1. Tổng thống Donald Trump sa thải các nhà lãnh đạo quân sự cao cấp trong cuộc cải tổ chưa từng có
Tổng thống Donald Trump đã sa thải Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, Tướng Charles Quinton Brown vào tối thứ Sáu và cho biết ông có ý định sa thải đô đốc hàng đầu của Hải quân và phó chỉ huy của Không quân — một sự thay đổi chưa từng có đối với các quan chức cao cấp của Ngũ Giác Đài sẽ gây ra hiệu ứng lan tỏa trong toàn quân đội.
Tổng thống Donald Trump, trong một bài đăng trên Truth Social, cho biết ông đang đề cử Trung tướng Không quân đã nghỉ hưu Dan “Razin” Caine để thay thế Brown. Caine là đối tác tại Shield Capital, một công ty đầu tư mạo hiểm.
Vài phút sau, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tuyên bố rằng ông đang “yêu cầu đề cử” người thay thế cho Tham mưu trưởng Hải quân Lisa Franchetti và Phó Tham mưu trưởng Không quân James Slife. Hàng ngàn các nhân vật cao cấp tại Ngũ Giác Đài sẽ bị cho thôi việc vào ngày thứ Hai 24 Tháng Hai/
Nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài cũng cho biết ông đang tìm kiếm những đề cử mới cho các sĩ quan tư pháp cao cấp - những luật sư hàng đầu của các cơ quan - cho Lục quân, Hải quân và Không quân.
Việc sa thải này xóa bỏ nhiều thập niên kinh nghiệm quân sự và có thể tạo ra một loạt các đợt thăng chức vội vã ở cấp bậc thấp hơn, ảnh hưởng đến khả năng lãnh đạo của Hoa Kỳ trên toàn cầu.
Việc sa thải Brown được công khai khi ông đang ở Texas thăm quân đội ở biên giới phía nam, và vài ngày sau khi ông họp với các đồng minh Âu Châu tại hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo quốc phòng ở Đức. Franchetti biết về vụ sa thải của bà qua cuộc gọi từ Hegseth vào tối thứ sáu.
Cả hai đều là những lựa chọn mang tính lịch sử. Franchetti là người phụ nữ đầu tiên phục vụ trong ban tham mưu trưởng liên quân. Brown — người được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm làm sĩ quan cao cấp nhất của Không quân vào năm 2020 trước khi lên nắm giữ chức vụ cao nhất của quân đội dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden — chỉ là chiếc ghế da đen thứ hai.
Nhiệm kỳ bốn năm của Brown sẽ kéo dài đến tháng 9 năm 2027, mặc dù Tổng thống Donald Trump có thẩm quyền bãi nhiệm ông. Tuy nhiên, quyết định như vậy cho thấy sự thiếu tin tưởng vào nhóm lãnh đạo quân sự hiện tại và báo hiệu cho các quan chức rằng họ có thể bị sa thải bất cứ lúc nào.
“Chết tiệt”, một quan chức quốc phòng nói khi bị bất ngờ bởi tin tức này.
Tổng thống Donald Trump và Hegseth đưa ra ít lý do biện minh cho việc sa thải đầy kịch tính này. Nhưng nhà lãnh đạo Ngũ Giác Đài cho biết đây là một phần trong nỗ lực đưa ra “lãnh đạo mới sẽ tập trung quân đội của chúng ta vào nhiệm vụ cốt lõi là ngăn chặn, chiến đấu và giành chiến thắng trong các cuộc chiến tranh”.
Brown từ lâu đã là mục tiêu của các đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội khi cáo buộc Ngũ Giác Đài ưu tiên các chương trình đa dạng và hòa nhập hơn các nhiệm vụ cơ bản của quân đội.
Các viên chức quốc phòng đã lo sợ trong nhiều tuần rằng Tổng thống Donald Trump sẽ loại bỏ Brown dựa trên nhận thức rằng ông không cùng quan điểm với tổng thống về các chương trình đó. Ví dụ, khi Tổng thống Donald Trump thúc giục Bộ Quốc phòng đàn áp các cuộc biểu tình về George Floyd vào năm 2020, Brown đã công khai nói về những thách thức khi thăng tiến trong quân đội với tư cách là một người đàn ông da đen.
Brown dường như đã nhanh chóng lấy lại thiện cảm của Tổng thống Donald Trump, tương tác với nhau tại trận bóng bầu dục Lục quân-Hải quân trước lễ nhậm chức. Và vào ngày đầu tiên tại Ngũ Giác Đài, Hegseth cho biết ông ủng hộ nhà lãnh đạo quân sự.
Quyết định thay thế ông bằng Caine là một quyết định bất thường. Việc kéo một cựu sĩ quan nghỉ hưu không phải là chưa từng có. Bộ trưởng Quốc phòng Donald Rumsfeld đã làm như vậy vào năm 2003 để Tướng Peter Schumacher có thể làm Tham mưu trưởng Lục quân.
Nhưng một sĩ quan quân đội đã nghỉ hưu, người được giấu tên để có thể nói thẳng thắn về một vấn đề đang diễn ra nhanh chóng, đã chỉ ra rằng một vị tướng 3 sao chưa bao giờ được đề cử làm chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân.
