Trong khi các cuộc đàm phán tiếp tục nhằm bảo đảm lệnh ngừng bắn ở Ukraine, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã có cuộc điện đàm với một nhà ngoại giao cao cấp của Vatican để thảo luận về việc trao trả trẻ em Ukraine và trao đổi tù nhân.
Tòa thánh đã xác nhận cuộc gọi ngày 14 tháng 3 giữa Tổng thống Zelenskiy và Quốc vụ khanh Tòa thánh, Đức Hồng Y Pietro Parolin, nhưng không cung cấp thêm thông tin về cuộc trò chuyện.
Trong diễn từ gởi quốc dân đồng bào tối Thứ Bẩy, 15 Tháng Ba, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết ông chúc Đức Thánh Cha Phanxicô “mau chóng hồi phục” sau một tháng nằm bệnh viện vì bệnh viêm phổi kép.
Ông gửi lời cảm ơn đến Đức Giáo Hoàng vì “sự ủng hộ về mặt tinh thần đối với nhân dân chúng tôi” và vì sự giúp đỡ của Đức Giáo Hoàng trong việc tạo điều kiện cho trẻ em Ukraine bị bắt cóc cưỡng bức về Nga có thể trở về Ukraine.
“Tòa thánh đã nhận được danh sách những người Ukraine đang bị giam giữ tại các nhà tù và trại giam của Nga. Chúng tôi đang trông cậy vào sự hỗ trợ của Vatican để thả họ”, Tổng thống Zelenskiy nói.
Vào tháng 4 năm 2023, Đức Thánh Cha Phanxicô đã công khai xác nhận rằng Tòa thánh đã hỗ trợ một số cuộc trao đổi tù nhân giữa Ukraine và Nga.
Đức Hồng Y người Ý Matteo Zuppi của Bologna, đặc phái viên hòa bình của Đức Giáo Hoàng tại Ukraine, đã nỗ lực giải quyết các nhu cầu nhân đạo tại địa phương và bảo đảm sự trở về của trẻ em Ukraine bị đưa về Nga.
Với tư cách này, Đức Hồng Y Zuppi đã thực hiện các chuyến đi tới Kyiv, Mạc Tư Khoa, Washington DC và Bắc Kinh.
Tổng thống Zelenskiy cho biết việc trao đổi tù nhân và “lệnh ngừng bắn tạm thời hoàn toàn vô điều kiện trong 30 ngày” là những bước đầu tiên hướng tới “một nền hòa bình công bằng và lâu dài”.
“Ukraine sẵn sàng thực hiện các bước đi này vì người dân Ukraine muốn hòa bình hơn bất kỳ ai. Trong khi đó, thế giới thấy Nga cố tình đặt ra các điều kiện chỉ làm phức tạp và kéo dài quá trình này, vì Nga là bên duy nhất muốn chiến tranh tiếp tục và ngoại giao bị phá vỡ”, ông nói.
Cuộc gọi điện thoại diễn ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn ban đầu tại Ukraine vẫn đang tiếp diễn, với việc Tổng thống Zelenskiy ủng hộ đề xuất của Hoa Kỳ về lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trên không, trên biển và trên bộ ở tiền tuyến.
Một phái đoàn từ Ukraine gần đây đã gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio tại Jeddah, Saudi Arabia để thảo luận về các cuộc đàm phán ngừng bắn nhằm nỗ lực khắc phục thiệt hại gây ra trong cuộc họp căng thẳng ngày 28 tháng 2 giữa Tổng thống Zelenskiy và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cùng Phó Tổng thống JD Vance tại Phòng Bầu dục.
Tổng thống Zelenskiy cho biết các cuộc đàm phán ở Saudi Arabia đã diễn ra “rất tốt” và cho biết cần phải “gây áp lực buộc Nga phải có thái độ xây dựng, chấm dứt mọi hành động thao túng của Nga vốn chỉ có thể kéo dài chiến tranh”.
Putin trước đó đã phát biểu trong cuộc họp báo ngày 13 tháng 3 rằng ông muốn ngừng bắn, nhưng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần phải quy định rằng lực lượng Ukraine ở vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm phải đầu hàng, bảo đảm rằng Ukraine sẽ không lợi dụng lệnh ngừng bắn để huy động thêm quân, không được nhận viện trợ trong suốt thời gian hưu chiến và phải thiết lập một số hình thức giám sát thỏa thuận.
