Hôm qua, chúng tôi đã cho đăng bài tường thuật và nhận định của Tim Sullivan của hãng tin A.P. về một số thay đổi trong sinh hoạt Công Giáo Hoa Kỳ (xem https://vietcatholic.net/News/Html/289787.htm), hôm nay, xin phổ biến bài viết của một người 'trong đạo' nhận định về bài của A.P.
Sara Perla, trên tạp chí mạng Our Sunday Visitor, ngày 3 tháng 5 năm 2024, nhận định rằng đôi khi, lúc bạn là một phần của một nhóm văn hóa, điều thực sự quan trọng là phải bước ra khỏi nó hoặc được cho thấy nó trông như thế nào từ bên ngoài. Ở Hoa Kỳ, trở thành một người Công Giáo tham dự Thánh lễ là trở thành một phần của một nền tiểu văn hóa tôn giáo (xin vui lòng miễn cho tôi thảo luận về việc liệu Công Giáo có phải là văn hóa 'thực sự' hay không và do đó là tiểu văn hóa của nước Mỹ). Người Công Giáo Hoa Kỳ đã được dành cho cơ hội nhận ra mình từ một quan điểm khác - một quan điểm thế tục - trong tuần này với một bài báo trên Associated Press của Tim Sullivan.
Không thiếu những tranh luận về một số ngôn ngữ trong bài viết, đặc biệt là các thuật ngữ tự do, bảo thủ, truyền thống, cánh hữu và cánh tả, và cách chúng được áp dụng trong những hoàn cảnh cụ thể hoặc cho các nhóm cụ thể trong Giáo hội. Nhìn chung, tôi nghĩ rằng Sullivan đã làm rất tốt khi đưa ra một sự thay đổi thực sự đang diễn ra và đưa ra một bức tranh cân bằng về nó. Tôi nghĩ rằng ông đã giúp ích cho chúng ta vì ông đang kể câu chuyện về những gì đang xảy ra trong Giáo hội ở đất nước này theo cách mà chỉ một “người ngoài cuộc” mới có thể làm được.
Sullivan gộp nhiều người Công Giáo lại với nhau, những người sẽ bị sốc khi thấy mình cùng dự một bữa tiệc tối. Curtis Martin (người sáng lập FOCUS) và Matthew Walther (biên tập viên của The Lamp) sẽ không có gì để nói với nhau; Cha Mike Schmitz và Chad Ripperger có lẽ thân mật nhưng xa cách. Stephanie Gordon và tôi có thể sẽ cãi nhau. Nhưng khi gộp tất cả chúng ta lại với nhau, Sullivan đã giúp ích rất nhiều cho chúng ta. Ông đã nói với chúng ta: “Đối với tôi, các bạn trông y như nhau”. Và quả thực, khi nói đến những điều cơ bản - niềm tin rằng Chúa Giêsu Kitô là Thiên Chúa, rằng Người đã đến để cứu loài người khỏi tội lỗi và cái chết, và rằng Người đã làm điều này bằng cách chết và sống lại từ cõi chết và để lại cho chúng ta Chúa Thánh Thần của Người - Sullivan rất đúng. Chúng ta đều giống nhau. Trên thực tế, những niềm tin này khiến chúng ta khác biệt với nhiều người, nếu không muốn nói là hầu hết, những người hàng xóm Mỹ của chúng ta.
Các mô hình thay đổi trong Giáo Hội Công Giáo
Như bất cứ người trong cuộc nào cũng biết, có vô số cách để sống đức tin Công Giáo đến nỗi ngay cả trong một cộng đồng đi lễ Chúa Nhật và tin vào Kinh Tin Kính Ni-xê-a, bạn sẽ tìm thấy những bất đồng, tranh cãi và ý kiến, cùng ý kiến, ý kiến. Bất cứ khi nào một cuộc khảo sát mới được đưa ra cho thấy tỷ lệ phần trăm người Công Giáo tham dự Thánh lễ Chúa Nhật nhỏ đến mức nào so với tổng dân số được xác định là người Công Giáo, tôi ngạc nhiên về sự đa dạng của đám đông xuất hiện và tôi rất tiếc rằng chúng ta đã tiếc nhớ nhiều người lẽ ra phải ở bên chúng ta. Mất họ khiến chúng ta nghèo hơn.
