CHỈ CÓ MỘT CHỐN ĐỂ VỀ
LỄ THÁNH GIA NĂM A - 2025.
"Người ta có nhiều nơi để đến,
nhưng chỉ có một chốn để về,
đó là gia đình".
1. GIA ĐÌNH, CHỐN ĐỂ VỀ ĐƯỢC KHẮC SÂU TRONG CÕI HỒN.
Cuộc đời mỗi con người là một hành trình không ngừng ra đi. Ra đi khỏi mái nhà thân quen để đến trường. Ra đi khỏi xóm làng để mưu sinh. Ra đi khỏi quê hương để lập nghiệp nơi đất khách.
Có người chỉ đi một ngày, có người đi hàng tháng, hàng năm. Có người đi xa đến mức… một đời không biết còn được mấy lần trở về dưới mái nhà mình.
Nhưng kỳ lạ thay, càng đi xa, con người ta lại càng mang trong mình một mái ấm vô hình. Nó không phải là một căn nhà cụ thể, nhưng là ký ức, là nếp sống, là hơi ấm, là những giá trị đã thấm vào tim mình từ thuở bé.
Có khi chính mái ấm ấy âm thầm định hình nhân cách, định hướng lựa chọn, và chi phối cả đời sống của chúng ta mà ta không hay biết.
Bởi vậy, dù có bay cao bay xa đến đâu, những phương trời ấy cũng chỉ là nơi phát triển sự nghiệp. Con người vẫn cần một nơi để trở về, một chốn trú ẩn bình yên giữa những bon chen, đổ vỡ, phong ba bão táp của cuộc đời.
Và chốn ấy, không gì thay thế được, chính là gia đình.
2. KHI "CHỐN ĐỂ VỀ" BỊ BIẾN DẠNG.
Thế nhưng, nếu nhìn thẳng vào thực tại hôm nay, ta không khỏi chạnh lòng. Chốn quay về ấy, gia đình, đang biến dạng. Không phải vì nghèo đói, không phải vì thiếu tiện nghi, mà vì xung đột, ích kỷ, lối sống dễ dãi, và những quan niệm lệch lạc về tự do, tình yêu, hạnh phúc.
Nhiều bạn trẻ không còn muốn gắn bó lâu dài. Họ chọn sống tạm, yêu tạm, để có thể chia tay bất cứ lúc nào khi không còn "hợp cảm xúc".
Những người đã kết hôn thì dễ dàng ly thân, ly dị, như thể hôn nhân chỉ là một hợp đồng có thể hủy bỏ.
Trong một xã hội đề cao tự do vô giới hạn, buông thả trong tình yêu và tình dục, những chuẩn mực luân lý của Tin Mừng, của truyền thống Kitô giáo, và cả truyền thống văn hóa Việt Nam, vốn coi trọng gia đình, hiếu thảo, thủy chung, đang bị đẩy xuống hàng thứ yếu, thậm chí bị xem là lạc hậu.
Chưa kể đến: hiện tượng sống thử, hôn nhân đồng tính, lối sống "bầy đàn", thiếu cam kết, phá thai và ngừa thai tràn lan..., tất cả đang làm cho nền tảng gia đình trở nên mong manh, và lương tâm con người bị tổn thương sâu sắc.
3. THÁNH GIA, MỘT GIA ĐÌNH KHÔNG LÝ TƯỞNG THEO TIÊU CHUẨN TRẦN GIAN.
Trong bối cảnh ấy, Lời Chúa của Lễ Thánh Gia năm A đưa chúng ta trở về với một gia đình rất đặc biệt: Gia đình Nazareth.
Thoạt nhìn, đó không phải là một gia đình "lý tưởng" theo tiêu chuẩn trần gian: sinh con trong cảnh nghèo khó; phải chạy trốn trong đêm, sống kiếp lưu vong nơi đất khách, luôn bị đe dọa bởi bạo quyền và bạo lực.
Tin Mừng cho thấy: Ngay từ những ngày đầu đời, Hài Nhi Giêsu đã bị săn đuổi. Hêrôđê, khuôn mặt của quyền lực mù quáng và bạo tàn, muốn giết chết sự sống non nớt.
