1. Tính toán mới nhất của Putin dành cho Hạm Đội Hắc Hải có thể chỉ là vô ích

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin's Latest Black Sea Ploy May Not Save Russia's Navy”, nghĩa là “Mưu đồ Hắc Hải mới nhất của Putin có thể không cứu được Hải quân Nga”.

Khi Nga chuẩn bị chuyển một số lực lượng của mình về phía đông Hắc Hải, việc di chuyển ra xa bờ biển Ukraine có thể không đủ để bảo vệ hạm đội Hắc Hải khỏi mối đe dọa tiềm tàng từ các chiến đấu cơ F-16 và F-18 mà Ukraine sắp nhận được.

Hình ảnh vệ tinh cho thấy Nga có thể đang chuẩn bị xây dựng một căn cứ hải quân mới ở Hắc Hải ở khu vực ly khai được coi là một phần của Georgia. Công việc xây dựng và nạo vét có thể được nhìn thấy trong các hình ảnh của cảng Ochamchire ở Abkhazia trên những bức ảnh do BBC thu được.

Lãnh đạo khu vực, Aslan Bzhania, nói với hãng tin Izvestia của Nga hồi đầu năm nay rằng Nga sẽ thành lập một căn cứ hải quân mới ở khu vực ly khai. Bzhania nói: “Tất cả đều nhằm mục đích tăng cường khả năng phòng thủ của cả Nga và Abkhazia”.

Các cơ sở mới ở Abkhazia cũng đặt ra câu hỏi về số phận của hạm đội Hắc Hải của Nga, đóng tại Crimea nhưng đã bị buộc phải di chuyển về phía đông do các cuộc tấn công thường xuyên của Ukraine vào bán đảo bị sáp nhập.

Tin tức về căn cứ mới ở Abkhazia làm dấy lên lo ngại Mạc Tư Khoa có thể mở rộng cuộc chiến ở Ukraine, kéo Georgia vào cuộc xung đột. Tbilisi đang hy vọng được gia nhập Liên minh Âu Châu, tổ chức đã hỗ trợ nỗ lực chống lại Điện Cẩm Linh của Kyiv.

Điện Cẩm Linh đã di dời một số tài sản từ Crimea đến căn cứ Novorossiysk ở vùng Krasnodar của Nga. Căn cứ hải quân tại Ochamchire sẽ đưa hạm đội của Nga cách xa bờ biển Ukraine hơn nhiều và ít bị tấn công hơn.

Phó đô đốc đã nghỉ hưu Robert Murrett, giáo sư thực hành về hành chính công và các vấn đề quốc tế tại Đại học Syracuse, cho biết điều này phản ánh “sự di chuyển liên tục về phía đông của hạm đội Hắc Hải của Nga”.

Ông nói với Newsweek: “Các lực lượng Ukraine đã tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công vào các tàu và cơ sở cảng của Nga ở vùng biển giáp Ukraine, ở Crimea và xa hơn nữa”. Ông lập luận rằng một số cuộc tấn công gây thiệt hại nhằm vào các căn cứ của hạm đội Hắc Hải của Nga trong những tháng gần đây đã “tạo động lực mạnh mẽ khiến Mạc Tư Khoa phải tìm kiếm một bến cảng an toàn hơn ở khu vực Abkhazia”.

Frederik Mertens, nhà phân tích chiến lược của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Hague, đồng ý rằng Ochamchire “cách xa Ukraine nhất có thể trong phạm vi Hắc Hải”.

Ông nói với Newsweek: “Việc rút lui chiến lược này đã trở thành điều không thể tránh khỏi đối với hạm đội Hắc Hải của Nga vừa là minh chứng cho các hoạt động hiện tại của Ukraine vừa là dấu hiệu rõ ràng về mối nguy hiểm do sự xuất hiện của chiến đấu cơ F-16 sắp xảy ra”.

Ukraine đã kiến nghị với các đồng minh phương Tây về máy bay phản lực F-16 thế hệ thứ tư trong nhiều tháng và đạt được những lời hứa về loại máy bay tiên tiến này giữa cuộc phản công mùa hè của Ukraine.

