Jonathan Luxmoore của Tờ Our Sunday Visitor, ngày 16 tháng 5 năm 2023, cho hay: theo một báo cáo mới, Giáo Hội Công Giáo Đức sẽ buộc phải từ bỏ một phần ba tài sản của mình trước tình trạng số lượng thành viên và doanh thu ngày càng giảm, với nhiều tòa nhà có thể bị phá hủy trừ khi được biến đổi cho các mục đích sử dụng khác. Nguyên văn xin xem tại địa chỉ: https://www.catholicregister.org/home/international/item/35547
Matthias Kopp, phát ngôn viên của Hội đồng Giám mục Đức cho biết: “Có một sự kiện là việc đi lễ nhà thờ đã giảm mạnh, với sự sút giảm đáng kể và đều đặn về ơn gọi linh mục và tư cách thành viên Giáo Hội, đồng thời ngày càng mất thu nhập tài chính”.
Ông nói với Tờ Our Sunday Visitor, “Tuy nhiên, việc đóng cửa không chỉ ảnh hưởng đến các nhà thờ giáo xứ – việc bỏ hoang các đan viện, cũng như các nhà thờ và tổ chức từ thiện, cũng dẫn đến các nhà thờ, trung tâm hành hương và nhà nguyện trống rỗng”.
Giáo dân Công Giáo đã phản ứng với báo cáo đầu tháng 5 trong tạp chí Kirche & Recht của Đức, trong đó có cảnh cáo cho rằng 40,000 nhà xứ, trung tâm cộng đồng và nơi thờ phượng sẽ phải bị bỏ hoang vào năm 2060.
Trong một cuộc phỏng vấn của Tờ Our Sunday Visitor, ông nói rằng không rõ dữ kiện của báo cáo đã được xác nhận bởi các nhà thờ Công Giáo và Tin lành hay chưa, nhưng nói thêm rằng những điều chỉnh cần thiết đối với "cấu trúc mục vụ theo lãnh thổ" đã được tiến hành từ lâu trên khắp nước Đức.
Kopp nói với Tờ Our Sunday Visitor: “Một số nơi thờ phượng không còn cần thiết nữa, hoặc không thực sự cần thiết, trong khi nhiều giáo đoàn đã buộc phải đóng cửa nhà thờ của họ ngoài thời gian diễn ra Thánh lễ.
“Giáo hội phải đáp ứng hoàn cảnh của các thành viên, cũng như các tòa nhà, tài chính và các dịch vụ như Caritas. Điều này có nghĩa là những thay đổi là cần thiết, và đây là trách nhiệm của các giáo xứ và giáo phận.”
Báo cáo của các chuyên gia pháp lý Adalbert Schmidt và Karl Schmiemann cho biết 80% trong số 42,500 nhà thờ Công Giáo và Thệ phản của Đức đã chính thức được liệt kê là di tích kiến trúc.
Tuy nhiên, nó nói thêm rằng ít nhất 1,200 đã không còn hoạt động trong hai thập niên qua và cảnh cáo rằng nhiều nhà thờ khác sẽ phải đối đầu với việc phá hủy trừ khi nhanh chóng chuyển đổi thành trung tâm văn hóa và nơi ở.
Báo cáo kêu gọi các quan chức bảo vệ di tích đưa ra các thủ tục đàm phán về việc sử dụng thay thế cho các địa điểm với 20 nhà thờ Tin lành khu vực của Đức và 27 giáo phận Công Giáo, trong đó các giáo phận Aachen, Essen, Hildesheim, Limburg [giáo phận của Đức cha Bätzing, đồng chủ tịch Con đường Đồng nghị] và Minster đã thực hiện hầu hết việc đóng cửa nhà thờ.
Báo cáo cho biết thêm: “Sự hợp tác giữa nhà thờ và cơ quan quản lý di sản nhà nước có nhiều sắc thái khác nhau và đôi khi có vấn đề”.
Các tác giả báo cáo cho biết, “Các chính trị gia và các bộ phận lớn trong xã hội cũng đòi cho công chúng được quyền quan tâm và tham gia vì các nhà thờ đương nhiên ảnh hưởng đến bầu không khí địa phương.... Việc bảo vệ trong tương lai chỉ có thể thành công nếu nhà nước và Giáo Hội được trao cho trách nhiệm chung và bằng nhau”. Họ nhấn mạnh rằng cả nhà nước và giáo hội nên thể hiện sự quan tâm đến những gì xảy ra với các nhà thờ của Đức, trong đó có hàng trăm di tích lịch sử.
Giáo Hội Công Giáo Đức đã sáp nhập và tổ chức lại các giáo xứ và bán bớt tài sản của giáo hội trong hai thập niên qua, do số lượng thành viên và doanh thu giảm, một xu hướng cũng được phản ảnh ở các nước châu Âu khác.
Các tu viện và nhà dòng cũng đã đóng cửa hoặc cho thuê mặt bằng để làm nhà dưỡng lão, nhà tế bần và khách sạn, với 12,000 nữ tu Công Giáo đang hoạt động, hầu hết đều trên 65 tuổi, so với 30,000 nữ tu hoạt động cách đây hai thập niên.
