1. HUR Công Bố Video Vụ Không Kích Sĩ Quan Nga, Con Trai Tướng Bị Truy Tố
Tổng Cục Tình Báo Chính, gọi tắt là HUR đã công bố một đoạn video ghi lại cảnh sát hại Trung úy Vasily Marzoyev, một sĩ quan Nga và là con trai của một chỉ huy cao cấp bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine.
Hôm Thứ Ba, 28 Tháng Mười, phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết một đơn vị UAV hỗn hợp thuộc Cục Tác chiến Hiện dịch của HUR đã xác định được vị trí của các máy bay điều khiển từ xa Nga gần Plavni, cách Zaporizhzhia khoảng 50 km về phía nam.
“Một quả bom dẫn đường đã bay thành công theo tọa độ do các trinh sát thu thập được - để vô hiệu hóa những kẻ ám sát người Nga”.
HUR đưa tin rằng Marzoyev có mặt tại vị trí này vào thời điểm xảy ra vụ không kích.
Cơ quan này cho biết thêm rằng đoạn video có “cảnh quay độc quyền về việc tiêu diệt Vasily và những kẻ xâm lược Nga khác bằng bom lượn KAB”.
Các quan chức Nga đã xác nhận cái chết của Marzoyev. Sergei Menyaylo, nhà lãnh đạo Cộng hòa Bắc Ossetia, thông báo trên Telegram rằng Marzoyev đã tử trận “khi đang thực hiện nhiệm vụ chiến đấu” tại Ukraine.
Marzoyev chỉ huy một trung đội trinh sát thuộc Trung đoàn Nhảy dù 108 và đã tham gia các hoạt động chiến đấu chống lại Ukraine trong một thời gian dài.
Putin đã truy tặng ông danh hiệu “Anh hùng nước Nga”.
Marzoyev là con trai của Trung tướng Arkady Marzoyev, tư lệnh Tập đoàn quân Vũ trang Liên hợp số 18 của Nga, người đang phải đối mặt với cáo buộc phạm tội ác chiến tranh tại Ukraine vì đã ra lệnh tấn công các khu dân cư, trường học, bệnh viện và cơ sở hạ tầng quan trọng.
Ông này là một trong năm sĩ quan cao cấp của Nga bị Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU buộc tội vắng mặt vì đã chỉ đạo vụ ném bom các mục tiêu dân sự ở khu vực Kherson từ Tháng Giêng đến tháng 10 năm 2023.
Theo các nhà điều tra, các vụ tấn công đã giết chết ít nhất 113 thường dân, bao gồm 3 trẻ em, và làm bị thương hơn 280 người khác.
Việc loại bỏ này diễn ra sau một loạt các cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào các sĩ quan cao cấp của Nga.
Vào cuối tháng 8, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt, gọi tắt là SSO của Ukraine đã công bố đoạn phim ghi lại một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa chính xác khiến Trung tướng Esedulla Abachev, Phó Tư lệnh Cụm Lực lượng Phương Bắc của Nga, bị thương nặng. HUR cho biết các hoạt động như vậy nhằm làm suy yếu cơ cấu chỉ huy của Nga và gây ra hậu quả trực tiếp cho cuộc xâm lược Ukraine.
Đoạn video cho thấy một máy bay điều khiển từ xa tự sát đã đâm vào xe của vị tướng gần Rylsk thuộc khu vực Kursk của Nga. Theo SSO, hoạt động này do đơn vị UA REG TEAM thực hiện. Abachev được tường trình đã bị mất một tay và một chân và đã được đưa bằng máy bay đến Mạc Tư Khoa để điều trị.
Abachev, một người tham gia lâu năm vào các cuộc chiến ở Điện Cẩm Linh, đã bị Tổng Công tố Ukraine buộc tội vào năm 2023 vì đã ra lệnh ném bom các khu vực dân sự ở Luhansk khi chỉ huy “Quân đoàn 2 của Cộng hòa Nhân dân Luhansk”. Sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga, ông đã chỉ huy Quân đoàn 2 tại Luhansk trước khi được bổ nhiệm vào tháng 8 năm 2024 để chỉ huy các lực lượng bảo vệ biên giới Kursk.
Vào tháng 7, Thiếu tướng Mikhail Gudkov, Phó Tổng tư lệnh Hải quân Nga, được tường trình đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công hỏa tiễn vào một sở chỉ huy ở khu vực Kursk. Đầu năm nay, các lực lượng Ukraine cũng đã tấn công vào Tướng Yaroslav Moskalik gần Mạc Tư Khoa, cùng với các sĩ quan cao cấp khác ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm.
[Kyiv Post: HUR Publishes Video of Strike on Russian Officer, Son of Indicted General]
2. Quân đội Ukraine cho biết đã phá hủy hệ thống phòng không Buk của Nga trị giá 45 triệu đô la
Lực lượng Lục quân Ukraine đưa tin vào ngày 26 tháng 10 rằng lực lượng Ukraine đã phát hiện và phá hủy thành công hệ thống hỏa tiễn phòng không Buk-M3 hiện đại của Nga trị giá 45 triệu đô la.
Buk-M3 là một trong những hệ thống phòng không quan trọng của Nga, được sử dụng để tấn công mục tiêu trên không, trên mặt đất và trên mặt nước.
Quân đội Ukraine cho biết lữ đoàn “Rừng Đen” đã tấn công mục tiêu tại một địa điểm không xác định. Lữ đoàn đã chia sẻ đoạn video ghi lại hoạt động này.
Buk là hệ thống hỏa tiễn đất đối không tầm trung tự hành, được Liên Xô phát triển lần đầu tiên vào những năm 1970. Trong những thập niên sau đó, Liên Xô và sau đó là Nga đã phát triển một số phiên bản nâng cấp.