Gia đình Thánh Gia phải ra đi, phải xa quê hương, phải đánh đổi tất cả chỉ để bảo vệ một sự sống bé nhỏ.
4. THÁNH GIUSE, NGƯỜI CHA CỦA SỰ SỐNG ĐƯỢC BẢO VỆ.
Nổi bật trong trình thuật Tin Mừng là Thánh Giuse, người cha thầm lặng nhưng mạnh mẽ. Ngài đã đứng trước một thử thách ghê gớm: Maria mang thai trước khi về chung sống với mình. Theo luật, ngài có quyền tố cáo, và hậu quả là cái chết dành cho Maria và đứa trẻ.
Nhưng Thánh Giuse đã chọn một con đường khác: Con đường của lòng nhân hậu, của sự sống, của trách nhiệm âm thầm. Ngài "định tâm bỏ bà cách kín đáo", nghĩa là bảo vệ sự sống, dù phải chịu thiệt thòi về danh dự.
Rồi khi Thiên Chúa lên tiếng, Giuse lập tức vâng phục: Đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập, chấp nhận đời sống lưu vong, nghèo khổ, bất ổn, chỉ vì một điều duy nhất: sự sống phải được bảo vệ.
Trong một thế giới, như đang diễn ra của hôm nay, nơi sự sống bị coi nhẹ, nơi đứa trẻ có thể bị loại bỏ vì "không đúng thời điểm", Thánh Giuse trở thành lương tâm sống động cho các gia đình Kitô hữu.
5. HÊRÔĐÊ HÔM NAY, NHỮNG KHÔN MẶT VÔ HÌNH.
Nếu ngày xưa, Hêrôđê là kẻ giết hại sự sống bằng gươm giáo, thì Hêrôđê hôm nay mang những khuôn mặt khác: là những tư tưởng phủ nhận hôn nhân; là lối sống ích kỷ, hưởng thụ; là nền văn hóa loại bỏ sự sống khi nó trở nên bất tiện; là chủ nghĩa cá nhân làm tan vỡ gia đình từ bên trong...
Những Hêrôđê ấy không đến bằng bạo lực, nhưng bằng lý lẽ ngọt ngào, bằng tự do giả tạo, và hậu quả là gia đình bị phá nát, con người mất phương hướng, và xã hội mất đi nền tảng căn bản nhất.
6. GIA ĐÌNH, HỘI THÁNH TẠI GIA VÀ TRƯỜNG HỌC CỦA TÌNH YÊU.
Huấn quyền của Giáo Hội không ngừng khẳng định: Gia đình là Hội Thánh tại gia, là trường học đầu tiên của đức tin, của nhân bản, của tình yêu và trách nhiệm.
Ở đó, con người học: cách yêu thương không điều kiện; cách tha thứ; cách chịu đựng và hy sinh, và trên hết, học tôn trọng và bảo vệ sự sống.
Gia đình không phải là nơi không có xung đột, nhưng là nơi xung đột được chữa lành bằng tình yêu. Không phải là nơi không có đau khổ, nhưng là nơi đau khổ được ôm ấp bằng hy sinh.
7. TRỞ VỀVỚI THÁNH GIÁ ĐỂ GÌN GIỮ CHỐN QUAY VỀ.
Giáo Hội không mời gọi chúng ta chiêm ngắm một gia đình hoàn hảo, nhưng mời gọi trở về với căn cốt của gia đình:
- trung tín,
- vâng phục thánh ý Chúa,
- bảo vệ sự sống,
- và yêu thương đến cùng.
Giữa một thế giới nhiều nơi để đến, xin cho mỗi gia đình Kitô hữu giữ được chốn để về. Đó là một mái ấm đơn sơ nhưng có Chúa ở cùng; một gia đình không giàu có nhưng giàu tình yêu; một tổ ấm không tránh khỏi giông bão nhưng không bao giờ bỏ nhau.
Xin Thánh Gia Nazareth cầu bầu cho các gia đình chúng con. Xin cho mỗi gia đình biết chọn sự sống, biết đứng vững trước những Hêrôđê thời đại, để gia đình mãi mãi là mái ấm của trái tim, là nơi con người được sinh ra, được yêu thương, và được cứu độ.
Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG
LỄ THÁNH GIA NĂM A - 2025.
"Người ta có nhiều nơi để đến,
nhưng chỉ có một chốn để về,
đó là gia đình".
1. GIA ĐÌNH, CHỐN ĐỂ VỀ ĐƯỢC KHẮC SÂU TRONG CÕI HỒN.
Cuộc đời mỗi con người là một hành trình không ngừng ra đi. Ra đi khỏi mái nhà thân quen để đến trường. Ra đi khỏi xóm làng để mưu sinh. Ra đi khỏi quê hương để lập nghiệp nơi đất khách.
Có người chỉ đi một ngày, có người đi hàng tháng, hàng năm. Có người đi xa đến mức… một đời không biết còn được mấy lần trở về dưới mái nhà mình.
Nhưng kỳ lạ thay, càng đi xa, con người ta lại càng mang trong mình một mái ấm vô hình. Nó không phải là một căn nhà cụ thể, nhưng là ký ức, là nếp sống, là hơi ấm, là những giá trị đã thấm vào tim mình từ thuở bé.
Có khi chính mái ấm ấy âm thầm định hình nhân cách, định hướng lựa chọn, và chi phối cả đời sống của chúng ta mà ta không hay biết.
Bởi vậy, dù có bay cao bay xa đến đâu, những phương trời ấy cũng chỉ là nơi phát triển sự nghiệp. Con người vẫn cần một nơi để trở về, một chốn trú ẩn bình yên giữa những bon chen, đổ vỡ, phong ba bão táp của cuộc đời.
Và chốn ấy, không gì thay thế được, chính là gia đình.
2. KHI "CHỐN ĐỂ VỀ" BỊ BIẾN DẠNG.
Thế nhưng, nếu nhìn thẳng vào thực tại hôm nay, ta không khỏi chạnh lòng. Chốn quay về ấy, gia đình, đang biến dạng. Không phải vì nghèo đói, không phải vì thiếu tiện nghi, mà vì xung đột, ích kỷ, lối sống dễ dãi, và những quan niệm lệch lạc về tự do, tình yêu, hạnh phúc.
Nhiều bạn trẻ không còn muốn gắn bó lâu dài. Họ chọn sống tạm, yêu tạm, để có thể chia tay bất cứ lúc nào khi không còn "hợp cảm xúc".
Những người đã kết hôn thì dễ dàng ly thân, ly dị, như thể hôn nhân chỉ là một hợp đồng có thể hủy bỏ.
Trong một xã hội đề cao tự do vô giới hạn, buông thả trong tình yêu và tình dục, những chuẩn mực luân lý của Tin Mừng, của truyền thống Kitô giáo, và cả truyền thống văn hóa Việt Nam, vốn coi trọng gia đình, hiếu thảo, thủy chung, đang bị đẩy xuống hàng thứ yếu, thậm chí bị xem là lạc hậu.
Chưa kể đến: hiện tượng sống thử, hôn nhân đồng tính, lối sống "bầy đàn", thiếu cam kết, phá thai và ngừa thai tràn lan..., tất cả đang làm cho nền tảng gia đình trở nên mong manh, và lương tâm con người bị tổn thương sâu sắc.
3. THÁNH GIA, MỘT GIA ĐÌNH KHÔNG LÝ TƯỞNG THEO TIÊU CHUẨN TRẦN GIAN.
Trong bối cảnh ấy, Lời Chúa của Lễ Thánh Gia năm A đưa chúng ta trở về với một gia đình rất đặc biệt: Gia đình Nazareth.
Thoạt nhìn, đó không phải là một gia đình "lý tưởng" theo tiêu chuẩn trần gian: sinh con trong cảnh nghèo khó; phải chạy trốn trong đêm, sống kiếp lưu vong nơi đất khách, luôn bị đe dọa bởi bạo quyền và bạo lực.
Tin Mừng cho thấy: Ngay từ những ngày đầu đời, Hài Nhi Giêsu đã bị săn đuổi. Hêrôđê, khuôn mặt của quyền lực mù quáng và bạo tàn, muốn giết chết sự sống non nớt.
