Chúa Nhật IV Mùa Chay A : CHÚA MỞ MẮT NGƯỜI MÙ…
1Sm 16,1b.6-7.10-13a; Ep 5,8-14; Ga 9,1-41
Một nhóm sinh viên tổ chức tham quan mỏ than Scottish ở Anh Quốc. Mỗi sinh viên được phát một nón bảo hộ của thợ mỏ, đằng trước nón có gắn bóng đèn nối với một bình điện đeo ở thắt lưng.
Người hướng dẫn đưa họ vào buồng thang máy xuống tận đáy hầm than. Tới nơi, ông đề nghị các sinh viên bật đèn trên nón bảo hộ vì con đường dẫn đến khu khai thác tối đen như mực. Mái vòm chỉ cao một mét hai, nên mọi người phải cúi rạp xuống khi di chuyển. Than được chở trên băng tải và đổ vào các toa trên đường ray.
Ngay trước khi nhóm sinh viên đến khu khai thác, người hướng dẫn nói: "Các bạn hãy tắt tất cả các đèn trên nón". Mọi người đều làm theo. Không ai thấy gì cả. Mọi vật đều một màu đen. Trong tăm tối, người thợ mỏ nói: "Hãy cố gắng nhìn kỹ vào ngón tay của bạn". Chẳng ai thấy gì cả. Một vài người bắt đầu sợ hãi. Rồi người thợ mỏ nói một câu mà các sinh viên không bao giờ quên được: "Đây là tình trạng của những người mù".
Tất cả các sinh viên đều hiểu ra. Bị mù thì không bao giờ thấy được ánh sáng hoặc bất cứ thứ gì khác. Họ cũng hiểu tại sao những người thợ mỏ lại thích bầu trời trong xanh và ánh nắng rực rỡ của mặt trời.
Thật thế, thân phận người mù thật khốn khổ….
Anh mù trong Tin Mừng Ga 9,1-41, bị mù từ lúc lọt lòng mẹ, vì thế cuộc đời với anh luôn chìm ngập một bóng đen. Không có đôi mắt, anh không thể biết thế nào là cảnh thiên nhiên, hình hài của vạn vật chung quanh, cũng không nhìn thấy và biết khuôn mặt của những người thân yêu thế nào. Người mù cũng không tự mình làm gì được để sinh sống, thường chỉ sống bằng cách ăn xin, với anh mù cuộc đời luôn là một màu đen: đen theo nghĩa đen cũng như trong nghĩa bóng. Anh mù là "hình bóng" tượng trưng cho con người khốn khó, thân phận bị bỏ rơi….
Đức Kitô Ngài đến bên nhưng con người khốn khổ trong đó có anh mù, như tuyên bố bằng hình ảnh Ngôn sứ Isaia đã loan báo trước:
"Dân đang lần bước giữa tối tăm
đã thấy một ánh sáng huy hoàng;
đám người sống trong vùng bóng tối,
nay được ánh sáng bừng lên chiếu rọi"
(Is 9,1)
Thật thế, Ngài là Ánh sáng soi chiếu vào đêm tối. Anh mù đã được tình thương của Thiên Chúa chạm vào anh : Đức Giêsu lấy bùn trộn với nước miếng và đắp người mù (x. Ga 9, 6). Chúng ta cũng thấy cùng một hành động Ngài cũng dùng nước miếng khi chữa người mù ở Bétsaiđa trong Tin Mừng Máccô (x. Mc 8,23). Tác giả J. Potin nghiên cứu môi trường văn hoá trong Kinh Thánh xác nhận việc chữa lành bằng cử chỉ đụng chạm với nước miếng là: “Những cách thức chữa bệnh này rất thông dụng trong các đền thờ ngoại giáo và vẫn còn thịnh hành trong các môi trường Kitô giáo" (Đức Giêsu Lịch sử đích thực, Centurion, tr.172). Chúa Giêsu dùng lấy bùn trộn với nước miếng là phương thế bình dân để tỏ bày quyền năng Thiên Chúa. Từ thế kỷ thứ II thánh Irênê thành Lyon đã cắt nghĩa rằng trong cử chỉ của Đức Giêsu đắp mắt người mù, chính là sự hoàn thiện cử chỉ của Thiên Chúa đắp nên thân xác của Adam. Bôi bùn lên mắt người bị mù, Đức Giêsu ra lệnh cho anh ta đứng dậy đi rửa mắt tại giếng Siloê" (Siloê có nghĩa là được sai đi). "Người mù liền đi và rửa mắt, khi anh trở lại anh thấy được". Phép lạ mang dấu chỉ mặc khải : sứ mạng Đấng được sai đến, như Ngài đã khẳng định : "Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn. Người đã sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt, trả lại tự do cho người bị áp bức, công bố một năm hồng ân của Chúa" (Lc 4,18-19)
Ánh sáng tỏa tình thương của Thiên Chúa cho muôn dân như mặt trời của hừng đông chiếu rạng ngời (mà ông Giacaria đã loan báo:
"Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn,
cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta,
soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối
và trong bóng tử thần,
dẫn ta bước vào đường nẻo bình an".
