Phụng Vụ - Mục Vụ
Ngày 16/03: Sứ Vụ, Quyền Hành và Chức Tước - Lm. Phaolô Nguyễn Trọng Thiên, SVD
Giáo Hội Năm Châu
02:38 15/03/2022
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Mát-thêu.
Khi ấy, lúc sắp lên Giê-ru-sa-lem, Đức Giê-su đưa Nhóm Mười Hai đi riêng với mình, và dọc đường Người nói với các ông: “Này chúng ta lên Giê-ru-sa-lem, và Con Người sẽ bị nộp cho các thượng tế và kinh sư. Họ sẽ kết án xử tử Người, sẽ nộp Người cho dân ngoại nhạo báng, đánh đòn và đóng đinh vào thập giá và, ngày thứ ba, Người sẽ trỗi dậy.”
Bấy giờ bà mẹ của các con ông Dê-bê-đê đến gặp Đức Giê-su, có các con bà đi theo; bà bái lạy và kêu xin Người một điều. Người hỏi bà: “Bà muốn gì?” Bà thưa: “Xin Thầy truyền cho hai con tôi đây, một người ngồi bên hữu, một người bên tả Thầy trong Nước Thầy.” Đức Giê-su bảo: “Các người không biết các người xin gì! Các người có uống nổi chén Thầy sắp uống không?” Họ đáp: “Thưa uống nổi.” Đức Giê-su bảo: “Chén của Thầy, các người sẽ uống; còn việc ngồi bên hữu hay bên tả Thầy, thì Thầy không có quyền cho, nhưng Cha Thầy đã chuẩn bị cho ai, thì kẻ ấy mới được.”
Nghe vậy, mười môn đệ kia tức tối với hai anh em đó. Nhưng Đức Giê-su gọi các ông lại và nói: “Anh em biết : thủ lãnh các dân thì dùng uy mà thống trị dân, những người làm lớn thì lấy quyền mà cai quản dân. Giữa anh em thì không được như vậy: Ai muốn làm lớn giữa anh em, thì phải làm người phục vụ anh em. Và ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ anh em. Cũng như Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống làm giá chuộc muôn người.”
Đó là lời Chúa
Sám hối và canh tân đời sống
Lm Phêrô Nguyễn Văn Hương
06:33 15/03/2022
CHÚA NHẬT III MÙA CHAY
SÁM HỐI VÀ CANH TÂN ĐỜI SỐNG
Xh 3,1-8a.13-15; 1 Cr 10,1-6.10.12; Lc 13,1-9
Một trong những chủ đề chính yếu của Lời Chúa hôm nay là sám hối và canh tân đời sống. Đây là sứ điệp cốt lõi của Tin Mừng và là lời mời gọi chính yếu của Mùa Chay thánh. Khởi đầu sứ vụ rao giảng, Đức Giêsu mời gọi: “Anh em hãy sám hối và tin vào Tin Mừng” (Mc 1,5).
Trong bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu quả quyết hai lần rằng: “Tôi nói cho các ông biết… nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy” (Lc 13,3.5).
Từ sám hối hay hoán cải trong tiếng Hy lạp là metanoia – μετανοεῖν, có nghĩa là thay đổi tư tưởng, não trạng, cách suy nghĩ, ý thức và tâm trạng của một người. Giáo Hội dùng từ “sám hối” để nói về sự thay đổi tận căn của toàn bộ đời sống, là từ bỏ đời sống cũ, trở về với Thiên Chúa, trở thành một con người mới trong Chúa Kitô.
Mùa Chay là thời gian thuận tiện nhất để mỗi người Kitô hữu sám hối và đổi mới con người mình. Đổi mới là quy luật của sự phát triển và tiến bộ. Chúng ta quan sát thiên nhiên trong những ngày mùa đông giá lạnh, cây cối trở nên cằn cỗi, trơ trụi và không còn sức sống. Nhưng khi mùa xuân về, khí trời ấp áp, cây cối bừng dậy sức sống, chúng đâm chồi nảy lộc, trổ hoa muôn màu sắc trông thật đẹp mắt. Thiên nhiên và sự sống xung quanh chúng ta thật kỳ diệu! Qua sự kiện này, chúng ta nhận thấy rằng đổi mới là quy luật của phát triển nơi thiên nhiên.
Trong Cựu Ước (bài đọc I), dân Do Thái phải chịu cảnh áp bức và nô lệ ở Ai Cập trong nhiều năm trời. Thiên Chúa thấy rõ cảnh khổ cực và lắng nghe tiếng kêu than của dân Người. Thiên Chúa giải thoát dân thoát cảnh nô lệ bằng việc sai ông Môsê đến, lãnh đạo dân xuất hành, vượt qua Biển Đỏ, sa mạc, tiến về đất hứa (x. Xh 3,1-15). Câu chuyện Xuất Hành muốn nói rằng: để thoát cảnh nô lệ và có một đời sống mới, họ phải từ bỏ đời sống cũ là kiếp nô lệ ở Ai Cập, lên đường đến một nơi mới, sống cuộc sống mới.
Đối với người Kitô hữu, sám hối và đổi mới là quy luật của sự tiến bộ và nên thánh. Vì thế, Thiên Chúa mời gọi chúng ta phải đổi mới liên lỉ. Tuy nhiên, chúng ta thử hỏi rằng chúng ta cần phải đổi mới như thế nào?
Thiên Chúa không muốn chúng ta chỉ đổi mới ở bên ngoài như thay đổi dáng dấp, cách ăn mặc, hay nơi chốn sinh sống, nhưng phải đổi mới triệt để từ bên trong, đổi mới toàn bộ con người và đời sống của chúng ta.
Thánh Phaolô trình bày về sự đổi mới triệt để và toàn vẹn qua ba bước sau đây:
1- Bước I: đổi mới là cởi bỏ con người cũ
Thánh Phaolô mời gọi: “Anh em phải cởi bỏ con người cũ với nếp sống xưa, là con người phải hư nát vì bị những ham hố lừa dối” (Ep 4,22). Theo ngài, cởi bỏ con người cũ là cởi bỏ “con người thuộc hạ giới,” con người sống theo xác thịt với những hành vi đó là: “Dâm bôn, ô uế, phóng đãng, thờ quấy, hận thù, bất hòa, ghen tuông, nóng giận, tranh chấp, chia rẽ, bè phái, ganh tỵ, say sưa, chè chén, và những điều khác giống vậy (Gl 5,20-21).
Mùa Chay là cơ hội quý báu để chúng ta cởi bỏ con người cũ, từ bỏ các thói hư tật xấu trong chúng ta. Nếu không hoán cải, chúng ta sẽ không có sự tiến bộ về nhân đức và sẽ không được thừa hưởng hạnh phúc Nước Trời.
2- Bước II: “Phải để Thần Khí đổi mới tâm trí anh em” (Ep 4,23).
Chúa Thánh Thần là Đấng đồng hành với chúng ta “mọi ngày cho đến tận thế.” Người uốn nắn chúng ta trở nên con người mới. Chúng ta cần Chúa Thánh Thần biến đổi tâm trí và con người yếu hèn của mình. Bởi vì, mọi sai lầm bắt nguồn từ suy nghĩ sai và thiếu hiểu biết của chúng ta đối với đường lối của Thiên Chúa. Chúng ta hãy để cho Chúa Thánh Thần biến đổi tâm trí, nghĩa là biến đổi tầm nhìn, tư tưởng, nghĩ suy của con người cũ, để có tầm nhìn và suy nghĩ của Thiên Chúa, hướng tới sự thật, trở nên con người mới mạnh mẽ, hăng say, đầy nhiệt thành hơn.
3- Bước III: Mặc lấy con người mới trong Chúa Kitô
“Anh em hãy mặc lấy con người mới, là con người đã được sáng tạo theo hình ảnh Thiên Chúa để thật sự sống công chính và thánh thiện” (Ep 4,24). Thánh Phaolô quả quyết rằng: “Quả thế, bất cứ ai trong anh em được Rửa tội để thuộc về Đức Kitô, đều mặc lấy Đức Kitô” (Gl 3,27). Ngài cũng mời gọi: “Anh em hãy mặc lấy Chúa Giêsu Kitô” (Rm 13,14).
Quả thế, Đức Giêsu là con người mới và kiểu mẫu cho chúng ta. Mỗi người Kitô hữu được tạo dựng và tiền định để trở nên giống Chúa Kitô. Nếu cởi bỏ con người cũ là lột bỏ những thói hư tật xấu, thì trở nên con người mới là mặc lấy Chúa Kitô, trở nên đồng hình đồng dạng với Người, mặc lấy những tâm tình của Chúa Kitô, đó là lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại, chịu đựng lẫn nhau, và tha thứ cho nhau (x. Cl 3,12-14).
Vì thế, chúng ta được mời gọi từ bỏ đời sống cũ, mặc lấy đời sống mới bằng cách rèn luyện các nhân đức, thực hành những giá trị Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã dạy, sống như Chúa đã sống. Chỉ bằng cách đó, chúng ta mới có thể được biến đổi toàn bộ con người chúng ta theo khuôn mẫu là Chúa Kitô, từ suy nghĩ, phán đoán, tình cảm, con tim, động lực sống và cả cách hành xử của chúng ta. Đó là con người mới, nhân cách mới, đời sống mới trong Chúa Kitô.
Lạy Chúa, Mùa Chay là mùa đổi mới. Xin cho mỗi người Kitô hữu biết sử dụng và sống thời gian Mùa Chay thánh này như là cơ hội để đổi mới chính mình, trở nên con người mới trong Chúa Kitô. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/
Thánh Giuse, Người của Thiên Chúa
Lm Phêrô Nguyễn Văn Hương
06:40 15/03/2022
LỄ THÁNH GIUSE 19/3
THÁNH GIUSE, NGƯỜI CỦA THIÊN CHÚA
2 Sm 7,4-5a.12-14a.16; Rm 4,13.16-18.22; Lc 2,41-51a
Trong năm Phụng vụ, Giáo Hội dành hai ngày lễ mừng kính thánh cả Giuse: ngày 19/3 lễ trọng kính thánh Giuse và 1/5 lễ thánh Giuse Thợ. Ngoài ra, Giáo Hội còn dành cả tháng Ba để tôn kính ngài. Tại sao? Xin thưa: vì thánh Giuse có một vị trí rất quan trọng trong chương trình cứu độ của Thiên Chúa, đồng thời ngài là mẫu gương tuyệt hảo cho các tín hữu noi theo.
Hôm nay, mừng lễ trọng của thánh Giuse bạn Đức Trinh Nữ, chúng ta không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngắm và ngưỡng mộ thánh Giuse. Nhưng điều quan trọng hơn, đó là chúng ta học được điều gì nơi thánh nhân? Tôi thấy có ba điểm rất đặc biệt mà chúng ta có thể học từ ngài, đó là sự công chính, tính nhạy bén và kiên định. Có thể nói đây ba đức tính nổi bật của Thánh Giuse.
1- Thánh Giuse, người công chính
Trong nhà nguyện của học viện thánh Phaolô ở Rôma, có hình thánh Giuse và bên cạnh có chữ: Ecce Homo jutus – đây là người công chính. Người công chính trở thành tước hiệu riêng của thánh Giuse. Phúc Âm của thánh Mátthêu gọi thánh cả Giuse là “người công chính.”
Theo Kinh Thánh, người công chính là người biết kính sợ Thiên Chúa, người luôn trung thành tuân giữ luật Chúa. Người công chính cũng là người trung tín, hài hòa và yêu thương tha nhân, người sống theo lương tâm ngay thẳng của mình, và biết chu toàn bổn phận của mình cách chu đáo khôn ngoan. Thánh Giuse đã sống tất cả những phẩm chất đó trong tương quan với Thiên Chúa và với tha nhân.
Tin Mừng hôm nay minh chứng điều đó, khi phải đối diện với một hoàn cảnh rất khó xử, thánh Giuse phát hiện ra Đức Maria đã có thai trước khi hai người về với nhau (x. Mt 1,16-18). Chúng ta thử đặt mình trong hoàn cảnh của thánh Giuse để hiểu được những khó khăn mà ngài phải đối diện: Giuse phát hiện ra rằng Đức Mẹ có thai, mà tác giả bào thai đó không phải là của mình. Đối với luật Do thái, khi phát hiện một người bạn đời ngoại tình như thế, thì phải ném đá cho đến chết. Vì nó nghịch với đạo lý của Thiên Chúa. Thánh Giuse phải ở trong một tình cảnh rất khó xử. Ngài suy nghĩ, cân nhắc, chọn lựa, và cuối cùng tìm ra giải pháp “đào vi thượng sách,” âm thầm rút lui là tốt nhất. Phải là người công chính lắm mới có sự bình tĩnh và khôn ngoan để vừa trung thành luật Chúa vừa không làm tổn hại đến người bạn đời của mình.
Nhưng Tin Mừng kể tiếp, đang khi định bỏ trốn, thì Thiên Thần Chúa hiện đến trong giấc mơ và giải thích cho Giuse biết: “Này ông Giuse, con cháu Đavít, đừng ngại đón bà Maria vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần. Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giêsu, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ” (Mt 1,20-23). Giuse bỏ ý riêng mà tuân theo ý Thiên Chúa và làm theo lời Thiên Thần truyền. Ngài đón nhận Maria về nhà mình để chương trình cứu độ của Thiên Chúa được thực hiện. Giuse đúng là người công chính, trung thành với Thiên Chúa và yêu thương tha nhân. Vì thế, ngài được gọi là người công chính của Thiên Chúa.
2- Thánh Giuse là người nhạy bén
Kinh Thánh kể về việc gia đình Thánh Gia gặp khó khăn, thánh Giuse được Thiên Thần báo trong giấc mơ: “Hãy chỗi dậy đem Hài nhi và mẹ Ngài mà trốn qua Ai Cập (Mt 2,13). Chúng ta suy nghĩ xem: Thiên Thần không hiện ra cách tỏ tường, giữa ban ngày để nói với Giuse, nhưng chỉ báo trong giấc mơ. Nhưng Giuse đã đón nhận được ý của Thiên Chúa và lên đường đưa Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai Cập. Điều này minh chứng rằng thánh Giuse phải là người rất nhạy bén với thánh ý Thiên Chúa mới làm được như thế. Giuse phải là người có cặp mắt Đức tin rất sáng mới nhận ra tiếng Chúa. Một khi đã xác định đó là ý Chúa muốn, Giuse thực hiện như lời Thiên Thần báo.
Ngày hôm nay, khi sống trong thời đại toàn cầu hóa, chúng ta có nguy cơ bị chìm ngập trong các thông tin của điện thoại, internet, tivi, radio, báo chí v.v… Có quá nhiều thông tin và tiếng ồn ào khác nhau làm cho chúng ta trở nên bận rộn, mất khả năng thinh lặng để phân định thánh ý của Thiên Chúa trong cuộc sống của mình. Chúng ta có nguy cơ đánh mất khả năng nhạy bén với tiếng của Thiên Chúa hay “những dấu chỉ của Thiên Chúa” gửi đến với chúng ta.
Vì thế, chúng ta được mời gọi hãy học nơi thánh cả Giuse về sự biết nhạy bén để lắng nghe tiếng Chúa giữa bao tiếng ồn ào khác của cuộc sống hôm nay. Chúng ta hãy học nơi thánh Giuse về sự mau mắn nhận biết thánh ý của Thiên Chúa, những hoạt động của Người và mau mắn thi hành trong đời sống chúng ta.
3- Thánh Giuse, người rất kiên định
Việc thực thi thánh ý của Thiên Chúa luôn đòi hỏi phải trả giá và phải đối diện với những khó khăn. Thời đó, chưa có ô tô, máy bay, tàu hỏa, nên phải di chuyển bằng lừa, ngựa qua sa mạc, thời tiết rất khắc nghiệt. Nhưng Giuse bất chấp mọi khó khăn, không hề bỏ cuộc, vẫn kiên trì, kiên định và thực hiện cho đến cùng lời Chúa căn dặn theo kế hoạch của Người.
Trong cuộc sống mỗi người, khi thi hành một sứ vụ mà Chúa và Giáo Hội giao phó, chúng ta thường hăng hái khi “thuận buồm xuôi gió,” nhưng lại rất dễ thất vọng, nản chí, bỏ cuộc khi phải đối diện với những khó khăn, thử thách. Chúng ta hãy học nơi thánh Giuse đức tính này để chúng ta biết kiên nhẫn và kiên định trong sứ vụ của mình và cố gắng chu toàn sứ vụ đó theo sự an bài của Thiên Chúa.
Như thế, sự công chính, tính nhạy bén và sự kiên định của thánh Giuse là những nhân đức sáng ngời mà mỗi người Kitô hữu chúng ta cần học và rèn luyện để có thể trở thành một người công chính trước mặt Thiên Chúa và tha nhân. Nhờ lời bầu cử đắc lực của Thánh Giuse, xin Chúa chúc lành cho tất cả mỗi người chúng ta. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/
Hành xử theo lòng thương xót
Lm Phêrô Nguyễn Văn Hương
06:45 15/03/2022
LỄ THÁNH GIUSE 19/3
HÀNH XỬ THEO LÒNG THƯƠNG XÓT
2 Sm 7,4-5a.12-14a.16; Rm 4,13.16-18.22; Lc 2,41-51a
Trong ngày cao điểm tuần Chầu giờ của giáo xứ chúng ta, tôi hân hạnh chia sẻ với anh chị em chủ đề: “Chọn lựa hành xử theo lòng thương xót của Thiên Chúa” qua những câu chuyện sau đây:
1- Chuyện thứ nhất: Bộ phim Agnus Dei
Gần đây, người ta công chiếu một bộ phim có tựa đề: Agnus Dei, Những nữ tu trong trắng. Bộ phim được dàn dựng do nữ đạo diễn người Pháp Anne Fontaine, bà dựa trên câu chuyện có thật về một nữ tu dòng Biển Đức bị quân đội Xô Viết hiếp. Trong một hoàn cảnh thật tế nhị mà sự dữ và sự thiện chồng chéo nhau, các bác sĩ của Hội Hồng Thập Tự đề nghị các nữ tu rằng: “Trong trường hợp này có thể bỏ Thiên Chúa trong ngoặc được không?” Thay vì kết án và sợ mang tiếng mà phá thai, mẹ Bề Trên và các nữ tu đã lựa chọn hành xử theo lòng tốt và thương xót để đón nhận thực tế này bằng việc chăm sóc, nâng đỡ, nuôi dưỡng người chị em của mình cùng với đứa con ngoài ý muốn.
Bộ phim này đã làm rung động Giáo Hội và xúc động người xem bởi vì cuối cùng lòng tốt lên ngôi và tình yêu vẫn chiến thắng sự ác. Đó là chọn lựa hành xử theo lòng thương xót cho cuộc sống mình và là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
2- Chuyện thứ hai: Người phụ nữ ngoại tình
Có lẽ mọi người chúng ta đều biết câu chuyện về người phụ nữ ngoại tình bị bắt quả tang mà những người Biệt Phái và kinh sư điệu đến cho Chúa Giêsu xử (x. Ga 8,1-11). Theo luật ở trong sách Lêvi 20,10, người mắc tội này sẽ bị ném đá cho đến chết.
