1. Các nhà hoạt động nhân quyền Nga lưu vong cáo buộc Putin cho người đầu độc họ
Giữa các tin tức cho rằng Thượng Tướng Gennady Zhidko, cựu Tư Lệnh Quân khu phía Đông của Nga và từng là cựu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga đã bị đầu độc và qua đời tại Mạc Tư Khoa, tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Putin Opponents Exiled in Europe Claim They Were Poisoned”, nghĩa là “Những người phản đối Putin đang lưu vong ở Âu Châu tuyên bố họ bị đầu độc”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thảo Ly.
Ít nhất ba nhà báo và nhà hoạt động nhân quyền Nga đã trốn khỏi đất nước sau cuộc xâm lược toàn diện của Tổng thống Vladimir Putin vào Ukraine nói rằng họ đã bị đầu độc dù đã chạy thoát qua Âu Châu vào năm ngoái.
The Insider, một hãng tin tức điều tra độc lập của Nga, đã công bố một báo cáo công bố chi tiết về các vụ đầu độc được cho là bắt đầu vào mùa thu năm 2022.
Nhiều nhân vật đối lập Nga và những người chỉ trích Điện Cẩm Linh đã bị đầu độc dưới thời Putin cầm quyền, trong đó có cựu lãnh đạo Ukraine Viktor Yushchenko, người Nga đào tẩu nhập quốc tịch Anh và cựu sĩ quan FSB Alexander Litvinenko và cựu sĩ quan tình báo quân đội Nga Sergei Skripal.
Vào tháng 5, cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Ukraine John Herbst, người từng chỉ trích Điện Cẩm Linh, nói với Newsweek rằng ông đã trải qua các triệu chứng giống như bị đầu độc nhiều tháng trước khi Putin phát động cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Vào tháng 10, Elena Kostyuchenko, một nhà báo của Novaya Gazeta và Meduza, cho biết cô bị đầu độc ở Munich, Đức. Một tuần sau, nhà báo Irina Babloyan của Ekho Moskvy cho biết cô có các triệu chứng gần như giống hệt ở Tbilisi, Georgia. Và vào mùa xuân năm nay, Insider đưa tin rằng nhà lãnh đạo Tổ chức Nước Nga Tự do, Natalia Arno, cho biết cô đã bị đầu độc bằng chất độc thần kinh.
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga qua email để xin bình luận.
Elena Kostyuchenko
Kostyuchenko, người trước đây đã báo cáo về cuộc xâm lược đầu tiên của Putin ở miền đông Ukraine vào năm 2014, đã tới Ukraine với tư cách là phóng viên đặc biệt của Novaya Gazeta khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện vào tháng 2 năm 2022. Vào tháng 3 năm 2022, cô ấy đã viết bốn câu chuyện trước khi các đồng nghiệp và các nguồn tin tình báo Ukraine cảnh báo cô ấy rằng có thể có một âm mưu nhằm vào tính mạng của cô ấy. Sau đó, cô rời Ukraine và đến Âu Châu.
Cô bắt đầu làm việc cho Meduza vào tháng 9 năm 2022 sau khi tìm được một căn hộ ở Berlin, và cảm thấy không khỏe sau khi dùng bữa với một người bạn tại một nhà hàng ở Munich vào ngày 18 tháng 10 năm 2022. Sáng hôm sau, cô bị các triệu chứng bao gồm buồn nôn, sau đó nôn mửa liên tục, đau bụng kéo dài đến cột sống, mất ngủ, chóng mặt và lo lắng tột độ, sau đó là sưng mặt và các ngón tay, đồng thời mắc hội chứng tê liệt bàn tay và bàn chân.
Các bác sĩ kết luận rằng Kostyuchenko có thể đã bị đầu độc sau khi tiến hành các xét nghiệm và loại trừ các tình trạng khác nhau. The Insider đã nói chuyện với một số bác sĩ và chuyên gia về chất độc, những người đồng ý rằng các triệu chứng của cô ấy chỉ ra ngộ độc chất độc thần kinh
Irina Babloyan
Nhà báo Ekho Moskvy rời Mạc Tư Khoa và đến Tbilisi, thủ đô Georgia, vào tháng 10 năm 2022, nơi cô ở khách sạn vài ngày trước khi cảm thấy không khỏe vào ngày 25 tháng 10. Các triệu chứng của Babloyan bao gồm chóng mặt nghiêm trọng, cảm thấy yếu và bủn rủn tay chân. Ngày hôm sau, cô cảm thấy vô cùng mệt mỏi, sau đó buồn nôn, mất ngủ, đau dạ dày và cảm thấy có vị kim loại trong miệng.
