Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.

Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng: “Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ. Anh em đừng xét đoán, thì anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa lên án. Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng đã dằn, đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em. Vì anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy.”

Đó là lời Chúa

 

Công việc ngổn ngang bộn bề đang chờ Đức Thánh Cha trở về giải quyết.

Tin mới nhất từ Bệnh viện Gemelli cho hay tình trạng khả quan về sức khỏe của ĐTC được cải thiện liên tục. Tuy nhiên, xét đến tình trạng bệnh lý phức tạp của vị giáo hoàng 88 tuổi, các bác sĩ của ngài vẫn thận trọng và chưa quyết định ngày ngài xuất viện.

Hiện tại, không ai ở Vatican nghĩ liệu ĐTC có thể tiếp tục lịch trình làm việc như trước khi nhập viện. Vốn quen với việc không ngừng nghỉ, vị giáo hoàng người Argentina này nổi tiếng là người làm việc không mệt mỏi, tham gia các cuộc hẹn hàng ngày liên tiếp ngay cả khi bác sĩ cảnh báo.

Ví dụ, vào ngày ngài nhập viện, ngài đã thực hiện năm cuộc hẹn. “Ngài thực sự không phải là một người tám mươi tuổi,” Tiến sĩ Alfieri bình luận tại cuộc họp báo được tổ chức tại Gemelli vào ngày 21 tháng 2. Ông giải thích rằng Giáo hoàng thực sự làm việc như một người đàn ông ở độ tuổi 50 hoặc 60.

Trước khi được đưa đến Bệnh viện Gemelli vào ngày 14 tháng 2, ĐTC đã có một lịch trình bận rộn được lên kế hoạch cho mùa hè này.

Ở đây, chúng ta hãy cùng nhìn lại nhiều vấn đề mà ĐTC phải giải quyết, hầu bắt kịp các chương trình Năm Thánh

Năm thánh đã được khởi đầu vào ngày 24 tháng 12, Năm Thánh bắt đầu với một vị Giáo hoàng yếu ớt, thở hổn hển và đi lại khó khăn. Trong hai sự kiện năm thánh theo chủ đề đầu tiên — sự kiện của Thế giới Truyền thông vào tháng 1 và sự kiện của Lực lượng vũ trang, Cảnh sát và Nhân viên an ninh vào tháng 2 — ĐTC đã không thể đọc toàn bộ bài phát biểu đã chuẩn bị sẵn.

Các Năm Thánh của Nghệ sĩ và Thế giới Văn hóa, và của Phó tế, và của Thế giới Tình nguyện kể từ đó đã được các quan chức giáo triều khác chủ trì.

Từ nay đến cuối tháng 3, chỉ có một sự kiện lớn trong chương trình: Năm Thánh của các Linh mục mệnh danh là Thừa sai của Lòng thương xót (28-30 tháng 3). Chương trình của sự kiện ban đầu bao gồm một buổi canh thức sám hối do Đức Giáo Hoàng chủ trì tại Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, cũng như một cuộc gặp gỡ với các linh mục có sứ mệnh được phong trong Năm Thánh của Lòng thương xót năm 2016. Hiện tại, Tòa thánh chưa đưa ra thông tin cập nhật nào, Tòa thánh sẽ phải điều chỉnh theo tình trạng sức khỏe của Đức Giáo Hoàng.

Các tháng 4, 5 và 6 sẽ chứng kiến sự gia tăng các sự kiện năm thánh, trong đó Đức Giáo Hoàng đã lên lịch tham dự. Đáng chú ý, Đức Giáo Hoàng đã mời những người trẻ tuổi tham dự cả Năm Thánh của Thanh thiếu niên vào tháng 4 và Năm Thánh của Giới trẻ vào mùa hè này. Sẽ có các lễ phong thánh nổi bật cho hai ứng viên: Carlo Acutis và Pier Giorgio Frassati. Sự kiện mùa hè này đặc biệt được mong đợi sẽ thu hút hàng trăm ngàn người hành hương từ ngày 28 tháng 7 đến ngày 3 tháng 8, trong thời tiết nóng nực của Rome. Đôi khi được gọi là "Ngày Giới trẻ Thế giới thu nhỏ", lễ kỷ niệm này là một trong những điểm nhấn của Năm Thánh tại Rome.

Vua Charles III sẽ được tiếp đón tại Vatican

Vua Anh, Charles III, và Nữ hoàng Camilla, dự kiến sẽ thăm chính thức Vatican vào đầu tháng 4. Cung điện Buckingham đã thông báo về chuyến thăm này 10 ngày trước khi Giáo hoàng nhập viện. Kể từ đó, Tòa thánh không cung cấp thêm thông tin chi tiết nào. Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của Giáo hoàng, chuyến thăm này có thể là một trong những buổi tiếp kiến chính thức đầu tiên của ngài sau khi ĐTC tiếp tục các hoạt động của mình, mặc dù có thể chậm hơn.

Trong bối cảnh ghế giáo chủ Anh giáo bị bỏ trống kể từ khi Justin Welby từ chức vào ngày 6 tháng 1, vai trò của quốc vương Anh với tư cách là Thống đốc tối cao của Giáo hội Anh sẽ mang lại cho chuyến thăm này mang ý nghĩa đại kết đặc biệt.

Chuyến thăm Rome của vua Charles III sẽ là chuyến thăm đầu tiên với tư cách là quốc vương. Nhưng với tư cách là thái tử, ông đã đến thăm Vatican năm lần. Ông đã gặp các giáo hoàng John Paul II, Benedict XVI và Francis, người sau đã có buổi tiếp kiến vào năm 2017. Ông đã trở lại Vatican hai năm sau đó để tham dự lễ phong thánh cho Hồng Y John Henry Newman.

Chuyến đi của vua Charles III cũng bao gồm chuyến thăm cấp nhà nước tới Ý, với các sự kiện ở Rome và Ravenna.

Nghi Lễ Tuần Thánh

Tuần thánh từ Chúa Nhật Lễ Lá đến Lễ Phục sinh đánh dấu những ngày cao điểm nhất trong đời sống của Giáo hội. Trung tâm của năm phụng vụ, Tam Nhật Thánh vượt qua — khoảng thời gian từ Thứ Năm Tuần Thánh đến Chúa Nhật Phục sinh — kỷ niệm Cuộc Khổ nạn, Cái chết và Sự phục sinh của Chúa Kitô. Ở Rome cũng như mọi nơi trên thế giới, khoảng thời gian này được đánh dấu bằng các buổi lễ kéo dài hơn bình thường.

Vào Thứ Sáu Tuần Thánh, ĐTC có thói quen đến Đấu trường La Mã vào buổi tối để đi đàng Thánh Giá ngoài trời để tượng niệm cuộc thương khó của Chúa. Tuy nhiên, trong cả năm 2023 và 2024, Đức Phanxicô đã phải cáo từ vào phút cuối. Ngài không thể chủ trì buổi lễ vì sức khỏe yếu và gió lạnh về sớm. Tuy thế ngài đều cử hành lễ Vọng Phục sinh vào tối Thứ Bảy và Thánh lễ Phục sinh vào Chủ Nhật.

Rome đã trải qua những lễ Phục sinh mà không có sự hiện diện của Đức Giáo Hoàng: Năm 2005, Đức Giáo Hoàng John Paul II đã phải ủy quyền chủ trì các buổi lễ… Vì Ngài bị bệnh, ngài đã xuất hiện tại cửa sổ của Điện Tông tòa nhưng không thể ban phép lành Phục sinh Urbi et Orbi.

Thêm thông tin về các lễ phong thánh đặc biệt

Một tuần sau lễ Phục sinh, Rome sẽ là nơi diễn ra một sự kiện sẽ thu hút hàng trăm nghìn tín đồ đến Quảng trường Thánh Phêrô. Lễ phong thánh cho Carlo Acutis (1991–2006), dự kiến diễn ra vào ngày 27 tháng 4, sẽ diễn ra trong Năm Thánh dành cho giới trẻ.

Chàng trai trẻ người Ý này đã xử dụng các kỹ năng máy tính để phục vụ cho công cuộc truyền giáo đến mức được mệnh danh là "kẻ lập dị của Chúa". Ngài qua đời ở tuổi 15 vì bệnh bạch cầu, và lời chứng của ngài đã lan truyền nhanh chóng khắp nước Ý và sau đó là toàn thế giới. Thiếu niên, người có thi thể được trưng bày tại Assisi, là một nhân chứng quan trọng về sự thánh thiện mà Giáo Hội Công Giáo trao tặng cho những thế hệ mới sinh ra trong thời đại kỹ thuật số.

Hiện tại, khả năng hoãn ngày lễ phong thánh cho người thanh niên Ý trẻ tuổi vẫn chưa được lên lịch. Theo các nguồn tin của Vatican, Tòa thánh có thể hoãn lại nếu Giáo hoàng không thể chủ trì. Những người khác tin rằng ĐTC có thể ủy quyền cho một Hồng Y đại diện cho buổi lễ trong đó sắc lệnh phong thánh sẽ được đọc, nhưng điều này chỉ là bất khả kháng.

"Phong thánh là một trong những hoạt động trang trọng nhất liên quan đến đức tin. Sự hiện diện của giáo hoàng là cần thiết, ngay cả khi tính hợp lệ của việc phong thánh không bị ảnh hưởng gì khi Giáo hoàng vắng mặt vì lý do chính đáng". Trong tình huống như vậy, ĐTC tiếp tục, "buổi lễ nên được điều chỉnh cho phù hợp với trường hợp cụ thể này. Người cử hành do giáo hoàng ủy quyền hợp lệ nên đọc sắc lệnh của giáo hoàng, không được ủy quyền sắc lệnh của riêng mình nhân danh giáo hoàng".

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của Giáo hoàng, vấn đề này có thể được xem xét lại vào mùa hè này. Trong Năm Thánh giới trẻ, một chân phước người Ý khác, Piergiorgio Frassati (1901-1925), sẽ được phong thánh vào ngày 3 tháng 8.

Chuyến đi Thổ Nhĩ Kỳ sẽ bị hoãn lại

Một tháng sau lễ Phục sinh, vào khoảng ngày 24 tháng 5, Đức Phanxicô muốn tạo động lực mới cho sự xích lại gần nhau giữa Chính thống giáo và Công Giáo trong chuyến đi đến Nicaea (nay là Iznik), một thành phố cảng gần Istanbul ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Chuyến đi này, vẫn chưa được Tòa thánh công bố chính thức, được lên kế hoạch để kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicaea, được tổ chức tại thành phố này, nơi đã hình thành Kinh Tin Kính Nicea. Trong một lá thư gửi cho Thượng phụ Constantinople vào ngày 30 tháng 11, Đức Giáo Hoàng cho hay các công tác chuẩn bị cho một cuộc gặp gỡ đã bắt đầu.

Do tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp của Giáo hoàng rất nghiêm trọng, nên chuyến đi nước ngoài lần thứ 48 này có vẻ không thực thi được. Giải pháp khả thi nhất là cử một đại diện đến Thổ Nhĩ Kỳ để đại diện cho ngài.

Những tâm tình dành riêng cho trẻ em

Đức Giáo Hoàng tuyên bố 10 ngày trước khi vào Bệnh viện Gemelli: “Cha dự định chuẩn bị một lá thư hoặc một lời khuyên tông truyền dành riêng cho trẻ em,” Người đứng đầu Giáo Hội Công Giáo đã đưa ra thông báo này vào cuối hội nghị thượng đỉnh quốc tế về bảo vệ trẻ em được tổ chức tại Vatican vào đầu tháng 2.

Văn bản này được Đức Giáo Hoàng đề cập, hiện chưa có tiêu đề cũng như ngày công bố, có thể là lời khuyên tông truyền thứ tám của ngài kể từ năm 2013. Lời khuyên tông truyền không có cùng giá trị pháp lý cơ bản như các thông điệp, nhưng chúng bao gồm việc “khuyến khích” các tín đồ Công Giáo tham gia vào các chủ đề được coi là thiết yếu. Do đó, chúng tạo nên một phần quan trọng trong giáo huấn của giáo hoàng, tức là giáo huấn của ngài về các vấn đề xã hội hoặc các chủ đề tâm linh.

Một công nghị sẽ được tổ chức

Vào ngày thứ 12 kể từ khi Đức Giáo Hoàng nhập viện, Vatican thông báo rằng Đức Giáo Hoàng đã triệu tập một công nghị dành riêng cho hai nguyên nhân phong thánh vào một ngày vẫn chưa xác định. Cụ thể, đó sẽ là cuộc họp của các Hồng Y có mặt tại Rome xung quanh Giáo hoàng để xác nhận các vị thánh mới. Cuộc họp này, theo truyền thống được tổ chức tại Hội trường Clementine của Điện Tông tòa, cũng có thể là cơ hội để công bố ngày tuyên thánh.

Thông báo về công nghị này khiến nhiều người quan sát ngạc nhiên. Trong bối cảnh Giáo hoàng nhập viện, nó giống với công nghị tương tự được triệu tập vào tháng 2 năm 2013 bởi Đức Benedict XVI. Vị giáo hoàng người Đức đã tận dụng cơ hội đó để tuyên bố từ chức. Một số nguồn tin đã phân tích quyết định này của vị giáo hoàng người Argentina, ngược lại, là biểu hiện cho mong muốn tiếp tục công việc của triều đại giáo hoàng của ngài.

 

Elise Ann Allen của Crux, ngày 15 tháng 3 năm 2025, tường trình:

Bản tin y tế mới nhất của Đức Giáo Hoàng Phanxicô cho biết rằng mặc dù ngài vẫn cần phải ở lại bệnh viện thêm, tình trạng lâm sàng chung của ngài đang cải thiện và các bác sĩ đang cố gắng cai dần việc thở máy ban đêm cho ngài.

Một tuyên bố của Vatican ngày 15 tháng 3 cho biết, "Tình trạng lâm sàng của Đức Thánh Cha vẫn ổn định, xác nhận tiến triển đã thể hiện trong tuần qua."

Theo tuyên bố, Đức Phanxicô vẫn tiếp tục được điều trị bằng liệu pháp oxy lưu lượng cao thông qua ống thông mũi vào ban ngày, với nhóm y tế của ngài "giảm dần nhu cầu thở máy không xâm lấn vào ban đêm."

Ngài được đưa vào liệu pháp oxy thường xuyên sau cơn khủng hoảng hô hấp ngày 22 tháng 2 và được yêu cầu bắt đầu thở máy không xâm lấn sau khi trải qua một số cơn co thắt phế quản, hoặc thắt chặt và hạn chế phế quản, các ống nối phổi với khí quản, đòi hỏi phải hút chất nôn và chất nhầy.

Trong khi ngài tiếp tục có tiến triển hướng tới quá trình hồi phục, Vatican cho biết vị giáo hoàng "vẫn cần liệu pháp y tế tại bệnh viện, liệu pháp vận động và hô hấp", và việc thực hành liên tục các liệu pháp này trong tuần qua hiện đang cho thấy "những cải thiện dần dần hơn nữa".

Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã được đưa vào Bệnh viện Gemelli của Rome vào ngày 14 tháng 2 để điều trị viêm phế quản và sau đó được chẩn đoán mắc bệnh nhiễm trùng đường hô hấp phức tạp và viêm phổi kép.

Thời gian nằm viện của ngài, đánh dấu thời gian nằm viện dài nhất trong triều giáo hoàng của ngài, trùng với việc kỷ niệm 12 năm ngày ngài được bầu vào ngày 13 tháng 3 năm 2013, điều mà ngài đã ăn mừng cùng với các nhân viên bệnh viện, những người đã làm ngài ngạc nhiên bằng một chiếc bánh có 12 ngọn nến.

Đức Phanxicô vẫn tiếp tục làm việc trong thời gian nằm viện, ký vào các cuộc bổ nhiệm thường lệ và công bố các văn kiện, thậm chí thành lập một ủy ban mới để tăng tiền quyên góp cho Giáo Hội Công Giáo và Vatican, khi ngài tiếp tục nỗ lực giảm bớt thâm hụt hàng năm của Tòa thánh.

Ngài đã xen kẽ các ngày làm việc, nghỉ ngơi và cầu nguyện, tạm dừng các hoạt động làm việc của mình trong tuần qua để tham gia, thông qua kết nối video, vào các buổi linh thao của Giáo triều Rôma từ ngày 9 đến ngày 14 tháng 3, do vị giảng thuyết mới của Phủ Giáo hoàng, tu sĩ Capuchin và học giả Kinh thánh, Cha Roberto Pasolini, chủ trì.

Các bác sĩ cho biết Đức Giáo Hoàng Phanxicô không còn nguy cơ tử vong ngay lập tức nữa, nhưng họ vẫn chưa đưa ra chỉ dẫn về thời điểm ngài có thể xuất viện.

Với sự ổn định và cải thiện liên tục của ngài, nhóm y tế của ngài cung cấp ít thông tin cập nhật hơn, vì nhiều thông tin vẫn giữ nguyên từ ngày này sang ngày khác khi ngài vẫn đang hồi phục từ từ.

 

Theo Kathleen N. Hattrup của Aleteia, ngày 16/03/25, Đức Thánh Cha tiếp cận những người đang đau yếu, “mong manh, vào thời điểm này, giống như tôi”. Ngay cả khi yếu đuối, ngài nói, không gì có thể ngăn cản chúng ta yêu thương và cầu nguyện.

Nay, trong năm Chúa Nhật, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã không thể chủ trì buổi đọc Kinh Truyền Tin vào buổi trưa, thậm chí không phải từ ban công của bệnh viện Gemelli. Tuy nhiên, giống như những tuần trước, văn bản suy tư của ngài đã được Vatican công bố.

“Tôi chia sẻ những suy nghĩ này với anh chị em trong khi tôi đang phải đối mặt với một giai đoạn thử thách, và tôi đồng hành cùng rất nhiều anh chị em đang đau yếu: mong manh, vào thời điểm này, giống như tôi. Cơ thể chúng ta yếu đuối nhưng, ngay cả như thế này, không gì có thể ngăn cản chúng ta yêu thương, cầu nguyện, hy sinh, vì nhau, trong đức tin, những dấu chỉ hy vọng sáng ngời”.

Đức Thánh Cha cũng cảm ơn dân Chúa vì những lời cầu nguyện của họ, và đặc biệt là các em nhỏ. "Đức Giáo Hoàng yêu các con và luôn chờ đợi để gặp các con", ngài nói với những người trẻ tuổi.

Tòa thánh Vatican đã giảm số lượng thông tin cập nhật về sức khỏe của Đức Giáo Hoàng vì ngài đã khỏe hơn trong nhiều ngày. Tuy nhiên, vào tối thứ Bảy, thông điệp khẳng định rằng vị giáo hoàng 88 tuổi này đang tiến triển "chậm":

Không có diễn biến mới nào trong bức tranh lâm sàng của Đức Giáo Hoàng trong vài ngày qua. Đây là điều tích cực.

Quá trình phục hồi của Đức Giáo Hoàng diễn ra chậm và sẽ mất thời gian để củng cố những cải thiện.

Sau đây là toàn văn bài suy niệm trong Kinh Truyền tin của Đức Giáo Hoàng:

Hôm nay, Chúa Nhật thứ hai của Mùa Chay, Tin Mừng kể cho chúng ta về Sự biến hình của Chúa Giêsu (Lc 9:28-36). Sau khi leo lên đỉnh núi cùng với Phêrô, Giacôbê và Gioan, Chúa Giêsu đắm mình trong lời cầu nguyện và trở nên rạng rỡ với ánh sáng. Bằng cách này, Người cho các tông đồ thấy những điều ẩn giấu đằng sau những cử chỉ Người thực hiện giữa họ: ánh sáng của tình yêu vô hạn của Người.

Tôi chia sẻ những suy nghĩ này với anh chị em trong khi tôi đang đối mặt với một giai đoạn thử thách, và tôi đồng hành cùng rất nhiều anh chị em đang đau yếu: mong manh, vào thời điểm này, giống như tôi. Cơ thể chúng ta yếu đuối nhưng, ngay cả như thế này, không gì có thể ngăn cản chúng ta yêu thương, cầu nguyện, hiến thân, ở bên nhau, trong đức tin, những dấu chỉ hy vọng rực sáng. Theo nghĩa này, có bao nhiêu ánh sáng chiếu rọi trong các bệnh viện và nơi chăm sóc! Biết bao sự chăm sóc yêu thương chiếu sáng các phòng, hành lang, phòng khám, những nơi thực hiện các dịch vụ khiêm nhường nhất! Đó là lý do tại sao hôm nay tôi muốn mời anh chị em cùng tôi ngợi khen Chúa, Đấng không bao giờ bỏ rơi chúng ta và trong những lúc đau buồn, Người đặt những người bên cạnh chúng ta phản chiếu một tia tình yêu của Người.

Tôi cảm ơn tất cả anh chị em đã cầu nguyện và tôi cảm ơn những người đã hỗ trợ tôi bằng sự tận tụy như vậy. Tôi biết rằng nhiều trẻ em đang cầu nguyện cho tôi; một số em đã đến đây hôm nay tại Gemelli như một dấu hiệu của sự gần gũi. Cảm ơn các em, những trẻ em thân yêu nhất! Đức Giáo Hoàng yêu các em và luôn chờ đợi để gặp các em.

