1. Mật vụ bắn hạ người đàn ông có vũ trang ‘muốn tấn công tự sát’ gần Tòa Bạch Ốc
Một người đàn ông đã bị nhân viên Mật vụ Hoa Kỳ bắn vào sáng sớm Chúa Nhật, sau một cuộc đụng độ có vũ trang với lực lượng thực thi pháp luật gần Tòa Bạch Ốc.
Các cảnh sát đã được cảnh báo vào thứ Bảy “về một mối đe dọa tiềm tàng liên quan đến một cá nhân có ý định tấn công tự sát đang đi từ Indiana đến Washington, DC”, cơ quan này cho biết trong một tuyên bố vào Chúa Nhật.
Khoảng nửa đêm, cảnh sát phát hiện chiếc xe của nghi phạm đỗ gần đường 17 và đường F, gần khu vực xung quanh Tòa Bạch Ốc, và sau đó phát hiện một cá nhân đi bộ có đặc điểm trùng khớp với mô tả của nghi phạm.
Tuyên bố cho biết: “Khi cảnh sát tiến đến gần, cá nhân này đã rút súng và xảy ra đụng độ bằng vũ khí, trong đó nhân viên của chúng tôi đã nổ súng”.
“Nghi phạm đã được đưa đến một bệnh viện trong khu vực và tình trạng của anh ta vẫn chưa được biết. Không có báo cáo nào về thương tích của nhân viên Mật vụ.”
Danh tính của nghi phạm cũng như động cơ tiềm ẩn vẫn chưa được công bố cho đến 8:50 sáng theo giờ miền Đông.
Sở Cảnh sát Thủ đô DC nói với Newsweek rằng Đội Điều tra Lực lượng của Sở Nội vụ đang chỉ đạo cuộc điều tra và không có thông tin chi tiết nào để công bố trước 10 giờ sáng
Sự việc này làm nổi bật những thách thức an ninh đang diễn ra ở Washington, DC, đặc biệt là xung quanh các địa điểm quan trọng của chính phủ như Tòa Bạch Ốc. Cuộc đối đầu có vũ trang với lực lượng thực thi pháp luật gần nơi ở chính thức và nơi làm việc của tổng thống nhấn mạnh những mối đe dọa gia tăng mà các quan chức và lực lượng thực thi pháp luật phải đối mặt.
Vụ nổ súng đang được Đội điều tra lực lượng thuộc Sở cảnh sát đô thị điều tra. Đội này chịu trách nhiệm điều tra tất cả các vụ nổ súng liên quan đến cảnh sát thực thi pháp luật tại Quận Columbia.
Trưởng phòng Mật vụ Michael Buck đã tổ chức một cuộc họp báo tại hiện trường và đưa ra tuyên bố ban đầu.
Cuộc điều tra sẽ do Sở Cảnh sát DC chỉ đạo, đây là cơ quan chính chịu trách nhiệm giải quyết các vụ việc sử dụng vũ lực trong Quận Columbia.
Vụ nổ súng xảy ra sau khi Elon Musk, giám đốc mới của Bộ Hiệu quả Chính phủ, gọi tắt là DOGE dưới thời Tổng thống Donald Trump, bày tỏ lo ngại về một âm mưu ám sát ông.
Musk nói với Ashley St. Clair, mẹ của đứa con thứ 13 của ông, rằng ông đã nhận được những lời đe dọa giết người.
“Tôi là người thứ 2 sau Tổng thống Donald Trump bị ám sát”, Musk nói trong tin nhắn trao đổi giữa hai người.
Tỷ phú Tesla đã nhận được làn sóng chỉ trích trong vai trò quản lý DOGE khi ông tìm cách cắt giảm nguồn tài trợ của liên bang và phân tích nhiều cơ quan chính phủ để cắt giảm chi phí.
Tổng thống Donald Trump đã sống sót sau nhiều vụ ám sát, bao gồm một vụ trong cuộc vận động tranh cử ngoài trời gần Butler, Pennsylvania. Vụ việc xảy ra khi Thomas Matthew Crooks, 20 tuổi, bắn Tổng thống Donald Trump, khiến ông bị thương ở tai trên bên phải.
[Newsweek: Secret Service Shoot 'Suicidal' Armed Man Near White House]
2. Ukraine công bố video về cuộc tấn công của Nga qua đường ống dẫn khí đốt ở Kursk
Quân đội Ukraine đã đẩy lùi một cuộc tấn công của các nhóm phá hoại và tấn công của Nga sử dụng đường ống dẫn khí đốt để giành quyền kiểm soát ở ngoại ô Sudzha thuộc Tỉnh Kursk của Nga, Bộ Tổng tham mưu Ukraine đưa tin vào ngày 8 tháng 3, công bố đoạn phim ghi lại cuộc giao tranh.
Thông báo được đưa ra trong bối cảnh có báo cáo rằng lực lượng Nga đã đột phá về phía nam thành phố Sudzha do Ukraine kiểm soát và cố gắng xâm phạm biên giới Nga-Ukraine tại Tỉnh Sumy vào đầu tuần này. Quân đội Ukraine chiến đấu tại Tỉnh Kursk đã nói với tờ Kyiv Independent vào ngày 7 tháng 3 rằng Nga đã phá hủy chuỗi cung ứng đạn dược và thực phẩm của họ, và họ phải đối mặt với sự bao vây.