Vài tháng sau, cô gửi mẫu máu để xét nghiệm độc tính tại Bệnh viện Charité ở Berlin, nhưng các bác sĩ cho biết họ đã làm mất mẫu máu đó. Một số chuyên gia nói chuyện với Insider cho biết ngộ độc chất độc thần kinh là lời giải thích duy nhất cho các triệu chứng của Babloyan.
Natalya Arno
Arno, một nhà phê bình Điện Cẩm Linh và là nhà lãnh đạo Tổ chức phi lợi nhuận Nước Nga Tự do có trụ sở tại Hoa Kỳ, đã tham dự một sự kiện riêng ở Praha vào ngày 2 tháng 5 năm 2023. Khi trở về phòng khách sạn vào đêm hôm đó, cô nhận thấy cửa phòng mình mở và nhớ lại đã ngửi thấy mùi “Mùi đặc biệt của một loại nước hoa nào đó chưa từng có trước đây,” The Insider đưa tin.
Cô bị đánh thức vào lúc 5 giờ sáng hôm sau trong tình trạng đau nhức dữ dội, ảnh hưởng đến lưỡi và răng và không thể giảm đau bằng các loại thuốc giảm đau. Cơn đau này lan rộng trong nhiều giờ, đến tai, ngực, nách và cuối cùng là cột sống của cô. Arno cho biết trong miệng cô có vị kim loại, và cuối cùng, mắt cô mờ đi và tay chân tê liệt.
Cuối ngày hôm đó, Arno bay đến Washington, DC, nơi cô ấy hiện đang sống, nơi cô ấy tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Các bác sĩ nói với cô rằng cô bị đầu độc bằng chất độc thần kinh và các cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ tiếp tục điều tra trường hợp của cô, theo The Insider.
Arno cho biết cô tin rằng mình có thể đã bị đầu độc, “có thể là do một chất độc thần kinh nào đó” trong chuyến đi tới Âu Châu vào đầu tháng Năm.
Arno viết trên Facebook vào ngày 16/5: “Tôi vẫn còn các triệu chứng bệnh thần kinh nhưng nhìn chung tôi cảm thấy tốt hơn nhiều.
Hãng tin độc lập Agentstvo lần đầu tiên đưa tin về vụ đầu độc Arno vào tháng 5 năm 2023. Agentstvo cho rằng những người không rõ danh tính có liên quan đến tình báo Nga có thể đứng sau những vụ việc như vậy.
2. Bạo chúa ra tay: Chỉ trong 24 giờ, hai tướng Nga đột tử bí ẩn. Lần này là một tướng biết rất rõ tài sản của Putin
Hai ký giả Katie Davis và Will Stewart của tờ The Sun có trụ sở ở Luân Đôn có bài tường trình nhan đề “MYSTERY DEATH Russian general who knew secrets of Putin’s £1bn Bond villain palace dies in jail in SECOND top brass death in 24hrs”, nghĩa là “Cái chết bí ẩn Vị tướng Nga biết bí mật về cung điện 'kẻ phản diện Bond' trị giá 1 tỷ bảng Anh của Putin chết trong tù. Cái chết của vị tướng hàng đầu THỨ HAI trong 24 giờ”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ.
Một vị tướng hàng đầu của Nga, người biết những bí mật của cung điện trị giá 1 tỷ bảng Anh được cho là thuộc sở hữu của Vladimir Putin, đã chết trong tù.
Tướng Gennady Lopyrev, 69 tuổi, là nhân vật cấp cao thứ hai của bạo chúa đã đột tử chỉ trong vòng 24 giờ.
Hàng loạt những người thân tín của Putin đã chết trong hoàn cảnh bí ẩn kể từ khi chiến tranh nổ ra ở Ukraine.
Hôm thứ Năm, các cơ quan truyền thông Nga tiết lộ rằng Thượng Tướng Gennady Zhidko, 57 tuổi, được phát hiện đã chết vì một căn bệnh không rõ nguyên nhân sau khi bị thanh trừng khỏi bộ chỉ huy quân sự.