Chúng ta hãy tiếp tục cầu nguyện cho hòa bình, đặc biệt là ở các quốc gia bị chiến tranh tàn phá: Ukraine, Palestine, Israel, Lebanon, Myanmar, Sudan và Cộng hòa Dân chủ Congo.
Và chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho Giáo hội, được yêu cầu chuyển thành những lựa chọn cụ thể sự phân định đã đưa ra trong Đại hội của Thượng hội đồng gần đây. Tôi cảm ơn Văn phòng Tổng thư ký của Thượng hội đồng, trong ba năm tới sẽ đồng hành cùng các Giáo hội địa phương trong công trình này.

Xin Đức Trinh Nữ Maria gìn giữ và giúp các em trở thành những người mang ánh sáng và hòa bình của Chúa Kitô giống như Mẹ.

 

Tòa thánh đã công bố bức ảnh đầu tiên của Đức Thánh Cha Phanxicô kể từ khi ngài vào Bệnh viện Gemelli ở Rôma vào ngày 14 tháng 2.

“Sáng nay, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đồng tế Thánh lễ tại nhà nguyện của căn phòng ở tầng mười tại Bệnh viện đa khoa Gemelli,” theo thông cáo từ Văn phòng Báo chí Vatican.

Trong bức ảnh, Đức Thánh Cha đang ngồi trước bàn thờ của nhà nguyện nơi ngài đồng tế Thánh Thể, đây là hình ảnh đầu tiên của Đức Giáo Hoàng kể từ khi ngài vào bệnh viện, lúc đầu bị viêm phế quản và sau đó là viêm phổi.

Tòa thánh cũng đưa tin rằng “tình trạng của Đức Giáo Hoàng vẫn ổn định” và sau khi đồng tế Thánh lễ Chúa Nhật, “ngài vẫn đang tiếp tục các liệu pháp được kê đơn”, bao gồm liệu pháp hô hấp và vật lý trị liệu.

Đức Giáo Hoàng Phanxicô không tiếp bất kỳ vị khách nào vào Chúa Nhật, thay vào đó ngài dành cả ngày để “cầu nguyện, nghỉ ngơi và làm việc”.

Văn phòng Báo chí Vatican cũng cho biết thêm rằng ngày Thứ Hai, 17 Tháng Ba, “cũng sẽ không có bản tin y tế. Văn phòng Báo chí sẽ cung cấp một số thông tin chung cho các nhà báo vào buổi chiều.”

---

Source:National Catholic Register

First Photo of Pope Francis Since Entering Hospital

 

William Cash, nguyên là chủ biên của tờ Catholic Herald của Anh, vừa có bài viết nhan đề “Rome notebook: The Eternal City in the twilight of Francis’s reign”, nghĩa là “Sổ tay Rôma: Thành phố vĩnh cửu trong thời hoàng hôn của triều đại Đức Thánh Cha Phanxicô”.

Nguyên bản tiếng Anh có thể xem tại đây. Dưới đây là bản dịch toàn văn sang Việt Ngữ.

Đến Rôma, bạn có thể có một trải nghiệm kỳ lạ khi ngay cả các tài xế taxi và bồi bàn cũng tình nguyện cập nhật tình hình sức khỏe của Đức Giáo Hoàng. Người ta không thể tưởng tượng được những người theo dõi hoặc cư dân Vatican làm sao có được những kiến thức này trước khi phát minh ra điện thoại thông minh, X và chu kỳ tin tức 24 giờ.

Năm 1958, Michael de la Bédoyère, lúc đó là biên tập viên của tờ Catholic Herald, thấy mình ở trong tình thế vô cùng khó khăn khi tờ báo phải đối mặt với thời hạn ra báo hàng tuần mà ông không biết chắc chắn Đức Giáo Hoàng Piô XII còn sống hay đã chết. Ông đánh cược rằng ngài sẽ chết vào thời điểm tờ báo được bán ra kịp cho Thánh lễ Chúa Nhật.

De la Bédoyère đã được chứng minh là đúng. Tình trạng của Đức Giáo Hoàng Piô đã trở nên tồi tệ hơn trong suốt tuần sau hai cơn đột quỵ, cơn đầu tiên đã làm ngài bị liệt, sau đó ngài đã nhận được các nghi thức sau cùng. Sau cơn đột quỵ thứ hai, tình hình của ngài được mô tả là vô vọng - do đó biên tập viên đã đưa ra nước cờ này.

Cũng có ít nhất một số nhầm lẫn về việc liệu Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã nhận Bí tích Xức dầu Bệnh nhân hay chưa – mặc dù có vẻ như không thể xảy ra trường hợp là ngài chưa được nhận, xét đến việc ngài đã rất gay gắt trong giáo lý của mình về việc bí tích này dành cho người bệnh nặng không nhất thiết là điềm báo về cái chết sắp xảy ra. Một người bạn tốt của tôi – một người bạn đồng hành đi bộ hành hương – đã được xức dầu sau khi các bác sĩ nói với anh ta rằng anh ta sẽ không sống qua đêm sau khi căn bệnh ung thư của anh ta chuyển biến xấu. Anh ta đã sống sót để kể lại câu chuyện, và bây giờ có thể diễn hành 25 km một ngày miễn là có lời hứa về một ly Negroni pha chế tử tế ở cuối chặng đường.

Không thể tránh khỏi, vì điều đó trong Năm Thánh, nên Rôma tràn ngập khách hành hương – hoặc khách du lịch, hoặc cả hai. Có những hàng dài hơn bình thường để vào Đền Thờ Thánh Phêrô, và tôi đã tức giận với chính mình vì đã không sắp xếp đủ để mua trước vé tham dự triển lãm Caravaggio 2025 tại Palazzo Barberini, được tổ chức trùng với Năm Thánh. Thay vào đó, vợ tôi và tôi đã đến thăm một số nhà thờ nơi bạn có thể xem một số kiệt tác của Caravaggio miễn phí – hoặc ít nhất là với mức giá 2 euro để thắp sáng một góc tối nào đó. Có lẽ đó là một phước lành khi tránh được đám đông.

Kiệt tác Caravaggio yêu thích của tôi ở Rôma là bức tranh Madonna of the Pilgrims (với đôi chân bẩn nổi tiếng) của ông trong nhà thờ ẩn dật Sant'Agostino, gần Piazza Navona. Nhà thờ này nằm trên tuyến đường hành hương chính của Via Francigena đến Quảng trường Thánh Phêrô, nơi tất cả các con đường hành hương dẫn đến. Nó nằm ngay cạnh Via dei Coronari, thường được gọi là “Con đường của các chuỗi Mân Côi”, nơi những người hành hương lấy thánh giá và nước thánh của họ trước khi đến đích. Đó là trước những ngày Đền Thờ Thánh Phêrô có cửa hàng quà tặng riêng bán đủ loại hàng hóa liên quan đến Đức Giáo Hoàng. Tôi tự hỏi liệu những người bán hàng rong lưu niệm đã bắt đầu đặt cược, giống như Michael de la Bédoyère, về thời điểm ngày đó sẽ đến.

Một trong nhiều vấn đề khi có một Vị Giáo Hoàng bị bệnh nặng trong thời gian dài như vậy là, như John Allen đã từng nhận xét một cách chua chát, nó tạo ra một loạt các câu chuyện liên quan đến Vatican mà thông thường sẽ không bao giờ xuất hiện trên các tờ báo quốc gia - hầu hết các tờ báo đó đã từ lâu không còn có các phóng viên chuyên trách về các vấn đề tôn giáo. Do đó, một nhóm các phóng viên quốc tế tụ tập quanh các nhà hàng và quán bar ở Thành phố Vĩnh cửu, chờ đợi điều không thể tránh khỏi nhưng không có nhiều điều để viết cho đến khi nó xảy ra. Khi họ hết câu chuyện, họ kết thúc bằng việc phỏng vấn lẫn nhau. Câu hỏi đầu tiên mà đài BBC của Thổ Nhĩ Kỳ hỏi tôi là “Bạn có thể cho khán giả của chúng tôi biết Đức Giáo Hoàng là ai không?”

Thời gian nằm bệnh viện kéo dài một tháng của Đức Thánh Cha Phanxicô – bao gồm cả kỷ niệm 12 năm ngày ngài được bầu – vẫn chưa phải là quá dài theo các tiêu chuẩn khác của các vị Giáo Hoàng. Đức Gioan Phaolô Đệ Nhị đã dành 155 ngày tại Bệnh viện Gemelli, bao gồm cả thời gian nằm bệnh viện kéo dài sau vụ ám sát hụt năm 1981. Ở lối vào bệnh viện Gemelli là một bức tượng bằng đá cẩm thạch trắng lớn của ngài đang dựa vào cây gậy Giáo Hoàng, phần đế của bức tượng hiện đã được biến thành một bàn thờ với nến, những dòng ghi chú gửi đến “Đức Thánh Cha Phanxicô” và các nữ tu dẫn đầu chuỗi mân côi trong mọi thời tiết ở Rôma.

Được đặt theo tên của nhà thần học và bác sĩ Agostino Gemelli trên mảnh đất đầu tiên được Đức Giáo Hoàng Piô XI tặng vào năm 1934, bệnh viện ngày nay là một tòa nhà hiện đại rộng lớn bên ngoài, nơi các sinh viên y khoa Công Giáo trẻ đẹp xin tiền quyên góp khi bạn đi ngang qua. Trong sảnh là một màn trình diễn các tòa nhà mô hình được sơn mô tả các cảnh trong phúc âm, giống như một cái nôi khổng lồ bằng giấy bồi. Đoàn báo chí toàn cầu vẫn cắm trại bên ngoài, và bên ngoài Đền Thờ Thánh Phêrô cũng vậy.

Tâm trạng của các ký giả được mô tả tốt nhất là bồn chồn, nếu không muốn nói là chán ngắt. Ít nhất thì ngày nay, thứ tự các sự kiện để bầu người kế nhiệm Đức Thánh Cha Phanxicô đã được thiết lập rõ ràng – 9 ngày để tang, và sau đó là khoảng thời gian nghỉ khoảng hai tuần trước khi diễn ra Cơ Mật Viện. Đã có những trường hợp thời gian trống tòa hay sede vacante dài hơn nhiều: quay trở lại năm 1800, có một sự chậm trễ khoảng sáu tháng giữa cái chết của Đức Piô Đệ Lục và cuộc bầu cử chọn Đức Piô Đệ Thất.

Hãy đọc về cái chết của Piô 12 năm 1958. Trên nhiều phương diện khác nhau, ngài là Vị Giáo Hoàng hiện đại đầu tiên, là vị Giáo Hoàng đầu tiên đi máy bay, vị Giáo Hoàng đầu tiên sử dụng máy đánh chữ, người đầu tiên đến thăm Hoa Kỳ và người đầu tiên sử dụng dao cạo an toàn cá nhân – làm nổi bật những thay đổi kể từ đó. Trong Cơ Mật Viện năm 1958, bầu ra Đức Gioan23, chỉ có 53 Hồng Y – trong số đó có 51 vị bỏ phiếu. Trong số những vị tham gia, phần lớn là người Ý và khi đó không có vị Giáo Hoàng nào không phải người Ý trong hơn 400 năm. Tại Cơ Mật Viện sắp tới, tùy thuộc vào thời điểm diễn ra, sẽ có khoảng 135 Hồng Y cử tri.

Nhiều người trong số các ngài đã tụ họp tại Quảng trường Thánh Phêrô để lần hạt Mân Côi hàng đêm cho Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Vào buổi tối tôi đến đó, Laura và tôi đã đứng dưới mưa khoảng 45 phút trong khi Đức Hồng Y “Chito” Tagle – cựu Tổng giám mục Manila, và hiện là một viên chức rất cao cấp trong Bộ Truyền giáo – đọc kinh. Những chiếc ghế nhựa thường được sử dụng cho các thánh lễ của Đức Giáo Hoàng đã bị phủ đầy những vũng nước mỏng. Những người khác trong đoàn diễn hành bao gồm Đức Hồng Y Gerhard Muller, Đức Hồng Y Raymond Burke và Sơ Raffaella Petrini – người hiện đang phụ trách Phủ Thống đốc Vatican.

Đức Hồng Y Tagle đã chủ trì buổi lần hạt Năm Sự Thương bằng tiếng Ý và tiếng La tinh từ dưới một sân khấu trắng có mái che bên ngoài Đền Thờ Thánh Phêrô. Lần cuối cùng tôi đến quảng trường, trong một buổi Tiếp kiến chung vào tháng 10 năm ngoái, Đức Giáo Hoàng Phanxicô rõ ràng không thể di chuyển được đã được đưa thẳng đến bàn thờ ngoài trời - được lái lên giữa các bậc thang - trong một chiếc Mercedes-Benz G-Class màu trắng ngọc trai mới được làm riêng cho ngài, hoạt động như một chiếc xe lăn. Đối với những người hâm mộ xe hơi của Đức Giáo Hoàng, chiếc xe mới là một chiếc G580 hoàn toàn bằng điện với công nghệ EQ và không phát thải CO2. Khung cảnh ngày hôm nay trông thật lạ khi Đức Thánh Cha - và chiếc xe Popemobile của ngài vắng mặt trên sân khấu.

---

Source:Catholic Herald

Rome notebook: The Eternal City in the twilight of Francis’s reign

 

Về khái niệm ngôi vị trong thần học

Tính tương quan đối với người khác cấu thành ra nhân vị. Nhân vị là con người biến cố hoặc hữu thể của tính tương quan.


Khái niệm ngôi vị, cũng như ý tưởng đằng sau khái niệm này, là một sản phẩm của thần học Kitô giáo. Nói cách khác, nó phát triển trước hết từ sự tương tác giữa tư duy con người và dữ kiện của đức tin Kitô giáo và do đó đã đi vào lịch sử trí thức. Do đó, khái niệm về ngôi vị, nói theo Gilson, như thế là một trong những đóng góp cho tư tưởng con người, được làm cho khả hữu và được cung ứng bởi đức tin Kitô giáo. Nó không đơn giản phát triển từ việc hiểu triết học đơn thuần của con người, mà từ sự tương tác giữa triết học và tiền đề của đức tin, đặc biệt là Kinh thánh. Cụ thể hơn, khái niệm về ngôi vị nảy sinh từ hai câu hỏi mà ngay từ đầu đã thôi thúc tư tưởng Kitô giáo như là trung tâm: đó là câu hỏi, “Thiên Chúa là gì?” (nghĩa là vị Thiên Chúa mà chúng ta gặp gỡ trong Kinh Thánh); và, "Chúa Kitô là ai?" Để trả lời những câu hỏi căn bản nảy sinh ngay khi đức tin bắt đầu suy tư, tư tưởng Kitô giáo đã sử dụng khái niệm không có ý nghĩa triết học hoặc hoàn toàn không được sử dụng "prosopon" = "persona". Do đó, nó mang lại cho chữ này một ý nghĩa mới và mở ra một tầm tư duy mới của con người. Mặc dù suy nghĩ này đã tự tách mình xa khỏi nguồn gốc của nó và phát triển vượt quá nó, tuy nhiên, nó vẫn sống, một cách giấu ẩn, nhờ nguồn gốc này. Do đó, trong phán đoán, người ta không thể biết "ngôi vị" thực sự có nghĩa là gì nếu không thăm dò nguồn gốc này.

Vì lý do này xin vui lòng tha thứ cho tôi bởi vì, mặc dù tôi được yêu cầu nói chuyện với tư cách là một nhà thần học hệ thống về khái niệm có tính tín điều về con người, tôi sẽ không trình bày những ý tưởng mới nhất của các nhà thần học hiện đại. Thay vào đó, tôi sẽ cố gắng quay trở lại nguồn gốc, nguồn gốc và cơ sở mà từ đó ý tưởng về "ngôi vị" được sinh ra và không có nguồn gốc này thì nó không thể hiện hữu. Các phác thảo dẫn khởi từ những gì đã nói ở trên. Đơn giản là chúng ta sẽ xem xét kỹ hơn hai nguồn gốc của khái niệm ngôi vị, nguồn gốc của nó trong câu hỏi về Thiên Chúa và nguồn gốc của nó trong câu hỏi về Chúa Kitô.

I. Khái niệm về ngôi vị trong tín lý về Thiên Chúa

A. Nguồn gốc của khái niệm ngôi vị

Hình ảnh đầu tiên chúng ta gặp là hình ảnh của nhà thần học phương Tây vĩ đại Tertullian. Tiếng Latinh được Tertullian định hình thành một ngôn ngữ thần học và, với sự chắc chắn gần như đáng kinh ngạc của một thiên tài, ông biết cách phát triển một thuật ngữ thần học vẫn không thể vượt qua trong các thế kỷ sau, bởi vì ngay từ nỗ lực đầu tiên, nó đã hình thành vĩnh viễn các công thức có giá trị của tư tưởng Kitô giáo. Do đó, chính Tertullian đã trao cho phương Tây công thức của nó để thể hiện ý tưởng Kitô giáo về Thiên Chúa. Thiên Chúa là “una substantia-tres personae,” một bản thể trong ba ngôi vị. (1) Chính tại đây, chữ “ngôi vị” lần đầu tiên đi vào lịch sử trí thức với đầy đủ sức nặng của nó.

Phải mất nhiều thế kỷ, câu phát biểu này mới được thâm nhập và thẩm hóa về phương diện trí thức, cho đến khi nó không còn là một tuyên bố, nhưng thực sự là một phương tiện để tiếp cận với mầu nhiệm, dạy dỗ chúng ta, tất nhiên, không phải để hiểu nó, mà cách nào đó nắm bắt nó. Khi chúng ta nhận ra rằng Tertullian đã có thể đặt ra cụm từ này trong khi sự thâm nhập trí thức của nó vẫn còn sơ khai, thì câu hỏi được đặt ra là, Làm thế nào ông có thể tìm thấy chữ này với sự chắc chắn gần như trong trạng thái mộng du? Đây quả là một câu đố, cho đến gần đây. Carl Andresen, nhà sử học về tín điều tại Gottingen, đã có thể giải câu đố này để nguồn gốc của khái niệm ngôi vị, nguồn gốc và nền tảng thực sự của nó, phần nào sáng tỏ đối với chúng ta ngày nay. Câu trả lời cho câu hỏi về nguồn gốc của khái niệm "ngôi vị" là: nó bắt nguồn từ "prosopographic exegesis." Điều này có nghĩa là gì? Ở hậu cảnh là chữ prosopon, là chữ Hy Lạp tương đương với chữ Latinh persona. Prosopographic exegesis [chú giải ngôi vị] là một hình thức giải thích đã được phát triển bởi các học giả văn học cổ thời. Các học giả này nhận thấy rằng để mang lại sự sống kịch tính cho các sự kiện, các nhà thơ vĩ đại của cổ thời không những chỉ thuật lại những sự kiện này mà còn cho phép mọi người xuất hiện và phát biểu. Thí dụ, họ đặt lời vào miệng các nhân vật thần linh và bi kịch diễn tiến thông qua những lời này. Nói cách khác, nhà thơ tạo ra công cụ nghệ thuật của các vai trò qua đó hành động có thể được miêu tả trong đối thoại.

Học giả văn học phát hiện ra những vai trò này; họ cho thấy những người đã được tạo ra như những "vai diễn" để mang lại sức sống có tính kịch tính cho các sự kiện (trên thực tế, chữ "prosopon", sau này được dịch bằng chữ Latinh “persona," ban đầu có nghĩa đơn giản là "vai diễn", mặt nạ của diễn viên). Do đó, chú giải ngôi vị là một cách giải thích làm sáng tỏ công cụ nghệ thuật này bằng cách làm rõ rằng tác giả đã tạo ra các vai kịch, vai đối thoại, để mang lại sức sống cho bài thơ hoặc câu chuyện của mình.

Khi đọc Kinh thánh, các tác giả Kitô giáo phát hiện ra một điều khá tương tự. Họ thấy rằng, ở đây cũng vậy, các sự kiện diễn ra trong đối thoại. Trên hết, họ tìm thấy một sự thật đặc biệt là Thiên Chúa nói ở số nhiều hoặc nói với chính mình (ví dụ: "Chúng ta hãy tạo ra con người theo hình ảnh và họa ảnh của chúng ta," hoặc tuyên bố của Thiên Chúa trong sách Sáng thế chương 3, "A-đam đã trở nên giống như một người trong chúng ta," hoặc Thánh vịnh 110, "Chúa phán với Chúa của tôi” mà các Giáo phụ Hy Lạp coi là cuộc trò chuyện giữa Thiên Chúa và Con của Người). Các Giáo phụ tiếp cận sự kiện này, tức là, Thiên Chúa được giới thiệu ở số nhiều với tư cách là nói với chính mình, bằng phương pháp chú giải ngôi vị, do đó mang một ý nghĩa mới. Thánh Justinô, người đã viết vào tiền bán thế kỷ thứ hai (mất năm 165), đã nói "Nhà văn thần thiêng giới thiệu các prosopa khác nhau, các vai trò khác nhau." Tuy nhiên, bây giờ chữ này không còn thực sự có nghĩa là "vai trò", bởi vì nó tiếp nhận một thực tế hoàn toàn mới theo hướng đức tin vào Lời Thiên Chúa. Các vai trò được nhà văn thần thiêng giới thiệu là những thực tại, chúng là những thực tại đối thoại. Do đó, chữ "prosopon" = "vai trò" nằm ở điểm chuyển tiếp nơi nó khai sinh ra ý niệm ngôi vị. Tôi sẽ chỉ xin trích dẫn một bản văn của Thánh Justinô để làm sáng tỏ diễn trình này. "Khi bạn nghe rằng các nhà tiên tri đưa ra những tuyên bố như thể một người đang nói (hos apo prosopou), thì đừng cho rằng chúng được nói ngay lập tức bởi những người tràn đầy thần khí (tức là các nhà tiên tri) mà đúng hơn là bởi Logos, Đấng đã thúc đẩy chúng." (3) Do đó, Thánh Justinô nói rằng các vai trò đối thoại được giới thiệu bởi các nhà tiên tri không chỉ là các công cụ văn học. "Vai trò" thực sự hiện hữu; đó là prosopon, khuôn mặt, ngôi vị Logos thực sự lên tiếng ở đây và tham gia đối thoại với nhà tiên tri. Ở đây, rõ ràng là các dữ kiện của đức tin Kitô giáo đã biến đổi và đổi mới như thế nào một lược đồ cổ xưa đã có từ trước được sử dụng trong việc giải thích các bản văn. Công cụ nghệ thuật văn học để cho các vai diễn xuất hiện nhằm làm sống động câu chuyện bằng cuộc đối thoại của chúng tiết lộ cho các nhà thần học thấy kẻ đóng vai trò thực sự ở đây, Logos, prosopon, ngôi vị của Ngôi Lời không còn đơn thuần là vai trò nữa, mà là ngôi vị.