Tổng thống Donald Trump cũng tuyên bố Caine đã đội chiếc mũ 'MAGA' trong cuộc gặp năm 2018 của họ tại Iraq, điều này vi phạm quy định của quân đội.
Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Roger Wicker không hề nhắc đến Caine trong tuyên bố chúc mừng Brown vào tối thứ Sáu vì “nhiều thập niên phục vụ danh dự cho đất nước chúng ta”.
Động thái này ngay lập tức gây ra sự phản đối dữ dội từ phía đảng Dân chủ tại Đồi Capitol.
“Việc sa thải CQ Brown khỏi chức chủ tịch hội đồng tham mưu trưởng liên quân là hoàn toàn không có lý do,” thành viên cao cấp của Quân đội Hạ viện, Dân biểu Adam Smith (D-Wash.) cho biết trong một bài đăng trên X. “Một nhà lãnh đạo thông minh, có năng lực sẽ bị thay thế bởi một tướng 3 sao đã nghỉ hưu? Nước Mỹ sẽ suy yếu hơn nữa.”
Một số nhà lập pháp đảng Dân chủ cho rằng việc sa thải Brown có động cơ chủng tộc.
Brown “đã giành được vị trí Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân và việc sa thải ông ấy là một sự ô nhục”, Dân biểu Gregory Meeks (DN.Y.), đảng viên Dân chủ hàng đầu của Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, cho biết trong một bài đăng trên X. “Đối với chính quyền này, nếu bạn là người da đen, trình độ không thành vấn đề… họ chỉ coi những người da màu là những người được DEI tuyển dụng”.
Nhưng một số đồng minh của Tổng thống Donald Trump lại hoan nghênh quyết định này và coi đây là một bước tiến nữa hướng tới việc loại bỏ sự chú trọng quá mức vào tính đa dạng trong quân đội.
“Để quân đội của chúng ta vĩ đại trở lại có nghĩa là phải phá hủy sự thức tỉnh và sa thải những vị tướng đã thúc đẩy nó,” Thượng nghị sĩ Jim Banks (R-Ind.), một thành viên của Ủy ban Quân vụ Thượng viện, cho biết trong một bài đăng trên X. “Chúng ta phải tập trung lại vào sức sát thương. Tổng thống Donald Trump đã đúng khi dọn dẹp nhà cửa!”
[Politico: Trump fires top military leaders in unprecedented shakeup]
2. Tổng thống Donald Trump thừa nhận Nga đã ‘tấn công’ Ukraine nhưng bảo vệ Putin
Tổng thống Donald Trump thừa nhận vào thứ sáu rằng Nga đã “tấn công” Ukraine trong một cuộc phỏng vấn với Brian Kilmeade của Fox News.
Xuất hiện trên chương trình phát thanh Kilmeade, người dẫn chương trình của Fox News đã nhiều lần hỏi Tổng thống Donald Trump về tranh cãi xung quanh phát biểu của ông rằng Ukraine “không bao giờ nên bắt đầu” cuộc chiến với Nga.
Tổng thống Donald Trump đã công khai đặt câu hỏi về khả năng lãnh đạo của Zelenskiy, lập luận rằng tổng thống Ukraine đã không đưa ra những nhượng bộ cần thiết để chấm dứt chiến tranh. Ông cũng cáo buộc Ukraine đã bắt đầu chiến tranh và tuyên bố nhà lãnh đạo Ukraine đã mất đi sự ủng hộ của người dân chỉ còn 4% người dân Ukraine ủng hộ Zelenskiy. Tất cả các tuyên bố này của Trump hoàn toàn sai sự thật.
Trump cũng gọi Zelenskiy người Ukraine là “nhà độc tài không có bầu cử”. Zelenskiy đáp trả, gọi những cáo buộc của Trump là “thông tin sai lệch”.
Tổng cộng, Kilmeade đã hỏi tổng thống năm câu hỏi liên tiếp liên quan đến lỗi chính xác trong cuộc chiến tranh Nga-Ukraine. Tổng thống đã né tránh, mỗi lần, trước khi cuối cùng nói, “Đúng, Nga đã tấn công, nhưng không phải vô cớ mà Vladimir Putin tấn công.”
Có vẻ như ám chỉ Kilmeade, Tổng thống Donald Trump tiếp tục, “Bạn có thể đã thuyết phục ông ấy từ bỏ ý định đó. Cuộc chiến đó không bao giờ nên xảy ra. “Mỗi lần tôi nói, 'Ồ, đó không phải lỗi của Nga,' tôi luôn bị chỉ trích là tung ra tin tức giả mạo. Nhưng tôi nói với bạn rằng, Biden đã nói những điều sai trái, Zelenskiy đã nói những điều sai trái, và họ đã bị tấn công, đó là một điều tồi tệ. Nhưng Nga có thể đã dễ dàng bị thuyết phục từ bỏ ý định đó.”
