Léon Bloy có tiếng là người viết bạo, nói quá những điều ông cho là đúng. Nhưng ai cũng phải nhận ý hướng tuyệt đối của ông khi viết về các xác tín của mình, nhất là các xác tín tôn giáo. Có điều, hầu như mọi điều ông viết đều có liên can tới xác tín tôn giáo bản thân. Và do đó, phần lớn các nhà bình luận thừa nhận tính trung thực của ông. Dù sao, ông cũng chỉ là một nhà văn, không phải là một nhà triết học, càng không phải là một nhà thần học. Mấy tuần trước, chúng tôi đã trích đăng một số đoạn ông viết về Người Đàn Bà Khóc (Đức Mẹ La Salette) và cảnh nghèo, hôm nay, xin trích đăng một số nhận định của ông về đau khổ, đức tin và sự thánh thiện cũng trích từ cuốn Người Hành Hương Tuyệt Đối do vợ chồng triết gia Jacques Maritain thu thập.
[Đau khổ.] Tự do, hồng phúc phi thường, không thể hiểu được, không thể diễn tả được, nhờ đó chúng ta được ban quyền đánh bại Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, giết Ngôi Lời nhập thể, đâm bảy lần Đấng Vô Nhiễm Nguyên Tội, kích động chỉ bằng một lời nói, tất cả các linh hồn đã được tạo ra trên trời và trong địa ngục, giữ chặt Ý muốn, Công lý, Lòng nhân từ và thương xót của Thiên Chúa ở Môi của Người và ngăn chúng tràn đổ xuống sáng thế của Người; sự tự do không thể diễn tả này không là gì khác ngoài điều này: sự tôn trọng mà Thiên Chúa dành cho chúng ta.
Chúng ta hãy thử hình dung một chút về điều đó: Sự tôn trọng của Thiên Chúa! Và sự tôn trọng này lớn lao đến nỗi chưa bao giờ, kể từ luật ân sủng, Thiên Chúa đã nói với con người bằng thẩm quyền tuyệt đối. Ngược lại, Người luôn nói một cách rụt rè, dịu dàng, tôi thậm chí còn dám nói là khúm núm, từ một người thỉnh cầu khốn khổ mà không một sự sỉ nhục nào có thể làm thoái lui. Bằng một sắc lệnh vô cùng mầu nhiệm và không thể quan niệm được của Thánh ý vĩnh cửu của Người, Thiên Chúa dường như đã kết án chính Người cho đến ngày tận thế không bao giờ thực thi trên con người bất cứ quyền tức thời nào của chủ đối với tôi tớ, của vua đối với thần dân. Nếu Người muốn có chúng ta, thì Người phải dụ dỗ chúng ta, vì nếu Bệ hạ không vừa lòng chúng ta, chúng ta có thể ném Bệ hạ ra khỏi sự hiện diện của chúng ta, vùi dập Bệ hạ, quật roi Bệ hạ và đóng đinh Bệ hạ trong tiếng vỗ tay của những kẻ xấu xa nhất. Thiên Chúa sẽ không bảo vệ chính Người bằng quyền năng của Người, nhưng chỉ bằng sự kiên nhẫn và Vẻ đẹp của Người.
Giữa con người không tự nguyện mặc lấy tự do của mình, và Thiên Chúa tự nguyện tước bỏ quyền năng của Người, điều bình thường là có đối kháng; tấn công và phản kháng cân bằng lẫn nhau một cách hợp lý, và cuộc chiến vĩnh viễn này giữa bản chất con người và Thiên Chúa là nguồn suối phun trào của Đau khổ bất tận.
Đau khổ! Đây là chữ chủ yếu! Đây là giải pháp cho mọi cuộc sống con người trên trái đất! Bàn đạp cho mọi ưu việt, sàng lọc mọi công lao, tiêu chuẩn không thể sai lầm cho mọi vẻ đẹp đạo đức! Người ta tuyệt đối từ chối hiểu rằng đau khổ là cần thiết. Những người nói rằng đau khổ là hữu ích thì không hiểu gì về vấn đề này. Sự hữu ích luôn giả thiết điều gì đó có tính chất tĩnh từ và ngẫu nhiên, và Sự đau khổ là điều cần thiết. Nó là xương sống, là yếu tính của đời sống luân lý. Tình yêu được nhận biết bởi dấu hiệu này, và khi thiếu dấu hiệu này, tình yêu chỉ là một thứ mại dâm của sức mạnh hoặc vẻ đẹp. Tôi nói rằng ai đó yêu tôi khi ai đó đồng ý chịu đựng đau khổ qua tôi và vì tôi.
Đúng, chúng ta là - sao, lạy Chúa? - vâng, chúng ta là chi thể của Chúa Giêsu Kitô! Các chi thể của Người! Sự khốn cùng không thể tả nổi của chúng ta phát xuất từ việc chúng ta liên tục coi là hình tượng hoặc biểu tượng vô tri vô giác các khẳng định rõ ràng và sống động nhất của Kinh thánh. Chúng ta tin, nhưng không tin một cách có thực chất. Ôi! những lời của Chúa Thánh Thần nên đi vào và chảy qua linh hồn chúng ta như chì đã nấu chảy đi vào miệng của một kẻ giết cha hoặc một kẻ phạm thượng. Chúng ta không hiểu chúng ta là chi thể của Con người Sầu khổ, của Con người vốn là Niềm vui, Tình yêu, Sự thật, Sắc đẹp, Ánh sáng và Sự sống tối cao chỉ vì Người là Người yêu vĩnh viễn chịu đau khổ tột cùng, Người hành hương của tra tấn cuối cùng, người, để chịu đựng nó, lao tới từ cõi vô tận, từ sâu thẳm của vĩnh hằng, và trên đầu người này đã chất đống trong một sự thống nhất thê thảm một cách khiếp đảm về thời gian, không gian và con người, mọi yếu tố của tra tấn, được thu thập từ mọi hành vi của con người thực hiện trong mỗi giây, trên toàn bộ bề mặt trái đất, trong suốt sáu mươi thế kỷ!