Buk-M3 do công ty quốc phòng Almaz-Antey của Nga sản xuất, được tường trình có thể theo dõi và tấn công đồng thời 36 mục tiêu. Hệ thống này được thiết kế để tấn công máy bay, trực thăng, hỏa tiễn hành trình và máy bay điều khiển từ xa.
Buk trở nên khét tiếng trên toàn thế giới vào năm 2014 sau vụ bắn hạ chuyến bay MH17 của Malaysia Airlines.
Ukraine đã báo cáo việc phá hủy các hệ thống Buk của Nga trong các cuộc không kích trước đó. Vào tháng 9, cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã báo cáo một vụ bắn hạ thành công một hỏa tiễn Buk-M3 tại khu vực bị Nga tạm chiếm ở tỉnh Zaporizhzhia. Vào tháng 5, Lực lượng Tác chiến Đặc biệt Ukraine cho biết họ đã phá hủy một hỏa tiễn Buk-M3 tại một khu vực tiền tuyến không được tiết lộ.
[Kyiv Independent: Ukraine destroys Russian Buk air defense system worth $45 million, military says]
3. Ukraine đưa ra cảnh báo tấn công tầm xa mới cho Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết lực lượng Kyiv đang nỗ lực mở rộng các cuộc tấn công tầm xa vào bên trong nước Nga, với mục tiêu là các nhà máy lọc dầu, trái tim của nền kinh tế thời chiến của Mạc Tư Khoa.
Nga dựa vào nguồn thu khổng lồ từ khai thác dầu mỏ để duy trì cuộc chiến đang diễn ra với Ukraine. Trung Quốc, đối tác chiến lược chủ chốt của Nga, là nước mua dầu mỏ lớn nhất của Nga.
Các cuộc tấn công gần đây của Kyiv vào các nhà máy lọc dầu và chế biến lớn đã làm gián đoạn hoạt động sản xuất của Nga, và các lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ và Liên minh Âu Châu sẽ gây thêm áp lực buộc Mạc Tư Khoa phải chấm dứt chiến tranh.
Nhưng Putin cho biết các lệnh trừng phạt có thể phản tác dụng bằng cách làm tăng giá dầu, kể cả tại các trạm xăng cho người tiêu dùng ở phương Tây.
Tổng thống Zelenskiy nói Nga sẽ phải trả giá đắt hơn
Tổng thống Zelenskiy cho biết ông đã chủ trì một cuộc họp vào thứ Hai với những người liên quan đến việc sản xuất và sử dụng vũ khí tầm xa của Ukraine.
“Chúng tôi đã xem xét hiệu quả của các cuộc tấn công tầm xa trong một khoảng thời gian nhất định và những kết quả đạt được. Ngành lọc dầu của Nga đã phải trả giá đắt cho cuộc chiến này—và sẽ còn phải trả giá đắt hơn nữa. Chúng tôi đặt ra nhiệm vụ mở rộng phạm vi địa lý để tận dụng năng lực tầm xa của mình.”
Kyiv hy vọng sẽ nhận được hỏa tiễn hành trình tầm xa Tomahawk từ Mỹ để tăng cường tấn công các mục tiêu dầu mỏ của Nga. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump đã không đồng ý bán Tomahawk cho Ukraine, do lo ngại leo thang cuộc chiến mà ông đang cố gắng chấm dứt.
Thay vào đó, Ukraine đang cố gắng mở rộng nguồn cung cấp hỏa tiễn tầm xa và máy bay điều khiển từ xa trong nước, đồng thời bảo đảm thêm nhiều loại vũ khí như vậy từ các đối tác Âu Châu.
Reuters đưa tin bốn công ty dầu khí nhà nước lớn của Trung Quốc cũng đã tạm thời ngừng mua dầu của Nga sau lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ đối với Rosneft và Lukoil.
Putin chỉ trích “Hành động không thân thiện” của Tổng thống Trump
Putin gọi động thái của Washington là một “hành động không thân thiện” có thể phản tác dụng bằng cách làm tăng giá dầu toàn cầu.
Phát biểu với các phóng viên tại Mạc Tư Khoa, Putin thừa nhận rằng các lệnh trừng phạt “nghiêm trọng” của Hoa Kỳ sẽ gây ra “những hậu quả nhất định” đối với Nga nhưng vẫn khẳng định rằng chúng sẽ không tác động đáng kể đến nền kinh tế của nước này.
Ông cho biết: “Việc giảm mạnh lượng dầu và các sản phẩm dầu của chúng tôi xuất ra thị trường toàn cầu sẽ dẫn đến giá tăng”, đồng thời nói thêm rằng người tiêu dùng tại các trạm xăng ở Hoa Kỳ sẽ cảm nhận được tác động này.
Putin nói thêm: “Hành động như vậy của chính quyền Hoa Kỳ chắc chắn gây tổn hại đến quan hệ Nga-Mỹ. Đó là một nỗ lực gây áp lực lên Nga, nhưng không một quốc gia và người dân nào có lòng tự trọng lại đưa ra bất kỳ quyết định nào dưới áp lực.”
[Newsweek: Ukraine Issues Russia New Long-Range Strike Warning]
4. Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn của Ukraine nhắm vào nhiều khu vực của Nga, khói được báo cáo gần Mạc Tư Khoa
Theo các quan chức Nga, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào đêm 27 tháng 10 đã nhắm vào nhiều khu vực ở miền tây nước Nga, bao gồm cả khu vực đô thị Mạc Tư Khoa.