Khoảng năm mươi năm sau, khi Tertullian viết các công trình của ông, ông đã có thể quay trở lại một truyền thống xa rộng về cách chú giải ngôi vị của Kitô giáo như vậy, trong đó chữ prosopon = persona đã tìm thấy sự khẳng định đầy đủ của nó đối với thực tại. Hai thí dụ hẳn là đã đủ. Trong Adversus Praxean [Chống Praxeas], Tertullian viết, "Làm sao một người đứng một mình lại có thể nói: 'Chúng ta hãy tạo ra con người theo hình ảnh và họa ảnh của chúng ta', trong khi lẽ ra vị này phải nói, 'Hãy để tôi tạo ra con người theo hình ảnh và họa ảnh của tôi,' như một người độc thân và một mình cho chính mình. Nếu vị này chỉ là một và độc thân, thì Thiên Chúa quả đã lừa dối và đánh lừa cả những điều tiếp theo khi nói, 'Kìa, Ađam đã trở thành một người giống như chúng ta', Người quả đã nói ở số nhiều. Nhưng Người không đứng một mình, vì đứng với Người là Chúa Con, Ngôi Lời của Người, và một ngôi thứ ba, Thánh Thần trong Ngôi Lời. Đó là lý do, Người nói ở số nhiều, ‘chúng ta hãy tạo’ và ‘của chúng ta’ và ‘chúng ta.’” (4). Người ta thấy ở đây, hiện tượng đối thoại bên trong Thiên Chúa đã phát sinh ra ý niệm ngôi vị quả là ngôi vị theo nghĩa chân chính của nó. Tương tự như thế, trong lời giải thích của ông về câu “Chúa nói với Chúa tôi” (Tv 110:1), Tertullian nói rằng “hãy lưu ý ngay Chúa Thánh Thần trong tư cách ngôi ba cũng nói về Chúa Cha và Chúa Con, ‘Chúa nói với Chúa tôi, hãy ngồi bên hữu ta cho đến lúc ta đặt các kẻ thù của con dưới chân con’. Tương tự như thế (Chúa) nói qua Isaia, ‘Chúa nói những lời này với Chúa Kitô của tôi’... Trong một vài bản văn này, sự phân biệt bên trong Chúa Ba Ngôi được đặt một cách rõ ràng trước mắt chúng ta. Cho chính Người hiện hữu Đấng lên tiếng, tức, Chúa ThánhThần, và cuối cùng là Chúa Con được Người nói đến.” (5)

Tôi không muốn đi sâu vào các chi tiết lịch sử của các bản văn này. Tôi sẽ chỉ tóm tắt những gì phát xuất từ chúng cho vấn đề về ý niệm "ngôi vị". Đầu tiên, khái niệm "ngôi vị" nảy sinh từ việc đọc Kinh thánh, như một thứ cần thiết cho việc giải thích nó. Nó là sản phẩm của việc đọc Kinh Thánh. Thứ hai, nó phát triển từ ý tưởng đối thoại, chuyên biệt hơn, nó phát triển như một lời giải thích về hiện tượng Thiên Chúa, Đấng lên tiếng một cách đối thoại. Kinh Thánh với hiện tượng Thiên Chúa nói, Thiên Chúa trong đối thoại, đã kích thích khái niệm “ngôi vị”. Những cách giải thích đặc thù về các bản văn Kinh thánh do các Giáo phụ đưa ra chắc chắn là ngẫu nhiên và lỗi thời. Nhưng hướng chú giải của họ nói chung nắm bắt được hướng tâm linh của Kinh thánh bao lâu hiện tượng căn bản mà Kinh thánh đặt chúng ta vào đó là Thiên Chúa, Đấng ngỏ lời và con người là kẻ được ngỏ lời, hiện tượng hùn hạp [partnership] của nhân vị được Thiên Chúa mời gọi bước vào tình yêu trong lời nói. Tuy nhiên, cốt lõi của điều "ngôi vị" có thể thực sự muốn nói do đó được đưa ra ánh sáng. Để tóm tắt, chúng ta có thể nói: Ý niệm ngôi vị tự nguồn gốc của nó, phát biểu ý tưởng đối thoại và ý tưởng về Thượng đế như một hữu thể đối thoại. Nó đề cập đến Thiên Chúa như hữu thể sống trong lời nói và bao gồm như là "tôi" và "bạn" và "chúng ta". Dưới ánh sáng của sự hiểu biết này về Thiên Chúa, bản chất thực sự của nhân loại trở nên rõ ràng một cách mới mẻ.

B. Ngôi vị như tương quan

Giai đoạn thứ nhất của cuộc đấu tranh của ý niệm Kitô giáo về Thiên Chúa đã được phác thảo ở trên. Tôi muốn thêm một tầm nhìn vắn vỏi vào giai đoạn chính thứ hai, trong đó, ý niệm “ngôi vị” đạt tới độ chín mùi trọn vẹn của nó. (6) Khoảng hai trăm năm sau, khoảng đầu thế kỷ thứ năm, thần học Kitô giáo tiến tới chỗ có thể phát biểu bằng các ý niệm rõ ràng và chi tiết điều muốn nói trong luận đề sau: Thiên Chúa là một hữu thể trong ba ngôi vị. Trong bối cảnh này, các nhà thần học lập luận, ngôi vị phải được hiểu như tương quan. Theo Thánh Augustinô và nền thần học giáo phụ sau đó, ba ngôi hiện hữu trong Thiên Chúa, trong bản chất của các ngài, là các tương quan. Do đó, các vị không phải là các bản thể đứng bên cạnh nhau, nhưng các vị là những tương quan thực sự hiện hữu, và không là gì khác. Tôi tin rằng ý niệm của cuối thời giáo phụ này rất quan trọng. Trong Thiên Chúa, ngôi vị có nghĩa là tương quan. Tương quan, có liên hệ, không phải là điều được thêm vào ngôi vị, nhưng là chính ngôi vị. Trong bản chất của mình, ngôi vị chỉ hiện hữu như tương quan. Nói một cách cụ thể hơn, ngôi thứ nhất không sinh, theo nghĩa hành vi sinh Chúa Con được thêm vào ngôi vị đã hoàn tất, nhưng ngôi vị là chính hành vi sinh, tự cho mình đi, tự vọt chẩy ra. Ngôi vị đồng nhất với hành vi tự hiến mình này.

Như thế, người ta có thể định nghĩa ngôi thứ nhất như việc tự hiến mình đi trong một nhận thức và yêu thương sinh hoa trái; đó không phải là người tự hiến mình, trong đó hành vi tự hiến được tìm thấy, nhưng đó là sự tự hiến đó, là thực tại tinh tuyền của hành vi. Một ý niệm một lần nữa trong thế kỷ của chúng ta xuất hiện trong khoa vật lý học hiện đại đã được dự ứng ở đây: có một hữu thể hành động thuần túy [pure act-being]. Chúng ta biết rằng trong thế kỷ của chúng ta, có cố gắng giản lược vật chất vào làn sóng, vào hành vi thuần túy tuôn chẩy thông truyền (streaming). Điều là một ý niệm có thể bị tranh cãi trong bối cảnh vật lý học đã được khẳng định bởi nền thần học của thế kỷ thứ tư và thứ năm về các ngôi vị trong Thiên Chúa, tức là, các vị không là gì mà chỉ là hành vi tương quan hướng về nhau. Nơi Thiên Chúa, ngôi vị là tính tương quan thuần túy của hữu thể hướng về vị khác; nó không nằm ở bình diện bản thể, bản thể là duy nhất, mà ở bình diện thực tại đối thoại, bình diện tính tương quan hướng về vị khác. Trong vấn đề này, Thánh Augustinô có thể đã cố gắng, ít nhất trong phác thảo, muốn cho thấy hoạt động qua lại giữa tính ba và tính một khi nói chẳng hạn: “in Deo nihil secundum accidens dicitur, sed secundum substantiam auy secundum relationem (trong Thiên Chúa không có gì là tùy thể, nhưng chỉ có bản thể và tương quan). Ở đây, tương quan được nhìn nhận như một phạm trù chuyên biệt nền tảng thứ ba giữa bản thể và tùy thể, hai hình thức phạm trù vĩ đại của tư duy thời cổ. Một lần nữa, chúng ta gặp sự mới mẻ của Kitô giáo về ý niệm duy nhân vị trong tất cả tính sắc nét và rõ ràng của nó. Sự cộng tác mà đức tin cung ứng cho tư duy nhân bản đã trở nên đặc biệt rõ ràng và rờ mó được ở đây. Chính đức tin phát sinh ra ý niệm hành động thuần túy, tính tương quan thuần túy, không nằm ở bình diện bản thể và không đụng tới hay phân chia bản thể; chính đức tin, do đó, giúp mọi người nhìn ra hiện tượng ngôi vị.

Ở đây, chúng ta đang đứng ở điểm trong đó, việc hiểu thấu Sách Thánh theo lối suy lý, tức việc thẩm thấu đức tin bằng tư duy riêng của nhân tính, xem ra đã đạt tới tuyệt đỉnh của nó; thế nhưng, chúng ta có thể ngạc nhiên thấy rằng đường trở lại với Sách Thánh cũng mở ra chính ở đây. Vì Sách Thánh rõ ràng đã chứng tỏ chính hiện tượng tương quan thuần túy này như bản chất của ngôi vị. Trường hợp rõ rệt nhất là thần học Gioan. Thí dự, trong thần học Gioan, chúng ta thấy công thức: “Chúa Con không thể làm gì tự chính Người” (5:19). Tuy nhiên, chính Chúa Kitô này từng nói: “Tôi và Chúa Cha là một” (10:30). Điều này có nghĩa, chính vì Người không có gì từ chính một mình Người, chính vì Người không tự đặt mình như một bản thể định giới bên cạnh Chúa Cha, nhưng hiện hữu trong tính tương quan hoàn toàn hướng về Chúa Cha và không tạo nên điều gì mà chỉ là tính tương quan với Chúa Cha, một tính tương quan không định giới một lãnh vực cho điều gì chỉ là của riêng Người một cách thích đáng, chính vì thế mà các vị là một. Cơ cấu này, ngược lại, đã được chuyển giao, và ở đây, chúng ta có sự chuyển tiếp sang nhân học, sang các môn đệ khi Chúa Kitô nói, “không có thầy, các con không thể làm gì được” (15:5). Cùng một lúc, Người cầu nguyện, “để chúng nên một như chúng ta là một” (17:11). Như thế, một phần trong hiện sinh của cả các môn đệ là con người không nên dè dặt về điều gì thuộc riêng của họ một cách thích đáng, không ráng hình thành bản thể cho cái tôi khép kín của mình, nhưng bước vào tính tương quan thuần túy hướng về người khác và hướng về Thiên Chúa. Chính bằng cách này họ thực sự đến với chính họ và tính viên mãn của con người họ, vì họ bước vào tính một với đấng mà họ có tương quan với.

Tôi tin ở đây diễn ra một sự soi sáng sâu xa về Thiên Chúa và con người, một sự soi sáng dứt điểm về việc ngôi vị phải có nghĩa gì theo Sách Thánh: không phải bản thể tự khép kín trong chính nó, nhưng là hiện tượng hoàn toàn có tính tương quan, nghĩa là, dĩ nhiên, chỉ được thể hiện trong tính toàn diện của nó trong đấng là Thiên Chúa, nhưng chỉ hướng đi cho mọi hữu thể bản vị. Trọng điểm, như thế, đã được đạt tới ở đây, trong đó, như chúng ta sẽ thấy ở bên dưới, có một sự chuyển tiếp từ tín lý về Thiên Chúa qua Kitô học và qua nhân học.

Người ta có thể tiến xa hơn trong việc theo dõi dòng ý tưởng này về mối tương quan và tính tương quan trong Tin Mừng Gioan, và trong việc chỉ ra rằng đó là chủ đề chính trong thần học của ngài, dù sao đi nữa cũng trong Kitô học của ngài. Tôi chỉ muốn đề cập đến hai Thí dụ. Thánh Gioan chọn thần học về truyền giáo tìm thấy trong các Tin Mừng Nhất lãm và trong Do Thái giáo cổ thời, trong đó ý tưởng đã được hình thành là sứ giả, bao lâu còn là một sứ giả, không quan trọng trong chính họ, nhưng đại diện cho người sai tới và là một với người sai tới. Thánh Gioan mở rộng ý tưởng truyền giáo này của người Do Thái, lúc đầu chỉ là một ý tưởng chức năng đơn thuần, bằng cách miêu tả Chúa Kitô là sứ giả, người trong toàn bộ bản chất của mình là "người được sai đi". Nguyên tắc Do Thái, “Sứ giả của ai cũng như người ấy” giờ đây mang một ý nghĩa hoàn toàn mới và sâu sắc hơn, bởi vì Chúa Giêsu hoàn toàn không có gì ngoài vai trò là sứ giả, mà bản chất của Người là “người được sai đi”. Người giống như đấng đã sai Người tới chính bởi vì Người đứng hoàn toàn trong tính tương quan của hiện hữu đối với Đấng đã sai Người tới. Nội dung của khái niệm “người được sai đến” của Thánh Gioan có thể được mô tả như là sự hấp thu hữu thể trong “hữu thể từ ai đó và hướng về ai đó.” Nội dung hiện hữu của Chúa Giêsu là “hữu thể từ ai đó và hướng về ai đó,” sự cởi mở tuyệt đối của hiện hữu không có bất cứ sự dè dặt nào đối với những gì đơn thuần và đúng đắn thuộc riêng của Người.Và một lần nữa, ý tưởng này được mở rộng sang sự hiện hữu Kitô giáo của điều từng được nói, "Như Cha đã sai ta, ta cũng sai các ngươi" (20:21). Thí dụ khác là tín lý về Ngôi Lời, khái niệm về Ngôi Lời áp dụng vào Chúa Giêsu. Một lần nữa, Thánh Gioan tiếp nhận một sơ đồ tư duy thần học vốn hết sức phổ biến trong thế giới Hy Lạp và Do Thái. Lẽ dĩ nhiên, ngài tiếp nhận một loạt nội dung đã được khai triển ở đó và ngài áp dụng chúng vào Chúa Kitô. Tuy nhiên, có một yếu tố mới mà ngài đã đưa vào khái niệm Logos. Ở những khía cạnh quan trọng, điều có tính quyết định đối với ngài không hẳn là ý tưởng về một tính hữu lý vĩnh cửu- như nơi người Hy Lạp, hoặc bất cứ suy đoán nào khác có thể đã có; điều có tính quyết định đúng hơn là tính tương quan của hiện hữu vốn nằm trong khái niệm Logos.

Một lần nữa, trọng điểm là lời chủ yếu là từ một người khác và hướng tới một người khác; lời là sự hiện hữu hoàn toàn là con đường và sự cởi mở. Một số bản văn diễn đạt ý tưởng này theo một cách khác và làm sáng tỏ nó, chẳng hạn như khi Chúa Kitô nói: “Giáo huấn của tôi không phải là giáo huấn của tôi” (7:16). Thánh Augustinô đưa ra một lời bình luận tuyệt vời về bản văn này bằng cách đặt câu hỏi: Há đây không phải là một mâu thuẫn sao? Nó một là giáo huấn của tôi hai là không. Ngài tìm thấy câu trả lời trong câu tuyên bố, tín lý của Chúa Kitô là chính Người, và chính Người không phải là của riêng Người, vì cái "tôi" của Người hiện hữu hoàn toàn từ cái "anh". Ngài nói tiếp: “Quid tam tuum quam tu, quid tam non tuum quam tu” [điều thuộc về bạn nhiều như cái 'tôi' của bạn, và điều thuộc về bạn ít bằng cái 'tôi' của bạn? bạn ít có chính mình nhất; nó hầu hết không phải là của riêng bạn, bởi vì chỉ từ cái "bạn" nó mới có thể tồn tại như một cái "tôi" ngay từ đầu.

Chúng ta hãy tóm tắt: trong Thiên Chúa có ba ngôi vị, điều này ngụ ý, theo cách giải thích của thần học, rằng các ngôi vị là tương quan, tương quan họ hàng thuần túy. Mặc dù, trước hết đây chỉ là một tuyên bố về Chúa Ba Ngôi, nhưng đồng thời nó cũng là một tuyên bố căn bản về những gì đang bị đe dọa trong khái niệm về con người. Nó mở khái niệm về con người đi vào tinh thần con người và cung cấp nền tảng cũng như nguồn gốc của nó.

Một nhận xét cuối cùng về điểm này. Như đã chỉ ra, Thánh Augustinô đã rõ ràng chuyển vị lời khẳng định thần học này sang nhân học bằng cách cố gắng hiểu nhân vị như là hình ảnh của Chúa Ba Ngôi theo ý tưởng này về Thiên Chúa. Tuy nhiên, thật không may, ngài đã phạm một sai lầm quyết định ở đây mà chúng ta sẽ quay lại sau. Theo cách giải thích của mình, ngài phóng chiếu các ngôi vị thần thánh vào đời sống nội tâm của nhân vị và khẳng định rằng các diễn trình nội tâm tương ứng với các ngôi vị này. Ngược lại, ngôi vị tương ứng với bản thể thần linh. Kết quả là, khái niệm ba ngôi về ngôi vị không còn được chuyển qua nhân vị trong mọi tác động trực tiếp của nó. Tuy nhiên, hiện tại chúng ta chỉ có thể gợi ý về điểm này; nó sẽ trở nên rõ ràng hơn dưới đây.

II. Khái niệm ngôi vị trong Kitô học

Nguồn gốc thứ hai của khái niệm ngôi vị nằm ở Kitô học. Để tìm đường vượt qua những vấn đề khó khăn, thần học lại sử dụng chữ persona và do đó giao cho trí hiểu con người một nhiệm vụ mới. Thần học đã trả lời câu đố, "Đấng Kitô này là ai và là gì?" bằng công thức, "Người có hai bản tính và một ngôi vị, thần tính và nhân tính, nhưng chỉ có một ngôi vị thần linh." Ở đây một lần nữa chữ persona (ngôi vị) được đưa vào. Người ta phải nói rằng phát biểu này đã bị tư tưởng phương Tây hiểu lầm ghê gớm. Những hiểu lầm này trước tiên phải được loại bỏ, để tiếp cận ý nghĩa đích thực của khái niệm Kitô học về ngôi vị. Hiểu lầm đầu tiên là coi câu “Chúa Kitô chỉ có một ngôi vị, tức ngôi vị thần linh” như là một loại trừ tính trọn vẹn trong nhân tính của Chúa Giêsu. Sự hiểu lầm này, trên thực tế, đã diễn ra và vẫn còn đang diễn ra. Người ta quá dễ dàng nghĩ rằng: Ngôi vị là đỉnh cao chân chính và đích thực của hiện sinh nhân bản. Nó không có trong Chúa Giêsu. Do đó, toàn diện thực tại nhân bản không hiện diện nơi Người. Giả thiết cho rằng một thiếu sót nào đó hiện diện ở đây là khởi điểm của nhiều hành động làm méo mó và dẫn sai lạc, thí dụ trong thần học các thánh và Mẹ Thiên Chúa. Thực tế, công thức này không có nghĩa bất cứ điều gì đã thiếu sót trong nhân tính của con người tên Giêsu. Việc không có điều gì thiếu sót trong nhân tính của Người đã được đấu tranh từng ly từng tí một trong lịch sử các tín điều vì mưu toan hết lần này đến lần nọ được đưa ra để chứng minh một điều gì đó đã thiếu sót ở chỗ nào. Thuyết Ariô và thuyết Apollinaris trước nhất cho rằng Chúa Kitô không hề có linh hồn con người; thuyết nhất tính (Monophysitism) bác bỏ bản tính nhân loại của Người. Sau khi các sai lạc nền tảng này bị bác bỏ, các hình thức yếu hơn của cùng xu hướng này đã xuất hiện. Thuyết nhất chí (Monothelitism) quả quyết rằng mặc dù Chúa Kitô có mọi sự, nhưng ít nhất, Người không có ý chí con người, vốn là trái tim của hiện sinh ngôi vị. Sau khi cả thuyết này bị bác bỏ, thuyết độc tác (monergism) xuất hiện. Mặc dù Chúa Kitô có ý chí con người, nhưng Người không hiện thực hóa ý chí này; việc hiện thực hóa nó phát xuất từ Thiên Chúa. Đó là tất cả các mưu toan định vị ý niệm ngôi vị ở một chỗ nào đó trong bản kê khai tâm thức. Lần lượt hết thẩy đều đã bị bác bỏ để làm cho một điểm trở nên rõ ràng: đó không phải là cách câu tuyên bố muốn nói; không điều gì thiếu sót cả; không loại trừ nào khỏi bất cứ nhân tính nào được cho phép hay ban bố cả. Tôi tin rằng nếu người ta theo dõi cuộc đấu tranh này trong đó, thực tại nhân bản cần được nêu ra, có thể nói như thế, và được khẳng định cho Chúa Giêsu, người ta sẽ thấy đàng sau việc xây dựng ý niệm ngôi vị, vốn rất xa lạ trong thiên hướng nội thẳm của nó đối với tâm thức Hy Lạp và La Tinh là cả một cố gắng và biến đổi trí thức lớn lao xiết bao. Nó không bị quan niệm theo lối duy bản thể (substantialist) nhưng, như chúng ta sẽ sớm thấy, theo lối hiện sinh. Dưới ánh sáng này, ý niệm của Boethius về ngôi vị, từng thịnh hành trong triết học phương Tây, phải bị phê phán như hoàn toàn bất cập. Nằm dí trong bình diện tâm thức Hy Lạp, Boethus định nghĩa “ngôi vị” như là naturae rationalis individua substantia [bản thể cá nhân của bản nhiên hữu lý]. Người ta thấy rằng ý niệm ngôi vị hoàn toàn đứng trên bình diện bản thể. Điều này không thể làm sáng tỏ bất cứ điều gì về Ba Ngôi hay về Kitô học; nó là một khẳng định mãi đứng ở bình diện tâm thức Hy Lạp chỉ biết nghĩ theo phương thức duy bản thể.

