1. ‘Putin sẽ tởn tới già sau chuyện này’ - Tổng thư ký NATO có những ý tưởng ‘bí mật’ cho các cuộc đàm phán hòa bình ở Ukraine

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết ông có những ý tưởng về bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào trong tương lai giữa Kyiv và Mạc Tư Khoa mà theo ông là những “bí mật nhỏ” nhưng sẽ bảo đảm rằng Putin sẽ “tởn tới già không bao giờ cố gắng” xâm lược Ukraine nữa.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo Đức Bild xuất bản ngày 2 tháng 2, Rutte được hỏi liệu hòa bình giữa hai nước có khả thi hay không.

“Chúng ta phải bảo đảm rằng Putin sẽ không bao giờ có thể chinh phục được dù chỉ một km2 của Ukraine nữa”, ông trả lời, đồng thời nói thêm rằng điều quan trọng nhất mà NATO cần làm ngay bây giờ là hỗ trợ Kyiv bằng vũ khí và huấn luyện cho binh lính của nước này.

Ông nói thêm rằng nếu Ukraine quyết định tham gia đàm phán hòa bình, họ sẽ phải đưa Putin vào bàn đàm phán.

“Tôi không thể mô tả chính xác cho bạn biết những cuộc đàm phán này sẽ diễn ra như thế nào,” ông nói, đồng thời nói thêm: “Tôi đã có ý tưởng về việc thành phần này có thể trông như thế nào. Nhưng chúng tôi không muốn Putin trở nên thông minh hơn mức ông ấy hiện tại.

“Chúng tôi giữ bí mật một chút. Chỉ có kết cục là chắc chắn — Putin sẽ không bao giờ dám thử lại sau chuyện này nữa.”

Rutte không giải thích thêm về ý tưởng của mình.

Trong cuộc phỏng vấn, ông cũng được hỏi về hướng đi của cuộc xâm lược toàn diện và liệu Ukraine cùng các đồng minh phương Tây có chịu tổn thất hay không khi Nga liên tục tiến quân vào Donbas.

“Mặt trận đang di chuyển theo hướng sai. Nhưng phải trả giá như thế nào?,” ông nói, đồng thời nói thêm: “Người Nga đang phải trả giá bằng 1.000 đến 1.500 người mỗi ngày đang chết hoặc bị thương nghiêm trọng. Nhưng người Nga vẫn chưa đạt được mục tiêu của họ.

“Và nhiệm vụ của chúng ta là bảo đảm rằng họ không bao giờ đạt được mục tiêu của mình. Vì vậy, không, Ukraine không thua và chúng ta phải hỗ trợ họ đạt được vị thế mạnh mẽ.”

Những bình luận này được đưa ra một ngày sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết nhóm của ông đã tham gia vào các cuộc thảo luận “rất nghiêm chỉnh” với phía Nga về cách chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Đáp lại, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy nói với AP rằng các cuộc đàm phán về chiến tranh không bao gồm Ukraine là “rất nguy hiểm”.

“Họ có thể có mối quan hệ riêng, nhưng nói về Ukraine mà không có chúng tôi — điều đó nguy hiểm cho tất cả mọi người,” Zelenskiy nói

Zelenskiy cho biết bước đầu tiên đối với Ukraine là tổ chức một cuộc họp cao cấp với Tổng thống Donald Trump, để Kyiv và Washington có thể phát triển các kế hoạch riêng của họ cho một lệnh ngừng bắn. Sau đó, các bên có thể chuyển sang các cuộc thảo luận có sự tham gia của Nga.

“Tôi tin rằng, trước hết và quan trọng nhất, chúng ta phải tổ chức một cuộc họp với Tổng thống Donald Trump, và điều đó rất quan trọng. Và nhân tiện, đó là điều mà mọi người ở Âu Châu đều mong muốn,” Zelenskiy nói.

Sau cuộc họp, “chúng ta nên chuyển sang một hình thức trò chuyện nào đó với người Nga”, ông nói thêm.

“Và tôi muốn thấy Hoa Kỳ, Ukraine và Nga tại bàn đàm phán.... Và, thành thật mà nói, tiếng nói của Liên minh Âu Châu cũng nên có mặt. Tôi nghĩ điều đó sẽ công bằng, hiệu quả. Nhưng kết quả sẽ ra sao thì tôi không biết.”

[Kyiv Independent: 'Putin will never try again after this' — NATO chief has 'secret' ideas for Ukraine peace talks]

2. Chỉ riêng trong tháng Giêng, 15.000 quân Nga đã bị ‘loại khỏi vòng chiến’ theo hướng Pokrovsk, Tướng Syrskyi cho biết

Khoảng 15.000 binh lính Nga đã bị lực lượng Ukraine “loại khỏi vòng chiến” theo hướng Pokrovsk ở Tỉnh Donetsk trong tháng Giêng, Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi cho biết vào ngày 2 tháng 2.

Tướng Syrskyi cho biết khu vực này “vẫn là một trong những nơi nóng nhất” trên mặt trận, đồng thời nói thêm rằng lực lượng Ukraine “liên tục gây ra tổn thất cho quân xâm lược”.

