1. Kho dầu của Nga bị lần thứ hai, chấn động nhà cửa
Anton Gerashchenko, một phụ tá của Bộ Nội vụ nước này, cho biết một số hòa tiễn của Nga đã bắn trúng cảng Mykolaiv ở Biển Đen của Ukraine hôm Chúa Nhật.
Các lực lượng Nga đã tấn công các cảng phía nam của Ukraine bao gồm Odesa, Mykolaiv và Mariupol khi họ cố gắng phong tỏa Ukraine không ra được Biển Đen và thiết lập một hành lang trên bộ từ Nga đến Crimea, là bán đảo mà Nga chiếm giữ vào năm 2014.
Reuters đưa tin hai vụ nổ đã được nghe thấy ở thành phố Belgorod của Nga gần biên giới với Ukraine hôm Chúa Nhật, vài ngày sau khi chính quyền Nga cáo buộc lực lượng Ukraine tấn công một kho nhiên liệu ở đó.
Nguyên nhân của các vụ nổ ngay lập tức không được làm rõ. Một người dân cho biết vụ nổ mạnh đến mức làm rung chuyển cửa sổ nhà cô.
2. Bản cập nhật tình hình Ukraine của Bộ Quốc phòng Anh
Bộ Quốc phòng Anh đã đưa ra bản cập nhật sau về tình hình ở Ukraine:
Trong tuần trước, đã có sự tập trung của các hoạt động không quân của Nga về phía đông nam Ukraine, có thể là do Nga tập trung các hoạt động quân sự của mình ở khu vực này.
Bất chấp những nỗ lực không ngừng của Nga nhằm làm giảm khả năng phòng không của Ukraine, Ukraine vẫn tiếp tục đưa ra thách thức đáng kể đối với các hoạt động hỏa tiễn và Phòng không của Nga. Do đó, máy bay Nga vẫn dễ bị tấn công trước các hệ thống phòng không tầm ngắn và tầm trung.
Việc Nga không thể tìm thấy và phá hủy các hệ thống phòng không đã cản trở nghiêm trọng nỗ lực của họ trong việc giành quyền kiểm soát trên không, do đó đã ảnh hưởng đáng kể đến khả năng hỗ trợ tiến công của lực lượng mặt đất trên một số mặt trận.
3. Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba đã kêu gọi tòa án hình sự quốc tế đến Ukraine
Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba đã kêu gọi các phái bộ từ Tòa án Hình sự Quốc tế và các tổ chức quốc tế đến Bucha cũng như các thị trấn và làng mạc khác trong vùng Kiev càng sớm càng tốt để thu thập bằng chứng về việc người Nga phạm tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
Ông Kuleba đưa ra lập trường trên vào hôn Chúa Nhật, ngày 3 tháng 4, trong một cuộc phỏng vấn với Đài phát thanh Thời đại của Vương quốc Anh.
Ngoại trưởng Kuleba nói:
“Tôi kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế và các tổ chức quốc tế cử phái bộ của họ đến Bucha cũng như các thị trấn và làng mạc đã được giải phóng khác trong khu vực Kiev để thu thập tất cả bằng chứng về tội ác chiến tranh của Nga với sự hợp tác chặt chẽ nhất có thể với các cơ quan thực thi pháp luật Ukraine”,
Ông nói thêm rằng Bộ Ngoại giao Ukraine đã gửi một yêu cầu tương ứng lên Tòa án Hình sự Quốc tế.
Ông nhấn mạnh rằng bằng chứng này sẽ được sử dụng tại các tòa án quốc tế và nước ngoài để đưa ra công lý những kẻ đã thực hiện những hành vi tàn bạo này.
Ông cũng nói về những tội ác hàng loạt của quân đội Nga ở Ukraine, bao gồm giết người, tra tấn, cướp bóc, hãm hiếp và lưu ý rằng hàng trăm thường dân đã bị giết bởi những quân xâm lược Nga.
“Chúng tôi vẫn đang thu thập và tìm kiếm các thi thể, nhưng đã có hàng trăm thi thể. Xác chết nằm la liệt trên đường phố. Quân đội Nga đã giết hại dân thường khi ở trong những ngôi làng và thị trấn này và trong khi rút lui
Theo Kuleba, không thể tưởng tượng được điều này ở thế kỷ 21, nhưng “nó đang diễn ra trước mắt chúng ta.”
Ông nói: “Nga còn khốn nạn hơn bọn khủng bố Hồi Giáo IS”.
Kuleba nhấn mạnh rằng việc đưa thủ phạm ra trước công lý là vấn đề của cuộc đời ông, ông sẽ đấu tranh cho đến hơi thở cuối cùng.