Gia đình Thánh Gia phải ra đi, phải xa quê hương, phải đánh đổi tất cả chỉ để bảo vệ một sự sống bé nhỏ.
4. THÁNH GIUSE, NGƯỜI CHA CỦA SỰ SỐNG ĐƯỢC BẢO VỆ.
Nổi bật trong trình thuật Tin Mừng là Thánh Giuse, người cha thầm lặng nhưng mạnh mẽ. Ngài đã đứng trước một thử thách ghê gớm: Maria mang thai trước khi về chung sống với mình. Theo luật, ngài có quyền tố cáo, và hậu quả là cái chết dành cho Maria và đứa trẻ.
Nhưng Thánh Giuse đã chọn một con đường khác: Con đường của lòng nhân hậu, của sự sống, của trách nhiệm âm thầm. Ngài "định tâm bỏ bà cách kín đáo", nghĩa là bảo vệ sự sống, dù phải chịu thiệt thòi về danh dự.
Rồi khi Thiên Chúa lên tiếng, Giuse lập tức vâng phục: Đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập, chấp nhận đời sống lưu vong, nghèo khổ, bất ổn, chỉ vì một điều duy nhất: sự sống phải được bảo vệ.
Trong một thế giới, như đang diễn ra của hôm nay, nơi sự sống bị coi nhẹ, nơi đứa trẻ có thể bị loại bỏ vì "không đúng thời điểm", Thánh Giuse trở thành lương tâm sống động cho các gia đình Kitô hữu.
5. HÊRÔĐÊ HÔM NAY, NHỮNG KHÔN MẶT VÔ HÌNH.
Nếu ngày xưa, Hêrôđê là kẻ giết hại sự sống bằng gươm giáo, thì Hêrôđê hôm nay mang những khuôn mặt khác: là những tư tưởng phủ nhận hôn nhân; là lối sống ích kỷ, hưởng thụ; là nền văn hóa loại bỏ sự sống khi nó trở nên bất tiện; là chủ nghĩa cá nhân làm tan vỡ gia đình từ bên trong...
Những Hêrôđê ấy không đến bằng bạo lực, nhưng bằng lý lẽ ngọt ngào, bằng tự do giả tạo, và hậu quả là gia đình bị phá nát, con người mất phương hướng, và xã hội mất đi nền tảng căn bản nhất.
6. GIA ĐÌNH, HỘI THÁNH TẠI GIA VÀ TRƯỜNG HỌC CỦA TÌNH YÊU.
Huấn quyền của Giáo Hội không ngừng khẳng định: Gia đình là Hội Thánh tại gia, là trường học đầu tiên của đức tin, của nhân bản, của tình yêu và trách nhiệm.
Ở đó, con người học: cách yêu thương không điều kiện; cách tha thứ; cách chịu đựng và hy sinh, và trên hết, học tôn trọng và bảo vệ sự sống.
Gia đình không phải là nơi không có xung đột, nhưng là nơi xung đột được chữa lành bằng tình yêu. Không phải là nơi không có đau khổ, nhưng là nơi đau khổ được ôm ấp bằng hy sinh.
7. TRỞ VỀVỚI THÁNH GIÁ ĐỂ GÌN GIỮ CHỐN QUAY VỀ.
Giáo Hội không mời gọi chúng ta chiêm ngắm một gia đình hoàn hảo, nhưng mời gọi trở về với căn cốt của gia đình:
- trung tín,
- vâng phục thánh ý Chúa,
- bảo vệ sự sống,
- và yêu thương đến cùng.
Giữa một thế giới nhiều nơi để đến, xin cho mỗi gia đình Kitô hữu giữ được chốn để về. Đó là một mái ấm đơn sơ nhưng có Chúa ở cùng; một gia đình không giàu có nhưng giàu tình yêu; một tổ ấm không tránh khỏi giông bão nhưng không bao giờ bỏ nhau.
Xin Thánh Gia Nazareth cầu bầu cho các gia đình chúng con. Xin cho mỗi gia đình biết chọn sự sống, biết đứng vững trước những Hêrôđê thời đại, để gia đình mãi mãi là mái ấm của trái tim, là nơi con người được sinh ra, được yêu thương, và được cứu độ.
Lm JB NGUYỄN MINH HÙNG