1. Chiến đấu cơ Sukhoi SU-35 85 triệu của Nga bị rơi ở Crimea
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russian Fighter Jet Crashes in Crimea”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Các quan chức Nga và Ukraine cho biết một chiến đấu cơ của Nga đã bị rơi ngoài khơi bờ biển Crimea hôm thứ Năm. Khác biệt duy nhất trong tường trình của hai bên là tại sao nó rơi. Phía Ukraine cho rằng chiếc chiến đấu cơ Sukhoi SU-35 trị giá 85 triệu của Nga bị bắn rơi. Trong khi đó, phía Nga cho rằng vì trục trặc kỹ thuật.
Mikhail Razvozhayev, thống đốc thành phố cảng Sevastopol, đã xác nhận vụ tai nạn như trên. Ông nói rằng phi công của chiếc máy bay đã bị văng ra khỏi máy bay và không có vật thể dân sự nào bị hư hại trong vụ tai nạn. Thông tin chi tiết về vụ tai nạn vẫn chưa rõ ràng và nguyên nhân của nó vẫn chưa được biết.
“Anh ta đã được lực lượng cấp cứu từ Dịch vụ cấp cứu Sevastopol vớt ở khoảng cách hai trăm mét tính từ bờ biển. Tính mạng của anh ta không gặp nguy hiểm”, Razvozhayev cho biết. Ông suy đoán rằng chiếc máy bay bị rơi vì vì trục trặc kỹ thuật. Đó là một lập luận bị chính một số blogger quân sự Nga phản đối vì nói như thế làm mất uy tín của kỹ nghệ hàng không Nga.
Vụ tai nạn xảy ra trong bối cảnh chiến tranh giữa Nga và Ukraine đã lan sang Bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập từ Ukraine vào năm 2014. Ngày 23/3, Ukraine đã tấn công hai tàu đổ bộ lớn của Nga ở Crimea.
Putin phát động “chiến dịch quân sự đặc biệt” Ukraine vào tháng 2/2022, nhằm giành chiến thắng nhanh chóng trước quốc gia Đông Âu này. Nhưng nỗ lực phòng thủ mạnh mẽ hơn dự kiến của Ukraine đã ngăn cản lực lượng Nga đạt được tiến bộ đáng kể, đồng thời làm dấy lên hy vọng của Ukraine rằng cuộc xung đột có thể giúp Kyiv khôi phục quyền kiểm soát Crimea. Tuy nhiên, quân đội Ukraine đang phải đối mặt với những lo ngại rằng viện trợ quân sự của phương Tây, vốn rất quan trọng để củng cố các nỗ lực phòng thủ của đất nước, có thể chấm dứt.
Đài phát thanh Âu Châu Tự do Đài Liberty đưa tin chiếc máy bay bị rơi hôm thứ Năm là chiến đấu cơ Su-35 trị giá 85 triệu Mỹ Kim. Anton Gerashchenko, cố vấn của Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, đã viết trong một bài đăng trên X rằng các blog quân sự của Nga cho biết chiếc máy bay “có thể đã bị phòng không Nga bắn hạ”, nhưng những báo cáo này vẫn chưa được chính quyền Nga xác nhận.
Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng Thứ Sáu, 29 Tháng Ba, phát ngôn nhân Bộ Tư Lệnh Phía Nam Thiếu Tá Nataliya Humenyuk, cho biết chính Ukraine đã bắn hạ chiếc SU-35 này và gọi nó là chiếc thứ 14.
Tưởng cũng nên nhắc lại là không quân Nga đã tung ra một chiến dịch ném bom lượn KAB. Các vụ đánh bom KAB nguy hiểm này đã đẩy quân Ukraine ra khỏi Avdiivka và trong vài tuần sau đó cũng ra khỏi các thị trấn ngay phía tây Avdiivka. Rõ ràng có ý định leo thang các cuộc tấn công vào Bilohorivka, cách Avdiivka 55 dặm về phía bắc, người Nga cũng đang nhắm tới nhiều KAB hơn vào khu định cư đó.
Lực lượng không quân Ukraine đã nhanh chóng chống trả các máy bay ném bom lượn của Nga trong vài tuần sau khi Avdiivka thất thủ. Đáp lại, Ukraine đã kéo các hệ thống Patriot đến gần tiền tuyến hơn và đã bắn hạ 13 chiếc Sukhoi Su-34 và Sukhoi Su-35 của Nga trong 13 ngày. Đó là lý do Humenyuk gọi chiếc máy bay này là chiếc thứ 14.
Cuối tuần trước, Ukraine đã tiến hành một cuộc tấn công nhằm vào Sevastopol, quân đội Ukraine cho biết họ đã tấn công ba tàu đổ bộ lớn và một tàu trinh sát thuộc Hạm đội Hắc Hải của Nga. Razvozhayev cho biết lực lượng phòng không xung quanh thành phố đã bắn hạ ít nhất 10 hỏa tiễn Ukraine và một người thiệt mạng sau khi mảnh hỏa tiễn rơi trúng một ngôi nhà.
