ĐỨC ÔNG GIUSE MAI ĐỨC VINH, MỤC VỤ

Thời Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh (1978-2017) Giáo Xứ Việt Nam Paris xuất bản 53 cuốn sách (xin xem bìa sau, mà sách Giáo Xứ xuất bản đều ghi danh sách các sách). Và phát hành 335 số báo (1984-2017) mang tên ‘Giáo Xứ Việt Nam’. Đức Ông đã thực hiện hai công tác mục vụ song song là phụng vụ và văn hóa. Ngay từ khi còn bên Việt nam (1969) cha Giuse Mai Đức Vinh đã có thích thú ‘‘Truyền Bá Tin Mừng bằng văn hóa’’. Nên đã thành lập nhóm ‘Hương Việt’ xuất bản bộ ‘Hạnh Các Thánh’, gồm 12 cuốn cho 12 tháng. Học ở Roma (1974-1978) và làm việc, sống ở Paris (1978-2020), Đức Ông Vinh có rất nhiều thuận lợi thâu góp tài liệu học hỏi và viết bài.

Chúng tôi xin trích lược lời Đức Ông Giuse Mai Đức Vinh (1935-2020) qua một số sách GXVN Paris xuất bản theo chủ trương thực tế của người mục tử. Điểm son và quan trọng là đặt tên cho tác phẩm đều qui về phát triển ‘văn hóa’ trong Tin Mừng.

Kỷ yếu kỷ niệm 50 năm thành lập GXVN Paris (1947-1997) Đ.Ô kết thúc Lời Mở đầu : Lễ 50 năm thành lập GX không phải để ‘đóng khung lịch sử Cộng Đoàn’, nhưng để ‘ôn cố tri tân’, để tiếp nối những trang sử mới cho cộng đoàn về mọi sinh hoạt thiêng liêng, văn hóa, xã hội, hội nhập truyền thống duy trì gia sản Tiền Nhân để lại và mở rộng tương lai cho thế hệ đang lên…(Lễ Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa, 1.1.1997) (Sách, tr.7)

Năm 2000, nhóm cộng tác văn hóa giáo sỹ giáo dân viết chung cuốn ‘Chân Phước Giáo Hoàng Gioan XXIII’. Đ.Ô ghi :
- Sinh hoạt Văn hóa của GX : Lớp tiếng Việt chiều thứ Bảy. Lớp Pháp Văn trong tuần. Thư viện tiếng Việt. Phát hành nguyệt san ‘Giáo Xứ Việt Nam’. Phát hành 6 tháng tờ ‘Mission Catholique Vietnamienne’. Mỗi năm phát hành Lịch Phụng Vụ Thánh Kinh. Phiên dịch tài liệu hoặc sách Giáo Lý, Phụng vụ, Kinh Thánh và tu đức.
- Xuất bản cuốn ‘Chân Phước Giáo Hoàng Gioan XXIII’. Vì Ngài có công khai mở Công Đồng Vatican II. Con người đơn thành, đơn sơ, tế nhị, sâu sắc, thu hút thích hợp nhiều tầng lớp xã hội. Linh đạo sáng chói.
- ĐGH đã thành lập Hàng Giáo Phẩm VN. 1960. Khi làm Sứ Thần Tòa Thánh tại Paris, có liên hệ thư từ tới GXVN Paris.

Nhóm chuyển ngữ bộ ‘Tân Lịch Sử Giáo Hội’ (xb. năm 2002, 7 cuốn, mỗi cuốn chia làm hai : A, B), riêng cuốn 6 và 7 chỉ 1 tập, với 4 mục đích :
- Đóng góp nhỏ vào việc cung ứng tài liệu học hỏi và nghiên cứu trong kho tàng Văn Hóa của Giáo Hội và Quê Nhà
- Cho tới nay, tại VN chưa có bộ LS GH Hoàn Vũ đầy đủ.
- Bộ Tân LS GH này đầy đủ, công phu, đứng đắn và kỹ thuật hiện nay về Giáo Hội
- Thể hiện tinh thần làm việc chung giữa linh mục, tu sỹ và giáo dân của GXVN Paris
(Lễ Các Thánh Tử Đạo VN, 24.11.2002) (Sách, Cuốn IA, tr. 15)

Năm 2004, thay mặt nhóm thực hiện cuốn ‘Văn Hóa và Đức Tin’, Đ.Ô ghi : Chủ yếu cuốn ‘Văn Hóa và Đức Tin’ là trình bày một số điểm trong ‘văn hóa tâm linh’ của dân tộc VN được coi như mảnh đất mầu mỡ mà hạt giống đức tin Công Giáo được gieo vào. Nói cách khác hạt giống Tin Mừng đã gặp được và hòa nhập vào nhiều điểm tâm linh cốt lõi của nền văn hóa VN. Hạt giống Tin Mừng hòa nhập không phải thay thế hay phá hủy, cũng không phải để tan biến và mất hút, nhưng để nêu bật những điểm tốt, đổi mới những điểm không thích hợp và thăng tiến toàn diện tâm thức tôn giáo của người VN tương quan với mọi vấn đề tôn giáo, gia đình, xã hội, quốc gia, cá nhân và cộng đồng, văn chương, lịch sử và kỹ thuật… (Lễ Thánh Giuse quan thày Giáo Hội, 19.3.2004) (Sách, tr. 16).