Người dẫn chương trình của Fox News cũng đặt câu hỏi liệu việc Zelenskiy phớt lờ thỏa thuận khoáng sản đất hiếm do chính quyền Tổng thống Donald Trump đề xuất có góp phần vào các cuộc tấn công gần đây của ông nhằm vào nhà lãnh đạo Ukraine hay không. Nhưng Trump né tránh không trả lời.
Hôm thứ Ba, Zelenskiy đã bác bỏ một đề xuất của Hoa Kỳ, theo đó sẽ cấp cho Hoa Kỳ quyền tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine, với lý do thỏa thuận này không cung cấp được các bảo đảm an ninh. Thỏa thuận, được Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent trình bày trong chuyến thăm Kyiv, nhằm trao cho các công ty Hoa Kỳ 50 phần trăm quyền sở hữu các mỏ khoáng sản đất hiếm của Ukraine. Hoa Kỳ đã định hình thỏa thuận này như một cách để Ukraine “bù đắp” cho viện trợ quân sự trong quá khứ và tương lai.
Tổng thống Donald Trump cho biết hôm thứ Sáu rằng Zelenskiy “không có lá bài nào” để mang theo khi đàm phán.
“Tôi đã theo dõi trong nhiều năm, và tôi đã theo dõi anh ta đàm phán mà không có lá bài nào. Anh ta không có lá bài nào, và bạn phát ngán với điều đó. Bạn chỉ phát ngán với điều đó. Và tôi đã chịu đựng được. Và sau đó anh ta đã thỏa thuận với chúng tôi về đất hiếm và những thứ khác. Sau đó, ai biết đất hiếm có giá trị bao nhiêu, bạn biết đấy, nhưng ít nhất thì nó cũng có giá trị. Và ai biết nó có giá trị bao nhiêu? Ai biết liệu họ có nó không?
Tổng thống Donald Trump tiếp tục, “Nhưng chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận với đất hiếm và Bộ trưởng Tài chính — một người rất tốt, thực sự đã đến đó, và họ thậm chí không thể tiến gần đến việc đạt được một thỏa thuận. Và thành thật mà nói, tôi ước ông ấy không đến đó, lãng phí tất cả thời gian của mình như vậy. Nhưng họ không thể tiến gần đến. Họ đã gặp nhau, đúng vậy, và khi họ muốn hoàn tất, ông ấy không thể gặp lại họ. Nhưng như vậy, đó chỉ là một chuyến đi lãng phí. “
Kilmeade đáp lại một trong những lời né tránh của Tổng thống Donald Trump và hỏi, “Nhưng thưa ngài Tổng thống, tất cả chỉ có vậy — đó là lỗi của Vladimir Putin, ngài không đồng ý sao?”
Tổng thống Donald Trump đáp trả bằng cách chỉ trích Zelenskiy về các vấn đề liên quan đến cuộc đàm phán sắp tới giữa Nga và Hoa Kỳ tại Saudi Arabia.
“Tôi chán nghe điều đó rồi, tôi sẽ nói cho bạn biết. Tôi đã thấy đủ rồi. Và rồi ông ấy phàn nàn rằng ông ấy không có mặt tại cuộc họp mà chúng ta đang có với Ả Rập Xê Út đang cố gắng làm trung gian cho một nền hòa bình. Vâng, ông ấy đã có mặt tại các cuộc họp trong ba năm với một vị tổng thống không biết mình đang làm cái quái gì. Ông ấy đã có mặt tại các cuộc họp trong ba năm và không có gì được thực hiện. Vì vậy, tôi không nghĩ rằng ông ấy là người quan trọng để có mặt tại các cuộc họp thành thật với bạn. Ông ấy đã ở đó trong ba năm. Ông ấy — ông ấy khiến việc thực hiện các thỏa thuận trở nên rất khó khăn. Nhưng hãy nhìn xem điều gì đã xảy ra với đất nước của ông ấy, nó đã bị phá hủy.”
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Susan Collins của Maine cho biết hôm thứ Tư: “Tôi không đồng ý rằng Tổng thống Zelenskiy phải chịu trách nhiệm theo bất kỳ cách nào. Đây là một cuộc xâm lược bất chính của Nga.”
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Eric Schmitt của Missouri nói với các phóng viên: “Tôi tin tưởng Tổng thống Donald Trump. Ông ấy là một nhà đàm phán lão luyện, và tôi nghĩ ông ấy sẽ đạt được một nền hòa bình lâu dài. Tôi sẽ không đi sâu vào các chiến thuật. Tổng thống Donald Trump sẽ có thể thực hiện được điều đó.”
Zelenskiy nói: “Tôi muốn nhóm của Tổng thống Donald Trump trung thực hơn. Bởi vì tất cả những điều này chắc chắn không có tác động tích cực đến Ukraine. Nhưng nó giúp đưa Putin ra khỏi sự cô lập.”
[Newsweek: Trump Acknowledges Russia 'Attacked' Ukraine but Defends Putin]
3. Đồng minh của Putin hoan nghênh ‘Cherry’ sau khi Ông Donald Trump chỉ trích Ukraine
Trong chương trình phát sóng hôm Thứ Năm, 20 Tháng Hai, Vladimir Solovyov, người dẫn chương trình truyền hình nhà nước Nga và là đồng minh nổi tiếng của Putin, đã hoan nghênh lời chỉ trích của Tổng thống Donald Trump đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, và cho biết lời kêu gọi tổ chức bầu cử mới tại Kyiv của ông chỉ mới là “điểm nhấn” ban đầu.