“Chỉ tính riêng Tháng Giêng năm nay, quân đội của chúng ta đã vô hiệu hóa hơn 15.000 kẻ xâm lược tại đây, trong đó có khoảng 7.000 người thiệt mạng”, ông nói thêm.

Một báo cáo từ nhóm giám sát DeepState, được công bố vào ngày 28 Tháng Giêng cho biết nhìn chung trên khắp tiền tuyến, cường độ tấn công của Nga đang giảm dần nhưng vẫn ở mức cao.

Báo cáo cho biết thêm rằng lực lượng Nga đã tập trung 44% các cuộc tấn công của họ vào khu vực Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng cho quân đội Ukraine ở Tỉnh Donetsk.

Lực lượng Nga đang điều động các nhóm nhỏ nhằm mục đích bao vây quân đội Ukraine trong khu vực này, Viktor Trehubov, phát ngôn nhân của nhóm lực lượng Khortytsia của Ukraine, cho biết vào ngày 27 tháng Giêng.

Cường độ tấn công mạnh mẽ nhất của Nga trên khắp các tuyến đầu được ghi nhận vào nửa cuối tháng 12, sau đợt tấn công dữ dội bắt đầu vào cuối tháng 11.

Theo dữ liệu do Quân đội Ukraine công bố, 840.260 quân nhân của Mạc Tư Khoa đã bị thương hoặc tử trận kể từ năm 2022.

Các chuyên gia nói với tờ Kyiv Independent hồi đầu tháng này rằng tổn thất của Nga ở Ukraine đang góp phần tạo nên một quả bom hẹn giờ về mặt nhân khẩu học có thể khiến dân số nước này giảm một nửa vào cuối thế kỷ.

Harley Balzer, giáo sư danh dự về chính phủ và các vấn đề quốc tế tại Đại học Georgetown, cho biết: “Tác động lên xã hội Nga là vô cùng tàn khốc”.

“Theo quan điểm của Nga, chiến thắng trong cuộc chiến ở Ukraine là vấn đề nhỏ hơn. Vấn đề lớn hơn là liệu sau đó Nga có trở thành một đế chế khả thi hay không?”

[Kyiv Independent: 15,000 Russian troops 'neutralized' in Pokrovsk direction in January alone, Syrskyi says]

3. Người Bắc Hàn giả vờ bị lao để tránh điều động quân sự tới Nga trong chiến tranh

Theo một báo cáo mới, các gia đình Bắc Hàn đang phải trả số tiền gấp hơn 100 lần mức lương trung bình hàng tháng để chẩn đoán bệnh lao giả nhằm tránh việc thanh niên của họ phải ra mặt trận Nga.

Hoa Kỳ và Nam Hàn ước tính rằng chế độ Kim Chính Ân đã gửi tới 12.000 quân tới Nga, nơi họ tham gia chiến đấu ở Kursk để giúp đẩy lùi cuộc phản công của Ukraine khiến lực lượng Nga bất ngờ ở biên giới vào tháng 8. Cả Mạc Tư Khoa và Bình Nhưỡng đều không công khai thừa nhận sự hiện diện của Bắc Hàn trên thực địa.

Mặc dù bị bần cùng hóa và thiếu hụt nguồn lực do các chính sách nhà nước thất bại và lệnh trừng phạt quốc tế, Bắc Hàn vẫn duy trì quân đội thường trực gồm 1,3 triệu người, xếp thứ tư trên thế giới. Thêm 7,6 triệu quân dự bị, chiếm khoảng 30 phần trăm dân số, củng cố sức mạnh quân sự của nước này. Để duy trì số lượng quân này, nam giới phải phục vụ 10 năm, trong khi phụ nữ phải phục vụ năm năm.

Theo nguồn tin từ Bắc Hàn của Đài phát thanh Á Châu Tự do, giá hối lộ các quan chức bệnh viện để cấp giấy chứng nhận bệnh lao giả đã tăng gấp năm lần so với mức 100 đô la của năm ngoái, khi ngày càng nhiều gia đình cố gắng ngăn cản thanh niên của họ bị đưa sang Nga.

Đây là một khoản tiền khổng lồ khi mà mức lương trung bình hàng tháng của một công chức nhà nước ở Bắc Hàn chỉ từ 5.000 đến 10.000 won, hay 1-3 đô la, mặc dù nhiều gia đình kiếm thêm thu nhập thông qua nền kinh tế chợ đen rộng lớn của đất nước này.

Một phụ nữ ở tỉnh Ryanggang giấu tên vì sự an toàn của mình chia sẻ với hãng tin này rằng: “Có một nỗi sợ tiềm ẩn rằng nếu con trai họ gia nhập quân đội và được gửi đến Nga, cha mẹ họ sẽ không bao giờ được gặp lại con mình còn sống”.

Theo một người lính Bắc Hàn bị bắt, người này đã bất ngờ trước việc điều động quân tới đồng minh Nga của họ. Người lính này nói với các quan chức Ukraine rằng anh ta không được thông báo trước rằng mình sẽ tới Nga và thậm chí còn không biết mình đang chiến đấu với ai.