Trong khi đó, Lopyrev đột nhiên đổ bệnh vào thứ Hai và khi ông ta thở hổn hển, các bác sĩ nói với ông ta rằng ông đã bị bệnh bạch cầu trước đó chưa được chẩn đoán.
Nhưng có những nghi ngờ rằng ông ta bị đầu độc vào lúc ông ta đủ điều kiện để được tạm tha.
Vị tướng này đã bị tòa án quân sự kết án 10 năm tù vào năm 2017 sau khi bị buộc tội nhận hối lộ và tàng trữ vũ khí trái phép – đó là những cáo buộc mà ông luôn bác bỏ.
Phục vụ trong Cơ quan Bảo vệ Liên bang, gọi tắt là FSO, ông đã đích thân giám sát việc xây dựng Cung điện Gelendzhik trên đỉnh vách đá của Putin, một dinh thự tư nhân được tường trình là xây dựng bằng tiền mặt của nhà nước.
Ông ta cũng chịu trách nhiệm về nơi ở chính thức của nhà độc tài, cung điện Bocharov Ruchei ở Sochi.
Trước khi bị bắt, ông là một trong những trợ lý an ninh thân cận nhất của Putin và được nhìn thấy cùng với tổng thống Nga và sau đó là thủ tướng Anh Tony Blair ở Mạc Tư Khoa năm 2002.
Một số người cho rằng bản án của ông ta dựa trên những cáo buộc bịa đặt để loại trừ ông ta.
Lopyrev trông khỏe mạnh khi nói chuyện với con trai Alexander vào thứ Hai.
Nhưng đột nhiên vào cuối ngày thứ Hai, ông bắt đầu phàn nàn rằng cảm thấy khó thở, kênh Telegram VChK-OGPU đưa tin.
Kênh này ví các triệu chứng giống như triệu chứng của đối phương của Putin, là ông Alexei Navalny, người bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok.
Lopyrev đã được đưa vào 2 bệnh viện vào chiều thứ Hai từ trại tù hình sự số 3 ở vùng Ryazan, nơi các bác sĩ ở cơ sở thứ hai tuyên bố ông ta bị bệnh bạch cầu sau khi các bác sĩ ở cơ sở đầu tiên không tìm thấy bất cứ vấn đề gì.
Con trai của Lopyrev cho biết: “Tôi đã nói chuyện với trưởng đơn vị y tế của họ, người này cho biết kết quả kiểm tra tim của ông ấy đã bình thường trở lại và phổi đã ổn định.”
“Thật khó để nói chính xác những gì đã xảy ra. Chúng tôi đã nộp đơn xin tạm tha cho cha tôi, vì đã đến thời hạn có thể nộp đơn”.
“Và bây giờ cuộc gọi này thông báo rằng cha tôi đã chết. Tất cả đều rất lạ, và quá nhanh.”
Cha anh khỏe mạnh và đi bộ 9 dặm một ngày trong khu trại giam của mình, đồng thời cũng tập thể dục dụng cụ.
Viktor Boborykin, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Công cộng của khu vực, cho biết “không có gì đáng ngờ” trong cái chết của vị tướng.
Navalny trước đó đã xác định Lopyrev chịu trách nhiệm về Gelendzhik và biết tất cả bí mật về nguồn tài trợ của nó.
Cung điện bao gồm một sân khấu cho các vũ nữ múa cột, và một “sàn nhảy dưới nước”. Đó chỉ mới là kể sơ sơ những trò ăn chơi trác táng của nhà độc tài trụy lạc theo phong cách các sa hoàng của Nga.
Nó có một khu phức hợp ngầm 16 tầng được so sánh với hang ổ của một nhân vật phản diện James Bond.
Một kỹ sư làm việc trong công trình cho biết nó được xây dựng cho tổng thống và bao gồm cả hầm trú ẩn hạt nhân.
Mê cung dưới lòng đất bao gồm một hành lang ngoài vách đá nhìn ra biển và một hầm rượu rộng lớn - nhưng Điện Cẩm Linh phủ nhận nó được xây dựng cho Putin.
Lopyrev bị kết tội nhận hối lộ trị giá 50.000 bảng Anh nhưng các báo cáo của FSB cho biết người ta đã tìm thấy khoảng 8,3 triệu bảng Anh thuộc sở hữu của ông ta.
Cái chết của ông theo sau cái chết của Thượng Tướng Gennady Zhidko, 57 tuổi, cựu thứ trưởng quốc phòng và từng là Tư Lệnh chiến trường Ukraine cho đến tháng 10 năm ngoái.