Tại khu vực Mạc Tư Khoa, người dân báo cáo có tiếng nổ ở một số quận, bao gồm cả thủ đô. Hình ảnh do nhân chứng công bố và được kênh Telegram Astra của Nga định vị địa lý cho thấy khói bốc lên ở khu vực Kommunarka, một phần của Khu hành chính Novomoskovsky, Mạc Tư Khoa. Hình ảnh cho thấy khói bắt nguồn từ một khu vực rừng gần một con đường địa phương.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết tổng cộng 193 máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn trong đêm, bao gồm 40 chiếc trên vùng trời Mạc Tư Khoa. Bộ này cho biết 34 chiếc trong số đó đang trên đường đến thủ đô.
Tại vùng Kursk, một vụ hỏa hoạn đã bùng phát gần một trạm biến áp điện ở thành phố Rylsk sau vụ việc mà chính quyền địa phương cho là một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.
“Hậu quả của vụ tấn công bằng UAV là các tòa nhà phụ gần một ngôi nhà gần trạm biến áp đã bốc cháy. Lực lượng cứu hỏa đã dập tắt đám cháy”, Thống đốc vùng Kursk Alexander Khinshtein cho biết.
Theo Thị trưởng Sergey Sobyanin, hàng chục máy bay điều khiển từ xa đã tấn công vào thành phố Mạc Tư Khoa.
Sobyanin bắt đầu đưa tin về các cuộc tấn công vào thủ đô Nga vào tối ngày 26 tháng 10 và đăng tải thông tin cập nhật suốt đêm. Ông cho biết lực lượng Nga được tường trình đã bắn hạ 34 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine bay về phía Mạc Tư Khoa trong cuộc tấn công.
Các phi trường Domodedovo và Zhukovsky của Mạc Tư Khoa đã tạm thời ngừng hoạt động để ứng phó với mối đe dọa từ máy bay điều khiển từ xa.
Theo các kênh Telegram của Nga, các vụ nổ đã được báo cáo ở nhiều khu vực trong thành phố và khu vực lân cận, bao gồm cả quận Kommunarka. Không có thương vong nào được báo cáo. Các dịch vụ khẩn cấp đã được điều động đến tất cả các địa điểm máy bay rơi, ông Sobyanin cho biết.
Một vụ hỏa hoạn đã xảy ra tại một kho chứa dầu ở Serpukhov, tỉnh Mạc Tư Khoa, vào tối ngày 26 tháng 10, kênh tin tức Astra của Nga đưa tin, trích dẫn hình ảnh từ nhân chứng. Chính quyền địa phương không tiết lộ nguyên nhân vụ cháy và cho biết ngọn lửa đã được dập tắt.
Kyiv thường xuyên sử dụng máy bay điều khiển từ xa tầm xa để tấn công các mục tiêu quân sự và công nghiệp ở Nga, bao gồm các nhà máy lọc dầu, nhà máy vũ khí và kho đạn dược. Ukraine được tường trình đã tấn công Mạc Tư Khoa bằng 34 máy bay điều khiển từ xa trong một cuộc tấn công đêm trước đó vào ngày 22 tháng 9.
Nga thường xuyên tiến hành các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào các thành phố của Ukraine. Trong hai đêm qua, các cuộc tấn công hàng loạt nhằm vào Kyiv đã khiến năm người thiệt mạng và hàng chục người bị thương.
Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã tấn công Ukraine bằng gần 1.200 máy bay điều khiển từ xa và 50 hỏa tiễn - chủ yếu là hỏa tiễn đạn đạo - chỉ riêng trong tuần qua.
[Kyiv Independent: Massive Ukrainian drone attack targets multiple Russian oblasts, smoke reported near Moscow]
5. Nga cho biết đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân
Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov cho biết trong cuộc họp được truyền hình trực tiếp với Putin vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã thử nghiệm hỏa tiễn hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân và được trang bị đầu đạn hạt nhân mới phát triển.
“Tôi đã có báo cáo từ các cơ quan công nghiệp, và nhìn chung, tôi nắm rõ các ước tính do Bộ Quốc phòng đưa ra. Đây là một sản phẩm độc đáo mà không ai trên thế giới sở hữu”, Putin tuyên bố, theo truyền thông nhà nước Nga.
Nga đã sẵn sàng thử nghiệm hỏa tiễn hạt nhân tầm thấp trước thềm hội nghị thượng đỉnh giữa Putin và Tổng thống Trump tại Alaska vào ngày 15 tháng 8, Reuters trước đó đưa tin. Hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động diễn ra rầm rộ tại bãi thử Pankovo trên quần đảo Novaya Zemlya ở Bắc Băng Dương.
Gerasimov cho biết: “Chúng tôi đã phóng một hỏa tiễn chạy bằng năng lượng hạt nhân trong nhiều giờ và bay được quãng đường 14.000 km, đây chưa phải là giới hạn”, đồng thời cho biết thêm rằng vụ phóng thử kéo dài trong 15 giờ.
Các nhà phân tích phương Tây vẫn còn hoài nghi về hỏa tiễn hành trình này. Tám chuyên gia được Reuters phỏng vấn đã chỉ ra lịch sử phát triển đầy khó khăn và những sai sót thiết kế cố hữu của hỏa tiễn. Họ đặt câu hỏi liệu việc điều động nó có làm thay đổi đáng kể cán cân hạt nhân giữa phương Tây và các đối thủ khác hay không.
Các nhà phân tích cho biết hỏa tiễn Burevestnik đã trở nên quan trọng hơn đối với Điện Cẩm Linh kể từ khi Tòa Bạch Ốc công bố kế hoạch phát triển lá chắn phòng thủ hỏa tiễn Golden Dome của Hoa Kỳ vào tháng Giêng.
[Kyiv Independent: Russia says it tested nuclear-powered Burevestnik cruise missile]
6. Bom tấn ngoại giao khi Ngoại trưởng Đức hoãn chuyến thăm Trung Quốc
Ngoại trưởng Đức Johann Wadephul hôm thứ sáu đã hoãn chuyến công du ngoại giao sắp tới tới Trung Quốc do thiếu lịch trình họp.
