượng Phụ Karekin Đệ Nhị, Đức Thánh Cha Phanxicô đã có bài chia sẻ như sau:
Thưa Anh Chị Em,
Vào cuối chuyến viếng thăm hết lòng ao ước này, một chuyến viếng thăm đã là không thể nào quên được đối với tôi, tôi hiệp ý dâng lên Chúa lòng biết ơn của tôi trong những bài thánh ca ngợi khen và tán tụng tuyệt vời được dâng lên từ bàn thờ này. Thưa Đức Thượng Phụ, trong những ngày này ngài đã mở rộng cửa đón tiếp tôi, và chúng ta đã cảm nghiệm được “Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau,” (Tv 133: 1). Chúng ta đã gặp nhau, đã ôm lấy nhau như anh em, chúng ta đã cầu nguyện với nhau và chia sẻ những hồng ân, những hy vọng và những mối quan tâm cho Giáo Hội của Chúa Kitô. Chúng ta đã cùng cảm thấy như nhau nhịp đập con tim của Giáo Hội, và chúng ta tin tưởng và cảm nghiệm rằng Giáo Hội là một. “Chỉ có một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một phép rửa. Chỉ có một Thiên Chúa, Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi người và trong mọi người.” (Ep 4 : 4-6). Với niềm vui lớn lao, chính chúng ta đã có thể thực hiện những lời của Thánh Tông Đồ Phaolô! Cuộc gặp gỡ của chúng ta được sự bảo trợ của các thánh Tông Đồ là các vị chúng ta đã biết đến. Thánh Bartholômêô và Thánh Tađêô là những người đầu tiên công bố Tin Mừng trong vùng đất này, và Thánh Phêrô và Phaolô là những vị đã hiến mạng sống mình cho Chúa ở Rôma và bây giờ đang ngự trị cùng Chúa Kitô ở trên trời, các vị chắc chắn vui mừng chứng kiến tình cảm của chúng ta và lòng khao khát tỏ tường của chúng ta cho sự hiệp thông trọn vẹn. Vì tất cả những điều này, tôi cảm ơn Chúa, vì hiền huynh và cùng với hiền huynh: Park astutsò! (Vinh danh Thiên Chúa!).
Trong Phụng Vụ Thánh này, bài ca vịnh trọng thể Trisagion được dâng lên trời cao, tán dương sự thánh thiện của Thiên Chúa. Cầu xin phước lành của Đấng Tối Cao tuôn đổ dư dật đầy mặt đất nhờ sự chuyển cầu của Mẹ Thiên Chúa, các vị Đại Thánh và các Tiến sĩ Hội Thánh, các vị tử đạo, đặc biệt là đông đảo các vị mà hiền huynh đã tuyên thánh vào năm ngoái ở nơi này. Cầu xin “Đấng Tự Hữu Duy Nhất đã xuống trần” ban phước lành cho cuộc hành trình của chúng ta. Nguyện xin Chúa Thánh Thần biến đổi tất cả các tín hữu nên một lòng một trí; xin Ngài đến để thiết lập lại sự hiệp nhất trong chúng ta. Về điều này, một lần nữa tôi khẩn cầu Chúa Thánh Thần, xin mượn những từ ngữ huy hoàng trong Phụng Vụ của hiền huynh: Xin hãy đến, Lạy Chúa Thánh Thần, Đấng “khẩn cầu với những tiếng thở dài không ngừng lên Chúa Cha đầy lòng thương xót, Đấng giữ gìn các thánh và thanh tẩy những kẻ tội lỗi,” xin ban cho chúng con ngọn lửa tình yêu và hiệp nhất, và “xin cho nguyên do gây ra tai tiếng của chúng con được tan biến trong tình yêu thương này” (Thánh Gregory Narek, Sách Ai Ca, 33, 5) trên tất cả là tai tiếng chia rẽ trong các môn đệ của Chúa Kitô.
Cầu xin cho Giáo Hội Armenia được tiến bước trong hòa bình và xin cho sự hiệp thông giữa chúng ta được trọn vẹn. Xin cho một mong muốn mãnh liệt cho sự hiệp nhất được tăng lên trong lòng chúng ta, một sự hiệp nhất không phải là “tùng phục nhau, hoặc đồng hóa nhau, trái lại là sự chấp nhận tất cả những ân sủng Thiên Chúa đã ban cho mỗi người chúng ta. Điều này sẽ cho toàn bộ thế giới thấy mầu nhiệm lớn lao của ơn cứu rỗi đã được hoàn tất nơi Chúa Kitô qua Chúa Thánh Thần “(Lời chào mừng trong Phụng Vụ Thánh tại nhà thờ Thánh George, ở Istanbul, ngày 30 Tháng 11 2014).