Putin tính toán rằng ông ta sẽ chiếm được Kyiv trong vòng ba ngày và sẽ chiếm được toàn cõi Ukraine trong 7 ngày. Thành ra, nhà độc tài không bổ nhiệm bất cứ ai làm Tổng tư lệnh tất cả các lực lượng Nga trong chiến trường Ukraine. Thâm ý là Putin không muốn chia sẻ vinh quang với bất cứ ai khác, để một mình hưởng hết hào quang chiến thắng.
Vào ngày 10 tháng 4 năm 2022, khi thấy không dễ ăn, Putin mới bổ nhiệm Tướng Alexander Dvornikov làm Tổng tư lệnh các lực lượng Nga tại Ukraine phụ trách hoàn toàn các hoạt động quân sự trong cuộc xâm lược Ukraine của Nga.
Ngày 25 tháng 6, 2022, Tướng Alexander Dvornikov bị thay thế bởi Thượng Tướng Gennady Zhidko. Ngày 8 tháng 10, 2022, Thượng Tướng Gennady Zhidko lại bị thay thế bởi Đại Tướng đầu trọc Sergey Surovikin. Ngày 11 Tháng Giêng, đến lượt Sergey Surovikin bị thay thế bởi Valery Gerasimov, Tổng Tham Mưu Trưởng quân đội Nga.
3. Mỹ cam kết cấp F-16 cho Ukraine ngay khi hoàn thành huấn luyện
Mỹ cam kết chấp thuận chuyển giao chiến binh F-16 cho Ukraine ngay sau khi quá trình đào tạo phi công hoàn tất, theo một quan chức Mỹ.
Chương trình đào tạo ban đầu dự kiến sẽ bắt đầu trong tháng này, nhưng hiện chưa rõ chính xác khi nào nó sẽ bắt đầu hoặc dự kiến kéo dài bao lâu.
Đan Mạch và Hà Lan đã đi đầu trong việc chuẩn bị một chương trình đào tạo phi công Ukraine trên máy bay phản lực của Mỹ, nhưng Mỹ vẫn đang làm việc với các nước khác để xem ai có thể cung cấp F-16 cho Không quân Ukraine.
Ngoại trưởng Antony Blinken đã gửi thư tới những người đồng cấp ở Đan Mạch và Hà Lan bảo đảm với họ rằng việc chuyển giao các máy bay phản lực sẽ nhận được “sự hỗ trợ đầy đủ” của chính quyền Biden và sẽ tiến hành nhanh chóng khi quá trình huấn luyện trên chiếc máy bay tiên tiến hoàn tất.
“Tôi bảo đảm với các bạn rằng chúng tôi sẽ xúc tiến phê duyệt kịp thời các yêu cầu chuyển giao cho bên thứ ba, là thủ tục cần thiết để có thể chuyển giao khi quá trình đào tạo hoàn thành, bao gồm cả thông báo bắt buộc cho Quốc hội của chúng tôi,” Blinken viết trong thư.
Reuters lần đầu tiên đưa tin về việc Hoa Kỳ chấp thuận việc chuyển giao các máy bay phản lực.
Một khái niệm đào tạo dài một trang của Bộ Quốc phòng Đan Mạch đã vạch ra kế hoạch sáu tháng để chuẩn bị cho phi công và đội mặt đất vận hành chiến binh.
Tuy nhiên, Mỹ vẫn chưa nhận được một kế hoạch đào tạo chính thức để làm quen và chuẩn bị cho các phi công Ukraine tiếp nhận chiến đấu cơ thế hệ thứ tư. Mặc dù một số quốc gia khác sử dụng F-16, nhưng Mỹ cần ký kết chuyển giao tài liệu huấn luyện, mô phỏng và hướng dẫn sử dụng cho máy bay phản lực vì đây là máy bay Mỹ mang công nghệ nhạy cảm.
“Chúng tôi muốn đưa họ đến đó càng sớm càng tốt,” phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia John Kirby nói hôm thứ Năm. “Thứ khác bạn phải gấp gáp hơn ở đây là phần đào tạo. Bạn phải bảo đảm rằng bạn có đủ phi công, rằng họ có trình độ tiếng Anh phù hợp, và sau đó đưa họ vào khóa đào tạo đó.”
Kirby nói thêm: “Chúng tôi nghĩ rằng việc đào tạo đó sẽ có thể bắt đầu ở đây tương đối sớm.
