1. Việc đốt kinh Koran ở Thụy Điển đang làm phức tạp thêm cuộc chiến ở Ukraine

Liên minh các nền văn minh và một số quốc gia có đa số dân theo đạo Hồi đã lên án hành động mạo hiểm của lãnh đạo đảng cực hữu Đan Mạch.

Đại diện cấp cao của Liên minh các nền văn minh của Liên Hiệp Quốc đã lên án việc đốt sách thánh Hồi giáo của một chính trị gia cực hữu người Thụy Điển gốc Đan Mạch là một “hành động hèn hạ”.

Rasmus Paludan, lãnh đạo đảng chính trị cực hữu Hard Line của Đan Mạch, đã thực hiện màn mạo hiểm bên ngoài đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Thụy Điển dưới sự bảo vệ của cảnh sát địa phương hôm thứ Sáu.

Người phát ngôn của Miguel Angel Moratinos cho biết: “Mặc dù Đại diện cấp cao nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận như một quyền cơ bản của con người, nhưng ông cũng nhấn mạnh rằng hành động đốt kinh Koran là biểu hiện của sự căm ghét đối với người Hồi giáo”.

“Đó là hành vi thiếu tôn trọng và xúc phạm các tín đồ của đạo Hồi và không nên bị nhầm lẫn với quyền tự do ngôn luận,” tuyên bố nói thêm.

Moratinos, người đứng đầu một cơ quan của Liên Hiệp Quốc tự mô tả nhiệm vụ của mình là “tận tâm thúc đẩy sự hiểu biết giữa các cộng đồng đa dạng”, cho biết ông lo ngại về sự gia tăng “phân biệt đối xử, không khoan dung và bạo lực… nhằm vào các thành viên của nhiều tôn giáo và cộng đồng khác ở nhiều nơi trên thế giới.”.

Ông kêu gọi xây dựng “sự tôn trọng lẫn nhau” và thúc đẩy “xã hội toàn diện và hòa bình bắt nguồn từ nhân quyền và phẩm giá cho tất cả mọi người”.

Ngay sau khi Paludan đốt một bản sao của Kinh Qur'an, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ, Mevlut Cavusoglu, đã lên án chính quyền Thụy Điển vì đã không cấm biểu tình.

“Đó là một hành động phân biệt chủng tộc. Nó không phải là về quyền tự do ngôn luận,” ông nói.

Các quốc gia Ả Rập - bao gồm Ả Rập Saudi, Jordan và Kuwait - cũng như các quốc gia đa số theo đạo Hồi khác như Pakistan và Somalia cũng đã lên án trò đốt sách này.

Bộ Ngoại giao Somalia cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Hai: “Cho phép hành động thù hận xúc phạm các giá trị và tôn nghiêm của đạo Hồi là hoàn toàn không thể chấp nhận được”. “Đó không là gì khác ngoài một hành vi mị dân nhằm thúc đẩy hận thù và phân biệt chủng tộc, đồng thời phục vụ các chương trình nghị sự của chủ nghĩa cực đoan và khủng bố.”

Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson nói rằng mặc dù quyền tự do ngôn luận là một phần cơ bản của nền dân chủ, nhưng “những gì hợp pháp không nhất thiết phải phù hợp.”

Ông nói: “Đốt những cuốn sách thiêng liêng đối với nhiều người là một hành động hết sức thiếu tôn trọng.

Một nhóm người biểu tình đã tập trung bên ngoài đại sứ quán Thụy Điển ở Ankara vào cuối tuần qua để phản đối việc đốt kinh Koran. Tại Bangladesh, người dân cũng biểu tình phản đối vụ việc.

Vào tháng 4, thông báo của Paludan về một “chuyến du lịch” đốt kinh Qur'an trong tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo đã gây ra bạo loạn trên khắp Thụy Điển.

Các quan sát viên cho rằng việc đốt kinh Koran ở Thụy Điển đang làm phức tạp thêm cuộc chiến ở Ukraine. Căng thẳng giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Thụy Điển đã gia tăng trong những tuần gần đây trong bối cảnh các cuộc biểu tình của phe cực hữu và người Kurd ở Stockholm.

Hôm thứ Hai, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đe dọa sẽ hủy bỏ tư cách thành viên NATO của Thụy Điển vì vụ đốt kinh Koran này

“Những người cho phép những lời báng bổ như vậy trước đại sứ quán của chúng ta không còn có thể mong đợi sự ủng hộ của chúng ta đối với tư cách thành viên NATO của họ”, ông Erdogan cho biết hôm thứ Hai.

Ông nói thêm: “Nếu bạn yêu mến các thành viên của các tổ chức khủng bố và kẻ thù của đạo Hồi rất nhiều đến mức bảo vệ họ, thì chúng ta khuyên bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ của họ cho an ninh của đất nước bạn.”

Theo hãng tin AP, ông Erdogan cho biết tư cách thành viên NATO của Thụy Điển là “không xảy ra”.

Tưởng cũng nên biết thêm: Các quyết định của NATO được đưa ra trên cơ sở đồng thuận, có nghĩa là tất cả 30 Quốc Hội của các quốc gia thành viên liên minh phải chấp thuận cho Thụy Điển và Phần Lan tham gia. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên duy nhất chưa thông qua tư cách thành viên của họ. Tình hình còn phức tạp hơn khi Phần Lan tuyên bố bày tỏ tình đoàn kết với Thụy Điển, và chỉ vào NATO khi cùng vào với Thụy Điển.

Với việc ngăn chặn Thụy Điển và Phần Lan tham gia NATO, Erdogan đang mang lại chiến thắng cho cuộc chiến chống NATO của Putin.

Vladimir Putin sẽ là một trong những người được hưởng lợi khi tư cách thành viên NATO của Thụy Điển bị chặn.

Putin đã ủng hộ việc chống lại sự mở rộng của liên minh, điều mà ông coi là xâm phạm ảnh hưởng của Mạc Tư Khoa giữa các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ và Đông Âu. Trong những tháng dẫn đến cuộc xâm lược Ukraine, Putin đã lên án khả năng Ukraine tham gia liên minh.

Mạc Tư Khoa đã đe dọa trả đũa nếu Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO. Putin cũng cho biết “việc mở rộng cơ sở hạ tầng quân sự vào lãnh thổ này chắc chắn sẽ kích động phản ứng của chúng ta”.