“Chuyến đi không thể diễn ra vào thời điểm này và sẽ được hoãn lại vào một ngày sau đó”, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Liên bang Đức cho biết. Ngoại trừ cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, không có đủ các cuộc họp với phía Bắc Kinh trong chương trình nghị sự của ông, phát ngôn nhân cho biết thêm.
Vụ việc chấn động của Wadephul có thể sẽ làm rung chuyển mối quan hệ giữa Berlin và Bắc Kinh. Nó diễn ra trong bối cảnh quan hệ Đức-Trung ngày càng xấu đi trong những tháng gần đây do Bắc Kinh hạn chế xuất khẩu đất hiếm và vi mạch, cũng như những chỉ trích của Đức về lập trường của Trung Quốc đối với Đài Loan và hành vi của nước này ở Biển Đông.
Vài giờ trước đó, Bộ trưởng Kinh tế Đức Katherina Reiche tuyên bố Berlin đã gửi công hàm phản đối ngoại giao lên Trung Quốc vì đã chặn các lô hàng bán dẫn. “Chúng tôi đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi tình trạng thiếu chip vì nền kinh tế Đức phụ thuộc vào những con chip này”, bà phát biểu tại Kyiv.
Vào tháng 8, Wadephul cũng lưu ý rằng Trung Quốc đã cung cấp sự hỗ trợ “quan trọng” cho Nga, giúp nhà độc tài Vladimir Putin có thể tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.
Ngoại trưởng ban đầu dự kiến khởi hành đến Trung Quốc vào Chúa Nhật. Ông Wadephul nói với Reuters hôm thứ Năm rằng ông dự định sẽ thúc đẩy Bắc Kinh nới lỏng các hạn chế xuất khẩu đất hiếm và chất bán dẫn — và thảo luận về việc thúc đẩy Nga đàm phán để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.
Về phần mình, Brussels đang thúc đẩy các cuộc đàm phán với Bắc Kinh.
Ủy ban Âu Châu hôm thứ Sáu đã nói với các phóng viên rằng họ “có thể xác nhận rằng các cuộc họp kỹ thuật cao cấp trực tiếp và trực tuyến sẽ diễn ra vào tuần tới” sau khi Ủy viên Thương mại của khối Maroš Šefčovič trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Vương Văn Đào vào thứ Ba.
[Politico: Diplomatic bombshell as German foreign minister postpones China trip]
7. Lithuania đóng cửa phi trường, cửa khẩu biên giới Belarus sau sự việc “bóng bay buôn lậu”
Lithuania đã đóng cửa hai cửa khẩu biên giới đang hoạt động cuối cùng với Belarus và các phi trường lớn nhất của nước này sau một sự việc khác liên quan đến khinh khí cầu được phóng từ lãnh thổ Belarus, Thủ tướng Inga Ruginiene thông báo vào ngày 24 tháng 10.
Động thái này diễn ra sau một loạt vụ vi phạm không phận liên quan đến khinh khí cầu chở thuốc lá lậu. Vào ngày 5 và 21 tháng 10, chính quyền Lithuania đã buộc phải đóng cửa không phận phía trên Vilnius, dẫn đến việc hủy hàng chục chuyến bay.
“ Cục Biên phòng Nhà nước đã đóng cửa các cửa khẩu biên giới Salcininkai và Medininkai cho đến trưa ngày mai”, trích dẫn những lo ngại về an ninh quốc gia.
Ruginiene cho biết thêm rằng một nhóm lớn “khinh khí cầu buôn lậu” đã được phóng từ Belarus về phía Lithuania, khiến hoạt động tại các phi trường Vilnius và Kaunas phải tạm thời dừng lại.
“Các cơ quan đang hành động theo các quyết định được đưa ra tại cuộc họp của Ủy ban An ninh Quốc gia tuần này. Tuần tới, ủy ban sẽ họp lại để đánh giá hiệu quả của các biện pháp đã thực hiện và xác định những việc cần làm tiếp theo”, bà nói.
Sự việc mới nhất này đánh dấu lần vi phạm thứ ba trong vòng một tháng.
Belarus, do nhà độc tài Alexander Lukashenko cai trị từ năm 1994, vẫn là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mạc Tư Khoa và đã cung cấp cho Nga sự hỗ trợ về chính trị, kinh tế và quân sự trong cuộc chiến toàn diện ở Ukraine.
Lithuania có chung đường biên giới dài 680 km (420 dặm) với quốc gia này.
Việc đóng cửa diễn ra sau khi các sự việc hàng không đáng ngờ gia tăng trên khắp Âu Châu, làm dấy lên lo ngại về các hoạt động hỗn hợp liên quan đến Nga. Đầu tháng 10, Sân bay Quốc tế Munich đã phải đối mặt với hai sự việc gián đoạn liên tiếp do nghi ngờ hoạt động của máy bay điều khiển từ xa.
Những sự việc tương tự đã khiến các chuyến bay ở Oslo và Copenhagen phải tạm dừng trong thời gian ngắn, trong khi vào tháng 9, lực lượng Ba Lan đã bắn hạ một số máy bay điều khiển từ xa của Nga xâm phạm không phận nước này. Vài ngày sau, Rumani báo cáo rằng một máy bay điều khiển từ xa của Nga đã vượt qua biên giới nhưng đã chọn không giao tranh.