Tổng thống Donald Trump đã thay đổi đáng kể chính sách của Hoa Kỳ đối với Ukraine trong cuộc chiến đang diễn ra với Nga. Tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã có cuộc điện đàm với Putin, tạo tiền đề cho các cuộc đàm phán hòa bình. Nhưng Zelenskiy đã không có mặt trong cuộc gọi, làm dấy lên lo ngại rằng Ukraine và các đồng minh Âu Châu của nước này sẽ không có tiếng nói đầy đủ trong cách các cuộc đàm phán hòa bình này diễn ra.
Đầu tuần này, các quan chức Hoa Kỳ và Nga đã gặp nhau tại Ả Rập Xê Út để chính thức bắt đầu các cuộc đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Một lần nữa, Kyiv lại vắng mặt. Hai tuần qua đã báo hiệu một sự thay đổi trong nỗ lực do Hoa Kỳ dẫn đầu nhằm cô lập tổng thống Nga về cuộc xâm lược Ukraine của ông và đường lối của chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden là “không có gì về Ukraine mà không có Ukraine”.
Tổng thống Donald Trump thậm chí còn đi xa hơn khi cho rằng Ukraine đã bắt đầu cuộc chiến—trong khi thực tế Putin mới là người phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022—và tuyên bố Zelenskiy có tỷ lệ ủng hộ 4 phần trăm. Những người chỉ trích Tổng thống Donald Trump đã cáo buộc ông lặp lại tuyên truyền của Putin và bây giờ, người tuyên truyền hàng đầu của Putin, Solovyov, đang ca ngợi những bình luận của Tổng thống Donald Trump.
Vài giờ sau khi các quan chức Hoa Kỳ và Nga gặp nhau tại Saudi Arabia vào thứ Ba, Tổng thống Donald Trump đã tổ chức một cuộc họp báo tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của mình ở Palm Beach, Florida, trong đó ông đặt câu hỏi về sự ủng hộ của công chúng đối với Zelenskiy, chỉ ra những gì ông nói là tỷ lệ chấp thuận ở mức thấp nhất và gợi ý rằng Ukraine nên tổ chức bầu cử. Tình trạng thiết quân luật hiện tại ở Ukraine, có hiệu lực kể từ khi Putin xâm lược đất nước này vào năm 2022, ngăn cản Kyiv tổ chức bầu cử theo hiến pháp của đất nước.
Trong chương trình phát sóng hôm Thứ Năm, Solovyov đã phát một đoạn clip về cuộc họp báo của Tổng thống Donald Trump, trong đó tổng thống nói rằng, “Chúng ta đang ở trong tình huống mà chúng ta không có bầu cử ở Ukraine, nơi chúng ta có thiết quân luật, về cơ bản là thiết quân luật ở Ukraine, nơi mà nhà lãnh đạo ở Ukraine, tôi ghét phải nói điều này, nhưng ông ấy chỉ có tỷ lệ ủng hộ là 4 phần trăm, và nơi mà đất nước đã bị tan thành từng mảnh.”
Solovyov đã nói như vậy để phản ứng lại những bình luận của Tổng thống Donald Trump, theo bản dịch tiếng Anh từ dự án giám sát Russian Media Monitor: “Những cụm từ mà ông ấy nói rất sâu sắc và rất chính xác. Chúng hoàn toàn phù hợp với cách chúng ta nhìn nhận mọi thứ. Tất nhiên, điều tuyệt vời nhất, một điều tuyệt vời nhất chính là cụm từ này—”
Sau đó, ông phát một đoạn video trong đó Tổng thống Donald Trump nói tại cuộc họp báo hôm thứ Ba rằng, “Khi họ muốn có một chỗ ngồi tại bàn... liệu người dân Ukraine có phải nói rằng, 'Bạn biết đấy, đã lâu rồi chúng ta không có cuộc bầu cử nào không'“.
“Vì vậy, Ukraine phải tổ chức bầu cử nếu muốn ngồi vào bàn đàm phán. Vậy thôi. Zelenskiy không còn nơi nào để chạy. Tổng thống Donald Trump phản ứng. Ông ấy nói rằng ông ấy đã lỗi thời và không được ưa chuộng. Để tôi nói thêm từ chính tôi, ông ấy cũng rất, rất yếu. Ông ấy vô giá trị, nói đúng hơn là ông ấy vô giá trị,” Solovyov nói thêm.
Theo một cuộc khảo sát gần đây của Viện Xã hội học Quốc tế Kyiv, gọi tắt là KIIS được công bố vào đầu tháng 2, 57 phần trăm người Ukraine cho biết họ tin tưởng Zelenskiy.
