1. Ukraine tuyên bố đã nhận được NASAMS từ Hoa Kỳ, ngày đầu tiên bắn rơi 4 chiếc Sukhoi
Hoa Kỳ đã gửi hai hệ thống phòng không NASAMS cho Ukraine, và chúng đã có mặt để bảo vệ thường dân vô tội. Trong ngày đầu tiên 4 chiếc Sukhoi của Nga trị giá tổng cộng 230 triệu Mỹ Kim đã bị bắn hạ khi chúng đang thực hiện các cuộc không kích vào các cơ sở hạ tầng dân sự và các khu dân cư.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết điều này trong một cuộc phỏng vấn với CBS vào hôm Chúa Nhật 25 tháng 9.
“Chúng tôi hoàn toàn cần Hoa Kỳ thể hiện vai trò lãnh đạo và trao cho Ukraine, các hệ thống phòng không. Tôi muốn cảm ơn Tổng thống Biden về một quyết định tích cực đã được đưa ra. Tôi cũng cảm ơn Quốc hội Hoa Kỳ, chúng tôi đã nhận được NASAMS,” tổng thống Zelenskiy nói.
Đồng thời, Zelenskiy nhấn mạnh rằng “nó thậm chí gần như không đủ để bảo vệ cho các cơ sở hạ tầng dân sự, trường học, bệnh viện, trường đại học, nhà ở của người Ukraine. Chúng tôi cần an ninh để thu hút người Ukraine của chúng tôi trở về nhà. Nếu an toàn, họ sẽ đến, định cư, làm việc ở đây và sẽ đóng thuế và khi đó chúng tôi sẽ không bị thâm hụt 5 tỷ đô la trong ngân sách của mình. Vì vậy, nó sẽ là một điều tích cực cho tất cả mọi người,” tổng thống nói.
Theo báo cáo của Ukrinform, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy trước đó đã nhấn mạnh rằng tốc độ cung cấp viện trợ quốc tế cho Ukraine nên tương ứng với tốc độ di chuyển của binh sĩ Ukraine.
2. Ukraine công bố video cho thấy máy bay chiến đấu phản lực của Nga rơi từ trên trời khi 4 máy bay bị phá hủy
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Video Shows Russian Fighter Jet Fall From Sky as 4 Planes Destroyed—Ukraine”, nghĩa là “Ukraine công bố video cho thấy máy bay chiến đấu phản lực của Nga rơi từ trên trời khi 4 máy bay bị phá hủy.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.
Một video cho thấy một máy bay chiến đấu của Nga đang rơi từ trên trời xuống đã được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội sau khi lực lượng Ukraine tuyên bố đã bắn hạ 4 máy bay chỉ trong một ngày duy nhất.
Bộ Quốc phòng Ukraine tuyên bố rằng vào hôm thứ Bảy, ngày 24 tháng 9, hai máy bay phản lực Su-25 của Nga đã bị tiêu diệt cùng với một máy bay Su-20 và một chiếc Su-34.
Phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết: “Hôm nay là một ngày tốt lành đối với quân đội Ukraine và một ngày tồi tệ đối với Không Quân Nga. Một chiếc Su-25, hai chiếc Su-30 và một chiếc Su-34 đã lao từ trên trời xuống đất.”
Kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược vào tháng 2, ước tính nước này đã mất hàng chục nghìn thiết bị quân sự.
Ukraine tuyên bố họ đã phá hủy hoặc bắt giữ hơn 259 máy bay phản lực quân sự, 2,275 xe tăng, 4,832 phương tiện chiến đấu bọc thép, 3,701 tàu chiến và tàu thuyền kể từ ngày 24 tháng 2.
Theo cơ sở dữ liệu nguồn mở Oryx, Nga đã mất 6,390 phương tiện, trong đó có 3,926 phương tiện đã bị phá hủy.
Bộ Tư lệnh Dù của các lực lượng vũ trang Ukraine đã chia sẻ một đoạn video về một chiếc máy bay dường như rơi trên bầu trời trên trang Facebook của họ hôm thứ Bảy.
