1. Lạ lùng: Trời cứu Ukraine. Năm nay Ukraine không có mùa Đông
Trời cứu Ukraine. Năm nay Ukraine không có mùa Đông. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã đưa ra lập trường trên trong cuộc phỏng vấn vừa được công bố hôm Thứ Bẩy, 01 Tháng Hai.
Gần ba năm sau cuộc chiến, người dân Ukraine đã quen với việc phải đối mặt với những mùa đông khắc nghiệt với tình trạng mất điện và cắt hệ thống sưởi ấm do các cuộc tấn công của Nga vào cơ sở hạ tầng năng lượng của nước này.
Mùa đông năm nay được dự đoán là một trong những mùa đông khắc nghiệt nhất của cuộc chiến. Trong trường hợp xấu nhất, tình trạng mất điện dự kiến sẽ lên tới 20 giờ một ngày. Greenpeace đã cảnh báo vào tháng 11 rằng lưới điện của Ukraine phải đối mặt với “nguy cơ hư hỏng thảm khốc ngày càng gia tăng”.
Nhưng nhờ sự kết hợp giữa thời tiết ấm áp trái mùa và khả năng thích ứng của Ukraine với năm thứ ba liên tiếp các chiến dịch của Nga nhằm vào hệ thống năng lượng của nước này, nên điều tồi tệ nhất đã không xảy ra.
Kể từ khi Nga bắt đầu nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine vào cuối năm 2022, quốc gia này đã học được cách bảo vệ lưới điện tốt hơn, tìm ra cách sửa chữa trong thời gian kỷ lục sau các cuộc không kích của Nga.
Biến đổi khí hậu - nguyên nhân khiến mùa đông ở Ukraine ấm hơn mỗi năm - cũng đã trở thành đồng minh bất ngờ của Ukraine trong việc chống lại chiến thuật của Nga đóng băng người dân Ukraine để khuất phục.
Zelenskiy cho biết: “Việc chúng tôi có thời tiết ấm áp tới +6, +7 độ C, hay 42-44 độ F, là điều vô cùng tích cực đối với chúng tôi”, đồng thời cho rằng mùa đông ôn hòa là yếu tố chính giúp Ukraine không gặp vấn đề về điện.
'Gần như không có mùa đông'
Trước đây, Ukraine có mùa hè nóng và mùa đông lạnh, phù hợp với khí hậu lục địa của nước này.
Tuyết và nhiệt độ dưới 0 độ C, hay 32 độ F, là đặc trưng của mọi mùa đông, bao gồm cả mùa đông năm 2014 khi Cách mạng Euromaidan nổ ra và những người biểu tình trên Quảng trường Độc lập ở Kyiv đã nhảy múa theo những bài hát yêu nước để làm ấm cơ thể.
Mọi thứ bây giờ đã khác. “Do hiện tượng nóng lên toàn cầu, năm nay không có mùa đông khí hậu ở Ukraine.”
“Nếu như mùa đông trước đây là mùa băng giá và tuyết rơi thì bây giờ thời tiết thường gợi nhớ đến cuối thu hoặc đầu xuân”
Ông tuyên bố năm 2024 là “năm ấm nhất trong lịch sử” ở Kyiv, với nhiệt độ trung bình tháng 12 là 0 độ C. Nhiệt độ luôn cao hơn 0 độ C mỗi ngày trong tuần cuối cùng của tháng Giêng, một kỷ lục đối với đất nước này.
Biến đổi khí hậu duy trì ánh sáng
Theo dữ liệu mở do Energy Map thu thập, Ukraine vẫn chưa phải thực hiện bất kỳ đợt cắt điện luân phiên nào trên toàn quốc vào năm 2025.
Những hạn chế theo lịch trình về cung cấp điện cho doanh nghiệp và gia cư đã được áp dụng vào nhiều thời điểm khác nhau trong những năm trước để cắt giảm mức tiêu thụ vào giờ cao điểm nhằm tránh sự sụp đổ của hệ thống điện vốn đã quá tải của đất nước.
Việc mất điện kéo dài nhiều giờ đã được áp dụng rộng rãi trên khắp cả nước trong phần lớn mùa xuân và mùa hè năm 2024 sau vụ đánh bom các nhà máy điện và trạm truyền tải của Nga, và trong quá trình sửa chữa theo lịch trình các nhà máy điện hạt nhân. Việc cắt điện được thực hiện rải rác trong suốt tháng 12.
“Như các bạn thấy, điện hiện đang được cung cấp mà không có hạn chế ở hầu hết mọi nơi trên cả nước, ngoại trừ các khu vực tiền tuyến, nơi tình hình nói chung đang khó khăn”, Zelenskiy cho biết.
Khi nhiệt độ tiếp tục dao động ở mức 0 độ hoặc cao hơn, hệ thống năng lượng của đất nước vẫn chưa bước vào vùng báo động đỏ buộc phải cắt điện.
