Trong các bài phát biểu của mình trước Liên Hiệp Quốc, cũng như trong “Fratelli tutti,” Đức Thánh Cha Phanxicô luôn khuyến khích cải cách Liên Hiệp Quốc để mang lại tính hiệu quả cụ thể thực sự cho khái niệm “một gia đình các quốc gia”, đồng thời thúc giục những nỗ lực lớn hơn hướng tới chủ nghĩa đa phương.

“Trong cuộc chiến hiện nay ở Ukraine, chúng ta đang chứng kiến sự bất lực của các Tổ chức của Liên Hiệp Quốc.” Những lời của Đức Thánh Cha Phanxicô tại buổi Tiếp kiến chung hôm thứ Tư 6 tháng Tư đã vang vọng rộng rãi. Tuy nhiên, không kém phần liên quan là những từ ngay trước câu nói này. Thật vậy, chúng là tiền đề của nhận xét cay đắng: “Sau Thế chiến II, các nỗ lực được thực hiện để đặt nền móng cho một kỷ nguyên hòa bình mới. Nhưng, thật không may - chúng ta không bao giờ học được, phải không? Câu chuyện cũ về sự cạnh tranh giữa các cường quốc vẫn tiếp diễn”.

Đức Thánh Cha Phanxicô tin tưởng mạnh mẽ vào vai trò của Liên Hiệp Quốc và giá trị của chủ nghĩa đa phương. Niềm tin rằng ngày nay thậm chí còn mạnh mẽ hơn trong “thời đại thay đổi” mà chúng ta đang sống trong quá trình gian khổ tìm kiếm một chân trời mới để cùng tồn tại cho nhân loại. Theo bước chân của những người tiền nhiệm - và đặc biệt là Đức Thánh Phaolô Đệ Lục, Đức Thánh Gioan Phaolô II, và Đức Bênêđíctô XVI - Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhiều lần có những cử chỉ và lời nói ủng hộ Liên Hiệp Quốc, khuyến khích một quá trình cải cách được yêu cầu đặc biệt bởi những quốc gia, bởi những dân tộc, là những người chịu nhiều hậu quả nhất của sự bất lực mà Đức Giáo Hoàng đã đề cập đến.

Phát biểu ngày 25 tháng 9 năm 2015, tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, Đức Giáo Hoàng khẳng định rằng “cải cách và thích ứng với thời đại luôn cần thiết để theo đuổi mục tiêu cuối cùng là cho tất cả các quốc gia, không có ngoại lệ, được chia sẻ và có một tầm ảnh hưởng công bằng trong quá trình ra quyết định”. Do đó, ngay từ những năm đầu tiên của triều đại giáo hoàng, ngài đã nhấn mạnh chủ đề “nhu cầu công bằng hơn”, đặc biệt là trong trường hợp của những cơ quan có “năng lực điều hành hiệu quả, chẳng hạn như Hội đồng Bảo an, Cơ quan Tài chính và các nhóm hoặc các cơ chế được tạo ra đặc biệt để đối phó với các cuộc khủng hoảng kinh tế “. Và ngài kết thúc bài phát biểu của mình tại Trụ sở Liên Hiệp Quốc ở New York bằng cách nhắc lại sự cần thiết của một Liên Hiệp Quốc được củng cố. Đức Thánh Cha nhận xét “Khuôn khổ luật pháp quốc tế đáng khen ngợi của Tổ chức Liên Hiệp Quốc”, “có thể là cam kết về một tương lai an toàn và hạnh phúc cho các thế hệ tương lai. Và điều đó sẽ xảy ra, nếu đại diện của các Quốc gia có thể gác lại các lợi ích đảng phái và ý thức hệ, và chân thành nỗ lực phục vụ lợi ích chung.” Đức Thánh Cha cũng nhắc lại những khái niệm này vào tháng 11 cùng năm trong chuyến thăm đến trụ sở Liên Hiệp Quốc ở Nairobi.