Nhưng khi đối diện với hoàn cảnh tế nhị này, Đức Giêsu đã chọn lựa một cách hành xử khôn ngoan và nhân hậu. Người cúi xuống, rồi viết trên đất. Đây là một hành động không lời nhưng là hành động ngôn sứ. Hành động này trở thành một thông điệp mạnh mẽ: các anh hãy cúi xuống, chứ đừng có vênh vang cái mặt tự hào tự đắc mình là người vô tội. Chỉ khi nào con người biết cúi xuống thì mới có đủ khiêm tốn để nhìn nhận mình chỉ là một tội nhân với nhiều tội lỗi, thiếu sót và bất xứng. Nếu cứ vênh mặt lên thì chỉ thấy tội người khác và chỉ thích ném đá người khác, lên án người khác!
Sau khi thực hiện hành động này, Chúa mới nói: “Ai trong các ngươi sạch tội thì cứ lấy đá mà ném trước đi” (Ga 8,7). Nghe vậy họ bỏ đi hết, từng người một, bắt đầu từ người lớn tuổi nhất. Sau đó Chúa nói với người phụ nữ: “Này chị, họ đâu cả rồi? không ai lên án chị sao? Chị thưa: “Thưa ông, không có ai cả. Chúa Giêsu nói: Tôi cũng vậy, tôi không kết án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa” (Ga 8,10-11).
Giữa tội và tội nhân, giữa lề luật và thương xót, Đức Giêsu đã ưu tiên chọn lựa hành xử thương xót để cứu giúp người tội lỗi. Đó là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
3- Chuyện thứ ba: Thánh Giuse phát hiện Đức Maria có thai
Theo Tin Mừng Mátthêu 1,16-24, thánh Giuse đã thành hôn với Đức Maria, nhưng trước khi hai người chung sống với nhau, Giuse phát hiện Maria mang thai mà không do mình. Theo phong tục Do Thái, khi hai người nam nữ đính hôn đã thành vợ chồng, dù chưa chung sống với nhau. Muốn bỏ nhau phải ra toà xin ly dị. Nếu vợ ngoại tình, phải bị xử ném đá theo luật.
Đối diện với hoàn cảnh khó khăn đó, thánh Giuse suy nghĩ, cân nhắc, chọn lựa, và cuối cùng tìm ra giải pháp: thay vì đưa ra ánh sáng, ném đá theo luật, Ngài lựa chọn hành xử thương xót, là “đào vi thượng sách,” âm thầm rút lui là tốt nhất. Đó là chọn lựa của người công chính và khôn ngoan, không làm rùm beng cả làng biết, nhưng âm thầm kín đáo tìm kiếm cách hành xử cho phù hợp. Còn chúng ta nhiều lúc có chuyện gì thì “trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã tường”!
Giuse không dừng lại ở đó, ngài còn đi xa hơn. Khi được thiên thần giải thích, thánh nhân đã mau mắn trở về và đón nhận Đức Maria, Chúa Giêsu vào nhà mình để chăm sóc và nuôi nấng. Phải là một người công chính, nhạy bén, khôn ngoan và hành xử theo tiêu chuẩn lòng thương xót, mới có thể làm cho mọi khó khăn và phức tạp trở nên tốt đẹp. Đó là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
Kết luận
Nếu nói “sống trên đời cần một tấm lòng,” thì đó chính là tấm lòng thương xót. Giữa cuộc đời chứng kiến muôn vàn cảnh ngộ khác nhau, khi đối diện với một con người, một biến cố, một sự kiện, một vấn đề khó khăn để giải quyết, chúng ta có thể lựa chọn theo nhiều cách hành xử khác nhau. Nhưng chỉ có một cách hành xử làm cho chúng ta nên giống Thiên Chúa, đó là chọn lựa hành xử theo lòng thương xót. Chỉ có cách hành xử theo lòng thương xót mới băng bó mọi viết thương, chữa lành mọi bệnh tật, mang lại sự sống, hy vọng và ơn cứu độ cho mọi người. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/
HÀNH XỬ THEO LÒNG THƯƠNG XÓT
2 Sm 7,4-5a.12-14a.16; Rm 4,13.16-18.22; Lc 2,41-51a
Trong ngày cao điểm tuần Chầu giờ của giáo xứ chúng ta, tôi hân hạnh chia sẻ với anh chị em chủ đề: “Chọn lựa hành xử theo lòng thương xót của Thiên Chúa” qua những câu chuyện sau đây:
1- Chuyện thứ nhất: Bộ phim Agnus Dei
Gần đây, người ta công chiếu một bộ phim có tựa đề: Agnus Dei, Những nữ tu trong trắng. Bộ phim được dàn dựng do nữ đạo diễn người Pháp Anne Fontaine, bà dựa trên câu chuyện có thật về một nữ tu dòng Biển Đức bị quân đội Xô Viết hiếp. Trong một hoàn cảnh thật tế nhị mà sự dữ và sự thiện chồng chéo nhau, các bác sĩ của Hội Hồng Thập Tự đề nghị các nữ tu rằng: “Trong trường hợp này có thể bỏ Thiên Chúa trong ngoặc được không?” Thay vì kết án và sợ mang tiếng mà phá thai, mẹ Bề Trên và các nữ tu đã lựa chọn hành xử theo lòng tốt và thương xót để đón nhận thực tế này bằng việc chăm sóc, nâng đỡ, nuôi dưỡng người chị em của mình cùng với đứa con ngoài ý muốn.
Bộ phim này đã làm rung động Giáo Hội và xúc động người xem bởi vì cuối cùng lòng tốt lên ngôi và tình yêu vẫn chiến thắng sự ác. Đó là chọn lựa hành xử theo lòng thương xót cho cuộc sống mình và là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
2- Chuyện thứ hai: Người phụ nữ ngoại tình
Có lẽ mọi người chúng ta đều biết câu chuyện về người phụ nữ ngoại tình bị bắt quả tang mà những người Biệt Phái và kinh sư điệu đến cho Chúa Giêsu xử (x. Ga 8,1-11). Theo luật ở trong sách Lêvi 20,10, người mắc tội này sẽ bị ném đá cho đến chết.
Nhưng khi đối diện với hoàn cảnh tế nhị này, Đức Giêsu đã chọn lựa một cách hành xử khôn ngoan và nhân hậu. Người cúi xuống, rồi viết trên đất. Đây là một hành động không lời nhưng là hành động ngôn sứ. Hành động này trở thành một thông điệp mạnh mẽ: các anh hãy cúi xuống, chứ đừng có vênh vang cái mặt tự hào tự đắc mình là người vô tội. Chỉ khi nào con người biết cúi xuống thì mới có đủ khiêm tốn để nhìn nhận mình chỉ là một tội nhân với nhiều tội lỗi, thiếu sót và bất xứng. Nếu cứ vênh mặt lên thì chỉ thấy tội người khác và chỉ thích ném đá người khác, lên án người khác!
Sau khi thực hiện hành động này, Chúa mới nói: “Ai trong các ngươi sạch tội thì cứ lấy đá mà ném trước đi” (Ga 8,7). Nghe vậy họ bỏ đi hết, từng người một, bắt đầu từ người lớn tuổi nhất. Sau đó Chúa nói với người phụ nữ: “Này chị, họ đâu cả rồi? không ai lên án chị sao? Chị thưa: “Thưa ông, không có ai cả. Chúa Giêsu nói: Tôi cũng vậy, tôi không kết án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa” (Ga 8,10-11).
Giữa tội và tội nhân, giữa lề luật và thương xót, Đức Giêsu đã ưu tiên chọn lựa hành xử thương xót để cứu giúp người tội lỗi. Đó là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
3- Chuyện thứ ba: Thánh Giuse phát hiện Đức Maria có thai
Theo Tin Mừng Mátthêu 1,16-24, thánh Giuse đã thành hôn với Đức Maria, nhưng trước khi hai người chung sống với nhau, Giuse phát hiện Maria mang thai mà không do mình. Theo phong tục Do Thái, khi hai người nam nữ đính hôn đã thành vợ chồng, dù chưa chung sống với nhau. Muốn bỏ nhau phải ra toà xin ly dị. Nếu vợ ngoại tình, phải bị xử ném đá theo luật.
Đối diện với hoàn cảnh khó khăn đó, thánh Giuse suy nghĩ, cân nhắc, chọn lựa, và cuối cùng tìm ra giải pháp: thay vì đưa ra ánh sáng, ném đá theo luật, Ngài lựa chọn hành xử thương xót, là “đào vi thượng sách,” âm thầm rút lui là tốt nhất. Đó là chọn lựa của người công chính và khôn ngoan, không làm rùm beng cả làng biết, nhưng âm thầm kín đáo tìm kiếm cách hành xử cho phù hợp. Còn chúng ta nhiều lúc có chuyện gì thì “trong nhà chưa tỏ ngoài ngõ đã tường”!
Giuse không dừng lại ở đó, ngài còn đi xa hơn. Khi được thiên thần giải thích, thánh nhân đã mau mắn trở về và đón nhận Đức Maria, Chúa Giêsu vào nhà mình để chăm sóc và nuôi nấng. Phải là một người công chính, nhạy bén, khôn ngoan và hành xử theo tiêu chuẩn lòng thương xót, mới có thể làm cho mọi khó khăn và phức tạp trở nên tốt đẹp. Đó là chọn lựa theo cách hành xử của Thiên Chúa.
Kết luận
Nếu nói “sống trên đời cần một tấm lòng,” thì đó chính là tấm lòng thương xót. Giữa cuộc đời chứng kiến muôn vàn cảnh ngộ khác nhau, khi đối diện với một con người, một biến cố, một sự kiện, một vấn đề khó khăn để giải quyết, chúng ta có thể lựa chọn theo nhiều cách hành xử khác nhau. Nhưng chỉ có một cách hành xử làm cho chúng ta nên giống Thiên Chúa, đó là chọn lựa hành xử theo lòng thương xót. Chỉ có cách hành xử theo lòng thương xót mới băng bó mọi viết thương, chữa lành mọi bệnh tật, mang lại sự sống, hy vọng và ơn cứu độ cho mọi người. Amen!
ĐCV Vinh Thanh - Nghệ An
http://nguoinguphu.blogspot.com/
Không dễ đâu
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa
08:54 15/03/2022
(Thứ Tư sau CN II Mùa Chay – Mt 20,17-28)
Tranh giành quyền lực là một chước cám dỗ muôn thuở của kiếp người. Vì đằng sau quyền lực thì luôn có đó lợi lộc. Ba năm đi theo Thầy Giêsu các tông đồ thường xuyên tranh cãi nhau về những cái ghế đầu trong vương triều mà Thầy sẽ thiết lập. Hai anh em nhà Dêbêđê, hai vị thiên lôi con đã từng không ít lần gây ra sự bực tức, tranh cãi giữa tập thể Nhóm Mười Hai vì muốn giành lấy luôn hai ghế đầu triều. Và Chúa Giêsu đã phải vất vả bảo ban, dạy dỗ các vị đủ điều.
Giêsu Nagiaret là một vị tôn sư lỗi lạc, có quyền năng trong lời nói và hành động, cùng chung sống với các môn sinh ròng rã suốt ba năm, luôn đi trước và làm gương sáng về những gì mình giảng dạy. Thế nhưng để huấn luyện thành công, làm thay đổi tấm lòng, cách nghĩ và lối sống của môn sinh thì thật không mấy dễ đối với Người. Ngay cả khi dùng cuộc tử nạn đau thương và sự phục sinh vinh hiển của mình để huấn luyện thì dường như các môn sinh vẫn chưa thay đổi bao nhiêu. Chính khi trao ban Thần Khí và dưới tác động của Thần Khí thì các môn đệ của Người đã có đổi thay. Một trong hai ông thiên lôi con là Gioan xem ra không còn tham quyền như trước. Sách Công vụ tông đồ cho chúng ta thấy hiện thực này. Khi cùng đi rao giảng với Phêrô thì Gioan không còn muốn tranh quyền hay vượt mặt.
Nhìn Chúa Giêsu rồi ngẫm suy công việc huấn luyện, đào tạo tại các chủng viện, tu viện. Các vị có trách nhiệm đào tạo dĩ nhiên là thua xa Đấng duy nhất xứng là Thầy và là Người chỉ đạo (x.Mt 23,1-12). Việc làm gương sáng thì thế nào đây? Chắc chắn ít nhiều cũng có, nhưng bên cạnh đó thì gương mờ, gương mù xem ra không ít, nhất là trong lãnh vực “quyền lực”. Việc “đồng hành” với người thụ huấn cách thiết thân như Chúa Giêsu là cùng ăn uống, ngủ nghỉ, làm việc, thú thực là còn quá nhiều điều phải xem xét.
Để đào tạo nên những mục tử biết khiêm nhu phục vụ đoàn chiên, dĩ nhiên là tránh xa chước cám dỗ quyền lực thì quả là không dễ chút nào. Chúng ta cậy nhờ vào ơn Chúa Thánh Thần, nhưng phần chúng ta cũng phải nỗ lực làm hết sức có thể để hạn chế chước cám dỗ quyền lực. Một thực tiễn cần khiêm nhu nhìn nhận đó là rất nhiều trường hợp “nhà dột từ nóc”. Chuyện không dễ đâu.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
Tranh giành quyền lực là một chước cám dỗ muôn thuở của kiếp người. Vì đằng sau quyền lực thì luôn có đó lợi lộc. Ba năm đi theo Thầy Giêsu các tông đồ thường xuyên tranh cãi nhau về những cái ghế đầu trong vương triều mà Thầy sẽ thiết lập. Hai anh em nhà Dêbêđê, hai vị thiên lôi con đã từng không ít lần gây ra sự bực tức, tranh cãi giữa tập thể Nhóm Mười Hai vì muốn giành lấy luôn hai ghế đầu triều. Và Chúa Giêsu đã phải vất vả bảo ban, dạy dỗ các vị đủ điều.
Giêsu Nagiaret là một vị tôn sư lỗi lạc, có quyền năng trong lời nói và hành động, cùng chung sống với các môn sinh ròng rã suốt ba năm, luôn đi trước và làm gương sáng về những gì mình giảng dạy. Thế nhưng để huấn luyện thành công, làm thay đổi tấm lòng, cách nghĩ và lối sống của môn sinh thì thật không mấy dễ đối với Người. Ngay cả khi dùng cuộc tử nạn đau thương và sự phục sinh vinh hiển của mình để huấn luyện thì dường như các môn sinh vẫn chưa thay đổi bao nhiêu. Chính khi trao ban Thần Khí và dưới tác động của Thần Khí thì các môn đệ của Người đã có đổi thay. Một trong hai ông thiên lôi con là Gioan xem ra không còn tham quyền như trước. Sách Công vụ tông đồ cho chúng ta thấy hiện thực này. Khi cùng đi rao giảng với Phêrô thì Gioan không còn muốn tranh quyền hay vượt mặt.
Nhìn Chúa Giêsu rồi ngẫm suy công việc huấn luyện, đào tạo tại các chủng viện, tu viện. Các vị có trách nhiệm đào tạo dĩ nhiên là thua xa Đấng duy nhất xứng là Thầy và là Người chỉ đạo (x.Mt 23,1-12). Việc làm gương sáng thì thế nào đây? Chắc chắn ít nhiều cũng có, nhưng bên cạnh đó thì gương mờ, gương mù xem ra không ít, nhất là trong lãnh vực “quyền lực”. Việc “đồng hành” với người thụ huấn cách thiết thân như Chúa Giêsu là cùng ăn uống, ngủ nghỉ, làm việc, thú thực là còn quá nhiều điều phải xem xét.
Để đào tạo nên những mục tử biết khiêm nhu phục vụ đoàn chiên, dĩ nhiên là tránh xa chước cám dỗ quyền lực thì quả là không dễ chút nào. Chúng ta cậy nhờ vào ơn Chúa Thánh Thần, nhưng phần chúng ta cũng phải nỗ lực làm hết sức có thể để hạn chế chước cám dỗ quyền lực. Một thực tiễn cần khiêm nhu nhìn nhận đó là rất nhiều trường hợp “nhà dột từ nóc”. Chuyện không dễ đâu.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa – Ban Mê Thuột
Sám hối tích cực đòi phải phát sinh hoa trái
Lm. Đan Vinh
18:33 15/03/2022
CHÚA NHẬT 3 MÙA CHAY C
Xh 3,1-8a.13-15; 1 Cr 10,1-6.10-12; Lc 13,1-9.
SÁM HỐI TÍCH CỰC ĐÒI PHẢI PHÁT SINH HOA TRÁI
I. HỌC LỜI CHÚA
1. TIN MỪNG : Lc 13,1-9
(1) Cùng lúc ấy, có mấy người đến kể lại cho Đức Giê-su nghe chuyện những người Ga-li-lê bị tổng trấn Phi-la-tô giết, khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng. (2) Đức Giê-su đáp lại rằng: “Các ông tưởng mấy người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn hết mọi người Ga-li-lê khác bởi lẽ họ đã chịu đau khổ như vậy sao? (3) Tôi nói cho các ông biết: “Không phải thế đâu; nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy”. (4) Cũng như mười tám người kia bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết, các ông tưởng họ là những người mắc tội nặng hơn tất cả mọi người ở thành Giê-ru-sa-lem sao? (5) Tôi nói cho các ông biết: Không phải thế đâu. Nhưng nếu các ông không chịu sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy”. (6) Rồi Đức Giê-su kể dụ ngôn này: “Người kia có một cây vả trồng trong vườn nho mình. Bác ta ra cây tìm trái mà không thấy, (7) nên bảo người làm vườn: “Anh coi, đã ba năm nay tôi ra cây vả này tìm trái, mà không thấy. Vậy anh chặt nó đi, để làm gì cho hại đất? (8) Nhưng người làm vườn đáp: “Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. (9) May ra sang năm nó có trái. Nếu không thì ông sẽ chặt nó đi”.
2. Ý CHÍNH : Bài Tin mừng hôm nay gồm hai ý chính như sau :
- NẾU KHÔNG CẤP THỜI SÁM HỐI THÌ SẼ PHẢI CHẾT : Khi ấy có một số người Ga-li-lê đã bị quân của Tổng Trấn Phi-la-tô giết chết khi đang dâng lễ trong Đền thờ, và mười tám người khác ở Giê-ru-sa-lem đã bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết. Nhiều người cho rằng những kẻ đó là người xấu nên đã bị Chúa phạt. Nhưng Đức Giê-su lại quả quyết: Không phải như vậy ! Nhưng nếu người ta không cấp thời ăn năn sám hối thì cũng đều bị chết như thế !