Kỷ niệm 60 năm thành lập Hội Liên Tu Sỹ VN tại Pháp (1946-2006), Đ.Ô với tư cách Liên Lạc Trưởng viết lời ngỏ trong cuốn ‘Tặng Cho Nhau’ với sự cộng tác của 46 người viết : Mừng 60 năm hiện hữu của Liên Tu Sỹ VN tại Pháp, chúng ta tất cả là những người có diễm phúc đang đi trong dòng thời gian của Hội LTS, đang góp phần vẽ nên lịch sử của Hội. Đó vừa là ân huệ phải cảm tạ, vừa là bổn phận phải chu toàn. (Lễ Thánh Giuse 19.3.2006) (Sách tr. 3)

Viết trong Lời Ngỏ cuốn ‘Văn Hóa Gia Đình’ xb 2006, Đ.Ô ghi 3 lý do ấn hành :
- Ghi lại những kinh nghiệm của 10 năm sinh hoạt gia đình trẻ
- Xác định sự bổ túc liên đới hỗ tương của văn hóa VN và văn hóa Kitô cho Văn Hóa VN
- Mạo muội góp phần vào hướng đi mục vụ gia đình cho cộng đoàn Công Giáo VN
(Lễ Phục Sinh 16.4.2006) (sách tr 5)

Trong Thư Ngỏ của hai tập 1 và 2 bộ sách ‘60 năm Giáo Xứ V iệt Nam’ (1947-2007), 1289 trang, cha Chính Xứ là Đ.Ô Mai Đức Vinh viết thiện chí của Ban Thực thực hiện :
-Vẽ lại những sự kiện vừa dồi dào, tỉ mỉ, vừa xác thực, linh động
- Vẽ lại trong tâm tình cảm tạ Thiên Chúa, ghi ơn các Tiền Nhân và hãnh diện về những nỗ lực chung huynh đệ vươn lên giữa mọi thăng trầm
- Vẽ lại ý chí nối tiếp và thăng tiến những việc nhờ ơn Chúa, các bậc tiền nhân đã tiếp tay nhau kiến thành (Lễ Thánh Giuse, 19.3.2009) (tập 1, tr.4)

Năm 2011, Ban Mục Vụ Gia Đình GX ấn hành cuốn ‘Điểm Nóng Gia Đình’. Đ.Ô và Ban Mục Vụ nêu lên Những Điểm Nóng Của Gia Đình như : Phái tính, Đồng Tính Luyến Ái, Ma túy, Nghiền Rượu, Bạo Lực vợ chồn, Phá Thai, Ly Dị Uy Quỵền cha mẹ, Bệnh tật, Quyền lợi con cái. Sống đạo trong gia đình. Là bận tâm lớn của những người trách nhiệm đạo đời phải lành mạnh hóa gia đình và xã hội. (Lễ Thánh Giuse, 19.3.2011) (Sách, tr. 8)

Kỷ Niệm 25 năm Phong Thánh (1988-2013) GXVN xuất bản bộ ‘Các Thánh Tử Đạo Thăng Hoa Văn Hóa Việt Nam’, ba tập, tái bản tập 1 và 2, Đ.Ô ghi trong lời giới thiệu : Với cuốn sách mang tên ‘Các Thánh Tử Đạo Thăng Hoa Văn Hóa Việt Nam’, chúng tôi vắn tắt nêu bật sự đóng góp của Công Giáo VN nói chung và đặc biệt của Các Thánh Tử Đạo VN vào việc giữ gìn, phong phú hóa và thăng hoa văn hóa VN. Cụ thể, văn hóa là lối sống. Cách diễn tả này giúp chúng ta nắm bắt dễ dàng nền văm minh VN vào thế kỷ XVI-XVII. (Lễ các Thánh Tử Đạo VN, 18.11.2012) (Sách, tr.7)

Năm 2000, Ban MV HN GX VN xuất bản cuốn ‘Đường Vào Tình Yêu’ là giảng khóa dành cho Lớp Chuẩn Bị Hôn Nhân. Đã tái bản 3 lần (2000. 2013 và 2020). Đ.Ô viết : Chuẩn bị cho người trẻ đi vào đời sống hôn nhân là quan trọng. Ngoài xuất bản sách này, hàng năm GX còn tổ chức vào Lễ Thánh Gia, kỷ niệm hôn phối cho Phụ Huynh từ 10 đến 60 năm hôn phối. (Lễ Đức Mẹ Lên Trời 15.8.2013) (Sách tr.1 và 3)

Năm 2014, Đ.Ô đề tựa cuốn ‘Triết Học Nhân Bản của Thánh Gioan Phaolô II, Biến Đổi Cục Diện Thế Giới’, về ý nghĩa xuất bản sách, như sau :
- ĐGH đã trình bày nhiều văn kiện về phạm vi gia đình
- Sách ra đời để chào mừng 30 năm thành lập HĐ MV của GXVN Paris (1983-2014)
- Kỷ niệm 30 năm tái bản báo GXVN (1984-2014)
(Lễ Thánh Giuse, 19.3.2014) (Sách, tr.11)