Bộ Tổng tham mưu cho biết sau khi lực lượng tấn công trên không của Ukraine phát hiện ra lực lượng Nga, họ đã phóng hỏa tiễn, pháo binh và máy bay điều khiển từ xa để ngăn chặn cuộc tấn công.
“Hiện tại, lực lượng đặc nhiệm Nga đang bị phát hiện, chặn lại và tiêu diệt. Tổn thất của đối phương ở khu vực Sudzha rất nặng nề”, quân đội tuyên bố vào tối ngày 8 tháng 3.
Bộ Tổng tham mưu cho biết trong bản cập nhật mới nhất vào ngày 9 tháng 3 rằng quân đội Ukraine đã đẩy lùi 44 cuộc tấn công của Nga vào Tỉnh Kursk trong ngày qua.
Dịch vụ báo chí của bộ chỉ huy quân sự Kursk nói với tờ Kyiv Independent vào ngày 8 tháng 3 rằng “các hoạt động tấn công quy mô lớn nhất” của Nga đã diễn ra theo hướng từ thị trấn Korenevo về phía Sudzha, cũng như ở các khu vực Novoivanovka, Malaya Loknya và phía nam Sudzha.
Quân đội Ukraine mô tả tình hình là “khó khăn” nhưng vẫn trong tầm kiểm soát, đồng thời cho biết Nga đã cho quân đội Bắc Hàn tham gia vào cuộc tấn công.
Ukraine đã bất ngờ tiến hành cuộc tấn công xuyên biên giới vào Tỉnh Kursk của Nga vào tháng 8 năm 2024. Sau sáu tháng giao tranh trong khu vực, quân đội Nga tuyên bố đã giành lại quyền kiểm soát khoảng 64% lãnh thổ trong khu vực.
Kyiv đã tìm cách duy trì vị thế của mình ở khu vực biên giới Nga như một đòn bẩy cho các cuộc đàm phán hòa bình có thể xảy ra.
[Kyiv Independent: Ukraine releases video of Russian attack via gas pipeline in Kursk Oblast]
3. Lời cảnh báo của Lindsey Graham về việc bỏ rơi Ukraine—’Tệ hơn cả Afghanistan’
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đảng viên Cộng hòa đến từ Nam Carolina, đã đưa ra cảnh báo vào Chúa Nhật về việc từ bỏ Ukraine trong bối cảnh cuộc chiến đang diễn ra với Nga, tuyên bố rằng điều này sẽ “tệ hơn cả Afghanistan”.
Nga đã phát động cuộc xâm lược Ukraine cách đây hơn ba năm, và cho đến nay, Hoa Kỳ vẫn ủng hộ mạnh mẽ quốc gia Đông Âu này bằng hàng tỷ đô la viện trợ quân sự và nhân đạo. Tuy nhiên, Tổng thống Donald Trump từ lâu đã ám chỉ rằng ông có thể thay đổi chính sách của Hoa Kỳ, chỉ trích Ukraine và nói tốt về Putin, đảo ngược chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và gây báo động trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO.
Graham, người ủng hộ trung thành lâu năm của Ukraine, đôi khi chỉ trích một số quyết định của Tổng thống Donald Trump nhưng vẫn là đồng minh thân cận của tổng thống.
Sau cuộc tranh cãi tại Phòng Bầu dục vào tháng trước với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, trong đó Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống JD Vance chỉ trích ông vì bị cáo buộc không cảm ơn Hoa Kỳ về khoản viện trợ, Hoa Kỳ đã đình chỉ việc chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine, tạm thời cắt đứt luồng dữ liệu chiến trường quan trọng giúp Kyiv tấn công vào các lực lượng Nga.
Một quan chức hành chính cao cấp mô tả việc tạm dừng này là một phần của quá trình đánh giá rộng hơn về quan hệ Hoa Kỳ-Ukraine. Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz tuyên bố rằng Tòa Bạch Ốc đang đánh giá lại “mọi khía cạnh của mối quan hệ này”.
Việc dừng chia sẻ thông tin tình báo diễn ra sau quyết định của Tổng thống Donald Trump về việc tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine, điều này đã gây ra mối lo ngại trong số các đồng minh phương Tây của Kyiv. Thông tin tình báo từ Hoa Kỳ và NATO đã đóng vai trò quan trọng trong các nỗ lực phòng thủ của Ukraine, cung cấp thông tin thời gian thực về các hoạt động di chuyển quân đội, phóng hỏa tiễn và chiến thuật trên chiến trường của Nga.
Trong một cuộc phỏng vấn trên Fox News Sunday với Shannon Bream, Graham đã nói về sự tạm dừng hoạt động tình báo.