Mertens cho biết, mặc dù vẫn chưa rõ chính xác khi nào các máy bay phản lực sẽ đến đất nước bị chiến tranh tàn phá này, nhưng chúng sẽ là một bản nâng cấp đáng kể cho lực lượng không quân của Kyiv và gây ra “mối đe dọa nghiêm trọng hơn” đối với hạm đội hải quân Hắc Hải của Nga.

Mertens cho biết thêm Ukraine đã sử dụng các máy bay phản lực Su-24 cũ thời Liên Xô, được trang bị hỏa tiễn hành trình Storm Shadow do Anh cung cấp để đẩy Nga ra khỏi căn cứ chính ở Hắc Hải tại Sevastopol ở Crimea.

Vào giữa tháng 9, Ukraine đã sử dụng hỏa tiễn Storm Shadow để hạ gục một tàu ngầm Nga ở Sevastopol - cuộc tấn công đầu tiên và duy nhất vào một cuộc tấn công bằng tàu ngầm được cho là đã tiến hành thành công.

Mertens cho biết: “Mối đe dọa từ các chiến đấu cơ F-16 và F-18 sẽ nghiêm trọng hơn nhiều, vì những máy bay Mỹ này có giao diện phù hợp để tận dụng tối đa tiềm năng của vũ khí phương Tây”, bao gồm cả hỏa tiễn Harpoon.

Mertens cho biết, khi đối mặt với các máy bay Mỹ do Ukraine vận hành, Mạc Tư Khoa sẽ cần phải dựa vào lực lượng hàng không vũ trụ, được gọi là VKS, để bảo vệ hạm đội mặt nước của mình. Các tàu phòng không của Nga kém xa các tàu tương đương của Mỹ, đặt ra “thách thức thực sự” trước sức mạnh không quân ngày càng tăng của Ukraine ở Hắc Hải. Murrett lưu ý rằng Thổ Nhĩ Kỳ vẫn đang chặn quyền tiếp cận Hắc Hải và ngăn chặn thêm nhiều tàu chiến Nga di chuyển vào khu vực.

Nga thậm chí có thể mất quyền kiểm soát ở trung tâm Hắc Hải, mặc dù điều này không có nghĩa là Ukraine khi đó có thể kiểm soát khu vực này.

Mertens cho rằng việc rút lui về Ochamchire là “dấu hiệu cho thấy cuộc chiến trên biển không diễn ra theo kế hoạch của Putin”, nhưng xét cho cùng thì đây cũng là một bước đi thông minh của Nga. Từ căn cứ này, Mạc Tư Khoa có thể nạp lại hỏa tiễn hành trình Kalibr lên tàu của mình, điều này “có ý nghĩa quân sự vững chắc”, ông nói.

“Việc không thể sử dụng Sevastopol để thực hiện sứ mệnh này hiện đang cản trở chiến dịch hỏa tiễn chiến lược của Nga”.

Các chính trị gia Georgia đã tố cáo kế hoạch xây dựng căn cứ hải quân của Nga ở Ochamchire là “mối đe dọa trực tiếp” đối với Tbilisi và hy vọng gia nhập Liên minh Âu Châu của nước này.

Bộ Ngoại giao Tbilisi cho biết: “Những hành động như vậy thể hiện sự vi phạm trắng trợn chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Georgia”.

Nhưng việc chuẩn bị cho một căn cứ ở Abkhazia không gây nguy hiểm cho nguyện vọng trở thành thành viên Liên Hiệp Âu Châu của Georgia, vì khối này đã cấp tư cách ứng cử viên cho Georgia vào đầu tuần này.

Murrett cho biết, việc xây dựng một căn cứ hải quân lâu dài tại Ochamchire sẽ thúc đẩy yêu sách của Nga đối với Abkhazhia. Ông nói thêm: “Nó cũng có thể làm tăng nguy cơ lôi kéo Tbilisi vào các cuộc giao tranh của hải quân ở Hắc Hải”.