Chúng ta có thể sử dụng điểm này như khởi điểm để đo lường mọi sự. Khi tuyên bố chúng ta là chi thể của Chúa Giêsu Kitô, Chúa Thánh Thần đã khoác cho chúng ta phẩm giá của các Đấng Cứu Chuộc, và, khi chúng ta từ chối chịu đau khổ, chúng ta hoàn toàn phạm tội buôn thần bán thánh và phản bội lòng tin. Chúng ta được tạo nên vì điều đó, và chỉ vì điều đó. Khi chúng ta đổ máu, máu của chúng ta sẽ chảy trên đồi Canvê, và từ đó trên khắp trái đất. Vì vậy, khốn cho chúng ta, nếu máu này bị nhiễm độc! Khi chúng ta rơi nước mắt, đó là “máu của linh hồn chúng ta,” chúng rơi xuống trái tim của Đức Trinh Nữ, và từ đó rơi vào trái tim của tất cả mọi người. Vị thế của chúng ta như là chi thể của Chúa Giêsu Kitô và con cái của Mẹ Maria đã khiến chúng ta trở nên vĩ đại đến nỗi chúng ta có thể nhận chìm thế giới trong nước mắt. Vì thế, khốn thay, và khốn thay cho chúng ta ba lần, nếu những giọt nước mắt này bị nhiễm độc! Mọi sự trong chúng ta đều giống hệt Chúa Giêsu Kitô, giống như Đấng mà chúng ta giống như một cách tự nhiên và siêu nhiên. Vì vậy, khi chúng ta từ chối đau khổ, chúng ta ngoại tình hơn cả như bản thể chúng ta có thể làm: chúng ta gây ra việc đưa vào chính Xác thịt và thậm chí Linh hồn của Đầu chúng ta một yếu tố trần tục mà sau đó Người phải loại bỏ khỏi chính Người và mọi chi thể của Người bằng một sự tra tấn gấp đôi không thể nào quan niệm được.
Tất cả những điều này đã rõ ràng chưa? Tôi không có ý kiến. Ý tưởng chính của tôi là trong thế giới đang sa đọa này, mọi niềm vui đều nổ tung theo trật tự tự nhiên, và mọi đau khổ đều nổ tung theo trật tự thần linh.
Các Thánh đã tìm kiếm xã hội của Cuộc Khổ Nạn của Chúa Giêsu. Họ tin câu nói của Thầy Chí Thánh khi Người nói rằng người có tình yêu lớn nhất, là người hiến mạng sống mình cho bạn bè (1). Trong mọi thời đại, các linh hồn sốt sắng và cao quí đều nghĩ rằng để làm cho đủ, điều tuyệt đối cần thiết là phải làm quá nhiều và do đó người ta phải chiếm Vương quốc Thiên đàng theo cách đó.
[Địa đàng đã mất.] Con hãy nhìn về con trên những ngọn núi xa xăm, trên tất cả mọi ban công của đường chân trời; con hãy nhìn vào những cái đầu hoảng loạn đó, những triệu khuôn mặt đó đang biểu lộ sự kinh hoàng và đau buồn ngay khi nhắc đến Sự Sa ngã và Địa đàng đã mất. Đây là bằng chứng phổ quát về lương tâm của con người: lời chứng sâu sắc nhất, bất khả chiến bại nhất.
Chỉ có một nỗi buồn và đó là đã đánh mất Vườn Vui Thú, và chỉ có một niềm hy vọng và một niềm mong muốn là khôi phục lại nó. Nhà thơ tìm kiếm nó theo cách riêng của mình, và kẻ ngông cuồng bẩn thỉu nhất tìm kiếm nó theo cách của mình. Nó là mục tiêu duy nhất. Napoléon ở Tilsit và một gã say rượu hôi hám lượm lên từ cống rãnh đều có cùng một cơn khát. Họ phải có nước từ Bốn Con Sông Địa Đàng. Tất cả theo bản năng đều biết rằng nó không thể được mua với giá quá đắt. Người đào mương và người thợ hàn bỏ tiền lương của họ trong hai tuần cho nó, và Napoléon, bốn triệu người.
Empti estis pretio magno (Anh em đã được mua với giá rất đắt). Đó là chìa khóa mở mọi sự, trong Cõi Tuyệt đối. Khi con biết điều này, khi con nhìn thấy nó và nhận ra nó, con giống như một vị thần và con sẽ khóc không ngừng. Mong muốn của con để thấy ba bớt bất hạnh, con Raïssa tốt bụng ạ, là điều có trong con, trong hữu thể thực chất của con, trong linh hồn con, một linh hồn nối dài Thiên Chúa, rất lâu trước khi sinh ra Nachor, ông nội của Ápraham. Nói một cách chính xác, ước muốn của con là ước muốn được Ơn Cứu chuộc đi kèm với linh cảm hoặc trực giác về giá mà Người có thể trả. Đó là Kitô giáo, và không có cách nào khác để trở thành Kitô hữu. Vậy, con hãy quỳ xuống mép đài phun nước này và cầu nguyện cho ba như thế này:
“Lạy Thiên Chúa của con, Đấng đã mua con với giá rất đắt, con khiêm tốn nhất cầu xin Ngài làm cho con trở thành một người trong đức tin, đức cậy và đức ái với người đàn ông nghèo khổ đang đau khổ trong việc phục vụ Ngài, và là người có lẽ đang đau khổ một cách mầu nhiệm vì con. Hãy giải thoát ông và giải thoát con để hưởng sự sống Vĩnh cửu mà Ngài đã hứa cho tất cả những ai khao khát Ngài.”
Raïssa thân yêu và diễm phúc nhất của ba, đó là điều mà một người thực sự đau buồn có thể viết cho con hôm nay, nhưng là một người tràn đầy hy vọng cao cả nhất cho bản thân và cho tất cả những người ông ta mang trong lòng."