Ở trong nước, người ta cho rằng chế độ này đã âm thầm cấp giấy chứng tử cho các gia đình có người thân qua đời, nêu rằng những người thân yêu của họ đã chết trong “cuộc huấn luyện chiến đấu thiêng liêng để tôn vinh quê hương”, mà không tiết lộ hoàn cảnh thực tế về cái chết của họ.

Trong những tuần kể từ khi quân đội của họ tham chiến, người dân Bắc Hàn bắt đầu bối rối và tự hỏi tại sao họ lại chiến đấu với Ukraine thay vì Hoa Kỳ - quốc gia mà họ đã được nhồi sọ từ nhỏ rằng phải coi là đối phương chính của mình.

“Đối phương của chúng ta là ai? Tại sao chúng ta lại có một đối phương mới?” một cư dân Ryanggang nói với Đài Á Châu Tự Do trong một bài viết riêng. “Quan điểm đối đầu này đối với người Mỹ, mà chính quyền đã cố gắng truyền bá cho người dân, đang dao động.”

Đầu tháng này, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết cho đến nay đã có 3.800 thương vong của Bắc Hàn ở Kursk.

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới năm 2023, Bắc Hàn là quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao cao nhất, với 513 ca trên 100.000 người.

Alina Hrytsenko, nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc gia Ukraine, đã viết cho tổ chức tư vấn Atlantic Council: “Vào thời điểm này, sự tham gia của Bắc Hàn vào cuộc xâm lược Ukraine của Nga có vẻ không phải nhằm mục đích ủng hộ tham vọng đế quốc của Putin mà nhằm mục đích nâng cấp cỗ máy chiến tranh của Kim Chính Ân.

“Trong ngắn hạn, sự hiện diện của quân đội Bắc Hàn đang cho phép Nga khắc phục tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng gia tăng. Nhưng với việc Nga được cho là mất hàng chục ngàn quân mỗi tháng, có rất ít khả năng Bình Nhưỡng có thể đáp ứng hoàn toàn nhu cầu không ngừng nghỉ của Mạc Tư Khoa về nhân lực bổ sung.”

Tuần trước, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Nam Hàn cho biết họ tin rằng Bắc Hàn đang chuẩn bị gửi thêm nhân lực tới Nga.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh có trụ sở tại Washington, DC dự đoán điều này có thể xảy ra sớm nhất vào giữa tháng 3, với đợt quân tiếp theo - và thương vong sau đó - có khả năng cao hơn nhiều, ước tính Bình Nhưỡng có thể mất 45.000 binh sĩ mỗi tháng.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, người từng nói rằng chiến tranh sẽ không xảy ra nếu ông còn tại vị, cuối tuần trước đã đe dọa sẽ áp dụng thêm các lệnh trừng phạt nếu người đồng cấp Nga Vladimir Putin không “đạt được thỏa thuận” để chấm dứt cuộc xung đột kéo dài ba năm.

Phát ngôn nhân của chính phủ Nga cho biết Putin đang “chờ đợi tín hiệu” từ Washington.

[Newsweek: 6. North Koreans Fake Tuberculosis To Avoid Military Deployment to Russia War]

4. Nga đổ lỗi cho Ukraine về vụ tấn công kinh hoàng vào trường nội trú Kursk, bằng chứng của Không quân cho thấy điều ngược lại

Ủy ban điều tra của Nga đã mở cuộc điều tra “khủng bố” vào ngày 2 tháng 2 đối với chỉ huy Lữ đoàn hỏa tiễn độc lập số 19 của Ukraine về một cuộc tấn công chết người vào một trường nội trú được sử dụng để trú ẩn cho dân thường ở Sudzha, Tỉnh Kursk, mà Ukraine cho biết là do quân đội Nga thực hiện.

Ít nhất bốn người đã thiệt mạng và 84 người được giải cứu sau vụ tấn công vào tối ngày 1 tháng 2, mà Bộ Tổng tham mưu cho biết là do Nga thực hiện bằng một cuộc không kích có điều khiển, và có mục tiêu được xác định trước.

“ Có bằng chứng không thể chối cãi và kết quả giám sát khách quan cho thấy cuộc tấn công được thực hiện bởi lực lượng không quân chiến thuật của Nga”, Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat, cho biết hôm 1 tháng 2, cùng với các ảnh chụp màn hình được công bố từ hệ thống Virazh-Tablet được cho là hiển thị đường bay của bom dẫn đường trên không của Nga.

Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố rằng Ukraine đã thực hiện một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn từ Sumy. Họ không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào.

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy lên án vụ tấn công, vào ngày 1 tháng 2 rằng dân thường trong cơ sở dân cư đang được di tản đến nơi an toàn.

So sánh với cuộc chiến tranh của Nga ở Chechnya vào những năm 1990 đã tàn phá nhiều thành phố và giết chết hàng chục ngàn thường dân, ông cho biết: “Ngay cả với chính thường dân của mình, quân đội Nga cũng sử dụng những chiến thuật tương tự”.

Một loạt vụ đánh bom chung cư đã xảy ra ở nhiều thành phố trên khắp nước Nga vào cuối những năm 1990, mà chính phủ Nga đổ lỗi cho các chiến binh Chechnya và dùng làm cái cớ để leo thang hành động quân sự ở Chechnya.