Thuyền trưởng Dmytro Pletenchuk, phát ngôn nhân của hải quân Ukraine, cho biết trên truyền hình Ukraine rằng các cuộc tấn công đã gây ra vấn đề liên lạc trên Bán đảo Crimea, bên cạnh việc tạo ra những thách thức mới trong việc cung cấp, bảo trì và sửa chữa tại căn cứ hải quân.
Báo Kyiv Post của Ukraine hôm thứ Năm đưa tin rằng Nga đã tăng cường quân đội ở Crimea trong những tuần gần đây trong bối cảnh có những lo ngại về khu vực. Hình ảnh vệ tinh từ tháng 10 năm ngoái cho thấy Hạm đội Hắc Hải đang chạy trốn từ Sevastopol đến thành phố cảng Novorossiysk ở Hắc Hải khi Ukraine nhắm vào các tàu của Mạc Tư Khoa.
2. Bộ Ngoại giao Nga nói rằng thật 'khó tin' Nhà nước Hồi giáo có thể tiến hành cuộc tấn công Mạc Tư Khoa
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cho biết trong cuộc họp báo hàng tuần rằng “cực kỳ khó tin” rằng Nhà nước Hồi giáo có đủ khả năng tiến hành cuộc tấn công vào phòng hòa nhạc ở Mạc Tư Khoa vào thứ Sáu tuần trước khiến ít nhất 140 người thiệt mạng.
Các quan chức Nga đã nhiều lần đặt ra nghi ngờ về khẳng định của tình báo phương Tây rằng IS chịu trách nhiệm về vụ tấn công, bất chấp tuyên bố nhận trách nhiệm của chính nhóm này. Thay vào đó, họ cho rằng Ukraine và các nước phương Tây bao gồm Mỹ và Anh đóng một vai trò trong đó mà không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào.
Ukraine đã bác bỏ cáo buộc của Nga liên quan đến vụ tấn công. Mỹ và Pháp cho biết họ có thông tin tình báo xác nhận IS đứng sau vụ tấn công.
Đáp lại tuyên bố của Zakharova, Ngoại trưởng Anh David Cameron đã gọi những tuyên bố của Nga về sự liên quan của Ukraine và phương Tây là “hoàn toàn vô nghĩa”.
Ông nhắc lại rằng, đầu tháng 3, đại sứ quán Anh và Mỹ tại Mạc Tư Khoa đã cảnh báo về một cuộc tấn công khủng bố tiềm tàng ở Mạc Tư Khoa và kêu gọi người dân tránh đám đông và chú ý đến môi trường xung quanh.
“Đại sứ quán đang theo dõi các báo cáo rằng những kẻ cực đoan sắp có kế hoạch tấn công vào các cuộc tụ tập lớn ở Mạc Tư Khoa, bao gồm cả các buổi hòa nhạc và công dân Hoa Kỳ được khuyến cáo nên tránh các cuộc tụ tập lớn”, cảnh báo an ninh ngày 7 tháng 3 nêu rõ.
Các buổi hòa nhạc được đề cập cụ thể như một mục tiêu tiềm năng trong cảnh báo an ninh của Mỹ.
Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ đã cung cấp thông tin tình báo cho Nga theo yêu cầu Trách nhiệm Cảnh báo - một yêu cầu của cộng đồng tình báo nhằm thông báo cho các nhóm người Mỹ và không phải người Mỹ về các mối đe dọa tiềm ẩn sắp xảy ra.
Putin nhận được thông tin tình báo vào ngày 7 tháng 3 - cùng ngày nghi phạm khủng bố Shamsuddin Fariddun được nhìn thấy trong một buổi biểu diễn tại phòng hòa nhạc.
Một nhiếp ảnh gia đang chụp ảnh du khách đã chụp được tên quái vật đến từ Tajikistan và sau đó đã nhận ra hắn trên TV.
Một ngày sau, có thông tin tiết lộ rằng đại sứ quán Mỹ và Anh đã đưa ra cảnh báo về một cuộc tấn công nhằm vào “các cuộc tụ tập lớn” ở Mạc Tư Khoa.
Các nhà phân tích tin rằng điều đó đã khiến bọn khủng bố trì hoãn kế hoạch của chúng.
Nhưng ba ngày trước cuộc tấn công vào buổi hòa nhạc ở vùng ngoại ô phía tây Krasnogorsk của Mạc Tư Khoa, hôm 19/3, Putin ngạo mạn đã nói về những lời cảnh báo như sau:
“Nó giống như hành vi tống tiền trắng trợn và có ý định đe dọa và gây bất ổn cho xã hội của chúng ta.”
3. Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba đã kêu gọi chuyển giao khẩn cấp các hệ thống phòng không sau khi các cuộc tấn công của Nga khiến 3 người thiệt mạng ở các khu vực khác nhau của đất nước.
“Điểm đặc biệt trong các cuộc tấn công hiện nay của Nga là việc sử dụng nhiều hỏa tiễn đạn đạo có thể tiếp cận mục tiêu ở tốc độ cực cao, khiến mọi người có rất ít thời gian để ẩn nấp và gây ra sức tàn phá đáng kể”, ông Kuleba nói trong một cuộc họp ngắn.
“Theo định nghĩa, hệ thống Patriot và các hệ thống tương tự khác mang tính phòng thủ. Chúng được thiết kế để bảo vệ mạng sống chứ không phải để lấy đi mạng sống con người”, ông nói.
