1. Hỏa tiễn Âu Châu tốt nhất của Ukraine vừa bắn hạ máy bay phản lực đầu tiên của Nga
Một trong hai khẩu đội hỏa tiễn đất đối không SAMP/T của Ukraine đã bắn hạ một chiến đấu cơ của Nga lần đầu tiên. Đây rõ ràng là tin tốt cho Ukraine. Họ có thể dựa nhiều hơn vào hệ thống phòng không Pháp-Ý—là câu trả lời của Âu Châu cho Patriot của Mỹ.
Tin tức này cũng phủ nhận sự khan hiếm của SAMP/Ts—và hỏa tiễn Aster—không chỉ ở Ukraine mà ở khắp mọi nơi.
“Có một máy bay được xác nhận”, Yuriy Ihnat, phát ngôn viên của không quân Ukraine, cho biết. Ukraine đã nhận được các khẩu đội SAMP/T riêng biệt, mỗi khẩu đội có radar và bệ phóng, từ Pháp và Ý. Một khẩu đội SAMP/T trị giá 500 triệu đô la có thể bắn trúng máy bay và hỏa tiễn từ khoảng cách 90 dặm.
Đây là giải pháp thay thế duy nhất của phương Tây cho Patriot, trong số sáu hệ thống mà Ukraine đã nhận được từ Hoa Kỳ, Đức, Rumani và Hòa Lan.
Kyiv đang rất cần một kế hoạch dự phòng để đánh chặn máy bay và hỏa tiễn của Nga trong bối cảnh hỗn loạn địa chính trị do chính quyền Trump ngày càng liên kết với Nga gây ra.
Yêu cầu Ukraine chấm dứt một cuộc chiến mà nước này không hề khơi mào, Tổng thống Donald Trump đã dừng viện trợ của Hoa Kỳ cho Ukraine vào cuối tháng trước và chỉ đồng ý nối lại sau khi các quan chức Ukraine cam kết thực hiện một khuôn khổ ngừng bắn khó thực thi đòi hỏi sự đồng ý của Nga - sự đồng ý mà có thể chứng minh là không thể đạt được.
Thủ tướng Đức mới đắc cử Friedrich Merz đã đi trước một bước vào tháng trước khi ông kêu gọi Âu Châu đạt được “sự độc lập chiến lược” khỏi Hoa Kỳ, nơi dưới thời Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ buộc Canada và Greenland của Đan Mạch trở thành một phần của Hoa Kỳ
Nếu không có quyền tiếp cận đáng tin cậy với hệ thống Patriot của Mỹ, Ukraine có thể mất đi - ít nhất là tạm thời - phần lớn khả năng bảo vệ khỏi cuộc bắn phá của Nga.
Về mặt lý thuyết, hai SAMP/T và sáu Patriot mà không quân Ukraine hiện đang vận hành sẽ cung cấp nhiều hơn một chút so với mức tối thiểu của phạm vi phòng không tầm xa cho các thành phố lớn nhất của Ukraine. Năm ngoái, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết đất nước của ông cần ít nhất bảy khẩu đội phòng không tốt nhất.
Vấn đề chính của cả hai hệ thống là nguồn cung cấp hỏa tiễn. Không rõ Ukraine đã nhận được bao nhiêu hỏa tiễn, nhưng đáng chú ý là tin tức chính thống khi chính quyền của cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sắp xếp để Ukraine nhận được 90 hỏa tiễn Patriot từ kho dự trữ của Israel.
Công ty Lockheed Martin của Hoa Kỳ sản xuất khoảng 500 hỏa tiễn Patriot mỗi năm—và hy vọng sẽ tăng lên 650 hỏa tiễn mỗi năm vào năm 2027. Một nhà máy hỏa tiễn Patriot mới đang được xây dựng tại Đức, nhưng sẽ cần nhiều năm để hoàn thiện. Mục tiêu sản xuất Patriot toàn cầu của Lockheed chỉ là 750 hỏa tiễn mỗi năm.
Hỏa tiễn Aster của SAMP/T thậm chí còn khan hiếm hơn. Pháp và Ý đã đặt hàng 700 hỏa tiễn Asters vào năm 2022. Pháp, Ý và Vương quốc Anh, nơi bắn Asters từ tàu chiến, đã trả thêm 220 hỏa tiễn vào tuần trước. Một số hỏa tiễn này có thể được chuyển đến Ukraine. Nhiều khả năng, chúng sẽ thay thế những hỏa tiễn Asters cũ hơn mà ba nước tặng cho Kyiv.
Nhưng nhà sản xuất hỏa tiễn Âu Châu MBDA cần khoảng hai năm để sản xuất một hỏa tiễn Aster. Thời gian này dài hơn một vài tháng so với thời gian Lockheed sản xuất một hỏa tiễn Patriot—và rõ ràng là quá chậm để cứu Ukraine.
[Forbes: Ukraine’s Best European Missile Just Shot Down Its First Russian Jet]
2. ISW cho biết Nga ‘không nhượng bộ’ trong các cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine với Tổng thống Donald Trump
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, Nga “không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào” trong các cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine với Tổng thống Donald Trump mặc dù Kyiv đã đưa ra những lời đề nghị.