Mặc dù vậy, Ukraine cho biết hôm thứ Tư rằng họ không mong đợi nhận được F-16 cho đến khoảng năm sau.
4. Chỉ huy lực lượng vũ trang Ukraine và Tướng Mỹ Mark Milley thảo luận về viện trợ quân sự và điều kiện tiền tuyến
Valerii Zaluzhnyi, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine, và Tổng Tham Mưu Trưởng Mỹ, Tướng Mark Milley đã thảo luận về tình hình dọc theo tiền tuyến trong một cuộc điện đàm hôm thứ Năm, Zaluzhnyi cho biết.
Zaluzhnyi cho biết cả hai đã nói về “các kế hoạch cho triển vọng ngắn hạn, trung hạn và xa hơn”. Ông cũng đề cập rằng ông đã thảo luận về “các hành động” của lực lượng Nga ở Ukraine mà không đi sâu vào bất kỳ chi tiết nào trong bài đăng của mình.
“ Chúng tôi đã thảo luận về các nhu cầu liên quan của quân đội Ukraine về đạn dược, vũ khí, thiết bị rà phá bom mìn, các hệ thống phòng không và tác chiến điện tử. Tôi cảm ơn các đồng minh về sự hỗ trợ vật chất và kỹ thuật đã được cung cấp,” ông nói.
Zaluzhnyi nói thêm: “Chúng tôi tiếp tục củng cố các nỗ lực để chiến thắng kẻ xâm lược.
5. Quân đội Đức huấn luyện các binh sĩ nhiệt thành Ukraine cách sử dụng xe tăng Leopard gần Berlin
Quân đội Đức đã huấn luyện quân đội Ukraine trên xe tăng chiến đấu Leopard 1 hôm thứ Năm tại thị trấn Klietz, miền đông nước Đức, ngay bên ngoài Berlin.
Trung tướng Đức Andreas Marlow nói với các phóng viên tại địa điểm huấn luyện rằng quân đội Ukraine cần huấn luyện nhiều binh sĩ hơn sau khi nhiều người đã bị thương hoặc thiệt mạng trong cuộc chiến chống lại cuộc xâm lược của Nga.
“Tôi nghĩ mối quan tâm lớn nhất đối với Ukraine là đào tạo sĩ quan, bởi vì rõ ràng là các binh sĩ chuyên nghiệp đã tham chiến được một năm rưỡi rồi,” Marlow nói. “Nhiều người đã bị giết hoặc bị thương, và bây giờ họ cần tiếp tế, bao gồm cả thủ lĩnh và phó thủ lĩnh. Và có khá nhiều nhu cầu về điều đó.”
Marco Maulbecker, một chỉ huy và huấn luyện viên lực lượng vũ trang Đức, cho biết các binh sĩ Ukraine “có động lực cao”.
“Nếu bạn muốn tìm hiểu các kỹ năng cơ bản của xe tăng chiến đấu chủ lực, và thành thạo bản hướng dẫn sử dụng dài 700 trang, bạn phải có nhiệt tình. Và bạn có thể thấy rõ động lực của họ. Họ tiếp tục học tập sau giờ làm việc và thực sự sẵn sàng tìm hiểu hệ thống trong một thời gian thực sự ngắn. “
Các binh sĩ Ukraine cũng nói chuyện với các nhà báo tại địa điểm huấn luyện.
“Khóa huấn luyện rất quan trọng đối với chúng tôi vì chúng tôi nhận được xe tăng mới với hệ thống kỹ thuật tiên tiến phức tạp. Chúng tôi phải học cách sử dụng thành thạo thiết bị này,” một quân nhân cho biết. “Nó rất quan trọng đối với chúng tôi. Những người lính của chúng tôi phải có thể sử dụng nó một cách hiệu quả trong các trận chiến.”
“Chúng tôi rất có động lực để chiến đấu cho quê hương và đó là phương thuốc tốt nhất để chống lại nỗi sợ hãi,” người lính nói thêm.
6. Sau nhận xét gây tranh cãi của trợ lý, nhà lãnh đạo NATO nói chỉ Ukraine mới có thể quyết định khi nào đàm phán với Nga
Nhà lãnh đạo NATO Jens Stoltenberg nhấn mạnh hôm thứ Năm rằng Ukraine phải quyết định khi nào ngồi vào bàn đàm phán, sau những nhận xét gây tranh cãi của giám đốc văn phòng của ông hồi đầu tuần.
