Bản tin của Catholic World News ngày 17 tháng 10 năm 2023 cho hay: ngày 16 tháng 10, những người tham gia phiên họp đầu tiên của Thượng Hội đồng Giám mục thường lệ lần thứ 16 đã bắt đầu ngày mới bằng việc cảm ơn Đức Giáo Hoàng Phanxicô vì tông huấn của ngài về Thánh Têrêsa thành Lisieux.
Ông Paolo Ruffini, Bộ trưởng Bộ Truyền thông cho biết, những người tham gia cũng nhắc lại bằng “một tràng pháo tay dài” ngày kỷ niệm cuộc bầu cử Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II năm 1978.
Họp báo
Các tham dự viên Thượng Hội đồng tiếp tục thảo luận về chủ đề thứ ba của Thượng Hội đồng: “Đồng trách nhiệm trong sứ mệnh: Làm thế nào chúng ta có thể chia sẻ tốt hơn các ân sủng và nhiệm vụ trong việc phục vụ Tin Mừng?” (đơn vị thảo luận B2). Ruffini và những người thuyết trình khác tại cuộc họp báo ngày 16 tháng 10 cho biết các chủ đề sau đã được thảo luận:
* ý nghĩa thực sự của tính đồng nghị
* sự phong phú của tính đa dạng
* vai trò của người được rửa tội trong Giáo hội
* hoạt động truyền giáo
* đại kết và đối thoại liên tôn
* “sự phát triển kỹ thuật số; không quên giới trẻ ở các nước nghèo trên thế giới hoàn toàn không được tiếp cận với những kỹ thuật hiện đại nhất”
* “vai trò của phụ nữ dưới góc nhìn của chức phó tế nữ”
Viễn ảnh phong chức phó tế cho phụ nữ trong tương lai cũng là chủ đề của một cuộc phỏng vấn Đức Giám Mục Shane Mackinlay Địa phận Sandhurst (Úc), được các thành viên tham dự Thượng hội đồng bầu làm một trong những thành viên của Ủy ban viết Tường trìnhTổng hợp của Thượng hội đồng. Tường trình tổng hợp được đưa ra khi kết thúc phiên họp đầu tiên của Thượng hội đồng (4-29 tháng 10) sẽ hình thành nghị trình của phiên họp thứ hai của Thượng hội đồng (tháng 10 năm 2024).
Đức Giám Mục Mackinlay nói với tờ National Catholic Reporter rằng “vấn đề truyền chức phó tế cho phụ nữ rõ ràng là một vấn đề cần được giải quyết một cách phổ quát… Và nếu kết quả là việc truyền chức phó tế được mở rộng cho phụ nữ, tôi chắc chắn sẽ hoan nghênh điều đó.”
Việc Đức Giám Mục Mackinlay ủng hộ việc phong chức phó tế cho phụ nữ không có gì đáng ngạc nhiên: vào tháng 7 năm 2022, ngài than thở về việc hội đồng toàn thể Úc đã không ủng hộ một nghị quyết ủng hộ chức phó tế cho phụ nữ.
Vào thời điểm đó, Đức Giám Mục Mackinlay, phó chủ tịch hội đồng toàn thể, cho biết: “Đây không phải là cách chúng tôi dự đoán hoặc hy vọng tiến trình sẽ diễn ra. Thật đáng thất vọng và rất nhiều người – cả nam lẫn nữ, linh mục, giáo dân và giám mục – đã rất đau khổ”
Cha Tirimanna
“Tính đồng nghị xảy ra khi bạn làm điều đó,” Cha thần học gia Sri Lanka Vimal Tirimanna, CSSR, nói tại cuộc họp báo, khi ngài ca ngợi “bầu không khí cầu nguyện tuyệt vời, được bổ sung rất nhiều bởi… phương pháp đàm luận tâm linh. Chúng ta thấy tiến trình đồng nghị, hay đúng hơn là lối sống đồng nghị, đã được thực hiện như thế nào”.
Cha Tirimanna tiếp tục: Việc sắp xếp các bàn tại Thượng Hội đồng thể hiện một “Giáo hội đồng tâm, không phải hình kim tự tháp”. “Giáo hội học Lumen Gentium đang được đem ra sống. Cách thức đồng nghị, văn hóa đồng nghị đang được sống ở đây. Thử thách là đưa nó ra ngoài hội trường Thượng Hội đồng.”
Cũng trong đồng văn trên, Cha Tirimanna nói rằng tiến trình thượng hội đồng “không phải là chương trình nghị sự riêng của Đức Thánh Cha Phanxicô,” mà là “sự tiếp nối của Vatican II”.