Ukraine đã buộc phải ở thế phòng thủ trong vài tháng qua khi phải vật lộn với tình trạng thiếu đạn dược và trì hoãn gói viện trợ trị giá 60 tỷ Mỹ Kim từ Washington. Họ cũng đã buộc phải nhường đất cho Nga ở mặt trận phía đông, cảnh báo vào đầu tuần này về những trận chiến “khó khăn” xung quanh thành phố phía đông Chasiv Yar.
4. Chuyên gia về các chế độ độc tài cho biết Putin đang 'mất kiểm soát' ở Nga
Tờ Newsweek cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Putin Is 'Losing Control' in Russia: Dictator Expert”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Theo một nhà báo và tác giả người Anh viết về chế độ độc tài Đức Quốc xã, vụ tấn công khủng bố tại phòng hòa nhạc ở Mạc Tư Khoa đã phơi bày hình ảnh thật sự của Putin, người thường mô tả mình như “người bảo vệ vĩ đại” của đất nước ông, và cho thấy ông đang “mất kiểm soát” như thế nào.
Roger Boyes, người đã viết sách về cách Adolf Hitler vươn lên và duy trì quyền lực, đã bắt đầu một bài bình luận trên tờ The Times of London bằng cách hỏi liệu các nhà độc tài có giữ cho công dân của họ được an toàn hơn các nền dân chủ hay không.
Đồng tác giả của cuốn sách có nhan đề “Surviving Hitler: Corruption and Compromise in the Third Reich and Seduced by Hitler”, nghĩa là “Thoát được Hitler: Tham nhũng và thỏa hiệp trong Đế chế thứ ba và những người bị Hitler quyến rũ,” Boyes là phóng viên Đông Âu của tờ báo có trụ sở tại Warsaw, Ba Lan, nơi ông đưa tin về cuộc cách mạng Đoàn kết và việc áp đặt thiết quân luật.
Tác phẩm của ông đề cập đến Chiến tranh Lạnh, cho thấy rằng sự tồn tại chính trị của Putin được xây dựng dựa trên việc “bảo vệ tổ quốc nhiều hơn” so với nhà lãnh đạo cuối cùng của Liên Xô, Mikhail Gorbachev, cũng như “bàn tay vững chắc hơn” so với người tiền nhiệm của ông, Boris Yeltsin.
Bắt đầu ở Ukraine với cuộc xâm lược ngày 24 tháng 2 năm 2022, ông ghi nhận rằng bất chấp chiến tranh, “Các thị trấn ở Nga nhìn chung đã được che chắn khỏi sự tàn phá. Điều này khiến người ta xưng tụng Putin là Người bảo vệ vĩ đại.” Tuy nhiên, theo quan điểm của Boyes, hình ảnh này “không còn nữa”.
Điều này là do cuộc tấn công vào Tòa thị chính Crocus hôm thứ Sáu “ngay lập tức phơi bày sự thiếu chắc chắn trong tuyên bố của ông ta như một thanh kiếm và lá chắn của Nga, sự thiếu chuẩn bị của bộ máy an ninh đối với một mối đe dọa mới và độ tin cậy thấp trong luận điệu chiến tranh của chế độ.”
“Trình tự các sự kiện cho thấy Putin đang mất quyền kiểm soát câu chuyện như thế nào,” Boyes nói, đồng thời lưu ý đến cái chết của đối thủ nổi bật nhất của Putin, Alexei Navalny, vào ngày 16 tháng 2 và sau đó việc ông bác bỏ thông tin tình báo Mỹ ám chỉ một cuộc tấn công sắp xảy ra của Nhà nước Hồi giáo vào không gian công cộng đông đúc.
Boyes nói: “Một điều chắc chắn là những người Nga bình thường mười ngày trước đã tưởng tượng rằng họ sẽ bỏ phiếu cho một nhà lãnh đạo đáng tin cậy, giờ đây họ cảm thấy sợ hãi về tương lai”.
Cơ quan An ninh Liên bang Nga, FSB, cho biết họ đã bắt giữ 11 người, trong đó có 4 tay súng bị nghi ngờ được xác định là công dân Tajik, những người đã xuất hiện tại tòa án ở Mạc Tư Khoa hôm Chúa Nhật với cáo buộc khủng bố, có dấu hiệu bị tra tấn kinh hoàng như móc mắt và xẻo lỗ tai.
Các quan chức Nga khẳng định Ukraine và phương Tây có vai trò, điều mà Kyiv và Mỹ kịch liệt phủ nhận.
Nhưng Boyes nói rằng các nhà tuyên truyền của Putin đã “đi quá xa” khi cố gắng liên kết Kyiv với Nhà nước Hồi giáo và hiện đang “nói một cách mơ hồ về những bậc thầy bù nhìn phương Tây”.
“Đó là khi bạn biết một câu chuyện kể đã thất bại,” Boyes nói, đồng thời lưu ý một kịch bản có thể là Putin có thể sử dụng cuộc tấn công để xoay trục khỏi cuộc chiến ở Ukraine và đóng băng cuộc xung đột trong khi tập trung vào một cuộc chiến chống khủng bố tổng quát hơn.