Hôm thứ Ba, Stian Jenssen, Giám đốc Văn phòng Riêng của Tổng thư ký NATO, cho biết trong một sự kiện ở Na Uy rằng nhượng lại lãnh thổ cho Nga có thể là một cách để Ukraine đạt được hòa bình và gia nhập liên minh, theo tờ Verdens Gang của Na Uy.
Nhận xét đã gây ra sự phẫn nộ trong giới chức Ukraine, bao gồm cả cố vấn của nhà lãnh đạo văn phòng tổng thống Ukraine, Mykhailo Podolyak, người đã gọi những nhận xét đó là “lố bịch”, nói rằng một động thái như vậy sẽ chỉ khuyến khích “tham vọng kinh khủng” của Mạc Tư Khoa.
Phát biểu trong một hội nghị ở Arendal, Na Uy, hôm thứ Năm, ông Stoltenberg khẳng định rằng nếu các đồng minh NATO muốn hòa bình, thì “hỗ trợ quân sự cho Ukraine là giải pháp”, theo đài truyền hình NRK của Na Uy.
“Điều quan trọng là chính người Ukraine phải quyết định khi nào họ sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán,” ông Stoltenberg nói, theo NRK.
Trong bài phát biểu hôm thứ Năm, Stoltenberg cũng đưa ra cảnh báo rằng “các cường quốc” như Nga không được quyền nắm giữ “các lĩnh vực lợi ích”, theo NRK.
Nhà lãnh đạo NATO cho biết: “Các quốc gia nhỏ như Latvia và Lithuania không thể chấp nhận điều đó vì họ là những quốc gia nhỏ láng giềng, mà Nga sẽ cai trị họ nếu đạt được những gì họ muốn ở Ukraine”.
Lithuania đã thông báo hôm thứ Tư rằng họ sẽ tạm thời đình chỉ hoạt động tại hai trạm kiểm soát dọc biên giới với Belarus do lo ngại về sự hiện diện của lực lượng quân sự tư nhân Wagner.
Các chiến binh Wagner đang đóng quân ở Belarus - một đồng minh thân cận của Nga - sau cuộc nổi dậy ngắn ngủi của họ chống lại Điện Cẩm Linh. Sự hiện diện của họ đã làm gia tăng căng thẳng ở sườn phía đông của NATO.
7. Belarus sẽ chỉ sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp trả sự xâm lược, nhà độc tài Belarus Alexander Lukashenko nói
Belarus sẽ ngay lập tức đáp trả hành động gây hấn nếu bị khiêu khích, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hạt nhân, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm, theo hãng tin nhà nước BelTa.
“Chỉ có thể có một mối đe dọa: xâm lược đất nước chúng ta. Nếu hành động gây hấn chống lại đất nước chúng ta được phát động từ phía Ba Lan, Lithuania, Latvia, chúng tôi sẽ ngay lập tức đáp trả bằng tất cả những gì chúng tôi có”, ông nói. “NATO đứng sau Ba Lan, Lithuania, Latvia. Chúng tôi chắc chắn hiểu rằng các lực lượng này rất nguy hiểm”.
Lukashenko nhắc lại rằng “vũ khí hạt nhân được triển khai ở Belarus chắc chắn sẽ không được sử dụng trừ khi chúng ta phải đối mặt với một cuộc xâm lược.”
“Chỉ cần một hành động xâm lược chống lại chúng ta, một cuộc tấn công chống lại Belarus, chúng tôi sẽ không chần chừ, không chờ đợi phần còn lại. Chúng tôi sẽ sử dụng toàn bộ kho vũ khí của mình để răn đe. Tại sao? Belarus không phải là Nga. Belarus không thể quan sát và chờ đợi điều gì đó. Nga rất rộng lớn. Có một khoảng cách rất xa giữa Brest (một thành phố ở tây nam Belarus) và Vladivostok (một thành phố ở viễn đông nước Nga), nhưng lãnh thổ của chúng ta nhỏ bé hơn, có thể bị chiếm trong vòng một tháng và sẽ không còn gì cả,” ông nói.