- SÁM HỐI TÍCH CỰC ĐÒI PHẢI PHÁT SINH HOA TRÁI : Tội của cây vả trong bài dụ ngôn là hình ảnh của dân Ít-ra-en không phải do đã sinh trái chua độc hại, nhưng là tình trạng già cỗi không sinh ra hoa trái. Sở dĩ cây vả chưa bị chặt là nhờ người làm vườn là đã xin chủ vườn khoan dung gia hạn thêm cho cây thời gian một năm. Nếu năm sau vẫn không ra trái thì bấy giờ cây sẽ bị chặt đi. Cũng vậy, mỗi chúng ta nếu không muốn bị tiêu diệt thì ngay từ bây giờ phải sám hối tích cực bằng việc thực thi việc bác ái chia sẻ phục vụ tha nhân.
3. CHÚ THÍCH :
- C 1-3 : + Người Ga-li-lê : Là những người Do thái sống tại miền Bắc có lòng yêu nước, đã nổi lên chống lại quân Rô-ma đang cai trị. + Khiến máu đổ ra hòa lẫn với máu tế vật họ đang dâng : Câu chuyện xảy ra ngay trong Đền thờ Giê-ru-sa-lem, nơi giết chiên bò làm lễ vật dâng tiến Đức Chúa. Có lẽ những người Ga-li-lê này hành hương về Giê-ru-sa-lem và đã lợi dụng nơi tôn nghiêm để khích động dân chúng chống lại nhà cầm quyền Rô-ma. Nhưng họ đã bị Tổng trấn Phi-la-tô phát hiện, sai quân đến vây bắt và giết chết ngay trong Đền thờ, làm cho máu họ đổ ra hòa lẫn với máu các con vật mà họ mới sát tế. + Các ông tưởng mấy người Ga-li-lê đó tội lỗi hơn hết mọi người Ga-li-lê khác, bởi lẽ họ chịu đau khổ như vậy sao? : Có lẽ người thuật lại câu chuyện muốn biết quan điểm của Đức Giê-su để coi Người có phải là Đấng Thiên Sai mà họ đang mong đợi hay không. Nhưng sứ vụ của Đức Giê-su không phải làm Vua Mê-si-a theo nghĩa trần tục. Nên Người đã không lộ ra quan điểm chính trị, mà cố tình lái vấn đề sang phạm vi tôn giáo. + “Không phải thế đâu. Nhưng nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết như vậy”: Người ta thường cho rằng: đau khổ, bệnh tật và sự chết là hậu quả của tội đã phạm. Nhưng Đức Giê-su lại phủ nhận điều ấy. Theo Người những người bị giết kia không phạm tội nhiều hơn những người khác ở Ga-li-lê, nhưng đây là dịp để mỗi người suy nghĩ và hồi tâm sám hối tội của mình, hầu tránh khỏi bị tiêu diệt như vậy (x. Ga 9,2-3).
- C 4-5 : + Tháp Si-lô-ác : Là ngọn tháp cao được xây trên đỉnh đồi ở phía Tây Nam thành Giê-ru-sa-lem. + “Mười tám người kia bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết...” : Đau khổ và chết chóc không phải luôn luôn là sự trừng phạt của Thiên Chúa về tội lỗi của loài người, nhưng là cơ hội để mọi người duyệt xét lại bản thân và hồi tâm sám hối hầu tránh khỏi bị tiêu diệt sau này. Chính vì thế mà Đức Giê-su đã tuyên bố : “Nếu các ông không sám hối, thì các ông cũng sẽ chết hết y như vậy”.
- C 6-9 : + Một cây vả trồng trong vườn nho: Theo Cựu ước, cây vả tượng trưng cho dân Ít-ra-en (x. Gr 24,2-10), và vườn nho cũng ám chỉ dân này (x. Is 5,1-7). + Đã ba năm nay tôi ra cây vả tìm trái mà không thấy : Ba năm tương ứng với thời gian giảng đạo của Đức Giê-su. Dân Ít-ra-en được Người ưu tiên rao giảng Tin mừng Nước Trời, nhưng họ lại từ chối tiếp nhận vì không tin Người là Đấng Thiên Sai Mê-si-a. + Người làm vườn đáp : “Thưa ông, xin cứ để nó lại năm nay nữa. Tôi sẽ vun xới chung quanh, và bón phân cho nó. May ra sang năm nó có trái. Nếu không thì ông sẽ chặt nó đi” : Khác với Tin mừng Mát-thêu (x. Mt 21,19) và Mác-cô (x. Mc 11,21), trong Tin mừng Lu-ca số phận của cây vả được xử khoan dung hơn. Do lòng kiên nhẫn của chủ vườn là Thiên Chúa, và nhờ lời cầu bầu của người làm vườn là Đức Giê-su, mà cây vả không sinh trái là các tội nhân, có thêm thời gian để sám hối. Sau đó nếu họ vẫn cứng lòng không chịu hoán cải thì sẽ bị tiêu diệt.
4. CÂU HỎI :
1) Người Ga-li-lê trong Tin Mừng là những ai?
2) Tại sao mấy người Ga-li-lê lại bị quân Rôma giết chết trong Đền thờ? Tại sao Thiên Chúa quyền năng lại không can thiệp để cứu họ thóat khỏi bàn tay của quân thù?
3) Theo Đức Giê-su thì các tai ương họan nạn người ta gặp phải trong cuộc đời, phải chăng đều là hình phạt nhãn tiền của Thiên Chúa đã trừng phạt tội lỗi của họ?
4) So sánh đoạn Tin mừng Lu-ca hôm nay với hai Tin mừng Mát-thêu và Mác-cô thì số phận của cây vả trong Tin mừng nào được đối xử khoan dung hơn? Tại sao?
5) Phải chăng tội nhân có thể lợi dụng sự khoan dung ấy không chịu sám hối mà cứ tiếp tục phạm tội?
II.SỐNG LỜI CHÚA
1. LỜI CHÚA : “Nếu các ông không sám hối thì các ông cũng sẽ chết như vậy” (Lc 13,3).
2. CÂU CHUYỆN :
1) ĐÂU LÀ GIÁ TRỊ THỰC SỰ CỦA CÂY VĨ CẦM? :
Trong một buổi bán đấu giá, người điều khiển chương trình cầm một cây vĩ cầm xấu xí có nhiều vết nứt nẻ. Ông ta nghĩ cây vĩ cầm không mấy giá trị nên chẳng cần mất thời giờ sửa sọan lại làm chi. Ông giơ cây vĩ cầm cũ lên cho mọi người xem và rao bán : “Thưa quý vị, ai sẽ bắt đầu trả giá cho cây đàn này đây? Một đồng, hai đồng... Ai sẽ trả giá 3 đồng? À, một người đã trả ba đồng, rồi hai người trả ba đồng. Không còn ai nữa ư?”. Bỗng từ cuối phòng, một người đàn ông tóc hoa râm từ từ bước tới gần bục và cầm lấy cây đàn đang rao bán. Ông ta lau sơ bụi bặm bám trên chiếc đàn cũ kỹ và siết chặt lại các sợi dây đàn đã bị lỏng. Sau đó, ông tấu lên một khúc nhạc thật êm dịu và ngọt ngào. Tiếng đàn nghe du dương thánh thót giống như bài ca của các thiên thần trên trời. Sau khi ngưng đàn, mọi người hiện diện đều nồng nhiệt vỗ tay tán thưởng. Sau đó, người bán đấu giá tiếp tục hỏi : “Bây giờ tôi phải định giá lại cây vĩ cầm có âm thanh rất tuyệt vời này trị giá bao nhiêu đây? Một ngàn... hai ngàn... Có ai chịu tăng lên ba ngàn không? À, một người chịu giá ba ngàn rồi. Hai người chịu giá ba ngàn. Và còn ai nữa không? Thôi, như vậy cây đàn dứt giá là ba ngàn đô-la ! Lúc đó một bé gái ghé sát bên tai mẹ hỏi : “Sao lạ vậy hả mẹ? Tại sao cây đàn kia lại đột nhiên tăng giá lên gấp cả ngàn lần như thế hả mẹ?” Bấy giờ bà mẹ mới ôn tồn giải thích cho con gái cưng như sau : “Chính nhờ đôi tay tài hoa của ông nhạc sĩ kia mà cây đàn đã tăng giá trị lên gấp cả ngàn lần đấy con ạ !”.
2) CÁM DỖ KHÔN NGOAN NHẤT CỦA MA QUỶ NHƯ THẾ NÀO? :
Ngày nọ trong hỏa ngục ba con quỷ nhỏ cùng đến chào tướng quỷ trước khi lên trần gian tập cám dỗ để loài người phạm tội. Chúng lần lượt trình bày cho tướng quỷ về mưu chước của mình để chủ tướng phê phán.
Quỷ nhỏ thứ nhất nói : “Em sẽ bảo với con cái loài người rằng : Trên đời này không có Thiên Chúa nào cả, nên các ngươi cứ yên tâm hưởng các lạc thú mà không cần mất giờ đọc kinh cầu nguyện làm chi”. Quỷ Cả liền trả lời rằng : “Nói như thế sẽ chẳng được mấy ai tin theo đâu, vì họ dư biết phải có Ông Trời tạo dựng vạn vật muôn loài, để thưởng kẻ lành và phạt kẻ dữ”.
Quỷ nhỏ thứ hai liền tiến lên trình bày sách lược cám dỗ của mình : “Em sẽ rỉ tai người ta là không có thiên đàng hoả ngục gì hết. Thiên Chúa là Đấng từ bi nhân hậu nên không dựng nên hoả ngục để trừng phạt loài người đâu !”. Nghe thế tướng quỷ nói : “Khá khen cho nhà ngươi đã nghĩ ra kế rất hay đó. Tuy nhiên, cách này cũng chỉ lừa được một ít người nhẹ dạ thôi, vì ai cũng đều biết Thiên Chúa là Đấng Công minh vô cùng, ban thưởng hạnh phúc thiên đàng cho người ngay lành, và trừng phạt kẻ gian ác trong hoả ngục”.
Quỷ nhỏ thứ ba tiến đến tâu với thủ lãnh : “Em sẽ nói với loài người rằng : Có Thiên Chúa, cũng có thiên đàng để thưởng kẻ lành và có hỏa ngục để phạt kẻ dữ. Tuy nhiên các ngươi không cần phải vội vã làm chi. Vì còn lâu các người mới phải chết. Đang khi còn sống hãy cứ ăn chơi thỏa thích, đợi đến khi sắp chết các ngươi sẽ ăn năn sám hối cũng không muộn”. Nghe xong kế sách này, tướng quỷ liền vỗ tay khen ngợi : “Hay lắm, với kế sách này thì chắc là nước hỏa ngục của chúng ta sẽ ngày càng gia tăng thêm dân số đó !!!”
3) GIÁ TRỊ CỦA VIỆC TĨNH TÂM :
Một hôm vị đạo sĩ già tập trung các học trò của ông trong một cái sân rộng trước nhà để dạy đạo. Ông ta lệnh cho gia nhân đặt một cái chậu to chứa đầy nước mưa ở giữa sân. Khi mọi người đã tập trung, Ông đạo sĩ liền quậy nước trong chậu rồi yêu cầu học trò lần lượt từng người đến nhìn vào trong chậu nước. Sau đó, ông hỏi họ đã nhìn thấy gì? Học trò liền đáp : “Thưa thầy, chúng con chỉ thấy lờ mờ khuôn mặt của chúng con trong đó”. Chờ một lát đến khi mặt nước trong chậu phẳng lặng, ông lại yêu cầu họ đến nhìn mặt mình trong chậu nước lần thứ hai và hỏi lại cũng một câu như trước. Học trò thi nhau trả lời : “Bây giờ chúng con đã nhìn thấy rõ mặt mình trong chậu nước rồi”. Vị đạo sĩ liền giải thích cho học trò như sau : “Chỉ khi nội tâm tĩnh lặng, thì chúng con mới có thể nhận ra con người thật của mình”.
Tĩnh tâm là đi vào sự thinh lặng nội tâm, là đặt mình trước mặt Chúa hầu có thể thấy rõ con người nội tâm của mình. Chúng ta không thể nhận ra mình khi tâm hồn đang còn giao động do những tiếng ồn ào chung quanh, do sức lôi cuốn của sự hưởng thụ khoái lạc, do những lo toan về cơm áo gạo tiền, những tính toán làm giàu bất chính tác động… nên chúng ta không thể biết rõ con người thật của mình.
4) THẾ NÀO MỚI LÀ SÁM HỐI THỰC SỰ :
Hồi Giáo có câu chuyện cho thấy thế nào là sám hối thực sự :
Ngày kia Đấng Al-lah truyền cho một sứ thần xuống thế gian để tìm kiếm một điều gì tốt đẹp nhất mang về trời.
Sứ thần bay xuống và đáp trên chiến trường nhuốm đầy máu của các vị anh hùng. Sứ thần thu nhặt một ít máu mang về cho Đấng Al-lah, nhưng xem ra Ngài không mấy hài lòng. Ngài nói : “Máu các chiến sĩ đổ ra cho tổ quốc và tôn giáo đều qúi giá, nhưng vẫn chưa phải là điều tốt đẹp nhất ở trần gian”.
Sứ thần đành xuống thế lần thứ hai. Lần này ngài gặp một đám tang của một đại gia có lòng quảng đại thường bỏ tiền ra giúp đỡ cho người nghèo. Vô số người nghèo đi theo sau quan tài, vừa đi vừa khóc và xông hương biểu lộ lòng biết ơn đối với vị đại ân nhân của mình. Sứ thần liền thu nhặt hương thơm mang về trời. Lần này Đấng Al-lah mỉm cười đón lấy hương thơm ngào ngạt, nhưng xem ra Ngài vẫn chưa thật sự hài lòng. Ngài nói : “dĩ nhiên lòng biết ơn là một trong những điều tốt đẹp và hiếm có ở trần gian, nhưng Ta nghĩ rằng còn có một điều gì khác còn tốt đẹp hơn thế nữa”.
Sứ thần lại đi xuống trần gian chuyến thứ ba. Sau nhiều ngày tìm kiếm khắp bốn phương, một buổi chiều nọ sứ thần ngồi nghỉ dưới một gốc cây đa bên vệ đường Ngài thấy một người đàn ông ngồi đó và đang khóc lóc thảm thiết. Ngài liền thắc mắc tại sao lại khóc thì được ông ta giải thích như sau : “Tôi đã chiều theo cơn cám dỗ mà phạm tội. Giờ đây nước mắt chính là lương thực hằng ngày của tôi !”. Sứ thần liền giơ tay ra hứng lấy những giọt nước mắt còn nóng và lập tức bay về trời. Đấng Al-lah chăm chú nhìn những giọt nước mắt óng ánh như kim cương rồi mỉm cười nói : “Thế là ngươi đã hoàn thành tốt nhiệm vụ rồi đó. Quả thật, dưới trần gian không có gì tốt đẹp và có giá trị bằng lòng ăn năn sám hối tội lỗi, vì nó có sức mạnh biến đổi lòng người. Một lòng sám hối chân thật sẽ có sức làm cho cái lạnh giá hận thù của mùa đông biến thành sự ấm áp tình thương của mùa xuân trong lòng họ”.
3. THẢO LUẬN :
1) Tội “Những điều thiếu sót” trong kinh “Tôi thú nhận” cụ thể là tội gì?
2) Bạn sẽ làm gì trong Mùa Chay này để biến đổi tâm hồn khô khan ích kỷ như cây vả không sinh trái, trở nên nhiệt thành luôn biết quan tâm phục vụ hạnh phúc cho tha nhân?
4. SUY NIỆM :
1) PHẢI CẤP THỜI SÁM HỐI :
- Nội dung Tin Mừng hôm nay : Khi nghe một kẻ gian ác gặp nạn, chúng ta thường nói : “Ác giả ác báo !”. “Gieo gió thì phải gặt bão !”. Trong bài Tin Mừng hôm nay, những người đồng thời với Đức Giê-su cũng đồng quan điểm như thế khi họ kể cho Người nghe câu chuyện mới xảy ra về mấy người thuộc xứ Ga-li-lê đã bị quân của tổng trấn Phi-la-tô giết chết trong Đền Thờ, làm cho máu của họ đổ ra hòa lẫn với máu các con vật họ vừa sát tế. Và chuyện 18 người mới bị tháp Si-lô-ác đổ xuống đè chết. Theo những người này thì do những người đó đã sống bất nhân thất đức nên mới bị chết thảm như vậy. Đức Giê-su đã sửa sai quan niệm đó khi nói rằng : Không phải chỉ mấy người đó mới bị tiêu diệt, mà đây là lời cảnh báo chung cho mọi người : Nếu người ta không chịu hồi tâm sám hối tội lỗi thì cũng sẽ bị tiêu diệt như vậy. Rồi Đức Giê-su đã nêu ra dụ ngôn về một cây vả được trồng trong vườn nho, đã bị chủ vườn than phiền vì đã ba năm không sinh ra trái, dù luôn được chăm sóc cẩn thận. Con số ba năm tương ứng với thời gian ba năm Đức Giê-su đi rao giảng Tin Mừng Nước Thiên Chúa cho dân Ít-ra-en. Lẽ ra, cơn thịnh nộ của Thiên Chúa đã giáng xuống những con người vô tín và ương bướng kia rồi, giống như lời cảnh báo của Gio-an Tẩy Giả : “Cái rìu đã đặt sẵn gốc cây, bất cứ cây nào không sinh quả tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa” (Mt 3,10). Tuy nhiên, Thiên Chúa là Cha giàu lòng từ bi thương xót, đã nghe lời cầu bầu của người làm vườn là Đức Giê-su, nên bằng lòng gia hạn cho họ thêm thời gian một năm để sinh hoa trái. Nếu năm tới vẫn không chịu sinh trái tốt, thì họ sẽ bị tiêu diệt giống như cây vả bị chặt đi và quăng vào lò lửa.
- Hãy sám hối để khỏi bị tiêu diệt : Có lẽ chúng ta hôm nay cũng giống như cây vả trong bài Tin Mừng : Chúng ta thường mải mê lo lắng tìm kiếm cơm áo gạo tiền rồi sau đó lại tìm cách hưởng thụ… mà lơ là với việc chu toàn bổn phận là sống tình mến Chúa yêu người. Nhiều tín hữu đã theo đạo lâu năm mà vẫn sống ích kỷ tự mãn gian tham… không tốt hơn mà còn xấu hơn nhiều người lương. Họ đã không phát sinh hoa trái là ăn ở công minh chính trực. Vậy mỗi người chúng ta cần ăn năn sám hối như thế nào trong Mùa Chay này để khỏi bị tiêu diệt.
2) PHẢI SÁM HỐI THẾ NÀO THEO THÁNH Ý CHÚA? :
- Phải tín thác vào tình thương bao dung của Chúa : Giống như vua Đa-vít khi xưa : Sau khi phạm tội giết tướng U-ri-gia để đoạt vợ ông ta là nàng Bát Sê-va xinh đẹp, Đa-vít đã bị ngôn sứ Na-than vạch tội và ông đã thành tâm sám hối, sẵn sàng chịu đau khổ để đền tội. Về sau ông đã sáng tác ra nhiều bài thơ như Thánh Vịnh 50, để diễn tả sự thành tâm sám hối của ông và nhờ đó ông đã nhận được ơn tha thứ của Đức Chúa (x. II Sm 11,1 tt).
