Vào lúc 10g10 sáng Chúa Nhật 7 tháng Ba, theo giờ địa phương, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đến Hosh-al-Bieaa, nghĩa là quảng trường chung của bốn nhà thờ bao gồm nhà thờ Công Giáo nghi lễ Syriac, nhà thờ Chính Thống Giáo của người Armenia, nhà thờ Chính Thống Giáo nghi lễ Syriac, và nhà thờ Công Giáo nghi lễ Chanđê. Cả 4 ngôi nhà thờ đều bị bọn khủng bố Hồi Giáo IS phá hủy từ năm 2014 đến 2017.
Khi đến Mosul, Đức Thánh Cha đã được Đức Tổng Giám Mục Najeeb Michaeel của tổng giáo phận Công Giáo nghi lễ Chanđê Mosul và Aqra đón tiếp và cùng đi với ngài đến quảng trường Hosh-al-Bieaa.
Sau lời chào giới thiệu của Đức Tổng Giám Mục, và chứng tá của một linh mục và một người Hồi Giáo Sunni, Đức Thánh Cha đã có một diễn từ ngắn trước khi đọc lời cầu nguyện.
Đức Thánh Cha nói:
Anh chị em và các bạn thân mến,
Tôi cảm ơn Đức Tổng Giám Mục Najeeb Michaeel vì những lời chào đón ân cần của ngài và tôi đặc biệt biết ơn Cha Raid Kallo và ông Gutayba Aagha về những chứng từ xúc động của họ.
Cảm ơn Cha Raid rất nhiều. Cha đã cho chúng tôi biết về việc nhiều gia đình Kitô hữu buộc phải bỏ lại nhà cửa sau lưng. Sự giảm sút bi thảm của các môn đệ của Chúa Giêsu ở đây và trên khắp Trung Đông gây tác hại khôn lường không chỉ cho các cá nhân và cộng đồng liên quan mà còn cho xã hội mà họ bỏ lại phía sau. Thật vậy, một cấu trúc văn hóa và tôn giáo đa dạng phong phú như thế này bị suy yếu do mất đi bất kỳ thành viên nào, dù nhỏ đến đâu. Như trong những tấm thảm được thiết kế phức tạp của các bạn, một sợi chỉ nhỏ bị rách có thể làm hỏng phần còn lại. Thưa cha, cha đã cho chúng tôi biết về mối quan hệ huynh đệ của mình với người Hồi giáo sau khi trở về Mosul. Cha đã được chào đón, tôn trọng và hợp tác. Cảm ơn Cha vì đã chia sẻ những dấu chỉ này cho thấy Thánh Linh đang nở hoa trong sa mạc, và đã cho chúng ta thấy rằng có thể hy vọng vào sự hòa giải và cuộc sống mới.
Thưa Ông Aagha, ông đã nhắc chúng tôi rằng bản sắc thực sự của thành phố này là sự chung sống hài hòa giữa những người thuộc các nền văn hóa và nguồn gốc khác nhau. Vì vậy, tôi đặc biệt hoan nghênh lời mời của ông đưa ra cho cộng đồng Kitô Giáo, mời họ trở lại Mosul và đảm nhận vai trò quan trọng của họ trong quá trình chữa lành và đổi mới.
Hôm nay, tất cả chúng ta cùng cất lên tiếng cầu nguyện với Thiên Chúa Toàn năng cho tất cả các nạn nhân của chiến tranh và xung đột vũ trang. Ở đây, ở Mosul, hậu quả bi thảm của chiến tranh và sự thù địch đã quá rõ ràng. Thật tàn nhẫn biết bao khi đất nước này, cái nôi của nền văn minh, lại phải hứng chịu một trận đòn dã man như vậy, với những nơi thờ tự cổ kính bị phá hủy và hàng ngàn người – cả người Hồi giáo, các tín hữu Kitô, người Yazidi, là những người đã bị những kẻ khủng bố giết hại một cách tàn nhẫn, và những người khác - bị cưỡng bức di dời hoặc bị giết!