Cuộc khủng hoảng cũng có thể có nghĩa là “Putin đã mất quyền kiểm soát, rằng ông ấy đã để cho những mâu thuẫn nội bộ trong cơ sở tình báo đang phình to vượt quá tầm kiểm soát”.
Theo hãng tin AP, các quan chức Nga cho biết số người chết trong vụ tấn công đã tăng lên 140 người hôm thứ Tư sau khi một nạn nhân khác chết trong bệnh viện.
ISIS-K, chi nhánh của Nhà nước Hồi giáo, đã nhận trách nhiệm về vụ tấn công và các kênh truyền thông xã hội có liên quan đến video của nhóm chiến binh về các tay súng thực hiện vụ giết người hàng loạt.
Nhưng giám đốc FSB Alexander Bortnikov cáo buộc các cơ quan gián điệp phương Tây có liên quan và lặp lại tuyên bố của Putin rằng các tay súng đang cố trốn sang Ukraine thì bị bắt.
Tuy nhiên, điều đó trái ngược với Tổng thống độc tài Alexander Lukashenko. Trong một diễn biến đang khiến người Nga bực mình, nhà độc tài Belarus Lukashenko cho biết các nghi phạm đang hướng tới Belarus chứ không phải là Ukraine vì họ lo ngại sự kiểm soát chặt chẽ của các lực lượng Nga và Ukraine.
Kevin Riehle, tác giả cuốn The Russian FSB: A Concise History of the Federal Security Service, nói với Newsweek rằng Mạc Tư Khoa bỏ qua những thông tin tình báo chống khủng bố quan trọng như vậy “là điềm xấu cho an ninh Nga trong tương lai.
Riehle, giảng viên nghiên cứu tình báo và an ninh tại Đại học Brunel ở Luân Đôn, cho biết: “Phản ứng của Putin là thể hiện sự cứng rắn, thể hiện rằng những kẻ thủ phạm sẽ bị trừng phạt”. “Nó cho phép ông ta tuyên bố rằng ông ta đứng về phía người dân Nga, mặc dù bản thân cuộc tấn công là kết quả của sự thất bại của FSB và của chính ông ta.”
Riehle tin rằng FSB có khả năng tạo ra một số “bằng chứng” về sự liên quan của Ukraine và phương Tây trong vụ tấn công.
Ông nói: “Điều đó có thể sẽ dẫn đến các cuộc tấn công bạo lực hơn nữa vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine”. “Nó cũng có thể dẫn đến các hành động quân sự khiêu khích chống lại các nước NATO mà không có sự leo thang toàn diện.”
5. Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí trong nước
Chính phủ Ukraine đã chi gần 1,4 tỷ Mỹ Kim vào năm 2024 để mua và phát triển vũ khí trong nước - gấp 20 lần so với trước cuộc xâm lược toàn diện của Nga. Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal đã cho biết như trên.
Và trong một sự thay đổi lớn, một phần lớn vũ khí hiện đang được mua từ các nhà máy tư nhân. Họ đang mọc lên khắp đất nước và nhanh chóng chiếm lĩnh một ngành công nghiệp vốn do các công ty nhà nước thống trị.
Một nhà máy súng cối tư nhân đi vào hoạt động ở miền Tây Ukraine năm ngoái đang sản xuất khoảng 20.000 quả đạn pháo mỗi tháng. Anatolli Kuzmin, chủ nhà máy 64 tuổi, người từng sản xuất thiết bị nông nghiệp và đã trốn khỏi nhà ở miền nam Ukraine sau khi Nga xâm lược vào năm 2022, cho biết: “Tôi cảm thấy rằng chúng tôi đang đưa đất nước của mình đến gần hơn với chiến thắng”.
Nhưng lĩnh vực quốc phòng của Ukraine đã bị hạn chế do thiếu tiền và nhân lực kể từ khi Nga xâm lược - và, theo các giám đốc điều hành và các tướng lĩnh, do chính phủ có quá nhiều quan liêu.
Taras Chmut, giám đốc Come Back Alive Foundation, một tổ chức đã huy động được hơn 260 triệu Mỹ Kim trong thập kỷ qua để trang bị cho quân đội Ukraine, cho biết: “Bạn cần một khẩu súng cối không phải trong ba năm mà là cần nó ngay bây giờ, tốt nhất là vào ngày hôm qua”.
6. Ukraine đã phát triển 15 loại máy bay không người lái tấn công tầm xa và đã triển khai chúng để chống lại ngành công nghiệp dầu mỏ của Nga
Ký giả David Axe của tờ Forbes có trụ sở ở New Jersey, Hoa Kỳ cho biết như trên trong tường trình nhan đề “Ukraine Has Developed 15 Kinds Of Long-Range Strike Drone—And Has Sortied Them Against Russia’s Oil Industry”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Lan Vy
Máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công một nhà máy lọc dầu ở khu vực Samara vào đêm thứ Bảy, gây ra những đám cháy bùng cháy dữ dội vào buổi sáng. Đây là vụ tấn công mới nhất và có phạm vi ảnh hưởng sâu rộng nhất trong chiến dịch leo thang các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào các cơ sở dầu mỏ của Nga.