“Mỗi độ dưới 0 độ C đòi hỏi thêm 200 megawatt”, ông nói thêm. “Với năng lực hoạt động hiện tại của chúng tôi, chúng tôi đơn giản là không có đủ để đáp ứng cho nhiệt độ âm ba và bốn độ C, hay 24 tới 26 độ F, trở xuống”.
Đóng băng người Ukraine để khuất phục
Nga thường xuyên nhắm vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Ukraine kể từ khi bắt đầu chiến dịch vào năm 2022, phá hủy hơn một nửa công suất hệ thống điện trước chiến tranh của nước này.
“Trong giai đoạn 2022-2023, hệ thống điện của Ukraine đã mất khoảng 21 gigawatt, gọi tắt là GW công suất” trong tổng số 47 GW trước cuộc chiến tranh toàn diện.
Theo dữ liệu mở do Energy Map thu thập, để khai thác được khả năng đó, Mạc Tư Khoa đã thực hiện ít nhất ba mươi cuộc tấn công lớn vào các cơ sở năng lượng.
Các cuộc tấn công ngày càng sử dụng nhiều loại vũ khí và chiến thuật khác nhau, trong khi mục tiêu của Nga vẫn không thay đổi: đó là đẩy Ukraine vào cuộc khủng hoảng nhân đạo, khiến cuộc sống của người dân thường trở nên khó khăn nhất có thể và gây bất ổn cho đất nước trước bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào có thể diễn ra trong tương lai.
Kể từ giữa tháng 11, Nga đã tiến hành sáu cuộc tấn công lớn trong hai tháng rưỡi của mùa đông năm nay, gây ra “thiệt hại và sự tàn phá lớn hơn nhiều so với những năm trước”. Các cuộc tấn công bao gồm từ 70 đến 90 hỏa tiễn hành trình hoặc hỏa tiễn đạn đạo và từ 90 đến 120 máy bay điều khiển từ xa mỗi lần, cũng như các loại bom chùm bị quốc tế cấm.
“Nhưng họ đã không đạt được mục tiêu của mình,” Zelenskiy nói
[Kyiv Independent: Ukraine's unlikely ally against Russian attacks on energy sector — warm weather]
2. Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông và Putin có thể thực hiện các bước ‘quan trọng’ để chấm dứt cuộc chiến của Nga ở Ukraine
Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết vào ngày 31 Tháng Giêng rằng nhóm của ông đã tham gia vào các cuộc thảo luận “rất nghiêm chỉnh” với Nga về cuộc chiến ở Ukraine. Ông gợi ý rằng ông và Putin có thể sớm thực hiện “những bước đi quan trọng” hướng tới chấm dứt xung đột.
“Chúng tôi sẽ nói chuyện, và tôi nghĩ chúng tôi có thể sẽ làm điều gì đó có ý nghĩa”, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục. “Chúng tôi muốn chấm dứt cuộc chiến đó. Cuộc chiến đó đã không bắt đầu nếu tôi là tổng thống”.
Tổng thống Donald Trump không làm rõ ai trong chính quyền của ông đã liên lạc với Nga nhưng nhấn mạnh rằng các cuộc thảo luận đã diễn ra. Khi được hỏi liệu ông đã đích thân nói chuyện với Putin hay chưa, ông từ chối trả lời trực tiếp: “Tôi không muốn nói điều đó”.
Ông đã nhiều lần tuyên bố rằng cuộc chiến sẽ không bắt đầu dưới sự lãnh đạo của ông, mặc dù thực tế là tình hình thù địch giữa Ukraine và lực lượng ủy nhiệm của Nga ở miền Đông Ukraine đã leo thang trong thời gian ông làm tổng thống, dẫn đến cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022.
Kể từ khi trở lại nắm quyền, Tổng thống Donald Trump đã chỉ trích Tổng thống Volodymyr Zelenskiy, cho rằng ông nên đàm phán với Putin để ngăn chặn chiến tranh. Ông cũng hứa sẽ nhanh chóng chấm dứt xung đột nếu đắc cử vào năm 2024, thường xuyên chỉ trích chính quyền của Tổng thống Joe Biden vì đã cung cấp hàng tỷ đô la viện trợ quân sự và kinh tế cho Ukraine.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với đài truyền hình nhà nước Nga, Putin đã ca ngợi Tổng thống Donald Trump, gọi ông là “người đàn ông thông minh và thực dụng” tập trung vào lợi ích của Hoa Kỳ. “Chúng tôi luôn có mối quan hệ giống như kinh doanh, thực dụng nhưng cũng đáng tin cậy với tổng thống Hoa Kỳ hiện tại”, Putin nói. “Tôi không thể không đồng ý với ông ấy rằng nếu ông ấy là tổng thống nếu họ không đánh cắp chiến thắng của ông ấy vào năm 2020, cuộc khủng hoảng nổi lên ở Ukraine vào năm 2022 có thể đã được tránh khỏi”.