4. Phản ứng của quốc tế đối với tội ác của quân Nga
Đại sứ Israel tại Ukraine Michael Brodsky cho biết ông vô cùng sốc trước việc quân đội Nga sát hại thường dân ở Bucha một cách quá ghê tởm.
“Thật sự bị sốc trước những bức ảnh từ Bucha. Giết thường dân là một tội ác chiến tranh và không thể biện minh được”, đại sứ Israel viết trên Twitter.
Các báo cáo trước đó nói rằng một ngôi mộ tập thể đã được tìm thấy ở Bucha, một thị trấn phía tây bắc thủ đô Kiev của Ukraine, nơi chôn cất gần 300 người, với hàng chục thi thể nằm la liệt trên đường phố, một số bị trói tay.
AFP đưa tin, Chính phủ Đức hôm Chúa Nhật cũng lên án vụ sát hại dân thường ở thị trấn Bucha của Ukraine là “tội ác chiến tranh khủng khiếp” và kêu gọi các biện pháp trừng phạt mới của Liên Hiệp Âu Châu đối với Nga.
Robert Habeck, phó thủ tướng và bộ trưởng kinh tế, nói với tờ Bild của Đức một ngày sau khi thi thể của gần 300 thường dân được tìm thấy trong các ngôi mộ tập thể sau khi quân đội Nga rút đi.
“Tôi nghĩ rằng cần tăng cường các biện pháp trừng phạt. Đó là những gì chúng tôi đang chuẩn bị với các đối tác Liên Hiệp Âu Châu của mình,” Ông Habeck nói thêm.
Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết những hình ảnh từ Bucha là “quá sức kinh khủng”.
Chủ tịch Ủy ban Liên Hiệp Âu Châu, Ursula von der Leyen, cho biết bà “kinh hoàng” trước các báo cáo về “sự khủng khiếp không thể diễn tả” ở những khu vực mà Nga đã rút quân và cho biết cần phải khẩn trương điều tra độc lập.
Hôm Chúa Nhật, một nhóm nhân quyền hàng đầu cho biết họ đã ghi lại những gì họ mô tả là “tội ác chiến tranh quá rõ ràng” do lực lượng quân sự Nga thực hiện chống lại dân thường ở Ukraine.
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Human Right Watch ra thông báo cho biết họ đã phát hiện “một số trường hợp lực lượng quân đội Nga vi phạm luật chiến tranh” tại các khu vực do Nga kiểm soát như Chernihiv, Kharkiv và Kiev
Tuyên bố, được công bố tại Warsaw, được đưa ra một ngày sau khi thi thể các thường dân thiệt mạng được tìm thấy nằm rải rác trên các đường phố của thị trấn Bucha của Ukraine, ba ngày sau khi quân đội Nga rút lui sau một tháng chiếm đóng khu vực phía tây bắc của Kiev.
5. Cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa Putin và Zelenskiy có thể sẽ diễn ra ở Thổ Nhĩ Kỳ
Interfax Ukraine đang đưa tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ có khả năng là nơi mà Vladimir Putin và tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy sẽ gặp nhau để đàm phán hòa bình.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã gọi điện cho Putin và Zelenskiy hôm thứ Sáu “và xem ra đã nhận được sự đồng ý của cả hai rằng họ sẵn sàng sắp xếp một cuộc gặp trong tương lai gần”, nhà đàm phán David Arakhamia cho biết.
Diễn biến này cho thấy Putin đã nhận thức được khả năng quân sự của Nga không thể đạt được các tham vọng của ông ta. Chỉ mới đầu tuần này, khi được hỏi về khả năng có một cuộc gặp gỡ trực tiếp giữa Tổng thống Zelenskiy và Putin, Ngoại trưởng Nga nói chuyện đó còn quá xa vời.
Theo Reuters, các cuộc đàm phán trong vài ngày qua đã gặp khó khăn, trong đó Điện Cẩm Linh nói rằng một trong những mục tiêu của “cuộc hành quân đặc biệt” ở Ukraine là khôi phục các trạng thái của Donetsk và Luhansk trong biên giới được đàm phán vào năm 2014.
Trong khi đó, nhà đàm phán hàng đầu của Ukraine nói rằng Mạc Tư Khoa đã đồng ý “bằng lời nói” với các đề xuất quan trọng của Ukraine, AFP đưa tin.
Dưới đây là một số chi tiết khác từ AFP:
Nhà đàm phán David Arakhamia nói với các kênh truyền hình Ukraine rằng bất kỳ cuộc gặp nào giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin đều “có khả năng cao” sẽ diễn ra tại Thổ Nhĩ Kỳ.