- Phải quảng đại tha lỗi nhỏ bé cho kẻ khác để xứng đáng được Chúa thứ tha tội lỗi lớn lao cho mình : Ông Vua chủ nợ đã mắng kẻ đã được tha số nợ lớn nhưng lại không chịu tha số nợ nhỏ bé của người khác như sau : “Hỡi tên đầy tớ bất lương ! Ta đã tha bổng cho ngươi tất cả nợ nần chỉ vì ngươi đã nài xin ta. Sao ngươi không biết thương xót bạn ngươi như ta đã thương ngươi?” (Mt 18,32-33). Mỗi lần đọc kinh Lạy Cha, chúng ta hãy xin Chúa Cha tha tội nợ cho mình theo lời kinh : “Và tha nợ chúng con như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”.
3) HÃY ĂN NĂN SÁM HỐI :
- Sám hối là thay đổi cách đánh giá về bản thân : Cần nghiêm khắc với bản thân và khoan dung với tha nhân. Hãy đấm ngực mình chứ không đấm ngực người khác như lời trong kinh cáo mình : “Lỗi tại tôi, lỗi tại tôi, lỗi tại tôi mọi đàng…”.
- Sống công bình bác ái để chứng tỏ sám hối thực sự : Sự sám hối trở về không chỉ là hành vi đấm ngực ăn năn các tội đã phạm mà còn phải sống theo lời Chúa : "Hãy sinh hoa kết trái xứng với lòng thống hối". Hoa trái của sự thánh thiện là thực thi công bằng bác ái, yêu thương tha thứ và khiêm nhường phục vụ. Cần sám hối bằng việc cụ thể như : Nở nụ cười thân ái với tha nhân, chia sẻ cơm bánh và khiêm nhường phục vụ, xoá bỏ điều bất công, quảng đại tha thứ lỗi lầm và làm điều tốt cho kẻ đang thù ghét mình (x. Lc 6,31)…
4) SÁM HỐI LÀ QUYẾT TÂM TRỞ NÊN NGƯỜI TỐT :
- Quyết tâm đổi mới đời sống : Hành trình Mùa Chay không chỉ nhằm giúp chúng ta hồi tâm sám hối để đi xưng tội là xong … nhưng còn giúp chúng ta quyết tâm nên người tốt bằng việc tập các nhân đức đối lập với thói hư của mình, như kinh “Cải Tội bảy mối có bảy đức” đã dạy…
- Quyết tâm hành động tích cực và cụ thể : Câu chuyện sau đây cho thấy thế nào là sám hối thực sự :
Một hôm, khi đi học về đến nhà, bé Tâm chạy ngay vào bếp rồi nũng nịu nói với mẹ rằng : “Mẹ ơi, con đói bụng quá !”. Mẹ ôn tồn nói với con : “Con hãy chờ mẹ một lát là sẽ có cơm ăn liền. Hôm nay mẹ đi làm về hơi muộn nên bị trễ giờ nấu cơm”. Nhưng bé Tâm đã tỏ thái độ vùng vằng khó chịu với mẹ, rồi em bỏ lên lầu chơi, chờ đến khi mẹ gọi mới xuống nhà ăn cơm. Sau khi ăn xong, mẹ mới ôn tồn nói với bé Tâm như sau : “Con năm nay đã lớn và học lên lớp năm rồi. Con phải có trách nhiệm phụ giúp mẹ lo công việc trong nhà mới phải. Khi đi học về, thấy mẹ làm cơm chưa xong lẽ ra con phải xuống bếp phụ mẹ nhặt rau, lau chùi chén bát và dọn đồ ăn lên bàn chứ. Con không được tỏ thái độ giận dỗi mẹ như chiều nay nghe không?” Bé Tâm đã nhận ra thái độ không đúng của mình làm mẹ buồn. Em hối hận thưa : “Con đã biết lỗi rồi. Từ nay con hứa sẽ quan tâm giúp mẹ và sẽ không làm gì khiến mẹ buồn lòng nữa”. Thế là mẹ liền ôm bé Tâm vào lòng và nói : “Con ngoan của mẹ. Mẹ cảm thấy rất vui vì con đã biết nhận lỗi và hy vọng từ nay con sẽ trở thành đứa con luôn ngoan ngoãn hiếu thảo của mẹ nhé”.
Cũng vậy, trong Mùa Chay này, để xứng đáng được Chúa tha thứ tội lỗi, chúng ta hãy hồi tâm sám hối các tội đã phạm, hãy quan tâm khám phá ra thói hư của mình và quyết tâm chừa cải bằng cách tập làm việc tốt đối nghịch với thói hư. Mỗi tối nên dành ít phút xét mình theo điều đã dốc quyết và xin Chúa giúp ta ngày một tốt hơn.
5. LỜI CẦU :
LẠY CHÚA GIÊ-SU. Xin cho con luôn nhận ra tình thương của Chúa trong mọi biến cố vui buồn trong cuộc đời con. Con biết rằng : Sở dĩ Chúa để con phải chịu đau khổ tai ương bệnh tật là để con ăn năn sám hối đền tội, hầu ngày một nên tốt. Xin cho con dù gặp những điều trái ý, biết nhẫn nại chịu đựng để đền tội con và giúp các tội nhân được sớm hồi tâm trở về với Chúa, như dụ ngôn đứa con hoang đàng quyết tâm quay về nhà Cha để xin lỗi cha và sống hiếu thảo làm vui lòng cha.
X) HIỆP CÙNG MẸ MA-RI-A. Đ) XIN CHÚA NHẬM LỜI CHÚNG CON.
Mỗi Ngày Một Câu Danh Ngôn Của Các Thánh
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
19:31 15/03/2022
17. Chúng ta phải cẩn thận không đặt điều bịa chuyện trước mặt nguời khác, bởi vì trong Thánh Kinh đã nói Thiên Chúa ghét cay ghét đắng những người xúi giục ly gián.
(Thánh Alphonsus giám mục)Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
(Trích dịch từ tiếng Hoa trong "Cách ngôn thần học tu đức")
-----------
http://www.vietcatholic.org
https://www.facebook.com/jmtaiby
http://nhantai.info
Mỗi Ngày Một Câu Chuyện
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
19:34 15/03/2022
22. MAY CÁI ÁO KỲ DIỆU
Giữa năm Gia Tĩnh triều đại nhà Minh, ở Bắc Kinh có một người thợ may xa gần đều biết tiếng, bởi vì ông ta may quần áo dài ngắn rộng hẹp đều không vừa với vóc dáng.
Có một ngự sứ kêu ông ta may áo quần cho viên lịnh, thợ may bèn quỳ xuống hỏi ngự sứ về thâm niên công vụ ở quan phủ, ngự sứ nói:
- “May áo quần thì hỏi chuyện đó làm gì?”
Thợ may trả lời:
- “Mới bắt đầu nhậm chức vụ quan trọng thì ý khí lên cao, thân thể thì nhẹ nhàng ngưởng thượng thì áo phải trước dài sau ngắn; qua một thời gian sau, ý khí từ từ ổn định, thì áo trước sau giống nhau; đợi đến khi nhậm chức thâm niên lại chuyển ngành và lên chức, thì trong tâm họ nhún nhường tự thủ, điệu bộ khi đến quan phủ thì khẽ khàng, nên áo phải trước ngắn sau dài. Do đó, nếu không biết thâm niên làm quan, thì áo quần may sẽ không vừa thân”.
(Ký Viên Ký Sở Ký)
Suy tư 22:
Có những người khi mới nhậm chức thì hăng say làm việc, có khi thái quá làm các cộng sự viên bỡ ngỡ, có khi đưa đến phản tác dụng.
Có một vài linh mục khi mới chịu chức nhiệt tình quá đổi, nhiệt tình trong mọi công việc quên mất những bài học khiêm tốn và điềm đạm đã học trong chủng viện, nhưng một hai năm sau thì lửa nhiệt tình tắt lụi; có một vài linh mục trẻ mới chịu chức “chăm chú” đọc kinh đến nỗi khi có bà lão giáo dân đến gặp cha, thì ngài bắt bà phải ngồi đợi cả tiếng đồng hồ, nhưng thói quen đọc kinh này của ngài chỉ một hai năm sau thì không còn nữa...
Có một thời “động” thì cũng phải có một thời “tĩnh”, có một thời làm thì phải có một thời kiểm điểm, như thế việc làm mới có hiệu quả lâu dài.
Con người ta ai cũng thích háo thắng, cho nên khi “cờ đến tay thì phất”, mà phất quá mạnh nên cán cờ gãy và lá cờ rách nát, rốt cuộc chi nghe những tiếng than thở của cộng sự viên và người khác vọng lại mà thôi.
Khả năng làm việc của linh mục không phải căn cứ nơi cái áo vạt trước dài hay ngắn, nhưng căn cứ vào lòng khiêm tốn và long yêu mến khi làm việc của các ngài...
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)
----------
http://www.vietcatholic.org
https://www.facebook.com/jmtaiby
http://nhantai.info
Giữa năm Gia Tĩnh triều đại nhà Minh, ở Bắc Kinh có một người thợ may xa gần đều biết tiếng, bởi vì ông ta may quần áo dài ngắn rộng hẹp đều không vừa với vóc dáng.
Có một ngự sứ kêu ông ta may áo quần cho viên lịnh, thợ may bèn quỳ xuống hỏi ngự sứ về thâm niên công vụ ở quan phủ, ngự sứ nói:
- “May áo quần thì hỏi chuyện đó làm gì?”
Thợ may trả lời:
- “Mới bắt đầu nhậm chức vụ quan trọng thì ý khí lên cao, thân thể thì nhẹ nhàng ngưởng thượng thì áo phải trước dài sau ngắn; qua một thời gian sau, ý khí từ từ ổn định, thì áo trước sau giống nhau; đợi đến khi nhậm chức thâm niên lại chuyển ngành và lên chức, thì trong tâm họ nhún nhường tự thủ, điệu bộ khi đến quan phủ thì khẽ khàng, nên áo phải trước ngắn sau dài. Do đó, nếu không biết thâm niên làm quan, thì áo quần may sẽ không vừa thân”.
(Ký Viên Ký Sở Ký)
Suy tư 22:
Có những người khi mới nhậm chức thì hăng say làm việc, có khi thái quá làm các cộng sự viên bỡ ngỡ, có khi đưa đến phản tác dụng.
Có một vài linh mục khi mới chịu chức nhiệt tình quá đổi, nhiệt tình trong mọi công việc quên mất những bài học khiêm tốn và điềm đạm đã học trong chủng viện, nhưng một hai năm sau thì lửa nhiệt tình tắt lụi; có một vài linh mục trẻ mới chịu chức “chăm chú” đọc kinh đến nỗi khi có bà lão giáo dân đến gặp cha, thì ngài bắt bà phải ngồi đợi cả tiếng đồng hồ, nhưng thói quen đọc kinh này của ngài chỉ một hai năm sau thì không còn nữa...
Có một thời “động” thì cũng phải có một thời “tĩnh”, có một thời làm thì phải có một thời kiểm điểm, như thế việc làm mới có hiệu quả lâu dài.
Con người ta ai cũng thích háo thắng, cho nên khi “cờ đến tay thì phất”, mà phất quá mạnh nên cán cờ gãy và lá cờ rách nát, rốt cuộc chi nghe những tiếng than thở của cộng sự viên và người khác vọng lại mà thôi.
Khả năng làm việc của linh mục không phải căn cứ nơi cái áo vạt trước dài hay ngắn, nhưng căn cứ vào lòng khiêm tốn và long yêu mến khi làm việc của các ngài...
Lm. Giuse Maria Nhân Tài, csjb.
(Dịch từ tiếng Hoa và viết suy tư)
----------
http://www.vietcatholic.org
https://www.facebook.com/jmtaiby
http://nhantai.info
Tin Giáo Hội Hoàn Vũ
Thượng phụ Mạc Tư Khoa chúc phúc cho cuộc chiến ở Ukraine: Điều đó có ý nghĩa gì đối với tiến trình đại kết?
Đặng Tự Do
07:27 15/03/2022
Tuyên bố của nhà lãnh đạo Chính thống giáo Nga đã bị chỉ trích dữ dội, ngay cả bởi các thành viên trong Giáo hội của chính ông ta.
Không có gì đáng ngạc nhiên đối với hầu hết mọi người khi vị giáo chủ của Giáo Hội Chính thống Nga đã lên tiếng ủng hộ cuộc chiến xâm lược Ukraine của Vladimir Putin. Thượng phụ Kirill, từng là một cựu điệp viên KGB, được nhiều người coi là thân thiết với các quan chức Điện Cẩm Linh - và là người phục tùng Tổng thống Nga.
Nhưng điều đó không làm dịu đi sự tức giận mà mọi người cảm thấy khi Kirill, vào ngày xảy ra cuộc xâm lược, chỉ đơn thuần gọi vụ tấn công là một “sự kiện hiện tại” và kêu gọi cả hai bên tránh thương vong dân sự. Ngay cả một số người ở Ukraine, những người thường cầu nguyện cho Kirill trong mọi Phụng Vụ Thánh cũng bị sốc và tức giận. Vài ngày sau, Kirill còn đi xa đến mức gọi những người chiến đấu chống lại cuộc xâm lược của Nga là những “thế lực xấu xa”.
Archimandrite Cyril Hovorun, Giáo sư Giáo hội học, Quan hệ Quốc tế và Đại kết tại Học viện Thần học Sankt Ignatius ở Thụy Điển, cho biết: “Kirill không bao giờ nói ai là kẻ xâm lược. Ông ấy cẩn thận trong ngôn ngữ mà ông ấy sử dụng để không ám chỉ rằng Điện Cẩm Linh phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến này. Ông ấy ngụ ý là phương Tây phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến này”.
Mặt khác, Tổng Giám Mục Onuphry, người đứng đầu Giáo Hội Chính thống Ukraine trực thuộc Mạc Tư Khoa, đã đưa ra một tuyên bố rằng: “Bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn của Ukraine, chúng tôi kêu gọi Tổng thống Nga và yêu cầu ông ấy dừng ngay cuộc chiến huynh đệ tương tàn. Các dân tộc Ukraine và Nga bước ra từ cùng một giếng rửa tội ở Dnepr, và cuộc chiến giữa các dân tộc này là sự lặp lại tội lỗi của Cain, kẻ đã giết chết em mình vì ghen tị. Một cuộc chiến như vậy không có sự biện minh nào từ Thiên Chúa hay từ con người”.
Đó là một tuyên bố hoàn toàn khác thường đối với Chính thống giáo Ukraine trực thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa. Cha Hovorun chỉ ra rằng Tổng Giám Mục Onuphry cho đến thời điểm đó chưa từng dám lên tiếng phản đối cuộc chiến âm ỉ kéo dài 8 năm ở miền Đông Ukraine giữa Kiev /ki-ép/ và phe ly khai do Nga hậu thuẫn.
Giáo Hội của Tổng Giám Mục Onuphry là một trong hai Giáo Hội Chính thống ở Ukraine. Giáo Hội còn lại gọi là Giáo Hội Chính thống Ukraine độc lập, ra đời khi Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô cấp cho Tomos, hay quyền tự cai trị, vào năm 2019. Giáo Hội này do Tổng Giám Mục Epiphanius đứng đầu.
Sự đoàn kết bị rạn nứt
Sự tức giận của những người theo Chính Thống Giáo ở Ukraine còn lan rộng hơn nhiều so với tuyên bố của Onuphry. Khoảng một chục giám mục dưới quyền của ông, người đứng đầu các giáo phận trên khắp đất nước, đã tuyên bố công khai rằng họ sẽ ngừng “tưởng nhớ” Thượng phụ Kirill trong Phụng Vụ thánh. Anatolii Babynskyi, một nhà sử học và học giả tôn giáo tại Viện Lịch sử Giáo hội của Đại học Công Giáo Ukraine, giải thích:
Thượng phụ Kirill đã đáp lại tin tức về các giám mục Ukraine phản đối mình bằng cách viết thư cho Giám mục Evlogii của Sumy, Ukraine, rằng các giám mục được đề cập hiện đang ly giáo.
“Đối với người Ukraine, việc Kirill viết thư cho Giám mục Evlogii nghe có vẻ kỳ quái, bởi vì máy bay và hỏa tiễn của Nga đang bay qua đầu họ, và Kirill đã viết rằng, 'Chúng ta có một số bất đồng chính trị, nhưng bất đồng chính trị không thể là nguyên nhân dẫn đến phá vỡ hiệp thông với Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.” Babynskyi bình luận: “Tôi nghĩ rằng đối với những người Ukraine thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa, tất cả những điều này xem ra quá sức nực cười”.
“Tôi không thể tưởng tượng rằng mọi người, ngay cả ở miền Đông Ukraine, lại muốn nghe tên của Thượng phụ Kirill trong nhà thờ của họ,” Babynskyi nói, khi trao đổi với tờ Aleteia, nghĩa là Chân Lý Tỏ Tường, vào ngày 3 tháng 3, là ngày người Nga bắn phá nhà thờ chính tòa của Chính thống Ukraine ở Kharkiv. “Đó là ở miền viễn đông Ukraine - một khu vực nói tiếng Nga,” ông nói. “Phần lớn người dân ở đó thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.”
Babinskyi nói rằng một giám mục của Giáo hội Chính thống giáo Ukraine, trực thuộc Tổng Giám Mục Epiphanius, đã chỉ ra rằng nếu Tổng Giám Mục Onuphry thông báo rằng ông ngừng tưởng niệm Kirill, “đó sẽ là một cuộc cách mạng thực sự trong Giáo hội Chính thống Ukraine trực thuộc Tòa thượng phụ Mạc Tư Khoa”. Tuy nhiên, học giả cho biết, tình hình đang thay đổi “từng giờ”, và còn quá sớm để dự đoán liệu nó có dẫn đến việc các tín hữu Chính Thống Giáo rời khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa hay không.
“Dù sao, đây không phải là thời điểm tốt để thay đổi các khu vực pháp lý,” ông nói. “Trong danh sách các lý do gây chiến của Nga có một lý do là nhằm bảo vệ của các nhà thờ Chính thống giáo của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa. Vì vậy, nếu họ thấy rằng ở một số khu vực, các giáo xứ đang thay đổi quyền tài phán, họ có thể lên tiếng một lần nữa và nói, 'Bạn thấy rằng tất cả những người theo chủ nghĩa dân tộc này đang chiếm giữ các giáo xứ của chúng tôi.'“
Tuy nhiên, ông dự đoán, “Tôi nghĩ rằng sau chiến tranh, chắc chắn sẽ có những thay đổi trong bối cảnh tôn giáo Ukraine. Mọi người thực sự rất sốc và tức giận. Cuộc chiến này đã thay đổi mọi thứ. Mọi thứ đều rơi xuống đáy vực. Thật kinh khủng.”