Trong quá trình chuẩn bị cho các cuộc thảo luận về khả năng ngừng bắn được đàm phán, Nga đang cố gắng gán cho Ukraine là kẻ xâm lược, ngay cả khi nước này vẫn tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công hàng ngày vào các thành phố của Ukraine.

Vào ngày 20 tháng Giêng, các phương tiện truyền thông do nhà nước Nga kiểm soát tuyên bố rằng họ đã phát hiện ra thi thể của thường dân tại làng Russkoe Porechnoe ở vùng Kursk bị Quân đội Ukraine “hành quyết”.

Bản tin gốc được phát trên kênh Rossiya 1 không nêu rõ số người thiệt mạng và người lính trong đoạn phim chỉ nhắc đến bốn thi thể.

Sau đó, vào ngày 31 tháng Giêng, Rossiya 1 đã phát sóng đoạn phim mà họ cho là về một người lính Ukraine “thú nhận” đã tham gia vào vụ hành quyết, và số thường dân thiệt mạng đột nhiên được liệt kê là 22.

[Kyiv Independent: Russia blames Ukraine for deadly strike on Kursk boarding school, Air Force evidence suggests otherwise]

5. Quan chức quân sự cao cấp của khối cho biết việc đưa quân đội Liên Hiệp Âu Châu vào Greenland là hợp lý

Quan chức quân sự cao cấp của Liên minh Âu Châu cho biết việc điều động quân đội từ các nước Liên Hiệp Âu Châu đến Greenland là “hoàn toàn hợp lý”.

Robert Brieger, chủ tịch Ủy ban Quân sự Liên minh Âu Châu, cơ quan quân sự cao nhất của khối, phát biểu với tờ báo Đức Welt am Sonntag, thuộc sở hữu của công ty mẹ của POLITICO là Axel Springer: “Theo quan điểm của tôi, việc điều động quân đội Hoa Kỳ ở Greenland như hiện nay, cũng như cân nhắc điều động quân đội Liên Hiệp Âu Châu ở đó, là điều hoàn toàn hợp lý”.

“ Điều đó sẽ gửi đi một tín hiệu mạnh mẽ và có thể góp phần vào sự ổn định trong khu vực,” Brieger cho biết trong cuộc phỏng vấn được công bố vào thứ Bảy. “Tuy nhiên, cuối cùng, đây là một quyết định chính trị trong đó nhiều lợi ích phải được tính đến,” ông nói thêm.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhiều lần nói rằng Hoa Kỳ nên kiểm soát Greenland, gọi việc Hoa Kỳ mua lại hòn đảo Bắc Cực rộng lớn này là “điều hoàn toàn cần thiết” và từ chối loại trừ khả năng sử dụng vũ lực quân sự, gây chấn động khắp Âu Châu.

Vào thứ Bảy, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên rằng ông tin rằng Washington sẽ giành được quyền kiểm soát Greenland. “Tôi nghĩ chúng ta sẽ có được điều đó”, ông nói, đồng thời nói thêm rằng 57.000 cư dân của hòn đảo này “muốn ở bên chúng ta”.

Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ tướng Greenland Múte B. Egede đã khẳng định Greenland không phải để bán. Egede nói rằng người dân Greenland “không muốn trở thành người Mỹ”.

[Politico: Putting EU troops in Greenland makes sense, bloc’s top military official says]

6. Các cuộc đàm phán hòa bình của Ukraine mà không có Kyiv sẽ gửi đi tín hiệu ‘rất nguy hiểm’: Zelenskiy

Theo Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, việc loại Kyiv khỏi các cuộc đàm phán về việc chấm dứt cuộc xâm lược Ukraine của Putin sẽ gửi đi một tín hiệu “rất nguy hiểm” tới các nhà độc tài trên thế giới.

“Nếu có các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Mỹ và Nga mà không có Ukraine, tôi nghĩ là rất nguy hiểm”, Zelenskiy nói trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Associated Press được công bố hôm Thứ Hai, 03 Tháng Hai. “Họ có thể có mối quan hệ riêng của họ, nhưng nói về Ukraine mà không có chúng tôi — thì nguy hiểm cho tất cả mọi người”, ông nói.

Các cuộc đàm phán giữa Hoa Kỳ và Nga như vậy sẽ cho phép Putin “chứng minh rằng ông ấy đã đúng. Ông ấy đã được miễn trừ và thỏa hiệp”, Zelenskiy nói. “Điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể hành động như thế này. Và đây sẽ là một tín hiệu cho các nhà lãnh đạo khác của các nước lớn đang nghĩ đến việc làm như vậy”, tổng thống Ukraine nói.

Những phát biểu của Zelenskiy được đưa ra sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết vào cuối ngày thứ Sáu rằng các quan chức Hoa Kỳ và Nga “đã nói chuyện” song phương về cuộc chiến ở Ukraine. Tổng thống Donald Trump cho biết chính quyền của ông đã có các cuộc thảo luận “rất nghiêm chỉnh” với Mạc Tư Khoa, nhưng ông không nói rõ hơn.

Kyiv đã có liên lạc với đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Ukraine và Nga, Keith Kellogg, cũng như với Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Mike Waltz và Phó Tổng thống JD Vance. Zelenskiy và Tổng thống Donald Trump đã có cuộc gặp ngắn ngủi hai lần, với một cuộc họp do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thúc đẩy.