Việc Nga từ chối đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào cho Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình mặc dù thực tế là nước này đã xâm lược Ukraine một cách bất hợp pháp vào tháng 2 năm 2022 cho thấy rằng Nga không thừa nhận rằng mình đã khởi xướng cuộc chiến. Việc Mạc Tư Khoa không nhượng bộ có thể kéo dài cuộc chiến và các cuộc đàm phán hòa bình, dẫn đến thương vong cao hơn và thiệt hại thêm cho cơ sở hạ tầng ở cả hai bên.
Do quan hệ ngoại giao giữa Nga và Hoa Kỳ đã được cải thiện kể từ khi các cuộc đàm phán hòa bình bắt đầu, Hoa Kỳ có thể ủng hộ lập trường của Mạc Tư Khoa là không nhượng bộ điều gì, điều này có thể làm suy yếu toàn vẹn lãnh thổ và an ninh của Ukraine.
Trong bản đánh giá Chiến dịch tấn công của Nga được công bố vào ngày 10 tháng 3, ISW cho biết: “Nga tiếp tục công khai tuyên bố rằng họ muốn hòa bình trong khi không đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào, trái ngược hẳn với những nhượng bộ mà Ukraine đã đưa ra”.
Viện nghiên cứu có trụ sở tại Washington DC lưu ý rằng mặc dù Kyiv dự kiến sẽ đưa ra những nhượng bộ tại các cuộc đàm phán hòa bình sắp tới với các quan chức Hoa Kỳ tại Saudi Arabia, các quan chức Mạc Tư Khoa vẫn tiếp tục nhắc lại yêu cầu của Putin từ năm 2021 và 2022, không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ có sự thay đổi có lợi cho Ukraine.
ISW trích dẫn một cuộc phỏng vấn trên tạp chí với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov do Bộ Ngoại giao Nga công bố vào ngày 10 tháng 3, trong đó Lavrov nói: “Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần nói rằng chúng tôi luôn sẵn sàng đàm phán. Nhưng đồng thời, lợi ích quốc gia của chúng tôi phải được bảo đảm. Nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột ở Ukraine phải được xóa bỏ”, và sau đó lặp lại những yêu cầu liên tục của Putin.
Lavrov cho biết việc xóa bỏ “nguyên nhân gốc rễ” của cuộc chiến liên quan đến “nhu cầu loại bỏ các mối đe dọa đối với an ninh của Nga từ phía Ukraine và phương Tây nói chung, phát sinh do hậu quả của việc NATO mở rộng về phía đông” và cáo buộc rằng Ukraine đang “tiêu diệt mọi thứ theo cách này hay cách khác có liên quan đến Nga và thế giới Nga”.
Sau cuộc gặp gây tranh cãi với Tổng thống Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đề xuất trong bài đăng ngày 4 tháng 3 trên X, trước đây gọi là Twitter: “Các giai đoạn đầu tiên để chấm dứt chiến tranh có thể là thả tù nhân và ngừng bắn trên không - lệnh cấm hỏa tiễn, máy bay điều khiển từ xa tầm xa, bom vào năng lượng và cơ sở hạ tầng dân sự khác - và ngừng bắn trên biển ngay lập tức, nếu Nga cũng làm như vậy”.
ISW cũng lưu ý rằng Tổng thống Zelenskiy trước đây đã nhiều lần chỉ ra rằng ông “sẵn sàng nhượng bộ về lãnh thổ, tư cách thành viên NATO của Ukraine và nhiệm kỳ của mình để bảo đảm một nền hòa bình công bằng và bền vững”.
Nhưng vào ngày 6 tháng 3, Putin nhấn mạnh rằng ông sẽ không nhượng bộ bất cứ điều gì cho Ukraine trong các cuộc đàm phán hòa bình, khi ông nói về các điều kiện của mình cho một thỏa thuận hòa bình trong một cuộc họp với tổ chức Người bảo vệ Tổ quốc. Sau khi một trong những thành viên của tổ chức, một người phụ nữ có con trai tử trận trong chiến tranh, nói rằng Nga không nên nhượng bộ bất kỳ ai, tổng thống Nga nói rằng “chúng tôi không có ý định làm điều đó”.
Lavrov cũng loại trừ khả năng đưa ra bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ nào đối với Ukraine trước cuộc gặp giữa Hoa Kỳ và Nga tại Saudi Arabia vào ngày 17 tháng 2, nói rằng: “Những nhượng bộ lãnh thổ đối với nơi hiện được gọi là Ukraine đã được giới lãnh đạo Liên Xô thực hiện trong quá trình thành lập Liên Xô.”
Những yêu cầu của Putin về việc chấm dứt chiến tranh bao gồm việc Ukraine từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO và Mạc Tư Khoa không nhượng bộ đáng kể về lãnh thổ. Nga kiểm soát khoảng 20 phần trăm lãnh thổ Ukraine và đã thúc đẩy Kyiv nhượng quyền kiểm soát toàn bộ các vùng Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhzhia.
Ukraine khẳng định rằng, với tư cách là một quốc gia dân chủ có chủ quyền, họ không thể nhượng lại lãnh thổ mà Nga chiếm được trong cuộc xâm lược bất hợp pháp.
[Newsweek: Russia 'Offering No Concessions' in Ukraine Peace Talks With Trump: ISW]
3. Quân đội Nga đi trên những chiếc xe nhỏ gọn đang ngồi chờ khi họ bị kẹt trong bùn
Có một lý do khiến xe thiết giáp chuyên dụng thường có xích kim loại hoặc lốp xe địa hình to béo. Một lực lượng cơ giới không phải lúc nào cũng có thể tin tưởng vào những con đường trải nhựa nguyên vẹn để dẫn họ đến mục tiêu.