Samara cách chiến tuyến ở miền đông Ukraine hơn 500 dặm hay hơn 800km.
Trong một năm tiến hành các cuộc đột kích nhắm vào hơn chục nhà máy lọc dầu và kho chứa ở miền Tây nước Nga, ban giám đốc tình báo Ukraine đã tạm thời giảm công suất lọc dầu của Nga khoảng 12%. Và điều đó có tác động dây chuyền đến giá xăng đối với người lái xe ở Nga.
Giá tăng vọt trong tháng này lên mức cao nhất trong sáu tháng. Trong nỗ lực bảo toàn nguồn cung trong nước khi mùa du lịch hè sắp đến, Mạc Tư Khoa đã khôi phục lệnh cấm xuất khẩu xăng dầu đã được dỡ bỏ vào tháng 9.
Kyiv đang trông cậy vào các cuộc tấn công vào dầu mỏ để siết chặt tài chính của Mạc Tư Khoa, làm phức tạp thêm vấn đề hậu cần quân sự và gieo rắc sự bất mãn trong người dân Nga. Nhưng đừng hy vọng chiến dịch dùng máy bay không người lái sẽ mang tính quyết định. Chuyên gia năng lượng Hennadii Rіabtsev nói với Pravda của Ukraine: “Đây là những cuộc tấn công tại chỗ”. “Chúng gây đau đớn và ảnh hưởng đến hậu cần, nhưng chúng không tác động đáng kể đến tổng khối lượng lọc dầu hàng năm.”
Có lẽ quan trọng hơn đối với lực lượng Ukraine, là các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái – bao gồm 15 loại máy bay không người lái tầm xa tự chế mà nhà phân tích hải quân HI Sutton đã xác định – có thể buộc Điện Cẩm Linh phải rút các hệ thống phòng không quý giá khỏi tiền tuyến và triển khai chúng xung quanh cơ sở hạ tầng dầu mỏ.
Dường như đang tuyệt vọng trong việc tăng cường khả năng phòng không của mình, Mạc Tư Khoa gần đây đã trì hoãn việc xuất khẩu hai tổ hợp hỏa tiễn đất đối không S-400 sang New Delhi từ năm 2024 đến năm 2026. Theo Bộ Quốc phòng Anh, kế hoạch triển khai các phương tiện phòng không Pantsir xung quanh các cơ sở năng lượng đã được tiến hành.
Khi tăng cường bảo vệ xung quanh các nhà máy lọc dầu, người Nga có thể chấp nhận ít sự bảo vệ hơn xung quanh các căn cứ không quân, bến cảng, trụ sở và các cơ sở quân sự khác - do đó khiến chúng trở thành mục tiêu dễ dàng hơn.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington, DC giải thích: “Các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine nhằm vào các mục tiêu ở Nga... có khả năng làm tăng áp lực lên các tài sản phòng không hiện có của Nga”.
Một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn quy mô lớn của Ukraine, nhằm vào nơi neo đậu của Hạm đội Hắc Hải của Nga ở Sevastopol, vùng Crimea bị tạm chiếm hôm Chúa Nhật, đã cho thấy những hậu quả có thể xảy ra khi Nga dàn trải và làm mỏng đi hệ thống phòng không tốt nhất của mình.
Cuộc tấn công hỏa tiễn đó, dường như liên quan đến hỏa tiễn hành trình Storm Shadow do Anh sản xuất và các hỏa tiễn SCALP-EG tương tự do Pháp sản xuất được phóng bởi máy bay ném bom Sukhoi Su-24 của lực lượng không quân Ukraine, có thể đã tấn công 4 con tàu bao gồm một tàu trinh sát, ba tàu đổ bộ lớp Ropucha của Hạm đội Hắc Hải, đẩy nhanh sự tuyệt chủng của đội tàu đổ bộ của hạm đội.
Đối với Điện Cẩm Linh, một sự lựa chọn có thể sắp xảy ra: bảo vệ các nhà máy lọc dầu hoặc bảo vệ các lực lượng tiền tuyến. Có thể không thể làm được cả hai. Tướng quân đội Mỹ đã nghỉ hưu Mark Hertling lưu ý: “Bạn không thể phòng thủ ở mọi nơi.”
7. Ngoại trưởng Ukraine thăm Ấn Độ hôm thứ Năm để thảo luận về “các vấn đề toàn cầu”.
Bộ Trưởng Ngoại Giao Ukraine Dmytro Kuleba sẽ gặp người đồng cấp S Jaishankar ở Delhi và cũng sẽ hội đàm với phó cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ. Bộ Ngoại giao Ấn Độ cho biết, Kuleba sẽ thảo luận về “sự hợp tác trong các vấn đề khu vực và toàn cầu cùng quan tâm”.
Ấn Độ đã tránh né việc lên án rõ ràng việc Nga xâm chiếm Ukraine, ngay cả khi nước này theo đuổi mối quan hệ an ninh chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ. Delhi và Mạc Tư Khoa có mối quan hệ từ thời Chiến tranh Lạnh và Nga cho đến nay vẫn là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho quốc gia đông dân nhất thế giới này.
Chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi đã phải đối mặt với những lời chỉ trích vì đã mua hàng trăm triệu thùng dầu thô của Nga kể từ khi xâm chiếm Ukraine, qua đó củng cố thêm sức mạnh chiến tranh của Tổng thống Vladimir Putin.
Ông Modi trong tháng này đã chúc mừng ông Putin tái đắc cử và nói rằng ông mong muốn thúc đẩy quan hệ “đặc biệt” giữa hai nước.
8. Báo cáo của Liên Hiệp Quốc cho biết Nga đã hành quyết tù binh Ukraine
Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Russia executed Ukrainian POWs, UN report says”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Theo báo cáo mà cơ quan giám sát nhân quyền Liên Hiệp Quốc nhận được, Nga có thể đã hành quyết hơn 30 tù nhân chiến tranh Ukraine mới bị bắt trong những tháng mùa đông. Cao ủy Liên Hiệp Quốc về nhân quyền Volker Türk cho biết như trên.
Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc “đã xác minh ba trong số những vụ việc này, trong đó quân nhân Nga đã hành quyết bảy quân nhân Ukraine ngay trong trận chiến,” báo cáo mới nhất của Liên Hiệp Quốc về tình hình nhân quyền ở Ukraine công bố hôm thứ Năm cho biết.
Từ tháng 12 đến tháng 2, khi lực lượng xâm lược Nga của Putin đang nhanh chóng tiến vào Avdiivka, vùng Donetsk và cố gắng chiếm lại Robotyne ở vùng Zaporizhzhia, hàng chục video hành quyết đã được đăng trên mạng xã hội.
Trong 8 trường hợp được báo cáo, các video cho thấy quân nhân Nga giết tù binh Ukraine đã hạ vũ khí hoặc sử dụng tù binh Ukraine bị bắt khác làm lá chắn sống.
Báo cáo cho biết: “Kể từ ngày 29 tháng 2 năm 2024, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc đã thu được thông tin chứng thực cho một trong những video”. “Trong video đó, có vẻ như một nhóm binh sĩ Nga có vũ trang đứng cách 15-20 mét phía sau ba quân nhân Ukraine đang quỳ gối và đặt tay sau đầu. Sau vài giây, khói xuất hiện từ vũ khí của binh sĩ Nga và các quân nhân Ukraine ngã xuống đất.”
Báo cáo cho biết: “Một trong những người lính có vũ trang sau đó tiếp cận các thi thể và bắn vào một trong những người lính nằm trên mặt đất”.
Trong mùa đông, Nga cũng thả 60 tù binh Ukraine. Một trong số họ xác nhận với Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc rằng vụ việc trong video xảy ra gần Robotyne vào tháng 12 năm 2023 và những quân nhân thiệt mạng đều thuộc đơn vị của anh ta.
Trong một vụ việc khác, ba tù binh Ukraine bị quân Nga bắt giữ đã bị hành quyết vào đầu Tháng Giêng năm 2024 tại Zaporizhzhia.
“Theo một nhân chứng, hai binh sĩ Ukraine đã bị hành quyết ngay tại chỗ sau khi đầu hàng. Các quân nhân Nga đã giết chết tù binh Ukraine thứ ba bị thương do mìn trong khi bị quân nhân Nga buộc phải tiến hành công việc rà phá bom mìn”, báo cáo nêu rõ.
Những tù binh được thả cũng nói với Liên Hiệp Quốc rằng lực lượng Nga đã tra tấn họ khi bị giam cầm.
“Trong một trường hợp, một tù binh Ukraine mô tả việc bị lực lượng vũ trang Nga bắt giữ vào tháng 11 năm 2023 tại vùng Zaporizhzhia và đưa đến nhà kho trong một gia cư riêng, nơi ba quân nhân Nga thẩm vấn và tra tấn anh ta để lấy thông tin có tính chất quân sự,” báo cáo cho biết. “Các thủ phạm đã đá vào mặt và thân anh ta với lực mạnh đến mức làm gãy xương sườn của anh ta, làm anh ta ngạt thở bằng một chiếc túi nhựa, đe dọa sẽ hành quyết anh ta và cắt tai anh ta trong khi ấn dao vào đó.”
Theo báo cáo, 39 trong số 60 tù binh chiến tranh cũng “tiết lộ rằng họ đã phải chịu bạo lực tình dục trong thời gian bị giam giữ, bao gồm cả âm mưu hãm hiếp, đe dọa hãm hiếp và thiến, đánh đập hoặc sốc điện vào bộ phận sinh dục và nhiều lần bị cưỡng bức khỏa thân, kể cả trong quá trình thẩm vấn và kiểm tra hình xăm.”
9. Kyrgyzstan cảnh báo công dân không nên đến Nga
Reuters đưa tin Bộ Ngoại giao Kyrgyzstan đã kêu gọi công dân quốc gia Trung Á này hoãn những chuyến đi không cần thiết tới Nga sau vụ tấn công khủng bố tại Tòa thị chính Crocus.
Vụ thảm sát đã làm gia tăng tình cảm chống người nhập cư hiện có ở Nga, đặc biệt là đối với những người lao động nhập cư từ các quốc gia có đa số người Hồi giáo ở Trung Á. Bốn nghi phạm của vụ tấn công được cho là đến từ Tajikistan, giáp biên giới Kyrgyzstan.