Giáo Hội Công Giáo ở Mỹ đang chuyển đổi và đang chuyển đổi theo những cách mà không ai thấy trước được. Một số cách rất quan trọng vì chúng chỉ ra tương lai; một số mang tính bản thân và cảm xúc sâu sắc, đồng thời liên quan nhiều hơn đến quá khứ. Đây là những gì bài viết của Sullivan đưa ra mà tôi nghĩ là hữu ích. Là người Công Giáo, chúng ta tin rằng Chúa Thánh Thần hướng dẫn Giáo hội và chính các tín hữu thực hiện đức tin bằng một cách nào đó (sensus fidelium, cảm thức tín hữu). Chúng ta được yêu cầu lắng nghe hướng gió thổi và nhận biết liệu đó có phải là của Thiên Chúa hay không. Sullivan lưu ý rằng dường như ngày càng có nhiều người Công Giáo “truyền thống” tiếp quản các giáo xứ và họ “đi xưng tội thường xuyên và tuân thủ nghiêm ngặt các giáo huấn của Giáo hội”. Ông viết rằng Họ tin vào sự cứu rỗi, sự tha thứ và lòng cảm thương. Vâng, tất cả những điều đó nghe có vẻ khá tốt với tôi. Nếu cái giá cho sự thay đổi này là việc loại bỏ một số bài thánh ca được viết vào những năm 1970, thì đó có vẻ là một thỏa thuận tốt.
Tuy nhiên, đối với một số giáo dân lớn tuổi, điều đó có vẻ giống như đang thụt lùi. Tôi không nghĩ những người Công Giáo hậu Vatican II như chúng ta có thể hiểu được những thay đổi của thời đại đó và ý nghĩa của chúng đối với nhiều người, nhưng tôi nghĩ rằng chúng ta nên thực hành sự đồng cảm với những thành viên lớn tuổi của mình. Một số người có sự gắn bó với bài “On Eagle’s Wings” [trên cánh đại bàng]mà tôi không hiểu, nhưng điều đó không có nghĩa là tôi cần chế nhạo nó hoặc từ chối hiện diện trong Thánh lễ nơi nó được hát. Tương tự như vậy, thánh ca Gregorian bằng tiếng Latinh không “có tác dụng nhiều” đối với tôi, ngay cả khi tôi đánh giá cao lịch sử, giai điệu và tài năng cần có để hát hay. Có lẽ vấn đề lớn nhất trong Giáo hội ngày nay, được mô tả chính xác trong bài viết, là việc thay thế nhanh chóng cái này bằng cái kia thay vì một cách tiếp cận gia tăng từ từ hơn. Trên thực tế, chúng ta đã trải qua một sự thay đổi về âm nhạc tương tự tại giáo xứ của tôi trong năm nay, và lẽ ra nó có thể được xử lý tốt hơn nhiều.
Nhìn xa hơn những điều không cần thiết
Khi tôi hỏi một người bạn linh mục lớn tuổi tại sao bộ áo chùng dường như lại nhận được phản ứng mạnh mẽ như vậy từ đồng nghiệp của ngài, ngài nói: “Bởi vì có chấn thương liên quan đến bộ quần áo đó”. Những người đàn ông được đào tạo dưới sự hướng dẫn của những người hướng dẫn chủng viện cứng ngắc, khắc nghiệt hoặc tàn nhẫn - những người mặc áo chùng thâm - đương nhiên sẽ có phản ứng khi họ nhìn thấy các linh mục trẻ mặc chúng. Bản thân các linh mục trẻ có lẽ không có mối liên hệ như vậy và chỉ đơn giản nhìn thấy chúng như trang phục giáo sĩ truyền thống. Họ cho rằng những người phản ứng lại bộ trang phục chỉ đơn giản là những kẻ “libs” (cấp tiến). Có lẽ nếu có sự cởi mở và chia sẻ nhiều hơn giữa các thế hệ thì một số căng thẳng này sẽ được giải quyết.
Bài báo của AP mang đến cho người Công Giáo một cơ hội mà tôi hy vọng sẽ không bị lãng phí: cơ hội để đánh giá mức độ chúng ta tập chú vào những thứ không thiết yếu. Đối với những người bên ngoài Giáo hội, việc tôi đi lễ nhiều hơn một lần một tuần là điều khiến tôi khác biệt hơn nhiều so với việc tôi có đeo mạng che mặt hay không. Việc tôi đi xưng tội thường xuyên đã đủ kỳ lạ đối với thế giới mà không cần phải thảo luận về việc đi xưng tội qua màn ảnh hay gặp mặt trực tiếp. Tôi hy vọng rằng bài viết của Sullivan giúp chúng ta nhận ra rằng việc là người Công Giáo khiến chúng ta trở nên khác biệt và bất kể chúng ta rơi vào phạm vi nào được cho là phải và trái trong Giáo hội, tất cả chúng ta đều cùng nhau trên hành trình này. Nếu chúng ta có thể hát một câu trong bài “Trên đôi cánh đại bàng”, sau đó là một câu thánh ca, thay vì khăng khăng theo sở thích của mình, chúng ta có thể ở lại trong một đám rước và thờ phượng Thiên Chúa, Đấng đã tạo ra chúng ta.