Đây là sự thật hiển nhiên mà quân đội Nga ở Ukraine đã quên mất khi các trung đoàn bị đánh tơi tả của họ ngày càng phải sử dụng các phương tiện dân sự không có bánh xích hoặc lốp xe địa hình. Nhưng các trung đoàn này sắp nhận được lời nhắc nhở nghiêm khắc khi thời tiết ấm lên dọc theo tuyến đầu của cuộc chiến tranh rộng lớn hơn của Nga với Ukraine, và mặt đất từng đóng băng giờ trở nên lầy lội.
Người Ukraine có một cái tên cho mùa lầy lội này: bezdorizhzhya. Bezdorizhzhya năm nay đã bắt đầu gây ra nhiều nạn nhân ở miền đông Ukraine. Hôm Thứ Tư, 12 Tháng Ba, quân đội Nga đi trên một chiếc Lada—một loại xe nhỏ gọn—bị kẹt trong bùn ngay phía bắc Chasiv Yar ở Donetsk, miền đông Ukraine.
Chiếc Lada đang nằm im chờ bị tiêu diệt khi một máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất phát nổ lao tới.
Các nhóm tấn công khác của Nga di chuyển bằng xe bukhankas—xe chở khách dân sự “ổ bánh mì”—chỉ may mắn hơn một chút quanh Pokrovsk, cách đó 40 dặm về phía tây nam, vào ngày hôm đó. Mặc dù họ đã xoay xở băng qua được vùng đất vẫn còn đóng băng, nhưng khả năng cơ động của họ không cứu được họ khỏi những chiếc máy bay điều khiển từ xa luôn hiện diện.
Sự kết hợp giữa bùn và máy bay điều khiển từ xa gây thiệt hại cho lực lượng hậu cần cũng như bộ binh. Các đoàn xe tiếp tế của Nga không còn lựa chọn nào khác ngoài việc bám sát các tuyến đường trải nhựa chính, vì các tuyến đường thay thế ngày càng lầy lội khi mùa đông chuyển sang mùa xuân. Máy bay điều khiển từ xa “cắt đường” của Ukraine đang chèn ép những con đường trải nhựa này, phá hủy rất nhiều xe tải của Nga đến nỗi đống đổ nát biến thành rào chắn đường.
“Tình hình gần Pokrovsk cực kỳ khó khăn—hậu cần đang bị gián đoạn, và không có đủ nhân sự,” một blogger người Nga đã cảnh báo trong một bức thư gần đây do nhà phân tích người Estonia WarTranslated dịch. “Gần Chasiv Yar, chúng tôi đang có những bước tiến nhỏ, nhưng vấn đề vẫn tồn tại: hậu cần đang bị ảnh hưởng, và nhân lực thì thiếu.”
Người Nga nên chuẩn bị tinh thần cho cả hai vấn đề trở nên tồi tệ hơn trước khi trở nên tốt hơn khi bùn lầy ngày càng sâu và nhiều bộ binh tử vong khi đi trên những phương tiện dân sự dễ bị kẹt - và sau đó trở thành con mồi dễ dàng cho chính những máy bay điều khiển từ xa đang phá hủy các xe tải tiếp tế của Nga.
[Forbes: Russian Troops Riding In Compact Cars Are Sitting Ducks When They Get Stuck In The Mud]
4. Nga đang tiến hành ‘chủ nghĩa khủng bố do nhà nước bảo trợ’ chống lại Âu Châu, nhà ngoại giao hàng đầu của Liên Hiệp Âu Châu cảnh báo
Nhà ngoại giao hàng đầu của Liên minh Âu Châu cho biết hôm thứ Tư rằng các điệp viên Nga và Iran đứng sau “chủ nghĩa khủng bố do nhà nước bảo trợ” chống lại Âu Châu, phản ứng trước những tiết lộ rằng Nga đang tuyển dụng những người ở Âu Châu để phát tán thông tin sai lệch và tiến hành phá hoại và tấn công mạng.
Các đài truyền hình công cộng Âu Châu tiết lộ hôm thứ Ba rằng các nhóm tin tặc ủng hộ Nga đang tích cực tiếp cận mọi người trên trang mạng xã hội Telegram để thực hiện hành vi phá hoại, phá hoại và hỗ trợ các hoạt động gây rối trên khắp Âu Châu.
Các nhà báo đã nhìn thấy và trực tiếp nhận được yêu cầu thực hiện nhiều hành vi phá hoại khác nhau, bao gồm dán nhãn dán chống NATO ở khu vực Liên Hiệp Âu Châu và thu thập địa chỉ email của 30 nhà báo Bỉ được cho là có thiện cảm với người Ukraine. Những người tham gia được hứa sẽ thanh toán bằng tiền điện tử để đổi lấy sự hỗ trợ.
“Đây là cuộc chiến đang diễn ra trong bóng tối”, Đại diện cao cấp về chính sách đối ngoại và an ninh của Liên Hiệp Âu Châu Kaja Kallas trả lời đài truyền hình VRT của Bỉ.
Các sự việc gần đây trên khắp Âu Châu bao gồm từ tấn công mạng và gián điệp cho đến đốt phá có chủ đích, phá hoại cáp ngầm và gây nhiễu GPS.
Kallas cho biết những cuộc tấn công này “nhằm vào chúng tôi đang gia tăng”.