“Mục tiêu là chấm dứt chiến tranh một cách danh dự và công bằng. Bạn biết đấy, Tổng thống Zelenskiy đã làm hỏng nó ở Tòa Bạch Ốc. Chúng tôi đã làm việc về thỏa thuận khoáng sản này trong một thời gian rất dài, nhưng chúng tôi đang ở vị trí hiện tại. Vâng, tôi lo ngại về việc cắt đứt thông tin tình báo và vũ khí cho Ukraine chừng nào cuộc giao tranh vẫn còn tiếp diễn. Nếu chúng ta rút phích cắm khỏi Ukraine thì sẽ còn tệ hơn cả Afghanistan. Tôi không nghĩ Tổng thống Donald Trump có mong muốn làm điều đó nhưng cho đến khi chúng ta có lệnh ngừng bắn, tôi sẽ cung cấp cho Ukraine những gì họ cần về mặt thông tin tình báo và vũ khí để tự vệ”, thượng nghị sĩ cho biết.
Nhận xét của Graham dường như ám chỉ đến thời điểm chính quyền Tổng thống Biden rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Afghanistan vào tháng 8 năm 2021, chấm dứt sự hiện diện quân sự kéo dài 20 năm bắt đầu như một phần của Cuộc chiến chống khủng bố sau các cuộc tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Sau khi Hoa Kỳ rời đi, Taliban nhanh chóng giành lại quyền kiểm soát, khiến hàng chục ngàn người Afghanistan phải chạy trốn, đặc biệt là những người làm việc với chính phủ Hoa Kỳ và lo sợ bị trả thù.
Việc rút quân đã được Tổng thống Donald Trump đàm phán vào năm 2020. Tuy nhiên, cựu Tổng thống Joe Biden đã bị chỉ trích vì cách thực hiện.
Những phát biểu của thượng nghị sĩ vào Chúa Nhật được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang theo đuổi các cuộc đàm phán trực tiếp với Putin, làm dấy lên câu hỏi về việc sự hỗ trợ của Hoa Kỳ dành cho Ukraine sẽ diễn biến như thế nào dưới chính quyền của ông.
Trong khi một số nhà phê bình coi việc đóng băng thông tin tình báo là một canh bạc nguy hiểm thì những người khác lại cho rằng đây có thể là động thái được tính toán để gây áp lực buộc Ukraine phải đàm phán hòa bình.
Trong khi thỏa thuận ngừng bắn vẫn đang trong quá trình đàm phán, hôm thứ Sáu, Tổng thống Donald Trump cho biết ông đang cân nhắc các lệnh trừng phạt mới đối với Nga sau làn sóng tấn công vào Ukraine.
Tổng thống đã viết trong bài đăng vào thứ sáu trên Truth Social: “Dựa trên thực tế là Nga đang 'đập' Ukraine trên chiến trường ngay lúc này, tôi đang cân nhắc mạnh mẽ các biện pháp trừng phạt ngân hàng, trừng phạt và thuế quan trên quy mô lớn đối với Nga cho đến khi đạt được lệnh ngừng bắn và THỎA THUẬN GIẢI QUYẾT CUỐI CÙNG VỀ HÒA BÌNH. Đối với Nga và Ukraine, hãy ngồi vào bàn đàm phán ngay bây giờ, trước khi quá muộn. Cảm ơn!!!”
Tuyên bố của Tổng thống Donald Trump được đưa ra vài giờ sau khi Nga tiến hành cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong đêm.
Các quan chức cho rằng lệnh đình chỉ có thể sớm được dỡ bỏ, tùy thuộc vào các cuộc đàm phán đang diễn ra giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Zelenskiy về một thỏa thuận hòa bình tiềm năng với Nga. Các cuộc đàm phán giữa các quan chức Hoa Kỳ và Ukraine dự kiến sẽ diễn ra tại Saudi Arabia vào tuần tới.
Phát biểu với các phóng viên tại Phòng Bầu dục vào thứ Sáu, Tổng thống Donald Trump đã thúc giục Ukraine “hành động và hoàn thành công việc” khi ông bày tỏ sự thất vọng về lập trường của Kyiv đối với các cuộc đàm phán hòa bình, nói rằng ông thấy “thật lòng mà nói, khó khăn hơn khi giải quyết vấn đề với Ukraine”.
Cuộc họp tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2 là một cuộc trao đổi đối kháng công khai đáng chú ý tại Phòng Bầu dục, một không gian thường dành cho ngoại giao chính thức, đặc biệt là giữa các đồng minh của Hoa Kỳ. Tổng thống Donald Trump đã nêu rõ áp lực của mình đối với Tổng thống Zelenskiy phải đồng ý với một thỏa thuận bảo đảm lợi ích của Hoa Kỳ đối với các khoáng sản có giá trị của Ukraine và theo đuổi một giải pháp ngoại giao cho cuộc chiến theo các điều khoản của ông.
Cuộc trao đổi ban đầu diễn ra một cách êm đềm cho đến khi Tổng thống Zelenskiy nhã nhặn bày tỏ mối quan ngại của mình rằng trong quá khứ Nga không hề tôn trọng các hiệp ước với Ukraine.
