1. Nhiều vụ nổ tấn công trung tâm Kyiv và các thành phố khác trong làn sóng tấn công của Nga để trả thù cho vụ nổ cầu Crimea
Trong bản báo cáo vào lúc 11 giờ sáng thứ Hai 10 tháng 10, theo giờ địa phươn, tức là 3 giờ chiều thứ Hai theo giờ Việt Nam, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết Nga đã phát động một làn sóng tấn công lớn nhắm vào các thành phố trên khắp Ukraine để trả đũa vụ tấn công cầu Kerch nối Nga và Crimea.
Chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Nga, Vladimir Putin, lên án vụ tấn công cây cầu là “hành động khủng bố” mà ông đổ lỗi cho các cơ quan mật vụ của Ukraine, hỏa tiễn đã lao vào thủ đô Kyiv của Ukraine trong giờ cao điểm buổi sáng, tấn công một ngã ba đường lớn và một công viên. Các báo cáo ban đầu cho biết ít nhất 8 người đã thiệt mạng.
Các phóng viên của Guardian ở Kyiv đã nghe thấy ít nhất 9 hỏa tiễn bay tới và nửa tá tiếng nổ lớn trong suốt một tiếng rưỡi đồng hồ.
Các vụ nổ cũng làm rung chuyển các thành phố Lviv, Ternopil và Dnipro sau khi các cuộc không kích qua đêm tấn công thành phố Zaporizhzhia ở miền nam nước này trong đêm thứ ba liên tiếp. Theo báo cáo, một số mục tiêu bị tấn công ở khu vực Lviv là một phần của cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng của Ukraine.
Các cuộc tấn công diễn ra sau vài tháng, trong đó thủ đô Ukraine không bị tấn công, dẫn đến sự trở lại tương đối bình thường của thành phố.
Cuộc tấn công cuối cùng vào Kyiv là vào tháng Sáu. Nhưng không giống như các cuộc tấn công trước đó chủ yếu tấn công vùng ngoại ô của Kyiv, các cuộc tấn công hôm nay nhắm vào một số địa điểm ở chính trung tâm thành phố.
2. Putin cáo buộc lực lượng đặc biệt Ukraine về vụ nổ cầu Crimea ra lệnh pháo vào Zaporizhzhia gây thương vong nặng nề
Tổng thống Nga Vladimir Putin gọi vụ nổ hôm thứ Bảy trên cầu Crimea là một “cuộc tấn công khủng bố” và tuyên bố các cơ quan đặc nhiệm Ukraine đã tổ chức và thực hiện vụ nổ.
Putin đưa ra nhận xét của mình trong cuộc gặp với Chủ tịch Ủy ban Điều tra Nga Alexander Bastrykin hôm Chúa Nhật.
“Chúng tôi không nghi ngờ gì rằng đây là một cuộc tấn công khủng bố nhằm phá hủy các cơ sở hạ tầng quan trọng của Liên bang Nga. Và tác giả, kẻ thực hiện và chủ mưu là các cơ quan mật vụ của Ukraine “, ông Putin nói.
“Các cơ quan mật vụ của Ukraine và các công dân nước ngoài của Nga là những người đã giúp thực hiện vụ tấn công khủng bố này,” Bastrykin nói.
Bastrykin cũng nói rằng người Nga “đã thiết lập lộ trình của các xe tải nơi vụ nổ xảy ra.” Ngoài ra, “những tài xế của những chiếc xe tải này đã được xác định.”
Những gì chúng ta biết cho đến nay là video CCTV cho thấy khoảnh khắc một vụ nổ lớn làm rung chuyển cây cầu hôm thứ Bảy.
Fred Pleitgen của CNN đưa tin: “Một chiếc xe tải được nhìn thấy đang lái xe trên làn đường hướng tới Crimea thì đột nhiên có một vụ nổ lớn, mặc dù không rõ có phải là chiếc xe tải gây ra vụ nổ hay là bị cuốn hút vào vụ nổ”.
Ukraine đang nói gì: Các quan chức cấp cao của Ukraine ngay lập tức ăn mừng vụ nổ. Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine đã đăng một thông điệp chúc mừng sinh nhật Putin và dịch vụ bưu chính đã công bố tem kỷ niệm vụ nổ.
Nhưng Ukraine đã không tuyên bố trách nhiệm. Một cố vấn của người đứng đầu văn phòng tổng thống Ukraine thậm chí còn cho rằng vụ nổ được cho là do xung đột nội bộ “giữa quân đội và cơ cấu quyền lực của Nga”.