Liên Hiệp Âu Châu và NATO đã tăng cường phòng thủ chống lại những “mối đe dọa lai ghép” như vậy trong những tháng qua. Kallas chỉ ra Nga và Iran là những quốc gia đặc biệt tích cực ở Âu Châu.
Các quan chức an ninh cảnh báo rằng lệnh ngừng bắn tiềm tàng giữa Ukraine và Nga sẽ không ngăn chặn được những kiểu tấn công này ở Âu Châu.
Phó Trợ lý Tổng thư ký NATO phụ trách Đổi mới, Công nghệ lai và An ninh mạng James Appathurai nói với VRT rằng ông “hoàn toàn tin tưởng” rằng các cuộc tấn công mạng sẽ tiếp tục diễn ra ngay cả khi Mạc Tư Khoa và Kyiv có thể đạt được thỏa thuận về việc hạ vũ khí.
Đối phương “không thể tấn công chúng ta bằng quân sự và không có ý định làm như vậy. Nhưng họ đang thất vọng và muốn thực hiện tham vọng của mình theo những cách khác”, Appathurai nói.
[Politico: Russia is conducting ‘state-sponsored terrorism’ against Europe, EU chief diplomat warns]
5. Ukraine phản pháo Elon Musk về tuyên bố tấn công mạng: ‘Thời điểm rất tệ’
Tỷ phú công nghệ và là người bạn tâm giao của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, Elon Musk, tuyên bố rằng một “cuộc tấn công mạng lớn” vào nền tảng truyền thông xã hội X của ông đến từ Ukraine là “rất không đúng thời điểm”, nhà lãnh đạo ủy ban đối ngoại của quốc hội Ukraine cho biết, trong bối cảnh các cuộc đàm phán cao cấp giữa Hoa Kỳ và Ukraine đang diễn ra tại Trung Đông.
Musk, người nổi lên khi lãnh đạo công ty xe hơi Tesla, công ty hàng không vũ trụ SpaceX và X — trước khi được tổng thống tin tưởng, cho biết hôm thứ Hai rằng nền tảng truyền thông xã hội của ông đã bị tấn công bởi một “cuộc tấn công mạng lớn”, được thực hiện bằng “rất nhiều nguồn lực”.
DownDetector, một trang web theo dõi tình trạng mất kết nối trên nhiều ứng dụng và nền tảng, đã báo cáo một số sự việc đột biến khi truy cập X, được người dùng trang web này báo cáo vào thứ Hai.
“Hoặc là một nhóm lớn, có sự phối hợp của một quốc gia có liên quan”, Musk nói. Ông không giải thích thêm về những tuyên bố của mình, nhưng cho biết “việc truy tìm” đang được tiến hành. Trong một cuộc phỏng vấn sau đó với Fox Business, Musk cho biết cuộc tấn công rõ ràng vào nền tảng này xuất phát từ “khu vực Ukraine”.
Musk cho biết: “Chúng tôi không chắc chắn chính xác điều gì đã xảy ra, nhưng đã có một cuộc tấn công mạng lớn nhằm cố gắng đánh sập hệ thống X bằng các địa chỉ IP có nguồn gốc từ khu vực Ukraine”.
Các chuyên gia thông tin chỉ ra rằng tuyên bố của Musk là ngu dốt. Các cuộc tấn công mạng nhằm cố gắng đánh sập một hệ thống không bao giờ đến từ một quốc gia duy nhất vì một kỹ thuật viên bình thường có thể ra một lệnh đơn giản ngăn chặn các IP đến từ một quốc gia. Nguyên tắc để tấn công một hệ thống là cướp quyền truy cập các máy tính từ nhiều quốc gia khác nhau, rồi từ các máy tính đó tấn công. Như thế, máy tính bị tấn công mới không thể đỡ nổi.
Oleksandr Merezhko, một chính trị gia Ukraine kiêm chủ tịch ủy ban đối ngoại của Ukraine, nói với Newsweek rằng Musk đưa ra một bằng chứng hoàn toàn không thuyết phục để chứng minh cho những gợi ý rằng cuộc tấn công xuất phát từ Ukraine.
Merezhko cho biết ông “hoàn toàn chắc chắn” rằng chính phủ Ukraine không liên quan, đồng thời nói thêm rằng Kyiv không có lợi ích gì khi chủ mưu một động thái như vậy.
Nhóm tin tặc ủng hộ Palestine Dark Storm Team đã nhận trách nhiệm thực hiện cuộc tấn công Từ chối dịch vụ phân tán (DDoS) vào X, được thiết kế để làm cho nền tảng tạm thời ngừng hoạt động.
Merezhko đưa ra ý tưởng rằng Nga có thể đã giật dây đằng sau vụ tấn công rõ ràng vào X, dưới một hình thức “khiêu khích”. Ivan Stupak, cựu quan chức của cơ quan an ninh SBU của Ukraine, nói với Newsweek rằng các nhà chức trách đang xem xét liệu Mạc Tư Khoa có thể chịu trách nhiệm hay không, hoặc “ít nhất là đã hậu thuẫn cho vụ tấn công này”.
“Ukraine không quan tâm đến những cuộc tấn công như vậy vì nó chỉ có thể làm hỏng mối quan hệ với Musk và Hoa Kỳ”, Merezhko nói. Nhưng “cuộc tấn công mạng lớn” là “thời điểm rất tệ”, ông nói tiếp.