Xếp hạng này tăng nhẹ so với cuộc thăm dò của KIIS vào tháng 12 năm 2024, được tiến hành trước khi Tổng thống Donald Trump trở lại chức tổng thống, cho thấy 52 phần trăm người dân tin tưởng Zelenskiy.
Ngoài ra, theo cuộc thăm dò vào tháng 10 năm 2024 do Viện Cộng hòa Quốc tế công bố, 69 phần trăm người Ukraine chấp thuận hành động của Zelenskiy.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, người được bầu vào nhiệm kỳ năm năm vào năm 2019, đã phản bác tuyên bố của Tổng thống Donald Trump về tỷ lệ chấp thuận của ông. Ông chỉ ra một cuộc khảo sát cho thấy 58 phần trăm dân số tin tưởng vào ông, theo BBC.
“Chúng tôi đã thấy thông tin sai lệch này, chúng tôi hiểu rằng nó đến từ Nga,” Zelenskiy nói với các phóng viên vào thứ Tư, đồng thời nói thêm rằng Tổng thống Donald Trump “sống trong không gian thông tin sai lệch này.”
Tổng thống Donald Trump gọi Zelenskiy là “nhà độc tài không có bầu cử” trong một bài đăng trên mạng xã hội vào thứ Tư. Trong khi đó, Putin đã nắm quyền trong hơn hai thập niên, với tư cách là tổng thống hoặc thủ tướng.
Tuần trước, Ả Rập Xê Út đã bày tỏ mong muốn tổ chức hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Putin, mời các bên từ Hoa Kỳ, Ukraine và Nga đến Riyadh để thảo luận về cách chấm dứt chiến tranh.
Tổng thống Donald Trump và phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh Dmitry Peskov đều nói rằng Ukraine sẽ tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình theo một cách nào đó.
Tuần trước, Zelenskiy đã nói với Kristen Welker của NBC News trên Meet the Press rằng, “Tôi sẽ không bao giờ chấp nhận bất kỳ quyết định nào giữa Hoa Kỳ và Nga về Ukraine, không bao giờ”, đồng thời nói thêm, “Đây là cuộc chiến ở Ukraine, chống lại chúng tôi và là tổn thất về người của chúng tôi”.
[Newsweek: Putin Ally Cheers 'Cherry' on Top of Donald Trump's Ukraine Criticism]
4. Nga chuẩn bị tuyên bố ‘Chiến thắng trước NATO’: Tình báo Ukraine
Các nhà tuyên truyền Nga được cho là đã được chỉ đạo thúc đẩy ý tưởng về “chiến thắng của Nga trước NATO” trước thềm kỷ niệm ba năm cuộc chiến với Ukraine.
Thiếu Tướng Vasyl Malyuk, nhà lãnh đạo của SBU, cho biết như trên trong cuộc phỏng vấn được công bố hôm Chúa Nhật, 23 Tháng Hai.
Những nỗ lực mới của Nga nhằm thay đổi câu chuyện xung quanh cuộc chiến và thúc đẩy chấm dứt cuộc chiến diễn ra sau khi Hoa Kỳ và Nga gặp nhau để đàm phán hòa bình tại Saudi Arabia mà không có Ukraine vào tuần này.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã gọi Tổng thống Zelenskiy là “nhà độc tài không có bầu cử”, là điều mà nhiều người trên mạng xã hội cáo buộc là “lặp lại lời tuyên truyền của Putin”.
Điện Cẩm Linh được cho là đã yêu cầu “các cơ quan đặc biệt của nhà nước” tăng cường nỗ lực thay đổi các câu chuyện liên quan đến cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine và thành công của Mạc Tư Khoa trong ba năm qua. Những người tuyên truyền được cho là đang lên kế hoạch công bố “chiến thắng” của Nga vào ngày 24 tháng 2, kỷ niệm ba năm cuộc xâm lược, và thúc đẩy các câu chuyện nhằm kích động sự hoài nghi trong xã hội Ukraine và làm mất uy tín của Kyiv với tư cách là đối tác của các đồng minh NATO ủng hộ Ukraine, những người mà họ gọi là “đối phương của hòa bình”.
Những người tuyên truyền Nga đã được yêu cầu quảng bá một số câu chuyện, một số tập trung vào các cuộc đàm phán hòa bình và một số tập trung vào hoạt động ở tiền tuyến. Các câu chuyện liên quan đến các cuộc đàm phán hòa bình bao gồm: “Phương Tây đã phản bội Ukraine”, “Ý kiến của người Âu Châu và người Ukraine không liên quan đến Mạc Tư Khoa hay Washington” và “Hoa Kỳ và Nga đã đồng ý về mọi thứ sau lưng Ukraine”.
Những câu chuyện khác lên án chính phủ Ukraine và mối quan hệ của họ với các đồng minh, cũng như hoạt động ở tiền tuyến. Những câu chuyện này bao gồm: “Chính phủ Ukraine là bất hợp pháp”, “Quân đội Ukraine đang thua ở tiền tuyến” và “Những kẻ tham nhũng đang đánh cắp hàng tỷ đô la viện trợ của Mỹ từ Ukraine”.