Mối quan hệ của Tổng thống Donald Trump với Putin từ lâu đã là chủ đề bị giám sát chặt chẽ. Trong chiến dịch tranh cử năm 2016, ông đã công khai thúc giục Nga tìm và công bố các email đã xóa của Hillary Clinton. Với tư cách là tổng thống, ông đã bác bỏ những phát hiện của tình báo Hoa Kỳ về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử và thay vào đó đứng về phía Putin, sau đó gọi hành động của ông ở Ukraine là “thiên tài” và “thông minh”.
3. Căn cứ hải quân mới của Nga làm dấy lên lo ngại về sự tham gia của Georgia vào cuộc chiến ở Ukraine, Wall Street Journal đưa tin
Nga đang xây dựng một căn cứ hải quân mới tại Ochamchire, Abkhazia, một động thái làm dấy lên lo ngại Georgia có thể bị lôi kéo vào cuộc chiến ở Ukraine, theo báo cáo của Wall Street Journal, gọi tắt là WSJ.
Căn cứ này là một phần trong chiến lược của Mạc Tư Khoa nhằm bảo vệ lực lượng hải quân của mình sau khi chịu tổn thất nặng nề ở Hắc Hải. Kể từ khi tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào năm 2022, Nga đã mất hoặc chịu thiệt hại cho khoảng một phần ba hạm đội của mình trong khu vực.
Hình ảnh vệ tinh do hãng tin này thu thập cho thấy các hoạt động nâng cấp liên tục tại cảng Ochamchira, bao gồm các điểm ra vào mở rộng để phù hợp với các tàu lớn hơn. Mặc dù tương đối nhỏ, các chuyên gia cho biết cơ sở này có thể chứa các tàu được trang bị hỏa tiễn hành trình, củng cố sự hiện diện quân sự của Nga ở Hắc Hải.
Ochamchire, cách lãnh thổ gần nhất do Ukraine kiểm soát hơn 700 km về phía đông nam, có thể cung cấp cho Mạc Tư Khoa một căn cứ hải quân vẫn nằm ngoài phạm vi tấn công tầm xa hiện tại của Ukraine.
Nga đã xâm lược Abkhazia sau cuộc chiến với Tbilisi năm 2008, ủng hộ các nhóm lãnh đạo ly khai địa phương. Khu vực này được quốc tế công nhận là lãnh thổ có chủ quyền của Georgia.
Tờ Wall Street Journal đưa tin rằng nếu Ukraine tấn công vào các tàu chiến của Nga ở đó, Georgia có thể thấy mình bị kéo vào cuộc chiến.
Ngoài rủi ro quân sự, căn cứ này còn đe dọa một tuyến đường thương mại quan trọng giữa Á Châu và Âu Châu. Trước cuộc xâm lược của Nga, hơn 85% hoạt động thương mại trên bộ giữa Trung Quốc và Âu Châu đi qua lãnh thổ Nga. Các lệnh trừng phạt đã làm gián đoạn tuyến đường đó, chuyển sự chú ý sang Hành lang Trung tâm, chạy qua Georgia.
Ngân hàng Thế giới ước tính hành lang này có thể giải quyết 11 triệu tấn hàng hóa mỗi năm vào năm 2030, tăng từ mức dưới 3 triệu tấn vào năm 2023.
[Kyiv Independent: Russia’s new naval base raises fears of Georgia’s involvement in Ukraine war, WSJ reports]
4. Cường độ tấn công của Nga giảm, tập trung vào khu vực Pokrovsk, nhóm giám sát báo cáo
Theo phân tích của nhóm giám sát DeepState công bố ngày 28 tháng Giêng, cường độ các hoạt động tấn công của Nga tại Ukraine đang giảm nhưng vẫn ở mức cao.
Lực lượng Nga đã tập trung 44% các cuộc tấn công vào khu vực Pokrovsk, một trung tâm hậu cần quan trọng cho quân đội Ukraine ở Tỉnh Donetsk.
Cường độ tấn công của Nga đạt đỉnh điểm vào nửa cuối tháng 12, sau đợt tấn công dữ dội bắt đầu vào cuối tháng 11.
Mặc dù tốc độ đã chậm lại phần nào kể từ năm mới, DeepState đã ghi nhận số vụ tấn công sau: 5.205 vụ vào tháng 11, 6.247 vụ vào tháng 12 và 4.304 vụ vào Tháng Giêng tính đến ngày 27 tháng Giêng.
Mặc dù chịu tổn thất nặng nề, quân đội Nga được cho là đã có thể phục hồi sức mạnh chiến đấu, cho phép họ duy trì các cuộc tấn công trên nhiều khu vực tiền tuyến.