Các quan chức cao cấp của Ukraine, bao gồm cả chánh văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, Andriy Yermak, cũng như các Ngoại trưởng và quốc phòng của Kyiv, đã họp với các quan chức cao cấp của chính quyền Tổng thống Donald Trump tại thành phố cảng Jeddah của Saudi vào thứ Ba. Bản thân Tổng thống Zelenskiy, trong khi ông đi công du đến Saudi Arabia và gặp Thái tử Mohammed bin Salman, đã không tham dự.
Người ta hy vọng rằng Ukraine có thể hàn gắn mối quan hệ căng thẳng với Hoa Kỳ là quốc gia từng là nước ủng hộ lớn nhất của Kyiv, nhưng Hoa Kỳ đã chuyển sang giọng điệu hòa giải hơn với Nga kể từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc.
Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa những nhân vật cao cấp của Ukraine và Hoa Kỳ kể từ khi Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance công khai chỉ trích Tổng thống Zelenskiy tại Phòng Bầu dục, khiến các đồng minh khác của Ukraine cảm thấy khó chịu và tập hợp xung quanh Kyiv trong khi vẫn thận trọng lên án Tổng thống Donald Trump.
Ông Merezkho cho biết những phát biểu của Musk vào đêm trước cuộc họp ở Jeddah “không mang lại điều tốt lành” cho mối quan hệ giữa Washington và Kyiv.
Khi một quan chức như Musk, người đang chỉ đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ, gọi tắt là DOGE gần như liên tục xuất hiện trên các tít báo, “đưa ra những tuyên bố như vậy mà không có bất kỳ bằng chứng nào chỉ là những cáo buộc vô căn cứ, thì đó là lý do đáng lo ngại”, Merezkho cho biết.
“Đặc biệt là bây giờ, khi chúng ta đang có cuộc họp này,” nhà lãnh đạo ủy ban nói thêm.
Bản thân Musk đã chỉ trích, đặc biệt là nhà lãnh đạo Ukraine, trong khi Kyiv dựa rất nhiều vào chòm sao Starlink của Musk để phối hợp nỗ lực quân sự chống lại Nga. Starlink thuộc sở hữu của công ty hàng không vũ trụ SpaceX của Musk. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã nói trong những ngày gần đây, trong một cuộc trao đổi riêng biệt, gay gắt với Ngoại trưởng Ba Lan Radosław Sikorski có sự tham gia của Musk, rằng “không ai đưa ra bất kỳ lời đe dọa nào về việc cắt đứt Ukraine khỏi Starlink”.
Bước vào các cuộc đàm phán vào thứ Ba, Rubio cho biết ông mong đợi các cuộc đàm phán sẽ “tốt”, đồng thời giơ ngón tay cái lên khi được hỏi về đánh giá của ông về diễn biến của các cuộc thảo luận.
“Chúng tôi hy vọng sẽ có những kết quả thực tế”, Tổng thống Zelenskiy cho biết trong một tuyên bố vào thứ Hai.
“Cuộc họp bắt đầu rất mang tính xây dựng. Chúng tôi đang làm việc”, Yermak sau đó đăng vào thứ Ba.
Dự kiến sẽ được đưa ra thảo luận là vấn đề gai góc về bảo đảm an ninh của Hoa Kỳ cho bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào đối với Ukraine, điều mà Kyiv và các quốc gia NATO bên ngoài Hoa Kỳ đã nhấn mạnh là cần thiết. Kyiv đã đưa ra “đề xuất ngừng bắn khả thi”, Merezkho cho biết trong một tuyên bố trên phương tiện truyền thông xã hội, sau khi các báo cáo lan truyền cho thấy Ukraine sẽ đề xuất một lệnh ngừng bắn một phần bao gồm cả trên không và trên biển.
Nga đã phản đối ý tưởng này, và Merezhko nói với Newsweek rằng ông nghi ngờ Putin sẽ ký tên vào một thỏa thuận như vậy. Cũng có những câu hỏi cấp bách về tình trạng của một thỏa thuận khoáng sản gây tranh cãi giữa Ukraine và Hoa Kỳ
Theo nhiều cách, Tòa Bạch Ốc đã buộc Ukraine phải ngồi vào bàn đàm phán, cắt đứt mọi viện trợ quân sự của Hoa Kỳ dành cho Ukraine và đình chỉ một số thông tin tình báo có nguồn gốc từ Hoa Kỳ mà Kyiv sử dụng.
Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết ông hy vọng các cuộc đàm phán với Saudi Arabia sẽ “cho phép Hoa Kỳ tái khởi động viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo”, một phát ngôn viên của nhà lãnh đạo Anh cho biết hôm thứ Hai.
[Newsweek: Ukraine Fires Back at Elon Musk Over X Cyberattack Claim: 'Very Bad Timing']
6. Tình báo Nga tuyển dụng thanh thiếu niên để tấn công khủng bố ở miền tây Ukraine, SBU tuyên bố
Cơ quan tình báo Nga đã tiêu diệt hai thiếu niên được họ tuyển dụng để thực hiện một cuộc tấn công khủng bố ở thành phố Ivano-Frankivsk phía tây vào tối ngày 11 tháng 3, Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU đưa tin hôm Thứ Năm, 13 Tháng Ba.
Các vụ nổ được báo cáo gần nhà ga xe lửa và trong một tòa nhà cao tầng ở Ivano-Frankivsk. Một người đã thiệt mạng và ba người khác bị thương, các nhà chức trách cho biết.