Các chuyên gia vẫn cho rằng khó có khả năng Georgia sẽ bị kéo vào cuộc chiến mệt mỏi, hiện đã tiến gần đến mốc hai năm.

Mặc dù khó có thể xảy ra vào thời điểm này, nhưng sự tham gia như vậy trong tương lai có thể tạo ra một cái cớ sai lầm cho các hoạt động quân sự bổ sung của Nga chống lại Georgia. Mertens nói: “Rất có thể Georgia sẽ làm tất cả những gì có thể để tránh bị lôi kéo vào cuộc xung đột này”.

Mertens cho biết đây vẫn là tin xấu đối với cả Georgia và các nước phương Tây. “Về lâu dài, điều này sẽ làm phức tạp thêm tình hình vốn đã rất phức tạp.”

2. Reuters dẫn nguồn tin Bộ Quốc phòng Nga cho biết lực lượng hỏa tiễn Nga đã nạp một hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa Yars mới vào một hầm chứa tại căn cứ Kozelsk ở phía tây nam Mạc Tư Khoa.

Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết: “Tại khu phức hợp Kozelsky, Lực lượng Hỏa tiễn Chiến lược đã nạp một hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa Yars vào bệ phóng”

Nga đã công bố đoạn clip ghi lại cảnh hỏa tiễn khổng lồ được vận chuyển đến hầm chứa và nạp đạn vào trục. Video được đi kèm với nhạc rock dồn dập.

Nga có kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, theo sau là Mỹ. Nga có khoảng 5.889 đầu đạn hạt nhân trong khi Mỹ có khoảng 5.244, theo Liên đoàn các nhà khoa học Mỹ. Trong số đó, Nga và Mỹ mỗi nước có khoảng 1.670 đầu đạn hạt nhân chiến lược được triển khai.

3. Dân biểu Nga thề rằng cuộc chiến của Putin sẽ tiến xa hơn Ukraine

Sau gần 2 năm chiến tranh mà không đi đến đâu, với những tổn thất nghiêm trọng, đã có một thời gian không khí trong xã hội Nga trở nên trầm lắng, âu lo. Tuy nhiên, trong vài tuần trở lại đây có thể là vì những thủ đoạn tranh cử của Putin, có thể vì viện trợ dành cho Ukraine bị chặn lại ở Hoa Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu, không khí trong xã hội Nga lại bừng bừng khí thế hiếu chiến trở lại.

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russian Lawmaker Vows Putin's War Will Go 'Further' Than Ukraine”, nghĩa là “Nhà lập pháp Nga thề rằng cuộc chiến của Putin sẽ tiến xa hơn Ukraine.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Nhà lập pháp Nga Andrey Gurulyov mới đây phát biểu trên truyền hình nhà nước rằng cuộc chiến của Putin sẽ tiến “xa hơn” Ukraine.

Đã gần hai năm kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Khi quốc gia Đông Âu này tiếp tục chiến đấu chống lại sự xâm lược của Nga, sự hỗ trợ từ Hoa Kỳ, quốc gia đã viện trợ lớn thứ hai cho Ukraine, sau Liên Hiệp Âu Châu đang bị thu hẹp.

Gurulyov, thành viên Duma quốc gia Nga và là cựu chỉ huy quân đội, đã nói với người dẫn chương trình truyền hình Nga trong một tập của chương trình Buổi tối với Vladimir Solovyov rằng Nga sẽ không chỉ giành chiến thắng trong cuộc chiến chống Ukraine mà còn tiếp tục vượt ra ngoài cuộc chiến đó.

Bình luận của Gurulyov đã được Russian Media Monitor dịch và đăng lên X, trước đây là Twitter, vào hôm Chúa Nhật bởi Julia Davis, người sáng lập nhóm giám sát.

“Hôm nay Tổng thống nói chuyện gì vậy? Rằng chúng ta có một tương lai,” Gurulyov nói, khi đề cập đến cuộc họp báo thường niên của Putin được tổ chức tại Mạc Tư Khoa hôm thứ Năm.