Cha Hovorun nói rằng Thượng phụ Kirill còn quảng bá một lời cầu nguyện trong tất cả các nhà thờ ở Nga về cơ bản là “một tuyên bố ý thức hệ”.
“Rất nhiều nhà thờ từ chối sử dụng nó,” Hovorun, một cựu quan chức trong Giáo hội Chính thống Ukraine của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa cho biết.
Tuy nhiên, cùng với sự kiểm soát của Putin đối với tin tức ở Nga, Giáo hội Chính thống Nga sẽ có rất ít thông tin về cuộc xâm lược. Ông nói: “Nếu bạn nhìn vào trang web của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa, họ chỉ giải quyết những việc nhỏ nhặt, như chúc mừng kỷ niệm 60 năm một vị tướng Nga.
Cha Hovorun lưu ý rằng vì cuộc xâm lược và phản ứng của Kirill đối với nó, một số linh mục và giám mục của Nhà thờ Chính thống Ukraine sẽ thúc đẩy Onuphry hoạt động để giành độc lập khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.
Kirill có biết về kế hoạch xâm lược của Putin không?
Babynskyi và Hovorun đều bình luận về các báo cáo rằng Kirill, một tuần trước khi Putin xâm lược Ukraine, đã gọi điện cho một số giám mục ở Ukraine để cảnh báo họ về hành động quân sự sắp tới. Hovorun nói: “Nó đã được công bố trên trang web của Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa, và sau đó bị gỡ xuống”. Kirill có vị trí trong hệ thống phân cấp chính trị của Nga để có loại thông tin này. Rõ ràng, ông ta đã cảnh báo những người thân tín của mình ở Ukraine”.
Source:Aleteia
Các vụ bắt giữ được thực hiện, các bức tượng được phục hồi tại Nhà thờ Công Giáo bị phá hoại
Đặng Tự Do
15:50 15/03/2022
Trong một tuyên bố đưa ra hôm 10 tháng Ba, giáo xứ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida, thông báo rằng ba người đã bị bắt giữ vì bị tình nghi trong một vụ phá hoại liên quan đến việc vẽ bậy lên mặt các bức tượng.
Kèm theo thông báo này, giáo xứ nhấn mạnh rằng: “Chúng ta hãy cầu nguyện cho họ,” nhà thờ cho biết trong một tuyên bố.
Một nhóm ba bức tượng tôn vinh Thánh Gia đã bị phá hoại vào ngày 23 tháng 2 tại Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida, đây là sự kiện mới nhất trong một đợt tấn công đáng lo ngại nhằm vào các nhà thờ Công Giáo trên khắp đất nước.
Quản trị viên Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia, Patti Lombardo nói với CNA hôm thứ Năm: “Thật là thất vọng và rất khó chịu”.
Những dấu hiệu thô bỉ và thô tục đã làm ô uế các bức tượng đại diện cho Thánh Gia trong một hành động phá hoại vào ngày 22 tháng 2 năm 2022 tại Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida. Hình ảnh này cho thấy một biểu tượng satan trên trán của Thánh Giuse.
Báo cáo về vụ việc cho thấy các bức tượng bằng đá cẩm thạch của Đức Trinh Nữ Maria, Chúa Hài Đồng và Thánh Giuse đều có hình ảnh thô tục hoặc các biểu tượng satan được viết trên đó bằng bút đen. “Chào satan” đã được viết trên trán Hài nhi Giêsu. Camera giám sát cho thấy ba người có mặt tại hiện trường, một trong số họ được nhìn thấy đang ngồi trước các bức tượng.
Lombardo nói với CNA: “Chúng tôi tốn rất nhiều tiền để sửa chữa nó. “Tôi ước họ sẽ tiến tới và thực hiện sự đền bù. Và tôi hy vọng họ không bao giờ tái phạm điều này”.
Vụ phá hoại tại nhà thờ Thánh Gia chỉ là một trong số nhiều vụ đã xảy ra trong những tuần gần đây, hiện là một phần của hàng loạt vụ tấn công đã được báo cáo trên khắp đất nước trong hai năm qua.
Ba nghi phạm đã bị bắt ngày 5 tháng 3 là Freeman Yardley, 24 tuổi, Promise Yardley, 18 tuổi và Blessing Yardley, 22 tuổi. Tất cả ba tên từng bị buộc tội phá phách các ngôi thánh đường khác, đây là trọng tội cấp độ ba, có thể bị phạt đến năm năm tù.
Báo cáo bắt giữ cho thấy một người trông coi khu đất của giáo xứ Công Giáo Thánh Gia đã báo cảnh sát vào ngày 5 tháng 3 khi anh ta nhìn thấy hai phụ nữ giống với mô tả của các nghi phạm đi vào một căn nhà gần đó, cách nhà thờ chưa đến 1.6 km. Cảnh sát đã có thể xác minh và xác định các nghi phạm, Blessing Yardley và Promise Yardley, và sau khi phỏng vấn riêng họ, đã tiến hành bắt giữ họ. Freeman Yardley bị bắt sau đó tại nơi làm việc của mình.
Ba người này sẽ phải ra tòa vào ngày 29 tháng 3.
Các bức tượng đã được phục hồi, nhà thờ thông báo. “Nhờ công sức tuyệt vời của Angel Corrales và nhân viên bảo trì của chúng tôi, các bức tượng đã sạch sẽ và trông đẹp hơn bao giờ hết!” Cha David Keegan, Mục sư tại Holy Family, đã viết trong một bài đăng trên Facebook vào ngày 7 tháng 3. Corrales, người được thuê để trùng tu, cho biết trong một bài đăng trên Facebook rằng ông rất vinh dự khi làm công việc này.
“Cảm ơn bạn đã tin tưởng giao cho tôi một tác phẩm tuyệt vời như vậy,” anh viết.
Source:Catholic News Agency
Sứ thần Tòa Thánh tại Ukraine: Cuộc chiến này có liên quan đến ma quỷ
Đặng Tự Do
15:52 15/03/2022
Đức Tổng Giám Mục Visvaldas Kulbokas, Sứ thần Tòa thánh tại Ukraine, đã nói chuyện với tổ chức Trợ Giúp Các Giáo Hội Đau Khổ, gọi tắt là CNA, về tình hình ở Kiev /ki-ép/, cuộc khủng hoảng nhân đạo, tình đoàn kết giữa người dân và thảm kịch chiến tranh. Khi được hỏi về khía cạnh tôn giáo đối với cuộc xung đột này, ngài nói:
Có rất nhiều lý do giải thích cho cuộc chiến này, và một số người cho rằng có một số khía cạnh tôn giáo trong đó. Tôi coi điều này hoàn toàn không chính xác. Ví dụ, nếu chúng ta nhìn vào người Ukraine, chúng ta có Hội đồng các Giáo Hội và các tổ chức tôn giáo ở Ukraine vào thời điểm này rất đoàn kết, gần gũi với người dân và họ hỗ trợ lẫn nhau. Điều này không có nghĩa là mọi khó khăn đã trôi qua, bởi vì rõ ràng một số hiểu lầm liên tôn đã đóng một vai trò nào đó trong quá khứ. Nhưng tôi không nghĩ rằng bạn có thể biện minh cho cuộc chiến này theo cách này, bởi vì những khó khăn trong quan hệ giữa các tôn giáo phải được giải quyết theo một cách khác. Thật ngạc nhiên, tôi nhận thấy rằng những khó khăn mà tôi thấy ở Ukraine trước đây đã giảm bớt. Có vẻ như thảm kịch này đang đoàn kết người dân Ukraine. Điều này không có nghĩa là sự thống nhất này sẽ vẫn còn sau đó, nhưng nó vẫn là một dấu hiệu rất tích cực.
Tôi muốn chia sẻ một câu chuyện mà tôi đã được kể cách đây vài giờ, một trong rất nhiều câu chuyện ở Kiev /ki-ép/. Người này đã có một thị kiến, trong một giấc mơ: Anh ta đang tìm kiếm gia đình của mình trong một thành phố đã bị phá hủy. Chúa Giêsu đến với anh ta, và anh ta cầu xin Chúa Giêsu giúp đỡ, nhưng từ trên thập giá Chúa Giêsu đáp: “Anh không thể có cả hai. Anh không thể đóng đinh tôi và yêu cầu tôi giúp đỡ cùng một lúc. Bạn cần phải chọn: cái này hay cái kia. “ Khi tỉnh dậy, sau thị kiến này, anh ấy nói với mọi người rằng anh ấy đã quyết định thay đổi cuộc đời mình, sống một cuộc đời với Chúa. Điều này chạm vào tôi, và nó chạm vào tất cả mọi người. Những khoảnh khắc kịch tính này trong cuộc chiến đã thúc đẩy chúng ta - như chúng ta nghe từ tiên tri Isaia – hãy nhìn Thiên Chúa với con mắt mới, con mắt tin cậy, với lòng khiêm nhường và hoán cải.
Đức Sứ thần Tòa Thánh kết luận rằng “Cuộc chiến này không phải là một sự can thiệp hoàn toàn của con người, có điều gì đó liên quan đến ma quỷ. Chúng ta chỉ có thể thắng với con mắt mới, con mắt tin cậy dán chặt vào Chúa, với một tâm hồn khiêm nhường và hoán cải.”
Source:Aleteia
Cảnh sát trở thành linh mục và ẩn sĩ nhờ việc tôn thờ Thánh Thể
Đặng Tự Do
15:53 15/03/2022
“Tôi là một cảnh sát thiếu linh hoạt, rồi Lòng Thương Xót ập đến với tôi.”
Cha Ernesto Piraino là một cựu cảnh sát đến từ Calabria, Ý; bây giờ ngài là một linh mục và ẩn sĩ ở thị trấn Belvedere Marittimo, gần điểm xa nhất trong “chiếc giày” của bán đảo Ý. Nơi ẩn cư của ngài là một ngôi nhà nhỏ với vườn rau ở độ cao 2,300 feet hay 700m, một ngôi nhà biệt lập trong rừng Pollino, từ đó bạn có thể nhìn thấy vùng biển trong vắt cuốn theo bờ biển Tyrrhenian.
Tháng 10 năm ngoái, một cuộc phỏng vấn với ngài đã được đăng trên tờ Avvenire, nghĩa là Tương Lai, một tạp chí định kỳ của Công Giáo bằng tiếng Ý, giúp chúng ta hiểu được hành trình hiện sinh của người đàn ông này.
Một ẩn sĩ và linh mục
Cha Ernesto Piraino gia nhập cảnh sát năm 19 tuổi và được thụ phong linh mục 9 năm sau đó, vào năm 2017.
Ngài có bộ râu đen rậm và trong ánh nhìn nhanh nhẹn của ngài vẫn còn đó sự linh lợi từ khi ngài còn là một “cảnh sát linh hoạt với ý thức sâu sắc về công lý và khát khao sự nghiệp,” như ngài kể về cuộc đời mình với Avvenire.
Lịch sử của một ơn gọi
Làm thế nào mà ơn gọi bất thường này lại xảy ra?
Ngài nói với Avvenire: “Vào thời điểm đó. Tôi đang làm việc tại trụ sở cảnh sát ở Messina và tôi sống ở Scilla. Lớn lên trong một gia đình Công Giáo, tôi có một chút niềm tin nhưng tôi không sống trọn vẹn. Khi giáo xứ của tôi bắt đầu chương trình Chầu Mình Thánh Chúa liên tục, tôi đến với chương trình này chủ yếu vì sự tò mò”.
Chầu Thánh Thể liên tục
Ngày 1 tháng 11 năm 2006, hình thức chầu Thánh Thể này đã được khởi sự tại nhà thờ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội trên mũi đất Scilla. Ngài nói với Avvenire về trải nghiệm của mình ở đó:
Trước đó vài tháng, tôi đã chia tay vợ sắp cưới sau mối tình 6 năm mà chỉ còn một bước nữa là tiến đến hôn nhân. Tôi đang trải qua một tình huống khó khăn, và ngày đó Chúa Giêsu bắt đầu thay đổi cuộc đời tôi. Ngay lập tức tôi không hiểu chuyện gì đang xảy ra, nhưng từ lúc đó, tiếng gọi của Bí tích Thánh Thể ngày càng mạnh mẽ hơn.
Ngài cảm thấy hạnh phúc, nhưng vẫn còn thiếu một cái gì đó
Trong khi Ernesto tiếp tục cuộc sống bình thường của mình, Chúa Giêsu ngày càng trở nên không thể thiếu, và không thể tin được, anh kể, “bất cứ nơi nào tôi đến, tôi đều chầu Thánh Thể liên tục”. Bằng cách đào sâu vào trái tim của Ernesto, Chúa Giêsu thiết lập lại trật tự tối thiểu trong sự không chắc chắn nảy sinh do cuộc hôn nhân lỡ dở, chỉ yêu cầu anh tin tưởng vào Người và dành cho Người một chút không gian.
Trong 4 năm sau đó, Ernesto quen biết với những người phụ nữ rất xinh đẹp khác, nhưng mặc dù rất hòa hợp với họ, anh luôn cảm thấy thiếu vắng điều gì đó, và trong lòng tiềm ẩn một sự không hài lòng. Rồi một ngày kia, chính cô gái mà Ernesto đang có mối quan hệ rất khắng khít đã cảm nhận được có điều gì đó đang khuấy động trong tâm hồn anh, và cô đến nói với anh rằng nếu con đường của anh là trở thành một linh mục, anh chỉ cần nói cho cô biết. Nhờ sự nhạy cảm đặc trưng của người phụ nữ, cô đã hiểu được điều đó trước khi anh nhận ra.
Một thay đổi lớn xảy ra trong năm 2010. Anh đã trò chuyện với vị linh hướng về tiếng gọi trong tâm hồn, về ước muốn dâng mình cho Chúa đang ngày càng lớn dần trong lòng mình. Đang theo học ngành Luật, nhưng Ernesto đã bỏ môn học này và bắt đầu học thần học. Năm 2011, ở tuổi 32, anh bắt đầu chương trình đào tạo trong chủng viện. Trong một thời gian, Ernesto vẫn tiếp tục làm cảnh sát. Vừa là chủng sinh vửa là cảnh sát. Khi anh được thụ phong linh mục, tất cả các đồng nghiệp cảnh sát của anh đều có mặt và đối với anh, đó là một ngày lễ mà anh không bao giờ tưởng tượng được. Hôm qua là một viên cảnh sát, hôm nay trở thành một linh mục ẩn tu.
Có điểm nào chung nối kết người cảnh sát của quá khứ với vị linh mục và ẩn sĩ ngày nay không? Cha Ornesto chia sẻ, “trong tôi luôn có một ý thức sâu sắc về công lý và theo thời gian, nó đã biến thành một cái nhìn về tính tổng thể của con người. Tôi là một cảnh sát nghiêm khắc, và rồi tôi nhận được Lòng Thương xót và tôi bắt đầu thực hiện nhiệm vụ của bằng cách nhìn tội phạm với con mắt khác, như một người anh em cần giúp đỡ, chuộc lỗi. Đó là con đường mà tôi tiếp tục tin tưởng và để bản thân được hướng dẫn. Tôi học cách nhìn thấy Khuôn mặt của Chúa trong Bí tích Thánh Thể, và rồi trong khuôn mặt của người anh em. Người ẩn sĩ học cách nhìn thấy Chúa trong mọi thứ. Gương mặt của Người theo tôi trong những giờ suy niệm, trong sứ vụ giải tội, trong thời gian dành riêng cho việc tiếp đón và linh hướng... Tuy nhiên, sau đó, tôi lấy lại năng lượng bằng cách đắm mình trong sự tĩnh lặng và thanh tĩnh của ngôi nhà Tabor nhỏ bé của tôi.”
Source:Aleteia
Đức Thánh Cha dâng hiến nước Nga và Ukraine cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên tội Đức Mẹ
Thanh Quảng sdb
16:37 15/03/2022
Đức Thánh Cha dâng hiến nước Nga và Ukraine cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên tội Đức Mẹ
Việc Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ thực hiện để thánh hiến Nga và Ukraine cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ sẽ được cử hành trọng thể trong Lễ Truyền Tin ngày 25 tháng Ba năm nay tại Vương cung thánh đường thánh Phêrô.
(Tin Vatican)
Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ thánh hiến Nga và Ukraine cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ vào thứ Sáu ngày 25 tháng Ba, trong Lễ Truyền Tin mà ngài sẽ chủ trì lúc 5 giờ chiều tại Vương cung thánh đường thánh Phêrô.
Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh, ông Matteo Bruni, cho biết trong một công bố: “Nghi thức tương tự như thế sẽ được thực hiện tại Fatima vào cùng ngày giờ bởi Đức Hồng Y Konrad Krajewski, đại diện Đức Thánh Cha” do Đức Thánh Cha bài sai đến đó.
Ngày Lễ Truyền Tin được chọn để thánh hiến
Khi Mẹ hiện ra ngày 13 tháng 7 năm 1917, tại Fatima, Đức Mẹ đã yêu cầu dâng hiến nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ, Mẹ hứa nếu yêu cầu này không được thục hiện thì nước Nga sẽ gieo rắc "hận thù trên khắp thế giới, chiến tranh loạn lạc và đàn áp Giáo hội."
Mẹ còn thêm: “Nhiều người tốt lành vô tội sẽ bị chết tử vì đạo; Đức Thánh Cha sẽ phải chịu nhiều đau khổ, nhiều quốc gia sẽ bị tiêu diệt và bị xóa tên."
Sự dâng hiến nước Nga cho Mẹ
Sau khi Đức Mẹ hiện ra tại Fatima, đã có nhiều hoạt động khác nhau để dâng hiến nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ.
Ngày 31 tháng 10 năm 1942, Đức Thánh Cha Piô XII đã thánh hiến toàn thế giới cho Mẹ và ngày 7 tháng 7 năm 1952, ngài đã thánh hiến dân tộc và nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ như trong Tông Thư Sacro vergente cho hay:
“Cũng như cách đây vài năm, chúng ta đã thánh hiến cả thế giới cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Mẹ Thiên Chúa, thì giờ đây giờ, theo cách đặc biệt nhất, chúng ta thánh hiến con dân và nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ”.
Và ngày 21 tháng 11 năm 1964, Đức Thánh Giáo hoàng Phaolô VI cũng thánh hiến Nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ với sự hiện diện của các Nghị Phụ trong Công Đồng Vatican II.
Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II một lần nữa dâng hiến nước Nga cho Trái tim Vô nhiễm Mẹ mà ngài gọi là 'Nghi thức Tín thác' được cử hành tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả vào ngày 7 tháng 6 năm 1981, trong ngày Lễ Hiện xuống.
Và tháng 6 năm 2000, Tòa Thánh đã công bố phần thứ ba của bí mật Fatima.