Vance, đã phục kích sẵn, đáp lại lớn tiếng với Tổng thống Zelenskiy: “Thưa Tổng thống, với sự tôn trọng. Tôi nghĩ thật thiếu tôn trọng khi ngài đến Phòng Bầu dục để cố gắng tranh tụng vấn đề này trước giới truyền thông Mỹ.”
Tổng thống Zelenskiy ngạc nhiên trước thái độ hung hăng bất ngờ của Vance, cố giải thích lập trường của mình, nhưng Tổng thống Donald Trump lên tiếng cảnh báo: “Ông đang đánh cược với mạng sống của hàng triệu người. Ông đang đánh cược với Thế chiến thứ III, và những gì ông đang làm là rất thiếu tôn trọng đất nước, đất nước đã ủng hộ ông nhiều hơn nhiều so với những gì nhiều người nói rằng họ nên làm.”
Thỏa thuận khoáng sản đã không được ký kết kể từ khi Tổng thống Zelenskiy rời Tòa Bạch Ốc sớm và cuộc thảo luận về con đường phía trước đã bị cắt ngắn.
[Newsweek: Lindsey Graham's Warning Over Abandoning Ukraine—'Worse Than Afghanistan']
4. Von der Leyen khẳng định Hoa Kỳ vẫn là ‘đồng minh’ của Liên Hiệp Âu Châu mặc dù đã cắt viện trợ cho Ukraine
Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen nhấn mạnh vào Chúa Nhật rằng Hoa Kỳ vẫn là đồng minh của Âu Châu, sau quyết định cắt viện trợ cho Ukraine của Washington.
Nhưng quan chức cao cấp của Liên Hiệp Âu Châu đã chọn không đưa Hoa Kỳ vào danh sách các quốc gia “có cùng chí hướng” mà bà cho biết Âu Châu có thể hợp tác sâu sắc hơn, thay vào đó là Canada, Na Uy và Anh.
Sau quyết định của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump dừng mọi viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kyiv, nhà lãnh đạo Ủy ban Âu Châu đã liên tục bị các phóng viên hỏi dồn về việc liệu bà có coi Hoa Kỳ, cũng như chính quyền Tổng thống Donald Trump, vẫn là đồng minh của các nước Âu Châu hay không.
“Lập trường của tôi rất rõ ràng: Hoa Kỳ là đồng minh trong liên minh xuyên Đại Tây Dương,” von der Leyen phát biểu tại cuộc họp báo đánh dấu 100 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai của bà. Chính trị gia người Đức này cũng nhấn mạnh rằng mối quan hệ của Âu Châu với Hoa Kỳ “hoàn toàn khác” so với mối quan hệ với Trung Quốc, gạt bỏ nhu cầu “giảm rủi ro” với Hoa Kỳ.
Nhưng von der Leyen, người vẫn chưa gặp Tổng thống Donald Trump trực tiếp kể từ khi ông tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng Giêng, đã chỉ ra một số vấn đề trong các vấn đề thế giới có thể liên quan đến hành động của Tổng thống Donald Trump, mà không nêu tên tổng thống Hoa Kỳ hoặc quốc gia của ông.
Bà cho biết: “Chúng tôi thấy rằng chủ quyền cũng như những cam kết chắc chắn đang bị đặt dấu hỏi”, đồng thời nói thêm rằng “mọi thứ” đã trở thành “giao dịch”.
Bà ca ngợi nỗ lực gần đây của Liên Hiệp Âu Châu nhằm ký kết các thỏa thuận thương mại mới với các nước thứ ba, bao gồm khối Mercosur ở Nam Mỹ, như một dấu hiệu cho thấy sự cởi mở và ca ngợi “khả năng dự đoán” của Âu Châu.
Bà cho biết: “Chúng tôi đã học được một bài học rất khó khăn rằng việc tìm nguồn cung ứng sản phẩm cần thiết từ các đối tác mà chúng tôi tin tưởng là cách tốt nhất để tránh tình trạng phụ thuộc quá mức hoặc tránh bị tổn thương và tống tiền”.
Thật vậy, Liên Hiệp Âu Châu đã buộc phải cai nghiện khí đốt của Nga sau nhiều năm phụ thuộc vào đường ống Nord Stream II hiện đã bị phá hủy. Các nước Âu Châu đã mua hàng tỷ euro vũ khí của Mỹ hiện phải đối mặt với câu hỏi về mức độ tin cậy của những vũ khí đó khi Hoa Kỳ quyết định hạn chế khả năng vũ khí của mình trong bối cảnh cuộc chiến phòng thủ của Ukraine với Nga.
Von der Leyen nhấn mạnh nỗ lực mới của Liên Hiệp Âu Châu nhằm chi khoảng 800 tỷ euro cho ngành công nghiệp quốc phòng, đồng thời cho biết tỷ lệ trang thiết bị quân sự có nguồn gốc từ Âu Châu sẽ phải tăng “dần dần”. Hiện tại, Liên Hiệp Âu Châu phụ thuộc rất nhiều vào vũ khí do Hoa Kỳ sản xuất.