[Đức tin.] Gửi Jacques Maritain: Con nói, con đang tìm kiếm. Hỡi giáo sư triết học, hỡi người của Descartes, con tin với Malebranche rằng chân lý là điều người ta đang tìm kiếm! Con tin rằng trí óc con người có khả năng làm được điều gì đó! Nói cách khác, con tin rằng với một mức độ nỗ lực nhất định, một người có đôi mắt đen có thể có được đôi mắt xanh dát vàng! Cuối cùng con hiểu rằng người ta chỉ tìm thấy những gì họ mong muốn vào cái ngày khi họ từ bỏ một cách khiêm tốn nhất việc tìm kiếm những gì nằm dưới tay họ mà họ không hề hay biết. Về phần mình, ba tuyên bố rằng ba chưa bao giờ tìm kiếm hoặc tìm thấy bất cứ điều gì, trừ khi người ta muốn mô tả như một khám phá sự kiện mù loà vấp ngã trước ngưỡng cửa và ngã sõng soài vào Ngôi nhà Ánh sáng.
[Bạn bè của Thiên Chúa.] Ở tận đáy, con nên làm gì để không trở thành một tên ngốc hay một con heo? Chỉ là thế này: con nên làm một điều gì đó vĩ đại, con nên gạt sang một bên tất cả những điều ngu xuẩn của một hiện hữu ít nhiều lâu dài, con nên cam chịu sự kiện này là con sẽ có vẻ nực cười trước một đôi gác cổng và một công chứng viên nếu con tham gia việc phục vụ Ánh Quang. Lúc ấy con sẽ biết thế nào là bạn bè của Thiên Chúa.
Bạn bè của Thiên Chúa! Ba sắp rơi nước mắt khi nghĩ đến điều đó. Con không còn biết mình phải ngả đầu trên viên đá nào, không còn biết mình đang ở đâu, nên đi đâu. Con muốn xé toang trái tim mình, nó nóng đến mức bùng cháy, và con không thể nhìn một tạo vật mà không run rẩy vì yêu thương. Con muốn khuỵu gối đi từ nhà thờ này sang nhà thờ khác, với con cá thối buộc vào cổ, như Angela da Foligno siêu phàm đã nói.
[Tôi là một người hành hương mà chính Mặt trời cũng làm bất mãn.] Gửi Henriette Charasson: Cô nói rằng cô bị “chuốc thuốc mê”, đó là cách chết xấu xí nhất. Tại sao cô có thể không bị nhầm lẫn? Tình yêu của cô với Cái Đẹp cho thấy cô thiếu sự chắc chắn, một điều không thể làm cho cô đau khổ. Cô có quá nhiều cái nhìn sâu sắc để có thể hy vọng rằng các tác phẩm nghệ thuật sẽ có thể thỏa mãn trái tim của cô. Cô biết rất rõ rằng ngoài các kiệt tác còn có một lò sưởi tình yêu bừng bừng mà từ đó các nghệ sĩ nhất thiết phải lấy cảm hứng của họ mà không bao giờ được hài lòng, và họ không thể, ngay cả với thiên tài, mang lại nhiều hơn một tiếng vang rất mờ nhạt, một sự phản chiếu vàng vọt nhất sấm sét và lò lửa đó. Ruysbroeck đáng ngưỡng mộ từng nói, “Bạn không biết những niềm vui thú mà Thiên Chúa ban cho, và hương vị ngọt ngào tuyệt diệu của Chúa Thánh Thần.” Cô biết điều đó có nghĩa là gì. Cô hẳn đã chứa trong quá khứ của cô, trước tai họa giáng xuống đức tin của cô, một số ký ức về niềm vui của tình yêu, về sự chói lọi của nó, điều được ông nói đến; và những tâm cảm hay rung động mà cô đã trải nghiệm đối với những tác phẩm tuyệt đẹp của con người hẳn phải ít ỏi so với khoảnh khắc kỳ diệu đó.
“Tài năng làm những gì nó muốn, thiên tài làm những gì nó có thể,” là tuyên bố tuyệt hảo của Hello. Một người càng có thiên tài, thì họ càng đưa ra nhiều bằng chứng về sự bất lực của mình. Đây là điều các tâm hồn sâu sắc cảm nhận. Một nghệ sĩ tài năng biểu lộ tất cả những gì cần được nhìn thấy; một nghệ sĩ thiên tài trao mong ước cho những gì không thể nhìn thấy, và vấn đề là như thế. Tôi là một trong những người không có gì có thể làm thỏa mãn, tôi là người hành hương trong La Femme Pauvre “người mà chính mặt trời cũng không làm hài lòng.” Làm thế nào tôi có thể không cảm thương cô? Nhà thơ vĩ đại nhất, nhạc sĩ vĩ đại nhất trên thế giới là một người ăn xin, một người đầu đường xó chợ đáng thương hại, một người đàn ông đang chết vì đói và khát, một người mà sự ngưỡng mộ bố thí của cô dù thật phi thường vẫn không đủ khả năng xoa dịu. Tôi vẫn tin rằng tôi nhìn thấy một linh hồn bên trong cô, và đó là lý do tại sao tôi viết cho cô những điều này.