Ngược lại, đầu thời Trung cổ, Richard thành St. Victor tìm ra một ý niệm về ngôi vị dẫn khởi từ bên trong Kitô giáo khi ngài định nghĩa ngôi vị như spiritualis naturae incommunicabilis existentia [hiện hữu riêng một cách không thể thông truyền được của bản tính thiêng liêng]. Định nghĩa này chính xác thấy rằng trong ý nghĩa thần học của nó, “ngôi vị” không nằm ở bình diện yếu tính, nhưng nằm ở bình diện hiện hữu. Do đó, Richard đem lại một thúc đẩy lớn cho một nền triết học về hiện hữu vốn không được coi như chủ đề của triết học trọn thời cổ xưa. Cổ thời, triết học hoàn toàn bị giới hạn vào bình diện yếu tính. Thần học kinh viện khai triển nhiều phạm trù về hiện hữu từ phần đóng góp này của đức tin Kitô giáo vào tâm trí con người. Thiếu sót của nó là nó giới hạn các phạm trù này vào Kitô học và tín lý Chúa Ba Ngôi và không làm chúng sinh hoa trái trong toàn bộ phạm vi của thực tại thiêng liêng. Đối với tôi, điều này xem ra cũng là giới hạn của Thánh Tôma về vấn đề này, nghĩa là, bên trong thần học, cùng với Richard thành St. Victor, tuy ngài hành xử trên bình diện hiện hữu, nhưng coi toàn diện sự việc như ngoại lệ thần học, có thể nói như thế. Tuy nhiên, trong triết học, ngài vẫn trung thành với phương thức khác của triết học tiền Kitô giáo. Sự đóng góp của đức tin Kitô giáo vào toàn bộ tư tưởng nhân bản chưa được thể hiện; nó vẫn trước nhất tách biệt khỏi nó như một ngoại lệ thần học, mặc dù chính ý nghĩa của yếu tố mới này đặt nghi vấn đối với toàn bộ tư duy con người và đặt nó vào một diễn trình mới.

Điều trên đem chúng ta tới hiểu lầm thứ hai vốn không cho phép các hiệu quả của Kitô học được thể hiện hoàn toàn. Hiểu lầm lớn thứ hai là coi Chúa Kitô như chỉ là luật trừ hữu thể học độc đáo duy nhất cần phải đươc xử sự như thế. Luật trừ này là đối tượng của một suy đoán hữu thể học rất đáng lưu ý, nhưng nó vẫn phải ở trong một hộp tách biệt như một luật trừ và không được phép trà trộn với phần còn lại của tư duy con người. Tôi tin rằng, ở đây, điều hữu ích là chúng ta tự nhắc nhở mình nhớ tới tầm nhìn thông sáng về phương pháp luận do Teilhard de Chardin khai triển trong một lãnh vực hoàn toàn khác. Ngài nêu câu hỏi về bản chất sự sống, “phải chăng nó chỉ là một tình cờ, trên hành tinh nhỏ xíu giữa vũ trụ mênh mông, hay nó là dấu hiệu cho thấy hướng đi của thực tại như một toàn thể?” Ngài sử dụng việc khám phá ra phóng xạ (radium) như một điển hình để giải đáp câu hỏi, “Người ta nên hiểu yếu tố mới như thế nào? Như một dị thường, một hình thức khác thường của vật chất?...Như một điều kỳ lạ hay như một khởi đầu của khoa vật lý học mới mẻ?”. Khoa vật lý hiện đại, Cha Teilhard viết tiếp, “sẽ không thể nẩy sinh nếu các nhà vật lý học cứ nhấn mạnh đến việc hiểu tính phóng xạ như một điều dị thường.” (7)

Một điều gì đó cò tính quyết định về phương pháp để tất cả suy nghĩ của con người trở nên hiển thị ở đây. Điều xem ra ngoại lệ dường như trong thực tế rất thường là triệu chứng cho chúng ta thấy sự thiếu sót của lược đồ trước đây của chúng ta về trật tự, giúp chúng tôi mở toang được lược đồ này và chinh phục một lĩnh vực thực tế mới. Ngoại lệ cho chúng ta thấy rằng chúng ta đã xây dựng các tủ áo của chúng ta quá nhỏ, và chúng ta phải mở toang chúng ra và tiếp tục để nhìn thấy toàn bộ.

Đây là ý nghĩa của Kitô học từ nguồn gốc của nó: những gì được tiết lộ trong Chúa Kitô, đấng mà đức tin chắc chắn trình bày như duy nhất, không chỉ là một ngoại lệ suy lý; những gì được tiết lộ trong sự thật là điều khó hiểu về nhân vị thực sự muốn nói. Kinh thánh phát biểu điểm này bằng cách gọi Chúa Kitô là Ađam cuối cùng hoặc "Ađam thứ hai." Do đó, nó coi Người là người thực sự hoàn thành ý niệm nhân vị, theo đó hướng ý nghĩa của hữu thể này lần đầu tiên được đưa ra ánh sáng. Tuy nhiên, nếu đúng là Đấng Kitô không phải là ngoại lệ hữu thể học, nếu ngược lại, từ vị thế ngoại thường của Người, Người là sự hoàn tất toàn bộ hữu thể nhân bản, thì khái niệm Kitô học về ngôi vị là một dấu hiệu để thần học hiểu ra sao về ngôi vị. Trên thực tế, ý niệm Ngôi vị này, hay đơn giản chiều kích đã trở thành hiển thị tại đây, luôn hoạt động như một tia sáng trong lịch sử trí thức và đã thúc đẩy việc phát triển, ngay cả khi từ lâu, nó đã đi đến chỗ ngưng đọng trong thần học.

Sau khi hai hiểu lầm căn bản này đã bị bác bỏ, câu hỏi vẫn còn đó, công thức có nghĩa nào tích cực, "Đấng Kitô có hai bản tính trong một ngôi vị?" Tôi phải thừa nhận ngay rằng một câu trả lời thần học vẫn chưa chín mùi hoàn toàn. Trong những cuộc đấu tranh vĩ đại của sáu thế kỷ đầu tiên, thần học đã tìm ra điều ngôi vị không là, nhưng nó đã không làm rõ với cùng một sự dứt khoát chữ đó có nghĩa gì một cách tích cực. Vì lý do này, tôi chỉ có thể cung cấp một số gợi ý nhằm chỉ ra hướng trong đó việc suy tư có lẽ nên tiếp tục. (8) Tôi tin có thể đưa ra hai điểm. a) Chính bản chất của tinh thần đặt chính nó vào mối tương quan, tức khả năng nhìn thấy chính nó và người khác. Hedwig Conrad-Martius nói về sự phản hồi (retroscendence) của tinh thần: tinh thần không chỉ ở đó; nó quay trở lại với chính nó, có thể nói như thế; nó biết về chính nó; nó tạo thành một sự hiện hữu kép không những chỉ hiện hữu, mà còn biết về chính nó, có chính nó. Sự khác biệt giữa vật chất và tinh thần, do đó, hệ ở việc này là vật chất là điều, "das auf sich Geworfole" (điều được ném lên chính nó), trong khi tinh thần là "das sich selbst Entwerfende" (điều tự ném mình ra, tự hướng dẫn hoặc tự thiết kế) tức không những chỉ ở đó, mà bản thân nó còn vượt quá chính nó, trong việc nhìn về phía người khác và nhìn lại chính nó. (9) Tuy nhiên điều này có thể quá chi tiết - chúng ta không cần phải điều tra nó ở đây-sự cởi mở, tính tương quan với toàn thể, nằm trong yếu tính của tinh thần. Và chính trong điều này, tức là, nó không những hiện hữu, mà còn vươn ra ngoài chính nó, nó đến với chính nó. Nhờ siêu việt chính mình, nó có chính nó; bằng cách hiện hữu với người khác, trước tiên nó trở thành chính nó, nó đến với chính nó. Nói cách khác một lần nữa: hiện hữu với người khác là hình thức hiện hữu của nó với chính nó. Người ta được nhắc nhở về một tiên đề thần học căn bản có thể áp dụng ở đây một cách đặc biệt, tức câu nói của Chúa Kitô, "Chỉ có ai đánh mất mình mới tìm lại được nó” (x. Mt 10:36). Quy luật nền tảng của hiện sinh con người, quy luật mà Mt. 10:36 hiểu trong bối cảnh ơn cứu rỗi, khách quan định tính cho bản chất của tinh thần có thể đến với chính nó và hiện thực hóa sự viên mãn của chính nó chỉ bằng cách đi ra khỏi chính nó, bằng cách đi đến một điều không phải là chính nó.

Chúng ta phải tiến thêm một bước nữa. Tinh thần là hữu thể đó, hữu thể có khả năng nghĩ về, không những chính nó và hữu thể nói chung, nhưng đấng hoàn toàn khác, Thiên Chúa siêu việt. Đây có lẽ là dấu hiệu thực sự phân biệt tinh thần con người với các hình thức ý thức khác được tìm thấy nơi động vật, tức là, tinh thần con người có thể suy tư về đấng hòan toàn khác, tức ý niệm Thiên Chúa. Thành thử, chúng ta có thể nói: Đấng khác nhờ đó tinh thần đến với chính nó cuối cùng là đấng hoàn toàn khác mà với Người chúng ta lắp bắp sử dụng chữ "Thiên Chúa." Nếu đúng như thế, thì những gì đã nói ở trên có thể được làm rõ hơn trong chân trời của đức tin và chúng ta có thể nói: Nếu nhân vị càng hiện hữu với chính nó và là chính nó, càng có khả năng vươn ra ngoài chính nó, càng hiện hữu với người khác, thì ngôi vị càng là chính nó khi nó càng hiện hữu với đấng hoàn toàn khác, tức Thiên Chúa.

Nói cách khác, tinh thần đến với chính nó trong người khác, nó trở thành chính nó cách trọn vẹn trọn vẹn khi nó càng hiện hữu với người khác, với Thiên Chúa. Và một lần nữa, nói vòng vo cách khác, vì ý niệm này xem ra quan trọng đối với tôi: tính tương quan với người khác tạo nên nhân vị. Nhân vị là biến cố hay hữu thể của tính tương quan. Tính tương quan của ngôi vị càng nhắm vào mục tiêu sau cùng này, vào siêu việt, một cách toàn diện và trực tiếp, thì ngôi vị càng là chính nó.

Dưới ánh sáng trên, chúng ta có thể thăm dò phương thức thứ hai: theo chứng từ đức tin, trong Chúa Kitô, có hai bản tính và một ngôi vị, tức Ngôi Lời. Tuy nhiên, điều này có nghĩa trong Người, hiện hữu với người khác được thể hiện cách triệt để. Tính tương quan với người khác luôn là nền tảng có trước cho mọi ý thức như ý thức đã mang hiện hữu của Người. Nhưng việc hiện-hữu-với-người-khác một cách toàn diện như thế không triệt tiêu hiện-hữu-với-chính-Người của Người. Dĩ nhiên, người ta sẽ thừa nhận rằng thuật ngữ được lựa chọn, “una persona-duae naturae” [một ngôi vị-hai bản tính] vẫn mãi có tính tình cờ (accidental) và không phải là không có nhiều vấn đề. Nhưng điều có tính quyết định phát xuất từ nó đối với ý niệm ngôi vị và đối với việc hiểu các hữu thể nhân bản là, theo phán đoán của tôi, vẫn hoàn toàn rõ ràng. Trong Chúa Kitô, trong con người hoàn toàn hiện hữu với Thiên Chúa, hiện sinh của con người không bị triệt tiêu, nhưng tiến tới khả thể cao nhất của nó, một khả thể hệ ở chỗ tự siêu việt chính nó thành tuyệt đối và hệ ở việc tích hợp tính tương quan của riêng nó vào tính tuyệt đối của tình yêu thần linh.

Như một hậu quả, việc định nghĩa một cách năng động về nhân vị phát sinh từ Chúa Kitô, Ađam mới. Chúa Kitô là mũi tên định hướng, có thể nói như thế, xác định điều hữu thể nhân bản hướng tới, mặc dù, bao lâu lịch sử còn diễn tiến, mục tiêu này sẽ không bao giờ vươn tới được hoàn toàn. Đồng thời, điều rõ ràng là một định nghĩa như thế về hữu thể nhân bản cho thấy tính lịch sử của nhân vị. Nếu ngôi vị là tính tương quan với thể vĩnh cửu, thì tính tương quan này hàm nghĩa “hữu thể đang trên đường” theo cách của lịch sử con người.

Để kết thúc, ý niệm thứ ba. Trong phán đoán của tôi, Kitô học có một nghĩa nữa để hiểu ý niệm “ngôi vị” theo nghĩa thần học của nó. Nó thêm ý niệm “chúng ta” vào ý niệm “tôi” và “anh”. Chúa Kitô, mà Sách Thánh gọi là Ađam sau cùng, nghĩa là, hữu thể nhân bản dứt khoát, xuất hiện trong các chứng từ đức tin như là không gian hoàn toàn bao trùm trong đó, cái “chúng ta” của các hữu thể nhân bản tụ họp nhau lên đường về với Cha. Người không những là tấm gương để noi theo, nhưng Người là không gian tích hợp trong đó, cái “chúng ta” của các hữu thể nhân bản tụ họp nhau hướng về cái “ngài” của Thiên Chúa. Ở đây, một điều gì đó xuất hiện vốn chưa được nhìn thấy một cách đầy đủ trong nền triết học hiện đại, kể cả trong nền triết học Kitô giáo. Trong Kitô giáo, không đơn giản có một nguyên tắc đối thoại theo nghĩa hiện đại của mối tương quan “tôi-anh” thuần túy, cả về phần nhân vị vốn có chỗ đứng trong cái “chúng ta” lịch sử vốn mang nó; lẫn về phần Thiên Chúa, Đấng, ngược lại, vốn không phải là cái “tôi” đơn giản, nhưng là cái “chúng ta” gồm Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Ở cả hai phía, không có cả cái “tôi” thuần túy lẫn cái “anh” thuần túy, nhưng ở cả hai phía, cá “tôi” được tích hợp vào cái “chúng ta” lớn hơn. Chính điểm cuối cùng này, tức, ngay cả Thiên Chúa cũng không thể được nhìn như cái “tôi” thuần túy và đơn giản được nhân vị hướng tới, là khía cạnh nền tảng của ý niệm thần học về ngôi vị. Nó minh nhiên bác bỏ nền quân chủ thần linh theo nghĩa của cổ thời. Nó minh nhiên bác bỏ việc định nghĩa Thiên Chúa như một chế độ quân chủ thuần túy và đơn nhất về số lượng. (10) Ý niệm Kitô giáo về Thiên Chúa, trên nguyên tắc, đã dành cùng một phẩm giá cho tính đa nguyên và tính đơn nhất. Trong khi cổ thời coi tính đa nguyên là sự sa đoạ của tính đơn nhất, thì đức tin Kitô giáo, vốn là một đức tin ba ngôi, coi tính đa nguyên như thuộc về tính đơn nhất có cùng một phẩm giá. (11)

Cái “chúng ta” ba ngôi này, sự kiện ngay cả Thiên Chúa cũng chỉ hiện hữu như một cái “chúng ta” cùng một lúc dọn sẵn không gian cho cái “chúng ta” phàm nhân. Tương quan của Kitô hữu với Thiên Chúa không đơn giản là cái “tôi và ngài”, như Ferdinand Ebner nghĩ một chiều, nhưng, như phụng vụ cầu nguyện cho chúng ta mỗi ngày, “per Christum in Spiritu Sancto ad Patrem” [Nhờ Chúa Kitô trong Chúa Thánh Thần tới Chúa Cha]. Chúa Kitô, đấng là một, ở đây là cái “chúng ta” trong đó, Tình Yêu, tức Chúa Thánh Thần, tụ tập chúng ta và điều này đồng thời có nghĩa được cột chặt với nhau và đướng hướng dẫn tới cái “ngài” chung của một Chúa Cha.

Việc lòng đạo Kitô giáo nhấn mạnh tới thực tại “chúng ta”, xuất hiện trong công thức ba chiều “Nhờ Chúa Kitô trong Chúa Thánh Thần tới Chúa Cha” và cột chúng ta vào cái “chúng ta” của Thiên Chúa và vào cái “chúng ta” của các hữu thể đồng nhân bản, đã xảy ra như một hệ quả của bước ngoặt nhân học trong học thuyết về Chúa Ba Ngôi của Thánh Augustinô và là một trong những khai triển quan trọng nhất của Giáo hội phương Tây. Bằng nhiều cách căn bản, nó ảnh hưởng đến cả khái niệm Giáo hội lẫn sự hiểu biết về ngôi vị nhưng bây giờ bị đẩy vào cái "tôi và anh" bị thu hẹp một cách duy cá nhân và cuối cùng đánh mất cả cái "anh" trong lúc thu hẹp này. Đó thực sự là một kết quả của học thuyết về Chúa Ba Ngôi của Thánh Augustinô khi cho rằng các ngôi vị của Thiên Chúa hoàn toàn khép kín vào nội thẳm Thiên Chúa. Hướng ra bên ngoài, Thiên Chúa trở thành một cái "tôi" đơn giản và toàn bộ chiều kích "chúng ta" mất hết chỗ đứng của nó trong thần học. (l2) Cái "tôi" và "anh" bị cá nhân hóa ngày càng thu hẹp lại cho đến cuối cùng, thí dụ như trong Triết lý siêu việt của Kant, "bạn" không còn nữa. Nơi Feuerbach (và do đó ở một chỗ người ta ít ngờ nó nhất) sự san bằng cái "tôi" và "anh" này thành một ý thức siêu việt đơn nhất nhường chỗ cho bước đột phá đi vào thực tại ngôi vị. Như thế, nó đã tạo động lực để suy nghĩ sâu sắc hơn về nguồn gốc của hữu thể chúng ta mà đức tin công nhận một lần vĩnh viễn như được tiết lộ trong lời của Chúa Giêsu Kitô.

Communio 17 (Mùa Thu, 1990).Bản tiếng Anh của Micheal Waldstein

Bài báo này đăng lại một bài thuyết giảng tại hội nghị về việc hiểu ngôi vị trong lý thuyết giáo dục và các khoa liên hệ. Hình thức của bài thuyết trình được duy trì với một vài sửa đổi nho nhỏ. Nguồn gốc này giải thích tính phác thảo và bản chất sơ khởi của bản văn. Ghi chú của tác giả.

Bài này là bản dịch chương “Zum Personenverständnis in der Theologie” của Joseph Ratzinger, Dogma und Verkündigung, (Munich: Erich Wewel Verlag, 1973), 205-223.

(1) Công thức sau cùng của Phương Tây là una essentia-tres personae [một yếu tính-ba ngôi vị]; Tertullian viết, una substantia--tres personae [một bản thể-ba ngôi vị], Thánh Augustinô, una essentia-tres substantiae [một yếu tính-ba bản thể].

(2) C. Andresen, “Zur Entstehung und Geschichte des trinitarischen Personbegiffs,"[Về nguồn gốc và lịch sử của ý niệm ba ngôi về ngôi vị] ZNW 52 (1961): 1-38. Các bản văn giáo phụ trích dẫn dưới đây lấy từ bài báo của Andresen.

(3) Bản văn trích dẫn bởi Andresen, đã dẫn, 12.

(4) Adv. Prax. 12, 1-3; Corpus Christianorum, II, 1172tt; Andresen, 10-11.