Trong khi von der Leyen đang phát biểu tại Brussels, Ngoại trưởng Ba Lan đã gửi một dòng tweet cho rằng Warsaw có thể tìm kiếm giải pháp thay thế cho Starlink của Elon Musk “nếu SpaceX tỏ ra là nhà cung cấp không đáng tin cậy”.
Von der Leyen được hỏi liệu bà có dự định gặp Tổng thống Donald Trump trong tương lai gần hay không. Bà cho biết: “Tôi nghĩ chúng tôi sẽ có một cuộc gặp riêng khi thời điểm thích hợp đến và đây là tình hình hiện tại”.
[Politico: Von der Leyen insists US still EU ‘ally’ despite Ukraine aid cutoff]
5. Tổng thống Donald Trump tuyên bố Tổng thống Zelenskiy không biết ơn viện trợ của Hoa Kỳ
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cáo buộc Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vô ơn với sự hỗ trợ quân sự của Mỹ trong cuộc phỏng vấn với Fox News ngày 9 tháng 3.
Washington đã ngừng cung cấp viện trợ quân sự và thông tin tình báo cho Kyiv sau cuộc họp gây tranh cãi tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2, trong đó Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance đã chỉ trích Tổng thống Zelenskiy vì không cảm ơn Hoa Kỳ đầy đủ.
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng truyền thông bảo thủ Fox News, Tổng thống Donald Trump một lần nữa chỉ trích sự thiếu lòng biết ơn của Tổng thống Zelenskiy và đổ lỗi cho cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã hào phóng phân bổ tiền cho Ukraine sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga.
“Zelenskiy đã lấy tiền ra khỏi đất nước này dưới thời Tổng thống Biden như lấy kẹo từ trẻ con vậy,” Tổng thống Donald Trump tuyên bố.
“Thật dễ dàng. Với thái độ như vậy. Tôi không nghĩ anh ta biết ơn.”
Tổng thống Donald Trump không nói liệu ông có tiếp tục viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine hay không.
Các quan chức Hoa Kỳ, bao gồm một thành viên cao cấp của chính quyền Tổng thống Donald Trump, được cho là đã nói với NBC News rằng Tổng thống Donald Trump không có kế hoạch nối lại viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo, ngay cả khi Kyiv và Washington ký một thỏa thuận về các khoáng sản quan trọng.
Các quan chức cho biết Tổng thống Donald Trump muốn thấy sự thay đổi trong đường lối của Tổng thống Zelenskiy đối với các cuộc đàm phán hòa bình với Nga và mong muốn nhượng bộ - bao gồm cả việc trao trả các vùng lãnh thổ bị Nga tạm chiếm cho Mạc Tư Khoa.
Sau cuộc đối đầu tại Phòng Bầu dục và lệnh đóng băng viện trợ quân sự, Tổng thống Zelenskiy đã đưa ra tuyên bố bày tỏ sự sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán hòa bình và “làm việc dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Tổng thống Donald Trump”.
Các phái đoàn Hoa Kỳ và Ukraine đang có kế hoạch gặp nhau tại Jeddah, Ả Rập Xê Út, vào ngày 11 tháng 3 để thảo luận về khuôn khổ cho một thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Ukraine và Nga.
Một thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Ukraine về tài nguyên thiên nhiên vẫn bị đình trệ vì Tổng thống Donald Trump muốn có một “thỏa thuận lớn hơn và tốt hơn”, CBS News đưa tin vào ngày 4 tháng 3.
Trong khi đó, việc tạm dừng chia sẻ thông tin tình báo của Hoa Kỳ đã khiến các thành phố của Ukraine dễ bị tổn thương hơn trước các cuộc không kích của Nga. Tờ New York Times đưa tin vào ngày 6 tháng 3 rằng việc đóng băng có thể ảnh hưởng đến các cảnh báo quan trọng về máy bay điều khiển từ xa và hỏa tiễn của Nga đang bay tới.
Trong tuần sau lệnh đóng băng, Nga đã tiến hành các cuộc tấn công hỏa tiễn chết người vào Kryvyi Rih và Dopropillia, khiến 15 người thiệt mạng và hơn 80 người bị thương.
[Kyiv Independent: Zelensky not grateful for US aid, Trump claims]
6. Các cuộc không kích của Nga vào Ukraine khiến ít nhất 20 người thiệt mạng
Hôm Chúa Nhật, 09 Tháng Ba, các quan chức Ukraine cho biết ít nhất 20 người đã thiệt mạng trong các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa của Nga nhằm vào Ukraine trong đêm thứ Bẩy rạng sáng Chúa Nhật, trong bối cảnh Mạc Tư Khoa đã tăng cường các cuộc ném bom trong những ngày gần đây.
Các cuộc tấn công của Nga gia tăng sau khi Washington đình chỉ viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kyiv sau cuộc đụng độ tại Phòng Bầu dục giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Tổng thống Zelenskiy.
Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk phát biểu sau các cuộc không kích mới nhất của Nga rằng “Đây là điều xảy ra khi ai đó xoa dịu những kẻ man rợ. Nhiều bom hơn, nhiều hành động hung hăng hơn, nhiều nạn nhân hơn”.