Vào ngày 13 tháng 3, Putin cũng chúc Đức Thánh Cha Phanxicô “sức khỏe tốt” và truyền đạt rằng “việc Nga và Tòa thánh tiếp tục đối thoại” như họ đã làm cho đến nay là “đặc biệt hữu ích trong bối cảnh quốc tế phức tạp hiện nay”.
Điểm đáng chú ý là kể từ khi chiến tranh nổ ra, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nỗ lực hết sức để đưa Nga vào cuộc đối thoại, bao gồm cả việc cử Đức Hồng Y Zuppi đến vào mùa hè năm 2023 nhằm thúc đẩy việc đưa trẻ em Ukraine trở về, đồng thời tăng cường quan hệ song phương với Điện Cẩm Linh, một điều rất khó thực hiện vì sự chống đối quyết liệt của Thượng Phụ Kirill.
Tổng thống Zelenskiy cho biết mong muốn chính của Ukraine từ khi chiến tranh nổ ra sau cuộc xâm lược của Nga vào ngày 24 tháng 2 năm 2022 là “Nga để người dân của chúng tôi được sống trong hòa bình và quân xâm lược Nga rời khỏi đất nước chúng tôi. Đây là mong muốn tự nhiên của bất kỳ quốc gia nào - mong muốn độc lập và an ninh.”
Ông cho biết nhóm của ông đã đồng ý với đề xuất của Hoa Kỳ về hưu chiến trên không, trên biển và trên bộ, đồng thời nói thêm, “Chúng tôi không muốn chơi trò chiến tranh”.
“Tất nhiên, chúng tôi nghĩ về các bảo đảm an ninh. Tất nhiên, chúng tôi nghĩ về cách kiểm soát lệnh ngừng bắn. Nhưng bước đầu tiên là cần thiết. Chúng tôi ủng hộ các đối tác Hoa Kỳ và Tổng thống Donald Trump trong vấn đề này. Chúng tôi muốn tin tưởng Hoa Kỳ và Tổng thống của nước này”, ông nói.
Tổng thống Zelenskiy cảnh báo rằng Nga sẽ cố gắng “phá hoại mọi thứ” và cho biết các điều kiện của Putin về việc ngừng giao tranh “cho thấy ông ấy không muốn bất kỳ lệnh ngừng bắn nào”.
“Putin không thể thoát khỏi cuộc chiến này vì điều đó sẽ khiến ông ta chẳng còn gì cả. Đó là lý do tại sao hiện tại ông ta đang làm mọi thứ có thể để phá hoại ngoại giao bằng cách đặt ra những điều kiện cực kỳ khó khăn và không thể chấp nhận được ngay từ đầu, thậm chí trước khi ngừng bắn”, ông nói, đồng thời cho biết Putin sẽ cố gắng “kéo mọi người vào những cuộc thảo luận bất tận” trong khi vẫn tiếp tục nỗ lực để đạt được tiến triển trên thực tế.
Tổng thống Zelenskiy cho biết mọi điều kiện mà Putin đề xuất “chỉ là một nỗ lực nhằm ngăn chặn bất kỳ hoạt động ngoại giao nào. Đây là cách Nga hoạt động. Và chúng tôi đã cảnh báo về điều này”.
Ông kêu gọi những người có thể tác động đến Nga, đặc biệt là Hoa Kỳ, hãy gây áp lực để đạt được lệnh ngừng bắn vô điều kiện.
“Chúng tôi tin rằng các đối tác của chúng tôi có trách nhiệm bảo đảm rằng Nga sẵn sàng chấm dứt chiến tranh – không phải để tìm lý do tại sao nó nên tiếp tục trong nhiều tuần, nhiều tháng hoặc nhiều năm nữa, mà là để chấm dứt nó. Putin sẽ không tự mình chấm dứt chiến tranh. Nhưng sức mạnh của nước Mỹ đủ để làm cho điều đó xảy ra”, ông nói.
Tổng thống Zelenskiy cho biết Vatican cũng có vai trò quan trọng, “Tiếng nói của Tòa thánh rất quan trọng trên con đường hướng tới hòa bình”.
“Tôi biết ơn sự sẵn sàng nỗ lực hướng tới mục tiêu chung của chúng ta. Cảm ơn các bạn đã cầu nguyện cho Ukraine và cho hòa bình”, ông nói.
Sau cuộc gọi với Parolin, Tổng thống Zelenskiy cũng đã nói chuyện với Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô của Constantinople, người là bạn thân của Đức Thánh Cha Phanxicô và được coi là người ủng hộ chính của Ukraine và cuộc đấu tranh giành độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của nước này.
Source:Crux