[Kyiv Independent: Lithuania closes airports, Belarus border crossings after 'smuggling balloons' incident]
8. Mỹ và Venezuela: Ba dấu hiệu cho thấy nguy cơ chiến tranh
Việc phô trương sức mạnh ngày càng gia tăng ở vùng Caribe đang làm dấy lên lo ngại rằng Hoa Kỳ và Venezuela đang tiến gần đến một cuộc đối đầu quân sự. Trong những tháng qua, Washington đã tập hợp một lực lượng hải quân và không quân hùng hậu gần vùng biển Venezuela - quy mô lớn nhất trong nhiều thập niên - đồng thời cho phép CIA hoạt động bên trong nước này.
Được chính thức công bố là một phần của chiến dịch chống ma túy, các hoạt động này đã leo thang với các cuộc không kích của Mỹ vào nhiều tàu bị cáo buộc chở ma túy. Chính quyền Venezuela báo cáo rằng các cuộc không kích này đã khiến ít nhất 37 người thiệt mạng, mặc dù Hoa Kỳ chỉ cung cấp thông tin hạn chế về những người trên tàu. Các cuộc tấn công đã vấp phải sự lên án của khu vực và làm gia tăng lo ngại rằng mục tiêu thực sự có thể là gây áp lực buộc Tổng thống Venezuela Nicolás Maduro phải từ bỏ quyền lực.
Hoa Kỳ chưa từng thể hiện sức mạnh quân sự ở mức độ này tại Mỹ Latinh kể từ Chiến tranh Lạnh, và sự hội tụ của các lực lượng thông thường với các hoạt động tình báo bí mật đánh dấu một sự leo thang đáng kể. Đối với chính quyền Tổng thống Trump, chiến dịch này được mô tả như một nỗ lực nhằm chặn đứng các tuyến đường buôn bán ma túy và tấn công vào những kẻ được gọi là “khủng bố ma túy”. Đối với những người chỉ trích, nó thể hiện một mô hình quen thuộc: màn dạo đầu cho sự thay đổi chế độ được khoác lên mình ngôn ngữ của lực lượng thực thi pháp luật.
Đối với Venezuela, tình hình vừa là mối đe dọa an ninh quốc gia vừa là một phép thử chính trị. Chính phủ đã đặt quân đội trong tình trạng báo động và nhờ Liên Hiệp Quốc hỗ trợ, cảnh báo rằng chiến dịch của Hoa Kỳ có thể xâm phạm chủ quyền của Venezuela. Với việc quân đội hai nước hiện đang ở trong tư thế sẵn sàng đối đầu, nguy cơ leo thang, dù cố ý hay vô tình, đã tăng mạnh.
1. Mở rộng sự hiện diện của quân đội Hoa Kỳ
Kể từ cuối mùa hè, Hoa Kỳ đã điều động tám tàu chiến, bao gồm ba tàu khu trục lớp Arleigh Burke, ba tàu tấn công đổ bộ, một tàu tuần dương và một tàu tác chiến ven biển, được hỗ trợ bởi Thủy quân Lục chiến, máy bay điều khiển từ xa, máy bay và các đơn vị Tuần duyên. Các lực lượng hải quân này được phối hợp với các căn cứ quan trọng ở Puerto Rico, bao gồm Căn cứ Không quân Quốc gia Muñiz và Trạm Radar Punta Borinquen, nơi cung cấp hậu cần, giám sát và khả năng điều động nhanh chóng. Hòn đảo này cũng là nơi đặt máy bay F-35 và các máy bay khác, mở rộng phạm vi hoạt động của Hoa Kỳ trên khắp vùng Caribe.
Việc tăng cường quân sự đã được củng cố bằng các hoạt động không quân. Tuần trước, máy bay ném bom B-52 Stratofortress đã thực hiện các “cuộc trình diễn tấn công ném bom” gần Venezuela, tiếp theo là máy bay ném bom B-1 Lancers bay về phía không phận Venezuela vào ngày 24 tháng 10 với nhiệm vụ tiếp nhiên liệu và hỗ trợ giám sát.
Hoa Kỳ mô tả nhiệm vụ này là một “cuộc tập trận”, mặc dù thời điểm và khoảng cách địa lý gây ra lo ngại. Tổng thống Trump phủ nhận việc các máy bay được điều động “gần Venezuela để biểu dương lực lượng”, gọi các báo cáo là “sai sự thật”, mặc dù dữ liệu theo dõi độc lập cho thấy điều ngược lại.
Các đợt điều động trên không và trên biển được bổ sung bởi máy bay điều khiển từ xa và trực thăng, bao gồm cả Boeing MH-6M, hoạt động trong khu vực. Mặc dù Washington coi việc tăng cường này là một nỗ lực chống ma túy, nhưng quy mô và sự phối hợp của nó đã được so sánh với các cuộc huy động trước chiến tranh, làm nổi bật cường độ ngày càng gia tăng của cuộc đối đầu.
2. Sự sẵn sàng của quân đội Venezuela
Tại Caracas, phản ứng đã diễn ra nhanh chóng. Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino López tuyên bố quân đội Venezuela đang trong tình trạng báo động cao độ, coi hành động của Hoa Kỳ là hành động khiêu khích có chủ đích. Maduro đã kêu gọi “tổng động viên toàn quốc”, huy động hơn 4,5 triệu thành viên của Lực lượng Dân quân Quốc gia Bolivar và điều động lực lượng quân sự dọc theo bờ biển Caribe. Venezuela cũng nhấn mạnh kho vũ khí gồm hơn 5.000 hỏa tiễn phòng không Igla-S, khẳng định sẵn sàng bảo vệ đất nước và duy trì ổn định.
Venezuela cũng đã kiến nghị lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc lên án những gì họ gọi là “các cuộc tấn công bất hợp pháp” vào các tàu thuyền gần bờ biển của mình, sau khi lực lượng Hoa Kỳ tuyên bố đã phá hủy một số tàu nhỏ bị cáo buộc chở ma túy. Chính quyền Tổng thống Trump khẳng định các hoạt động này là chính đáng, với việc tổng thống nói rằng một tàu “chủ yếu chở fentanyl” - một tuyên bố mà một số chuyên gia phản đối, lưu ý rằng loại opioid tổng hợp này chủ yếu được sản xuất ở Mexico chứ không phải Nam Mỹ.