(Lc 1,77)
Anh mù được sáng mắt và bước đi trong ánh sáng Đức Kitô như Ngài đã phán : “Thầy là Ánh Sáng trần gian. Ai theo Thầy sẽ không đi trong tối tăm, nhưng sẽ có Ánh Sáng dẫn đến cõi trường sinh” (Ga 8,12).
Anh mù cũng là hình ảnh của chúng ta trong thực tại mà Chúa Giêsu đã từng cảnh tỉnh các môn đệ là những người cứ "tưởng mình thấy rõ" (Ga 10,39-40). Thật thế, chúng ta mù khi : "Tính ích làm ta mù không thấy nhu cầu của tha nhân.Tính vô cảm làm ta mù không thấy những việc ta đã làm đau lòng tha nhân.Tính tự phụ làm ta mù không thấy tha nhân cũng có nhân phẩm như mình. Tính kiêu căng làm ta mù không thấy khuyết điểm của mình. Những thành kiến làm ta mù không thấy sự thật. Sự hối hả làm ta mù không thấy vẻ đẹp của vũ trụ chung quanh. Khuynh hướng duy vật làm ta mù không thấy những giá trị thiêng liêng. Sự hời hợt làm ta mù không thấy giá trị thật của con người và khiến ta hay lên án". Hay cũng có thể chúng ta là những người sáng mắt như các Biệt Phái và Luật sĩ vẫn tự khoe là thông thái và sáng suốt, tự hào với sự sáng của mình để rồi không thấy được Đấng đem ánh sáng cứu rỗi đến cho con người. Họ tự giam mình trong tối tăm của sự chết…. Họ sáng nhưng trở nên mù…
Như anh mù, chúng ta tiếp nhận Đức Giêsu, - ánh sáng thế gian, được chữa lành và sáng mắt bước vào một hành khẳng định đức tin mình vào Đức Giêsu.
Hôm nay sau những giây phút tĩnh tâm chúng ta nhân ra được : “Thiên Chúa quả là nguồn sống, nhờ ánh sáng của Ngài, chúng con được nhìn thấy ánh sáng” (Tv 36, 10). Chúng ta tự hỏi: “Ai là "Con Người", là Thiên Chúa trong đời chúng ta. Và Ngài sẽ trả lời bạn trong tim như đã trả lời với anh mù được sáng mắt : "Chính tôi, người đang nói với anh đây. Lúc ấy, như anh được chứng nghiệm và sấp mình xuống, chúng ta tuyên xưng : "Lạy Chúa, con tin". Đó là ngày phục sinh trong đời chúng ta, và biết nhìn lại chính cuộc đời mình bằng đôi mắt tâm hồn được Thầy mở ra và chúng ta bắt đầu một cuộc sống mới, như Thánh Phaolô đã gợi mở cho chúng ta: “Trước kia, khi chưa lãnh nhận bí tích Rửa Tội, chúng ta chưa biết Chúa Kitô, chưa tin nhận Chúa Kitô. Chúng ta còn tối tăm. Nhưng ngày nay, qua bí tích Rửa Tội trong Chúa Kitô, chúng ta đã thuộc về ánh sáng, đã là ánh sáng rồi. Vì vậy chúng ta phải đi trong ánh sáng, phải làm những việc tốt lành, công chính, chân thật, bác ái. Ngài kêu gọi những ai còn ngủ mê trong tối tăm tội lỗi, hãy tỉnh thức, hãy ra khỏi cõi chết để được ánh sáng của Chúa Kitô Phục Sinh chiếu soi” (x. Ep 5,8-14).
Được chiếu soi sẽ tỏa sáng như Ngôn sứ Isaia đã khẳng định:
“Lúc đó, ánh sáng của anh em sẽ bừng lên như hừng đông”
(Is 58, 8).