Đoạn video cho thấy một máy bay chiến đấu với ngọn lửa bắn ra từ phía sau của phương tiện chiến đấu khi nó liên tục mất độ cao.
Phát ngôn nhân cho biết: “Tại khu vực thực hiện nhiệm vụ, các quân nhân của đơn vị phòng không 25 thuộc Lữ đoàn Dù Sicheslav thuộc Lực lượng tấn công vũ trang Ukraine đã bắn rơi hai máy bay Nga - một máy bay cường kích Su-25 và một tiêm kích đa năng thế hệ thứ tư Su-30.”
Phát ngôn nhân sau đó nói thêm: “Cái chết cho những kẻ xâm lược Nga. Cùng nhau chiến thắng. Niềm tự hào cho Ukraine.”
Chỉ trong vài giờ, hơn 38.000 người đã xem đoạn video trên Facebook và 247.000 người khác đã xem nó trên Twitter sau khi nó được tải lên.
Newsweek đã liên hệ với Điện Cẩm Linh và Bộ Quốc phòng Ukraine để đưa ra bình luận.
Cuộc chiến đang diễn ra giữa Nga và Ukraine dường như đang chuyển sang một giai đoạn mới sau sắc lệnh động viên bán phần của Vladimir Putin vào đầu tuần này.
Ông Putin hy vọng sắc lệnh sẽ tăng cường quân số sau khi hàng nghìn chiến binh Nga thiệt mạng trong 7 tháng diễn ra xung đột.
Luật mới cũng bao gồm các hình phạt khắc nghiệt đối với những binh sĩ từ chối chiến đấu ở Ukraine, bao gồm cả bản án 10 năm tù.
Các cuộc biểu tình đã nổ ra ở hơn 38 thành phố trên khắp nước Nga, là một dấu hiệu cho thấy sự thất vọng ngày càng tăng đối với cách giải quyết cuộc chiến của Điện Cẩm Linh.
Một lượng lớn người Nga đã cố gắng rời khỏi đất nước vì lo ngại họ có thể bị bắt nhập ngũ.
3. Quân đội Ukraine đẩy lùi các cuộc tấn công gần chiến tuyến phía đông
Trong bản báo cáo sáng thứ Hai 26 tháng 9, Bộ Tổng Tham Mưu Ukraine cho biết Lực lượng Ukraine đã đẩy lùi các cuộc tấn công của Nga ở nhiều địa điểm khác nhau ở phía đông Kramatorsk, một thành phố gần rìa phía đông của lãnh thổ do Ukraine kiểm soát.
“Lực lượng Phòng vệ đã đẩy lùi các cuộc tấn công trong các khu vực định cư ở Soledar, Vyimka, Kurdyumivka, Zaitseve,” Phát ngôn nhân Bộ Quốc phòng Ukraine, Trung Tá Oleksandr Motuzianyk cho biết như trên.
Quân đội Ukraine cũng thông báo rằng pháo binh của họ đã bắn trúng 10 kho vũ khí và khí tài quân sự của Nga ở phía đông khu vực Zaporizhzhia.
“Trong 24 giờ qua, pháo binh đã khai hỏa vào các cơ sở của đối phương trong lãnh thổ tạm chiếm ở vùng Zaporizhzhia, 10 kho vũ khí và khí tài quân sự của đối phương đã bị phá hủy trong khu vực định cư Huliaipole, bên cạnh đó còn có một hệ thống phòng không S-300. Đặc biệt kho đạn gần thành phố Tokmak đã nổ tung trong nhiều giờ”, phát ngôn nhân Bộ Tổng tham mưu các lực lượng vũ trang Ukraine cho biết.
4. Lạnh tóc gáy: Xướng ngôn viên đài truyền hình Nga hô hào chiến tranh hạt nhân
Những lời lên án đã nổi lên sau lời đe dọa hạt nhân của Putin. Tuy nhiên, các phương tiện truyền thông hiếu chiến của Nga tỏ ra rất hài lòng với luận điệu diều hâu này cũng Điện Cẩm Linh.