(5) Adv. Prax. 11,7-10 đã dẫn, 1172. Theo phán đoán của tôi điều quan trọng là điều tra các tiền lệ của giáo sĩ Do Thái của lối giải thích ý nghĩa vai tuồng (prosopographic) này. Ta tìm thấy nhiều tư liệu đáng lưu ý có liên quan trong E.Sjöberg, “Geist im Judentum,” [tinh thần trong đạo Do Thái] ThWNT 6.385tt. Sjöberg chứng minh rằng trong văn chương giáo sĩ Do Thái (rabbinic), Chúa Thánh Thần thường được mô tả bằng các phạm trù ngôi vị: Người nói, la, khuyên răn, tiếc thương, khóc lóc, hân hoan, an ủi v.v...Người cũng được mô tả như nói với Thiên Chúa. Sjöberg nhận định về việc này “rằng các công cụ văn phong như ngôi vị hóa và bi kịch hóa có tính đặc trưng trong văn chương giáo sĩ Do Thái” và “phản ứng có tính ngôi vị của Chúa Thánh Thần luôn được liên kết với các lời nói trong Sách Thánh” (tr.386). Phân tích kỹ hơn các bản văn có lẽ sẽ cho thấy các khai triển giáo phụ về ý niệm ngôi vị không lấy khởi điểm từ khoa phê bình văn học thời cổ, nhưng từ khoa giải thích của giáo sĩ Do Thái này.

(6) Về hậu cảnh lịch sử của cuộc tranh luận tiếp theo, xin xem A. Grillmeier, “Person II” [ngôi vị II] LThK 8.290-292 với thư tịch.

(7) Trích dẫn từ Cl. Tresmontant, Einfürung in das DenkenTeilhard de Chardins [Giới thiệu về tư duy của Teilhard de Chardin] (Munich, 1961), 41tt.

(8) Về những điều tiếp theo, xem đóng góp có tính huấn giáo của B. Welte, “Homoousios hemin” trong Das Knozil von Chalcedon [Công đồng Canxêđoan](Vol 3; Würzburgh 1954) 51-80; H. Conrad-Martius, Das Sein [Hiện hữu](Munich, 1957). Về thời kỳ giáo phụ, nên đặc biệt nhớ tới Thánh Maximô Hiển tu, nhờ ngài, việc tích cực soi sáng cho ý niệm Kitô học về ngôi vị đã được thúc đẩy xa hơn; xem H.U. von Balthasar, Kosmische Liturgie: Das Welbild Maximus’des Bekenners [Phụng vụ vũ trụ: Hình ảnh thế giới của Maximus Hiển tu] (ấn bản thứ hai, Einsiedein, 1961), 232-253.

(9) H. Conrad-Martius, Das Sein, 133

(10) Xem E. Peterson, “Der Monotheismus als politisches Problem” [Chủ nghĩa độc thần như một vấn đề chính trị] trong Theologische Traktate (Munich:1951) 45-147.

(11) Xem J. Ratzinger, Einführung in das Christentum [dẫn nhập vào Kitô giáo] (ấn bản 11; Munich, 1970), 92;139tt.

(12) Về học thuyết của Thánh Augustinô về Ba Ngôi cho tới năm 391, xin xem O. du Roy, L’Intélligence de la foi en la Trinité selong St. Augustin [Việc hiểu đức tin vào Chúa ba Ngôi theo Thánh Augustinô] (Paris, 1966); về việc khai triển hơn nữa, xin xem M. Schmaus, Die Psychologische Trinitätslehre des heiligen Augustinus [Học thuyết Tâm lý về Chúa Ba Ngôi của Thánh Augustinô] (ấn bản 2; Münster, 1967). Ngày nay, dĩ nhiên, tôi sẽ không phán đoán một cách nhiêm ngặt như tôi đã làm trong một bài thuyết giảng trên đây, vì đối với Thánh Augustinô, ‘lý thuyết tâm lý học về Ba Ngôi” vẫn chỉ là một cố gắng để hiểu điều gì được cân bằng nhờ các nhân tố của truyền thống. Bước ngoặt được Thánh Tôma tìm ra nhờ tách biệt học thuyết về Thiên Chúa duy nhất và học thuyết thần học về Ba Ngôi có tính sâu sắc hơn. Nó dẫn Thánh Tôma tới việc coi công thức “Thiên Chúa là một ngôi vị” là hợp pháp, mặc dù nó từng bị coi là lạc giáo trong Giáo Hội sơ khai (Summa Theologica III, 3,3 ad 1). Về chủ đề “chúng ta”, xin xem H. Mühlen, Der Heilige Geist als Person [Chúa Thánh Thần như một ngôi vị] (ấn bản 2; Münster, 1967).

 

1. Tổng thống Zelenskiy cảnh báo: Putin tăng cường quân đội ở biên giới để chuẩn bị cho cuộc tấn công mới

Trong bối cảnh chiến tranh Nga-Ukraine đang diễn ra, Putin đang tăng cường quân đội tại biên giới giữa Mạc Tư Khoa và Ukraine trong mưu toan tiến vào khu vực Sumy ở đông bắc, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết vào tối Thứ Bẩy, 15 Tháng Ba.

Tổng thống Zelenskiy đã bác bỏ tuyên bố của Putin rằng quân đội Kyiv ở khu vực Kursk của Nga đã bị lực lượng Nga bao vây nhưng đã cảnh báo về những gì Mạc Tư Khoa có thể làm ở khu vực Ukraine ngay bên kia biên giới.

Cả Nga và Ukraine đều không muốn thể hiện dấu hiệu yếu kém khi các cuộc đàm phán tiếp tục về lệnh ngừng bắn tiềm năng trong 30 ngày mà Hoa Kỳ đang cố gắng làm trung gian. Cả hai đều muốn tối đa hóa vị thế đàm phán của mình trước khi các cuộc đàm phán hòa bình đầy đủ diễn ra.

Nga đã có những tiến bộ kể từ giữa năm ngoái, trong khi Ukraine phải đối mặt với những thất bại chính trị với Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump, người muốn kết thúc chiến tranh nhanh chóng và đã thể hiện thiện chí hợp tác với Putin, bất chấp những lo ngại từ các đồng minh Âu Châu và Kyiv.

Ukraine, quốc gia phụ thuộc vào viện trợ quân sự của Mỹ để phòng thủ trước cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào tháng 2 năm 2022, lo ngại Tổng thống Donald Trump sẽ buộc nước này phải thỏa hiệp đau đớn với Putin mà không bảo đảm an ninh trong tương lai khỏi những gì mà nước này coi là mối đe dọa sống còn do Mạc Tư Khoa gây ra.

Các blogger quân sự ủng hộ Nga nằm trong số các nhà phân tích phản đối tuyên bố của Putin kháo rằng quân đội Ukraine bị bao vây ở Kursk, nơi họ tiến hành một cuộc tấn công vào tháng 8 năm 2024.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh, gọi tắt là ISW, một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Hoa Kỳ, cho biết trong đánh giá hôm thứ Sáu rằng điều này cho thấy Mạc Tư Khoa đang bịa đặt các tuyên bố nhằm tác động đến bối cảnh chính trị và thông tin.

Trong diễn từ gởi quốc dân đồng bào tối Thứ Bẩy, 15 Tháng Ba, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy Tổng thống Zelenskiy cho biết Tổng tư lệnh Oleksandr Syrskyi đã cập nhật cho ông tình hình các khu vực tiền tuyến ở Donetsk và những nơi khác.

Tổng thống Zelenskiy cho biết tình hình đã được “ổn định” tại Pokrovsk, một địa điểm chiến lược mà Nga đã chiến đấu quyết liệt để chiếm giữ bằng chi phí lớn về quân số và trang thiết bị.

Tổng thống Ukraine đã cố gắng xoa dịu mối lo ngại về vận mệnh của các binh sĩ ở Kursk sau các báo cáo cho rằng quân đội của ông đang ở thế yếu ở khu vực của Nga.

Ông cho biết nhiều lực lượng Nga đã rút lui và lực lượng Kyiv vẫn đang tiếp tục ngăn chặn quân của Putin, bao gồm cả các nhóm từ Bắc Hàn.

Vào tháng 12, Ukraine và Nam Hàn cho biết Bình Nhưỡng đã điều động khoảng 10.000 đến 12.000 quân nhân đến miền Nam nước Nga để chống lại lực lượng Ukraine. Cả Mạc Tư Khoa và Bình Nhưỡng đều chưa xác nhận việc điều động này.

Tổng thống Zelenskiy đã mạnh mẽ bác bỏ các báo cáo về việc bao vây nhưng cảnh báo quân đội Nga đang tăng cường hiện diện ở biên giới phía đông Ukraine, cho thấy ý định của Putin là tấn công Tỉnh Sumy, ở phía biên giới.

Tổng thống Zelenskiy nói thêm rằng các đồng minh của Kyiv phải hiểu Putin đang lên kế hoạch gì và rằng ông ta sẽ phớt lờ những nỗ lực ngoại giao nhằm chấm dứt chiến tranh.

Eitvydas Bajarūnas, nghiên cứu viên thỉnh giảng tại Trung tâm Phân tích Chính sách Âu Châu, gọi tắt là CEPA, nói với Newsweek rằng đề xuất ngừng bắn vẫn chưa đạt được mục tiêu dài hạn của Putin là kiểm soát toàn bộ Ukraine, nhưng nền kinh tế đang gặp khó khăn và quân đội mệt mỏi của Nga có thể khiến một lệnh ngừng bắn ngắn hạn có ích cho Điện Cẩm Linh.

Ông Bajarūnas cho biết thêm rằng một yếu tố quan trọng có thể là Trung Quốc, đồng minh thương mại chính của Nga, nếu ủng hộ đề xuất ngừng bắn của Hoa Kỳ, có thể gây áp lực buộc Putin phải tuân thủ.

[Newsweek: Putin Ramping Up Troops on Border for New Attack: Zelensky]

2. Thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo bị hạ sát trong cuộc không kích ‘chính xác’ của Iraq và Mỹ

Theo Washington và Baghdad, một chiến dịch chung giữa Iraq và Hoa Kỳ đã tiêu diệt một thủ lĩnh của Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria.

Bộ Tư lệnh Trung ương Hoa Kỳ, gọi tắt là CENTCOM cho biết trong một tuyên bố rằng Abdallah Makki Muslih al-Rufay'i, còn được gọi là Abu Khadija, chịu trách nhiệm về các hoạt động, hậu cần và lập kế hoạch của Nhà nước Hồi giáo và chỉ đạo “một phần đáng kể tài chính cho tổ chức toàn cầu của nhóm này”.

CENTCOM cho biết, ông ta đã bị tiêu diệt cùng với một thành viên IS khác trong một “cuộc không kích chính xác” tại tỉnh Al Anbar, phía tây Iraq.

Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani cho biết Khadija bị coi là “một trong những kẻ khủng bố nguy hiểm nhất ở Iraq và thế giới.” Khadija đã bị lực lượng an ninh Iraq và lực lượng chỉ huy trung ương Hoa Kỳ tiêu diệt, Sudani cho biết trên X vào thứ sáu.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã công bố cuộc tấn công và cho biết Khadija đã “bị các chiến đấu cơ dũng cảm của chúng ta truy đuổi không ngừng nghỉ”. Tổng thống Donald Trump cho biết chiến dịch này được thực hiện với sự phối hợp của chính phủ Iraq và chính quyền khu vực người Kurd.

Nhà nước Hồi giáo đã chiếm giữ những vùng đất rộng lớn ở Syria và miền bắc Iraq vào năm 2014. Trong khi Iraq tuyên bố đã bị đánh bại vào năm 2017, mạng lưới thánh chiến vẫn tiếp tục hoạt động, với một nhóm IS nhận trách nhiệm về một vụ tấn công chết người vào một phòng hòa nhạc ở Mạc Tư Khoa vào năm ngoái.

Trong bài đăng trên X, Sudani ca ngợi “những chiến thắng đáng chú ý của Iraq trước các thế lực đen tối và khủng bố”.

Tổng tư lệnh quân đội Hoa Kỳ, tướng Michael Erik Kurilla cho biết Khadija là “một trong những thành viên ISIS quan trọng nhất trong toàn bộ tổ chức ISIS toàn cầu”.

[Politico: Islamic State leader killed in ‘precision’ Iraq-US strike]

3. Điều gì sẽ xảy ra nếu Ukraine không từ bỏ vũ khí hạt nhân?

Một chuyên gia hạt nhân hàng đầu đã cảnh báo rằng cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đã leo thang thành một “cuộc khủng hoảng hạt nhân”, với những tác động sâu rộng đến khả năng răn đe hạt nhân, không phổ biến vũ khí hạt nhân, giải trừ quân bị và tương lai của năng lượng hạt nhân hòa bình. Ông nói với Newsweek rằng cuộc xung đột hiện đã bước sang năm thứ tư này có thể đã được ngăn chặn nếu Ukraine vẫn giữ lại kho vũ khí hạt nhân thời Liên Xô.

Ukraine thừa hưởng kho vũ khí hạt nhân lớn thứ ba thế giới sau sự sụp đổ của Liên Xô vào năm 1991. Khoảng 30.000 vũ khí hạt nhân được phân bổ trên khắp Belarus, Kazakhstan, Nga và Ukraine, trong đó Ukraine sở hữu gần 1.900 đầu đạn hạt nhân chiến lược và hàng ngàn vũ khí hạt nhân chiến thuật.

Tuy nhiên, ba năm sau, Kyiv đã chọn phi hạt nhân hóa, ký Bản ghi nhớ Budapest và chuyển giao vũ khí cho Nga. Đổi lại, Ukraine được hứa hẹn bảo đảm an ninh từ Nga, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh.

Vào thời điểm đó, quyết định của Ukraine được hoan nghênh rộng rãi vì nó giúp đất nước này bảo đảm được sự hỗ trợ tài chính từ phương Tây. Nhưng với việc Nga đã công khai vi phạm Bản ghi nhớ Budapest—đầu tiên là sáp nhập Crimea từ Ukraine vào năm 2014 và bằng cách phát động một cuộc xâm lược toàn diện vào đất nước này vào năm 2022—một số người hiện đặt câu hỏi liệu Kyiv có tính toán sai những gì có thể xảy ra của việc giải trừ quân bị hay không. Hôm 15 Tháng Giêng, vừa qua, Tổng thống Zelenskiy cho rằng những nhà lãnh đạo Ukraine đã ký vào Bản ghi nhớ Budapest nên bị truy tố ra tòa và bị bỏ tù.

Năm 1993, nhà khoa học chính trị John Mearsheimer đã xuất bản bài bình luận có tiêu đề “The Case for a Ukrainian Nuclear Deterrent” nghĩa là “Khả năng răn đe bằng hạt nhân của Ukraine” cho rằng vũ khí hạt nhân là điều bắt buộc để duy trì hòa bình với nước láng giềng Nga. Ba thập niên sau, ông vẫn giữ nguyên lập trường đó.

“Nếu Ukraine giữ lại vũ khí hạt nhân, Nga sẽ không xâm lược vào năm 2022”, Mearsheimer, Giáo sư tại Phân Khoa “Khoa học Chính trị” thuộc Đại học Chicago, nói với Newsweek. “Vũ khí hạt nhân là biện pháp răn đe tối thượng”.

Mearsheimer cho biết rất có khả năng Kyiv sẽ sử dụng vũ khí hạt nhân để tự vệ trong trường hợp Nga xâm lược, là điều mà Ukraine coi là “mối đe dọa sống còn”.

“Tôi nghĩ người Nga sẽ nhận ra điều đó và do đó sẽ không xâm lược vào năm 2022”, ông nói.

“Tất nhiên, đây là lý do tại sao tôi lập luận rằng việc Ukraine giữ lại vũ khí hạt nhân là hợp lý, bởi vì tôi nghĩ rằng trong một cuộc chiến tranh thông thường, Ukraine khó có cơ hội đánh bại người Nga”, ông nói thêm.

Mariana Budjeryn, cộng tác viên nghiên cứu cao cấp tại Trung tâm Belfer của Đại học Harvard và là tác giả của cuốn Inheriting the Bomb: The Collapse of the USSR and the Nuclear Disarmament of Ukraine, nghĩa là “Sự Sụp Đổ Của Liên Xô Và Sự Giải Trừ Quân Bị Của Ukraine” đã mô tả cuộc xung đột hiện nay đang bị Nga leo thang thành một “cuộc khủng hoảng hạt nhân” thông qua các mối đe dọa hạt nhân liên tục, ra tín hiệu và sử dụng biện pháp đe dọa của nhà độc tài Vladimir Putin.

Budjeryn đồng ý với Mearsheimer rằng một hệ thống răn đe hạt nhân hoàn thiện của Ukraine có thể ngăn chặn Nga tiến hành một cuộc xâm lược quy mô lớn.

Cựu cố vấn Tòa Bạch Ốc Fiona Hill, một thành viên của nhóm soạn thảo bản đánh giá năng lực phòng thủ của Anh, đã cảnh báo trong tuần này rằng “có một sự rạn nứt thực sự trong mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và các đồng minh của nước này tại thời điểm này”. Bà nhấn mạnh rằng vụ giải trừ quân bị của Ukraine trớ trêu thay cuối cùng không làm thế giới ít vũ khí hạt nhân hơn mà trái lại. Bà nói với podcast Foreign Affairs rằng hành vi của Putin đã khiến “nhiều khả năng” các nước Âu Châu, Nhật Bản và Nam Hàn sẽ “vội vã sở hữu vũ khí hạt nhân” vì lo ngại họ không còn có thể dựa vào Hoa Kỳ nữa.

[Newsweek: What If Ukraine Hadn't Given Up Its Nuclear Weapons?]

4. Putin lại đang chơi Tổng thống Donald Trump (một lần nữa)

Sau khi các nhà đàm phán Ukraine đồng ý với đề xuất ngừng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian vào đầu tuần này, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio cho biết quyết định hiện đang ở trong tay Putin.

Nhưng đó là một quả bóng dễ chơi hơn nhiều người nghĩ đối với nhà lãnh đạo Nga. Ông không hung hăng với cú đánh mạnh mạo hiểm, chấp nhận rủi ro cao để giành điểm nhanh chóng. Thay vào đó, ông nhanh nhẹn tung một cú đánh cao và sâu, đưa ra các điều kiện và trì hoãn cho các cuộc đàm phán ngừng bắn.

Đúng là một Putin kinh điển.

Nhà lãnh đạo Nga đã chứng kiến các tổng thống Hoa Kỳ đến rồi đi và thường xuyên, ông ta khéo léo làm cạn kiệt sức lực và sự chú ý của họ để đạt được nhiều thứ mà ông ta muốn. Câu hỏi lớn hiện nay là Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ đáp trả như thế nào. Ông ta là người vội vã chấm dứt chiến tranh với Ukraine, cố hết sức để đánh bóng danh tiếng được trân trọng của mình như một nhà đàm phán khéo léo.

Trong khi đó, Putin đã nắm được nhược điểm của những người đối đầu ở Washington — và vào thứ năm, ông đã chứng minh rằng mình hiểu được tâm lý của Tổng thống Donald Trump. Khen ngợi người đàn ông này trong khi đánh lạc hướng ông ta; vỗ nhẹ vào đầu ông ta — điều mà Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đầy nhiệt huyết gần như đã quên mất trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục vào tháng trước, khiến ông ta bị đuổi khỏi Tòa Bạch Ốc một cách vội vã.

Không có lời tuyên bố cứng rắn nào của Nga có thể khơi dậy sự tức giận của nhà lãnh đạo Hoa Kỳ, thay vào đó là sự hoan nghênh của một thầy giáo dành cho ý tưởng và nỗ lực của Tổng thống Donald Trump.

Thỏa thuận ngừng bắn tạm thời là “đúng đắn” và “chúng tôi ủng hộ nó”, nhà lãnh đạo Nga cho biết, nhưng than ôi, có rất nhiều điểm bế tắc. Các đơn vị Ukraine gần như đã bị bao vây trong một điểm nhô ra ở khu vực Kursk của Nga và có thể bị buộc phải “đầu hàng hoặc chết”, ông giải thích. Tại sao họ lại phải được thả ra? “Nếu chúng ta ngừng giao tranh trong 30 ngày, điều đó có nghĩa là gì? Rằng mọi người ở đó sẽ ra đi mà không chiến đấu?”

Trong thời gian tạm dừng chiến sự, liệu Ukraine có thể huy động quân đội mới và nhận vũ khí từ phương Tây không? “Giám sát sẽ được tổ chức như thế nào? Đây đều là những câu hỏi nghiêm chỉnh.” Sau đó, ông nói thêm: “Tôi nghĩ chúng ta cần nói chuyện với các đồng nghiệp người Mỹ của mình… Có thể gọi điện thoại cho Tổng thống Donald Trump và thảo luận vấn đề này với ông ấy.”

Tất cả đều được rút ra từ chiến lược mà ông và Ngoại trưởng cáo già Sergey Lavrov đã sử dụng nhiều lần: Làm lu mờ, trì hoãn, làm rối tung, thêm vào một số câu hỏi kiểu “thế còn chuyện này thì sao”, tỏ ra ngọt ngào một cách buồn bã, nhưng chắc chắn phải đưa ra một món hời.

Chỉ một ngày trước đó, Lavrov đã có một buổi học chuyên sâu kéo dài một tiếng rưỡi về ngoại giao theo phong cách Putin, đây đáng lẽ phải là lời cảnh báo đối với Tòa Bạch Ốc.