Ông nói tiếp: “Nếu bạn xem xét nó theo nghĩa toàn cầu, thì đó là tương lai của đất nước chúng ta và cá nhân chúng ta, và đặc biệt là con cháu chúng ta. Hôm nay mọi người đều nghe thấy điều này. Vì vậy, chúng ta có tương lai. Chúng ta nhìn về phía trước với sự lạc quan. Dù thế nào đi nữa, chúng ta sẽ thắng, không còn lựa chọn nào khác. Chúng tôi sẽ tự tin đến đó và tiến xa hơn”.

Những lo ngại về việc Nga mở rộng chiến tranh ra ngoài biên giới Ukraine đã là mối lo ngại kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột.

Tổng thống Joe Biden đã cảnh báo trong một bài phát biểu rằng “nếu Putin chiếm Ukraine, ông ấy sẽ không dừng lại ở đó” và nói rằng nếu Mạc Tư Khoa truy đuổi một đồng minh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương, gọi tắt là NATO, Mỹ sẽ phải “bảo vệ từng tấc đất” lãnh thổ của NATO.

Tuy nhiên, Putin cho biết những bình luận của Tổng thống Biden là “hoàn toàn vô nghĩa” trong một cuộc phỏng vấn được công bố hôm Chúa Nhật với truyền thông nhà nước Nga.

“Sẽ có hòa bình khi chúng ta đạt được mục tiêu của mình. Hãy quay lại những mục tiêu này: chúng không hề thay đổi. Tôi sẽ nhắc các bạn về những gì chúng ta đã nói khi đó: phi Quốc Xã hóa Ukraine, phi quân sự hóa, tình trạng trung lập của nước này”, ông Putin nói và nói thêm rằng nếu Ukraine không đạt được thỏa thuận về phi quân sự hóa thì Mạc Tư Khoa sẽ “giải quyết bằng vũ lực.”

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy nói rằng các cuộc đàm phán với Mạc Tư Khoa không thể được thảo luận cho đến khi toàn bộ lãnh thổ bị Nga tạm chiếm được trả lại cho Kyiv kiểm soát. Các nhà lãnh đạo Ukraine cũng nhiều lần phủ nhận cáo buộc của ông Putin rằng đất nước này được điều hành bởi chế độ Đức Quốc xã.

Ngay sau khi phát động cuộc xâm lược, Nga đã đề nghị chấm dứt giao tranh ở Ukraine nếu Kyiv đồng ý từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO, theo các quan chức Kyiv quen thuộc với các cuộc đàm phán. Nhà lãnh đạo Nga trước đây đã đổ lỗi cho sự hỗ trợ của phương Tây dành cho quân đội Ukraine khiến chiến tranh leo thang.

Zelenskiy đã gặp các nhà lập pháp Hoa Kỳ tại Washington, DC, vào đầu tuần này để thúc đẩy thêm viện trợ vì ông nói rằng điều đó là cần thiết trong cuộc chiến đang diễn ra của Ukraine chống lại Nga.

Quốc hội hiện đang bế tắc trong vấn đề tài trợ cho Ukraine. Tổng thống Biden đã thúc giục Quốc hội thông qua gói viện trợ cho đất nước bị chiến tranh tàn phá, nhưng Quốc hội vẫn từ chối nghĩ đến việc tài trợ cho Ukraine cho đến khi chính sách nhập cư ở biên giới Mỹ-Mễ Tây Cơ được tăng cường.

4. New York Times cáo buộc Putin ăn cướp các công ty phương Tây và chia cho các đồng minh của ông ta

Khi Mạc Tư Khoa phát động cuộc xâm lược quy mô lớn vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022, các cường quốc phương Tây đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc và các công ty phương Tây bắt đầu rút khỏi Nga.

Trên khắp nước Nga, Krispy Kreme đã trở thành Krunchy Dream, Starbucks giờ là Stars Coffee, McDonald's biến thành Vkusno i tochka – các công ty phương Tây được tái sử dụng cho người tiêu dùng Nga.