Cô đã viết cho tôi, "Khi những nghi ngờ đầu tiên xuyên qua tâm trí, tôi đã kinh hoàng vì tôi nghĩ rằng đây là hơi thở của Ma quỷ." Cô nói đúng, nhưng tên ác quỷ này chắc chắn và ngay tại chỗ sẽ mất hết sức mạnh nếu hắn nói với cô tên của hắn: "Ta là ác quỷ Nhàm Chán." Mọi điều cô nói với tôi đều bị sờn rách hoàn toàn. “Tôi đã dành hàng giờ trước tượng chịu nạn để tìm ra sự thật… Tôi không thể nhân nhượng sự thiếu trung thực trí thức, tôi không thể thực hành khi tôi không còn tin tưởng nữa… Tôi đã hành động như tôi nghĩ tôi phải hành động.” Con cừu non trầm ngâm đáng thương, người sẽ không còn tiếp xúc gì nữa dù với đồng cỏ hay người chăn dắt! "Tôi không còn có Thiên Chúa nữa, nhưng tôi hy vọng một ngày nào đó tôi sẽ không còn hiện hữu nữa." Như thể niềm hy vọng đáng sợ này là một điều có thể tưởng tượng được! Và vào sự mất mát và niềm hy vọng này, cô viết thêm "tình yêu Cái Đẹp"! Nhưng dù cô còn là một đứa trẻ, làm thế nào cô lại có thể không nhận thức được rằng tất cả những điều này đều là việc bình thường và tầm thường một cách xấu xí, tiếng chuông của sự thay đổi này sẽ được tìm thấy trong mọi cuốn tiểu thuyết rẻ tiền?…
Thiên Chúa không từ chối ân sủng của Người cho một ai. Nếu Người đã rút nó khỏi cô một thời gian, điều mà tôi không biết Người đã làm chưa, đó là bởi vì có một trở ngại nào đó ở trong cô mà tôi không biết, nhưng chắc chắn lương tâm của cô phải chỉ rõ cho cô. Cô nói về sự thiếu trung thực, như thể vâng lời là điều không trung thực! Để thực hành khi người ta không còn tin tưởng!
Cô đang rất lạc đề và ý nghĩa của các từ ngữ đang thoát khỏi cô. Đây chỉ đơn giản là trường hợp say sóng. Một ngày nọ, tôi đang ở Baltic, thực hiện chuyến đi biển đầu tiên của mình. Khi bước lên tàu, tôi quyết định không được say sóng - một căn bệnh vừa nực cười vừa đau đớn. Một giờ sau, tôi cảm thấy nó đang xuất hiện. Ý chí kháng cự của tôi do đó càng trở nên vững chắc hơn, và tôi bắt đầu bước như một kẻ hoang dã, tự nhủ mình sẽ không nhượng bộ. Chiến thắng hoàn toàn, chóng mặt và buồn nôn biến mất, và niềm vui chiến thắng chúng của tôi quả khoái trá. Chà, em nhỏ tội nghiệp của tôi, cô đang làm hoàn toàn ngược lại; dù biết rõ hơn nhưng cô hèn nhát rút lui trước những bóng ma. Xinh đẹp và thông minh, hoặc do lựa chọn hoặc do lười biếng, cô trao lòng trung thực của mình cho sự xấu xa và điên rồ. Một tương lai tươi đẹp xiết bao đang ở phía trước cô! Là một kẻ ngụy biện chống lại chính mình và một kẻ duy cảm chống lại Thiên Chúa, thật quá dễ dàng để tôi thách thức cô đã khinh bỉ điều tôi tôn thờ. Khi tôi đọc lại bức thư của cô, tôi không tìm thấy một phản bác trí thức nào trong đó, một lập luận duy nhất nào, mặc dù chỉ có thể có lý ở bề ngoài. Không có gì ngoài những cụm từ văn học rỗng tuếch. Thú nhận các sai lầm của mình; lời thú tội làm cô sợ hãi, sự vâng lời thuần khiết và đơn thành đã làm cô nổi giận, và Kinh Kính Mừng hay Kinh Lạy Cha đối với cô có vẻ kém đẹp đẽ hơn một bài thơ của Baudelaire. Hẳn cô phải đau khổ xiết bao khi đã xuống một mức độ quá thấp đến thế!
Buổi sáng hôm nay trong thánh lễ, tôi đang đọc những lời phụng vụ về việc hiệp lễ trong ngày: "Qui manducat mem carnem... Ai ăn thịt Ta và uống máu Ta thì ở trong Ta, và Ta ở trong người ấy." Tôi nghĩ đến cô, đến những người khác đang chết vì đói và khát, và nước mắt tôi trào ra. Những lời thánh thiện và mầu nhiệm không thể diễn tả được này đã trở thành một hố phân cách đầy ánh quang đối với tôi. Tôi sẽ cố gắng phiên dịch điều này thành một cuốn sách mà tôi đã run rẩy trong tâm trí. Run rẩy trước những gì tôi nhìn thấy, run rẩy trước những gì tôi biết, run rẩy trước những gì tôi không biết. Ngày càng ngày, tôi làm việc theo cách này. Tôi đi lễ, tôi đi hiệp lễ. Tôi lần chuỗi mân côi với niềm vui hoặc niềm hy vọng được ở với những người đơn sơ và nhỏ bé, những người “nước thiên đàng” thuộc về họ. Sau đó, cánh cửa rộng lớn mở ra một nửa… Tôi trở về mạnh mẽ gấp đôi, thường là chồng đống niềm vui khoái, có Thiên Chúa trong tôi…
[Sự vâng lời.] Chỉ có một hành động, và đó là sự Vâng lời, mới là dấu hiệu đặc trưng của những con người tốt hơn, của những con người đích thực; sự Vâng lời siêu phàm, thánh thiện, cứu rỗi, trinh nguyên lạ lùng, và nguyên thủy đó hoàn toàn chỉ là thuật ngữ thần học của vườn Địa đàng đã mất … Vì vậy, cô hãy đi ra ngoài và tìm một linh mục nghèo, người mà tôi đã đề cập với cô hoặc bất cứ người nào khác, nhưng phải là một Linh mục, ôi em bé của tôi, có nghĩa là một người đàn ông, dù tốt hay xấu, nhưng được phong tư cách linh mục, và do đó có quyền năng của chính Thiên Chúa để ban sự bình an cho linh hồn cô, đó là một đế quốc vĩ đại nhất mà cô không biết. “Lạy Cha, xin thương xót con, xin rửa con, xin thanh tẩy con, xin tha tội con!” Và sau đó, sự ngọt ngào thiên đường, đôi mắt ngấn lệ, trái tim phập phồng, trái tim rực cháy, mà niềm vui của nó dường như ai đó có thể chết đi được… A! Ước chi cô biết, ước chi cô có thể thoáng thấy điều này chỉ một lần thôi! Cả một Sinh hoạt ở đó! Cô có biết rằng Thánh lễ, lễ hy sinh của Thánh lễ, là hành vi vâng lời duy nhất, là Hành vị có tính yếu tính.