Những người đối thoại với ông — một bộ ba người bạn đồng hành do cựu phát thanh viên Fox News, Thẩm phán Andrew Napolitano dẫn đầu — là những người dễ bảo, gật đầu và cười khúc khích khi ông phàn nàn về việc bị buộc phải sử dụng phòng vệ sinh chung ở Scandinavia. Họ gừ gừ đồng tình khi ông than phiền một cách buồn bã về tất cả những bất công mà phương Tây đã dành cho đất nước yêu chuộng hòa bình của ông: Những cáo buộc sai trái về việc đầu độc nhà lãnh đạo phe đối lập Alexei Navalny, cố gắng giết điệp viên hai mang người Nga Sergei Skripal và con gái ông ta, hoặc bắn hạ chuyến bay 17 của Malaysia Airlines.

Ông cho biết tất cả đều do những lời hứa bị vi phạm và những hành vi ác ý của Âu Châu và NATO.

Nhưng khi Lavrov liên tục đưa ra lời né tránh và lạc đề, bài giảng buồn bã của ông chứng minh rằng — giống như Putin đã nhấn mạnh ngày hôm qua — Nga có kế hoạch chơi khăm Tổng thống Donald Trump, giống như họ đã làm với cựu Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama khi nói đến Syria, sử dụng chiến thuật trì hoãn để ngăn Mỹ tấn công khách hàng của họ vì đã sử dụng vũ khí hóa học.

Tất nhiên, không giống như Obama, trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh không kích vào một căn cứ không quân của chính phủ Syria để đáp trả một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học. Vì vậy, Putin chắc chắn đã cân nhắc đến việc Tổng thống Donald Trump tức giận có thể làm nhiều điều bất ngờ. Do đó, ông đã cân nhắc cẩn thận phản ứng của mình đối với đề xuất ngừng bắn.

Và cho đến nay, vở kịch có vẻ đang diễn ra theo đúng kế hoạch. Đối với Tổng thống Donald Trump, phản ứng của Putin là “rất hứa hẹn”.

“Tôi rất muốn gặp hoặc nói chuyện với ông ấy. Nhưng chúng ta phải nhanh chóng hoàn tất thỏa thuận ngừng bắn”, Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên hôm thứ Năm.

Điều đó sẽ là âm nhạc với đôi tai của Putin. Củ cà rốt đang phát huy tác dụng, và ông có thể làm chậm sự háo hức của Tổng thống Donald Trump đối với một thỏa thuận.

Theo cựu nhà ngoại giao Nga Boris Bondarev, nhà lãnh đạo Điện Cẩm Linh cũng sẽ ước tính rằng tiếng sủa của Tổng thống Donald Trump sẽ tệ hơn là vết cắn của ông ta. “Ông ta sẽ thấy cách Tổng thống Donald Trump đe dọa Canada, nhưng khi Ottawa đáp trả bằng thuế quan trả đũa, ông ta bắt đầu lùi bước và đàm phán”, Bondarev nói với POLITICO.

Nhà lập pháp Ukraine Yehor Cherniev cho biết ông cũng không ngạc nhiên trước phản ứng của Putin. Phát biểu với POLITICO, ông cho biết: “Điều đó có thể dự đoán được vì chúng tôi hiểu rằng Putin không muốn nói đồng ý, nhưng không thể nói không vì phản ứng có thể xảy ra của Tổng thống Donald Trump. Tôi nghĩ ông ấy chỉ đang cố gắng kéo dài thời gian, và đó là lý do tại sao ông ấy đề xuất một số điều kiện bổ sung cho lệnh ngừng bắn 30 ngày.”

Tuy nhiên, ông vẫn hy vọng rằng Tổng thống Donald Trump sẽ thúc đẩy Putin đưa ra quyết định: “Chúng ta sẽ xem điều gì sẽ xảy ra trong những ngày tới vì tôi thấy hôm qua Tổng thống Donald Trump đã nói về các lệnh trừng phạt bổ sung đối với ngành dầu khí của Nga. Putin thường có thói quen cho bạn một số hy vọng rằng ông ấy sẽ nói đồng ý, nhưng sau đó trì hoãn để sử dụng thời gian để đạt được mục tiêu của mình. Tôi hy vọng rằng phản ứng của Tổng thống Donald Trump sẽ khá nhanh chóng.”

Nếu không thì chúng ta sẽ phải trải qua một quá trình dài.

Và các lựa chọn của Tổng thống Donald Trump để buộc Putin phải làm bất cứ điều gì đều không tốt. Đầu tuần này, ông đã đe dọa sẽ gây áp lực kinh tế lên Nga nếu Putin không đồng ý ngừng bắn: “Tôi có thể làm những điều về mặt tài chính mà sẽ rất tệ cho Nga. Tôi không muốn làm điều đó vì tôi muốn có hòa bình. Theo nghĩa tài chính... chúng ta có thể làm những điều rất tệ cho Nga. Nó sẽ tàn phá.”

Nhưng Nga đã bị trừng phạt theo mọi cách kể từ khi tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine cách đây ba năm.

Một mục tiêu có thể là đội tàu ngầm, đã giúp Mạc Tư Khoa tránh được các lệnh trừng phạt hiện hành đối với xuất khẩu dầu. Nhưng điều đó cũng sẽ làm trầm trọng thêm tổn thương cho người tiêu dùng Mỹ vốn đang phải vật lộn với giá bán lẻ cao bằng cách thúc đẩy giá dầu toàn cầu tăng đột biến.

Washington cũng có thể thử và mở rộng lệnh cấm đối với các tổ chức tài chính Nga sử dụng hệ thống giải quyết giao dịch tài chính SWIFT, cho đến nay chỉ bao gồm một số ít ngân hàng Nga. Nhưng điều đó sẽ là một sự bất tiện, không phải là một đòn giáng mạnh.

“Tổng thống Donald Trump quan tâm nhiều hơn đến thỏa thuận này so với Ukraine,” Bondarev nói. “Điều đó tạo đòn bẩy cho Putin.”

[Politico: Putin is playing Trump (again)]

5. Người đàn ông bị tình nghi hạ sát nhà hoạt động nổi tiếng ở Odessa đã bị bắt giữ, chính quyền cho biết

Vài giờ sau khi nhà hoạt động nổi tiếng người Ukraine Demyan Hanul bị bắn chết ở Odesa, lực lượng thực thi pháp luật đã bắt giữ một nghi phạm tiềm năng.

Hanul, 31 tuổi, là một nhân vật công chúng nổi tiếng, một blogger và là người sáng lập ra tổ chức phi chính phủ Street Front. Ông đã tham gia vào cuộc cách mạng EuroMaidan và các cuộc đụng độ ngày 2 tháng 5 chống lại lực lượng thân Nga ở Odessa.

Nhà hoạt động này đã tích cực tham gia các cuộc biểu tình ủng hộ Ukraine, gây quỹ bác ái cho quân đội và các chiến dịch phá dỡ các tượng đài Liên Xô và đế quốc tại thành phố.

Ông bị bắn chết ở trung tâm Odessa vào ngày 14 tháng 3.

Sau vụ giết người, kẻ nổ súng đã bỏ trốn khỏi hiện trường. Theo Bộ trưởng Nội vụ Ihor Klymenko, một vũ khí được cho là đã được sử dụng đã được tìm thấy trong căn nhà nơi nghi phạm ẩn náu.

Cơ quan An ninh Ukraine, gọi tắt là SBU tuyên bố nghi phạm được cho là một kẻ đào ngũ 46 tuổi.

Phản ứng trước vụ giết người, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy cho biết hàng chục quan chức thực thi pháp luật đã tham gia vào cuộc điều tra.

“Tôi đã chỉ thị cho Bộ trưởng Nội vụ, nhà lãnh đạo Cơ quan An ninh, quyền Bộ Trưởng Tư Pháp huy động mọi lực lượng và phương tiện cần thiết để xác minh mọi sự việc”, Tổng thống Zelenskiy nói.

SBU không loại trừ khả năng Nga có liên quan đến vụ giết người.

Hanul trước đó đã báo cáo về các mối đe dọa đến tính mạng của mình. Vào tháng 7 năm 2024, ông tuyên bố các nguồn tin từ Nga đã tiết lộ thông tin cá nhân về người thân của ông và rằng một khoản tiền thưởng 10.000 đô la đã được đưa ra cho một cuộc tấn công vào ông.

[Kyiv Independent: Man suspected of murdering prominent Odesa activist detained, authorities say]

6. Tòa án Rumani cho biết Georgescu được tự do thử vận may trong các cuộc bầu cử tổng thống khác

Tòa án tối cao Rumani tuyên bố lệnh cấm đối với ứng cử viên theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan Călin Georgescu tham gia các cuộc bầu cử tổng thống nước này sẽ không kéo dài mãi mãi.

Chính quyền đã cấm ứng cử viên thân Nga này tham gia bỏ phiếu vào tháng 5 sau khi phán quyết ông đã không tuân thủ các quy tắc bầu cử khi giành chiến thắng trong vòng đầu tiên của cuộc bầu cử tổng thống. Kết quả đó đã bị hủy bỏ vào tháng 11 năm ngoái.

Trong lý luận được công bố vào thứ sáu, Tòa án Hiến pháp Rumani cho biết “mức độ tuân thủ các nguyên tắc và giá trị hiến pháp của các ứng cử viên” được đánh giá theo từng trường hợp cụ thể.

Điều đó có nghĩa là Georgescu có thể có cơ hội khác vào lần tới — miễn là anh ta chơi theo đúng luật.

Trong đơn kháng cáo lên tòa án, Georgescu - người ban đầu được cho là đã được thúc đẩy ứng cử thông qua hoạt động gây ảnh hưởng trên TikTok do Nga hậu thuẫn - đã nhấn mạnh rằng việc trục xuất ông khỏi cuộc bầu cử lại có thể vĩnh viễn tước đi quyền hiến định của ông để ứng cử.

Tòa án phán quyết rằng toàn bộ quá trình bầu cử tổng thống năm 2024 là sai sót vì nó làm suy yếu cơ hội bình đẳng cho các đối thủ cạnh tranh và làm tổn hại đến tính minh bạch và công bằng của chiến dịch bầu cử, bao gồm cả việc tài trợ.

Tuyên bố nêu rõ rằng Georgescu bị cấm tham gia cuộc bầu cử lại do “không tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến thủ tục bầu cử - điều cần thiết cho nền dân chủ và pháp quyền”.

Bất chấp phán quyết cuối cùng, cái bóng của Georgescu có thể sẽ bao trùm cuộc bỏ phiếu vào tháng 5. Các cuộc đụng độ giữa những người ủng hộ ông và cảnh sát đã xảy ra vào Chúa Nhật khi ủy ban bầu cử công bố lệnh cấm, sau đó được tòa án tối cao duy trì.

Georgescu đã giành được sự ủng hộ có ảnh hưởng hơn ở nước ngoài. Lần đầu tiên người ta thấy cả Nga lẫn Mỹ đều đồng thanh ủng hộ cho một ứng cử viên. “Làm sao một thẩm phán có thể chấm dứt nền dân chủ ở Rumani?”, cố vấn tổng thống Hoa Kỳ tỷ phú Elon Musk đã tweet vào thứ Hai để phản đối việc cấm Georgescu tranh cử. Thư ký báo chí của Putin cho biết việc ngăn cản Georgescu tái tranh cử là “vi phạm mọi chuẩn mực dân chủ ở trung tâm Âu Châu”.

Mạc Tư Khoa phủ nhận việc họ tác động đến cuộc bỏ phiếu đầu tiên vào tháng 11. Trong khi tại Hội Nghị An Ninh Munich, Phó tổng thống Mỹ James David Vance cực lực lên án việc Rumani hủy bỏ kết quả của bỏ phiếu hồi tháng 11 mà theo đó Georgescu sẽ lên làm Tổng thống.

Người dân Rumani sẽ bỏ phiếu trong vòng đầu tiên của cuộc bầu cử tổng thống mới vào ngày 4 tháng 5, vòng bầu cử thứ hai dự kiến diễn ra vào ngày 18 tháng 5.

[Politico: Georgescu free to try his luck in other presidential elections, Romanian court says]

7. Tổng thư ký NATO mở đường khôi phục quan hệ với Nga sau chiến tranh Ukraine

Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết Âu Châu và Hoa Kỳ cuối cùng nên bình thường hóa quan hệ với Nga sau khi cuộc giao tranh ở Ukraine kết thúc.

“Quan hệ với Nga có thể được bình thường hóa nếu chiến tranh có thể dừng lại ở Âu Châu theo từng bước, và ở Hoa Kỳ cũng vậy, từng bước, khôi phục quan hệ bình thường với Nga”, Rutte cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg vào thứ sáu.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo NATO nói thêm rằng liên minh phải tiếp tục gây áp lực lên Mạc Tư Khoa để bảo đảm họ tham gia nghiêm chỉnh vào các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra.

“Chúng ta hoàn toàn chưa đạt được điều đó”, ông nói, ám chỉ đến bất kỳ sự bình thường hóa quan hệ nào. “Đó là lý do tại sao chúng ta có lệnh trừng phạt. Chúng ta đừng ngây thơ về người Nga. Nhưng về lâu dài, Nga vẫn ở đó, và Nga sẽ không biến mất”.

Tuyên bố của Rutte được đưa ra một ngày sau khi ông gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc, nơi hai người thảo luận về kế hoạch ngừng bắn của Hoa Kỳ tại Ukraine, hơn ba năm kể từ khi Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện.

Nhà lãnh đạo NATO từ chối bình luận về tính khả thi của kế hoạch ngừng bắn 30 ngày, nhưng gọi đây là “kế hoạch rất thông minh” và cho biết ông “hài lòng” với những diễn biến này.

“Chính quyền Hoa Kỳ hiện đang đối thoại với người Nga để xem họ đứng ở đâu về vấn đề này, và đây sẽ là đường lối từng bước. Nhưng điều này thực sự đang phát triển trong vài giờ và vài ngày tới, vì vậy rất khó để dự đoán khi nào điều đó sẽ xảy ra”, ông nói.

Rutte nói thêm rằng mặc dù “có nhiều cách” để cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine, “sẽ rất khó để NATO tham gia với tư cách là NATO.”

Tổng thư ký cho biết cuộc trò chuyện tại Phòng Bầu dục với Tổng thống Donald Trump là “rất tích cực”, vì Rutte cảm thấy “cam kết hoàn toàn rõ ràng” đối với liên minh quốc phòng từ tổng thống Hoa Kỳ.

[Politico: NATO chief opens door to restoring Russia relations after Ukraine war]

8. Liên Hiệp Âu Châu chống lại áp lực từ Hung Gia Lợi, gia hạn lệnh trừng phạt Nga

Liên minh Âu Châu đã đạt được thỏa thuận với Hung Gia Lợi về việc gia hạn lệnh trừng phạt đối với hơn 2.400 thực thể và cá nhân chủ yếu là người Nga chỉ vài giờ trước khi lệnh này hết hạn vào ngày 15 tháng 3, một quan chức Liên Hiệp Âu Châu nắm rõ về các cuộc đàm phán cho biết với tờ Kyiv Independent.

Liên Hiệp Âu Châu đã chuẩn bị cho một cuộc đối đầu về vấn đề này, đây chỉ là cuộc đấu tranh ngoại giao mới nhất giữa khối phần lớn ủng hộ Ukraine và thành viên ủng hộ Điện Cẩm Linh nhất của khối này.

Thủ tướng Hung Gia Lợi Viktor Orban đã nhiều lần phản đối viện trợ quân sự cho Ukraine và cảnh báo rằng tư cách thành viên Liên Hiệp Âu Châu của Ukraine sẽ “phá hủy” Hung Gia Lợi.

Ông vẫn duy trì mối quan hệ với Putin bất chấp cuộc xâm lược toàn diện của Nga, khuếch đại các câu chuyện về Điện Cẩm Linh ở Âu Châu.

Để đổi lấy việc Hung Gia Lợi bãi bỏ quyền phủ quyết, Liên Hiệp Âu Châu đã đồng ý xóa tên bốn cá nhân khỏi danh sách vào ngày 14 tháng 3, ít hơn một nửa số lượng ban đầu mà Budapest yêu cầu.

“Chúng tôi biết rất rõ rằng các lệnh trừng phạt của chúng tôi đang có hiệu quả. Chúng đang cắn và làm tê liệt nền kinh tế Nga”, Anita Hipper, phát ngôn viên của Liên Hiệp Âu Châu về các vấn đề đối ngoại cho biết sau khi gia hạn.

“Và đây chính xác là hiệu ứng mong muốn, bởi vì điều chúng tôi muốn đạt được là bảo đảm rằng Ukraine mạnh mẽ và Nga không có tiền và nhiên liệu để đưa vào cỗ máy chiến tranh của mình.”

Danh sách trừng phạt, được gia hạn thêm sáu tháng nữa, bao gồm Putin, Ngoại trưởng Sergey Lavrov, cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych, cũng như các thành viên của Duma Quốc gia Nga và những cá nhân chịu trách nhiệm về các cuộc bầu cử và trưng cầu dân ý giả mạo ở các vùng lãnh thổ bị tạm chiếm của Ukraine.

Những cá nhân có liên quan đến vụ bắt cóc và cưỡng ép nhận con nuôi trẻ em Ukraine, những hành động tàn bạo ở Bucha và Mariupol, cũng như các quan chức cao cấp, quân nhân và chỉ huy nhóm Wagner cũng nằm trong số 2.400 cá nhân và tổ chức có tên trong danh sách.

Hung Gia Lợi đã yêu cầu xóa tên năm cá nhân nữa khỏi danh sách nhưng đã hủy bỏ yêu cầu này sau các cuộc đàm phán mở rộng với các quan chức Liên Hiệp Âu Châu sau khi họ đồng ý chưa trừng phạt Thượng Phụ Kirill trong lần trừng phạt này.

Thượng phụ Kirill, tên thế tục là Vladimir Gundyayev, đã công khai ủng hộ cuộc chiến của Nga chống lại Ukraine và được coi là đồng minh thân cận của Điện Cẩm Linh. Tình báo kinh tế Liên Hiệp Âu Châu cho rằng Thượng phụ Kirill sở hữu số tài sản kếch xù lên đến 4,5 tỷ Mỹ Kim. Đó là số tiền riêng của ông ta. Tuy nhiên, Liên Hiệp Âu Châu muốn đóng băng các tài khoản của Kirill vì số tiền trong các tài khoản của ông ta gấp nhiều lần con số 4,5 tỷ Mỹ Kim mà các nguồn tin tình báo cho rằng ngoài tiền của ông ta còn có tiền của trùm mafia Vladimir Putin, Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, và các quan chức khác đưa cho Kirill giữ giùm.

[Kyiv Independent: EU resists pressure from Hungary, extends Russia sanctions]

9. Ngoại trưởng Đan Mạch gửi Tổng thống Donald Trump: Quốc kỳ Greenland không thể được vẽ bằng sao và sọc

Ngoại trưởng Đan Mạch Lars Løkke Rasmussen đã phản pháo lại những bình luận gần đây của Ông Donald Trump khi cho rằng kết quả bầu cử mới nhất của Greenland là “tốt” cho lợi ích của Hoa Kỳ.

Rasmussen cho biết trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Đan Mạch 2 vào hôm Thứ Sáu, 14 Tháng Ba, rằng: “Việc kết luận rằng chúng ta sẽ có một Greenland độc lập vào ngày mai, với lá cờ trắng có thể được vẽ thêm sao và sọc là một sự hiểu lầm về cuộc bầu cử ở Greenland”.

Đảng Dân chủ trung hữu đã đánh bại liên minh cánh tả cầm quyền trong cuộc bầu cử tại Greenland hôm thứ Ba, trong khi một đảng thân Hoa Kỳ đã ghi nhận kết quả tốt nhất từ trước đến nay.

Đảng Dân chủ, tự nhận mình là ủng hộ doanh nghiệp, đã tăng gấp ba lần kết quả của cuộc bầu cử trước đó vào năm 2021, giành được khoảng 30 phần trăm số phiếu bầu. Đảng này ủng hộ nền độc lập của Greenland — nhưng chỉ dần dần.

Tổng thống Donald Trump đưa ra bình luận này trong cuộc gặp với Tổng thư ký NATO Mark Rutte vào thứ năm, đồng thời nói thêm rằng lãnh đạo đảng chiến thắng, Jens-Frederik Nielsen, là “một người rất tốt”.

Tổng thống Donald Trump nhắc lại quan điểm rằng việc sáp nhập Greenland “sẽ xảy ra”.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo mới của Greenland, Nielsen đã phản đối mạnh mẽ những bình luận của Tổng thống Donald Trump.

“Chúng tôi không muốn là người Mỹ. Không, chúng tôi không muốn là người Đan Mạch. Chúng tôi muốn là người Greenland và chúng tôi muốn có nền độc lập của riêng mình trong tương lai,” Nielsen nói với Sky News. “Và chúng tôi muốn tự mình xây dựng đất nước của mình.”

Tổng thống Donald Trump đã gây chấn động quốc tế vào Tháng Giêng khi ông nói rằng việc Hoa Kỳ kiểm soát hòn đảo lớn nhất thế giới, một vùng lãnh thổ của Đan Mạch, là “hoàn toàn cần thiết” vì an ninh của Hoa Kỳ, và từ chối loại trừ khả năng sử dụng biện pháp cưỡng chế kinh tế hoặc quân sự để giành quyền kiểm soát hòn đảo này.