Việc kích nổ từ xa các thiết bị tự chế được sử dụng trong các cuộc tấn công theo kế hoạch của tình báo Nga là chiến thuật mới của Mạc Tư Khoa trong các hoạt động bí mật chống lại Ukraine, cho phép nước này thực hiện các cuộc tấn công trong khi vẫn tiêu diệt được thủ phạm, Serhii Andrushchenko, phó giám đốc SBU, trước đây đã nói với tờ Kyiv Independent.
Theo cơ quan thực thi pháp luật, các điệp viên được tuyển dụng là hai thiếu niên 15 và 17 tuổi, những người tìm kiếm tiền nhanh chóng trên các kênh Telegram. Các cơ quan tình báo Nga được cho là đã tuyển dụng họ trực tuyến và đề nghị trả tiền để thực hiện một loạt các cuộc tấn công khủng bố trong thành phố.
SBU cho biết một người Nga đã thuê một căn nhà cho nhóm thanh thiếu niên này trong một tòa nhà cao tầng gần ga hỏa xa địa phương.
Theo chỉ dẫn của Nga, hai người này đã chế tạo thuốc nổ và hai thiết bị ngụy trang thành bình thủy. Theo SBU, họ đã trang bị cho cả hai loại thuốc nổ này kíp nổ từ xa.
Những thiếu niên này được cho là đang đi đến một địa điểm được chỉ định để đặt một trong những thiết bị nổ khi cơ quan tình báo Nga kích hoạt chất nổ trong gói hàng của họ. Một chất nổ khác đã phát nổ trong căn nhà thuê.
Cậu bé 17 tuổi đã tử vong, và cậu bé 15 tuổi đã được đưa đến bệnh viện với những vết thương nghiêm trọng. Hai người qua đường — một người đàn ông 20 tuổi và một người phụ nữ 23 tuổi — cũng bị thương.
Nếu bị buộc tội, thiếu niên 15 tuổi này có thể phải đối mặt với án tù chung thân.
Vào tháng 2, SBU báo cáo rằng Nga đã chiêu mộ kẻ tấn công gây ra vụ nổ chết người tại một văn phòng tuyển quân ở Rivne.
Nga cũng tuyển dụng trẻ vị thành niên thông qua mạng xã hội để đốt xe quân sự đỗ tại các thành phố của Ukraine, Thanh tra Dmytro Lubinets cho biết. Năm ngoái, các vụ đốt xe quân sự đã được ghi nhận tại Kyiv, Odessa và Dnipro.
Các cuộc tấn công vào các sĩ quan dự thảo của Ukraine đang gia tăng, do căng thẳng xã hội và sự can thiệp của Nga
[Kyiv Independent: Russian intelligence recruited teenagers for terrorist attack in western Ukraine, SBU claims]
7. Canada lên tiếng báo động tại G7: ‘Không ai an toàn’ trước chiến thuật của Trump
Ngoại trưởng Mélanie Joly có kế hoạch chào đón những người đồng cấp G7 của mình tới Charlevoix, Quebec, với lời cảnh báo: “Nếu Hoa Kỳ có thể làm điều này với chúng tôi, người bạn thân nhất của họ, thì không ai được an toàn cả”.
Trong chương trình nghị sự chính thức tuần này khi Canada tiếp đón các Ngoại trưởng G7: Ukraine, Trung Đông, Haiti và Venezuela, nhưng không có gì liên quan đến cuộc chiến thương mại hoặc các mối đe dọa về chủ quyền của Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, Joly đã nói với các phóng viên tại Ottawa vào thứ Tư rằng bà có kế hoạch nêu vấn đề này với các thành viên Âu Châu và Anh, đồng thời khuyên họ rằng “Canada là chú chim hoàng yến trong mỏ than”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio sẽ đến ngay từ Jeddah, Ả Rập Xê Út, nơi ông đang đàm phán các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 30 ngày giữa Nga và Ukraine.
Phát biểu với các phóng viên từ Ireland vào thứ Tư, ông chỉ ra rằng các nhà lãnh đạo G7 sẽ có nhiều điều để nói khi họ họp lại. “Đây không phải là cuộc họp về cách chúng tôi sẽ tiếp quản Canada.”
Nhưng giữa lúc Tổng thống Donald Trump áp thuế quan cao đối với nước láng giềng phía bắc, Joly không đứng yên. Bà có kế hoạch gặp Rubio vào sáng thứ năm trong nỗ lực gây “áp lực tối đa” lên việc bảo vệ chủ quyền và lối sống của Canada.
“Chúng tôi phản đối những cuộc tấn công của Tổng thống Trump vào đất nước, nền kinh tế và bản sắc của chúng tôi,” Joly nói. “Canada là người bạn tốt nhất, người hàng xóm tốt nhất và đồng minh tốt nhất của bạn.”
Rubio nói với các phóng viên rằng ông kỳ vọng G7 sẽ là Hoa Kỳ sẽ làm việc theo “cách xây dựng với các đồng minh, bạn bè và đối tác của chúng tôi”.
Nhưng người dân Canada ngày càng bày tỏ rằng họ cảm thấy Hoa Kỳ đang từ bỏ tình bạn lâu đời, thậm chí một số người còn gọi Hoa Kỳ là “quốc gia thù địch”.