Lukashenko nói rằng ông đã công khai phê duyệt các kế hoạch trong trường hợp bị tạm chiếm, nhưng ông sẽ không nêu rõ nội dung. “Chúng tôi không mang vũ khí hạt nhân đến đây để đe dọa ai đó. Vâng, vũ khí hạt nhân đại diện cho một yếu tố răn đe mạnh mẽ. Nhưng đây là vũ khí hạt nhân chiến thuật, không phải chiến lược. Đây là lý do tại sao chúng tôi sẽ sử dụng chúng ngay lập tức một khi hành động gây hấn được phát động chống lại chúng tôi,” ông nói thêm.
Đầu năm nay, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố kế hoạch bố trí vũ khí hạt nhân chiến thuật ở Belarus và nói rằng Mạc Tư Khoa cũng sẽ xây dựng một cơ sở lưu trữ đặc biệt cho loại vũ khí này.
Tổng thống Belarus cũng cho biết hôm thứ Năm rằng đất nước của ông sẽ không tham gia trực tiếp vào cuộc chiến của Nga ở Ukraine, trừ khi người Ukraine vượt qua biên giới.
“Nếu các bạn, những người Ukraine, không vượt qua biên giới của chúng tôi, chúng tôi sẽ không bao giờ tham gia vào cuộc chiến này, một cuộc chiến quá nóng bỏng,” Lukashenko nói trong cuộc phỏng vấn. “Tuy nhiên, chúng tôi sẽ tiếp tục giúp đỡ Nga - họ là đồng minh của chúng tôi,” ông nói thêm, đồng thời cho biết hơn 50 quốc gia đang giúp đỡ Ukraine “về sự phối hợp, huấn luyện, đạn dược, vũ khí, v.v.” nhưng “chỉ có Belarus là công khai giúp đỡ Nga”.
Ông gọi những tuyên bố rằng Putin đang thúc đẩy ông tham gia vào cuộc chiến là “hoàn toàn vô nghĩa”.
Belarus đã giúp Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine lần đầu vào tháng 2 năm 2022, cho phép quân đội của Điện Cẩm Linh tiến vào Ukraine từ phía bắc.
8. Tổng thống Belarus nói chiến tranh Ukraine có thể tránh được và Minsk nên tham gia đàm phán hòa bình
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Năm, theo hãng tin BelTa của nhà nước Belarus rằng chiến tranh ở Ukraine là có thể tránh được.
Ông nói: “Chiến tranh có thể tránh được. Tại bất kỳ thời điểm nào. Nó có thể được dừng lại ngay bây giờ và nó có thể tránh được sau đó.”
Lukashenko cho biết ông “quen thuộc với tất cả các vấn đề” liên quan đến Ukraine và Nga vì đã có lúc ông làm liên lạc giữa cựu Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko và Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Lukashenko là đồng minh lâu năm của Putin. Belarus, nằm ở phía tây nước Nga trên đường biên giới dài phía bắc của Ukraine, đã giúp Nga tiến hành cuộc xâm lược Ukraine ban đầu vào tháng 2 năm 2022, cho phép quân đội của Điện Cẩm Linh tiến vào Ukraine từ phía bắc.
Lukashenko cho biết trong cuộc phỏng vấn rằng Belarus nên tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình về Ukraine.
“Chúng tôi giáp với Ukraine. Lukashenko nói: “Chúng tôi là 'những kẻ đồng xâm lược'“ trong mắt phương Tây. “Tất nhiên, chúng tôi có lợi ích của mình ở đó và lập trường của chúng tôi nên được lắng nghe. Tôi tin rằng Belarus nên tham gia vào quá trình đàm phán.”
Lukashenko cho biết ông nghĩ việc Belarus tham gia đàm phán hòa bình sẽ là điều tích cực.
Đối với tình hình hiện tại ở Mạc Tư Khoa, tổng thống Belarus cho biết những tuyên bố rằng cuộc nổi dậy ngắn ngủi của Tập đoàn Wagner đã làm suy yếu Putin là “hoàn toàn vô nghĩa”.
Lukashenko cho biết ông đã cho phép nhóm quân sự tư nhân vào đất nước của mình để “dập tắt cuộc binh biến này” và rằng nhà lãnh đạo Nga đã vượt qua thử thách một cách mạnh mẽ hơn.
“Đối với việc lật đổ Putin mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy và những người ủng hộ ông ấy mong muốn, họ có thể thử. Hãy để họ thử. Nếu họ cảm thấy chưa có đủ rắc rối như hiện tại, hãy họ gặp nhiều vấn đề hơn nữa. Không ai có thể lật đổ Putin ngày hôm nay,” Lukashenko nói.