“Liên bang Nga đã đưa ra câu trả lời chính thức cho tất cả các lập trường, đó là họ chấp nhận lập trường Ukraine, ngoại trừ vấn đề Crimea (bị Nga sáp nhập vào năm 2014),” Arakhamia nói.
Ông nói rằng trong khi “không có xác nhận chính thức bằng văn bản”, phía Nga đã nói như vậy “bằng lời nói”.
Arakhamia cho biết Mạc Tư Khoa đã đồng ý trong các cuộc đàm phán rằng một cuộc trưng cầu dân ý về quy chế trung lập của Ukraine “sẽ là cách duy nhất để thoát khỏi tình trạng này”.
Khi được hỏi điều gì sẽ xảy ra nếu người Ukraine bỏ phiếu chống lại quy chế trung lập cho đất nước, Arakhamia cho biết “chúng tôi hoặc sẽ trở lại tình trạng chiến tranh, hoặc quay trở lại các cuộc đàm phán mới.”
Điện Cẩm Linh luôn cố ép Ukraine phải áp dụng quy chế trung lập.
6. Ukraine cho biết các trận chiến nặng nề đang diễn ra ở phía nam và phía đông
Cố vấn tổng thống Ukraine Oleksiy Arestovych cho biết các trận chiến khốc liệt đang diễn ra ở các khu vực phía đông và phía nam của Ukraine và đặc biệt là ở thành phố Mariupol đang bị bao vây.
Phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia, Arestovych cho biết quân đội Ukraine xung quanh Kiev đã chiếm lại hơn 30 thị trấn và làng mạc trong khu vực và đang trấn giữ chiến tuyến chống lại lực lượng Nga ở phía đông.
“Chúng ta đừng ảo tưởng - vẫn còn những trận chiến nặng nề ở phía nam, ở Mariupol, ở phía đông Ukraine,” ông nói.
Những điểm chính của Arestovych là:
Quân đội Ukraine đã chiếm lại hơn 30 khu định cư ở khu vực Kiev từ lực lượng Nga
Quân đội Ukraine đang trấn giữ tiền tuyến ở phía đông
Những trận chiến khốc liệt đang diễn ra ở phía đông, phía nam và Mariupol
Hôm qua, một nhóm 2,000 người đã thoát ra khỏi thành phố Mariupol bị bao vây của Ukraine sau khi tự mình đi đến Berdyansk gần đó. Một đoàn xe buýt gồm 42 chiếc do chính phủ Ukraine tổ chức và được sự hộ tống của Hội Chữ thập đỏ đã đưa những người tụ tập ở thành phố Berdyansk do Nga chiếm đóng gần đó đến thành phố Zaporizhzhia do Ukraine quản lý vào chiều thứ Sáu.
Lực lượng Nga đã cho phép các phương tiện vượt qua, đây là một bước đột phá nhỏ sau thất bại của một số nỗ lực di tản trước đó. Những người trên xe buýt đã rời Mariupol đến Berdyansk mà không cần hỗ trợ, sau đó họ được phép rời khỏi lãnh thổ do Nga kiểm soát.
Các nhà chức trách Kiev nhắc lại hôm thứ Sáu rằng không có đoàn xe viện trợ hoặc di tản nào được phép đến Mariupol. Hàng trăm người tị nạn Ukraine cũng đã vượt qua biên giới từ Shehyni của Ukraine đến Medyka, Ba Lan, vì các thành phố như Kharkiv và Mariupol ở phía đông cạn kiệt nguồn cung cấp.
7. Trung Quốc bị cáo buộc tấn công các mạng của Bộ Quốc Phòng Ukraine trước cuộc xâm lược của Nga
Theo một báo cáo của tờ Times, Trung Quốc đã hiệp đồng tác chiến với Nga trong cuộc xâm lược Ukraine. Điện tặc Trung Quốc đã tiến hành các cuộc tấn công mạng vào các mục tiêu quân sự và hạt nhân của Ukraine ngay trước khi Nga xâm lược.
Chính phủ Anh xác nhận rằng Trung tâm An ninh mạng Quốc gia đang điều tra các cáo buộc, trong đó cho rằng hơn 600 trang web, bao gồm cả các trang của Bộ Quốc phòng Ukraine, đã bị hàng nghìn nỗ lực tấn công do chính phủ Trung Quốc điều phối.
Người phát ngôn của chính phủ Vương quốc Anh cho biết: “Trung tâm An ninh mạng Quốc gia đang điều tra những cáo buộc này với các đối tác quốc tế của chúng tôi”.