Là một phần của nỗ lực này, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công gần Pokrovsk, điều động các nhóm nhỏ nhằm mục đích bao vây quân đội Ukraine, Viktor Trehubov, phát ngôn viên của nhóm lực lượng Khortytsia của Ukraine, cho biết vào ngày 27 tháng Giêng.
Theo bản đồ DeepState, ước tính tiến độ của Nga tại khu vực Pokrovsk ở Donetsk, Ukraine, tính đến ngày 29 Tháng Giêng năm 2025. Một biểu tượng màu trắng đánh dấu Pokrovsk. (DeepState/OpenStreetMaps)
Thị trấn Kurakhove cũng là mục tiêu. Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố vào ngày 6 Tháng Giêng rằng lực lượng của họ đã chiếm được hoàn toàn thị trấn này, mặc dù Ukraine chưa xác nhận điều này.
Lực lượng Nga cũng tuyên bố vào ngày 26 Tháng Giêng đã chiếm được Velyka Novosilka, một thị trấn có ý nghĩa chiến lược ở phía tây của Tỉnh Donetsk. Lữ đoàn cơ giới số 110 của Ukraine thừa nhận đã rút lui khỏi một số khu vực của thị trấn để tránh bị bao vây.
[Kyiv Independent: Russian assault intensity declines, focuses on Pokrovsk sector, monitoring group reports]
5. Đài truyền hình nhà nước Nga vạch ra kế hoạch ‘lừa’ Tổng thống Donald Trump
Một quan chức tuyên truyền của Điện Cẩm Linh cho biết Nga nên cố gắng buộc Ông Donald Trump đưa ra những quyết định có lợi cho Mạc Tư Khoa vì Hoa Kỳ là đối thủ.
Igor Korotchenko phát biểu với chương trình 60 Minutes rằng bất kỳ động thái nào của Mạc Tư Khoa nhằm xây dựng mối quan hệ với chính quyền mới của Hoa Kỳ đều phải ghi nhớ rằng mục tiêu của Washington là hủy diệt nước Nga.
Truyền hình nhà nước Nga không nhất thiết phản ánh suy nghĩ của Điện Cẩm Linh, nhưng bình luận của Korotchenko cho thấy sự thận trọng của các nhà bình luận rằng chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump có thể mở ra mối quan hệ ngoại giao tốt hơn giữa Mạc Tư Khoa và Washington so với mối quan hệ dưới thời Tổng thống Joe Biden.
Đoạn clip, được nhà báo và chuyên gia theo dõi nước Nga Julia Davis đăng lên mạng xã hội, cho thấy Korotchenko nói với kênh Russia 1 rằng bất kỳ đánh giá nào về chính quyền Hoa Kỳ cũng cần phải xem xét Tổng thống Donald Trump là một “kẻ săn mồi” và Washington sẽ luôn là đối phương của Mạc Tư Khoa.
Điều này có nghĩa là ngay cả khi có những động thái nhằm cải thiện quan hệ giữa Mạc Tư Khoa và Washington, mục tiêu hủy diệt nước Nga của Washington vẫn phải được ghi nhớ.
Korotchenko cho biết Tổng thống Donald Trump không đóng vai “cảnh sát xấu” như Tổng thống Biden nhưng ông vẫn là cảnh sát và những bình luận của ông về việc thâu tóm Greenland cho thấy mục tiêu của ông là bành trướng.
Ông kết luận rằng không phải mọi người trong quân đội Trung Quốc đều hiểu được những rủi ro khi Hoa Kỳ thực hiện một cuộc tấn công vào Trung Quốc, trong bối cảnh căng thẳng về số phận của Đài Loan.
Điều này có nghĩa là các kênh liên lạc giữa Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh nên xem xét việc hạn chế chính quyền Tổng thống Donald Trump và thúc đẩy Washington đưa ra các quyết định làm suy yếu Hoa Kỳ.
Ông nói thêm rằng Trung Quốc và Nga nên tiếp cận mối quan hệ với Hoa Kỳ dựa trên chủ nghĩa thực dụng và sự hoài nghi, trong đó quốc gia nào có kế hoạch tốt nhất sẽ chiến thắng thay vì quốc gia mắc sai lầm về mặt chiến lược.
Igor Korotchenko, tổng biên tập của National Defense: “Chúng ta nên có một kênh tham khảo ý kiến kín với Trung Quốc về... cách chúng ta hạn chế Hoa Kỳ đặt cờ đỏ đối với họ hoặc có thể thúc đẩy Hoa Kỳ đưa ra những quyết định cuối cùng sẽ làm suy yếu họ.
Người theo dõi Nga Julia Davis nhận định rằng: “Igor Korotchenko đã thúc giục Mạc Tư Khoa và Bắc Kinh cùng nhau lừa Hoa Kỳ đưa ra quyết định sai lầm.”