[Chúng ta ở trên giá chỉ để tuyên xưng Vinh quang.] Chúa Giêsu Kitô đã nói trong Tin Mừng: “Ta là Sự thật,” và sự thật, Henri thân mến, là điều tất cả chúng ta đều phải đau khổ, vì Người gọi chính Người là Sự thật, do đó, Người đã tuyên bố Ngọn lửa gia đình của Người, chính là Thủ lĩnh của đau khổ và của những người bị tra tấn. Chúng ta phải đau khổ cả như Người đau khổ, vì những người khác và trong những người khác, dù là người hay thú vật, tự nhủ mình rằng lời của Thiên Chúa không vô ích, và chắc chắn rằng cuối cùng người khiêm nhường nhất trong số những người bị áp bức sẽ được báo thù và cuối cùng, được an ủi, khi đến giờ của những quả báo không thể sai lầm. Chúng ta chỉ ở trên giá để tuyên xưng Vinh quang.
Bạn có biết rằng để trở thành một Kitô hữu thực sự, nghĩa là một vị Thánh, người ta phải có một trái tim dịu dàng bên trong một lớp vỏ bằng đồng không? Thánh Luca kể rằng trong lúc đau khổ khôn tả nhất, Chúa Kitô đã thương xót những kẻ tàn bạo đã đóng đinh Người và Người cầu xin Cha Người tha thứ cho họ, “Chúng không biết việc chúng làm,” Người kêu to với Chúa Cha như vậy. Bây giờ, bạn hãy nhớ rằng một người đồ tể bẩn thỉu hoặc người chăn heo, người không hài lòng với việc sát hại những con vật đáng thương của mình, còn cắt xẻo chúng một cách bất xứng và lố bịch sau khi chúng đã chết, đã thi hành — theo một mốt — trong bóng tối khôn lường nhất, lễ hiến tế của Đấng Cứu Rỗi, và họ cũng được bao bọc trong Lời cầu nguyện của Người. Họ càng cần điều đó hơn khi họ hèn hạ hơn, không có cảm xúc hơn, càng thoải mái hơn trong sự thiếu hiểu biết kinh khủng về những gì họ làm.
Chúa Kitô ở trung tâm mọi sự, Người tự mình gánh lấy mọi sự, Người gánh chịu mọi sự, Người chịu đựng mọi sự. Không thể đánh một con người mà không đánh Người, làm nhục ai đó mà không làm nhục Người, nguyền rủa hoặc giết ai đó mà không nguyền rủa Người hoặc giết chính Người, chính Người. Người thấp kém nhất trong số những người đáng khinh buộc phải mượn Khuôn mặt của Chúa Kitô để nhận một cú đánh, bất kể từ bàn tay nào. Nếu không thì cú đòn không bao giờ có thể đến được với anh ta và sẽ vẫn treo lơ lửng trong không gian giữa các vì sao, qua nhiều thời đại, cho đến khi nó gặp Khuôn Mặt chuyên tha thứ.
Nỗi buồn và sự phẫn nộ hoàn toàn cao cả khiến dạ dày của bạn quặn thắt khi chứng kiến sự xuống cấp ghê tởm mà bạn đã nói với tôi sẽ phục vụ bạn như một đối trọng nếu bạn có thói quen lưu ý đến những thực tại sâu xa, để suy nghĩ về phạm vi rộng lớn của Sự Tha thứ đó. Những người giết người hoặc gây ra đau khổ, những người làm suy thoái hoặc làm ô danh bất cứ công việc gì của Thiên Chúa và những người, do đó, không thể biết điều họ làm, chính họ đang ở trong tình trạng khốn cùng khủng khiếp đến nỗi Chúa Giêsu đang hấp hối phải lồng họ vào di chúc Khổ nạn của Người, để họ có thể nhận được lòng thương xót.
Vì vậy, bạn hãy nâng cao linh hồn của bạn bằng cách chiêm niệm những điều không hiển nhiên. Bạn hãy là người cầu nguyện, và bạn sẽ là người của hòa bình, người sống trong hòa bình. Tôi xin bạn nói với chính mình rằng mọi thứ chỉ là biểu kiến, mọi thứ chỉ là biểu tượng, ngay cả nỗi buồn xé lòng nhất. Chúng ta là những kẻ khóc lóc trong giấc ngủ của họ. Chúng ta không bao giờ biết được liệu điều này hay điều nọ khiến chúng ta đau buồn không phải là nguyên lý bí mật của niềm vui sau này của chúng ta. Thánh Phaolô cho biết hiện tại, chúng ta thấy, per speculum in aenigmate, nghĩa đen là: “lờ mờ như trong một tấm gương,” và chúng ta không thể thấy khác trước sự xuất hiện của Người, Đấng hoàn toàn sáng láng và sẽ dạy chúng ta mọi điều. Cho đến lúc đó, tất cả những gì chúng ta có đều là sự vâng lời, sự vâng lời đầy yêu thương sẽ khôi phục lại cho chúng ta, trên trái đất, địa đường đã đánh mất do bất tuân.
Tôi biết rõ vai trò làm cha sẽ mang lại cho bạn những gì. Trước khi chính mình trở thành một người cha, tôi chưa hiểu rõ về Cha của chúng ta. Cha của chúng ta, Đấng ngự trên trời… Khi đứa con gái nhỏ của tôi nói với tôi, đối với tôi dường như vương quốc của tôi đã đến. Bạn sẽ cảm thấy điều đó.
Tất cả những gì xảy ra đều có tính thần linh: điều này tôi chủ trương bằng trọn thẩm quyền nghèo khó hoàn toàn của tôi, một điều hoàn hảo như Thiên Chúa hoàn hảo vậy, và do đó tự nó có tính thần linh. Khiếu nại thì chúng ta, bạn và tôi, cứ khiếu nại, nhưng chúng ta không thể thoát khỏi luật này, và chúng ta sẽ không bao giờ thành công trong việc dành cả đời để khiếu nại một cách chính đáng chống lại Quan Phòng. Nếu chúng ta thiếu tiền, đó là bởi vì tiền sẽ có hại cho chúng ta, và chúng ta chắc chắn sẽ lăn vào trong nó bất cứ khi nào thứ kim loại đó không còn là một dịp gây nguy hiểm cho chúng ta nữa.