Đan Mạch đáp trả bằng cách tuyên bố sẽ chi 2 tỷ euro để tăng cường phòng thủ ở Bắc Cực, trong khi Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen sắp xếp một loạt các cuộc họp ngoại giao với các nhà lãnh đạo Âu Châu khác nhằm nỗ lực giữ vùng lãnh thổ này tránh xa khỏi tay Tổng thống Donald Trump.

[Politico: Danish FM to Trump: Greenland’s flag can’t be painted with stars and stripes]

10. Ukraine và Liên Hiệp Âu Châu tăng cường hợp tác an ninh mạng khi mối đe dọa từ Nga gia tăng

Ukraine và Liên Hiệp Âu Châu đã có những bước đi nhằm tăng cường hợp tác về an ninh mạng khi các cuộc tấn công hỗn hợp của Nga nhằm làm suy yếu sự ủng hộ dành cho Kyiv và căng thẳng trên khắp lục địa tiếp tục gia tăng.

Tuần này, các cơ quan an ninh mạng của Ukraine và Âu Châu đã ký một biên bản ghi nhớ tại Diễn đàn khả năng phục hồi mạng quốc tế Kyiv để hỗ trợ nghiên cứu chung, đổi mới và các dự án do Liên Hiệp Âu Châu tài trợ trong các dự án an ninh mạng xuyên biên giới.

Trung tâm Năng lực An ninh mạng Âu Châu, chịu trách nhiệm phát triển an ninh mạng của Âu Châu, quản lý hàng tỷ đô la tiền tài trợ của Liên Hiệp Âu Châu thông qua các chương trình Digital Europe và Horizon Europe.

Trong khi Ukraine phải đối mặt với những hạn chế vì là thành viên không thuộc Liên Hiệp Âu Châu, Kyiv hy vọng bản ghi nhớ này sẽ thúc đẩy hai bên xích lại gần nhau hơn trong lĩnh vực an ninh mạng.

Serhii Prokopenko, phó giám đốc an ninh mạng tại Hội đồng An ninh và Quốc phòng Ukraine, phát biểu với tờ Kyiv Independent: “Chúng tôi hy vọng có thể thu hút các doanh nghiệp Ukraine tham gia vào các chương trình hỗ trợ này, cho phép họ tương tác hiệu quả hơn với các doanh nghiệp Âu Châu và cùng nhau phát triển”.

Mạng lưới báo chí điều tra EBU gần đây đưa tin, trích dẫn lời 20 quan chức chính phủ, quân đội và tình báo từ 10 quốc gia, các hoạt động hỗn hợp của Nga ở Âu Châu đang trở nên thường xuyên và hung hăng hơn, đặc biệt là kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện.

Phó Trợ lý Tổng thư ký NATO phụ trách Đổi mới, Công nghệ hỗn hợp và An ninh mạng James Appathurai phát biểu với EBU rằng: “Chúng tôi thấy người Nga ngày càng muốn gây ra thêm những rủi ro — và khi tôi nói rủi ro, ý tôi không phải là rủi ro đối với họ; mà là rủi ro đối với chúng ta, rủi ro đối với nền kinh tế của chúng ta, đối với sự an toàn của công dân chúng ta”.

Prokopenko cho biết các cuộc tấn công mạng và tấn công lai của Nga vào hậu phương Ukraine, tức là ngoài chiến trường, cũng như nhằm vào các đối tác Âu Châu để làm suy yếu sự hỗ trợ cho Kyiv, “đều xuất phát từ cùng một tác nhân đe dọa, do đó trao đổi kỹ thuật cho phép chúng ta cùng nhau lập kế hoạch”.

Prokopenko nói với tờ Kyiv Independent rằng ông đã gặp Giám đốc ECCC Luca Tagliaretti và đồng ý sẽ sớm phối hợp một kế hoạch làm việc. “Bản ghi nhớ đóng vai trò là một thỏa thuận khung cho phép cả hai bên bắt đầu hợp tác thực tế”, Prokopenko cho biết.

Ông cũng hy vọng các tổ chức chính phủ, trường đại học và doanh nghiệp của Ukraine sẽ có thể tham gia vào các chương trình được cung cấp thông qua nguồn tài trợ của Liên Hiệp Âu Châu. Đạo luật Đoàn kết An ninh mạng của Liên Hiệp Âu Châu hiện đang kêu gọi các công ty ứng phó sự cố, mà các công ty Ukraine đang hy vọng sẽ tham gia.

“Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ quân sự và trí tuệ nhân tạo của Ukraine, tất cả những điều sáng tạo đang nổi lên ở Ukraine trong bối cảnh chiến tranh, cũng được người Âu Châu quan tâm và chúng tôi cũng sẽ tương tác với họ theo hướng này”, ông nói.

[Kyiv Independent: Ukraine, EU move to deepen cybersecurity cooperation as Russian threat rises]

 

1. Một lần nữa, máy bay điều khiển từ xa của Ukraine lại phá hủy các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Nga

Máy bay điều khiển từ xa phá hủy các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa hiện đã trở thành xu hướng trong một cuộc chiến ngày càng có sự tham gia của các loại máy bay điều khiển từ xa với đủ mọi hình dạng và kích cỡ.

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv chiều Thứ Bẩy, 15 Tháng Ba, Phát ngôn nhân Cục Tình Báo Quân Đội Ukraine, Đại Úy Andriy Yusov, cho biết máy bay điều khiển từ xa tấn công tầm xa thuộc cơ quan tình báo quốc phòng Ukraine đã tấn công một cơ sở sản xuất máy bay điều khiển từ xa bí mật ở Obukhovo, ngoại ô Mạc Tư Khoa, cách biên giới với Ukraine 300 dặm.

Cơ sở này được giấu trong một nhà máy bê tông. “Người dân địa phương là những người đầu tiên báo cáo về những vụ nổ mạnh và hỏa hoạn tại cơ sở này”, nhà phân tích người Estonia WarTranslated nhận xét.

Đây không phải là lần đầu tiên máy bay điều khiển từ xa của Ukraine nhắm vào các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Nga. Vào tháng 4, Ukraine đã điều một trong những máy bay điều khiển từ xa thể thao Aeroprakt A-22 mới của mình để tấn công một nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa ở Yelabuga, cách Mạc Tư Khoa 550 dặm về phía đông.

Cuộc đột kích năm 2024 vẫn là một trong những cuộc đột kích sâu rộng nhất trong chiến dịch leo thang tấn công các mục tiêu của Nga của Ukraine, và có thể đây là lần đầu tiên máy bay điều khiển từ xa của Ukraine nhắm vào ngành công nghiệp hỗ trợ máy bay điều khiển từ xa của Nga.

Việc người Ukraine tiếp tục tấn công các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa của Nga là điều hợp lý. Ưu thế của Ukraine trong chiến tranh máy bay điều khiển từ xa có lẽ là lợi thế quan trọng nhất của nước này khi cuộc chiến rộng lớn hơn của Nga với Ukraine đã bước sang tháng thứ 37.

Một blogger người Nga phàn nàn rằng máy bay điều khiển từ xa của Ukraine xuất hiện dày đặc trên bầu trời ở nhiều khu vực quan trọng nhất đến mức bất kỳ phương tiện nào của Nga rời khỏi hầm trú ẩn đều “hoạt động theo một chiều” nghĩa là có đi mà không có về.

Trong nỗ lực ngăn chặn các máy bay điều khiển từ xa được chế tạo tốt của Ukraine, người Nga đang cố gắng ít nhất là ngang bằng với các UAV tự sát mà người Ukraine đang vượt trội hơn họ về mặt công nghệ.

Các nhóm máy bay điều khiển từ xa tinh nhuệ của Nga là những nhóm đầu tiên ở Ukraine điều động máy bay điều khiển từ xa sử dụng sợi quang không thể gây nhiễu, có thể gửi và nhận tín hiệu qua những sợi cáp dài hàng dặm thay vì qua đường truyền dữ liệu vô tuyến, vốn dễ bị tác chiến điện tử của Ukraine phá hủy.

Và hiện nay, Điện Cẩm Linh đang tăng cường sản xuất máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất nhiều nhất để theo kịp sản xuất của Ukraine. Điện Cẩm Linh đã tuyên bố sẽ mua tới 4 triệu máy bay điều khiển từ xa góc nhìn thứ nhất trong năm nay; Bộ quốc phòng tại Kyiv hy vọng sẽ mua được 4,5 triệu. Khoảng cách đang thu hẹp dần.

Bằng cách phá hủy các nhà máy sản xuất máy bay điều khiển từ xa, cơ quan tình báo Ukraine hy vọng sẽ kìm hãm sản xuất của Nga—và bảo đảm rằng hầu hết các UAV nhỏ bay lượn trên tiền tuyến... đều là của Ukraine.

[Forbes: Once Again, Ukrainian Drones Are Blowing Up Russian Drone Factories]

2. Hoa Kỳ tiến hành đợt không kích mới nhằm vào Houthis ở Yemen

Tổng thống Donald Trump tuyên bố hôm thứ Bảy rằng chiến đấu cơ của Mỹ đã tiến hành một đợt không kích mới nhằm vào nhiều mục tiêu ở Yemen do lực lượng cực đoan Houthi kiểm soát.

Ông cho biết các cuộc tấn công này nhằm mục đích phá hủy “các căn cứ, thủ lĩnh và hệ thống phòng thủ hỏa tiễn của bọn khủng bố” và nhằm “bảo vệ các tài sản vận chuyển, không quân và hải quân của Mỹ, cũng như khôi phục Tự do Hàng hải”.

Trong hai năm qua, phiến quân Houthi được Iran hậu thuẫn đã tấn công vào hoạt động vận chuyển thương mại và quân sự ở Biển Đỏ, về cơ bản là đóng cửa tuyến đường thủy quan trọng đối với hoạt động thương mại.

Các cuộc tấn công này là hành động quân sự nước ngoài lớn nhất được chính quyền thực hiện cho đến nay và diễn ra trong bối cảnh có thêm nhiều cuộc không kích mới trong những ngày gần đây nhằm vào nhóm lãnh đạo Nhà nước Hồi giáo ở Syria.

Các cuộc không kích diễn ra sau khi Tòa Bạch Ốc nới lỏng các hạn chế của thời Tổng thống Biden đối với các chỉ huy quân sự trong việc tiến hành các cuộc không kích vào các mục tiêu phiến quân. Các chỉ huy ở Trung Đông và Phi Châu hiện có thể thực hiện các cuộc không kích ở nơi họ thấy phù hợp mà không cần yêu cầu Tòa Bạch Ốc chấp thuận.

Một quan chức giấu tên để thảo luận về các cuộc thảo luận nội bộ cho biết sự gia tăng các cuộc không kích ở Somalia trong những tuần gần đây nhằm vào các chiến binh al-Shabab và các cuộc không kích ở Syria nhằm vào các thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo là kết quả của chính sách mới, đồng thời cho biết sẽ có nhiều cuộc không kích hơn nữa trong khu vực khi quân đội nhìn thấy những cơ hội mới để tấn công các thủ lĩnh phiến quân.

Chính quyền Tổng thống Biden cũng tấn công vào lực lượng Houthi bằng các cuộc không kích và hỏa tiễn sau khi nhóm này, kiểm soát một vùng rộng lớn của Yemen, bắt đầu nhắm vào các hoạt động vận chuyển thương mại ở Biển Đỏ.

Sau đó, Houthi tuyên bố họ nhắm vào tàu thuyền của Israel, mặc dù trên thực tế, họ phóng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa do Iran sản xuất vào bất kỳ tàu thuyền nào đi qua tuyến đường thủy thương mại quan trọng này.

[Kyiv Independent: US launches new round of strikes targeting Houthis in Yemen]

3. ‘Putin đang nói dối mọi người’ - Tổng thống Zelenskiy kêu gọi ‘áp lực mạnh mẽ’ lên Nga sau hội nghị thượng đỉnh Anh

Tổng thống Volodymyr Zelenskiy ngày 15 tháng 3 đã kêu gọi thành lập liên minh quốc tế nhằm tăng cường áp lực lên Mạc Tư Khoa và tỏ ra hoài nghi trước mọi tuyên bố của Putin về tình hình trên chiến trường.

“Putin đang nói dối mọi người về tình hình thực tế”, Tổng thống Zelenskiy cho biết trong một bài đăng trên X sau hội nghị thượng đỉnh trực tuyến của các nhà lãnh đạo Âu Châu.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã triệu tập hội nghị thượng đỉnh vào ngày 15 tháng 3, quy tụ 25 thành viên của “liên minh những người sẵn sàng” — các đồng minh của Ukraine đã đồng ý hỗ trợ các nỗ lực gìn giữ hòa bình trong tương lai. Cùng với các đối tác Âu Châu, liên minh hiện bao gồm Úc, New Zealand, Canada và Nhật Bản.

Sau các cuộc đàm phán, Starmer tuyên bố rằng các nỗ lực gìn giữ hòa bình của liên quân đã sẵn sàng chuyển sang “giai đoạn hoạt động”.

Tổng thống Zelenskiy hoan nghênh kế hoạch của liên quân về việc gửi quân gìn giữ hòa bình tới Ukraine và kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới gây “áp lực mạnh mẽ” lên Mạc Tư Khoa để bảo đảm một thỏa thuận ngừng bắn.

“Thế giới phải hiểu rằng Nga là trở ngại duy nhất ngăn cản hòa bình”, ông nói.

Ukraine đã đồng ý chấp nhận đề xuất của Hoa Kỳ về lệnh ngừng bắn tạm thời trong 30 ngày, với điều kiện Nga chấp thuận các điều khoản.

Putin vào ngày 13 tháng 3 cho biết Nga đã sẵn sàng đồng ý ngừng bắn, nhưng sau đó yêu cầu Kyiv hạn chế huy động và huấn luyện quân đội trong thời gian đó. Ông cũng yêu cầu phương Tây ngừng mọi viện trợ quân sự cho Ukraine như một điều kiện của lệnh ngừng bắn. Một số nhà phân tích cho biết các điều kiện của Putin tương đương với sự đầu hàng của Ukraine.

Putin cũng tuyên bố rằng quân đội Nga đã bao vây những người lính Ukraine đang chiến đấu ở Tỉnh Kursk, một báo cáo mà Kyiv đã kịch liệt phủ nhận.

Tổng thống Zelenskiy hướng lời kêu gọi của mình vượt ra ngoài Âu Châu và các đối tác phương Tây, kêu gọi các quốc gia Mỹ Latinh, Á Châu và Phi Châu thừa nhận rằng “Putin đã nói dối thế giới” và ủng hộ các chiến lược thúc đẩy “hòa bình thông qua sức mạnh”.

[Kyiv Independent: 'Putin is lying to everyone' — Zelensky calls for 'strong pressure' on Russia after UK summit]

4. Các đồng minh của Ukraine lên kế hoạch họp các chỉ huy quân sự vào tuần tới

Các chỉ huy quân sự từ khoảng 30 nước đồng minh của Kyiv sẽ tổ chức một “cuộc họp lập kế hoạch hoạt động” mới tại Luân Đôn vào thứ năm để thảo luận về cách thức họ sẽ điều động quân gìn giữ hòa bình tới Ukraine sau chiến tranh.

Thủ tướng Anh Keir Starmer đã công bố các cuộc đàm phán do Anh-Pháp dẫn đầu sau khi ông chủ trì cuộc gọi vào sáng thứ Bảy với các nhà lãnh đạo của Ukraine, 25 quốc gia đồng minh khác, NATO, Liên Hiệp Âu Châu và Hội đồng Âu Châu — nhưng không có Hoa Kỳ

Starmer, cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, đang tập hợp một “liên minh tự nguyện” của các quốc gia đồng minh để bảo vệ Ukraine sau bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào. Nhưng vẫn còn những câu hỏi lớn về việc điều đó sẽ như thế nào nếu một thỏa thuận được ký kết mà không có tình báo trên không và sự yểm trợ trên không của Hoa Kỳ, vì các nhà lãnh đạo Anh và Pháp đang vận động Tòa Bạch Ốc cung cấp.

Starmer nói với các nhà lãnh đạo khác rằng các quốc gia đồng minh nên “sẵn sàng bảo vệ bất kỳ thỏa thuận nào của chúng tôi”.

Ông nói thêm rằng ông tin rằng “sớm muộn gì” Putin sẽ phải “đến bàn đàm phán và tham gia vào cuộc thảo luận nghiêm chỉnh, nhưng... chúng ta không thể ngồi yên và chỉ chờ điều đó xảy ra. Chúng ta phải tiếp tục thúc đẩy và chuẩn bị cho hòa bình, và một nền hòa bình sẽ được bảo đảm và lâu dài”, ông nói.

Tuy nhiên, trong một cuộc họp báo tại Phố Downing vào thứ Bảy, Starmer vẫn tiếp tục nhấn mạnh rằng kế hoạch này sẽ cần một sự bảo vệ an ninh của Hoa Kỳ để có thể thực hiện. “Tôi đã nói rõ rằng cần phải thực hiện cùng với Hoa Kỳ”, ông nói. “Quan điểm về việc thực hiện điều này cùng với Hoa Kỳ vẫn không thay đổi”.

Cuộc đàm phán quân sự vào thứ năm có thể là vòng đàm phán thứ hai diễn ra mà không có sự tham gia của đồng minh truyền thống Hoa Kỳ của Âu Châu, sau các cuộc thảo luận giữa các quan chức quân sự cao cấp từ 37 quốc gia tại Paris vào thứ ba tuần trước.

Starmer cho biết các nhà lãnh đạo hôm thứ Bảy đã “đồng ý đẩy nhanh công việc thực tế của chúng tôi để hỗ trợ một thỏa thuận tiềm năng”. Ông cho biết cuộc họp quân sự hôm thứ Năm sẽ nhằm mục đích “đưa ra các kế hoạch mạnh mẽ hơn để ủng hộ một thỏa thuận hòa bình và bảo đảm an ninh trong tương lai của Ukraine”.

Thủ tướng nói thêm: “Bây giờ là lúc thảo luận về cơ chế quản lý và giám sát lệnh ngừng bắn hoàn toàn”.

Những người tham gia cuộc gọi hôm thứ Bảy bao gồm các nhà lãnh đạo của Pháp, Phần Lan, Ba Lan, Đức, Canada, Úc và New Zealand, cũng như Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen và nhà lãnh đạo Hội đồng Âu Châu Antonio Costa. Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã phát biểu trong cuộc gọi.

Thủ tướng cánh hữu của Ý Giorgia Meloni, người tự định vị mình là cầu nối Âu Châu với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, cũng tham gia cuộc gọi mặc dù có những báo cáo trước đó rằng bà sẽ không tham gia. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdoğan cũng tham gia.

Thủ tướng Anh cho biết Ukraine là “bên đứng về phía hòa bình” sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy - người tham gia lời kêu gọi hôm thứ Bảy - “cam kết ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày”. Ngược lại, “Putin là người đang cố gắng trì hoãn” lệnh ngừng bắn, Starmer cho biết.

Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm thứ Năm, Tổng thống Nga đã đưa ra một loạt các cảnh báo để chấp nhận đề xuất do Hoa Kỳ và Ukraine đưa ra nhằm chấm dứt chiến tranh của Điện Cẩm Linh. Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng thống Donald Trump, Mike Waltz, cho biết Washington có “một số lạc quan thận trọng” rằng một thỏa thuận ngừng bắn có thể thành công.

“Câu ‘vâng, nhưng’ từ Nga là chưa đủ tốt”, Starmer nói. Ông cho biết thông điệp của mình gửi tới Putin là “đây là thời điểm tiếng súng im bặt, các cuộc tấn công man rợ vào Ukraine phải dừng lại một lần và mãi mãi, và đồng ý ngừng bắn ngay bây giờ”.

Các nhà lãnh đạo cũng “thảo luận về các lệnh trừng phạt tiếp theo không liên quan gì đến tài sản bị đóng băng của Nga, mà chúng tôi sẽ thực hiện sau cuộc thảo luận sáng nay”, Starmer cho biết.

Tổng thống Zelenskiy nói với các nhà lãnh đạo rằng “con đường dẫn đến hòa bình phải bắt đầu vô điều kiện. Và nếu Nga không muốn điều này, thì phải gây áp lực mạnh mẽ cho đến khi họ làm vậy”, ông đăng trên X.

Cựu cố vấn Tòa Bạch Ốc Fiona Hill, một thành viên của nhóm soạn thảo bản đánh giá năng lực phòng thủ của Anh, đã cảnh báo trong tuần này rằng “có một sự rạn nứt thực sự trong mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và các đồng minh của nước này tại thời điểm này”. Bà nói với podcast Foreign Affairs rằng hành vi của Putin đã khiến “nhiều khả năng” các nước Âu Châu, Nhật Bản và Nam Hàn sẽ “vội vã sở hữu vũ khí hạt nhân” vì lo ngại họ không còn có thể dựa vào Hoa Kỳ nữa.

Von der Leyen đã đăng trên X sau lời kêu gọi: “Chúng tôi tái khẳng định sự ủng hộ của mình đối với thỏa thuận ngừng bắn của Ukraine. Bây giờ Nga phải chứng minh rằng họ sẵn sàng ủng hộ lệnh ngừng bắn dẫn đến hòa bình công bằng và lâu dài. Trong thời gian chờ đợi, chúng tôi sẽ ủng hộ việc tăng cường sức mạnh cho Ukraine và quân đội của nước này theo 'chiến lược nhím' của chúng tôi.”