Tuy nhiên, hôm nay, chúng ta tái khẳng định niềm tin rằng tình huynh đệ lâu dài hơn cảnh huynh đệ tương tàn, hy vọng mạnh hơn hận thù, hòa bình mạnh hơn chiến tranh. Niềm xác tín này nói lên một cách hùng hồn hơn những tiếng nói của hận thù và bạo lực, và nó không bao giờ có thể bị dập tắt bởi cảnh đổ máu do những kẻ xuyên tạc danh Chúa gây ra để theo đuổi những con đường hủy diệt.
Trong trận chiến tại Mosul, quân Iraq thiệt mất 1,200 quân và 5,000 quân nhân bị thương. Quân Kurd tham chiến bên cạnh quân Iraq thiệt mất 30 quân và 100 quân nhân bị thương. Hoa Kỳ có 2 quân nhân bị giết và 20 người khác bị thương, Quân Iran chiến đấu bên cạnh lực lượng dân quân Hồi giáo Shiite có 3 người bị giết.
Về phía thường dân có 6,400 người thiệt mạng và 17, 124 người bị thương.
Theo các tài liệu chính thức của chính quyền Iraq, có 16,467 quân khủng bố IS bị giết trong trận chiến giải phóng Mosul.
Trước khi cầu nguyện, Đức Giáo Hoàng đã chia sẻ những suy nghĩ của mình, tập trung vào ba ý tưởng chính:
Nếu Thiên Chúa là Chúa của sự sống - vì Ngài thực sự là vậy - thì việc chúng ta giết anh chị em mình nhân Danh Ngài là sai.
Nếu Thiên Chúa là Chúa của hòa bình - vì Ngài thực sự là vậy - thì chúng ta sai khi gây chiến nhân Danh Ngài.
Nếu Thiên Chúa là Chúa của tình yêu - vì Ngài thực sự là vậy - thì thật sai lầm khi chúng ta ghét bỏ anh chị em của mình.
Sau đó, Đức Thánh Cha mời tất cả những người hiện diện, dù ở gần hay xa, hãy “tham gia cầu nguyện cho tất cả các nạn nhân của chiến tranh”, và cho chính chúng ta. “Cầu mong cho tất cả chúng ta, bất kể theo truyền thống tôn giáo nào, đều biết sống hòa thuận và bình an, với ý thức rằng trước mắt Chúa, tất cả chúng ta đều là anh chị em với nhau”.
Lời cầu nguyện
Dưới đây là toàn văn lời cầu nguyện của Đức Thánh Cha cho các nạn nhân chiến tranh:
Lạy Chúa Chí Tôn, Chúa của mọi thời đại, Chúa đã tạo ra thế giới trong tình yêu và không ngừng chúc phúc cho các tạo vật của Chúa. Giữa chập chùng khổ đau và cái chết, giữa mọi cám dỗ bạo lực, bất công và tư lợi bất chính, Chúa luôn đồng hành với các con trai và con gái của Chúa bằng tình yêu dịu dàng của một người Cha.
Tuy nhiên, nhân loại chúng con, từ chối những ân sủng của Chúa và bị cuốn hút bởi những mối quan tâm quá trần tục, thường quên mất những lời khuyên về hòa bình và hòa hợp của Chúa. Chúng con chỉ quan tâm đến bản thân và lợi ích hạn hẹp của chúng con. Thờ ơ với Chúa và với những người khác, chúng con đã chặn cánh cửa dẫn đến hòa bình. Điều mà tiên tri Giôna đã nói về Ninivê đã được lặp lại ở đây: sự gian ác của loài người đã thấu đến trời cao (xem Giô-na 1: 2). Chúng con đã không giơ những bàn tay trong sạch lên trời (x. 1 Ti 2: 8), nhưng từ dưới đất lại một lần nữa phát ra tiếng kêu đòi của máu người vô tội (x. St 4:10). Trong Sách Giôna, các cư dân thành Ninivê đã nghe theo lời vị tiên tri của Chúa và được cứu rỗi trong sự ăn năn. Lạy Chúa, giờ đây chúng con giao phó cho Chúa rất nhiều nạn nhân của lòng căm thù con người đối với con người. Chúng con cũng cầu xin sự tha thứ của Chúa và cầu xin ân sủng của sự ăn năn: Xin Chúa thương xót chúng con! Xin Chúa thương xót chúng con! Xin Chúa thương xót chúng con!