Chính quyền Kyiv vẫn đang chờ Kellogg và Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio gặp gỡ các nhà ngoại giao hàng đầu của Ukraine, và muốn có một cuộc gặp riêng khác giữa Tổng thống Donald Trump và Zelenskiy.

“Đầu tiên và quan trọng nhất, chúng ta cần tổ chức một cuộc gặp với ông ấy,” Zelenskiy nói với AP.

“Tôi tin rằng sau cuộc nói chuyện với Tổng thống Donald Trump, chúng ta nên chuyển sang một số hình thức đối thoại với người Nga. Tôi muốn thấy Hoa Kỳ, Ukraine và người Nga tại bàn đàm phán vì người Nga đang chống lại chúng ta. Và tiếng nói của Liên minh Âu Châu phải có mặt”, Zelenskiy nói thêm.

Kyiv đã thúc đẩy các đồng minh không nói về việc chấm dứt xung đột sau lưng Ukraine và lập luận rằng chỉ có hòa bình thông qua sức mạnh mới có thể ngăn chặn Putin.

Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ áp thêm lệnh trừng phạt và thuế quan đối với Nga nếu Putin không ngừng cuộc xâm lược, nhưng đồng thời Hoa Kỳ cũng đã đình chỉ viện trợ nhân đạo quan trọng cho Ukraine.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây, Rubio cho biết Ukraine đã bị Nga đẩy lùi 100 năm nhưng vẫn phải thỏa hiệp với Điện Cẩm Linh.

“Chúng tôi nghĩ những gì Putin đã làm là khủng khiếp, xâm lược đất nước, những hành động tàn bạo mà ông ta đã gây ra, ông ta đã làm những điều khủng khiếp. Nhưng sự không trung thực tồn tại ở đây là chúng ta bằng cách nào đó đã khiến mọi người tin rằng Ukraine sẽ có thể đẩy Nga trở lại thế giới như năm 2012 hoặc 2014 trước khi người Nga chiếm Crimea,” Rubio nói.

“Và kết quả mà họ yêu cầu là tài trợ cho một thế bế tắc kéo dài trong đó con người vẫn tiếp tục đau khổ… và nó phải chấm dứt,” Rubio nói thêm.

Tuần trước, Putin tuyên bố Zelenskiy không có quyền ký bất kỳ thỏa thuận hòa bình tiềm năng nào, vì ông đã mất tính chính danh vì Ukraine không thể tiến hành bầu cử tổng thống trong thời chiến. Điều này không đúng, vì thiết quân luật cấm bầu cử và kéo dài tính chính danh của Zelenskiy cho đến sau khi chiến sự kết thúc, vì Kyiv không thể bảo đảm an toàn cho cử tri và người quan sát bầu cử trong thời chiến.

[Kyiv Independent: Ukraine peace talks without Kyiv would send ‘very dangerous’ signal: Zelenskyy]

7. Zelenskiy bình luận về tranh chấp của Cơ quan mua sắm quốc phòng, nói rằng Umerov có quyền đưa ra bất kỳ quyết định nào để ngăn chặn sự chậm trễ cung cấp quân sự

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã đề cập đến xung đột giữa Bộ Quốc phòng và Cơ quan Mua sắm Quốc phòng, gọi tắt là DPA vào ngày 2 tháng 2 trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Associated Press, gọi tắt là AP, bình luận rằng Bộ trưởng Quốc phòng có quyền làm mọi cách để bảo đảm nguồn cung không bị chậm lại.

“Chúng tôi có một Bộ trưởng Quốc phòng hiểu rõ rằng nếu có bất kỳ sự gián đoạn nào từ bất kỳ ai trong việc hỗ trợ quân đội của chúng tôi: từ máy bay điều khiển từ xa đến phòng không, thì sẽ không chỉ có tổn thất về quân sự, mà còn có tổn thất về dân thường, trẻ em sẽ phải chịu đau khổ, sẽ có nhiều cuộc không kích hơn, Nga sẽ mạnh mẽ hơn”, Zelenskiy nói với AP.

Ông cũng cảnh báo rằng nếu có vấn đề về thể chế ảnh hưởng đến hợp đồng hoặc việc giao hàng, cần phải hành động ngay lập tức để tránh gián đoạn.

Zelenskiy nhấn mạnh rằng không nên dừng cung cấp các gói pháo binh.

“Do đó, Bộ trưởng Quốc phòng có quyền làm mọi thứ để bảo đảm rằng không có sự chậm trễ trong việc cung cấp. Ngày nay, tất cả tiền của chúng ta đều nằm trong Bộ Quốc phòng, trong quân đội của chúng ta. Và nếu có tiền ở đó, và một số hàng hóa vẫn chưa đến, thì, thành thật mà nói, ông ấy phải làm mọi thứ để ngăn chặn những vấn đề như vậy xảy ra một lần nữa... Và ông ấy đang làm điều đó,” Zelenskiy kết luận.

Tranh chấp phát sinh sau khi nhà lãnh đạo Cơ quan mua sắm quốc phòng, Maryna Bezrukova, bị Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov đình chỉ công tác, mặc dù hợp đồng của bà đã được gia hạn. Arsen Zhumadilov được bổ nhiệm làm nhà lãnh đạo tạm quyền.