Chính quyền Maduro đã lợi dụng những mâu thuẫn này để lập luận rằng chiến dịch này mang động cơ chính trị. Ngoại trưởng Marco Rubio, một trong những người chỉ trích Maduro mạnh mẽ nhất, trước đây đã mô tả ông là một “kẻ độc tài tồi tệ” và ám chỉ rằng chính sách của Hoa Kỳ là nhằm lật đổ ông.
3. Hoạt động bí mật
Gần đây, khi được hỏi liệu CIA có thẩm quyền nhắm vào Maduro hay không, Tổng thống Trump gọi câu hỏi đó là “nực cười” và từ chối trả lời. Ông nói thêm rằng Hoa Kỳ “đang xem xét đất liền”, ám chỉ rằng các hoạt động quân sự có thể diễn ra trên lãnh thổ Venezuela đang được cân nhắc.
Theo nhiều cơ quan truyền thông Mỹ, bao gồm The New York Times và Reuters, CIA đang cung cấp thông tin tình báo để hỗ trợ các hoạt động quân sự, sử dụng vệ tinh, máy bay điều khiển từ xa và chặn tín hiệu để theo dõi các tàu bị cáo buộc liên quan đến buôn bán ma túy. Quân đội Mỹ thực hiện các cuộc không kích, nhưng thông tin chi tiết về đối tượng bị tấn công vẫn còn hạn chế, làm dấy lên những lo ngại về mặt pháp lý và đạo đức.
Sự tham gia của CIA từ lâu đã bị nghi ngờ ở Mỹ Latinh do lịch sử can thiệp bí mật và hỗ trợ các chế độ cánh hữu, bao gồm cả những nỗ lực lật đổ chế độ trước đây ở Chile và Brazil. Các hoạt động hiện tại của CIA cho thấy sự hợp tác ngày càng tăng của cơ quan này với hoạt động lập kế hoạch và giám sát quân sự của Hoa Kỳ tại vùng Caribe.
Venezuela kêu gọi bình tĩnh trong bối cảnh căng thẳng leo thang với Hoa Kỳ Maduro nhấn mạnh rằng đất nước sẽ không chấp nhận sự can thiệp của nước ngoài, tuyên bố: “Làm ơn đừng có chiến tranh điên rồ!”
Với việc Mỹ tăng cường điều động quân sự tại vùng Caribe và các kênh ngoại giao phần lớn bị đóng băng, cả hai quốc gia vẫn trong tình trạng báo động cao. Những lời kêu gọi của Venezuela lên Liên Hiệp Quốc cho đến nay vẫn chưa đạt được nhiều kết quả, trong khi Washington vẫn tiếp tục các hoạt động của mình trong khu vực.
Câu hỏi quan trọng hiện nay là liệu những hành động phô trương sức mạnh này chỉ mang tính biểu tượng hay cuộc tấn công, chuyến bay hoặc hành động bí mật tiếp theo có thể gây ra một cuộc đối đầu trực tiếp giữa hai nước.
[Newsweek: US and Venezuela: Three Signs Point to Risk of War]
9. Các vụ nổ lớn ở Mạc Tư Khoa, Kursk trong bối cảnh cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn
Theo các quan chức Nga, một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn vào đêm 27 tháng 10 đã nhắm vào nhiều khu vực ở miền tây nước Nga, bao gồm cả khu vực đô thị Mạc Tư Khoa.
Tại vùng Mạc Tư Khoa, người dân báo cáo có vụ nổ xảy ra ở một số quận, bao gồm cả thủ đô.
Những bức ảnh do nhân chứng công bố và được kênh Telegram Astra của Nga định vị địa lý cho thấy khói bốc lên ở khu vực Kommunarka, một phần của Khu hành chính Novomoskovsky, Mạc Tư Khoa. Hình ảnh cho thấy khói bắt nguồn từ một khu vực rừng gần một con đường địa phương.
Bộ Quốc phòng Nga sau đó cho biết tổng cộng 193 máy bay điều khiển từ xa đã bị chặn trong đêm, bao gồm 40 chiếc trên vùng trời Mạc Tư Khoa. Bộ này cho biết 34 chiếc trong số đó đang trên đường đến thủ đô.
Tại tỉnh Kursk, một vụ hỏa hoạn đã bùng phát gần một trạm biến áp điện ở thành phố Rylsk sau vụ việc mà chính quyền địa phương cho là một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine.
Theo Thị trưởng Sergey Sobyanin, hàng chục máy bay điều khiển từ xa đã tấn công vào thành phố Mạc Tư Khoa.
Cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa quy mô lớn của Ukraine nhắm vào nhiều khu vực của Nga, khói được báo cáo gần Mạc Tư Khoa
Ít nhất 6 người thiệt mạng, 66 người bị thương trong các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine trong ngày qua
Chính quyền địa phương đưa tin vào ngày 27 tháng 10 rằng ít nhất sáu người đã thiệt mạng và 66 người khác bị thương trong các cuộc tấn công của Nga vào Ukraine trong ngày qua.
Theo Không quân, hệ thống phòng không Ukraine đã đánh chặn 66 trong số 100 máy bay điều khiển từ xa tấn công và mồi bẫy loại Shahed do Nga phóng đi trong đêm. 26 cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa đã được ghi nhận tại chín địa điểm.