Lạy Chúa là Thiên Chúa của chúng con, tại thành phố này, chúng con thấy có hai dấu chỉ thể hiện mong muốn thường hằng của con người là được gần gũi với Chúa: đó là đền thờ Hồi Giáo Al-Nouri, với tháp Al-Hadba, và Nhà thờ Đức Mẹ Thời Gian, có chiếc đồng hồ hơn một thế kỷ qua đã nhắc nhở những người qua đường rằng cuộc đời thật ngắn ngủi và thời gian thật quý giá. Xin dạy chúng con nhận ra rằng Chúa đã giao phó cho chúng con kế hoạch yêu thương, hòa bình và hòa giải của Chúa, và buộc chúng con phải thực hiện nó trong thời đại của chúng con, trong khoảng thời gian ngắn ngủi của cuộc sống trần thế của chúng con. Xin hãy làm cho chúng con nhận ra rằng chỉ bằng cách này, bằng cách áp dụng kế hoạch yêu thương đó vào thực tế ngay lập tức, thành phố này và đất nước này mới có thể được xây dựng lại, và những trái tim bị xé nát bởi đau buồn mới được chữa lành. Xin giúp chúng con không mất thời gian trong việc thúc đẩy các mối quan tâm ích kỷ của chúng con, dù với tư cách cá nhân hay phe nhóm, nhưng biết phục vụ kế hoạch yêu thương của Chúa. Và bất cứ khi nào chúng con đi chệch hướng, xin hãy cho chúng con có thể chú ý đến tiếng nói của những người nam nữ đích thực của Chúa và ăn năn đúng lúc, kẻo chúng con lại một lần nữa bị choáng ngợp bởi sự hủy diệt và chết chóc.
Chúng con giao phó cho Chúa tất cả những ai mà tuổi thọ trên dương thế đã bị cắt ngắn bởi bàn tay bạo lực của anh chị em của họ; chúng con cũng cầu nguyện cho những người đã gây ra những tổn hại như vậy cho anh chị em của họ. Cầu mong cho họ biết ăn năn, và cảm động trước sức mạnh của lòng thương xót của bạn.
Lạy Chúa, xin cho họ được yên giấc và cho ánh sáng ngàn thu chiếu soi họ.
Cầu xin cho họ có thể an nghỉ trong bình an. Amen.
Từ tháng 6 năm 2014 đến tháng 7 năm 2017, Mosul bị bọn khủng bố Hồi Giáo IS chiếm đóng. Ước tính có khoảng nửa triệu người, trong đó có hơn 120,000 Kitô hữu, đã chạy trốn khỏi Mosul. Vào năm 2004, dân số Kitô lên đến 1,846,500 người. Thành phố đã bị tàn phá có hệ thống, tiêu biểu là việc phá hủy nhà thờ lăng mộ của tiên tri Giôna và một phần các bức tường của thành cổ Ninivê, cũng như của các bản thảo quý hiếm và hơn 100,000 cuốn sách được bảo quản trong Thư viện thành phố Mosul, các phát hiện khảo cổ học và nhiều bức tượng trong các bộ sưu tập của Bảo tàng Ninivê.
Vào tháng 6 năm 2017, Nhà nước Hồi giáo, bị quân chính phủ bao vây và chỉ kiểm soát được thành phố cổ. Chúng đã phá hủy nhà thờ Hồi giáo Mūr ad-dīn trước khi thất thủ. Tuy nhiên, vài ngày sau đó, người Iraq đã tái chiếm được ngôi đền này, cùng với một phần khu vực thời trung cổ của thành phố.
Vào tháng 7 năm 2017, sau chín tháng chiến đấu, Mosul đã được giải phóng.
Cuối buổi cầu nguyện, sau khi khánh thành tấm bảng kỷ niệm cuộc viếng thăm, ban tổ chức đã thả một số chim bồ câu trắng, biểu tượng cho hòa bình. Sau đó, Đức Thánh Cha đã ban phép lành.
Trước khi rời Mosul, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đến thăm những tàn tích xung quanh Hosh-al-Bieaa, và dừng lại cầu nguyện trước đống đổ nát của Nhà thờ Công Giáo nghi lễ Syriac. Sau đó, ngài di chuyển bằng xe hơi đến sân trực thăng và sau khi từ giã Đức Tổng Giám Mục Mosul và viên Thống đốc của Mosul, ngài đã lên trực thăng bay đến Qaraqosh.