Vào thời điểm đó, Đức Tổng Giám Mục Tarcisio Bertone, Thư ký Thánh Bộ Giáo lý Đức tin đã cho hay: Nữ tu Lucia, trong một lá thư năm 1989, đã đích thân xác nhận rằng hành động thánh hiến long trọng và phổ quát cho Trái Tim Vô nhiễm Mẹ tương ứng với những gì mà Đức Mẹ ước muốn: "Vâng, nó đã được thực hiện, đúng như lời Đức Mẹ đã yêu cầu trong lần hiện ra ngày 25 tháng 3 năm 1984".
Việc Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ thực hiện để thánh hiến Nga và Ukraine cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ sẽ được cử hành trọng thể trong Lễ Truyền Tin ngày 25 tháng Ba năm nay tại Vương cung thánh đường thánh Phêrô.
(Tin Vatican)
Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ thánh hiến Nga và Ukraine cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ vào thứ Sáu ngày 25 tháng Ba, trong Lễ Truyền Tin mà ngài sẽ chủ trì lúc 5 giờ chiều tại Vương cung thánh đường thánh Phêrô.
Giám đốc Văn phòng Báo chí Tòa thánh, ông Matteo Bruni, cho biết trong một công bố: “Nghi thức tương tự như thế sẽ được thực hiện tại Fatima vào cùng ngày giờ bởi Đức Hồng Y Konrad Krajewski, đại diện Đức Thánh Cha” do Đức Thánh Cha bài sai đến đó.
Ngày Lễ Truyền Tin được chọn để thánh hiến
Khi Mẹ hiện ra ngày 13 tháng 7 năm 1917, tại Fatima, Đức Mẹ đã yêu cầu dâng hiến nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ, Mẹ hứa nếu yêu cầu này không được thục hiện thì nước Nga sẽ gieo rắc "hận thù trên khắp thế giới, chiến tranh loạn lạc và đàn áp Giáo hội."
Mẹ còn thêm: “Nhiều người tốt lành vô tội sẽ bị chết tử vì đạo; Đức Thánh Cha sẽ phải chịu nhiều đau khổ, nhiều quốc gia sẽ bị tiêu diệt và bị xóa tên."
Sự dâng hiến nước Nga cho Mẹ
Sau khi Đức Mẹ hiện ra tại Fatima, đã có nhiều hoạt động khác nhau để dâng hiến nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ.
Ngày 31 tháng 10 năm 1942, Đức Thánh Cha Piô XII đã thánh hiến toàn thế giới cho Mẹ và ngày 7 tháng 7 năm 1952, ngài đã thánh hiến dân tộc và nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ như trong Tông Thư Sacro vergente cho hay:
“Cũng như cách đây vài năm, chúng ta đã thánh hiến cả thế giới cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Mẹ Thiên Chúa, thì giờ đây giờ, theo cách đặc biệt nhất, chúng ta thánh hiến con dân và nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ”.
Và ngày 21 tháng 11 năm 1964, Đức Thánh Giáo hoàng Phaolô VI cũng thánh hiến Nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ với sự hiện diện của các Nghị Phụ trong Công Đồng Vatican II.
Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II một lần nữa dâng hiến nước Nga cho Trái tim Vô nhiễm Mẹ mà ngài gọi là 'Nghi thức Tín thác' được cử hành tại Vương cung thánh đường Đức Bà Cả vào ngày 7 tháng 6 năm 1981, trong ngày Lễ Hiện xuống.
Và tháng 6 năm 2000, Tòa Thánh đã công bố phần thứ ba của bí mật Fatima.
Vào thời điểm đó, Đức Tổng Giám Mục Tarcisio Bertone, Thư ký Thánh Bộ Giáo lý Đức tin đã cho hay: Nữ tu Lucia, trong một lá thư năm 1989, đã đích thân xác nhận rằng hành động thánh hiến long trọng và phổ quát cho Trái Tim Vô nhiễm Mẹ tương ứng với những gì mà Đức Mẹ ước muốn: "Vâng, nó đã được thực hiện, đúng như lời Đức Mẹ đã yêu cầu trong lần hiện ra ngày 25 tháng 3 năm 1984".
Báng bổ không thể tưởng tượng: Thượng Phụ Kirill trao ảnh Đức Mẹ cho tướng Nga cầu xin cho quân Nga mau thắng
Đặng Tự Do
18:00 15/03/2022
Tờ Orthodox Times của Chính Thống Giáo thuộc Tòa Thượng Phụ Constantinople đã bày tỏ nỗi buồn rằng việc sử dụng các biểu tượng của Giáo Hội trong các cuộc chiến chinh phục Ukraine của người Nga vẫn tiếp diễn.
Lần này, Thượng phụ Kirill của Mạc Tư Khoa và lãnh đạo Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga Viktor Zolotov đã đặt hy vọng vào một chiến thắng “nhanh chóng” trước người Ukraine nơi hình ảnh của Đức Mẹ Đồng trinh mà Đức Thượng phụ đã trao cho Zolotov trong một buổi lễ hôm Chúa Nhật 13 tháng Ba.
“Chúng tôi tin rằng hình ảnh này sẽ bảo vệ quân đội Nga và mang lại chiến thắng nhanh hơn cho chúng tôi”, quan chức quân sự hàng đầu nói với Thượng phụ Kirill tại Nhà thờ Chúa cứu thế ở Mạc Tư Khoa, trong khi lưu ý rằng “mọi thứ diễn ra không nhanh như chúng tôi mong muốn”.
Người chỉ huy biện minh cho “sự chậm trễ” bởi vì, như ông ta đã lưu ý với Giáo chủ Kirill, “Đức Quốc xã [ý chỉ người Ukraine], đang ẩn náu sau lưng thường dân, người già và trẻ em.”
Như Đức Tổng Giám Mục Chrysostomos của Cyprus gần đây đã nhấn mạnh, “người Nga đầu tiên làm dấu thánh giá và sau đó họ giết người”, tiếp tục khơi dậy đức tin nơi Chúa cho một mục tiêu cuối cùng, được Chính Thống Giáo “chúc lành”.
Trong bài giảng của mình sau Phụng Vụ Thánh, Thượng phụ Mạc Tư Khoa chống lại những người Ukraine, những người mô tả Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa là “Giáo Hội của những kẻ chinh phục”, mà ông cho là báng bổ và xúc phạm.
Đề cập đến số lượng Giáo phận của Giáo Hội Chính Thống ở Ukraine đã quyết định ngừng cầu nguyện cho mình, Thượng phụ Kirill biện minh rằng “việc này được thực hiện vì sợ hãi”.
“Chúng ta phải nhớ rằng tất cả chúng ta đều thuộc về cùng một Giáo hội tông truyền, cùng một Giáo hội được thành lập ở cả Mạc Tư Khoa và Kiev,” ông nói như trên và từ chối chấp nhận quyền tự trị của Giáo hội Ukraine và việc giải phóng Giáo Hội ấy khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.
Ông lại nói về những áp lực bên ngoài và “những thế lực ngoại lai đối với Giáo hội muốn phá hủy sự đoàn kết thiêng liêng của các dân tộc chúng ta. Khi ai đó vì sợ hãi mà không chịu cầu nguyện cho vị Thượng Phụ, thì đây là dấu hiệu của sự yếu hèn. Nó không xúc phạm tôi”
Cuối cùng, đề cập đến chiến tranh, ông nói về “các tiến trình chính trị, mà chúng tôi hy vọng sẽ sớm kết thúc”, và cầu nguyện cho Tổng Giám Mục Onoufriy. Onoufriy là Tổng Giám Mục Chính Thống Giáo Ukraine trực thuộc Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa.
Thượng Phụ Kirill cũng nhắc lại lời cầu nguyện của mình xin Chúa bảo vệ tất cả những người trên đất Nga, “hiện bao gồm cả Nga, Ukraine và Belarus”.
Source:Orthodox TimesPatriarch of Moscow: Gifted icon of the Theotokos to the army to win the war against Ukraine
Lần này, Thượng phụ Kirill của Mạc Tư Khoa và lãnh đạo Lực lượng Vệ binh Quốc gia Nga Viktor Zolotov đã đặt hy vọng vào một chiến thắng “nhanh chóng” trước người Ukraine nơi hình ảnh của Đức Mẹ Đồng trinh mà Đức Thượng phụ đã trao cho Zolotov trong một buổi lễ hôm Chúa Nhật 13 tháng Ba.
“Chúng tôi tin rằng hình ảnh này sẽ bảo vệ quân đội Nga và mang lại chiến thắng nhanh hơn cho chúng tôi”, quan chức quân sự hàng đầu nói với Thượng phụ Kirill tại Nhà thờ Chúa cứu thế ở Mạc Tư Khoa, trong khi lưu ý rằng “mọi thứ diễn ra không nhanh như chúng tôi mong muốn”.
Người chỉ huy biện minh cho “sự chậm trễ” bởi vì, như ông ta đã lưu ý với Giáo chủ Kirill, “Đức Quốc xã [ý chỉ người Ukraine], đang ẩn náu sau lưng thường dân, người già và trẻ em.”
Như Đức Tổng Giám Mục Chrysostomos của Cyprus gần đây đã nhấn mạnh, “người Nga đầu tiên làm dấu thánh giá và sau đó họ giết người”, tiếp tục khơi dậy đức tin nơi Chúa cho một mục tiêu cuối cùng, được Chính Thống Giáo “chúc lành”.
Trong bài giảng của mình sau Phụng Vụ Thánh, Thượng phụ Mạc Tư Khoa chống lại những người Ukraine, những người mô tả Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa là “Giáo Hội của những kẻ chinh phục”, mà ông cho là báng bổ và xúc phạm.
Đề cập đến số lượng Giáo phận của Giáo Hội Chính Thống ở Ukraine đã quyết định ngừng cầu nguyện cho mình, Thượng phụ Kirill biện minh rằng “việc này được thực hiện vì sợ hãi”.
“Chúng ta phải nhớ rằng tất cả chúng ta đều thuộc về cùng một Giáo hội tông truyền, cùng một Giáo hội được thành lập ở cả Mạc Tư Khoa và Kiev,” ông nói như trên và từ chối chấp nhận quyền tự trị của Giáo hội Ukraine và việc giải phóng Giáo Hội ấy khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.
Ông lại nói về những áp lực bên ngoài và “những thế lực ngoại lai đối với Giáo hội muốn phá hủy sự đoàn kết thiêng liêng của các dân tộc chúng ta. Khi ai đó vì sợ hãi mà không chịu cầu nguyện cho vị Thượng Phụ, thì đây là dấu hiệu của sự yếu hèn. Nó không xúc phạm tôi”
Cuối cùng, đề cập đến chiến tranh, ông nói về “các tiến trình chính trị, mà chúng tôi hy vọng sẽ sớm kết thúc”, và cầu nguyện cho Tổng Giám Mục Onoufriy. Onoufriy là Tổng Giám Mục Chính Thống Giáo Ukraine trực thuộc Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa.
Thượng Phụ Kirill cũng nhắc lại lời cầu nguyện của mình xin Chúa bảo vệ tất cả những người trên đất Nga, “hiện bao gồm cả Nga, Ukraine và Belarus”.
Source:Orthodox Times
Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ dâng Nước Nga và Ukraine cho Trái tim Vô Nhiễm Đức Mẹ
Vũ Văn An
18:02 15/03/2022
Tờ The Pillar, trong bản tin ngày 15 tháng 3, tường trình rằng Tòa Thánh vừa loan báo Đức Giáo Hoàng Phanxicô sẽ dâng hiến Nước Nga và Nước Ukraine cho Trái Tim Vô Nhiễm Đức Mẹ vào ngày 25 tháng 3 này, và một đặc phái viên của ngài sẽ cử hành cùng một nghi thức tại Fatima.
Các buổi dâng hiến này - được cử hành bởi Đức Giáo Hoàng Phanxicô và Đức Hồng Y Konrad Krajewski - được thực hiện sau khi Nga xâm lược Ukraine, và được kết nối với sự hiện ra năm 1917 của Đức Mẹ Fatima thúc giục nước Nga được dâng hiến cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên tội Đức Mẹ.
Bạn không biết chắc về các vấn đề này ư? Đây là những gì bạn cần biết.
Dâng hiến là gì?
Dâng hiến có nghĩa là để một điều gì đó riêng ra một nơi, dâng hiến nó cho một mục đích thánh thiêng.
Kiểu nói này thường được dùng trong Đạo Công Giáo: nhà thờ được thánh hiến, bình thánh được thánh hiến, phụ nữ có thể trở thành trinh nữ được thánh hiến, các dòng tu của nam và nữ được gọi là “đời sống thánh hiến”, và “thánh hiến” (truyền phép) được dùng để mô tả việc biến đổi chất thể (confection) của Bí tích Thánh Thể.
Cũng có một phong tục sùng kính Công Giáo là dâng mình riêng cho Chúa Kitô qua Mẹ Maria, bằng một loạt các lời cầu nguyện sùng kính. Thực hành dâng mình cho Đức Maria có nguồn gốc từ những thế kỷ đầu của Kitô giáo, và được phổ biến ở nhiều nơi trong Giáo hội vào thế kỷ thứ chín.
Trong những thế kỷ gần đây, Thánh Louis de Montfort, Thánh Maximilian Kolbe, và Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã khuyến khích việc dâng bản thân cho Mẹ Maria. Trên thực tế, khẩu hiệu của Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II, Totus Tuus, gợi lên những lời dâng mình cho Chúa Kitô qua Mẹ Maria của ngài: “Lạy Mẹ Maria, tất cả là của Mẹ”.
Ngay từ thế kỷ thứ chín, các giám mục và linh mục cũng đã bắt đầu thánh hiến các thành phố cho Đức Trinh Nữ Maria, như một cách để cầu xin sự bảo vệ chuyển cầu của Mẹ. Louis XIII đã thánh hiến nước Pháp cho Đức Mẹ Maria vào năm 1638, và các nước khác cũng đã làm như vậy.
Đúng, nhưng sao lại nước Nga? Và việc này có liên quan gì đến Fatima?
Ba trẻ em Bồ Đào Nha vào năm 1917 đã được nhiều lần thị kiến Đức Trinh Nữ Maria, trong đó người ta cho là Đức Mẹ đã đưa ra nhiều thông điệp cho các trẻ em được thị kiến này về tình trạng của thế giới.
Ba trong số những thông điệp đó được gọi là bí mật của Fatima, vì chúng không được tiết lộ cho công chúng trong một thời gian dài. Nhưng một trong những người được thị kiến, Sơ Lucia dos Santos, đã tiết lộ hai thông điệp trong cuốn hồi ký năm 1941 của bà.
Bí mật đầu tiên là thị kiến về hỏa ngục mà các em nói rằng Đức Mẹ đã cho phép các em nhìn thấy.
Thứ hai là Chiến tranh thế giới thứ nhất sẽ kết thúc, và một cuộc chiến khác sẽ bắt đầu dưới triều đại của Đức Piô XI, “nếu mọi người không ngừng xúc phạm Thiên Chúa”.
Để ngăn chặn chiến tranh, các em nói rằng Đức Mẹ đã yêu cầu:
“Việc dâng nước Nga cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của mẹ, và Rước Lễ đền tạ vào các ngày Thứ Bảy Đầu Tháng. Nếu yêu cầu của mẹ được lưu ý, nước Nga sẽ hoán cải, và sẽ có hòa bình; nếu không, nó sẽ gieo rắc các sai lầm của nó ra khắp thế giới, gây ra chiến tranh và đàn áp Giáo hội. Người tốt sẽ tử vì đạo; Đức Thánh Cha sẽ phải chịu nhiều đau khổ; nhiều quốc gia khác nhau sẽ bị tiêu diệt. Cuối cùng, Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của mẹ sẽ chiến thắng. Đức Thánh Cha sẽ dâng hiến nước Nga cho mẹ, và nó sẽ hoán cải, và một thời kỳ hòa bình sẽ được ban cho thế giới ”.
Đức Piô XI qua đời vào đêm trước Thế chiến thứ hai, vài tháng trước khi Đức xâm lược Ba Lan, một điều vốn thường được coi là bắt đầu chiến tranh.
Vậy nước Nga đã được thánh hiến cho Mẹ Maria chưa?
Năm 1942, Đức Giáo Hoàng Piô XII đã thánh hiến thế giới cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Mẹ Maria, cùng với các giám mục Bồ Đào Nha. Đức Thánh Cha nói rằng chỉ có Đức Maria, nữ hoàng hòa bình, mới có thể chấm dứt chiến tranh đang tàn phá Châu Âu, Châu Á và Bắc Phi, và ngài đã hiến dâng nhân loại cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Đức Mẹ.
Năm 1952, Đức Piô XII đã ban hành một tông thư ủy thác người dân Nga cho sự chuyển cầu của Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội Đức Mẹ.
Năm 1964, Đức Thánh Cha Phaolô VI đã dâng lời cầu nguyện công khai phó thác toàn thể nhân loại cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Mẹ Maria.
Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã dâng một số lời cầu nguyện dâng hiến cho Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội của Mẹ Maria; được công chúng biết đến nhiều nhất là vào năm 1984.
Ngày 25 tháng 3 năm 1984, ngài dâng lời cầu nguyện trọng thể, hiến dâng thế giới cho Mẹ Maria. Dù bản văn của Đức Giáo Hoàng không đề cập chuyên biệt đến Nga, một số sử gia nói rằng Đức Gioan-Phaolô II, một cách riêng tư, đã thêm nhiều chữ vào lời cầu nguyện của ngài. Các giám mục từ khắp nơi trên thế giới đã được mời tham gia việc dâng hiến, và nhiều vị đã làm như vậy.
Theo một số tường thuật, người ta khuyên Đức Giáo Hoàng không nêu đích danh Nga trong các buổi cầu nguyện công khai dâng hiến năm 1984, bởi vì điều đó sẽ làm tức giận hàng giáo phẩm Chính thống giáo Nga, những người phản đối ý niệm người Công Giáo dâng hiến đất nước của họ cho Đức Maria, và vì nỗ lực ngoại giao chính trị của Vatican với Liên Xô.
Vì sự bỏ sót đó, một số người Công Giáo đã cho rằng Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã không thực sự dâng hiến nước Nga cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên tội của Mẹ Maria - và một số người Công Giáo tiếp tục nêu ra phản bác này.
Nhưng sau khi dâng hiến, Sơ Lucia - người thị kiến đã ghi lại sứ điệp của Mẹ Maria – nhiều lần nói rằng bà tin rằng lời yêu cầu dâng hiến đã được thực hiện. Và vào năm 2000, Tòa Thánh cho biết việc dâng hiến “đã được thực hiện đúng như lời Đức Mẹ yêu cầu”.
Vậy tại sao Đức Giáo Hoàng Phanxicô lại tái dâng hiến nước Nga? Há việc dâng hiến đầu đã không diễn ra hay sao?
Việc thánh hiến các vật linh thiêng, bao gồm cả nhà thờ, thường không được lặp lại, trừ khi có một số hành động phạm thượng nghiêm trọng, hoặc sự phạm thánh đã xảy ra trong chúng. Thí dụ, Đức Tổng Giám Mục Gregory Aymond đã tái dâng hiến vào năm 2020 một nhà thờ nơi một linh mục đã thực hiện các hành vi tình dục nghiêm trọng trên bàn thờ.