Tin điều này, hoàn toàn thấy điều này, đó là phương tiện duy nhất được cung cấp cho chúng ta để không sa xuống dưới mức của những kẻ vũ phu. Henry tội nghiệp của tôi, nếu bàn chân của bạn làm bạn đau, đó là vì việc di chuyển sẽ có hại cho bạn vào lúc này, và nếu bản thân tôi bị mắc kẹt, với vợ con tôi, thêm một thời gian nữa ở cái ngõ cụt quỷ quái này, thì chắc chắn đó là vì không khí trong lành và hương hoa sẽ ít có lợi cho chúng tôi hơn là mùi phân và mùi hôi thối khó chịu mà chúng tôi phải hít thở ở đây.
Há chúng ta không biết rằng, vào chính lúc chúng ta chịu một đòn đau đớn nào đó, thì chính Chúa Giêsu, người đầy vết thương, đang sụp xuống tấm thảm bùn trong linh hồn chúng ta, cầu xin chúng ta, ít nhất, đừng nổi giận quá nhiều chống lại Người, và do đó chúng ta sẽ tràn ngập một hạnh phúc không thể tưởng tượng được đó hay sao?
Bạn biết Gióp nói ra sao về thế giới: Terram tenebrosam (trái đất này đen tối), v.v... nó ra sao? Bạn hãy nhớ rằng đây là nơi ở của con người sa ngã, nhà tạm của kẻ bất tuân, đây là điều chúng ta gọi là quả cầu quay của trái đất chúng ta, và chúng ta đã được cảnh báo rất nhiều, bởi những Lời chắc chắn này, rằng sẽ là điều ngu ngốc hoặc ác ý khi cho rằng điều Giáo hội gọi là “thung lũng nước mắt”, ngược lại, là một nơi sáng sủa và thoải mái. Phúc cho người nghèo, phúc cho người hiền lành, phúc cho ai khóc lóc và khao khát công lý, cũng phúc cho ai nhân từ, tâm hồn trong sạch và những người kiến tạo hòa bình. Cuối cùng, phúc cho những người bị bắt bớ. Ôi! đúng như thế.
Bạn không thấy rằng tất cả những Người Được Chọn này, những người mà chúng ta thuộc về, dù ít hay nhiều, cho dù chúng ta không xứng đáng chút nào, đều ở một vị trí đáng ngưỡng mộ để giải mã bản văn sách Gióp và luôn là một khởi đầu của Địa đàng, khi được nhìn thoáng qua một đường nét của Lời Chúa, dù chỉ là lờ mờ.
[Những dòng nước mắt chúng ta vừa để rơi.] Bạn thân mến, bạn vừa viết cho tôi một bức thư đẹp đẽ và đau đớn. Tôi mong Thiên Chúa ban cho tôi những lời an ủi dành cho bạn. Trong sự bất lực và nỗi buồn thực sự lớn lao của tôi, tôi trước tiên là muốn cố gắng trả lời câu hỏi của bạn: "Ông làm gì với chính mình ông?" Sẽ dễ dàng hơn cho tôi khi nói cho bạn biết những gì tôi đã không làm. Ở đây đã hơn ba mươi năm nay, tôi tìm kiếm hạnh phúc duy nhất đó là Sự Thánh Thiện. Kết quả khiến tôi xấu hổ và sợ hãi. De Musset từng nói: “Tôi chỉ còn lại bao nhiêu đó, tức tôi đã khóc. Tôi không có kho báu nào khác. Nhưng tôi đã khóc đến nỗi tôi giàu có sau kiểu thời trang này. Khi bạn chết, đó là những gì bạn mang theo bên mình: những dòng nước mắt bạn đã để rơi và những dòng nước mắt bạn đã làm cho rơi xuống, vốn liếng hạnh phúc hay kinh hoàng. Chính vì những dòng nước mắt này mà chúng ta sẽ bị phán xét, vì Thánh Thần Thiên Chúa luôn "là là trên mặt nước." Một nhà điêu khắc tài năng vĩ đại đang hoàn thành bức tượng bán thân của tôi. Tôi nói với ông ta, “Đừng quên đường rãnh, cái rãnh này ở đây dưới mỗi hai con mắt của tôi.”
Rouault thân yêu của tôi, đó là điều tôi mong ước cho bạn. Tôi nên muốn bạn được tắm gội trong nước mắt dưới chân Chúa Giêsu. Quare tristis es, anima Mea… Hỡi linh hồn tôi, tại sao ngươi lại buồn, và tại sao người lại làm phiền ta? Spera in Deo (Hãy cậy trông Thiên Chúa). Khi tôi đọc kinh mở đầu tuyệt vời này của thánh lễ, rất nhiều lần tôi đã để rơi những dòng nước mắt đáng giá hơn nhiều thánh ca và đặt trái tim vào đồng cỏ Địa đàng.
Bạn là một trong những người mà Thiên Chúa đang tìm kiếm. Quaerens me, sedisti lassus… Khi con tìm ta, con ngồi xuống, mệt mỏi rã rời. Bạn hãy để bản thân được tìm thấy, bạn hãy đi ra gặp người chăn chiên đó…. Lúc đó, Người sẽ làm cho bạn khóc một cách thảm thương đến nỗi hầu như bạn sẽ không còn có thể chịu đựng được nữa.