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Nuclear War 'Already a Given' Says Russian TV: 'Everyone Will Be Destroyed'“, nghĩa là “Truyền hình Nga nói rằng chiến tranh hạt nhân ‘đã là một thực tại’: ‘Mọi người sẽ bị tiêu diệt’”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.
Những người dẫn chương trình và khách mời của kênh truyền hình nhà nước Nga đã cảnh báo phương Tây rằng nếu người Nga cảm thấy bị đẩy vào thế bí, họ sẽ bảo đảm rằng “tất cả mọi người sẽ bị tiêu diệt”.
Vladimir Putin đã có bài phát biểu vào hôm 21 tháng 9, trong đó ông đã leo thang những luận điệu xung quanh cuộc chiến ở Ukraine. Trong tuyên bố được ghi trước hôm thứ Tư, ông ra lệnh động viên một phần người Nga để tham chiến ở Ukraine.
Ngoài ra, ông Putin cũng cảnh báo phương Tây rằng Nga không hề nói đùa về việc sử dụng vũ khí hạt nhân nếu Ukraine tiếp tục nhận được sự hỗ trợ.
Chuyên gia quân sự Igor Korotchenko và người dẫn chương trình truyền hình nhà nước Olga Skabeeva nhất trí rằng Nga sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân nếu họ cảm thấy Nga đang bị đe dọa hủy diệt.
Đoạn video lạnh tóc gáy đã lan truyền rất nhanh với hơn 160.000 lượt xem trong giờ đầu tiên, sau khi được đăng bởi Julia Davis của Daily Beast.
Korotchenko và Skabeeva đã tung hứng với nhau những lời lẽ sau:
“Điều duy nhất mà phương Tây lo ngại hiện nay là khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật của mình”.
“Về mặt này, những lời Vladimir Putin nói ra bất kể thế nào cũng rất có giá trị.”
“Ở phương Tây, họ đang xem xét và phân tích đâu là hoàn cảnh để Nga sử dụng lập luận như vậy nhằm tránh đi bất kỳ tình huống nào mà Mạc Tư Khoa không hài lòng hay cho là không thể chấp nhận được”.
“Phương Tây phải hiểu rằng: nếu một số loại vũ khí tồn tại, những điều cấm kỵ và hạn chế trong việc sử dụng chúng có thể được dỡ bỏ trong một số trường hợp nhất định.”
Người dẫn chương trình tiếp tục bảo vệ quan điểm của Nga liên quan đến Ukraine và nói rằng nước này không tìm kiếm xung đột.”
“Họ muốn làm gì? Họ muốn có một chiến thắng trước Nga”, Skabeeva nói.
“Không thể đánh bại Nga nếu không có vụ nổ hạt nhân. Điều đó miễn bàn cãi”.
“Chúng tôi sẽ không cho phép phá hủy đất nước của chúng tôi, nếu bạn đang cố gắng tiêu diệt chúng tôi, bạn sẽ bị tiêu diệt cùng với chúng tôi.”
“Những hành động tiếp theo của chúng ta là gì? Đánh các trung tâm ra quyết định? Ở Kyiv, London, Washington - ở bất cứ đâu?”
“Chúng ta nên làm gì để tránh chiến tranh hạt nhân, hay nó đã là đã là một thực tại?”
“Nếu họ không dừng lại, điều đó sẽ trở thành hiện thực. Mục tiêu của phương Tây tập thể là gì?”
“Chiến thắng của Ukraine và thất bại của Nga. Miễn là Liên bang Nga có vũ khí hạt nhân, thì việc đánh bại nó là không thể.”
“Đẩy chúng ta vào góc tường - mọi người sẽ bị tiêu diệt. Đó có phải là những gì họ đang cố gắng đạt được không?”