Chúng ta hãy đáp lại lời mời gọi của các thánh, chúng ta hãy lắng nghe tiếng nói của những người khiêm nhường và nghèo hèn, của đông đảo các nạn nhân của hận thù, là những người đã thí mạng sống vì đức tin. Chúng ta phải chú trọng đến thế hệ trẻ, những người đang tìm kiếm một tương lai không có những chia rẽ trong quá khứ. Từ thánh điện này, xin cho ánh sáng rạng rỡ được tỏa sáng một lần nữa, và cho ánh sáng của đức tin, đã từng soi sáng mảnh đất này từ thời Thánh Gregôriô, là Người Cha của anh chị em trong Tin Mừng, có thể hiệp cùng ánh sáng của tình yêu để đem lại ơn tha thứ và hòa giải.
Như các tông đồ vào buổi sáng lễ Phục sinh, với tất cả những do dự và hoang mang của các ngài, đã chạy đến ngôi mộ Chúa Phục sinh khi được thu hút bởi bình minh của niềm hy vọng mới (x Jn 20: 3-4); cầu xin cho trong ngày Chúa Nhật thánh này, chúng ta cũng vội vã theo tiếng gọi của Chúa để hiệp thông đầy đủ với nhau và chạy nhanh về hướng đó.
Bây giờ, thưa hiền huynh, trong danh Thiên Chúa, xin ban phép lành cho tôi, và cho Giáo Hội Công Giáo, và ban phép lành cho con đường hướng tới hiệp nhất trọn vẹn này của chúng ta.
Lúc 9h15 sáng, Đức Thánh Cha đã có buổi gặp gỡ với các Giám Mục Công Giáo Armenia tại Tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Etchmiadzin.
Sau đó, lúc 10:00, Đức Thánh Cha đã tham dự Phụng Vụ Thánh tại nhà thờ chính tòa của Giáo Hội Armenia Tông Truyền.
Sau bài giảng của Đức Thượng Phụ Karekin Đệ Nhị, Đức Thánh Cha Phanxicô đã có bài chia sẻ như sau:
Thưa Anh Chị Em,
Vào cuối chuyến viếng thăm hết lòng ao ước này, một chuyến viếng thăm đã là không thể nào quên được đối với tôi, tôi hiệp ý dâng lên Chúa lòng biết ơn của tôi trong những bài thánh ca ngợi khen và tán tụng tuyệt vời được dâng lên từ bàn thờ này. Thưa Đức Thượng Phụ, trong những ngày này ngài đã mở rộng cửa đón tiếp tôi, và chúng ta đã cảm nghiệm được “Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, anh em được sống vui vầy bên nhau,” (Tv 133: 1). Chúng ta đã gặp nhau, đã ôm lấy nhau như anh em, chúng ta đã cầu nguyện với nhau và chia sẻ những hồng ân, những hy vọng và những mối quan tâm cho Giáo Hội của Chúa Kitô. Chúng ta đã cùng cảm thấy như nhau nhịp đập con tim của Giáo Hội, và chúng ta tin tưởng và cảm nghiệm rằng Giáo Hội là một. “Chỉ có một thân thể, một Thần Khí, cũng như anh em đã được kêu gọi để chia sẻ cùng một niềm hy vọng. Chỉ có một Chúa, một niềm tin, một phép rửa. Chỉ có một Thiên Chúa, Cha của mọi người, Đấng ngự trên mọi người, qua mọi người và trong mọi người.” (Ep 4 : 4-6). Với niềm vui lớn lao, chính chúng ta đã có thể thực hiện những lời của Thánh Tông Đồ Phaolô! Cuộc gặp gỡ của chúng ta được sự bảo trợ của các thánh Tông Đồ là các vị chúng ta đã biết đến. Thánh Bartholômêô và Thánh Tađêô là những người đầu tiên công bố Tin Mừng trong vùng đất này, và Thánh Phêrô và Phaolô là những vị đã hiến mạng sống mình cho Chúa ở Rôma và bây giờ đang ngự trị cùng Chúa Kitô ở trên trời, các vị chắc chắn vui mừng chứng kiến tình cảm của chúng ta và lòng khao khát tỏ tường của chúng ta cho sự hiệp thông trọn vẹn. Vì tất cả những điều này, tôi cảm ơn Chúa, vì hiền huynh và cùng với hiền huynh: Park astutsò! (Vinh danh Thiên Chúa!).