Trong bản báo cáo hôm Thứ Bẩy, 08 Tháng Ba, Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh Hoa Kỳ, gọi tắt là ISW, có trụ sở tại Washington DC cho biết theo số liệu thống kê hàng ngày của về các cuộc không kích của Nga nhằm vào các mục tiêu ở Ukraine trong năm nay, các cuộc tấn công đã tăng vọt kể từ khi Donald Trump nhậm chức Tổng thống vào tháng Giêng.
Tổng thống Trump thường xuyên khoe khoang về mối quan hệ cá nhân với trùm mafia Vladimir Putin. Các quan sát viên đặt câu hỏi tại sao ông ta không bảo nhà độc tài Nga dừng ngay các hành động tàn bạo nhắm vào thường dân vô tội.
Quân đội Mạc Tư Khoa đã tấn công vào giữa một thị trấn ở vùng Donetsk, miền đông Ukraine, nơi lực lượng Nga đang tiến quân, giết chết ít nhất 11 người, trong đó có năm trẻ em, và khiến 30 người khác bị thương. Ba người nữa đã chết và bảy người bị thương trong một cuộc tấn công bằng máy bay điều khiển từ xa riêng biệt vào vùng Kharkiv ở phía đông bắc.
Cuộc tấn công bằng hỏa tiễn ở Donetsk nhắm vào thị trấn Dobropillya, Tổng thống Zelenskiy cho biết.
“Sau khi các dịch vụ khẩn cấp đến hiện trường, người Nga đã tiến hành một cuộc tấn công khác, cố tình nhắm vào những người cấp cứu,” ông nói. “Đó là một chiến thuật đe dọa đê tiện và vô nhân đạo mà người Nga thường dùng đến.”
Tổng thống Zelenskiy cho biết tám tòa nhà chung cư, một cơ sở hành chính và một xe cứu hỏa đã bị hư hại.
Các cuộc không kích mới nhất của Mạc Tư Khoa diễn ra sau khi lực lượng Nga phóng 67 hỏa tiễn và 194 máy bay điều khiển từ xa vào Ukraine vào thứ Sáu, chủ yếu ném bom vào các cơ sở năng lượng và cơ sở hạ tầng dân sự, trong cuộc ném bom lớn đầu tiên của Điện Cẩm Linh kể từ khi Washington ngừng viện trợ và chia sẻ thông tin tình báo cho Kyiv.
Hoa Kỳ đã ngừng chia sẻ viện trợ quân sự và thông tin tình báo với Ukraine sau cuộc đụng độ công khai giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Zelenskiy tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2.
Vào thứ sáu, Cơ quan Tình báo Địa không gian Quốc gia Hoa Kỳ cho biết họ đã đình chỉ chia sẻ hình ảnh vệ tinh với Ukraine. Quân đội Ukraine đã sử dụng hình ảnh để theo dõi chuyển động của quân đội Nga và đánh giá thiệt hại về cơ sở hạ tầng, theo cơ quan truyền thông quốc phòng Militarnyi của Ukraine.
Tổng thống Zelenskiy hôm thứ Bảy cho biết Ukraine “hoàn toàn cam kết đối thoại mang tính xây dựng” với Hoa Kỳ trước các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra vào tuần này tại Saudi Arabia. “Chúng tôi hy vọng sẽ thảo luận và thống nhất về các quyết định và bước đi cần thiết”, ông nói trong một bài đăng trên X.
Ông nói: “Ukraine quyết tâm làm mọi thứ để chấm dứt cuộc chiến này bằng một nền hòa bình công bằng và lâu dài càng sớm càng tốt”
[Politico: Russian strikes on Ukraine leave at least 20 dead]
7. Ukraine ‘cam kết’ đối thoại với Hoa Kỳ, Tổng thống Zelenskiy nói trước cuộc đàm phán với Saudi
Ukraine “hoàn toàn cam kết” sẽ tiếp tục đối thoại với các đại diện Hoa Kỳ về các biện pháp chấm dứt chiến tranh với Nga khi ông chỉ định một phái đoàn cao cấp tham dự cuộc họp Hoa Kỳ-Ukraine tại Saudi Arabia vào tuần này.
Sau cuộc tranh cãi giữa Tổng thống Zelenskiy, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance tại Tòa Bạch Ốc vào ngày 28 tháng 2, Washington tuyên bố sẽ đình chỉ viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo cho Ukraine, sau đó là sự gia tăng hành động xâm lược của Nga trong những ngày gần đây.
Tổng thống Zelenskiy lên án các cuộc tấn công chết người “tàn bạo” vào miền Đông Ukraine, nói rằng chúng chứng minh rằng Nga, không giống như Ukraine, “không nghĩ đến cách chấm dứt chiến tranh”.
“Ukraine đã tìm kiếm hòa bình ngay từ giây phút đầu tiên của cuộc chiến này. Những đề xuất thực tế đang được đưa ra. Chìa khóa là phải hành động nhanh chóng và hiệu quả”, Tổng thống Zelenskiy viết trên X.