Hôm thứ sáu, Tổng thống Donald Trump cho biết chính quyền của ông đã có các cuộc thảo luận nghiêm chỉnh với Nga về cuộc chiến ở Ukraine và rằng ông và Vladimir Putin có thể sớm thực hiện hành động “đáng kể” để chấm dứt xung đột.
Ngày hôm trước, Putin ca ngợi Tổng thống Donald Trump là một nhà lãnh đạo thực dụng, tập trung vào lợi ích của Hoa Kỳ nhưng lại nghi ngờ tính hợp pháp của bất kỳ cuộc đàm phán nào có sự tham gia của tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
[Newsweek: Russian State TV Outlines Plan To 'Trick' Donald Trump]
6. Công ty máy bay điều khiển từ xa sử dụng Trí Tuệ Nhân Tạo hỗ trợ rà phá bom mìn tại các vùng đất nông nghiệp của Ukraine
Công ty Trí Tuệ Nhân Tạo Safe Pro Group đã ký một thỏa thuận nhiều năm với công ty nông nghiệp Nibulon của Ukraine để điều động máy bay điều khiển từ xa chạy bằng Trí Tuệ Nhân Tạo nhằm phát hiện mìn trên đất nông nghiệp, BusinessWire đưa tin.
Bộ Kinh tế Ukraine ước tính rằng hơn 139.300 km2 đất có khả năng bị ô nhiễm bởi thuốc nổ từ cuộc chiến đang diễn ra, trong khi nỗ lực rà phá dự kiến sẽ mất hơn một thập niên và tốn 35 tỷ đô la.
Quan hệ đối tác này sẽ sử dụng nền tảng SpotlightAI của Safe Pro, được lưu trữ trên Amazon Web Services, để khảo sát đất nông nghiệp bị ảnh hưởng hiệu quả hơn.
Việc bỏ hoang đất nông nghiệp do chiến tranh đã gây ra thiệt hại 2 tỷ đô la cho mùa màng.
Trí Tuệ Nhân Tạo của Safe Pro đã giải quyết hơn 931.000 hình ảnh máy bay điều khiển từ xa, xác định hơn 18.000 mảnh vỡ thuốc nổ trên diện tích 10.500 mẫu Anh, giúp tăng tốc đáng kể quá trình phát hiện bom mìn.
Nibulon, có trụ sở chính tại Mykolaiv, là công ty duy nhất trong lĩnh vực nông nghiệp của đất nước này được trang bị đội tàu và xưởng đóng tàu độc quyền.
Chuyên xuất khẩu các loại ngũ cốc như lúa mì, lúa mạch và ngô, Nibulon là một công ty lớn trong ngành.
Ukraine vẫn là quốc gia có nhiều mìn nhất thế giới.
[Kyiv Independent: AI-powered drone company to assist in demining Ukrainian farmlands]
7. Nga tấn công viện dưỡng lão ở Sudzha, vùng Kursk, Bộ Tổng tham mưu Ukraine đưa tin
Theo quân đội Ukraine, một cuộc không kích của Nga đã nhắm vào một viện dưỡng lão ở thành phố Sudzha do Ukraine xâm lược tại Kursk của Nga vào ngày 1 tháng 2. Tòa nhà này, vốn là nơi trú ẩn, chủ yếu là nơi ở của những người cao tuổi.
Gần 95 người được cho là bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.
“Vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, hàng chục cư dân địa phương đang ở bên trong tòa nhà chuẩn bị di tản”, Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết. “Người Nga biết rằng tòa nhà chủ yếu là nơi ở của dân thường - cư dân địa phương, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em. Mọi thứ có thể đang được thực hiện để giải cứu những người sống sót”.
Các quan chức vẫn chưa xác nhận thương vong, nhưng lực lượng cấp cứu đã bị gọi nhập ngũ đến hiện trường.
Vào ngày 11 tháng Giêng, lực lượng Nga đã thực hiện một cuộc không kích kép vào cùng một viện dưỡng lão ở Sudzha. Cuộc tấn công diễn ra vào tối ngày 11 tháng Giêng, khiến một người phụ nữ bị thương nặng ở cánh tay, người đã tử vong vào sáng ngày 12 tháng Giêng, phát ngôn nhân quân đội Ukraine Oleksii Dmytrashkivskyi cho biết.
Lực lượng Ukraine đã phát động một chiến dịch quy mô lớn ở Kursk vào đầu tháng 8, được cho là đã chiếm được tới 1.300 kilômét vuông, hay 500 dặm vuông, đất Nga. Kể từ đó, Nga đã điều động quân tiếp viện — bao gồm cả lính Bắc Hàn — trong khu vực và được cho là đã chiếm lại được khoảng một nửa lãnh thổ đã mất.