[Kyiv Independent: Explosions reported in Moscow, Kursk Oblast amid mass drone strike]
10. 3 người thiệt mạng, 32 người bị thương ở Kyiv sau cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa của Nga vào các tòa nhà dân cư
Chính quyền địa phương cho biết Nga đã tiến hành một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào Kyiv vào đêm 26 tháng 10, khiến ít nhất ba người thiệt mạng và ít nhất 32 người bị thương, bao gồm bảy trẻ em, trong các cuộc tấn công vào các tòa nhà dân cư.
Theo các nhà báo Kyiv Independent có mặt tại hiện trường, nhiều tiếng nổ đã vang lên ở Kyiv bắt đầu vào khoảng 2:35 sáng giờ địa phương. Trong số 101 máy bay điều khiển từ xa Shahed, Gerbera và các loại khác mà Nga phóng vào Ukraine đêm qua, 90 chiếc đã bị phòng không Ukraine bắn hạ, theo báo cáo của Không quân.
Theo Cơ quan quản lý quân sự thành phố Kyiv, hai trẻ em bị thương trong vụ tấn công đã phải vào bệnh viện.
Vụ tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa vào ban đêm diễn ra chỉ một đêm sau một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn khác của Nga khiến hai người thiệt mạng và 12 người bị thương. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết vào ngày 26 tháng 10 rằng Nga đã phóng hơn 50 hỏa tiễn, gần 1.200 máy bay điều khiển từ xa tấn công và hơn 1.360 quả bom dẫn đường vào Ukraine trong tuần này.
“Tuần này, có những cuộc tấn công vào các tòa nhà dân cư, vào người dân của chúng tôi, vào trẻ em, vào cơ sở hạ tầng dân sự”, Tổng thống Zelenskiy phát biểu trong một video đăng trên Facebook.
“Đây là những mục tiêu quan trọng nhất đối với người Nga.”
Thị trưởng Kyiv Vitali Klitscko báo cáo rằng một tòa nhà chung cư chín tầng ở quận Desnianskyi của thành phố đã bị tấn công, làm hư hại tầng 2 và tầng 3 của tòa nhà.
Ông Tymur Tkachenko, nhà lãnh đạo Cơ quan Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv, cho biết một tòa nhà chung cư 16 tầng ở quận Desnianskyi đã bị trúng bom, dẫn đến hỏa hoạn. Cửa sổ từ tầng 1 đến tầng 9 của tòa nhà được tường trình đã bị vỡ.
Theo Cục Quản lý Quân sự Thành phố Kyiv, các mảnh vỡ máy bay điều khiển từ xa từ cuộc tấn công cũng rơi xuống một tòa nhà chung cư 16 tầng ở quận Obolonskyi, gây ra thiệt hại nhỏ.
Các video đăng trên mạng xã hội dường như cho thấy một đám cháy lớn tại một trong những tòa nhà bị hư hại.
Nga đã nhiều lần tấn công các thành phố của Ukraine, bao gồm cả Kyiv, bằng máy bay điều khiển từ xa kể từ khi Mạc Tư Khoa bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Trong tháng gần đây, quân đội Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng, buộc Ukraine phải cắt điện
[Kyiv Independent: 3 killed, 32 injured in Kyiv amid Russian drone attack on residential buildings]
11. Đồng minh NATO Estonia kêu gọi chuẩn bị cho ‘loại chiến tranh khác’ với Putin
Tổng thống Estonia Alar Karis phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với Newsweek rằng Âu Châu phải đối mặt với những thách thức từ hành động xâm lược của Nga như một “cuộc chiến tranh kiểu khác”.
Nga đã xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 sau khi tuyên bố bảo vệ các vùng ly khai Luhansk và Donetsk, đồng thời phát động một cuộc tấn công trên khắp quốc gia Đông Âu này. Nếu không có thỏa thuận hòa bình nào được ký kết trong vài tháng tới, cuộc chiến sẽ bước sang năm thứ tư, với hàng chục ngàn binh sĩ cả hai bên thiệt mạng trong cuộc xung đột.
Ukraine đã phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ của NATO, nhận vũ khí và huấn luyện về vũ khí bao gồm máy bay chiến đấu F-16, trong khi tìm kiếm sự hỗ trợ bổ sung bằng hỏa tiễn Tomahawk do Hoa Kỳ sản xuất để có thể tấn công sâu vào Nga, mặc dù cho đến nay Hoa Kỳ vẫn phản đối bước đi đó.
Estonia giáp Nga, là một phần của các quốc gia Baltic, bao gồm cả Latvia và Lithuania. Đất nước này cách Mạc Tư Khoa hơn 640 km và cách St. Petersburg khoảng 150 km.
Trong hai tháng qua, Nga bị cáo buộc quấy rối các nước láng giềng là thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO, gần đây nhất là điều máy bay bay qua không phận của Lithuania và Estonia trong hành động được coi là vi phạm trắng trợn chủ quyền và luật pháp quốc tế.
Việc không có bất kỳ hành động quân sự trực tiếp nào chống lại các quốc gia này đã làm dấy lên câu hỏi về mục tiêu và suy nghĩ dài hạn của Putin, mà Karis cho biết chỉ là một phần trong cách thức bất thường mà Nga đang tiến hành chiến tranh.
Karis cho biết: “Tôi nghĩ Nga gây ra sự lo lắng ở khắp mọi nơi”, đồng thời nói thêm rằng “những máy bay điều khiển từ xa này đã có mặt ở Đan Mạch và những nơi khác, vì vậy tất cả chúng ta nên chuẩn bị” cho “một loại chiến tranh khác”.
“Tất nhiên, chúng tôi có một số kinh nghiệm nhất định trong quá khứ với Nga, chúng tôi biết điều gì đó, nhưng tuy nhiên… đó là mối quan ngại của chúng tôi với tư cách là một thế giới phương Tây, và cuộc chiến ở Ukraine này không chỉ là cuộc xâm lược Ukraine, mà còn chống lại Âu Châu, chống lại toàn bộ thế giới phương Tây”, Tổng thống Estonia cho biết.