Putin sẽ tổ chức cuộc họp của hội đồng an ninh vào thứ Hai
Phát ngôn nhân Điện Cẩm Linh, Dmitry Peskov, cho biết Tổng thống Nga, Vladimir Putin, sẽ tổ chức một cuộc họp của hội đồng an ninh vào thứ Hai.
Nó xảy ra sau một vụ nổ hôm thứ Bảy làm sập một phần của cây cầu nối bán đảo Crimea với Nga.
3. Ukraine đã tái chiếm lại hơn 1.170 km vuông đất ở miền nam Kherson
Ukraine đã chiếm lại hơn 1.170 km vuông (450 dặm vuông) đất ở khu vực phía nam Kherson của họ kể từ khi bắt đầu cuộc phản công vào cuối tháng 8, một phát ngôn viên quân đội cho biết hôm nay.
Ukraine đã đạt được thành công với cuộc tấn công ở phía đông bắc, nhưng hành động của họ ở phía nam để quét sạch chỗ đứng của Nga trên bờ tây của sông Dnipro rộng lớn đã mất nhiều thời gian hơn.
Phát ngôn nhân Bộ chỉ huy quân sự miền Nam Natalia Humeniuk nói rằng Ukraine đang đạt được tiến bộ trên mặt trận Kherson, nhưng cần phải làm nhiều việc để bình định các vùng lãnh thổ mới chiếm lại được.
“Công việc đang tiếp tục nhằm củng cố lãnh thổ, dọn sạch nó và tiến hành các hoạt động ổn định, vì các khu định cư mà chúng tôi bước vào chứa đựng nhiều điều bất ngờ do quân xâm lược Nga để lại”
“Tính đến ngày hôm nay, kể từ đầu cuộc phản công, hơn 1.170 km vuông đã được giải phóng theo hướng Kherson.”
Các quan chức Ukraine từ lâu đã nói về ưu tiên tái chiếm Kherson, một khu vực nông nghiệp bằng phẳng mà Mạc Tư Khoa đã chiếm được gần như toàn bộ trong những ngày đầu xâm lược.
Trong bản báo cáo sáng thứ Hai 10 tháng 10, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết 62,500 binh sĩ Nga đã thiệt mạng, 5,133 xe bọc thép bị phá hủy hoặc bắt giữ. Lực lượng của Vladimir Putin cũng đã thiệt mất 266 máy bay, 1,477 hệ thống pháo, 235 trực thăng, 348 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 2,486 xe tăng, 3,890 xe chở quân và nhiên liệu, 1,086 máy bay không người lái, 180 hệ thống phòng không, 15 tầu thuyền và 247 hỏa tiễn hành trình.
4. Nga cho biết Ukraine đã gia tăng đáng kể các cuộc pháo kích xuyên biên giới vào lãnh thổ Nga
Quân đội Ukraine đã gia tăng đáng kể các cuộc pháo kích vào lãnh thổ Nga gần tiền tuyến của cuộc chiến kể từ đầu tháng 10, Cơ quan An ninh Liên bang Nga, gọi tắt là FSB, cho biết như trên trong một tuyên bố hôm Chúa Nhật.
FSB cáo buộc rằng: “Trong tuần qua, hơn 100 cuộc tấn công sử dụng nhiều hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, trọng pháo, súng cối và máy bay không người lái vào 32 khu định cư ở các khu vực Bryansk, Kursk và Belgorod đã được ghi nhận”
Theo FSB, một người dân địa phương đã thiệt mạng trong cuộc pháo kích và 5 người bị thương, trong đó có một trẻ em.
“Tại các khu định cư ở biên giới, hai trạm biến áp điện, 11 tòa nhà dân cư và hai tòa nhà hành chính đã bị phá hủy. 8 trạm kiểm soát qua biên giới tiểu bang đã bị hư hại.”
5. Các quan chức cho biết khu vực Sumy của Ukraine bị Nga pháo kích
Trong bản báo cáo hôm thứ Hai 10 tháng 10, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết hai khu định cư ở khu vực Sumy của Ukraine đã bị lực lượng Nga nã pháo vào hôm Chúa Nhật. Không có tổn thất nào về nhân sự và thiết bị được báo cáo.
“Từ 12 giờ 10 đến 12 giờ 15, các quan sát viên đã ghi nhận ba vụ tấn công, có thể là từ súng cối 120 ly, trong khu vực định cư Seredyna-Buda. Ngoài ra, từ 14:35 đến 14:55, người ta đã biết thêm về 5 vụ tấn công nữa, có thể là từ súng cối 120 ly, ở khu vực gần làng Bachivsk.”