Một người đàn ông gốc Kyrgyzstan đã bị tòa án Nga tạm giam trước khi xét xử hôm thứ Ba với cáo buộc cung cấp chỗ ở cho 4 nghi phạm. Bốn người này và ba người khác gốc Tajik bị nghi ngờ đồng lõa cũng đang bị giam giữ trước khi xét xử.
Nhà nước Hồi giáo cho biết họ chịu trách nhiệm về vụ tấn công khiến 140 người thiệt mạng và 182 người bị thương. Tỉnh Khorasan của Nhà nước Hồi giáo, một chi nhánh khu vực của nhóm tập trung vào Afghanistan, Iran, Pakistan và Trung Á, được nhiều người tin là đứng sau vụ tấn công., nhưng cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng nào xác nhận điều này.
10. Nhà ngoại giao hàng đầu của Hung Gia Lợi nói quân đội phương Tây ở Ukraine có nguy cơ xảy ra 'chiến tranh thế giới'
Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Western troops in Ukraine risk ‘world war,’ Hungary’s top diplomat says”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Trả lời phỏng vấn truyền thông nhà nước Nga, Ngoại trưởng Hung Gia Lợi, hay còn gọi là Hungary, Péter Szijjártó cho biết việc gửi quân NATO tới Ukraine sẽ “thực sự nguy hiểm” và sẽ “đưa nguy cơ xảy ra chiến tranh thế giới đến gần hơn”.
Szijjártó, người đang có chuyến đi tới Nga để tham dự diễn đàn Atomexpo, nói với hãng thông tấn nhà nước Nga TASS trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư: “Nguy cơ đáng sợ về một cuộc chiến tranh thế giới thứ ba đang đến gần”. Vì vậy, chúng tôi sẽ luôn kêu gọi tất cả các đồng minh và đồng nghiệp kiềm chế mọi hành động hoặc tuyên bố có thể khiến nguy cơ xảy ra chiến tranh thế giới đến gần hơn”.
Budapest đã gắn bó chặt chẽ với Mạc Tư Khoa hơn bất kỳ thành viên nào khác của Liên minh Âu Châu và NATO, trong đó Hung Gia Lợi liên tục phản đối việc gửi thêm tiền và vũ khí cho Kyiv.
Nhận xét của Szijjártó được đưa ra sau khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tháng trước nói rằng không nên “loại trừ” lực lượng Lục Quân của phương Tây ở Ukraine. Những bình luận này đã gây ra sự hoảng loạn và là mục tiêu bị hầu hết các đồng minh NATO phản đối ngay lập tức - mặc dù ngày càng có nhiều các nhà lãnh đạo Âu Châu lên tiếng ủng hộ thông điệp của ông Macron.
Szijjártó - người đã nói rằng Hung Gia Lợi “không sẵn sàng gửi vũ khí hoặc binh lính đến Ukraine” - nói với TASS rằng “lời nói rất quan trọng”.
Ông nói: “Khi nói đến khả năng gửi quân tới Ukraine thay mặt cho một số quốc gia thành viên NATO, điều đó thực sự nguy hiểm vì chúng tôi không muốn đối mặt với một mối đe dọa”.
Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orbán vẫn duy trì liên lạc với Putin sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine hai năm trước - thậm chí còn chúc mừng Putin đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tháng trước, vốn bị hầu hết các nền dân chủ phương Tây coi là gian lận.
Szijjártó cho biết Hung Gia Lợi luôn mở các kênh liên lạc với Nga, đồng thời nói thêm rằng Putin và Orbán có thể “tổ chức đàm phán bất cứ lúc nào” nếu “có nhu cầu tương tác với nhau”.
11. Ukraine yêu cầu Liên Hiệp Âu Châu giao cho Ukraine 5 tỷ euro còn thiếu trong lợi nhuận từ tài sản của Nga
Tờ Politico có trụ sở ở Washington DC cho biết như trên trong bài tường trình nhan đề “Hand over ‘missing’ €5B in Russian asset profits, Ukraine tells EU”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Ukraine đang đòi thêm 5 tỷ euro từ số tiền thu được từ các tài sản bị phong tỏa của Nga mà Liên Hiệp Âu Châu đã quyết định giữ lại đối với quốc gia bị chiến tranh tàn phá này.
Euroclear, cơ quan nắm giữ phần lớn tài sản ngân hàng trung ương của Nga ở Âu Châu – bị bất động bởi các lệnh trừng phạt khi Mạc Tư Khoa xâm chiếm Ukraine hơn hai năm trước – đã được phép giữ lại lợi nhuận tích lũy từ việc đầu tư vào năm 2022 và 2023 thay vì sử dụng tiền mặt để hỗ trợ nỗ lực chiến tranh của Ukraine
Olena Halushka từ Trung tâm quốc tế vì chiến thắng Ukraine, một nhóm vận động hành lang ủng hộ Kyiv, cho biết khoản lợi nhuận 5 tỷ euro từ hai năm này “tương đương với một năm của chương trình IMF, vì vậy đó là rất nhiều tiền”.