Thiếu Tướng Vasyl Malyuk đã cáo buộc rằng một trong những mục tiêu chính của Điện Cẩm Linh là “che giấu tình trạng của một kẻ xâm lược và tội phạm chiến tranh bị cô lập khỏi thế giới văn minh bằng một chiếc áo choàng, được cho là sẵn sàng cho một giải pháp hòa bình, và đứng về 'phía mang tính xây dựng của cuộc xung đột.'“
Việc Nga sử dụng tuyên truyền để thay đổi câu chuyện xung quanh cuộc chiến với Ukraine đã gia tăng kể từ năm 2022, khi hãng tin NewsGuard xác định và bác bỏ 302 tuyên bố sai sự thật liên quan đến cuộc chiến, hầu hết đều xuất phát từ tuyên truyền của Nga.
Thiếu Tướng Vasyl Malyuk cũng lưu ý rằng trong ba năm chiến tranh, các hoạt động phát tán thông tin sai lệch của Nga đã sử dụng trí tuệ nhân tạo, gọi tắt là AI, giúp tăng gấp bội lượng thông tin tuyên truyền của Nga được lưu hành và tăng tính thuyết phục của các chiến dịch.
WarTranslated, do một blogger quân sự người Estonia điều hành, trên X, : “Tổng cục Tình báo Ukraine báo cáo rằng các nhà tuyên truyền Nga đã nhận được chỉ thị thúc đẩy các câu chuyện 'chiến thắng' trước lễ kỷ niệm cuộc xâm lược. Điện Cẩm Linh đang chuẩn bị công bố 'chiến thắng' vào ngày 24 tháng 2 năm 2025, cố gắng che giấu vị thế là kẻ xâm lược của mình.”
Thiếu Tướng Mick Ryan của Úc Đại Lợi nhận xét cay đắng rằng: “Tổng thống Trump thực sự là một người có tài. Chỉ mấy ngày, ông đã có thể biến một nước Nga u ám trở nên vĩ đại trở lại, phấn khởi, và đằng đằng sát khí”.
Wojciech Kość, một nhà báo của Politico, viết trên X: “'Nga muốn tuyên bố 'chiến thắng' vào ngày 24 tháng 2. Sẽ rất buồn cười. Nếu không có Tổng thống Donald Trump, không người Nga nào có thể nghĩ rằng đó là sự thật.”
Các cường quốc Âu Châu có thể sẽ tái khẳng định sự ủng hộ của họ đối với Ukraine nếu Nga tuyên bố “chiến thắng”, giống như các nhà lãnh đạo phương Tây đã lên tiếng ủng hộ Zelenskiy sau khi Tổng thống Donald Trump gọi ông là “kẻ độc tài”.
5. Ukraine ra mắt mô hình cung cấp máy bay điều khiển từ xa nhanh hơn cho quân đội
Cơ quan Mua sắm Quốc phòng Ukraine đang điều động mô hình cung ứng mới để cung cấp máy bay điều khiển từ xa ra tiền tuyến trong vòng vài tuần thay vì vài tháng, Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov tuyên bố vào ngày 20 tháng 2.
Kyiv đã tăng cường sản xuất máy bay điều khiển từ xa trong nước trong năm qua. Nhiều loại máy bay điều khiển từ xa trên không, trên biển và trên bộ đã được phát triển và thường được sử dụng thành công cho các nhiệm vụ trinh sát, chiến đấu và các nhiệm vụ khác trên toàn diện với Nga.
Theo mô hình mới, các đơn vị quân đội sẽ có thể lựa chọn hệ thống điều khiển từ xa phù hợp nhất với nhu cầu của mình. Hệ thống này cũng hướng đến mục tiêu hỗ trợ các nhà sản xuất thông qua các đơn đặt hàng trước, cho phép họ lập kế hoạch mở rộng quy mô sản xuất.
Mô hình này nhằm mục đích tăng cường tính minh bạch trong mua sắm bằng cách thiết lập cơ chế cung ứng rõ ràng và kích thích cạnh tranh.
Cấu trúc này dựa trên DOT-Chain, một hệ thống CNTT đã được Cơ quan Hậu cần Nhà nước, gọi tắt là DOT, một cơ quan giải quyết việc mua sắm vũ khí phi sát thương cho quân đội, sử dụng.
DOT-Chain được thiết kế để hợp lý hóa và số hóa các quy trình mua sắm đồng thời giảm thời gian giao hàng.
Umerov cho biết sau cuộc họp với đại diện của 200 nhà sản xuất máy bay điều khiển từ xa: “Cùng với các nhà sản xuất, chúng tôi đang nỗ lực để bảo đảm rằng không có người lính nào phải chờ đợi hàng tuần hoặc hàng tháng để có được thứ họ cần”.
[Kyiv Independent: Ukraine launching faster drone supply model for military]
6. Cuộc họp thứ hai giữa Mỹ và Nga trong 2 tuần tới, truyền thông Nga đưa tin
Theo hãng thông tấn nhà nước Nga RIA, đại diện Hoa Kỳ và Nga sẽ gặp nhau lần thứ hai vào một thời điểm nào đó trong hai tuần tới.