“Putin đã nói rất cô đọng, nhưng quá rõ ràng. Chúng ta không thể bị đe dọa, chúng ta không muốn chiến tranh. Chúng ta là người đầu tiên ngăn chặn chiến tranh”.
“Chúng ta không muốn một mùa đông hạt nhân hoặc chiến tranh hạt nhân, Nhưng nếu bạn tuyên bố rằng chúng tôi sẽ bị tiêu diệt, chúng tôi sẽ phải tiêu diệt bạn.”
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga để đưa ra bình luận.
5. Đồng minh hàng đầu của Putin tránh xa lệnh động viên của Nga
Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Top Putin Ally Keeping Forces Away From Russia's Mobilization”, nghĩa là “Đồng minh hàng đầu của Putin tránh xa lệnh động viên của Nga”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, một đồng minh hàng đầu của Tổng thống Nga Vladimir Putin, không có kế hoạch huy động lực lượng của mình bất kể lệnh động viên ở Nga.
Theo hãng thông tấn nhà nước Belarus BelTA, Lukashenko nói với các phóng viên rằng các đối thủ của Belarus đang suy đoán rằng nước này có thể công bố một lệnh động viên tương tự, nhưng điều này là sai. Hiện chưa rõ Tổng thống Belarus ám chỉ ai khi nói rằng các đối thủ đã tung tin đồn về lệnh động viên của Belarus. Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Belarus để làm rõ.
Ông Putin đã công bố một lệnh động viên vào hôm thứ Tư sẽ huy động các công dân Nga trong lực lượng dự bị và những người đã phục vụ trong quân đội với “một số chuyên môn quân sự nhất định và kinh nghiệm liên quan”. Tổng thống Nga nói rằng lệnh động viên này, sẽ gọi nhập ngũ tới 300.000 binh sĩ tham gia cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, là cần thiết để “bảo vệ chủ quyền, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ của Nga”.
Lệnh động viên của Putin đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của nhiều người Nga. Theo dự án nhân quyền độc lập, OVD-Info, một bản kiến nghị chống vận động đã nhận được hàng trăm nghìn chữ ký tính đến sáng thứ Năm, trong khi các cuộc biểu tình nổ ra chống lại Mạc Tư Khoa dẫn đến hơn 1.300 vụ bắt giữ.
Một quan chức hàng đầu của Slovakia dự đoán hôm thứ Năm rằng lệnh động viên này sẽ làm gia tăng sự bất mãn đối với Putin đến độ có thể gây ra đảo chính do “tình hình chính trị phức tạp” mà nó đã gây ra.
“Đã đến lúc chúng ta nhận ra một điều - khi ông ta bắt đầu gọi nhập ngũ con trai của các bà mẹ Nga, rõ ràng ông ta sẽ vướng vào một tình huống chính trị rất phức tạp, và do đó, tôi cho rằng Putin, với tư cách là Tổng thống Liên bang Nga cuối cùng sẽ bị lật đổ,” Bộ trưởng Quốc phòng Jaroslav Nad cho biết như trên.
Chế độ của Lukashenko là một trong số ít những người ủng hộ Putin kể từ khi ông ta xâm lược Ukraine vào ngày 24 tháng 2. Lukashenko đã không gửi lực lượng của riêng mình vào Ukraine, nhưng đã đóng một vai trò trong cuộc chiến bằng cách cho phép Mạc Tư Khoa bố trí quân đội bên trong nước ông và tiến hành các cuộc không kích từ lãnh thổ Belarus.
Trong khi đó, ông Putin phát biểu tại một diễn đàn song phương ở thành phố Grodno của Belarus vào tháng 7 rằng các biện pháp trừng phạt “chưa từng có” áp đặt lên Nga và Belarus nhằm đáp trả cuộc xâm lược đang thúc đẩy hai nước tiến tới “thống nhất”.