Cuộc gặp gỡ với Rubio sẽ diễn ra trong bối cảnh hậu quả mới nhất của cuộc chiến thương mại đang diễn ra. Vào thứ Tư, Tổng thống Donald Trump đã áp thuế 25 phần trăm đối với thép và nhôm của Canada — động thái mới nhất trong các mối đe dọa và thông báo về thuế quan liên tục.
Đáp lại, Joly đã có bài phát biểu gay gắt tại Ottawa, lập luận rằng thuế quan của Trump là cái cớ để chiếm Canada bằng sức mạnh kinh tế. Canada cũng đã áp dụng mức thuế trả đũa mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ trị giá khoảng 20 tỷ đô la.
Joly cho biết: “Điều duy nhất không thay đổi trong cuộc chiến thương mại không thể biện minh này có vẻ là các cuộc đàm phán của Tổng thống Trump về việc sáp nhập đất nước chúng ta thông qua sự ép buộc về kinh tế”. “Ông ấy gọi biên giới của chúng ta là một ranh giới hư cấu và lặp lại lời lẽ thiếu tôn trọng về tiểu bang thứ 51 của mình. Vâng, người Canada đã nói rất rõ ràng rằng chúng tôi sẽ không lùi bước và chúng tôi sẽ không đầu hàng trước sự ép buộc này “.
Về chủ quyền của Canada, Joly cho biết trong các cuộc họp G7, bà đang tìm kiếm những cách thức mới để hợp tác với Âu Châu về các cuộc tập trận quân sự và mua vũ khí cùng các thiết bị quốc phòng khác. Rubio nói với các phóng viên rằng ông tập trung thảo luận các vấn đề như Ukraine và việc bảo vệ Bắc Mỹ thông qua NORAD.
Tuần này, Tổng thống Trump nhắc lại rằng biên giới Hoa Kỳ-Canada là một “ranh giới nhân tạo” trông giống như được vẽ “bằng thước kẻ”.
“Khi bạn bỏ đi điều đó và nhìn vào sự hình thành tuyệt đẹp của Canada và Hoa Kỳ, không có nơi nào trên thế giới trông giống như vậy”, Tổng thống Donald Trump phát biểu hôm thứ Ba.
Rubio hạ thấp tầm quan trọng của bình luận sáp nhập của Tổng thống Donald Trump, nói rằng Tổng thống Trump tin rằng Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 “theo quan điểm kinh tế”.
Ông nói thêm: “Ông ấy nói nếu họ trở thành tiểu bang thứ 51, chúng ta sẽ không phải lo lắng về biên giới và fentanyl đi qua vì bây giờ chúng ta có thể quản lý được điều đó”.
Joly đang dẫn đầu cuộc chiến về phản ứng thuế quan của Canada cùng với Bộ trưởng Tài chính Dominic LeBlanc, khi Canada chuẩn bị tuyên thệ nhậm chức thủ tướng mới. Thủ tướng sắp mãn nhiệm Justin Trudeau đã dành cả tuần để dọn dẹp văn phòng của mình.
Thủ tướng được chỉ định Mark Carney đã xác định cuộc tấn công thương mại của Tổng thống Donald Trump là một “cuộc khủng hoảng kinh tế và chủ quyền” và tuyên bố sẽ ngăn chặn mục tiêu “thống trị bán cầu” của tổng thống bằng cách chiếm Canada và Greenland.
“Người Mỹ muốn tài nguyên của chúng ta, nước của chúng ta, đất đai của chúng ta, đất nước của chúng ta”, ông cảnh báo vào Chúa Nhật khi ông tuyên bố chiến thắng trong cuộc đua thay thế Trudeau. “Hãy nghĩ về điều đó. Nếu họ thành công, họ sẽ phá hủy lối sống của chúng ta”.
Trong bài phát biểu chia tay, Trudeau cho biết Canada đang ở trong thời khắc quyết định quốc gia. “Dân chủ không phải là điều hiển nhiên. Tự do không phải là điều hiển nhiên. Ngay cả Canada cũng không phải là điều hiển nhiên”, ông nói.
[Politico: Canada sounds alarm at G7: ‘Nobody is safe’ from Trump’s tactics]
8. Các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Hoa Kỳ tại Jeddah liên quan đến các nhượng bộ lãnh thổ tiềm tàng, Rubio xác nhận
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio xác nhận vào ngày 12 tháng 3 rằng các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Hoa Kỳ tại Saudi Arabia vào ngày 11 tháng 3 bao gồm các cuộc thảo luận về “các nhượng bộ lãnh thổ” tiềm năng như một phần của giải pháp đàm phán với Nga.
“Đúng vậy, chúng tôi đã có những cuộc trò chuyện,” Rubio trả lời tại một phi trường ở Ireland khi được hỏi về các cuộc thảo luận tiềm năng liên quan đến việc Ukraine nhượng lại lãnh thổ.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã nhiều lần tuyên bố rằng cả Kyiv và Mạc Tư Khoa sẽ phải thỏa hiệp để đạt được thỏa thuận hòa bình, đồng thời gọi mục tiêu khôi phục biên giới trước năm 2014 của Ukraine là “không thực tế”.
Lực lượng Nga hiện đang xâm lược khoảng 20% lãnh thổ Ukraine, nơi thường xuyên xuất hiện các báo cáo về tình trạng đàn áp có hệ thống, tra tấn và trục xuất cưỡng bức.
Rubio cũng cho biết các cuộc đàm phán tại Jeddah đã đề cập đến “quá trình đàm phán sẽ diễn ra như thế nào” và nhắc lại, “Không có giải pháp quân sự nào cho cuộc xung đột này”.