Trích lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov, hãng thông tấn này đưa tin cuộc họp dự kiến sẽ diễn ra ở một quốc gia thứ ba chưa được nêu rõ.
“Một cuộc đối thoại về ổn định chiến lược và kiểm soát vũ khí là có thể khi chúng ta thấy những thay đổi rõ ràng theo hướng tốt hơn trong chính sách của Hoa Kỳ”, Ryabkov được trích dẫn nói. Nhà ngoại giao này cũng đưa ra khả năng các đại diện của Hoa Kỳ và Nga sẽ thảo luận về Trung Đông.
Đầu tuần này, Điện Cẩm Linh cho biết cuộc gặp trực tiếp giữa Putin và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể diễn ra sớm nhất là trong tháng này, theo các phương tiện truyền thông đưa tin.
Ryabkov cho biết cuộc gặp giữa Putin và Tổng thống Donald Trump có thể bao gồm các cuộc đàm phán rộng về các vấn đề toàn cầu, không chỉ riêng cuộc chiến ở Ukraine.
“Câu hỏi đặt ra là bắt đầu tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, tìm cách giải quyết những tình huống cấp bách nhất và có khả năng rất, rất nguy hiểm, trong đó có rất nhiều tình huống, trong đó có Ukraine”, Ryabkov nói.
Nhưng ông cho biết những nỗ lực tổ chức một cuộc họp như vậy vẫn đang ở giai đoạn đầu và để thực hiện được sẽ đòi hỏi “công tác chuẩn bị chuyên sâu nhất”.
Mạc Tư Khoa và Washington đã tổ chức các cuộc đàm phán tại Saudi Arabia để thảo luận về cuộc chiến ở Ukraine sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022, mà không có bất kỳ nhà lãnh đạo Âu Châu nào tham dự cuộc họp. Đầu tuần này, một số nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu đã tập trung tại Paris để thảo luận khẩn cấp về cuộc chiến ở Ukraine và an ninh Âu Châu.
Tuần trước, các quan chức Nga đã công khai vui mừng khi thấy chính quyền Hoa Kỳ rõ ràng đã thay đổi quan điểm trong diễn ngôn về cuộc chiến Nga-Ukraine, sau khi Tổng thống Donald Trump cáo buộc sai Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy là một “nhà độc tài”.
Trong khi đó, theo các phương tiện truyền thông đưa tin, Hoa Kỳ và Ukraine vẫn đang đàm phán về một thỏa thuận đề xuất về đất hiếm và các khoáng sản khác của Ukraine để đổi lấy hỗ trợ tài chính nhằm ngăn chặn Nga.
[Politico: Second US-Russia meeting in next 2 weeks, Russian media reports]
7. Hơn 130 tổ chức phi chính phủ Ukraine cho biết bầu cử là ‘bất khả thi’ trong thời chiến
Hơn 130 tổ chức xã hội dân sự Ukraine cho biết cuộc chiến xâm lược của Nga khiến Ukraine không thể tổ chức bầu cử tổng thống và quốc hội trong thời gian thiết quân luật có hiệu lực trong một tuyên bố chung được công bố vào ngày 20 tháng 2.
“Tính hợp pháp của chính phủ Ukraine là đặc quyền riêng của người dân Ukraine”, tuyên bố của các tổ chức phi chính phủ Ukraine nêu rõ.
Tin tức này xuất hiện sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lên án Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy là “kẻ độc tài” trong khi chỉ trích nước này vì không tổ chức bầu cử trong bối cảnh Nga không kích hàng ngày và một phần năm lãnh thổ bị tạm chiếm.
Tuyên bố của Tổng thống Donald Trump lặp lại những lời tường thuật của Nga về việc tấn công tính hợp pháp của tổng thống Zelenskiy. Ukraine đã lên kế hoạch tổ chức cuộc bầu cử tổng thống vào mùa xuân năm 2024, nhưng cuộc bỏ phiếu đã bị hoãn lại vì thiết quân luật, được áp dụng sau khi chiến tranh toàn diện nổ ra vào năm 2022, không cho phép bầu cử, theo hiến pháp của Ukraine.
Theo tuyên bố của tổ chức phi chính phủ do Mạng lưới Dân sự Opora dẫn đầu, các cuộc bầu cử phải diễn ra sau lệnh ngừng bắn ổn định, được hỗ trợ bởi các bảo đảm an ninh và chuẩn bị đầy đủ cho tiến trình bầu cử, bao gồm khôi phục cơ sở hạ tầng có liên quan.
Bản tuyên bố nêu rõ việc thiếu cơ chế pháp lý để bảo đảm sự tham gia của cử tri trong thời chiến là trở ngại chính.
Chính quyền Zelenskiy cam kết sẽ tổ chức bầu cử “ngay lập tức” sau khi chiến tranh kết thúc, do đó cho phép binh lính và người tị nạn cũng có thể tham gia bỏ phiếu một cách an toàn.
Tuyên bố của các tổ chức phi chính phủ Ukraine có đoạn: “Chính quyền, phe đối lập và xã hội đều ủng hộ sự đồng thuận của người dân Ukraine về việc tổ chức bầu cử không sớm hơn sáu tháng sau khi thiết quân luật kết thúc”.