Trên cam kết chăm lo cho ngôi nhà chung của chúng ta, giải quyết một cách hòa bình các tranh chấp quốc tế và phát triển kinh tế lấy con người và các dân tộc làm trung tâm, Đức Giáo Hoàng và Tòa thánh coi Liên Hiệp Quốc là diễn đàn quốc tế phù hợp nhất để tìm ra điểm hội tụ giữa các vấn đề khác nhau và các sở thích đa dạng.

Vào tháng 12 năm 2019, trong một thông điệp video chung, Đức Giáo Hoàng và Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc António Guterres nhắc lại rằng “sự tin tưởng vào đối thoại giữa các cá nhân và giữa các quốc gia, trong chủ nghĩa đa phương, vai trò của các tổ chức quốc tế và ngoại giao như một công cụ để đánh giá cao và sự hiểu biết, là điều không thể thiếu cho việc xây dựng một thế giới hòa bình. “

Vài tháng sau, đại dịch Covid-19 bùng phát, khiến việc đầu tư vào chủ nghĩa đa phương càng trở nên không thể thiếu, với nhận thức rằng tất cả nhân loại đều ở chung một con thuyền, Đức Thánh Cha nhận xét trong một thông điệp video vào ngày 25 tháng 9 năm 2020 tại Cuộc họp lần thứ 75 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, “đại dịch đã cho chúng ta thấy rằng chúng ta không thể sống thiếu nhau, hoặc tệ hơn là vẫn đọ sức với nhau. Liên Hiệp Quốc được thành lập để gắn kết các quốc gia lại với nhau, là cầu nối giữa các dân tộc “. Và trong những từ phù hợp với những gì ngài đã nói trong cuộc tiếp kiến chung hôm thứ Tư, ngài nói thêm rằng “thế giới đầy xung đột của chúng ta cần Liên Hiệp Quốc trở thành một hội thảo quốc tế hiệu quả hơn bao giờ hết vì hòa bình. Điều này có nghĩa là các thành viên của Hội đồng Bảo an, đặc biệt là các Thành viên Thường trực, phải hành động với sự thống nhất và quyết tâm cao hơn”.

Hơn thế nữa, việc cải tổ Liên Hiệp Quốc cũng tìm thấy một vị trí trong thông điệp Fratelli tutti. Đức Thánh Cha Phanxicô dành hẳn một đoạn văn, là đoạn 173, cho chủ đề này. Trước đó, Đức Gioan XXIII đã dành đoạn 75 của thông điệp Pacem in terris, nghĩa là Hòa bình Tại thế, cho Liên Hiệp Quốc. Đối với Đức Giáo Hoàng, một cuộc cải cách như vậy là cần thiết “để khái niệm gia đình các quốc gia có thể có được những chiếc răng thật.” Đức Thánh Cha nhấn mạnh rằng cần phải bảo đảm “nguyên tắc pháp luật không bị kiểm soát và không mệt mỏi nhờ đến thương lượng, hòa giải và trọng tài.”

Với tình cảm tương tự, Đức Thánh Cha đã phát biểu những lời hôm thứ Tư, ngài cũng cảnh báo rằng “cần phải ngăn Tổ chức này bị đặt ra ngoài pháp luật, vì các vấn đề và thiếu sót của Tổ chức có khả năng được giải quyết và phải được giải quyết chung.” Như vậy, Đức Giáo Hoàng dường như cho rằng Liên Hiệp Quốc không tồn tại, nếu các quốc gia không đoàn kết, thống nhất trong việc can đảm tìm kiếm con đường hiểu biết lẫn nhau. Cho dù đó là sự kết thúc của chiến tranh, bằng sáng chế về vắc-xin hay cuộc chiến chống lại sự nóng lên toàn cầu, mỗi người phải sẵn sàng “mất mát” một chút để tất cả cùng có lợi. Thách thức quan trọng nhất đang bị đe dọa là tương lai của nhân loại.

Source:Vatican News