Vị quan chức này thừa nhận rằng Ukraine cần có sự bảo đảm an ninh để ngăn chặn hành động xâm lược có thể xảy ra trong tương lai của Nga và nhấn mạnh rằng “người Âu Châu sẽ cần phải tham gia vào vấn đề này”.
Cho đến nay, Tổng thống Donald Trump vẫn từ chối đưa ra các bảo đảm an ninh như vậy và phát biểu trong cuộc gặp ngày 28 tháng 2 với Tổng thống Zelenskiy rằng trách nhiệm về an ninh của Ukraine phải thuộc về Âu Châu.
[Kyiv Independent: Ukraine-US talks in Jeddah concerned potential territorial concessions, Rubio confirms]
9. Tusk của Ba Lan muốn Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò chủ đạo trong việc chấm dứt chiến tranh Ukraine
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cho biết ông đã đạt được “bước đột phá lịch sử” với Recep Tayyip Erdoğan vào thứ Tư khi ông cố gắng thuyết phục tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò trong việc bảo đảm hòa bình giữa Ukraine và Nga.
Tusk cho biết: “Tôi đã tiếp cận Tổng thống Erdoğan với một đề xuất rõ ràng rằng Thổ Nhĩ Kỳ nên chịu trách nhiệm chung nhiều nhất có thể đối với tiến trình hòa bình”.
Chuyến thăm Ankara của ông diễn ra sau cuộc họp giữa các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ tại Saudi Arabia vào thứ Ba, nơi hai nước đã đồng thanh về đề xuất ngừng bắn ngay lập tức trong 30 ngày miễn là Nga chấp thuận.
“Thổ Nhĩ Kỳ và Ba Lan muốn đạt được một nền hòa bình công bằng, tất cả chúng ta đều biết thế nào là một nền hòa bình công bằng, chúng ta có cùng quan điểm về kết quả của giai đoạn đầu tiên của các cuộc đàm phán đã kết thúc tại Ả Rập Saudi giữa những người bạn Mỹ và Ukraine của chúng ta,” Tusk cho biết.
Erdoğan nói thêm: “Chúng ta phải chấm dứt chiến tranh một cách công bằng. Chúng tôi sẵn sàng cung cấp một nơi cho các cuộc đàm phán hòa bình và mọi hỗ trợ có thể.”
Thổ Nhĩ Kỳ đã duy trì vị thế cân bằng kể từ khi Nga xâm lược Ukraine năm 2022, tránh đối đầu trực tiếp với Mạc Tư Khoa trong khi vẫn cung cấp vũ khí cho Kyiv.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng tư cách thành viên Liên minh Âu Châu vẫn là mục tiêu chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ và khối này phải chấp nhận Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên chính thức để “ngăn chặn việc mất quyền lực và tầm quan trọng”. Thổ Nhĩ Kỳ đã nộp đơn xin gia nhập kể từ năm 1987; các cuộc đàm phán gia nhập bắt đầu vào năm 2005 nhưng đã bị đình trệ kể từ năm 2016.
Tusk cho biết Warsaw sẽ nỗ lực “để triển vọng của Âu Châu ngày càng khả thi hơn đối với Thổ Nhĩ Kỳ và được tất cả các đối tác ở Âu Châu coi trọng”.
Thổ Nhĩ Kỳ có quân đội lớn thứ hai trong NATO sau Hoa Kỳ, trong khi Ba Lan có lực lượng lớn thứ ba. Ba Lan có ngân sách quốc phòng lớn nhất trong liên minh tính theo tỷ lệ phần trăm tổng sản phẩm quốc nội và đang chi hàng tỷ đô la để hiện đại hóa và mở rộng quân đội.
Tusk cho biết Ba Lan sẵn sàng hợp tác với Thổ Nhĩ Kỳ “cả trong lĩnh vực quốc phòng và công nghiệp quốc phòng”.
[Politico: Poland’s Tusk wants Turkey to take a leading role in ending Ukraine war]
10. Quân đội cho biết Nga đã tăng cường các cuộc tấn công vào miền Nam Ukraine trong hai tuần qua
Một phát ngôn viên của quân đội cho biết với Ukrinform vào ngày 12 tháng 3 rằng các nhóm bộ binh nhỏ của Nga đã tăng cường các hoạt động tấn công ở phía nam Ukraine trong hai tuần qua khi họ tìm cách cải thiện các vị trí chiến trường của Mạc Tư Khoa.
Vladyslav Voloshyn, phát ngôn viên của Bộ Tư lệnh phía Nam của quân đội Ukraine, cho biết tính đến nay đã có 35 cuộc tấn công được ghi nhận trong khu vực này, trong đó lực lượng Nga tiến vào khu vực Huliaipole và Orikhiv thuộc Tỉnh Zaporizhzhia.
Voloshyn cho biết: “Đây không phải là một cuộc tấn công hay một phần trong các hành động chiến lược của đối phương, mà là những nỗ lực chiến thuật nhằm cải thiện vị trí của chúng so với tuyến chiến đấu”.
Ông Voloshyn cho biết Nga cũng đã tăng cường pháo kích và tấn công bằng hỏa tiễn và không quân vào nhóm lực lượng Tavria của Ukraine, bao gồm các tỉnh Kherson và Zaporizhzhia.
[Kyiv Independent: Russia has stepped up attacks in Ukraine's south over past two weeks, military says]