Nhưng sự rút lui ồ ạt này của các doanh nghiệp phương Tây đã tạo cơ hội cho Nga đột kích tài sản của họ, chặn các lối thoát và đặt ra các điều khoản rút lui để biến “tẩy chay thành vận may”, theo một cuộc điều tra được New York Times công bố hôm Chúa Nhật.

Kết quả là đã xảy ra “những vụ chuyển giao tài sản lớn nhất ở Nga kể từ khi Liên Xô sụp đổ”, trong đó Putin ăn cướp các công ty phương Tây và chia cho các đồng minh của ông ta.

Putin đã biến sự ra đi của các công ty lớn của phương Tây thành một vận may bất ngờ cho giới tinh hoa trung thành của Nga và chính nhà nước. Ông ta đã buộc các công ty phương Tây phải bán với giá rất hời. Ông đã giới hạn số người mua được Mạc Tư Khoa chỉ định để không có sự cạnh tranh và như thế có thể ép giá tối đa. Thậm chí, trong nhiều trường hợp, ông ta đã chiếm đoạt hoàn toàn các công ty.

Một cuộc điều tra của tờ New York Times đã tìm ra cách Putin biến một điều bất hạnh có thể xảy ra thành một kế hoạch làm giàu. Theo phân tích báo cáo tài chính của Times, các công ty phương Tây tuyên bố rời đi đã tuyên bố thua lỗ hơn 103 tỷ Mỹ Kim kể từ khi bắt đầu chiến tranh.

Ông cũng khiến những lối thoát này phải chịu mức thuế ngày càng tăng, tạo ra ít nhất 1,25 tỷ Mỹ Kim trong năm qua cho ngân sách chiến tranh của Nga.

Không có thỏa thuận riêng tư nào là an toàn. Ví dụ, công ty bia Heineken của Hà Lan đã tìm được người mua vào mùa xuân này và định giá. Nhưng chính phủ Nga đã đơn phương từ chối thỏa thuận này, những người nắm rõ cuộc đàm phán cho biết, và giao cổ phần của công ty ở Nga vào tay một gã khổng lồ về đóng gói bình xịt, là người đã kết hôn với một cựu thượng nghị sĩ Nga.

Nhìn chung, Putin đã giám sát một trong những vụ chuyển giao tài sản lớn nhất ở Nga kể từ khi Liên Xô sụp đổ. Một loạt các ngành công nghiệp – thang máy, lốp xe, sơn công nghiệp và nhiều ngành khác – hiện đang nằm trong tay các công ty Nga được điều hành bởi các đồng minh của Putin.

5. Putin thề sẽ làm cho Nga 'tự cung tự cấp'

Vladimir Putin, tuyên bố sẽ biến Nga thành một cường quốc “có chủ quyền, tự cung tự cấp” trước phương Tây, trong một bài phát biểu tranh cử trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 3.

“Chúng ta phải nhớ, không bao giờ quên và nói với con cái mình: Nga sẽ là một quốc gia có chủ quyền, tự chủ hoặc sẽ không tồn tại, Putin nói, trong một đại hội của đảng cầm quyền.

“Nga không thể - giống như một số quốc gia - từ bỏ chủ quyền của mình chỉ vì một ít xúc xích và trở thành vệ tinh của ai đó”, Putin nói, đồng thời cáo buộc phương Tây đã cố gắng “gieo rắc rắc rối nội bộ” ở Nga nhưng không thành công.

Putin đã nắm quyền, vừa là thủ tướng vừa là tổng thống, trong hơn hai thập kỷ. Chiến thắng của ông vào tháng 3 được coi là chuyện đương nhiên.

6. Nga không quan tâm đến việc gia hạn thỏa thuận ngũ cốc ở Hắc Hải, hãng thông tấn nhà nước đưa tin

Hãng thông tấn nhà nước RIA dẫn lời Bộ trưởng Nông nghiệp Dmitry Patrushev cho biết Mạc Tư Khoa không quan tâm đến việc gia hạn thỏa thuận ngũ cốc ở Hắc Hải.