Nhưng việc dâng hiến bản thân có thể được làm lại như một hành vi đức tin và sùng kính, và thường được làm như vậy. Và vào đầu tháng 3, các giám mục Công Giáo Latinh của Ukraine đã yêu cầu Đức Giáo Hoàng Phanxicô “công khai thực hiện hành động dâng hiến cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên tội của Mẹ Maria cả Ukraine lẫn Nga, theo yêu cầu của Đức Trinh Nữ ở Fatima”.
Việc dâng hiến mới không phải là một nhượng bộ của Tòa thánh rằng việc dâng hiến năm 1984, một cách nào đó, chưa đầy đủ, nhưng hành động này sẽ rõ ràng hơn, có lẽ sẽ nêu tên Nga và Ukraine trong các lời cầu nguyện. Điều đó cũng có thể làm dấy lên nhiều thuyết âm mưu mới về các cuộc dâng hiến trong quá khứ, hoặc được coi như một dấu hiệu cho thấy Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã không thực sự hoàn tất việc dâng hiến.
Nhưng phần nhiều người ta coi Đức Giáo Hoàng Phanxicô có ý coi những lời cầu nguyện của ngài là những hành vi đổi mới - những lời khẩn cầu với Thiên Chúa, và Đức Trinh Nữ Maria - trong thời kỳ khó khăn lớn lao, chứ không hẳn bù đắp cho những hành vi trước đây bị nghi ngờ.
Tin Giáo Hội Việt Nam
Phóng sự Khánh thành và Cung hiến bàn thờ Gx CTTĐVN St. Petersburg FL
Trần Mạnh Trác
21:06 15/03/2022
Xem hình ảnh lễ Khánh thành và văn nghệ
Xem hình ảnh cơ sở Gx và công tác chuẩn bị
Ngày 12 tháng 3 vừa qua, buổi lễ Cung Hiến bàn thờ cuả Gx CTTĐVN ở St. Petersburg FL đã diễn ra trong một khung cảnh sóng xô, gió thổi, mưa mù mà nhiều vị khách vượt cầu qua vịnh 'Tampa Bay' để đi dự đã mô tả là không thể quên được khi phải lái xe qua những con cầu cao vút và lung lay...
Một 'Winter Bomb Cyclone' (Bão Bom muà đông) đã ập tới đúng vào thời điểm cuả buổi lễ. Đài khí tượng đã cảnh báo nhiều ngày trước là sẽ có mưa giông, gió lốc và giá buốt, nhưng hầu như các vị khách được mời vẩn cương quyết đi chứng kiến cái biến cố mà cộng đoàn (bây giờ là giáo xứ) CTTĐVN St. Petersburg đã bỏ ra 40 năm để thực hiện.
Trong số khách, ngoài những người cư ngụ ở vùng lân cận, còn có rất nhiều linh mục, nữ tu và giáo dân từ những nơi xa xôi tới. Xa nhất có thể là San Diego CA, cách xa đúng một chiều ngang cuả đại lục Hoa Kỳ, còn xa một chiều chéo đại lục thì có Wisconsin, và dọc theo ven biển miền đông thì có Boston, Newark, Atlanta, Miami và Orlando, đó là chưa kể những vùng nội địa như Denver, Houston và Dallas. Do đó mà Gx chỉ có thể chừa ra một nửa số ghế trong tổng số 600 ghế nhà thờ cho các đoàn thể giáo dân cuả mình.
Đề cập đến cơn mưa nặng hột, ĐGM Gregory Parkes đã mô tả như là một cơn mưa đầu muà đang đổ nước xuống để cho chồi non muà Xuân được phát triển. Nó là biểu hiện cuả những ân sủng dồi dào mà Chuá đã ban cho cộng đoàn Việt Nam, để từ nay, Gx này, không chỉ lớn lên về con số, mà còn lớn lên về mục vụ và hơn nữa có thể phát huy lợi ích ra các cộng đồng điạ phương.
Cơn mưa chấm dứt vào lúc cuối buổi lễ, trước khi bắt đầu bữa tiệc liên hoan và văn nghệ.
Ngoài mục đích Cung Hiến bàn thờ, buổi lễ hôm nay cũng là dịp kỷ niệm 40 năm Thánh Lễ tiếng Việt đầu tiên tại vùng St. Petersburg này, là biến cố lịch sử khởi đầu cho một cộng đoàn VN nhỏ bé ở đây.
Không hẹn mà gặp, con số 40 cũng phản ảnh số năm mà 'một dân tộc được Chuá chọn' là người Do Thái, đã lưu lạc trong hoang điạ, để rồi sau những thử thách và thanh luyện, những người trung thành đã đến được đất hứa, xây dựng được 'Thành Thánh Jerusalem muôn thửa' trên đình núi Sion.
Ngày nay, sau 40 năm, cộng đoàn nhỏ bé VN cũng đã tìm được 'vùng đất Sion' là thành phố St Petersburg này, và thiết lập xong một 'Ngôi Nhà Cho Chuá ngự' là ngôi thánh đường vừa được thánh hiến và khánh thành. Là một ngôi thánh đường có đá và gỗ quí, cũng 'sơn son thếp vàng' giống như ngôi đề̀n thánh Jerusalem thửa xưa.
Đi từ cửa lên tới bàn thờ, người ta không thể không thấy 3 dấu hiệu tròn nổi bật. Thứ nhất là một vòng tròn có hình trống đồng và chim di, tượng trưng cho dân tộc Việt. Thứ hai là một vòng có lá vạn tuế và gông cùm, tượng trưng cho các Thánh Tử Đạo VN. Trước cung thánh là dấu hiệu Alpha và Omega trong một vòng trắng, tượng trưng cho sự được thanh luyện để hoà nhập với Thiên Chuá là 'Khởi Đầu và là Cùng Đích.'
Đó là lời tuyên xưng hùng hồn cuả Cộng đoàn Giáo Xứ ở đây: Chúng tôi là người Việt Nam, nhờ giòng máu thánh anh hùng cuả tổ tiên tử đạo, đã nhận được một đức tin thanh luyện là đạo Thánh Chúa.
Cung thánh là một khối toàn là một màu trắng cẩm thạch với những đường viền màu đỏ...
"Sao lại viền đỏ nhỉ?" có người thắc mắc.
"áo trắng và riềm đỏ tượng trưng cho lòng Chuá thương xót" Cha xứ Gioan Nguyễn Vũ Việt giải thích.
Phải đó! Tất cả hồng ân là đều do lòng Chuá xót thương mà ra...một chân lý mà ngay cả những người có con tim trai đá nhất, cũng phải cảm thấy 'bị lỡ một nhịp tim đập' khi hiểu ra.
Xem hình ảnh cơ sở Gx và công tác chuẩn bị
Ngày 12 tháng 3 vừa qua, buổi lễ Cung Hiến bàn thờ cuả Gx CTTĐVN ở St. Petersburg FL đã diễn ra trong một khung cảnh sóng xô, gió thổi, mưa mù mà nhiều vị khách vượt cầu qua vịnh 'Tampa Bay' để đi dự đã mô tả là không thể quên được khi phải lái xe qua những con cầu cao vút và lung lay...
Một 'Winter Bomb Cyclone' (Bão Bom muà đông) đã ập tới đúng vào thời điểm cuả buổi lễ. Đài khí tượng đã cảnh báo nhiều ngày trước là sẽ có mưa giông, gió lốc và giá buốt, nhưng hầu như các vị khách được mời vẩn cương quyết đi chứng kiến cái biến cố mà cộng đoàn (bây giờ là giáo xứ) CTTĐVN St. Petersburg đã bỏ ra 40 năm để thực hiện.
Trong số khách, ngoài những người cư ngụ ở vùng lân cận, còn có rất nhiều linh mục, nữ tu và giáo dân từ những nơi xa xôi tới. Xa nhất có thể là San Diego CA, cách xa đúng một chiều ngang cuả đại lục Hoa Kỳ, còn xa một chiều chéo đại lục thì có Wisconsin, và dọc theo ven biển miền đông thì có Boston, Newark, Atlanta, Miami và Orlando, đó là chưa kể những vùng nội địa như Denver, Houston và Dallas. Do đó mà Gx chỉ có thể chừa ra một nửa số ghế trong tổng số 600 ghế nhà thờ cho các đoàn thể giáo dân cuả mình.
Đề cập đến cơn mưa nặng hột, ĐGM Gregory Parkes đã mô tả như là một cơn mưa đầu muà đang đổ nước xuống để cho chồi non muà Xuân được phát triển. Nó là biểu hiện cuả những ân sủng dồi dào mà Chuá đã ban cho cộng đoàn Việt Nam, để từ nay, Gx này, không chỉ lớn lên về con số, mà còn lớn lên về mục vụ và hơn nữa có thể phát huy lợi ích ra các cộng đồng điạ phương.
Cơn mưa chấm dứt vào lúc cuối buổi lễ, trước khi bắt đầu bữa tiệc liên hoan và văn nghệ.
Ngoài mục đích Cung Hiến bàn thờ, buổi lễ hôm nay cũng là dịp kỷ niệm 40 năm Thánh Lễ tiếng Việt đầu tiên tại vùng St. Petersburg này, là biến cố lịch sử khởi đầu cho một cộng đoàn VN nhỏ bé ở đây.
Không hẹn mà gặp, con số 40 cũng phản ảnh số năm mà 'một dân tộc được Chuá chọn' là người Do Thái, đã lưu lạc trong hoang điạ, để rồi sau những thử thách và thanh luyện, những người trung thành đã đến được đất hứa, xây dựng được 'Thành Thánh Jerusalem muôn thửa' trên đình núi Sion.
Ngày nay, sau 40 năm, cộng đoàn nhỏ bé VN cũng đã tìm được 'vùng đất Sion' là thành phố St Petersburg này, và thiết lập xong một 'Ngôi Nhà Cho Chuá ngự' là ngôi thánh đường vừa được thánh hiến và khánh thành. Là một ngôi thánh đường có đá và gỗ quí, cũng 'sơn son thếp vàng' giống như ngôi đề̀n thánh Jerusalem thửa xưa.
Đi từ cửa lên tới bàn thờ, người ta không thể không thấy 3 dấu hiệu tròn nổi bật. Thứ nhất là một vòng tròn có hình trống đồng và chim di, tượng trưng cho dân tộc Việt. Thứ hai là một vòng có lá vạn tuế và gông cùm, tượng trưng cho các Thánh Tử Đạo VN. Trước cung thánh là dấu hiệu Alpha và Omega trong một vòng trắng, tượng trưng cho sự được thanh luyện để hoà nhập với Thiên Chuá là 'Khởi Đầu và là Cùng Đích.'
Đó là lời tuyên xưng hùng hồn cuả Cộng đoàn Giáo Xứ ở đây: Chúng tôi là người Việt Nam, nhờ giòng máu thánh anh hùng cuả tổ tiên tử đạo, đã nhận được một đức tin thanh luyện là đạo Thánh Chúa.
Cung thánh là một khối toàn là một màu trắng cẩm thạch với những đường viền màu đỏ...
"Sao lại viền đỏ nhỉ?" có người thắc mắc.
"áo trắng và riềm đỏ tượng trưng cho lòng Chuá thương xót" Cha xứ Gioan Nguyễn Vũ Việt giải thích.
Phải đó! Tất cả hồng ân là đều do lòng Chuá xót thương mà ra...một chân lý mà ngay cả những người có con tim trai đá nhất, cũng phải cảm thấy 'bị lỡ một nhịp tim đập' khi hiểu ra.
Tài Liệu - Sưu Khảo
Trao Truyền Giữa Các Thế Hệ Qua Các Gia Lễ
Phó tế Phạm Bá Nha
21:30 15/03/2022
Trọng tâm của gia đình là tình yêu và hiệp thông. Tình yêu kết hợp giữa cha mẹ, và cởi mở đến con cái. Hiệp thông từ trên xuống dưới, từ tổ tiên, ông bà, cha mẹ, đến các thành phần khác trong gia đình mở rộng. Cả khi còn sống hay khi đã qua đời. Làm sao giữa các phần tử, của thế hệ trong một gia đình có thể gắn bó hiểu biết nhau và nhận ra nhau, có sự ràng buộc nào về huyết tộc hơn, so với người khác trong xã hội.
Từ đâu nhận ra và kết thân người này người kia của gia đình mình?
Phải chăng, chính trong các dịp lễ tiết của gia đình, là dịp các phần tử gia đình hiểu biết gắn bó với nhau, có trách nhiệm với nhau, và kéo dài mãi mãi, thế hệ này qua thế hệ khác. Ðây là điểm căn bản và nổi bật chỉ gia đình Á Châu Việt Nam mới có. Thật đáng quí trân trọng và cần duy trì.
Phần bài này xin khai triển, đề cập đến sự liên hệ giữa thế hệ già và trẻ, qua các cách thức lễ tiết trong gia đình về Quan, Hôn, Tang, Tế. Về khao vọng đình đám khi làm Quan hầu như không còn nữa. Và về lễ tiết khi thành Hôn, xin đọc bài của ông bà Long Hằng.
Phạm vì bài này hân hạnh trình bày qua hai phần :
- Căn tính gia đình Việt Nam : nếp sống liên kết trong gia đình, và các nghi lễ gia đình.
- Những điều cần gạn lọc theo cái nhìn của một số tác phẩm văn học.
I. CĂN TÍNH GIA ÐÌNH VIệT NAM
Căn tính gia đình Việt Nam bắt nguồn từ cơ cấu tổ chức nhân sự, đến các nghi lễ trong gia đình và xã hội. Từ cách sinh sống trong nhà, đến tham gia những lễ tiết ngoài làng xóm đã tạo thành văn hóa gia đình.
A. Nếp sống liên Kết trong Gia Ðình
Trong bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân quyền (12-1948) có ghi rõ : Gia đình là yếu tố tự nhiên và căn bản của xã hội và được xã hội và quốc gia bảo trợ (Ðiều 18, khoản 3) (La famille est l’élément naturel et fondamental de la société et le droit à la protection de la société et de l’État)
Ðối với Việt Nam gia đình còn trở thành nền tảng vững chắc của xã hội. Việt Nam theo phụ hệ và coi trọng tinh thần gia tộc mãnh liệt. Gia đình là sự liên kết chặt chẽ có kẻ trên có người dưới, có kẻ trước người sau và còn bao gồm cả người sống lẫn người đã qua đời.
Con có cha là nhà có phúc
Máu loãng còn hơn ao nước lã
Thà ăn bắp hột chà vôi
Còn hơn giàu có mồ côi một mình.
Con người có cố có ông
Như cây có cội như sông có nguồn
1. Huyết thống phong tục trong gia đình
Trong gia đình Việt Nam sinh sống theo ba giai cấp : Cha mẹ với con cái, anh em chị em với nhau, và họ hàng nội ngoại thân thuộc
a) Cha mẹ và con cái
■ Danh xưng.
Danh từ cha mẹ, mỗi nơi gọi khác nhau. Miền Bắc gọi cha là Bố, Thầy, U, Cậu; gọi mẹ là Mẹ, Mợ, Cái, Bầm. Miền Trung gọi cha là Bô, gọi mẹ là Me, Bụ. Miền Nam gọi cha là Ba, Bô, Tía; mẹ là Má.
Một tuồng rách rưới con như bố
(Than Nghèo, Trần Kế Xương)
Bổ đầu bố lấy tiền, mổ bụng con nhét chữ.
(Phú Thầy đồ dạy học)
Con dại cái (mẹ) mang (Tục ngữ)
Bô đi đàng nào chẳng đến cứu chúng ta
(Lĩnh Nam Chích Quái)
Con hơn cha nhà có phúc (Ca dao)
Ðời cha ăn mặn đời con khát nước (Ca dao)
Mẹ nuôi con bằng trời bằng bể
Con nuôi mẹ con kể từng ngày. (Ca dao)
Con, con mẹ, mà dâu, dâu người ta vậy
(Mẹ khuyên con lúc về nhà chồng. Lê Qúi Ðôn)
■ Sinh con và đặt tên.
Việt nam có câu ‘‘Một con một của không từ ai’’. Gia đình nào càng đông con nhiều cháu là gia đình hạnh phúc. Không cặp vợ chồng nào lấy nhau mà không mong có con. Sau khi cưới hỏi, ai cũng mong vợ chồng mới có ‘‘tin mừng’’, tức có thai. Và từ đây, vợ chồng chăm sóc tới bào thai, kiêng ăn, cữ làm nặng nhọc, bồi bổ sức khỏe và chuẩn bị ngày ra đời của đứa con đầu lòng. Nhiều bài học vệ sinh, có khi cả mê tín dị đoan giúp ‘‘mẹ tròn con vuông’’. Nhưng trách nhiệm và lo lắng nhiều trong thời kỳ thai nghén, và sinh nở vẫn là người phụ nữ.
Ðàn ông vượt bể có chúng có bạn
Ðàn bà vượt cạn chỉ có một mình.
Trong gia đình Việt Nam, đều mong muốn có con trai, qúi hơn. Thường chúc nhau nhiều con trai.
Từ nay nhắn nhủ thế thường
Sinh con xin chớ ngâm chương mộng hùng.
Giã ơn bà Nguyệt ông Tơ
Sớm đi cầu Thước, tối mơ mộng hùng
Cho mau cửa lại treo cung
Ðể cho cô bế cô bồng cô ru...
Nuôi trẻ cũng qua kinh nghiệm dân gian, ăn ngon mau lớn đủ ngày tháng là an tâm : Ba tháng biết lẫy, bảy tháng biết bò, chín tháng lò dò biết đi’’.
Việc quan trọng nhất là đặt tên cho con. Ngày trước, ngay từ khi mới sinh, chưa bắt buộc phải đặt tên cho con ngay. Thường gọi bằng tên xấu xí thông thường: thằng cu, thằng cò, cái đĩ, cái hĩm, cu lớn, cu bé, đĩ lớn, đĩ bé...
Hỡi thằng cu lớn, hỡi thằng cu bé, cu tí, cu tị, cu tì ơi !
Con dậy, con ăn, con ở với ông
Ðể mẹ đi lấy chồng kiếm chút em con.
Con trai đến năm ghi vào ‘‘sổ đinh’’, gọi là ‘‘tên bộ’’ mới bỏ tên xấu, đặt tên đẹp. Còn con gái đến khi lấy chồng mới ghi trong giá thú bằng tên đẹp. Sau khi lấy chồng hoàn toàn được gọi theo tên chồng.
Việc đặt tên rất phức tạp và đa đạng, thuộc lãnh vực ‘‘Tính Danh Học’’, ngoài phạm vi bài này. Trong thực tế, vì di dân, hay chiến tranh khiến nhiều anh em anh em ‘‘đánh nhau mới nhận ra họ hàng’’ là thế. Cả nước có 429 họ, nhưng không phải những ai mang họ Lê, hay Nguyễn là thuộc dòng tộc mình đâu. Vì trong nước biết bao nhiêu người mang họ Lê hay Nguyễn (Sơ Thảo Tính Danh Học Việt Nam, tr. 120-123)
■ Trách nhiệm của cha mẹ.