Trong khi đó, người ta cũng bày tỏ lo ngại về tương lai của các trường học thuộc sở hữu của giáo hội, những trường có quyền được bảo đảm theo hiến pháp năm 1949 của Đức, hay Luật cơ bản, nhưng đã phải tăng học phí và đóng cửa có chọn lọc.
“Không có các trường học của giáo hội, xã hội thế tục sẽ mất đi một đối tác góp phần quan trọng vào sự đa dạng về văn hóa, tôn giáo và ý thức hệ của nó,” cựu chủ tịch quốc hội Bundestag của Đức, Wolfgang Thierse, cho biết trong một bài viết chung ngày 11 tháng 5 trên nhật báo Frankfurter Allgemeine Zeitung với Cha Klaus Mertes, cựu hiệu trưởng trường trung học Canisius-Kolleg do Dòng Tên điều hành ở Berlin.
Thierse viết, "Tuy nhiên, động lực hỗ trợ của nhà nước trong tư cách đối tác xã hội dân sự mạnh mẽ qua cam kết giáo dục đang giảm dần. Đời sống Giáo Hội ngày càng xa rời cộng đồng".
Vào tháng 4, Giáo phận Dresden-Meissen của Giáo Hội Công Giáo cho biết họ sẽ cắt giảm 69% kinh phí giáo dục trong một chương trình thắt lưng buộc bụng mới, để đối phó với mức thâm hụt ngân sách hàng năm được dự đoán ít nhất là 19 triệu đô la, với khoản tiết kiệm bổ sung dự báo từ 26% đến 40% trong công tác nhân sự, hành chính, mục vụ và xã hội.
Các giáo phận Công Giáo Würzburg và Eichstätt cũng đã tuyên bố cắt giảm mạnh bất động sản do thâm hụt ngân sách, bao gồm cả việc bán bớt ít nhất 8 trường học, trong khi Giáo phận Rottenburg-Stuttgart xác nhận vào ngày 8 tháng 5 rằng cần phải có một "quá trình hợp nhất" để đối phó với mức giảm doanh thu dự kiến là 40% vào năm 2040.
Trong cuộc phỏng vấn với Tờ Our Sunday Visitor, Kopp cho biết hội đồng giám mục Đức không có chính sách quốc gia phối hợp để xử lý tài sản, các vấn đề vốn thuộc các giáo phận địa phương và không mong đợi sự hỗ trợ lớn hơn của nhà nước trong việc duy trì trường học, tổ chức từ thiện và các địa điểm thờ phượng lịch sử để bù đắp cho nguồn thu của nhà thờ bị sụt giảm.
Tuy nhiên, viên chức truyền thông và liên hệ công chúng của Giáo phận Eichstätt, Pia Dyckmans, cho biết các vấn đề hiện tại đã trở nên trầm trọng hơn do việc người Công Giáo rời bỏ nhà thờ, được báo hiệu bằng việc ngừng thanh toán Kirchensteuer [thuế nhà thờ] hàng năm.
Dyckmans nói với hãng thông tấn Katholisch.de ngày 11 tháng 5: “Có cảm giác như chúng tôi đang trong tình thế khốn quẫn – ngay cả những giáo phận được cho là giàu có như Rottenburg-Stuttgart cũng báo cáo rằng họ sẽ sớm rơi vào thế không thể trang trải ngân sách của mình nữa”.
Bà nói: “Những vụ tai tiếng, cấu trúc lỗi thời và ngôn ngữ xa lạ đối với nhiều người đã khiến Giáo Hội không còn hấp dẫn đối với đại đa số. … Những thay đổi trong bối cảnh giáo hội đã được biết đến từ lâu và đang dần ảnh hưởng đến các cấu trúc và định chế của chúng ta”.
Người Công Giáo chiếm khoảng 26% trong tổng số 84 triệu dân của Đức, mặc dù việc đi nhà thờ đã giảm mạnh kể từ năm 2019, với chỉ có 4.3% người Công Giáo hiện đang đến tham dự Thánh lễ, theo báo cáo của Katholisch.de ngày 4 tháng 5.
Vào tháng 6 năm 2022, chủ tịch hội đồng giám mục, Giám mục Georg Bätzing của Limburg, cho biết ngài đã "vô cùng chấn động" trước dữ kiện mới cho thấy 359,338 người Công Giáo bỏ nhà thờ vào năm 2021, nhiều hơn 60% so với năm trước, với tỷ lệ bỏ nhà thờ lớn nhất trong các tổng giáo phận Berlin, Cologne, Hamburg và Munich-Freising.
Mặc dù thuế thu nhập Kirchenstauer của nhà thờ đã trở lại mức trước đại dịch, đạt 7.32 tỷ đô la vào năm 2022, nhưng các chuyên gia đã cảnh cáo rằng lạm phát gia tăng, chi phí nhân sự, năng lượng và tân trang sẽ ngày càng tiêu tốn ngân sách của nhà thờ, khi nhiều người Công Giáo nộp thuế đến tuổi nghỉ hưu.
Vào tháng 3, Giáo Hội Tin lành của Đức, chiếm 22% dân số, cho biết tổng số thành viên của họ đã giảm 2.9% trong năm 2022, với doanh thu từ Kirchensteuer cũng được dự báo sẽ giảm một nửa trong những năm tới.