Các tuyên bố dựa trên các bản ghi nhớ tình báo mà Times thu được. Tuy nhiên, cơ quan an ninh Ukraine, gọi tắt là SBU, vào tối thứ Sáu Ukraine cho rằng họ không cung cấp bất kỳ thông tin nào về các cuộc tấn công bị cáo buộc.
SBU nói thêm: “Chúng tôi không liên quan gì đến những phát hiện của tờ Times. Cơ quan An ninh Ukraine hiện không có dữ liệu về vấn đề này và không có cuộc điều tra nào đang được tiến hành”.
Jamie MacColl, một thành viên nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Hoàng gia Anh, cho biết những nỗ lực được báo cáo dường như phù hợp với một chiến thuật của Trung Quốc nhằm quét các lỗ hổng trong cơ sở hạ tầng, chẳng hạn như tường lửa và mạng ảo.
“Điều này nghe có vẻ tương đối thường xuyên đối với tôi, nếu đúng. Một số nhóm Trung Quốc đã được yêu cầu thu thập thông tin tình báo về cuộc xung đột Ukraine. Cơ quan an ninh thu thập thông tin để thông báo chính sách. Và đó là những gì dường như đã xảy ra trong trường hợp này.”
Tờ Times cho biết một loạt bản ghi nhớ tình báo, được cho là do một quốc gia khác chuẩn bị, nêu chi tiết quy mô của vụ tấn công và bao gồm các mục tiêu hạt nhân, được tường trình đạt đến đỉnh cao vào ngày 23 tháng 2, một ngày trước cuộc xâm lược của Nga.
Vào ngày 18 tháng 3, Tổng thống Mỹ, Joe Biden, đã cảnh báo Tập Cận Bình, về “hậu quả” nếu Trung Quốc hỗ trợ vật chất cho Nga trong cuộc xâm lược”.
Ông Tập và ông Vladimir Putin đã gặp nhau tại Bắc Kinh khi bắt đầu Thế vận hội mùa đông vào tháng 2 và đưa ra một tuyên bố chung nói rằng mối quan hệ giữa hai nước là “không có giới hạn”. Ông Tập và ông Putin cũng nói rõ trong tuyên bố rằng họ phản đối bất kỳ sự mở rộng nào của Nato.
Ciaran Martin, giáo sư tại trường Blavatnik của chính phủ thuộc Đại học Oxford và là cựu lãnh đạo cơ quan tình báo Anh, gọi tắt là NCSC, cho biết: “Chúng ta nên hết sức thận trọng về vấn đề này trong hai lĩnh vực. Đầu tiên, có một sự khác biệt quan trọng giữa gián điệp kỹ thuật số và tấn công gây rối. Trên cơ sở thông tin được công bố công khai, xem ra đây chỉ là vấn đề gián điệp kỹ thuật số.”
“Thứ hai, không có bất kỳ bằng chứng nào được công bố công khai ám chỉ sự thông đồng giữa Trung Quốc và Nga. Tất nhiên, thêm vào điều này bây giờ, là lời từ chối chính thức từ Cơ quan An ninh Ukraine. Cần thêm nhiều dữ kiện nhưng hiện tại chúng ta không nên vội vàng kết luận”.
8. Anh: Các cuộc tấn công vào dân thường ở Ukraine 'phải bị điều tra là tội ác chiến tranh'
Ngoại trưởng Anh, Liz Truss, cho biết các cáo buộc tấn công dân thường trong cuộc xâm lược Ukraine phải được điều tra là tội ác chiến tranh, Ngoại trưởng Anh Liz Truss cho biết, đồng thời cho biết thêm rằng Anh sẽ hoàn toàn ủng hộ bất kỳ động thái nào như vậy của tòa án hình sự quốc tế.
“Khi quân đội Nga buộc phải rút lui, chúng tôi đang thấy ngày càng nhiều bằng chứng về những hành động kinh hoàng của các lực lượng xâm lược ở các thị trấn như Irpin và Bucha,” Truss nói trong một tuyên bố, khi đề cập đến các thị trấn gần Kiev.
“Các cuộc tấn công bừa bãi của họ nhằm vào dân thường vô tội trong cuộc xâm lược bất hợp pháp và phi lý của Nga vào Ukraine phải bị coi là tội ác chiến tranh”.
Trước đó, Nga đã phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào dân thường và bác bỏ các cáo buộc về tội ác chiến tranh trong cái mà nước này gọi là “cuộc hành quân đặc biệt” ở Ukraine