Bộ Quốc phòng đã nêu ra một số lý do cho việc cách chức bà, bao gồm cáo buộc không hoàn thành kế hoạch giao hàng cho mặt trận, lập kế hoạch mua sắm kém và chậm trễ, thiếu liên lạc kịp thời với Bộ Tổng tham mưu và rò rỉ thông tin mật, những vấn đề được cho là sẽ được điều tra.

Quyết định sa thải Bezrukova của Umerov đã gây ra phản ứng dữ dội, vì luật pháp Ukraine trao cho hội đồng giám sát quyền duy nhất bổ nhiệm hoặc sa thải nhà lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước.

Trung tâm Hành động Chống tham nhũng, gọi tắt là ANTAC cáo buộc Bộ Quốc phòng đã “có thái độ thù địch”, cho rằng bộ này đã thao túng sổ ghi danh doanh nghiệp nhà nước để “hợp pháp hóa” việc bổ nhiệm Zhumadilov.

[Kyiv Independent: Zelensky comments on Defense Procurement Agency dispute, says Umerov is entitled to make any decisions to prevent military supply delays]

8. Pistorius của Đức phản đối yêu cầu chi tiêu cho NATO của Tổng thống Donald Trump

Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius không chấp nhận yêu cầu chi tiêu cho NATO của Ông Donald Trump.

Trong một cuộc phỏng vấn với Tagesspiegel, Pistorius đã bác bỏ lời kêu gọi của tổng thống Hoa Kỳ yêu cầu các đồng minh tăng chi tiêu quốc phòng lên 5 phần trăm tổng sản phẩm quốc nội, gọi con số này là phi thực tế và không cần thiết.

“Năm phần trăm sản lượng kinh tế của chúng tôi sẽ bằng 42 phần trăm ngân sách liên bang — tức là gần như mỗi 2 euro mà chính phủ chi tiêu, thì phải chi một euro cho quốc phòng, hay khoảng 230 tỷ euro,” Pistorius nói. “Chúng tôi không thể quản lý hoặc thậm chí chi tiêu số tiền đó.”

Tổng thống Donald Trump, người đã đưa vấn đề chia sẻ gánh nặng của NATO thành nền tảng trong bài phát biểu vận động tranh cử của mình, đã nhấn mạnh mục tiêu 5 phần trăm trong những phát biểu gần đây từ Tòa Bạch Ốc.

Khi bị ép về thực tế là ngay cả Hoa Kỳ cũng không đạt ngưỡng đó — Washington hiện chi khoảng 3,4 phần trăm GDP — Tổng thống Donald Trump đã gạt phăng: “Chúng tôi bảo vệ họ. Họ không bảo vệ chúng tôi”, ông nói. “Tôi không chắc chúng tôi có nên chi tiêu bất cứ thứ gì không”.

Trong khi Pistorius thừa nhận rằng Đức sẽ cần chi nhiều hơn cho quốc phòng trong những năm tới “nhiều hơn 2 phần trăm sản lượng kinh tế mà chính phủ này hiện đã đạt được”, ông đã bác bỏ ý tưởng chạy theo con số.

Ông cho biết: “Quan trọng hơn một con số cụ thể là chúng ta phải đáp ứng được các mục tiêu về năng lực của NATO trong thời hạn đã thỏa thuận”, đồng thời chỉ ra các quyết định của toàn liên minh dự kiến sẽ được đưa ra vào cuối năm nay, điều này sẽ định hình các cam kết quốc phòng trong thập niên tới.

Vấn đề trở nên phức tạp hơn khi Đức vẫn chưa có kế hoạch ngân sách liên bang cho năm 2025. Chính phủ liên minh đã sụp đổ vào tháng 11, dẫn đến cuộc bầu cử đột xuất dự kiến diễn ra vào ngày 23 tháng 2. Cho đến khi chính phủ mới được thành lập, các quyết định tài chính quan trọng — bao gồm các cam kết quốc phòng dài hạn — về cơ bản vẫn bị trì hoãn.

Đức, hiện đang chi 2,12 phần trăm GDP cho quốc phòng, chỉ mới đạt được mục tiêu 2 phần trăm của NATO gần đây, nhờ vào quỹ quốc phòng đặc biệt trị giá 100 tỷ euro được đưa ra sau cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Nhưng với quỹ đó dự kiến sẽ cạn kiệt vào năm 2027, Berlin phải đối mặt với những quyết định khó khăn về cách duy trì chi tiêu quân sự mà không làm nổ tung ngân sách liên bang.

[Politico: Germany’s Pistorius pushes back on Trump’s NATO spending demand]

9. Reuters đưa tin Hoa Kỳ thúc giục Ukraine tổ chức bầu cử sau khi ngừng bắn

Theo quan chức cao cấp của Tổng thống Donald Trump tại Ukraine, Hoa Kỳ đang thúc giục Ukraine tổ chức bầu cử, có thể là vào cuối năm nay, đặc biệt là nếu đạt được thỏa thuận ngừng bắn với Nga trong những tháng tới.