[Kyiv Independent: Russia strikes nursing home in Kursk region's Sudzha, Ukraine's General Staff reports]
8. Nguồn tin tình báo quân sự tuyên bố cả 4 nhà máy lọc dầu Lukoil của Nga bị nhiều máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công
Một nguồn tin tình báo quân sự, gọi tắt là HUR cho tờ Kyiv Independent biết rằng một nhà máy lọc dầu Lukoil ở tỉnh Nizhny Novgorod của Nga đã bị nhiều máy bay điều khiển từ xa của Ukraine tấn công vào sáng sớm ngày 29 tháng Giêng.
Theo nguồn tin của HUR, kho dầu Lukoil ở thành phố Kstovo đã bị bốn máy bay điều khiển từ xa tấn công, tất cả đều tấn công mục tiêu và gây ra “thiệt hại đáng kể”.
Họ nói thêm rằng nhà máy lọc dầu này “hỗ trợ các hoạt động của lực lượng xâm lược Nga” và “bị tấn công vào khoảng nửa đêm giờ địa phương”.
Nhà máy lọc dầu này nằm cách biên giới Ukraine khoảng 800 km.
Tờ Kyiv Independent không thể xác minh những tuyên bố này, nhưng qua đêm, các kênh Telegram địa phương đưa tin rằng máy bay điều khiển từ xa đã nhắm vào nhà máy lọc dầu Lukoil Nizhegorodnefteorgsintez, gây ra một vụ hỏa hoạn lớn.
Đoạn video lan truyền trực tuyến cho thấy ngọn lửa bùng phát tại cơ sở này, được các kênh giám sát địa phương xác định có khả năng là mục tiêu của cuộc tấn công.
Thống đốc Gleb Nikitin xác nhận rằng hệ thống phòng không đã bắn hạ nhiều máy bay điều khiển từ xa và các mảnh vỡ từ các máy bay điều khiển từ xa bị chặn đã rơi xuống khu công nghiệp. Không có thương vong nào được báo cáo.
Liên Hiệp Âu Châu đề xuất lệnh cấm theo từng giai đoạn đối với nhôm của Nga trong gói trừng phạt mới, Bloomberg đưa tin
[Kyiv Independent: '4 out of 4 '— Russian Lukoil oil refinery struck by multiple Ukrainian drones, military intelligence source claims]
9. Putin sẽ không kết thúc chiến tranh sớm nhưng đang hoạch định những bước tiến chậm rãi
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, các chỉ huy quân sự Nga đang lên kế hoạch cho các hoạt động có thể mất tới chín tháng mới có kết quả, cho thấy Vladimir Putin không có ý định sớm chấm dứt cuộc chiến mà ông đã phát động.
Đánh giá của nhóm nghiên cứu tại Washington, DC cho biết kế hoạch của Nga nhằm bao vây thành phố Kupiansk ở Kharkiv là một ví dụ về tư duy chiến lược dài hạn và báo hiệu rằng các chỉ huy tin rằng cuộc chiến sẽ kéo dài.
Đánh giá về một loạt các bước tiến chậm rãi và ổn định của Mạc Tư Khoa cho thấy Putin không vội chấm dứt chiến tranh, bất chấp sự cấp bách của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong việc nhanh chóng giải quyết cuộc xung đột.
ISW cho biết việc chiếm giữ thành phố Avdiivka của Donetsk vào tháng 2 năm 2024 có thể sẽ là bản thiết kế cho các cuộc bao vây trong tương lai của Nga ở các khu vực tiền tuyến khác, và sẽ được tiến hành chậm rãi.
ISW cho biết nỗ lực của Mạc Tư Khoa nhằm bao vây Vuhledar, nơi quân đội Ukraine rút lui vào tháng 10 năm 2024, đã cho phép Nga tiến xa hơn về phía tây.
Sau đó, Nga đã chặn các tuyến đường rút lui của Ukraine và có thể bao vây và chiếm giữ Velyka Novosilka vào tháng Giêng. Điều này cho thấy phương pháp của Nga bao gồm việc bao vây chậm rãi các thị trấn và thị trấn tiền tuyến.
Nhà phân tích quân sự Emil Kastehelmi nói với Newsweek rằng quân đội Nga sẽ khó có thể di chuyển nhanh chóng khỏi Velyka Novosilka do địa hình hạn chế như sông và cánh đồng trống, và không có nhiều khả năng đạt được mục tiêu theo hướng này.
Ông cũng cho biết trận chiến giành Toretsk, cách đó 90 dặm về phía đông bắc, diễn ra rất chậm khi Nga đã đạt được một số tiến triển gần đây, tiến đến biên giới của thị trấn, nhưng lực lượng Ukraine vẫn còn giữ được chỗ đứng ở quận Zabalka, phía tây nam.
ISW cho biết hôm thứ Sáu rằng mặc dù Nga đã thành công ở Vuhledar và Velyka Novosilka, nhưng việc bao vây rộng hơn xung quanh trung tâm Pokrovsk và thành phố Kupiansk của Kharkiv sẽ thử thách năng lực của Nga.
Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu này cho biết thêm rằng việc bao vây Kupyansk sẽ mất nhiều tháng và bộ chỉ huy quân đội Nga đang cam kết thực hiện các hoạt động dài hạn với giả định rằng Putin không có ý định chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong thời gian tới.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW: Bộ chỉ huy quân sự Nga đã cho thấy họ sẵn sàng cam kết thực hiện các hoạt động có thể mất từ sáu đến chín tháng để kết thúc.”
“Các chỉ huy Nga có thể đang hoạt động theo giả định hoặc hiểu biết trực tiếp rằng Putin không có ý định chấm dứt chiến tranh ở Ukraine trong tương lai gần.
Emil Kastehelmi, từ công ty phân tích OSINT Black Bird Group: “Trận chiến Toretsk diễn ra rất chậm. Nga đã đạt được một số tiến triển trong những tuần gần đây và đã tiếp cận được biên giới của thị trấn ở nhiều khu vực.
Đánh giá của ISW về kế hoạch của Nga về hoạt động tác chiến chậm trên chiến trường đòi hỏi phải lập kế hoạch đáng kể cho thấy mục tiêu chiến tranh của Putin là dài hạn và không cho thấy ông có ý định đồng ý đàm phán, bất kể chính quyền Tổng thống Donald Trump đã nói gì.
[Newsweek: Putin Will Not End War Soon With Slow Advances Planned: ISW]
10. Máy bay ném bom điều khiển từ xa mới của Ukraine bay 1.200 dặm với quả bom nặng 550 pound—và trở về căn cứ
Máy bay điều khiển từ xa mới nhất của Ukraine có thể bay 1.910 km, thả một quả bom nặng 550 pound và trở về căn cứ, khiến nó trở thành máy bay điều khiển từ xa tái sử dụng mạnh nhất trong cuộc chiến Nga-Ukraine.
Lực lượng hệ thống điều khiển từ xa của quân đội Ukraine đã xác nhận tin đồn phát triển vào thứ sáu. “Chúng tôi thấy rằng các hành động của Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa đang thu hút sự chú ý của cả phương tiện truyền thông trong nước và quốc tế”, chi nhánh này tuyên bố.
Bộ tư lệnh Lực lượng này “xác nhận việc sử dụng UAV tầm xa, có khả năng mang bom hàng không 250 kg và bay xa tới 2.000 km với khả năng quay trở lại. Đây là một sự phát triển độc đáo làm thay đổi luật chơi trên chiến trường”.
Không rõ Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa sử dụng khung máy bay nào làm cơ sở cho máy bay điều khiển từ xa đa năng bay xa, nhưng bằng chứng chụp ảnh ít ỏi chỉ ra đây là máy bay thể thao dân sự đã được cải tiến. Các trung đoàn máy bay điều khiển từ xa của Ukraine từ lâu đã sử dụng máy bay thể thao Aeroprakt A-22 chạy bằng cánh quạt được trang bị điều khiển từ xa và giá treo bom dưới bụng.
Nhưng A-22 chỉ từng được ghi lại trên video khi thực hiện nhiệm vụ một chiều, đâm vào mục tiêu như hỏa tiễn hành trình chậm. Máy bay điều khiển từ xa mới của Ukraine có thể thả bom và sau đó bay trở lại căn cứ, nghĩa là nó có thể thực hiện một vài hoặc nhiều nhiệm vụ cho đến khi nó bị mòn, rơi hoặc bị bắn hạ.
Bằng cách chế tạo máy bay điều khiển từ xa có tầm bay xa nhất có thể tái sử dụng, lực lượng máy bay điều khiển từ xa có thể tăng gấp bội số lượng và tốc độ các cuộc tấn công sâu mà họ tiến hành vào các mục tiêu bên trong nước Nga, gần đây bao gồm các căn cứ máy bay ném bom và các cơ sở dầu mỏ. Các cuộc tấn công đã làm tăng chi phí cho các phi vụ ném bom của Nga nhắm vào các thành phố của Ukraine và làm giảm sản lượng dầu ở một quốc gia hoàn toàn phụ thuộc vào xuất khẩu năng lượng để có doanh thu cho nhà nước.
Trong ba năm kể từ khi Nga mở rộng cuộc chiến với Ukraine, các kỹ sư của Kyiv đã phát triển một loạt máy bay điều khiển từ xa bay xa hơn đáng kinh ngạc. Các cuộc tấn công gần đây vào các mục tiêu của Nga cách tiền tuyến hơn 1.000 dặm có thể đã ám chỉ đến sự xuất hiện của máy bay điều khiển từ xa ném bom có thể tái sử dụng mà Lực lượng Hệ thống Điều khiển từ xa công bố vào thứ Sáu.