Lumen Gentium, mà Cha Tirimanna đề cập đến, là Hiến chế Tín lý về Giáo hội của Công đồng Vatican II (1964). Việc ngài sử dụng Lumen Gentium để hỗ trợ tầm nhìn của ngài về một “Giáo hội đồng tâm, không phải kim tự tháp” thật đáng ngạc nhiên: toàn bộ một chương của Lumen Gentium (Chương III) được dành cho bản chất phẩm trật của Giáo hội.
Tập chú vào tính tổn thương của ‘những người LGBTQ+’—nhưng việc chúc phúc cho các cuộc kết hợp đồng tính ‘không phải là trọng tâm’ của Thượng Hội đồng
Tại cuộc họp báo, một nhà báo của Bondings 2.0, blog của Thừa Tác Vụ Những Cách Mới, đã hỏi: “Mặc dù tinh thần đồng nghị mới này được hoan nghênh rất nhiều như một cách thức hiện tại và tương lai để trở thành giáo hội, nhưng điều quan trọng là phải biết liệu đã có bất cứ cuộc thảo luận nào về việc thừa nhận và ứng phó với những tổn thương trong quá khứ, và không chỉ với những người LGBTQ+, trước khi tinh thần đồng nghị này bắt đầu.”
Nữ tu Patricia Murray, IBVM (Ái Nhĩ Lan), thư ký điều hành của Hiệp hội Quốc tế các Bề trên Tổng quyền và là người được Đức Thánh Cha bổ nhiệm vào Ủy ban viết Tường trình Tổng hợp của Thượng Hội đồng, đã trả lời:
“Cảm ơn bạn vì câu hỏi đó. Tôi nghĩ tại nhiều bàn, nếu không phải tất cả, vấn đề bị tổn thương và tính tổn thương của người ta, từng cá nhân và tập thể, đã được đề cập và lắng nghe... Đã có những cuộc thảo luận về cách trình bầy sự tổn thương đó một cách tượng trưng, theo một nghĩa nào đó. Một số người đã nói rằng xin lỗi là không đủ. Giáo hội đưa ra dấu hiệu và biểu tượng như thế nào cho những tổn thương đã gây ra? Đã có một ý thức sâu sắc về sự đau đớn và đau khổ gây ra”.
Trong câu trả lời của ngài, Cha Tirimanna mô tả chủ đề này là “một vấn đề nhức nhối, trên thực tế, trên toàn thế giới ngày nay”. Ngài nói thêm: “Giáo hội không chỉ gặp vấn đề với LGBTQ, vì có rất nhiều nhóm khác. Chúng ta đừng biến nó thành vấn đề vì có quá nhiều vấn đề.”
Giám cha Zdenek Wasserbauer, Giám Mục Phụ Tá của Praha, người cũng là người hiện diện tại cuộc họp báo, nói rằng ngài “rất vui vì Thượng hội đồng rất cân bằng, và nó cố gắng nói về tất cả những nỗi đau đang tồn tại trong thế giới và Giáo hội ngày nay”.
Ông Ruffini nói thêm: “Nếu có những người bị gạt ra ngoài lề xã hội hoặc đang đau khổ, bị tổn thương theo một cách nào đó, thì điều này tất nhiên khiến chúng ta quan tâm trên con đường đồng nghị”.
Theo Vatican News, trả lời một câu hỏi khác, Ông Ruffini nói rằng việc chúc lành cho các kết hợp đồng tính “không phải là trọng tâm” của Thượng Hội đồng—không giống như “việc đào tạo, các mục vụ được phong chức, ưu tiên cho người nghèo và chủ nghĩa thực dân”.
Theo bản tóm tắt các nhận xét của ông được Vatican News công bố, ông Ruffini cũng nói rằng “giáo huấn Công Giáo là trọng tâm của tất cả những gì đang được thực hiện tại Thượng Hội đồng”.
Đức Giám Mục Wasserbauer nói thêm: “Sẽ không có quyết định nào về việc liệu chúng ta có thể chúc phúc cho các cặp đồng tính hay không. Vấn đề là làm thế nào có thể nói với mọi người, kể cả các thành viên của cộng đồng LGBTQ, rằng họ là một phần của Giáo Hội Công Giáo, rằng Giáo hội mở cửa cho tất cả mọi người.”
Thượng Hội Đồng và Thánh Têrêxa
Đức Giám Mục Wasserbauer cũng nói rằng tông huấn của Đức Thánh Cha về Thánh Têrêxa thành Lisieux là đặc biệt hợp thời, vì ngài đã trải qua bóng tối thiêng liêng và là người đồng bảo trợ cho các sứ mệnh truyền giáo.
Ngài nói: “Tôi nhận ra rằng ở đây tất cả 400 thành viên gặp nhau hàng ngày để tìm kiếm lợi ích cho người khác, sự cứu rỗi của họ. Một số người nói rằng ngay cả ngày nay, Giáo hội của thiên niên kỷ thứ ba vẫn đang trải qua bóng tối. Ở đây, Thượng Hội đồng là ánh sáng soi sáng bóng tối.”