Ông Lukashenko cho biết, trong khi Belarus sẽ không huy động quân đội cùng với Nga, nước này sẽ đáp trả bất kỳ mối đe dọa tiềm tàng nào chống lại mình. Ông nói thêm rằng Belarus đã thường xuyên tiến hành các cuộc tập trận quân sự để bảo đảm rằng người dân được chuẩn bị bảo vệ đất nước với các kỹ năng quân sự cần thiết.
Tổng thống Belarus cũng nói rằng đất nước của ông sẽ không tham gia bất kỳ cuộc chiến nào, theo BelTA.
Lukashenko nói: “Chúng tôi sẽ chỉ chiến đấu khi chúng tôi phải bảo vệ ngôi nhà của mình, đất đai của chúng tôi.”
Khi Bộ Quốc phòng Belarus triển khai các cuộc tập trận thường lệ vào đầu tháng này, Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh cho biết trong một bản cập nhật tình báo rằng họ có khả năng sẽ không đưa quân vào Ukraine.
Bộ này cho biết: “Bất kể Nga đã sử dụng lãnh thổ Belarus trong cuộc tiến công bất thành vào Kyiv ngay từ đầu trong cuộc xâm lược, các lực lượng Belarus có khả năng tấn công rất hạn chế và rất ít khả năng họ đã triển khai lực lượng vào Ukraine. Rất ít khả năng rằng các cuộc tập trận này là dấu hiệu chuẩn bị cho sự tham gia trực tiếp của Belarus vào cuộc chiến Ukraine.”
Newsweek đã liên hệ với Bộ Ngoại giao Nga để đưa ra bình luận.
6. Lệnh động viên của Putin buộc những người Tatar ở Crimea phải chạy trốn khỏi khu vực do Nga chiếm đóng
Hôm thứ Hai 26 tháng 9, một đại diện của tổng thống Ukraine tại Crimea cho biết trên kênh truyền hình Quốc hội Ukraine rằng lệnh động viên của Tổng thống Nga Vladimir Putin đã buộc những người Tatar phải rời khỏi Crimea do Nga chiếm đóng.
“Trên lãnh thổ của Crimea bị chiếm đóng, Nga tập trung vào người Tatar ở Crimea trong quá trình gọi nhập ngũ. Bằng cách này, Nga đang cố gắng tiêu diệt nốt những người Tatar ở Crimea, những người vẫn chưa hồi phục hoàn toàn sau khi bị trục xuất vào năm 1944. Nam giới từ độ tuổi 18 trở lên bị gọi nhập ngũ. Mọi người buộc phải rời khỏi Crimea, điều mà họ đã không thực hiện kể từ năm 2014”, Tamila Tasheva, đại diện thường trực của Tổng thống Ukraine tại Crimea, cho biết.
Tasheva nói thêm, “Hiện tại, hàng nghìn người Tatars ở Crimea, bao gồm cả gia đình của họ, đang rời Crimea qua lãnh thổ của Nga, chủ yếu đến Uzbekistan, và Kazakhstan. Vì người Tatar Crimea không có hộ chiếu nước ngoài, chỉ có hộ chiếu nội bộ của Nga. Do đó, người Tatar Crimea chỉ có thể đến những quốc gia mà công dân Nga không cần thị thực”.
Trong cuộc phỏng vấn trên truyền hình của mình, Tasheva cũng khuyên những người ở Crimea tránh cư trú gần trụ sở của các chính quyền Nga hoặc thân Nga càng xa càng tốt và khuyến nghị những người sẽ bị bắt và cử đi chiến đấu hãy đầu hàng các lực lượng Ukraine ngay khi có cơ hội.
Lịch sử cận đại của người Tartar: Trong bản tin trên Tasheva đã đề cập đến đến việc nhà lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin trục xuất hàng loạt người Tatar vào giữa Thế chiến thứ hai. Vào năm 1944, khoảng 200,000 người Tatar sống ở Crimea đã bị Stalin cưỡng bức trục xuất sang Siberia, hầu hết đã chết ở đó vì điều kiện sống cơ cực. Quốc hội Ukraine công nhận biến cố này là hành động diệt chủng.