Thỏa thuận này vốn là một cuộc đảo chính ngoại giao khi được Thổ Nhĩ Kỳ đàm phán vào tháng 7 năm 2022, đã sụp đổ sau khi Nga rút lui vào tháng 7.

Thỏa thuận này cho phép xuất khẩu thực phẩm và phân bón thương mại (bao gồm cả amoniac) từ ba cảng quan trọng của Ukraine ở Hắc Hải – Odesa, Chornomorsk và Pivdennyi – và dẫn tới 33 triệu tấn ngũ cốc rời các cảng của Ukraine trong 1 năm tính đến tháng 7 vừa qua.

RIA dẫn lời Patrushev cho biết: “Khối lượng xuất khẩu ngũ cốc của chúng tôi, tính đến việc kết thúc thỏa thuận ngũ cốc, không hề giảm mà thậm chí còn tăng nhẹ”.

Ai Cập và các nước khác đã kêu gọi Vladimir Putin khôi phục thỏa thuận ngũ cốc vào tháng 7, nhưng Putin hồi tháng 9 cho biết Mạc Tư Khoa sẽ chỉ tham gia lại nếu phương Tây hoàn thành một bản ghi nhớ riêng đã đồng ý với Liên Hiệp Quốc nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Nga.

Theo bản giao ước với Liên Hiệp Quốc được công bố trước đó, Nga đòi phải loại bỏ mọi trở ngại đối với các ngân hàng Nga, các tổ chức tài chính hỗ trợ cung cấp thực phẩm và phân bón. Điều này bao gồm kết nối ngay lập tức của họ với hệ thống thanh toán ngân hàng quốc tế SWIFT.

Vấn đề là tất cả các ngân hàng Nga, mọi ngân hàng đều có thể cho rằng mình “hỗ trợ cung cấp thực phẩm và phân bón”. Thành ra, yêu cầu của Nga về thực chất là loại bỏ mọi trở ngại đối với mọi ngân hàng và phải kết nối mọi ngân hàng Nga với hệ thống thanh toán ngân hàng quốc tế SWIFT. Nếu như thế, Nga sẽ có đủ tài chính để tiếp tục cuộc chiến ở Ukraine và tất cả các lệnh trừng phạt liên quan đến tài chính của Nga đều trở thành vô nghĩa. Liên Hiệp Quốc đề nghị Nga thành lập một ngân hàng con, một ngân hàng duy nhất chịu trách nhiệm hỗ trợ cung cấp thực phẩm và phân bón. Nga đã bác bỏ điều này.

7. Bắc Hàn ngày càng hung hăng, vừa phóng một hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn ra biển

Quân đội Nam Hàn cho biết Bắc Hàn đã phóng một hỏa tiễn đạn đạo tầm ngắn ra biển hôm Chúa Nhật, trong bối cảnh Bình Nhưỡng gọi Mỹ và Nam Hàn là “côn đồ” đang thực hiện “các cuộc diễn tập quân sự liều lĩnh” trong khu vực.

Bộ Quốc phòng Bắc Hàn cho biết việc tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân USS Missouri của Mỹ xuất hiện ngoài khơi Nam Hàn là hành động mới nhất chứng tỏ Washington đang dự tính chiến tranh hạt nhân, Reuters đưa tin, dẫn hãng thông tấn nhà nước KCNA.

Nga, quốc gia có chung đường biên giới dài 10,5 dặm (17km) với Bắc Hàn, là đồng minh quan trọng thứ hai của chế độ cộng sản này, sau Trung Quốc.

Theo AFP, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Nam Hàn cho biết: “Bắc Hàn phóng hỏa tiễn đạn đạo không xác định về phía Biển Đông”, ám chỉ vùng biển còn được gọi là Biển Nhật Bản.

Vụ phóng hỏa tiễn đạn đạo diễn ra sau cuộc tập trận quân sự kết hợp giữa Nam Hàn và Nhật Bản, khi căng thẳng trên Bán đảo Triều Tiên đang ở mức cao nhất trong nhiều năm.

Khoảng 20 phút sau khi báo cáo ban đầu về vụ phóng, lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản cho biết hỏa tiễn đã rơi.