Kyrylo Tymoshenko, phó văn phòng tổng thống, cho biết các lực lượng Nga đã sử dụng máy bay không người lái để tấn công khu vực thứ ba ở Sumy là làng Myronivka.
Một người đã chết trong vụ tấn công bằng máy bay không người lái này
6. Putin có khả năng coi vụ nổ cầu Kerch như một sự sỉ nhục cá nhân và đáp trả một cách tàn bạo
Ngay sau khi vụ nổ cầu Crimea xảy ra, Điện Cẩm Linh đã có ý định cho thấy cuộc tấn công vào cây cầu Crimea không nghiêm trọng đến vậy và tuyến đường huyết mạch quan trọng từ lục địa Nga đến Bán đảo Crimea bị sáp nhập bất hợp pháp sẽ sớm hoạt động trở lại bình thường.
Những thiệt hại vật chất có thể được phục hồi - Nga ngay lập tức cử một đội khẩn cấp lớn đến hiện trường - nhưng những thiệt hại về uy tín của Nga và quan trọng hơn là đối với hình ảnh của Vladimir Putin, sẽ không dễ sửa chữa như vậy.
Đây là cây cầu của ông ta, dự án của ông ta, được xây dựng với số tiền tương đương gần 4 tỷ đô la từ kho bạc Nga. Cây cầu được xem là một “dây rubăng đám cưới” mang tính biểu tượng thống nhất Mẹ Nga và Ukraine, hoặc ít nhất là giữa Mẹ Nga và một khu vực, vẫn thuộc về Ukraine về mặt pháp lý. Crimea không chỉ quan trọng đối với nỗ lực chiến tranh của Putin mà còn với nỗi ám ảnh của ông về việc đưa Ukraine trở lại dưới sự kiểm soát của Nga.
Bài phát biểu ngày 21 tháng 2 của Putin với người dân Nga, được đưa ra trước khi ông ta ra lệnh xâm lược Ukraine, đã cho thấy cái nhìn sai lệch của ông ta về lịch sử. Ông khẳng định Ukraine không thực sự là một quốc gia độc lập: “Ukraine không phải là một quốc gia láng giềng của chúng ta,” ông tuyên bố. “Đó là một phần không thể tách rời của lịch sử, văn hóa và không gian tâm linh của chúng ta.”
Bài phát biểu đó, một trong những tiết lộ nhiều nhất trong nhiệm kỳ tổng thống của ông, nói rõ rằng cuộc chiến huynh đệ tương tàn chống lại Ukraine này là rất cá nhân đối với ông ta. Trong nhiều năm, ông đã gắn bó với Peter Đại đế, vị hoàng đế Nga, người đã thành lập St. Petersburg, thành phố nơi Putin sinh ra và lớn lên. Ai đã từng đến thăm văn phòng hành chính thành phố nơi Putin làm việc vào đầu những năm 1990 sau khi ông ta trở về từ công việc đặc nhiệm KGB ở Đông Đức, đều thấy trên bức tường phía sau bàn làm việc của ông ta là bức chân dung của Peter Đại đế.
Vào tháng 6 năm nay, khi cuộc chiến tranh khốc liệt ở Ukraine bước sang tháng thứ tư, Putin lại so sánh mình với Peter Đại đế, nhấn mạnh rằng Peter, người đã chinh phục đất đai từ Thụy Điển, đang “trả lại” cho Nga những gì thực sự thuộc về nó.
Rõ ràng, giờ đây Putin tin rằng việc trao trả Ukraine cho Nga là định mệnh lịch sử của ông. Vì thế, ông ta có thể coi vụ tấn công ngoạn mục vào cầu Crimea không chỉ là một cuộc tấn công vào quê hương Nga, mà còn là một sự sỉ nhục cá nhân. Và ông ta có thể sẽ đáp lại một cách tàn bạo.
Một ngày sau cuộc tấn công, các lực lượng Nga đang ném bom các tòa nhà chung cư dân sự ở Ukraine. Những người ủng hộ ông Putin theo đường lối cứng rắn đang thúc giục nhiều cuộc tấn công hơn nữa vào cơ sở hạ tầng của Ukraine. Các nhà lãnh đạo phương Tây cảnh báo rằng Putin ngày càng thất vọng có thể sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật. Các chuyên gia quân sự cho rằng ông ta có thể trả đũa không cân xứng, và tấn công vào các mục tiêu bất ngờ.