Theo một cuộc khảo sát vào tháng 2, 69% người dân Ukraine tin rằng Zelenskiy nên tiếp tục tại vị cho đến khi cuộc bầu cử tiếp theo có thể được tổ chức sau khi thiết quân luật kết thúc. Một số chính trị gia đối lập cũng ủng hộ lập trường này, cảnh báo về những nỗ lực của Nga nhằm lợi dụng cuộc bầu cử để chia rẽ xã hội.
[Kyiv Independent: Over 130 Ukrainian NGOs say elections 'impossible' during war]
8. Vance đưa ra quyết định rút quân khỏi Đức vì lo ngại về quyền tự do ngôn luận
Phó Tổng thống Hoa Kỳ JD Vance vào tối thứ năm đã gợi ý rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể xem xét lại sự hiện diện quân sự của mình tại Đức, gắn kết các cam kết quốc phòng liên tục của Hoa Kỳ với lập trường của Berlin về quyền tự do ngôn luận.
Phát biểu tại Hội nghị Hành động Chính trị Bảo thủ, gọi tắt là CPAC ở Washington, Vance đã nhắm trực tiếp vào cách Đức giải quyết các hạn chế về ngôn luận trực tuyến, cảnh báo rằng công chúng Mỹ sẽ không ủng hộ việc tài trợ cho quốc phòng của nước này trong khi chính phủ nước này đàn áp quyền tự do ngôn luận chính trị.
“Hãy nghĩ về điều này,” Vance nói. “Toàn bộ quốc phòng của Đức được trợ cấp bởi người nộp thuế Hoa Kỳ. Có hàng ngàn hàng ngàn quân lính Hoa Kỳ ở Đức ngày nay. Bạn có nghĩ rằng người nộp thuế Hoa Kỳ sẽ chịu đựng điều đó nếu bạn bị ném vào tù ở Đức vì đăng một dòng tweet ác ý không? Tất nhiên là không.”
Bình luận của ông, nhận được tràng pháo tay nồng nhiệt từ đám đông CPAC, tiếp tục leo thang rõ rệt trong đường lối của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với quan hệ xuyên Đại Tây Dương. Những phát biểu này diễn ra sau bài phát biểu gay gắt mà Vance đã đưa ra vào đầu tháng này tại Hội nghị An ninh Munich, nơi ông chỉ trích các nhà lãnh đạo Âu Châu vì chính sách di cư và cáo buộc kiểm duyệt bất đồng chính kiến.
Bài phát biểu của Vance tại Munich đã gây ra phản ứng gay gắt trên khắp quang phổ chính trị Âu Châu, khi ông cáo buộc các nhà lãnh đạo phương Tây làm suy yếu các giá trị dân chủ thông qua tình trạng di cư hàng loạt và đàn áp quyền tự do ngôn luận.
Tại CPAC, ông lập luận thêm rằng các chính phủ phương Tây, đặc biệt là dưới thời chính quyền Tổng thống Biden trước đây, đã áp đặt một nền văn hóa kiểm duyệt phản ánh chính sách ở các quốc gia độc tài.
“ Chính quyền Tổng thống Biden đã làm nhiều hơn để phá hủy quyền tự do ngôn luận, không chỉ ở Hoa Kỳ mà còn ở Âu Châu, hơn bất kỳ chính quyền nào trong lịch sử Hoa Kỳ,” ông nói. “Hãy noi gương Donald J. Tổng thống Donald Trump, và đó là quyền tự do ngôn luận, biên giới và chủ quyền. Đó là tương lai cho nền văn minh chung của chúng ta.”
Bình luận của Vance báo hiệu rằng chính quyền Tổng thống Donald Trump có thể chuẩn bị gây áp lực trực tiếp lên Đức và các đồng minh NATO khác bằng cách đe dọa rút quân hoặc giảm sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ tại Âu Châu. Đức có khoảng 35.000 quân Hoa Kỳ, một di sản của các cam kết an ninh sau Thế chiến II và chiến lược răn đe Chiến tranh Lạnh của Hoa Kỳ.
Trong khi chính quyền Tổng thống Donald Trump từ lâu đã chỉ trích các chính phủ Âu Châu vì không đóng góp đủ cho quốc phòng của mình, phát biểu của Vance lại liên hệ vấn đề này một cách rõ ràng với các chính sách trong nước của Đức hơn là việc chia sẻ gánh nặng tài chính.
Phát ngôn nhân của văn phòng Thủ tướng Olaf Scholz từ chối bình luận trực tiếp nhưng khẳng định lại cam kết của Berlin đối với các nguyên tắc dân chủ và an ninh Âu Châu.
“Tôi không muốn liên tục phản ứng với các tuyên bố của chính quyền,” phát ngôn nhân cho biết. “Tôi vẫn tin vào lý trí và sự thật, và tôi hy vọng rằng ở Mỹ, sự thật thực sự sẽ được lắng nghe. Và đó là điều chúng ta phải dựa vào.”
[Politico: Vance floats US troop withdrawal from Germany over free-speech concerns]