Lm. Vinh Sơn scj, Sài Gòn
1Sm 16,1b.6-7.10-13a; Ep 5,8-14; Ga 9,1-41
Một nhóm sinh viên tổ chức tham quan mỏ than Scottish ở Anh Quốc. Mỗi sinh viên được phát một nón bảo hộ của thợ mỏ, đằng trước nón có gắn bóng đèn nối với một bình điện đeo ở thắt lưng.
Người hướng dẫn đưa họ vào buồng thang máy xuống tận đáy hầm than. Tới nơi, ông đề nghị các sinh viên bật đèn trên nón bảo hộ vì con đường dẫn đến khu khai thác tối đen như mực. Mái vòm chỉ cao một mét hai, nên mọi người phải cúi rạp xuống khi di chuyển. Than được chở trên băng tải và đổ vào các toa trên đường ray.
Ngay trước khi nhóm sinh viên đến khu khai thác, người hướng dẫn nói: "Các bạn hãy tắt tất cả các đèn trên nón". Mọi người đều làm theo. Không ai thấy gì cả. Mọi vật đều một màu đen. Trong tăm tối, người thợ mỏ nói: "Hãy cố gắng nhìn kỹ vào ngón tay của bạn". Chẳng ai thấy gì cả. Một vài người bắt đầu sợ hãi. Rồi người thợ mỏ nói một câu mà các sinh viên không bao giờ quên được: "Đây là tình trạng của những người mù".
Tất cả các sinh viên đều hiểu ra. Bị mù thì không bao giờ thấy được ánh sáng hoặc bất cứ thứ gì khác. Họ cũng hiểu tại sao những người thợ mỏ lại thích bầu trời trong xanh và ánh nắng rực rỡ của mặt trời.
Thật thế, thân phận người mù thật khốn khổ….
Anh mù trong Tin Mừng Ga 9,1-41, bị mù từ lúc lọt lòng mẹ, vì thế cuộc đời với anh luôn chìm ngập một bóng đen. Không có đôi mắt, anh không thể biết thế nào là cảnh thiên nhiên, hình hài của vạn vật chung quanh, cũng không nhìn thấy và biết khuôn mặt của những người thân yêu thế nào. Người mù cũng không tự mình làm gì được để sinh sống, thường chỉ sống bằng cách ăn xin, với anh mù cuộc đời luôn là một màu đen: đen theo nghĩa đen cũng như trong nghĩa bóng. Anh mù là "hình bóng" tượng trưng cho con người khốn khó, thân phận bị bỏ rơi….
Đức Kitô Ngài đến bên nhưng con người khốn khổ trong đó có anh mù, như tuyên bố bằng hình ảnh Ngôn sứ Isaia đã loan báo trước:
"Dân đang lần bước giữa tối tăm
đã thấy một ánh sáng huy hoàng;
đám người sống trong vùng bóng tối,
nay được ánh sáng bừng lên chiếu rọi"
(Is 9,1)
Thật thế, Ngài là Ánh sáng soi chiếu vào đêm tối. Anh mù đã được tình thương của Thiên Chúa chạm vào anh : Đức Giêsu lấy bùn trộn với nước miếng và đắp người mù (x. Ga 9, 6). Chúng ta cũng thấy cùng một hành động Ngài cũng dùng nước miếng khi chữa người mù ở Bétsaiđa trong Tin Mừng Máccô (x. Mc 8,23). Tác giả J. Potin nghiên cứu môi trường văn hoá trong Kinh Thánh xác nhận việc chữa lành bằng cử chỉ đụng chạm với nước miếng là: “Những cách thức chữa bệnh này rất thông dụng trong các đền thờ ngoại giáo và vẫn còn thịnh hành trong các môi trường Kitô giáo" (Đức Giêsu Lịch sử đích thực, Centurion, tr.172). Chúa Giêsu dùng lấy bùn trộn với nước miếng là phương thế bình dân để tỏ bày quyền năng Thiên Chúa. Từ thế kỷ thứ II thánh Irênê thành Lyon đã cắt nghĩa rằng trong cử chỉ của Đức Giêsu đắp mắt người mù, chính là sự hoàn thiện cử chỉ của Thiên Chúa đắp nên thân xác của Adam. Bôi bùn lên mắt người bị mù, Đức Giêsu ra lệnh cho anh ta đứng dậy đi rửa mắt tại giếng Siloê" (Siloê có nghĩa là được sai đi). "Người mù liền đi và rửa mắt, khi anh trở lại anh thấy được". Phép lạ mang dấu chỉ mặc khải : sứ mạng Đấng được sai đến, như Ngài đã khẳng định : "Thần Khí Chúa ngự trên tôi, vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn. Người đã sai tôi đi công bố cho kẻ bị giam cầm biết họ được tha, cho người mù biết họ được sáng mắt, trả lại tự do cho người bị áp bức, công bố một năm hồng ân của Chúa" (Lc 4,18-19)
Ánh sáng tỏa tình thương của Thiên Chúa cho muôn dân như mặt trời của hừng đông chiếu rạng ngời (mà ông Giacaria đã loan báo:
"Thiên Chúa ta đầy lòng trắc ẩn,
cho Vầng Đông tự chốn cao vời viếng thăm ta,
soi sáng những ai ngồi nơi tăm tối
và trong bóng tử thần,
dẫn ta bước vào đường nẻo bình an".