Phái đoàn mà Tổng thống Zelenskiy công bố tham gia đàm phán tại Saudi Arabia bao gồm các đại diện ngoại giao và quân sự, trong đó có chánh văn phòng của ông, Andriy Yermak, Ngoại trưởng Andriy Sybiha và Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov.
Phái đoàn dự kiến sẽ gặp các nhà đàm phán Hoa Kỳ, bao gồm Ngoại trưởng Marco Rubio, vào thứ Ba nhằm mục đích hàn gắn mối quan hệ với chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Tổng thống Zelenskiy cho biết ông sẽ đến thăm Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman vào thứ Hai, nhưng sẽ không ở lại để tham dự cuộc họp với nhóm Hoa Kỳ vào thứ Ba.
“Về phía chúng tôi, chúng tôi hoàn toàn cam kết đối thoại mang tính xây dựng và hy vọng sẽ thảo luận và thống nhất về các quyết định và bước đi cần thiết”, ông cho biết trong bài đăng trên X vào thứ Bảy.
[Politico: Ukraine ‘committed’ to dialogue with US, Zelenskyy says ahead of Saudi talks]
8. Úc cân nhắc tham gia ‘liên minh thiện chí’ cho Ukraine trong bối cảnh đàm phán với Starmer
Úc đang cân nhắc tham gia liên minh do Âu Châu đứng đầu với mong muốn ủng hộ lệnh ngừng bắn lâu dài tại Ukraine, theo tuyên bố của văn phòng Thủ tướng Anh Keir Stamer đưa ra vào ngày 8 tháng 3.
Starmer tuyên bố vào ngày 2 tháng 3 rằng một số quốc gia Âu Châu, bao gồm Anh và Pháp, đang phát triển một 'liên minh tự nguyện' bao gồm “máy bay trên không và quân đội trên bộ” trong nỗ lực bảo đảm lệnh ngừng bắn thành công ở Ukraine.
Sau cuộc điện đàm với Thủ tướng Úc Anthony Albanese, văn phòng của Starmer cho biết thủ tướng Anh “hoan nghênh cam kết của Thủ tướng Albanese về việc xem xét đóng góp cho một liên minh tự nguyện vì Ukraine”.
Trả lời câu hỏi của phóng viên vào ngày 3 tháng 3, Albanese cho biết Úc “sẵn sàng hỗ trợ” “các đề xuất tiến triển” về Ukraine, ám chỉ rằng chính phủ của ông sẽ sẵn sàng đóng góp cho lực lượng chung.
Anh và Pháp đã đi đầu trong ý tưởng điều động lực lượng gìn giữ hòa bình Âu Châu tại Ukraine để giám sát lệnh ngừng bắn tiềm năng. Bất chấp tiến triển trong các cuộc đàm phán, Starmer cảnh báo rằng để bất kỳ liên minh nào thành công, Âu Châu phải “có sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Hoa Kỳ”.
Starmer không nêu rõ những quốc gia nào khác sẽ tham gia vào liên minh, nhưng nói thêm rằng “một số quốc gia đã bày tỏ mong muốn tham gia vào kế hoạch mà chúng tôi đang xây dựng”.
Một quan chức Anh xác nhận vào ngày 6 tháng 3 rằng các cuộc đàm phán đang được tổ chức với khoảng 20 quốc gia bao gồm “chủ yếu là các đối tác Âu Châu và Khối thịnh vượng chung” — mà không nêu rõ những người tham gia.
Cho đến nay, một số quốc gia đã bày tỏ sự cởi mở trong việc tham gia liên minh, bao gồm Canada, Ireland và Thổ Nhĩ Kỳ.
Điện Cẩm Linh liên tục khẳng định sẽ không chấp nhận quân đội phương Tây hiện diện trên bộ ở Ukraine.
[Kyiv Independent: Australia considering joining 'coalition of the willing' for Ukraine amid talks with Starmer ]
9. Các nhà lập pháp Đức đưa ra mạng lưới gián điệp ‘Euro Eyes’ trong bối cảnh không chắc chắn về tình báo Hoa Kỳ
Các chuyên gia tình báo hàng đầu của Bundestag đang kêu gọi thành lập một mạng lưới gián điệp Âu Châu, cảnh báo rằng Âu Châu không thể dựa vào thông tin tình báo từ Hoa Kỳ trong bối cảnh bất ổn ngày càng gia tăng.
Konstantin von Notz, chủ tịch ủy ban giám sát tình báo của quốc hội Đức, đã thúc giục Đức và các đồng minh Âu Châu thiết lập mạng lưới chia sẻ thông tin tình báo của riêng họ sau khi Hoa Kỳ tắt tin tình báo dành cho Ukraine.
“Chúng ta cần một định dạng hợp tác tình báo Âu Châu — gọi là 'Euro Eyes' — để bảo đảm rằng các quốc gia mạnh có thể trao đổi thông tin nhanh chóng và an toàn trên cơ sở pháp lý rõ ràng”, ông nói với POLITICO.
“Không có cách nào khác ngoài việc tăng cường năng lực tình báo của chúng ta trong tương lai.”