Với việc Ukraine đang rất cần tiền mặt để mua đạn dược, trong tháng này Ủy ban Âu Châu cuối cùng đã đề xuất sử dụng 90% số tiền thu được từ tài sản bị phong tỏa của Nga ở Âu Châu để mua vũ khí cho Kyiv. Theo giám đốc điều hành Liên Hiệp Âu Châu, số tiền này trị giá từ 2,5 tỷ euro đến 3 tỷ euro mỗi năm.
Tuy nhiên, khối này đang hạn chế chỉ dùng các khoản thu tích lũy sau ngày 15 tháng 2 năm 2024, là ngày mà phần đầu tiên của luật được các thủ đô Liên Hiệp Âu Châu phê duyệt. Lợi nhuận tạo ra trước đó sẽ vẫn thuộc về Euroclear, cơ quan lưu ký chứng khoán có trụ sở tại Brussels.
Cơ quan thanh toán bù trừ hoạt động như người giám sát tài sản có tổng giá trị 37,6 ngàn tỷ euro tạo ra lợi nhuận. Trong số tiền này, 192 tỷ euro là tài sản nhà nước của Nga đã bị phong tỏa ngay sau khi chiến tranh bắt đầu vào tháng 2 năm 2022.
Theo Ủy ban, 5 tỷ euro được Euroclear giữ lại là khoản đệm cho phép thanh toán cho các vụ kiện đang diễn ra và có thể xảy ra ở Nga và các nơi khác.
Euroclear cho biết trong một văn bản trả lời cho POLITICO: “Thu nhập năm 2022-23 liên quan đến tài sản cố định của Nga được tách khỏi thu nhập 'hoạt động kinh doanh như bình thường'. “Chúng tôi không phân phối những khoản lợi nhuận này cho các cổ đông và giữ lại chúng cho đến khi có hướng dẫn thêm.”
Theo đề xuất của Liên Hiệp Âu Châu, số tiền này được dành riêng cho “các chi phí, rủi ro và tổn thất mà các kho lưu ký chứng khoán trung ương phải gánh chịu… do chiến tranh ở Ukraine”, theo đề xuất của Liên Hiệp Âu Châu, được POLITICO xem xét nhưng chưa được công bố.
Tính đến tháng 2, các thực thể của Nga đã đệ trình 94 vụ kiện ở Nga yêu cầu hoàn vốn cho Euroclear, công ty hoạt động theo luật của Bỉ, sau khi các khoản đầu tư và lợi nhuận của họ ở Âu Châu bị đóng băng, theo một quan chức Bỉ am hiểu về thủ tục tố tụng nói với điều kiện giấu tên vì tính nhạy cảm của vấn đề.
Ukraine không chấp nhận lập luận này và Bộ trưởng Tư pháp Denys Maliuska gọi đó là “một sai lầm” trong một phiên thảo luận ở Brussels tuần trước.
Maliuska cho biết khi trả lời câu hỏi của POLITICO: “Tôi chưa bao giờ nghe nói rằng 5 tỷ euro là khoản đệm cho Euroclear. “Đó là một số tiền quá lớn để làm đệm” cho bất kỳ vụ kiện tụng nào có thể xảy ra. Theo Giám đốc điều hành của công ty, Lieve Mostrey, các quan chức Ukraine cho biết số tiền này không phù hợp với thực tế là Euroclear chỉ bị lỗ thu nhập 34 triệu euro do hậu quả trực tiếp của chiến tranh.
Nhưng các chuyên gia pháp lý lưu ý rằng việc ghi lùi thời gian thu giữ lợi nhuận sẽ là một bãi mìn luật pháp - điều này giải thích tại sao đề xuất của Ủy ban không bao gồm số tiền thu được vào năm 2022 và 2023.
Maliuska, bản thân từng là luật sư, cho biết: “Có rất ít trường hợp mà các quy định được phép áp dụng hồi tố”.
Văn bản pháp lý bao gồm một số nhượng bộ khác dành cho Euroclear. Theo tài liệu, tổ chức tài chính có thể giữ vô thời hạn 3% số tiền thu được “để bảo đảm hiệu quả công việc của họ”.
Ngoài số tiền mặt trị giá 5 tỷ euro, Euroclear có thể khai thác mạng lưới an toàn trị giá 10% lợi nhuận được tạo ra sau ngày 15 tháng 2 năm 2024 như một biện pháp bảo vệ bổ sung. Tổ chức tài chính có thể yêu cầu Liên Hiệp Âu Châu bổ sung số tiền này như là phương sách cuối cùng.
Theo một quan chức Liên Hiệp Âu Châu, nếu rủi ro pháp lý không thành hiện thực vào năm 2027, Euroclear phải bàn giao cho Liên Hiệp Âu Châu mạng lưới an toàn 10% - nhưng không phải khoản lợi nhuận 5 tỷ euro được tạo ra vào năm 2022 và 2023.
Cuộc tranh luận này tách biệt khỏi áp lực ngày càng lớn từ Mỹ về việc tịch thu toàn bộ tài sản của Nga, điều này sẽ tạo ra một khoản tiền lớn hơn nhiều để gửi đến Ukraine. Liên Hiệp Âu Châu hiện đang hạn chế sử dụng số tiền thu được từ các khoản đầu tư của mình vì lo ngại rủi ro về mặt pháp lý và tài chính.