Đ.Ô giới thiệu cuốn ‘Tuyển tập Hoàng Anh Tài’, xb 2015 : Đặc biệt tác giả quan tâm đến nguồn phong phú của nền văn hóa bình dân VN, với cái nhìn rộng lớn về văn học quê hương. (Lễ Thánh Giuse 19.3.2014) (Sách, tr. 12)

Để trả lời câu hỏi ‘Phó Tế Vĩnh Viễn, Thầy Là Ai?, sách mang tên như câu hỏi, xb 2015, Đ.Ô viết : Để nhận ra làn gió mới Chúa Thánh Thần đang thổi trong Giáo Hội, mỗi ngày mỗi thổi mạnh làm tươi mát đồng lúa Giáo Hội đang trổ bông, và làm sai trái chín mọng của vườn nho Giáo Hội. (Lễ Thánh Giuse Thợ 2015) (Sách, tr. 12)

Năm 2014, GXVN Paris xuất bản cuốn : ‘Linh Đạo Hôn Phối theo Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II’, đề cao khía cạnh mới mẻ và căn bản từ Thánh Kinh mà ĐGH Gioan Phaolô II đã nghiền ngẫm từ lâu. ĐGH đã kêu gọi và cổ động ‘hôn nhân là ơn gọi nên thánh’ :
- Nhờ sức riêng của bí tích hôn phối
- Vợ chồng được thánh hiến để chu toàn bổn phận và phẩm giá.
- Nên thánh là ơn gọi của mọi người.
(Lễ Phục Sinh, 20.4.2014) (Sách ttr. 5-6)

Trong cuốn ‘Cây văn hóa VN trồng tại GX Paris’, xb 2004 và 2016, tác giả Trần Văn Cảnh ghi : ĐGH Gioan Phaolô II khuyến khích các tín hữu CG VN Paris dùng việc cử hành đại lễ kỷ niệm 50 năm thành lập GX của họ như khởi điểm một giai đoạn mới trong đời sống cộng đoàn GX mà thủy chung trung tín với văn hóa của họ hầu trở thành những nhân chứng phát huy tinh thần Phúc Âm giữa đồng bào và anh em của họ. (sách tr. 5)

Xuất bản bộ ‘Kinh Thánh và Gia Đình’, năm 2017, đã in 6 cuốn, khoảng 120 trang/ cuốn, Đ.Ô viết : Chúng ta vui mừng nhận ra rằng văn hóa VN cũng như trong giáo huấn của Kinh Thánh về gia đình mang nhiều giá trị trùng hợp. Mặc khải tình thương Thiên Chúa không chỉ gói gọn trong Thánh Kinh, nhưng đã được hỏa táng trong nền văn hóq. Những giá trị tương hợp này thật phổ biến trong nền văn hóa và thế hệ. Mặc dầu chưa chưa đi tới cội nguồn hay đã đi tới mà chưa sáng tỏ, văn hóa gia đình truyền thống VN, trên phạm vi tự nhiên và luân lý, có nhiều điểm đặc sắc, đáng được coi là mảnh đất màu cày bừa sẵn, để đón nhận giáo huấn Thánh Kinh mà tình yêu vợ chồng vươn tới tình yêu Thiên Chúa. (Lễ Hiện Xuống, 15.5.2016) (Thánh Kinh và Gia Đình. Lễ Hội trong Gia Đình. 2017, tr. 7)

Kết luận

Chưa viết hết về các sách của GX xuất bản. Để kết luận, xin gửi đến độc giả lời kêu gọi của Đ.Ô trong báo GXVN mới nhất, số 363, Septembre 2020, ttr 10 và 11, Đức Ông viết dưới đầu bài ‘Nhất Cử Đa Tiện: …tại GXVN có nhiều điều thuận lợi. Trong bộ sách Thánh Kinh và những cuốn ‘Văn Hóa và Đức Tin’, ‘Điểm Nóng Gia Đình’, ‘Khoa Học và Đức Tin’…đều có nhiều đề tài thích hợp cho việc trao đổi trong nhóm, phù hợp với hướng mục vụ hàng năm của Giáo Xứ hay Giáo Phận. Có thể khuyến khích các nhóm viên mua các sách có đề tài liên hệ, vừa để mỗi nhóm viên có sẵn một kho tàng đề tài học hỏi một khía cạnh về Kinh Thánh, vừa bảo trì tinh thần văn hóa quê hương, hưởng ứng sinh hoạt văn hóa Giáo Xứ

Tôi nhận thức rằng vẽ ra trước mắt mọi người một bối cảnh mà sinh hoạt nào cũng mang phẩm chất ‘nhất cử đa diện’.
Đa tiện là thế đó
Chọn đề tài tuy khó
Nhưng một khi biết chọn
Ích lợi rất là to
Ảnh hưởng ít ai ngờ.