Keith Kellogg, đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Ukraine và Nga, nói với Reuters rằng các cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội, bị đình chỉ kể từ khi cuộc chiến tranh toàn diện bắt đầu, “cần phải được thực hiện”. Ông lập luận rằng hầu hết các quốc gia dân chủ đều tổ chức bầu cử trong thời chiến và việc làm như vậy sẽ củng cố nền dân chủ của Ukraine. “Đó là vẻ đẹp của một nền dân chủ vững chắc, bạn có nhiều hơn một người có khả năng chạy đua”, Kellogg nói.

Tổng thống Donald Trump và Kellogg đã chỉ ra rằng họ đang làm việc trên một kế hoạch để làm trung gian cho một thỏa thuận hòa bình trong những tháng đầu tiên của chính quyền mới, mặc dù thông tin chi tiết vẫn còn ít. Trong khi chiến lược vẫn đang được xây dựng, hai nguồn tin quen thuộc với các cuộc thảo luận tại Tòa Bạch Ốc và một cựu quan chức Hoa Kỳ được thông báo về vấn đề này cho biết các quan chức của Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc thúc đẩy Ukraine tổ chức bầu cử như một phần của lệnh ngừng bắn ban đầu với Nga.

Chính quyền cũng đang tranh luận liệu có nên bảo đảm lệnh ngừng bắn tạm thời trước khi đàm phán một giải pháp lâu dài hơn hay không, với người chiến thắng trong cuộc bầu cử có khả năng giám sát các cuộc đàm phán trong tương lai với Mạc Tư Khoa.

Theo Reuters, phản ứng từ Kyiv đối với đề xuất như vậy vẫn chưa chắc chắn. Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã nói rằng cuộc bầu cử có thể diễn ra nếu giao tranh kết thúc và có các bảo đảm an ninh để ngăn chặn sự xâm lược mới của Nga.

Tuy nhiên, một cố vấn cao cấp của chính phủ Ukraine và một quan chức khác cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump vẫn chưa đưa ra yêu cầu chính thức về việc tổ chức bầu cử vào cuối năm. Luật pháp Ukraine hiện cấm bầu cử theo thiết quân luật, có hiệu lực từ tháng 2 năm 2022.

Theo hai cựu quan chức cao cấp của Hoa Kỳ, Washington trước đây đã nêu vấn đề bầu cử với các quan chức Ukraine vào cả năm 2023 và 2024 trong nhiệm kỳ tổng thống của Tổng thống Joe Biden. Các nhà ngoại giao Hoa Kỳ nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc bầu cử đối với tính hợp pháp của nền dân chủ, nhưng các quan chức Ukraine đã phản đối, lập luận rằng các cuộc bầu cử trong thời chiến có thể tạo ra sự chia rẽ nội bộ và khiến Ukraine phải chịu các chiến dịch thông tin sai lệch của Nga.

Điện Cẩm Linh đã đặt câu hỏi về việc không có cuộc bầu cử, với Putin khẳng định rằng nhà lãnh đạo Ukraine không có thẩm quyền pháp lý để ký các thỏa thuận ràng buộc. Tuy nhiên, Putin đã nói rằng Zelenskiy vẫn có thể tham gia đàm phán nếu trước tiên ông bãi bỏ sắc lệnh năm 2022 cấm đàm phán với Nga trong khi Putin vẫn nắm quyền.

Cựu quan chức phương Tây quen thuộc với đề xuất của Hoa Kỳ bày tỏ lo ngại rằng việc dỡ bỏ thiết quân luật để bầu cử có thể gây bất ổn cho Ukraine bằng cách cho phép binh lính được huy động rời khỏi quân đội, gây ra bất ổn tài chính và khiến những người đàn ông trong độ tuổi nhập ngũ phải rời khỏi đất nước.

Nếu Tổng thống Donald Trump gây áp lực buộc Ukraine tổ chức bầu cử, cựu quan chức phương Tây cảnh báo, Hoa Kỳ có thể đang liên kết với các câu chuyện của Nga. “Theo quan điểm của tôi, Tổng thống Donald Trump đang phản ứng với... phản hồi của Nga”, vị quan chức này cho biết. Nga muốn thấy Zelenskiy kết thúc.” Một số cựu quan chức Hoa Kỳ nghi ngờ rằng một thỏa thuận hòa bình sẽ đạt được trong những tháng tới hoặc các cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào năm 2025, do thiếu sự đồng thuận về cách bắt đầu các cuộc đàm phán chính thức.

[Kyiv Independent: US urges Ukraine to hold elections after ceasefire, Reuters reports]

10. ‘Không có đơn vị nào có tên là Quân đoàn Georgia’ trong cơ quan của chúng tôi — Tình báo quân sự Ukraine phản pháo cáo buộc đảo chính của Slovakia

Cơ quan tình báo quân sự Ukraine, gọi tắt là HUR đã bác bỏ cáo buộc của các quan chức Slovakia rằng HUR đã dàn dựng một cuộc đảo chính bất thành ở Bratislava bằng cách sử dụng các thành viên của Quân đoàn Georgia tình nguyện.

“Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine chính thức báo cáo rằng không có đơn vị nào mang tên Quân đoàn Quốc gia Georgia trong cơ cấu của mình”, cơ quan này cho biết trong một tuyên bố vào ngày 1 tháng 2.