[Nỗi buồn không phải là cứu cánh cuối cùng của chúng ta.] Toàn bộ bài “De Profundis” [từ vực sâu] của bạn làm chứng cho và báo trước một linh hồn đạo giáo, nhiệt thành và sâu sắc. Khi bạn viết thư cho tôi để trả lời cho lời khuyên thân thiện của tôi, bạn đã tuyên bố rằng mình không thèm hạnh phúc - điều đó rõ ràng là vô lý. Không ai lại không có sức mạnh tìm kiếm Địa đàng, thậm chí đang tuyệt vọng. Nhưng trong trường hợp đó, đó là Địa đàng trần gian. Nỗi buồn không phải là cứu cánh cuối cùng của chúng ta; đó là Phước hạnh là cứu cánh cuối cùng của chúng ta. Nỗi buồn cầm tay dắt chúng ta đến ngưỡng cửa Sự sống vĩnh cửu. Ở đó nó giã từ chúng ta, vì ngưỡng đó bị cấm đối với nó. Bản thân bạn cũng thấy điều đó theo cách đó, khi bạn viết: “Cấu trúc làm nền vững chắc cho mọi tòa nhà đạo đức vĩ đại đều là sự tuyệt vọng”, một câu nói sẽ mâu thuẫn về mặt từ ngữ nếu bạn chỉ nghĩ đến sự tuyệt vọng triết học mà thôi, một tuyệt vọng hệ ở việc không trông đợi điều gì nơi con người nhưng trông đợi mọi sự nơi Thiên Chúa, "sự tuyệt vọng đầy tinh tú vĩ đại", nói theo cụm từ tuyệt vời của bạn. "Từ điều này, hy vọng và tôn giáo đã bay bổng tới thiên đường." Vì vậy, ở đây chúng ta hoàn toàn nhất trí với nhau. Một ấn bản mới của cuốn Le Désespéré của tôi có thể mang đề từ này rút ra từ Carlyle: “Sự tuyệt vọng chịu đủ xa hoàn tất vòng tròn và một lần nữa trở thành một loại hy vọng bừng cháy và có sinh hoa trái.”
Còn đối với nỗi tuyệt vọng kia, nỗi thất vọng thần học, nỗi tuyệt vọng không trông đợi gì nơi Thiên Chúa, chúng ta sẽ để nó cho những người tư sản, những kẻ tìm kiếm niềm vui cho cái bụng của họ.
Nỗi buồn nói, "Tôi quá đẹp để được yêu!".
[Anh Đã Yêu Cầu Được Chịu Đau Khổ.] Anh thấy trong lá thư thân yêu của em một cụm từ khiến anh lo lắng. Em nói với anh rằng em muốn hy sinh thời gian của mình để cầu nguyện. Anh sợ em có thể bị ảo tưởng. Điều Thiên Chúa yêu cầu ở mỗi người chúng ta là sự hy sinh ý chí của chúng ta, không gì hơn, và điều đó bao gồm mọi sự.
Nếu hoàn cảnh đòi hỏi em, trong một thời gian, phải dành cho các theo đuổi ít quan trọng hơn thời gian em có thể dành cho cầu nguyện, em phải xem đây là mệnh lệnh của Thiên Chúa và tin rằng sự hy sinh đó đẹp lòng Người hơn là việc cầu nguyện của em, tự nó là một việc cầu nguyện vô cùng tốt đẹp hơn.
Đối với những đau khổ của anh, Jeanne yêu quý của anh, em hãy rộng lượng chấp nhận chúng như đã được thánh ý Thiên Chúa muốn và, anh xin em, đừng chú ý quá nhiều đến những lời phàn nàn của anh. Nếu anh phải bất hạnh, rất bất hạnh, trong một thời gian dài nữa — điều mà anh không tin là như vậy — tất cả đều tốt cho em. Lý do là nó cần thiết cho việc trả nợ của em. Khi nhận được ân sủng thần linh, chúng ta nên tin tưởng rằng ai đó đã thay mặt chúng ta trả giá cho nó. Luật lệ là vậy, Thiên Chúa tốt lành vô cùng, nhưng Người đồng thời cũng công bình vô cùng và như vậy, Người cho thấy bản thân Người là một chủ nợ nghiêm khắc vô cùng. Khoảng mười lăm năm trước, khi em còn là một cô bé, anh đã dành hàng tháng trời để xin Thiên Chúa, trong những lời cầu nguyện giống như cơn bão, để Người làm cho anh phải chịu mọi đau khổ mà một con người có thể chịu đựng được, để bạn bè của anh, anh em của anh và những linh hồn anh không biết, đang sống trong tối tăm có thể được giúp đỡ, và anh đảm bảo với em, người yêu của anh, rằng những lời cầu nguyện của anh đã được ban cho một cách khủng khiếp. Chà, anh hoàn toàn tin chắc rằng chính vì vậy anh đã chiếm được em, và chính nhờ nỗi buồn như địa ngục trong mười lăm năm đó mà anh đã trả giá cho những niềm vui ngoại thường sẽ đến với em.
[Đau khổ nơi người khác.] Tình yêu của anh, em có biết không, điều khó khăn nhất đối với linh hồn là chịu đau khổ, anh không nói cho người khác, mà là nơi người khác. Đó là điều khủng khiếp nhất trong số những nỗi thống khổ của Đấng Cứu Rỗi. Bên dưới cuộc Khổ nạn hiển thị đáng kinh hoàng của Chúa Kitô, bên kia diễn trình hành hạ và ô nhục, để có được một ý niệm mơ hồ của điều mà tự nó đã gây cho chúng ta rất nhiều bối rối, là Lòng Cảm thương của Người, mà chúng ta cần cả một vĩnh cửu may ra mới hiểu được — một lòng cảm thương xé nát tâm can, hoàn toàn vướt quá lời nói, một điều dập tắt mặt trời và làm cho các vì sao dao động trong đường đi của chúng, khiến cho Người đổ mồ hôi máu trước cơn hấp hối cuối cùng của Người, khiến Người phải kêu lên cơn khát của mình và cầu xin Cha Người thương xót trong cơn hấp hối của Người.
[Lòng Cảm thương của Chúa Giêsu.] Em hãy suy nghĩ rằng Chúa Kitô, chịu đau khổ trong lòng Người bằng trọn sự hiểu biết của một Thiên Chúa, và trong lòng Người là tất cả trái tim con người với tất cả những nỗi buồn của họ, từ thời Ađam cho đến ngày tận thế.