Kiểm soát một máy bay điều khiển từ xa giữa không trung, thường thông qua sự kết hợp giữa định vị GPS được thiết lập sẵn và điều khiển trực tiếp của con người qua radio vệ tinh, khá đơn giản. Tuy nhiên, hạ cánh máy bay điều khiển từ xa là một việc khó khăn. Các mô hình nhỏ hơn có thể tắt động cơ, bung dù và bay xuống đất. Các mô hình lớn hơn phải được đưa nhẹ nhàng vào đường băng.
Các lực lượng quân sự máy bay điều khiển từ xa hàng đầu thế giới đã phát triển các hệ thống hạ cánh tự động tinh vi. Không rõ người Ukraine có đầu tư thời gian và tiền bạc để lắp đặt các hệ thống này vào máy bay điều khiển từ xa tấn công tương đối rẻ tiền của họ không, có thể chỉ tốn vài trăm ngàn đô la một chiếc.
Giải pháp thay thế, đã được phi hành đoàn máy bay điều khiển từ xa Predator và Reaper của Không quân Hoa Kỳ thành thạo từ lâu, là để một phi công con người điều khiển một máy bay điều khiển từ xa đang bay đến trong vài phút cuối trước khi nó đến căn cứ của mình—và, nhìn qua camera hướng về phía trước của máy bay điều khiển từ xa, hướng dẫn máy bay hạ cánh. Giống như chơi trò mô phỏng bay.
[Forbes: Ukraine’s New Drone Bomber Flies 1,200 Miles With A 550-Pound Bomb—And Returns To Base]
11. Rubio ban hành lệnh miễn trừ vì nhân đạo cho lệnh đóng băng viện trợ nước ngoài của Tổng thống Donald Trump, tờ Washington Post đưa tin
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio đã rút lại lệnh đóng băng gần như toàn bộ viện trợ nước ngoài của Hoa Kỳ, ban hành lệnh miễn trừ cho “viện trợ nhân đạo cứu người”, tờ Washington Post, gọi tắt là WP đưa tin vào ngày 28 tháng Giêng, trích dẫn các bản ghi nhớ được gửi tới các tổ chức viện trợ.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào ngày nhậm chức của mình, đình chỉ các chương trình viện trợ nước ngoài trong 90 ngày để xem xét lại nhằm bảo đảm chúng phù hợp với “lợi ích của người Mỹ” và “các giá trị của người Mỹ”.
Tại Ukraine, các tổ chức bị ảnh hưởng cung cấp nhiều dịch vụ nhân đạo, bao gồm tư vấn, tổ chức các sự kiện văn hóa và cung cấp các dịch vụ cơ bản, thường là cho một số bộ phận dễ bị tổn thương nhất trong xã hội.
Trong bản ghi nhớ mà WP xem được, Rubio ban hành lệnh miễn trừ cho công việc mà ông định nghĩa là “thuốc cứu sống cốt lõi, dịch vụ y tế, thực phẩm, nơi ở và hỗ trợ sinh hoạt, cũng như thiết bị và chi phí hành chính hợp lý khi cần thiết để cung cấp hỗ trợ đó”.
Những dịch vụ không được miễn trừ bao gồm “phá thai, hội nghị kế hoạch hóa gia đình… phẫu thuật chuyển giới hoặc các hỗ trợ không cứu sống khác”.
Bản ghi nhớ nói thêm rằng: “Những người thực hiện các chương trình hỗ trợ nhân đạo cứu sinh hiện có nên tiếp tục hoặc tiếp tục công việc nếu họ đã dừng lại”.
WP đưa tin rằng nhiều chương trình được tài trợ bởi ngân sách viện trợ nước ngoài trị giá khoảng 60 tỷ đô la của Hoa Kỳ vẫn còn mơ hồ về việc liệu chúng có đủ điều kiện để được miễn trừ hay không.
Ở một diễn biến khác, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã ra lệnh báo cáo về các dự án do Hoa Kỳ tài trợ tại Ukraine ảnh hưởng đến việc đóng băng viện trợ nước ngoài, ông cho biết trong bài phát biểu buổi tối ngày 28 tháng Giêng.
“Tôi đã chỉ thị cho các quan chức chính phủ cung cấp báo cáo về các chương trình hỗ trợ của Mỹ hiện đang bị đình chỉ”, Zelenskiy nói.
Ông nói thêm: “Chúng tôi có thể cung cấp một phần nguồn tài trợ này thông qua tài chính nhà nước và chúng tôi sẽ thảo luận một số khoản với người Âu Châu và người Mỹ”, đồng thời cho biết các chương trình liên quan đến trẻ em, cựu chiến binh Ukraine và bảo vệ cơ sở hạ tầng sẽ được ưu tiên.
[Kyiv Independent: Rubio issues humanitarian waiver for Trump's foreign aid freeze, WP reports]