Tuyên bố này được đưa ra sau khi Slovakia cấm chỉ huy Quân đoàn Georgia Mamuka Mamulashvili nhập cảnh vào nước này trong bối cảnh có cáo buộc đơn vị của ông có liên quan đến âm mưu đảo chính.

Thủ tướng Slovakia Robert Fico tuyên bố vào ngày 31 Tháng Giêng rằng Mamulashvili đã giúp tổ chức các cuộc biểu tình quần chúng ở Slovakia thay mặt cho Ukraine như một phần của hoạt động hỗn hợp chống lại chính phủ của ông. Ông không giải thích cách Mamulashvili tổ chức các cuộc biểu tình hoặc lập mưu đảo chính nhưng cho biết viên chỉ huy này “phụ thuộc” vào HUR.

Fico cũng tuyên bố rằng sáng kiến Hòa bình cho Ukraine, một nhóm đã giúp huy động các cuộc biểu tình gần đây, đã tài trợ cho các nỗ lực lật đổ chính phủ của Quân đoàn Georgia.

HUR “mạnh mẽ bác bỏ những cáo buộc sai trái về việc tổ chức các hành động bất hợp pháp tại Cộng hòa Slovakia”, tuyên bố của cơ quan này cho biết.

Mamulashvili “không liên quan gì đến tình báo Ukraine và không nhận bất kỳ nhiệm vụ hay chỉ thị nào từ Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine. Người này đã chấm dứt hợp đồng với Quân đoàn Tình báo Quốc phòng Ukraine vào tháng 4 năm 2023 và không gia hạn”, HUR cho biết.

Quân đoàn Georgia là đơn vị tình nguyện đã chiến đấu ở Ukraine kể từ năm 2014. Mamulashvili thành lập đơn vị này để chống lại lực lượng Nga ở miền đông Ukraine.

Những lời cáo buộc của Fico xuất hiện vào thời điểm căng thẳng gia tăng giữa Kyiv và Bratislava. Việc chấm dứt quá cảnh khí đốt của Nga qua lãnh thổ Ukraine vào ngày 1 Tháng Giêng đã gây ra những lời đe dọa trả đũa từ chính phủ thân Cẩm Linh của Fico, và Fico được cho là đã chỉ trích Tổng thống Volodymyr Zelenskiy vì đã ủng hộ các cuộc biểu tình ở Slovakia.

Các cuộc biểu tình, được tổ chức dưới khẩu hiệu “Slovakia là Âu Châu”, đã lan rộng khắp 30 thành phố vào ngày 24 tháng Giêng. Khoảng 100.000 người trên toàn quốc đã hô vang các khẩu hiệu như “Đủ rồi Fico” và “Chúng ta là Âu Châu”, lên tiếng phản đối lập trường thân Nga của thủ tướng.

[Kyiv Independent: 'No unit named Georgian Legion' in our agency — Ukraine's military intelligence hits back at Slovakia's coup accusations]

11. Tổng thống Donald Trump phát động chiến tranh thương mại với mức thuế cao đối với Trung Quốc, Canada, Mexico

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký các sắc lệnh hành pháp vào ngày 1 tháng 2 áp đặt mức thuế quan cao đối với Trung Quốc, Canada và Mexico, có khả năng gây ra một cuộc chiến thương mại giữa Hoa Kỳ và các đối tác kinh tế lớn nhất của nước này.

Các lệnh áp thuế 25% đối với hàng hóa Mexico và Canada, chỉ áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu năng lượng của Canada. Tổng thống Donald Trump áp thuế 10% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.

Trong suốt chiến dịch tranh cử của mình, Tổng thống Donald Trump đã hứa sẽ sử dụng thuế quan để gây áp lực lên các nước ngoài, đe dọa cả các đồng minh truyền thống lẫn các đối thủ. Một ngày trước khi ban hành các sắc lệnh hành pháp, Tổng thống Donald Trump đã đe dọa sẽ ban hành “thuế quan 100%” đối với các nước BRICS nếu họ cố gắng thay thế đồng đô la Mỹ trong thương mại quốc tế.

Tổng thống Donald Trump cũng đe dọa sẽ sử dụng thuế quan để gây áp lực buộc Putin đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine.

Theo tờ New York Times, mức thuế quan đối với Trung Quốc, Mexico và Canada được áp dụng trước khi có bất kỳ cuộc đàm phán nào giữa Hoa Kỳ và các nước này.

Hai tuần đầu tiên của nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump tại nhiệm được đánh dấu bằng một loạt các sắc lệnh hành pháp gây chấn động trong nước và quốc tế. Chính quyền đã đóng băng viện trợ nước ngoài, đàn áp người di cư và ban hành các cuộc thanh trừng toàn diện đối với chính quyền liên bang.

Việc ngừng viện trợ nước ngoài đã tác động đến các tổ chức quan trọng ở Ukraine, bao gồm các phương tiện truyền thông độc lập và các nhóm đang nỗ lực khôi phục cơ sở hạ tầng năng lượng bị tàn phá của đất nước.

[Politico: Trump launches trade war with steep tariffs on China, Canada, Mexico]