Ôi, đúng! đau khổ vì người khác, đó có thể là một niềm vui lớn khi người ta có một tâm hồn rộng lượng nhưng chịu đau khổ nơi người khác, đó mới là điều thực sự đáng gọi là đau khổ!
Khi đấng mà trong nhà thờ của ngài em vẫn đến cầu nguyện mỗi Chúa nhật, khi Thánh Vincent de Paul tuyệt vời, không có cách nào khác để chuộc một người khốn khổ bị lên đoạn đầu đài, đã trả giá bằng chính con người của mình bằng cách đeo xiềng xích thay cho anh ta, người anh hùng Kitô giáo này hẳn phải cảm thấy một niềm vui lớn, nhưng đồng thời cũng là một nỗi buồn lớn nhất, một nỗi buồn vượt xa niềm vui ấy vô hạn, khi ngài nói rằng sự hy sinh của ngài chỉ có thể phục vụ một người khốn cùng trong khi xung quanh anh ta là muôn vàn những kẻ bị giam cầm tiếp tục phải chịu đau khổ.
[Hỡi Đấng Cứu Chuộc Dịu Dàng của con, xin hãy suy gẫm.] “Lạy Chúa Giêsu, Đấng Cứu Rỗi thần linh của con, Đấng trong hai ngàn năm nay, bị đóng đinh bởi con, vì con, trong con, và chính Chúa đang chờ đợi để được giải thoát trong khi đổ máu trên chúng con, từ đỉnh cao cây Thập Gía khủng khiếp đó, vốn là hình ảnh và họa ảnh vô cùng mầu nhiệm của Thánh Thần ngấu nghiến của Chúa - con nài xin Chúa đoái nhìn sự khốn cùng khủng khiếp của con và hoàn toàn thương hại con. Lạy Đấng Cứu Chuộc dịu dàng của con, xin Chúa suy gẫm điều này cả con nữa cũng thương hại Chúa, các đau khổ của Chúa cũng thường xuyên xé nát trái tim con, và con đã khóc chẩy nước mắt ngày đêm không kể siết khi nhớ đến nỗi thống khổ của Chúa. Há Chúa không thấy con suốt nhiều năm trường dưới chân thánh của Chúa, tràn đầy tình yêu và cảm thương và kinh hoàng quay gót khỏi những thú vui của cuộc sống để được thổn thức với Mẹ của Chúa và đoàn lũ các vị tử đạo thân yêu của Chúa, những người đã không xấu hổ khi chấp nhận con làm bạn đồng hành của họ đó sao? Chúa cũng không nên quên rằng vì sự tôn kính đối với các vết thương thần linh của Chúa, con đã hiếm khi bỏ qua việc chịu đau khổ vì những người bất hạnh, và con đã lôi kéo một vài người trong số họ từ tận cùng của mọi vực thẳm để, bằng tình yêu thương anh em, mang họ đến với nhan Chúa.
“Tuy nhiên, Chúa vốn đòi hỏi nơi con nhiều hơn, Chúa đã áp đảo con bằng một gánh rất nặng, và Chúa đã muốn con phải chịu đựng những nỗi buồn lớn đến nỗi chỉ một mình Chúa, lạy Chúa của con, mới có thể biết được chúng. Trong những ngày về sau này, khi không còn hy vọng gì ở nơi Chúa nữa, con muốn chia lìa khỏi Chúa mãi mãi, vì lòng thương xót của Chúa, Chúa đã gửi tới cho con một tạo vật ngọt ngào này, người vốn yêu Chúa, vốn tìm kiếm Chúa trong một thời gian dài và là người cuối cùng Chúa đã đẩy vào vòng tay của con. Lạy Thầy chí thánh của con, chính Chúa đã tự đặt mình vào cái chết, Chúa không thể là đao phủ của những linh hồn tội nghiệp mà vì họ Chúa đã chịu hấp hối. Con nài xin Chúa, nhờ thánh danh Giuse, nhờ trái tim bị đâm thâu của Mẹ Chúa, và nhờ hài cốt thánh thiêng của tất cả các vị thánh của Chúa, thương xót Jeanne rất yêu dấu của con và thương xót con. Xin Chúa cho chúng con đầy tràn ân sủng của Chúa và hợp nhất chúng con trong việc phục vụ Chúa mãi mãi.”
Chúng ta phải cầu nguyện. Mọi thứ khác đều vô ích và ngu ngốc. Chúng ta phải cầu nguyện để chịu đựng sự kinh hoàng của thế giới này, chúng ta phải cầu nguyện để được trong sạch, chúng ta phải cầu nguyện để có được sức mạnh mà chờ đợi.
Không có sự tuyệt vọng cũng không có nỗi buồn cay đắng nào cho người năng cầu nguyện. Chính tôi là người nói với bạn điều đó. Ước gì bạn biết tôi có quyền đến đâu và tôi có thẩm quyền gì để nói chuyện với bạn!
Bạn biết những rắc rối thông thường của cuộc sống, nhưng bạn không biết Nỗi buồn thực sự. Bạn đã không nhận được một cú đánh thực sự nào đâm thấu trái tim. Có lẽ bạn sẽ không bao giờ nhận được nó, vì rất ít người nhận được, mặc dù nhiều người khẳng định rằng họ đã nhận được.
Có vô số con người không bao giờ trưởng thành và nghĩ rằng họ đau khổ vô cùng trong khi thực sự họ chịu đựng rất ít. Có vô số những con người tưởng tượng rằng họ có Đức tin, nhưng đức tin của họ sẽ không nổi dậy một hạt bụi. Đối với Đức Cậy và Đức Mến, còn những từ ngữ nào bị đánh đĩ nhiều hơn?
Đức tin, Đức cậy và Đức ái, và Nỗi buồn là nền tảng của chúng, là kim cương, và kim cương rất hiếm, như bạn đã học. Chúng rất đắt, đừng bao giờ quên điều này.
Những viên kim cương loại đó phải mua bằng lời Cầu nguyện vốn tự nó là viên ngọc vô giá chỉ nắm được bằng chinh phục.
Còn một kỳ