[Politico: Ukraine allies plan meeting of military chiefs next week]

5. Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm Kellogg làm Đặc phái viên tại Ukraine, loại ông khỏi các giao dịch với Nga

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã bổ nhiệm Tướng Keith Kellogg làm Đặc phái viên tại Ukraine vào ngày 15 tháng 3, nơi ông sẽ trao đổi trực tiếp với giới lãnh đạo Ukraine thay vì tham gia đàm phán với Nga như dự định trước đó.

Ban đầu được bổ nhiệm làm Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump về Ukraine và Nga, Kellogg sẽ tham gia vào các nỗ lực đàm phán hòa bình trực tiếp giữa hai nước. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây của NBC News cho biết ông đã bị loại khỏi các cuộc đàm phán hòa bình cao cấp theo yêu cầu của Điện Cẩm Linh vì Mạc Tư Khoa cho rằng ông quá thông cảm với Ukraine.

“Tướng Kellogg, một Chuyên gia quân sự được kính trọng, sẽ làm việc trực tiếp với Tổng thống Zelenskiy và giới lãnh đạo Ukraine. Ông ấy biết rõ họ và họ có mối quan hệ làm việc rất tốt với nhau. Xin chúc mừng Tướng Kellogg!” Tổng thống Donald Trump tuyên bố trên Truth Social.

Mặc dù Tổng thống Donald Trump không nói rõ rằng ông sẽ loại Kellogg khỏi các giao dịch với Nga, nhưng việc thay đổi chức danh này có thể phản ánh sự thay đổi thái độ trong nội bộ nước Nga.

Kellogg đã phản hồi về việc bổ nhiệm mới này trên X, cảm ơn Tổng thống Donald Trump vì cơ hội mới này.

“Tôi vô cùng vinh dự và khiêm nhường trước sự tin tưởng của Tổng thống Donald Trump khi bổ nhiệm tôi làm Đặc phái viên tại Ukraine. Tôi đã có đặc ân được biết Tổng thống Donald Trump từ năm 2015, và ông ấy sẽ KẾT THÚC CUỘC CHIẾN NÀY. Thật vinh dự khi được phục vụ quốc gia vĩ đại của chúng ta và thúc đẩy các lợi ích sống còn của Hoa Kỳ. Nước Mỹ trên hết! “ Kellogg viết.

Kellogg trước đây là đồng tác giả của một kế hoạch hòa bình sẽ đóng băng tiền tuyến ở Ukraine, đưa việc gia nhập NATO ra khỏi bàn đàm phán trong một thời gian dài và dỡ bỏ một phần lệnh trừng phạt áp đặt đối với Nga. Các đề xuất hòa bình của ông cũng kêu gọi tiếp tục viện trợ quân sự của Hoa Kỳ cho Ukraine cũng như bảo đảm an ninh mạnh mẽ cho Kyiv để ngăn chặn sự xâm lược hơn nữa của Nga.

Kellogg trước đó đã đến thăm Kyiv vào cuối tháng 2 để thảo luận với các quan chức Ukraine, nhưng kể từ đó không tham gia vào phái đoàn Hoa Kỳ trong các cuộc đàm phán với Nga.

[Kyiv Independent: Trump appoints Kellogg as Special Envoy to Ukraine, removes him from dealings with Russia]

6. Nga tấn công Ukraine bằng 178 máy bay điều khiển từ xa trong đêm, nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv hôm Chúa Nhật, 16 Tháng Ba, Phát ngôn nhân của lực lượng không quân Ukraine, Đại Tá Yurii Ihnat, cho biết lực lượng phòng thủ Ukraine đã đánh chặn 130 trong số 178 máy bay điều khiển từ xa tấn công của Nga được phóng vào Ukraine trong một cuộc tấn công vào đêm 15 tháng 3, bao gồm các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng.

Theo Không quân Ukraine, cuộc tấn công có sự tham gia của hai hỏa tiễn đạn đạo Iskander-M được phóng từ Tỉnh Kursk và 178 máy bay điều khiển từ xa tấn công loại Shahed cùng với nhiều máy bay điều khiển từ xa, gọi tắt là UAV giả mạo.

Làn sóng tấn công bắt đầu lúc 7:30 tối giờ địa phương và tiếp tục trong suốt đêm. Nga đã phóng máy bay điều khiển từ xa từ nhiều địa điểm bao gồm Orel, Millerovo, Kursk, Bryansk và Primorsko-Akhtarsk ở Nga, cũng như Chauda ở Crimea bị tạm chiếm.

Không quân báo cáo rằng họ đã bắn hạ 130 máy bay điều khiển từ xa tấn công loại Shahed và các máy bay điều khiển từ xa khác trên 14 khu vực của Ukraine bao gồm Kharkiv, Poltava, Sumy, Chernihiv, Cherkasy, Kyiv, Zhytomyr, Khmelnytskyi, Kirovohrad, Dnipropetrovsk, Donetsk, Zaporizhzhia, Odesa và Mykolaiv.

38 máy bay điều khiển từ xa giả mạo khác của Nga được báo cáo là “mất tích” mà không gây ra bất kỳ thiệt hại nào.

Cuộc tấn công gây thiệt hại ở các khu vực Dnipropetrovsk, Kharkiv, Odesa, Sumy, Chernihiv và Kyiv. Các quan chức vẫn chưa công bố thông tin về thương vong hoặc chi tiết về thiệt hại. Các báo cáo chỉ ra rằng cuộc tấn công của Nga đã tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine ở Dnipropetrovsk và Odesa.

Nga đã liên tục mở rộng các chiến dịch không quân chống lại Ukraine trong những tháng gần đây, với các cuộc ném bom bằng máy bay điều khiển từ xa Shahed diễn ra hàng đêm.

Gần đây, Ukraine đã có một số thành công trong các cuộc phản công. Vào đêm ngày 10 tháng 3, hơn 330 máy bay điều khiển từ xa của Ukraine đã đến Mạc Tư Khoa. Các cuộc tấn công tiếp theo đã đánh vào cơ sở hạ tầng nhiên liệu hóa thạch của Nga.

[Kyiv Independent: Russia attacks Ukraine with 178 drones overnight, targets energy infrastructure]

7. Starmer bảo Putin từ bỏ ‘chiến thuật trì hoãn’ khi Anh tiếp đón các đồng minh mới của Ukraine

Keir Starmer đã thúc giục Vladimir Putin ngừng “chơi trò chơi” nếu không sẽ phải đối mặt với nhiều đau đớn về kinh tế hơn khi ông chuẩn bị tổ chức một cuộc gọi với các đồng minh vào thứ Bảy về việc giám sát bất kỳ lệnh ngừng bắn nào được thỏa thuận cho Ukraine.

Nhà lãnh đạo Anh - một trong những người cố gắng tập hợp một “liên minh tự nguyện” để đưa ra các bảo đảm an ninh có ý nghĩa cho thỏa thuận với Ukraine - đã cáo buộc tổng thống Nga “cố gắng trì hoãn” hòa bình bằng cách đưa ra một loạt các điều kiện trước khi lệnh ngừng bắn có thể diễn ra.

“Thế giới cần phải thấy hành động, chứ không phải một nghiên cứu hay những lời nói suông và những điều kiện vô nghĩa”, Starmer nói. Ông cảnh báo rằng nếu Nga không tham gia, các đồng minh của Ukraine sẽ cần phải tăng cường áp lực kinh tế lên Mạc Tư Khoa để tuân thủ.

“Chúng ta không thể để Tổng thống Putin chơi trò chơi với thỏa thuận của Tổng thống Donald Trump,” Starmer nói trong một tuyên bố được đưa ra bởi Phố Downing số 10 vào tối thứ Sáu. “Việc Điện Cẩm Linh hoàn toàn phớt lờ đề xuất ngừng bắn của Tổng thống Donald Trump chỉ chứng minh rằng Putin không nghiêm chỉnh về hòa bình.”

Trong bài phát biểu trên truyền hình hôm thứ Năm, Tổng thống Nga đã đưa ra một loạt các cảnh báo để chấp nhận đề xuất do Hoa Kỳ và Ukraine đưa ra nhằm chấm dứt chiến tranh của Điện Cẩm Linh. Cố vấn An ninh Quốc gia của Ông Donald Trump, Mike Waltz, cho biết Hoa Kỳ có “một số lạc quan thận trọng” rằng một thỏa thuận ngừng bắn có thể thành công.

Các nhà lãnh đạo từ cái mà Vương quốc Anh gọi là “liên minh tự nguyện” — gồm các nước Âu Châu, Ủy ban Âu Châu, NATO, Canada, Ukraine, Úc và New Zealand — sẽ tham gia cuộc họp trực tuyến do Starmer tổ chức vào thứ Bảy.

Thủ tướng Anh đã cam kết sẽ đưa quân đội Anh vào thực địa và cung cấp sự yểm trợ trên không ở Ukraine nếu cần thiết để ngăn chặn Nga. Cùng với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, ông đã vận động Tổng thống Donald Trump ủng hộ bất kỳ thỏa thuận nào có sự bảo đảm của quân đội Hoa Kỳ.

Trước cuộc họp, Starmer đã có cuộc gọi vào chiều thứ sáu với Macron và Thủ tướng Na Uy Jonas Gahr Støre.

Phủ Thủ tướng cho biết trong một tuyên bố rằng Starmer và Macron đã thảo luận về “bước đột phá quan trọng mà Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Zelenksyy đạt được về một kế hoạch hòa bình trong tuần này”. Cuộc họp sẽ đánh dấu “một thời điểm quan trọng khác để tiếp tục thúc đẩy sự ủng hộ và duy trì động lực”, Starmer cho biết.

Các nhà lãnh đạo tham gia cuộc gọi trực tuyến vào thứ Bảy cũng được cập nhật về các cuộc đàm phán gần đây giữa các chỉ huy quân đội Âu Châu tại Paris và về những nỗ lực của từng quốc gia nhằm mở rộng thêm viện trợ quân sự cho Ukraine.

Starmer phát biểu vào thứ sáu: “Nếu Nga cuối cùng cũng chịu ngồi vào bàn đàm phán, thì chúng ta phải sẵn sàng giám sát lệnh ngừng bắn để bảo đảm đây là một nền hòa bình nghiêm chỉnh và lâu dài. Nếu họ không làm vậy, thì chúng ta cần phải nỗ lực hết sức để tăng áp lực kinh tế lên Nga nhằm bảo đảm chấm dứt cuộc chiến này”.

Anh đã cố gắng đóng vai trò là cầu nối giữa Âu Châu và Tòa Bạch Ốc kể từ khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu đàm phán chấm dứt chiến tranh.

Starmer và cố vấn an ninh quốc gia của ông, Jonathan Powell, đóng vai trò quan trọng trong việc làm cầu nối giữa Hoa Kỳ và Ukraine khi thỏa thuận ngừng bắn được soạn thảo.

[Politico: Starmer tells Putin to ditch ‘delaying tactics’ as UK hosts fresh Ukraine allies call]

8. Tổng thống Zelenskiy bổ nhiệm Yermak làm trưởng phái đoàn hòa bình của Ukraine

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đã ban hành sắc lệnh vào ngày 15 tháng 3 thành lập một phái đoàn mới để đàm phán hòa bình quốc tế.

Phái đoàn sẽ do Andriy Yermak, nhà lãnh đạo văn phòng của Tổng thống Zelenskiy, dẫn đầu, sắc lệnh được công bố trên trang web của tổng thống. Các thành viên khác bao gồm Ngoại trưởng Andriy Sybiha, Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov và phó của Yermak, Pavlo Palisa.

Theo sắc lệnh, Yermak, với tư cách là nhà lãnh đạo phái đoàn, có thẩm quyền thay đổi thành phần phái đoàn với sự chấp thuận của Ngoại trưởng. Ông cũng có thể đưa thêm các quan chức chính phủ, chuyên gia và cố vấn.

Yermak, Sybiha và Umerov cũng tham gia phái đoàn đã đàm phán một thỏa thuận với các đại diện của Hoa Kỳ tại Jeddah về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày với các điều kiện khá hạn chế, bao gồm một đề nghị mơ hồ cho phép các công ty Hoa Kỳ tham gia khai thác khoáng sản quý của Ukraine.

Ukraine, Nga và Hoa Kỳ hiện đang bị kẹt trong các cuộc đàm phán về một lệnh ngừng bắn tiềm năng. Sau khi một phái đoàn Hoa Kỳ đến Mạc Tư Khoa vào tuần này, Putin cho biết ông sẵn sàng chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn, nhưng đã liệt kê một số yêu cầu của Ukraine mà về cơ bản sẽ khuất phục Ukraine.

Sau các cuộc đàm phán tại Mạc Tư Khoa, Tổng thống Donald Trump cho biết “Hoa Kỳ đã nhận được 'một số tin khá tốt' về lệnh ngừng bắn giữa Ukraine và Nga, mà không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Yermak trước đây được mô tả là chánh văn phòng quyền lực nhất trong lịch sử Ukraine và đã bị chỉ trích vì tích lũy quyền lực và ảnh hưởng chưa từng có trong Văn phòng Tổng thống Zelenskiy.

Cuối năm ngoái, Politico đã đưa Yermak vào danh sách chung kết cho hạng mục “những người mơ mộng” trong danh sách thường niên những người có ảnh hưởng nhất ở Âu Châu.

“Gần ba năm sau khi Nga xâm lược Ukraine, trọng tâm của Andriy Yermak đã chuyển từ cố gắng giành chiến thắng trong chiến tranh sang cố gắng giành chiến thắng trong hòa bình”, Politico viết về Yermak.

Cựu nhà sản xuất truyền hình đã trở thành chánh văn phòng của Tổng thống Zelenskiy vào năm 2020, trở thành người gác cổng không thể thiếu cho tổng thống Ukraine, được Politico gọi là “Người sửa chữa”.

[Kyiv Independent: Zelensky appoints Yermak to lead Ukraine's peace delegation]

9. Thượng nghị sĩ Mark Kelly vứt bỏ chiếc Tesla của mình sau khi Musk gọi ông là ‘kẻ phản bội’ vì đã đến thăm Ukraine

Thượng nghị sĩ Mark Kelly cho biết ông sẽ bán chiếc Tesla Model S của mình sau khi tỷ phú Elon Musk gọi thượng nghị sĩ là “kẻ phản bội” trên nền tảng mạng xã hội X của ông vì đã đến thăm Ukraine chỉ vài ngày sau khi Hoa Kỳ tạm dừng viện trợ quân sự cho Kyiv.

“Tôi đang ở Washington, lái xe đi làm lần cuối trên chiếc Tesla của mình,” Kelly, một đảng viên Dân chủ đến từ Arizona, cho biết trong một video được đăng trên X vào ngày 14 tháng 3.

“Khi tôi mua thứ này, tôi không nghĩ nó sẽ trở thành vấn đề chính trị. Mỗi lần tôi lên chiếc xe này trong khoảng 60 ngày trở lại đây, nó lại nhắc tôi nhớ đến mức độ thiệt hại mà Elon Musk và Ông Donald Trump đang gây ra cho đất nước chúng ta”, ông nói trong video.

Musk, CEO của Tesla, chủ sở hữu SpaceX và hiện là nhà lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ, gọi tắt là DOGE mới của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, đã gọi Kelly là “kẻ phản bội” trên X vào ngày 10 tháng 3 trong một chủ đề về chuyến đi của thượng nghị sĩ tới Ukraine, bao gồm các chuyến thăm tới các quan chức và nhân viên đại sứ quán, cũng như y tá, tình nguyện viên và binh lính.

Kelly, cựu phi công và phi hành gia của Hải quân từng làm việc với SpaceX của Musk, đã nhanh chóng trả lời, chỉ trích lập trường của Musk.

“Kẻ phản bội? Elon, nếu anh không hiểu rằng bảo vệ tự do là nguyên tắc cơ bản khiến nước Mỹ vĩ đại và giữ cho chúng ta an toàn, thì có lẽ anh nên để những người hiểu điều đó cho chúng tôi,” ông viết vào ngày 10 tháng 3.

Cùng với video nói rằng anh ta đã bỏ chiếc Tesla của mình vào ngày 14 tháng 3, Kelly đã viết, “Tôi đã mua một chiếc Tesla vì nó nhanh như một con tàu vũ trụ. Nhưng bây giờ mỗi lần tôi lái nó, tôi cảm thấy như một tấm biển quảng cáo lăn cho một người đàn ông đang phá hoại chính phủ của chúng ta và làm tổn thương mọi người. Vì vậy, Tesla, anh bị sa thải!”

“Sắp có chuyến đi mới”, anh viết.

Cuộc trao đổi giữa Musk và Kelly diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, cùng một cuộc tranh cãi nảy lửa tại Phòng Bầu dục vào đầu tháng này.

Khi nhóm của Tổng thống Donald Trump tìm cách chấm dứt nhanh chóng cuộc chiến ở Ukraine, họ ngày càng gây áp lực lên Kyiv, bao gồm cả việc tạm dừng viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo, trong khi cho đến nay vẫn đưa ra rất ít yêu cầu đối với Nga và nhà độc tài Vladimir Putin.

[Kyiv Independent: Senator Mark Kelly gets rid of his Tesla after Musk calls him 'traitor' for visiting Ukraine]

10. ‘Đau đớn cho Nga:’ Các lệnh trừng phạt mới của Hoa Kỳ đối với năng lượng Nga có ý nghĩa gì đối với Mạc Tư Khoa

Tuần trước, chính quyền Tổng thống Donald Trump đã giáng một đòn mạnh vào ngành năng lượng của Nga sau khi chính quyền này chấm dứt quyền miễn trừ cho phép các ngân hàng Nga sử dụng hệ thống thanh toán của Hoa Kỳ để giao dịch năng lượng.

Động thái này đã đóng một kênh tài chính quan trọng cho xuất khẩu dầu khí của Nga và diễn ra khi Washington tìm cách gây áp lực buộc Mạc Tư Khoa phải đồng ý với thỏa thuận ngừng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian tại Ukraine. Putin cho biết ông sẵn sàng chấp nhận một thỏa thuận, nhưng đã yêu cầu Kyiv nhượng bộ trước khi tiến hành.

Giấy phép được chính quyền Tổng thống Joe Biden cấp khi bắt đầu cuộc xâm lược toàn diện đã cho phép một số ngân hàng Nga tiếp tục nhận thanh toán năng lượng bằng đô la Mỹ.

Động thái này nhằm ngăn chặn giá năng lượng tăng mạnh và tránh khủng hoảng năng lượng ở các quốc gia phụ thuộc vào nguồn năng lượng của Nga, đồng thời duy trì áp lực trừng phạt đối với hệ thống tài chính của Nga.

Là một phần trong lệnh trừng phạt toàn diện nhất của chính quyền Tổng thống Biden đối với Nga được thực hiện vào Tháng Giêng khi nhiệm kỳ của Tổng thống Biden kết thúc, ngày hết hạn của giấy phép đã được rút ngắn so với thời hạn sáu tháng thông thường và dự kiến kết thúc vào ngày 12 tháng 3.

Giấy phép hết hạn “là điều đau đớn đối với Nga”. “Dầu khí là ngành then chốt của nền kinh tế Nga — nguồn thu xuất khẩu chính của nước này”.

Burakovsky nói với tờ Kyiv Independent rằng: “Bất kỳ hạn chế nào làm phức tạp khả năng tiếp cận hệ thống tài chính quốc tế của các quốc gia đều gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho nền kinh tế của họ”.

Mặc dù hầu hết các ngân hàng Nga đã ngừng kết nối với SWIFT vào đầu năm 2022, một số tổ chức nhất định, đặc biệt là Gazprombank, vẫn được phép giải quyết thanh toán cho hoạt động xuất khẩu năng lượng.

Người mua nước ngoài trả bằng euro hoặc đô la vào các tài khoản đặc biệt tại Gazprombank, sau đó loại tiền này được chuyển đổi sang rúp để tuân thủ yêu cầu của Putin về “thanh toán bằng rúp” cho khí đốt.

James Angel, phó giáo sư tại Trường Kinh doanh Georgetown, cho biết: “Điều này khiến Nga khó được trả tiền cho năng lượng của họ hơn”.

“Họ phải mất nhiều công sức hơn để nuôi cỗ máy chiến tranh của họ. Cho đến khi họ tìm ra một cách thay thế để có được giá trị cho năng lượng của họ, họ sẽ có ít tiền hơn để ném bom Ukraine. Cuối cùng, họ sẽ tìm ra một cách kém hiệu quả hơn để được trả tiền.”

Burakovsky cũng lưu ý rằng Nga rất giỏi trong việc tìm cách lách lệnh trừng phạt. Nga đã tạo ra một hạm đội ngầm lớn gồm khoảng 800 tàu để trốn tránh lệnh trừng phạt được áp dụng sau khi cuộc xâm lược toàn diện bắt đầu.

Nhiều tàu trong hạm đội này - được bảo dưỡng kém và có chủ sở hữu không rõ ràng gây ra rủi ro về an ninh và môi trường - hiện đang chịu lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ và Liên Hiệp Âu Châu.

[Kyiv Independent: ‘Painful for Russia:’ What new U.S. sanctions on Russian energy mean for Moscow]