(Lc 1,77)
Anh mù được sáng mắt và bước đi trong ánh sáng Đức Kitô như Ngài đã phán : “Thầy là Ánh Sáng trần gian. Ai theo Thầy sẽ không đi trong tối tăm, nhưng sẽ có Ánh Sáng dẫn đến cõi trường sinh” (Ga 8,12).
Anh mù cũng là hình ảnh của chúng ta trong thực tại mà Chúa Giêsu đã từng cảnh tỉnh các môn đệ là những người cứ "tưởng mình thấy rõ" (Ga 10,39-40). Thật thế, chúng ta mù khi : "Tính ích làm ta mù không thấy nhu cầu của tha nhân.Tính vô cảm làm ta mù không thấy những việc ta đã làm đau lòng tha nhân.Tính tự phụ làm ta mù không thấy tha nhân cũng có nhân phẩm như mình. Tính kiêu căng làm ta mù không thấy khuyết điểm của mình. Những thành kiến làm ta mù không thấy sự thật. Sự hối hả làm ta mù không thấy vẻ đẹp của vũ trụ chung quanh. Khuynh hướng duy vật làm ta mù không thấy những giá trị thiêng liêng. Sự hời hợt làm ta mù không thấy giá trị thật của con người và khiến ta hay lên án". Hay cũng có thể chúng ta là những người sáng mắt như các Biệt Phái và Luật sĩ vẫn tự khoe là thông thái và sáng suốt, tự hào với sự sáng của mình để rồi không thấy được Đấng đem ánh sáng cứu rỗi đến cho con người. Họ tự giam mình trong tối tăm của sự chết…. Họ sáng nhưng trở nên mù…
Như anh mù, chúng ta tiếp nhận Đức Giêsu, - ánh sáng thế gian, được chữa lành và sáng mắt bước vào một hành khẳng định đức tin mình vào Đức Giêsu.
Hôm nay sau những giây phút tĩnh tâm chúng ta nhân ra được : “Thiên Chúa quả là nguồn sống, nhờ ánh sáng của Ngài, chúng con được nhìn thấy ánh sáng” (Tv 36, 10). Chúng ta tự hỏi: “Ai là "Con Người", là Thiên Chúa trong đời chúng ta. Và Ngài sẽ trả lời bạn trong tim như đã trả lời với anh mù được sáng mắt : "Chính tôi, người đang nói với anh đây. Lúc ấy, như anh được chứng nghiệm và sấp mình xuống, chúng ta tuyên xưng : "Lạy Chúa, con tin". Đó là ngày phục sinh trong đời chúng ta, và biết nhìn lại chính cuộc đời mình bằng đôi mắt tâm hồn được Thầy mở ra và chúng ta bắt đầu một cuộc sống mới, như Thánh Phaolô đã gợi mở cho chúng ta: “Trước kia, khi chưa lãnh nhận bí tích Rửa Tội, chúng ta chưa biết Chúa Kitô, chưa tin nhận Chúa Kitô. Chúng ta còn tối tăm. Nhưng ngày nay, qua bí tích Rửa Tội trong Chúa Kitô, chúng ta đã thuộc về ánh sáng, đã là ánh sáng rồi. Vì vậy chúng ta phải đi trong ánh sáng, phải làm những việc tốt lành, công chính, chân thật, bác ái. Ngài kêu gọi những ai còn ngủ mê trong tối tăm tội lỗi, hãy tỉnh thức, hãy ra khỏi cõi chết để được ánh sáng của Chúa Kitô Phục Sinh chiếu soi” (x. Ep 5,8-14).
Được chiếu soi sẽ tỏa sáng như Ngôn sứ Isaia đã khẳng định:
“Lúc đó, ánh sáng của anh em sẽ bừng lên như hừng đông”
(Is 58, 8).
Lm. Vinh Sơn scj, Sài Gòn