Trong Phụng Vụ Thánh này, bài ca vịnh trọng thể Trisagion được dâng lên trời cao, tán dương sự thánh thiện của Thiên Chúa. Cầu xin phước lành của Đấng Tối Cao tuôn đổ dư dật đầy mặt đất nhờ sự chuyển cầu của Mẹ Thiên Chúa, các vị Đại Thánh và các Tiến sĩ Hội Thánh, các vị tử đạo, đặc biệt là đông đảo các vị mà hiền huynh đã tuyên thánh vào năm ngoái ở nơi này. Cầu xin “Đấng Tự Hữu Duy Nhất đã xuống trần” ban phước lành cho cuộc hành trình của chúng ta. Nguyện xin Chúa Thánh Thần biến đổi tất cả các tín hữu nên một lòng một trí; xin Ngài đến để thiết lập lại sự hiệp nhất trong chúng ta. Về điều này, một lần nữa tôi khẩn cầu Chúa Thánh Thần, xin mượn những từ ngữ huy hoàng trong Phụng Vụ của hiền huynh: Xin hãy đến, Lạy Chúa Thánh Thần, Đấng “khẩn cầu với những tiếng thở dài không ngừng lên Chúa Cha đầy lòng thương xót, Đấng giữ gìn các thánh và thanh tẩy những kẻ tội lỗi,” xin ban cho chúng con ngọn lửa tình yêu và hiệp nhất, và “xin cho nguyên do gây ra tai tiếng của chúng con được tan biến trong tình yêu thương này” (Thánh Gregory Narek, Sách Ai Ca, 33, 5) trên tất cả là tai tiếng chia rẽ trong các môn đệ của Chúa Kitô.
Cầu xin cho Giáo Hội Armenia được tiến bước trong hòa bình và xin cho sự hiệp thông giữa chúng ta được trọn vẹn. Xin cho một mong muốn mãnh liệt cho sự hiệp nhất được tăng lên trong lòng chúng ta, một sự hiệp nhất không phải là “tùng phục nhau, hoặc đồng hóa nhau, trái lại là sự chấp nhận tất cả những ân sủng Thiên Chúa đã ban cho mỗi người chúng ta. Điều này sẽ cho toàn bộ thế giới thấy mầu nhiệm lớn lao của ơn cứu rỗi đã được hoàn tất nơi Chúa Kitô qua Chúa Thánh Thần “(Lời chào mừng trong Phụng Vụ Thánh tại nhà thờ Thánh George, ở Istanbul, ngày 30 Tháng 11 2014).
Chúng ta hãy đáp lại lời mời gọi của các thánh, chúng ta hãy lắng nghe tiếng nói của những người khiêm nhường và nghèo hèn, của đông đảo các nạn nhân của hận thù, là những người đã thí mạng sống vì đức tin. Chúng ta phải chú trọng đến thế hệ trẻ, những người đang tìm kiếm một tương lai không có những chia rẽ trong quá khứ. Từ thánh điện này, xin cho ánh sáng rạng rỡ được tỏa sáng một lần nữa, và cho ánh sáng của đức tin, đã từng soi sáng mảnh đất này từ thời Thánh Gregôriô, là Người Cha của anh chị em trong Tin Mừng, có thể hiệp cùng ánh sáng của tình yêu để đem lại ơn tha thứ và hòa giải.
Như các tông đồ vào buổi sáng lễ Phục sinh, với tất cả những do dự và hoang mang của các ngài, đã chạy đến ngôi mộ Chúa Phục sinh khi được thu hút bởi bình minh của niềm hy vọng mới (x Jn 20: 3-4); cầu xin cho trong ngày Chúa Nhật thánh này, chúng ta cũng vội vã theo tiếng gọi của Chúa để hiệp thông đầy đủ với nhau và chạy nhanh về hướng đó.
Bây giờ, thưa hiền huynh, trong danh Thiên Chúa, xin ban phép lành cho tôi, và cho Giáo Hội Công Giáo, và ban phép lành cho con đường hướng tới hiệp nhất trọn vẹn này của chúng ta.