Đề xuất của ông được đưa ra khi những rạn nứt trong việc chia sẻ thông tin tình báo giữa Hoa Kỳ và các đồng minh gióng lên hồi chuông báo động ở Berlin. Quyết định đột ngột của CIA về việc đình chỉ trao đổi thông tin tình báo với Ukraine — được Giám đốc John Ratcliffe xác nhận vào thứ Tư — làm gia tăng mối lo ngại rằng những hạn chế tương tự có thể mở rộng sang Đức, gây nguy hiểm hơn nữa cho an ninh của Âu Châu.
“Đây là một sự thay đổi mô hình sẽ ảnh hưởng nặng nề đến chúng ta,” Roderich Kiesewetter, phó chủ tịch ủy ban giám sát tình báo của Bundestag, nói với POLITICO. “Chúng ta đã dựa vào năng lực tình báo của Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Nếu điều này bị tước khỏi chúng ta, chúng ta phải nhanh chóng phát triển các cấu trúc thay thế.”
Camille Grand, trợ lý tổng thư ký phụ trách đầu tư quốc phòng tại NATO, cho biết:
“Tắt thông tin tình báo là quyết định gây tổn hại và thù địch nhất. Việc cắt giảm nguồn cung vũ khí sẽ mất vài tháng để có tác động lớn và có thể được Âu Châu giảm nhẹ một phần. Việc cắt đứt thông tin tình báo có tác động ngay lập tức”.
Các cơ quan an ninh của Đức từ lâu đã phụ thuộc vào tình báo Hoa Kỳ để theo dõi các mối đe dọa khủng bố, tấn công mạng và hoạt động gián điệp. Kiesewetter cảnh báo rằng nếu không được tiếp cận với tình báo Hoa Kỳ, Đức có thể mất đi những cảnh báo sớm quan trọng.
Năm 2007, CIA đã chặn được email từ “nhóm Sauerland”, một nhóm Hồi giáo đang lên kế hoạch đánh bom ở Đức. Tình báo Hoa Kỳ đã chia sẻ thông tin với các quan chức an ninh Đức, giúp chính quyền Đức ngăn chặn được vụ tấn công. Năm 2023, các cơ quan Hoa Kỳ đã báo cho chính quyền Đức về hai nghi phạm có liên hệ với Iran ở thành phố Castrop-Rauxel phía tây, những kẻ bị cáo buộc đang chuẩn bị một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học.
Von Notz nhấn mạnh rằng hợp tác tình báo là có lợi cho cả hai bên. “Nó chưa bao giờ là một con đường một chiều — Đức, cùng với các đối tác khác, cũng đóng góp vào các nỗ lực tình báo cho Hoa Kỳ”
Nhưng do những gì Kiesewetter mô tả là “sự khó đoán” của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, các nhà lập pháp Đức đang tìm cách củng cố các liên minh thay thế.
Von Notz đề xuất tăng cường quan hệ với cái gọi là liên minh Five Eyes — một quan hệ đối tác chia sẻ thông tin tình báo lâu đời giữa Vương quốc Anh, Canada, Úc, New Zealand và Hoa Kỳ — nhưng cảnh báo rằng Âu Châu không được phụ thuộc hoàn toàn vào mạng lưới này. Thay vào đó, ông lập luận, các nước Âu Châu nên xây dựng hệ thống chia sẻ thông tin tình báo của riêng mình phản ánh nhu cầu và điểm yếu an ninh cụ thể của họ.
“Không còn nghi ngờ gì nữa, các đối tác Five Eyes chia sẻ mục tiêu bảo vệ các quyền tự do dân chủ”, von Notz nói. “Đức và Âu Châu cần đầu tư nhiều hơn vào các cấu trúc tình báo và xây dựng quan hệ đối tác sâu sắc hơn dựa trên chính những giá trị chung này”.
Đề xuất của Euro Eyes phản ánh một động thái rộng rãi hơn trong Liên minh Âu Châu nhằm thiết lập hợp tác tình báo trong nước. Một báo cáo của cựu Tổng thống Phần Lan Sauli Niinistö, được Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen ủy quyền và công bố vào cuối tháng 10 năm ngoái, đã đề xuất thành lập một “cơ quan hợp tác tình báo hoàn chỉnh” ở cấp độ Liên Hiệp Âu Châu để chống lại hoạt động gián điệp và can thiệp của nước ngoài. Niinistö lập luận rằng Âu Châu cần có mạng lưới chia sẻ thông tin tình báo riêng để giảm sự phụ thuộc vào Hoa Kỳ
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cho biết Kyiv đã tìm kiếm các giải pháp thay thế về tình báo. “Về tình báo, chúng tôi vẫn chưa nhận được thông tin chi tiết về cách thức hạn chế”, ông nói khi gặp người đồng cấp Đức Boris Pistorius tại Berlin vào thứ năm. “Nhưng chúng tôi đã làm việc để tìm ra các giải pháp thay thế, bao gồm cả việc — nếu cần thiết — chúng tôi cũng sẽ yêu cầu Đức cung cấp”.
[Politico: German lawmakers float ‘Euro Eyes’ spy network amid uncertainty on US intel]