“Putin lúc nào cũng thử nghiệm,” Karis nói. “Chúng ta có máy bay điều khiển từ xa của ông ấy ở Ba Lan, máy bay điều khiển từ xa ở Rumani, ở Đan Mạch. Chúng ta có máy bay chiến đấu tham gia ở Estonia—đây là một cuộc chiến tranh hỗn hợp. Ngoài ra còn có gây nhiễu GPS, vân vân. Đây chính là những gì Nga đang làm.”
Ông lưu ý: “Tôi không tin rằng Nga sẽ tấn công một quốc gia NATO hay bất kỳ quốc gia nào khác ở Âu Châu, nhưng chúng ta vẫn phải chuẩn bị để ngăn chặn, nhưng Nga không thử nghiệm Điều 5 với bất kỳ quốc gia nào”.
Karis cũng nhấn mạnh rằng “có những yếu tố nhất định” của chiến tranh đang diễn ra, nhưng cuộc sống nói chung vẫn tiếp diễn như thể không có chiến tranh —ngay cả ở Ukraine.
Tổng thống Trump đã theo đuổi một thỏa thuận hòa bình giữa Nga và Ukraine ngay từ trước khi trở lại nắm quyền vào đầu năm nay. Tổng thống Trump đã liên lạc với Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy trong những tuần sau chiến thắng của ông trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024.
Nhưng không có thỏa thuận nào được thực hiện, và trong vài tháng qua, đôi khi Tổng thống Trump đã suy nghĩ liệu Putin có đang “dụ dỗ” tôi và thực sự tìm kiếm hòa bình hay không. Gần đây nhất, Tổng thống Trump đã đồng ý gặp Putin trong cuộc gặp mặt trực tiếp thứ hai sau hội nghị thượng đỉnh hồi tháng 8 tại Alaska, nhưng ông đã hủy bỏ cuộc gặp chỉ vài ngày sau đó.
Tổng thống Trump nói với các phóng viên trên chiếc Không lực Một vào thứ Bảy rằng ông sẽ chỉ tìm kiếm một cuộc gặp với Putin nếu ông tin rằng mình có thể ra về với một thỏa thuận, sau khi rời khỏi cuộc họp vào tháng Tám mà không có kết quả, một động thái khiến Tổng thống Trump bị chỉ trích nặng nề sau khi ông dành cho Putin sự tiếp đón nồng hậu trong chuyến thăm.
Karis vẫn hoài nghi về khả năng đạt được thỏa thuận, nói với Newsweek rằng “Putin, chúng ta đã biết điều này từ lâu rồi, Putin không muốn hòa bình, điều đó chắc chắn.”
“Thật khó để dự đoán bước tiếp theo sẽ là gì, nhưng có một điều chắc chắn là – Ukraine muốn hòa bình, chúng tôi muốn hòa bình… mọi người đều muốn hòa bình, nhưng Putin thì không,” Karis nói.
Một vấn đề vẫn là trọng tâm trong các cuộc thảo luận giữa Hoa Kỳ và các đồng minh Âu Châu là cam kết chi tiêu quốc phòng giữa các đồng minh NATO. Ngay cả trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Trump đã chỉ trích việc các thành viên NATO thiếu chi tiêu quốc phòng, ban đầu chỉ chiếm 2% GDP của một quốc gia, sau đó tăng lên 3% trước khi các thành viên NATO đồng ý mức chi tiêu tối thiểu mới là 5% vào tháng 6.
Estonia và các quốc gia Baltic khác nằm trong số những nước chi tiêu quốc phòng cao nhất NATO, nhưng một số thành viên, chẳng hạn như Tây Ban Nha, đã chậm trễ trong việc đạt được các mục tiêu đó. Tổng thống Trump đặc biệt chỉ trích sự thiếu hụt của Tây Ban Nha, nói rằng NATO nên xem xét lại tư cách thành viên của nước này nếu không thực hiện được cam kết.
Bộ trưởng Quốc phòng Tây Ban Nha Margarita Robles cho biết đầu tháng này rằng quân đội Hoa Kỳ “hoàn toàn nhận thức được” cam kết của Tây Ban Nha đối với NATO.
Karis kêu gọi sự kiên nhẫn với các thành viên NATO và thời hạn của họ để đáp ứng các cam kết, lưu ý rằng chỉ vài năm trước, Đức thậm chí còn không đáp ứng được mức tối thiểu 2 phần trăm, nhưng nước này đã “thay đổi hoàn toàn thái độ về quốc phòng và ngành công nghiệp quốc phòng” và hiện đang xây dựng năng lực quân sự để đáp ứng các cam kết của mình.
Karis cho biết: “Có lẽ Tây Ban Nha cũng vậy”, đồng thời nói thêm rằng Estonia đã đạt được cam kết 5 phần trăm “không phải vì đó là một con số đẹp, mà vì nó nằm trong chương trình phòng thủ NATO của chúng tôi... và điều chúng tôi, với tư cách là một quốc gia nhỏ, có thể làm là trở thành tấm gương”.
Ông nói: “Tôi muốn nói với các đồng nghiệp Bồ Đào Nha và những người khác rằng các bạn cũng nên đầu tư nhiều nguồn lực hơn”, đồng thời nhấn mạnh rằng “các quốc gia khác nhau đang ở trong những tình huống khác nhau, vì vậy mọi việc sẽ không diễn ra trong một sớm một chiều” và “các quốc gia và nhà lãnh đạo này đủ thông minh để đi đúng hướng”.
[Newsweek: NATO Ally Estonia Urges Preparation for ‘Different Kind of War’ With Putin]