Trong nhiều năm, Putin đã có một nỗi ám ảnh khác: trừng phạt những kẻ phản bội. Một tháng sau khi lực lượng của ông ta tấn công Ukraine, ông ta đe dọa sẽ trả đũa bất kỳ người Nga nào phản đối chiến tranh, gọi họ là “đội quân thứ năm... những kẻ phản bội quốc gia” trong cuộc chiến với phương Tây.
Chúa Nhật tuần này, một ngày sau vụ đánh bom cây cầu, ông gọi đây là một “vụ tấn công khủng bố” mà “tác giả, kẻ thực hiện và chủ mưu” là các cơ quan mật vụ của Ukraine... và “công dân nước Nga từ nước ngoài”.
Một điều rõ ràng là khi chiến sự tiến gần đến Nga, Vladimir Putin nhận thấy “sứ mệnh lịch sử” của mình đang gặp nguy hiểm. Và điều đó có nghĩa là cảm xúc có thể lớn hơn lý trí. Đối với Ukraine, đối với những người Nga phản đối chiến tranh, và đối với thế giới, đây là một thời khắc nguy hiểm.
7. Chỉ 3 tháng trước, tuyên truyền của Nga tuyên bố rằng cây cầu Crimea không thể bị tấn công vì có 20 phương thức bảo vệ khác nhau che chắn cho nó.
Elizabeth Tsurkov, một thành viên tại Viện Chiến lược và Chính sách Newlines, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Washington DC đã tweet rằng chỉ vài tháng trước, Nga đã tuyên bố rằng cầu Kerch bắc từ lục địa Nga sang Crimea không thể bị tấn công.
Cô ấy viết: Chỉ 3 tháng trước, tuyên truyền của Nga tuyên bố rằng cây cầu Crimea không thể bị tấn công vì có 20 phương thức bảo vệ khác nhau bao phủ nó, bao gồm cả cá heo quân sự. Thật là một thất bại to lớn.
Các quan chức Nga cho biết, một vụ đánh bom xe tải vào đầu ngày thứ Bẩy đã gây ra hỏa hoạn và làm sập một đoạn cây cầu nối Crimea do Nga sáp nhập với Nga, làm hư hại một tuyến đường cung cấp chính cho nỗ lực chiến tranh đang chùn bước của Mạc Tư Khoa ở miền nam Ukraine.
Phát ngôn nhân của nghị viện khu vực được Điện Cẩm Linh hậu thuẫn ngay lập tức cáo buộc Ukraine, mặc dù Điện Cẩm Linh cho đến nay không chính thức xác nhận. Các quan chức Ukraine đã nhiều lần đe dọa tấn công cây cầu và một số người tán dương vụ tấn công, nhưng Kyiv đã không tuyên bố trách nhiệm.
Dài 19km và cao hơn Tượng Nữ thần Tự do, cầu Kerch bắc từ Nga đến bán đảo Crimea bị chiếm đóng được xem là viên ngọc quý trên vương miện các dự án cơ sở hạ tầng của Vladimir Putin, và được truyền thông Nga mô tả là “công trình xây dựng của thế kỷ”.
Khi Tổng thống Nga thông xe vào ngày 15 tháng 5 năm 2018, ông ta đã lái một chiếc xe tải Kamaz màu cam qua cầu, và đã khoe khoang về ý nghĩa của nó.
“Trong các thời đại lịch sử khác nhau, ngay cả dưới thời các sa hoàng, người ta đã mơ ước xây dựng cây cầu này. Sau đó, họ quay trở lại ý tưởng này vào những năm 1930, 40, 50. Và cuối cùng, nhờ vào công việc và tài năng của các bạn, điều kỳ diệu đã xảy ra”.
Được phòng thủ nghiêm ngặt kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược quy mô toàn diện của Nga vào Ukraine, nó được coi là rất quan trọng, và Mạc Tư Khoa cảnh báo sẽ đáp trả nếu cây cầu bị tấn công.
Nhưng vào sáng thứ Bảy, trong tình huống vẫn chưa rõ ràng, một vụ nổ lớn đã làm rung chuyển cây cầu Kerch, làm sập một phần đường xuống eo biển Kerch bên dưới và phóng hỏa 7 toa tàu chở nhiên liệu trên một chuyến tàu băng qua nhịp đường sắt thứ hai của cây cầu.
Tầm quan trọng to lớn của thiệt hại đối với cây cầu, được một cố vấn cấp cao của Tổng thống Ukraine tuyên bố một cách lãng mạn, sẽ trở nên rõ ràng trong những giờ và ngày tới - đặc biệt là liệu Mạc Tư Khoa có cảm thấy buộc phải trả đũa vụ tấn công hay không.