Cha mẹ có trách nhiệm cả hai mặt : vật chất và tinh thần
Ngoài nuôi nấng, học hành chữ nghĩa, học nghề, làm nhà làm cửa, tậu vườn tậu ruộng, dựng vợ gả chồng, lo cho con có ngôi thứ trong làng xã, trong tổng. Theo vòng luẩn quẩn này lại lo cho cháu. Vì thế khi con cháu làm nên khá giả, hay có danh giá, cha me đều cho là hãnh diện. Từ đó, trong gia đình Việt Nam, con cái khó cưỡng lại việc xây dựng của cha mẹ về mọi phương diện, ngay cà việc lấy vợ lấy chồng sớm.
Dạy con từ thuở tiểu sinh
Gần thầy, gần bạn, tập tành lễ nghi
Học cho cách vật trí tri
Văn chương chữ nghĩa, nghề gì cũng thông.
Hết lập gia đình cho con, lại lo cho con có con trai để nối dõi dòng tộc. Thông thường gia đình vẫn thích con trai hơn. Do đó mới có quan niệm ‘‘nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô’’ (một con trai kể là có, mười con gái kể như không). Con gái trong hàng huyết tộc một họ không đáng kể
Con gái là con người ta
Con dâu mới thật mẹ cha mua về.
Trong đám tang, người ta hay hỏi người chết có mấy cây gậy, tức là mấy con trai cầm gậy theo sau quan tài. Trong cáo phó văn tế đám tang, con trai lớn đứng tên trước. Con gái lớn có chồng cũng phải ghi sau các con trai khác. Gia đình đông anh em thật có phúc. Lúc có công có việc anh em là qúi, lại thêm vây cánh bề thế trong làng
Ði việc làng bênh lấy họ
Ði việc họ bênh lấy anh em
Chết cả đống, còn hơn chết một người
Lấy vợ ba bốn năm mà chưa có con đã lo, nếu tới sáu năm mà chưa có con trai, thì có quyền lấy vợ khác. Vì thế mới có luật đa thê.
Trời sao trời ở không công?
Kẻ năm bảy vợ tôi không vợ nào!
Nói thế với những người ham ‘‘với cao’’, chứ nhiều người ‘‘giầu bữa hôm khó bữa mai’’cũng lấy nhau dễ dàng. ‘‘Nồi méo úp vung méo’’ hay ‘‘chồng thấp vợ cao’’ vẫn có duyên như thường, đâu có sao.
■ Bổn phận làm con.
‘‘Có cha mẹ mới có mình, làm con ta ở vô tình sao nên’’ là bài học đầu tiên người con phải ghi trong đầu để nhớ công ơn cha mẹ sinh ra.
Từ đó chữ hiếu phải là bổn phận quan trọng
Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con
Mỗi đêm mỗi thắp đèn trời
Cầu cho cha mẹ sống đời với con
Nhất là khi khôn lớn, mới thấy công ơn dưỡng dục là to lớn, không gì đền đáp.
Lạy cha ba lạy con quì
Lạy mẹ bốn lạy con đi lấy chồng.
Lập thân mới biết khổ thân
Nuôi con mới biết công ơn sinh thành.
Cây có gốc mới nở cành xanh ngọn
Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu
Người ta nguồn gốc nhờ đâu,
Có cha mẹ, rồi sau có mình.
■ Chung sống dưới một mái nhà.
Tại Việt Nam, đơn thuần là một vợ một chồng chung sống trong một mái nhà với những người con chưa đến tuổi trưởng thành. Nhiều gia đình còn cha mẹ ở chung. Cũng có gia đinh, trên cha mẹ còn có ông bà, kể đến hàng con là bốn đời. Ðặc biệt, những gia đình còn hàng cụ (sinh ra ông bà), kể đến hàng con cuối cùng là năm đời. Trường hợp này gọi là ‘‘Ngũ đại đồng đường’’ (năm đời cùng nhà).
Nhà nào đông con thì khi con cái trưởng thành cha mẹ lo ‘‘dựng vợ, gả chồng’’, cho ở riêng. Phân chia thành nhiều gia đình nhỏ. Tùy theo hoàn cảnh, tính tình, cha mẹ về già sẽ ở chung với con trai trưởng, hay bất cứ con trai nào. Ít khi và gần như chẳng bao giờ ở với con gái, dù có chồng giàu sang. Ông bà cho đến Cụ Kỵ, cũng tùy hoàn cảnh ở với cháu trai, cháu đích tôn.
b) Anh em, chị em trong nhà là cốt nhục của cha mẹ tạo thành, là hạt máu chẻ đôi. Vì thế anh em có sự liên hệ hết sức bền chặt và thân tình yêu thương. Vì thế trong nhà, anh em bất hòa là nỗi khổ tâm nhất của cha mẹ. Người ta ví tình anh em nồng thắm không bỏ nhau ‘‘Anh em như thể tay chân’’. Còn tình vợ chồng dễ xa bỏ nhau như thay áo ‘‘Vợ chồng như áo cởi ngay nên lìa’’.
Thà ăn bắp hột chà vôi
Còn hơn giầu có mồ côi một mình.
Anh em như thể chân tay
Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau
Lá lành đùm lá rách
Một người làm quan cả họ được nhờ
Chết cả đống còn hơn sống một người
Chị ngã em nâng
Luật ‘‘Luân thường’’ là trong cùng họ nội không được phép lấy nhau. Nếu lấy nhau là loạn luân. Luật cấm mà tục lệ cũng chê cười. Họ ngoại thì con cô con cậu hay đôi con dì không được lấy nhau. Từ đời cháu trở đi thì được phép. Nếu lấy nhau là loạn luân.
Cháu cậu mà lấy cháu cô
Thóc lúa đầy bồ, giống má nhà ta.
Tình thân sơ là người dưới bậc cha là chú, dưới bậc mẹ là dì. Nên có câu rằng : Sảy cha còn chú, sảy mẹ bú vú dì.
Khắt khe thường là mẹ chồng nàng dâu và dì ghẻ con chồng. Nên người ta khuyên cô dâu : Mẹ chồng già thì mẹ chồng chết, nàng dâu có nết thì nàng dâu chừa. Và mỉa mai hơn :
Mấy đời bánh đúc có xương,
Mấy đời dì ghẻ có thương con chồng.
Ngoài anh em, cần nói thêm về bạn bè và láng giềng. Tuy không phải anh em ruột thịt, nhưng ở gần nhau, lâu năm. Thân tình hơn. Những lúc tắt lửa tối đèn, hoặc hoạn nạn cần đến nhau.
Giầu vì vợ sang về bạn
Xa anh em không bằng láng giềng gần.
Ði việc làng bênh lấy họ, đi việc họ bênh lấy anh em.
c) Họ (Nội, Ngoại) hàng thân thuộc
Trẻ con hàng dưới cùng trong gia đình này là ‘‘Chút’’. Chúng gọi thế hệ cao nhất là Kỵ.
- Là Chắt chúng gọi thế hệ cao thứ hai là Cụ
- Là Cháu (Nội, Ngoại) gọi thế hệ bậc ba là Ông Bà (Nội, sinh ra cha, hay Ngoại, sinh ra mẹ)
Họ Nội là những người thuộc họ của cha. Theo người Bắc, anh chị của cha gọi là bác. Em trai của cha gọi là chú. Em gái của cha gọi là dì. Họ Ngoại là những người thuộc họ của mẹ. Theo người Nam, em gái của mẹ gọi là dì, em trai của mẹ gọi là cậu. Sự phân biệt này được xã hội xếp loại đánh giá. Bên Nội vẫn hơn bên Ngoại.
Con cô con cậu thì xa
Con chú con bác thật là anh em.
Chồng cô, vợ cậu, chồng dì
Trong ba người ấy, chết thì không tang.
Con gái là con người ta
Con dâu mới là con mẹ cha mua về
Máu đào hơn ao nước lã
Vua chúa cấm đoán làm chi
Ðể đôi con dì chẳng lấy được nhau
Cậu chết, mợ ra người dưng
Chú tôi có chết, thím đừng lấy ai.
d) Thiết lập Tộc Phả, Gia Phả,
Gia Phả là gì? Gia nghĩa thông thường là gia đình. Phả là ghi chép vào. Gia Phả là quyển sách (hay sổ) ghi chép thứ tự tổ tiên trong gia đình. Từ đó, có nhiều hình thức ‘‘Gia Phả’’.
Về một người trong gia tộc : tóm gọn những chi tiết : lý lịch thu gọn, sự nghiệp, sơ đồ sinh sản, hôn phối, ngày qua đời, hình ảnh gia tộc, di ngôn.
Tại Việt Nam, Gia Phả dự đoán có từ thế kỷ XI và XII xuyên qua tác phẩm ‘‘Thực Lục’’ và ‘‘Ký Thuật’’ về nhân vật, gia đình liên quan đến lịch sử. Gia Phả luôn có liên hệ đến lịch sử một nước, một dòng tộc... Nhiều gia đình chưa có thói quen lập Gia Phả ‘‘biên’’, nhưng đã có Gia Phả ‘‘ miệng’’, nhớ lại chừng 5 đời. Gia Phả thuộc khoa Thống kê học.
Trong cuốn Gia Phả thường gồm ba phần :
Phần Chính :
- Dẫn nhập, hay ‘‘huấn lệnh của tộc trưởng.
- Biên ghi truyền thuyết tổ tông, những biến chuyển thiên cư.
- Tộc hệ ( theo trước sau) : tên tuổi, ngày và nơi sinh. Tóm lược thân thế, kèm theo hình từng người và phả đồ từng đời.
- Sự nghiệp : lập gia đình,cưới hỏi, tên vợ (nếu có nhiều vợ)
- Con cái, có bao nhiêu dòng con, từng người... Sơ đồ gia tộc
- Biến cố thời cuộc
- Qua đời (ngày, trường hợp nào, lời trăn trối, chúc thư, di ngôn, tang chế, điếu văn...), bản đồ phần mộ, hình mộ phần, nhà thờ, bản đồ nơi định cư, phát triển...
Phần Phụ lục : ghi rõ ngày giỗ kỵ hàng năm, dùng tiền hương hỏa, giường thờ trong nhà, phần mộ, có mua hậu hay không. Ruộng vườn sinh lợI để làm giỗ trong năm.
Phụ biên : Thống kê tác phẩm, giấy bằng ban khen, huy chương. Dư luận sách báo, thơ đề cao (hay cả phê bình chỉ trích) công việc của tiền nhân.
Trong Thánh Kinh, tác giả Thánh sử Matthêu có ghi gia phả của dòng tộc của Chúa Giêsu Kitô và con cháu vua David : Từ Abraham đến vua David là 14 đời. Từ vua David thời lưu đày Babilon là 14 đời. Và từ thời lưu đày đến Chúa Kitô cũng 14 đời. (Mt 1, 1-25).
Ðức Hồng Y Nguyễn Văn Thuận, trong bài giảng phòng đầu tiên cho Giáo Triều Roma vào Mùa Chay 2000, đã nói cảm nghĩ khi đọc Gia Phả này: Khi đọc đoạn Tin Mừng này trong phụng vụ, nhiều khi chúng ta cảm thấy hơi khó chịu. Có người trong chúng ta coi việc đọc môt đoạn văn như vậy thật vô nghĩa, cứ lập đi lập lại một cách nhàm chán. Có người đọc vội vàng, khiến cho các tín hữu chẳng hiểu gì, lại có người cắt ngắn, bỏ bớt đi một số đoạn.
Ðối với chúng tôi, những người Á châu, đặc biệt là đối với tôi một người Việt Nam, việc tưởng nhớ các tiền nhân có giá trị lớn lao. Theo văn hóa Việt Nam, trong niềm hiếu kính, chúng tôi vẫn giữ một cuốn Gia Phả của gia tộc trên bàn thờ trong gia đình. Chính tôi cũng biết được tên của 15 thế hệ các tổ tiên của tôi, từ 1698, khi gia tộc tôi lãnh nhận phép Thánh Tẩy, qua gia phả chúng ta thấy rằng mình thuộc về một lịch sử rộng lớn hơn. Và chúng ta ý thức rõ hơn ý nghĩa lịch sử của mình.
Và ÐHY đã phân tích Gia Phả : Gia Phả Chúa Giêsu Kitô có ba phần: Phần 1 kể tên các tổ phụ. Phần 2 nói đến các vua trước cuộc lưu đày ở Babilon, và phần3 kể tên các vua sau cuộc lưu đày. (Chứng Nhân Hy Vọng, ttr. 25-30).
Tinh thần gia phả và chữ hiếu : Gia Phả trong gia đình ngày nay được giữ gìn cẩn thận, vì nó có giá trị lớn và ảnh hưởng tới sâu rộng, nhắc nhở con cháu giữ gìn danh thơm tiếng tốt cho gia đình và duy trì tình hiếu thảo, ruột thịt. Những dịp giỗ tết, ngay cả cưới hỏi, mừng thượng thọ ông bà, cha mẹ,.. Người ta hay đọc Iại phần di ngôn, phần biến chuyển gia đình, để nhắc lại công ơn khó nhọc của tiền nhân.
Vấn đề thừa kế Hương Hỏa.
Thừa Kế là tài sản cha mẹ để lại. Của nhiều hay ít, tượng trưng gia sản cha mẹ để lại như phúc lộc. Chính vì mang ý nghĩa này mà người hưởng dùng không được bán. Bán tức là đem của châu báu vất đổ đi. Xưa di sản thường là ruộng vườn, vàng bạc, báu vật qúi trong nhà. Di sản cốt để cho con dùng nó mà sinh lợi làm ăn.
Sau khi đã chia gia tài, một phần nhỏ dành cho việc thờ cúng, hương khói ngày giỗ, tết. Ðó là phần Hương Hỏa. Thường là bất động sản. Người con cả có nhiệm vụ giữ phần Hương Hỏa này. Nhiều ít tùy gia cảnh người quá cố để lại.
2. tôn kính tổ tiên
Ðối với người Việt Nam, lòng hiếu thảo và biết ơn đối với tổ tiên rất quan trọng. Thể hiện qua cách đền đáp công ơn ông bà khi còn sống và cả khi qua đời. Con cháu vẫn thực hiện cúng giỗ báo hiếu, ghi nhớ công ơn gây dựng nên cuộc đời mình. Việc cúng giỗ mang sắc thái tín ngưỡng của dân tộc VN, nên gọi là tín ngưỡng tôn kính tổ tiên hay Ðạo Ông Bà.
Người Việt Nam tin rằng con người có hồn và xác. Chết chưa phải là hết. Thể xác có chết, nhưng linh hồn còn tồn tại, lui tới với người thân trong gia đình. Hồn mới thật là cao qúi là tinh anh con người, ‘‘thác là thể phách, hồn là tinh anh’’. Cuộc đời con người đúng là ‘‘sinh ký tử qui’’.
Chữ hiếu niệm cho tròn một tiết
Thời suy ra trăm nết đều nên
(Nhị Thập Tứ Hiếu, Lý Văn Phức 1785-1849)
Gia đình dòng tộc người Việt Nam không chỉ bao gồm những người đang sống mà còn cả những người đã qua đờì. ‘‘Uống nước nhớ nguồn’’.
Cây có gốc mới nở ngành xanh ngọn
Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu
Người ta nguồn gốc từ đâu?
Có cha có mẹ rồi sau có mình
Người Việt Nam luôn quan niệm ‘‘thờ lúc đã chết, cũng như thờ lúc còn sống’’ (Sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồn).
Dân gian chê trách con cháu giả hình ma chay cho lớn, mà bỏ bê phụng dưỡng cha mẹ khi về già :
Sống thì con chẳng cho ăn
Chết rồi xôi thịt làm văn tế ruồi.
Chữ Hiếu là của báu, mất đi là mất hạnh phúc. Còn cha mẹ để phụng dưỡng là niềm vui, là hạnh phúc.
Có cha có mẹ thì hơn
Không cha không mẹ như đờn không dây.
Cha mẹ chẳng may mất sớm không được phụng dưỡng là bất hạnh là tủi hổ. Con không muốn nhắc nhở đến tuổi già của cha mẹ, vì đó vừa vui vừa lo âu. Có cha mẹ già không dám đi chơi xa. Làm sai trái, sằng bậy sợ để tiếng xấu cho ông bà họ hàng.
Ðạo Hiếu ăn sâu vào tâm khảm của dân Việt, có mãnh lực khiến con cái làm những việc phi thường để cứu cha mẹ. Như trường hợp Nguyễn Trãi làm tới Khai quốc công thần, do lòng hiếu thảo. Thân phụ bị nhà Minh bắt, đem giải về Bắc Kinh, ông quyết đi theo. Ðến cửa Nam Quan, thân phụ nói ‘‘về rửa thù cho cha, khóc làm gì’’. Ông vâng lời, nên công trạng, trả thù thay cha và rửa hận cho nước.
a) Liên hệ đến các tôn giáo khác
Tôn kính Tổ Tiên sống hài hòa và được củng cố bởi các tôn giáo tại Việt Nam. Có thể nói tất cả người Việt Nam, dù theo Phật, Lão, Nho hay Công Giáo, đều có điểm chung là báo hiếu, tôn kính và nhận thức tầm quan trọng về liên của Tổ Tiên với con cháu.
Phật giáo có tính cách thích nghi và hợp với nền văn hóa đại chúng. Phật tác phúc cho người con hiếu thảo, và có những người con hiếu thảo trở thành Phật. Bằng những nghi lễ cầu siêu, nhất là trong ‘‘thờI gian định kiếp’’, 49 ngày trước khi hóa kiếp. Lễ Vu Lan là ngày Phật đại xá qua việc từ thiện của con cháu, mà ông bà cha mẹ đã khuất được hưởng nhờ.
Lão giáo cổ võ tôn kính các Tiên Thánh, các anh hùng dân tộc có công dựng nước, các ân nhân của làng, xóm. Ông bà Tổ Tiên thuộc thế giới thần thiêng, có quyền độ trì cho con cháu đang sinh sống làm ăn. Lão giáo chấp nhận khuyến khích thờ kính Tổ Tiên trong đời sống sinh hoạt tín ngưỡng quần chúng.
Nho Giáo có tinh thần nhập thế mạnh, đi vào đời sống xã hội, củng cố mối tương quan giữa con người với nhau qua các đức tính : nhân, lễ, nghĩa, trí, tín. Nho giáo đã nâng thờ kính Tổ Tiên bằng những luật lệ trong nghi lễ thờ kính Tổ Tiên. (Paul Ðào. DCÂC. 217, 11-2000, tr. 23)
Ðức Khổng Tử nói trong Kinh Lễ : Người quân tử thờ cha mẹ như thờ Trời, và thờ Trời cũng một tâm tình như thờ cha mẹ. Ðó là đạt được bậc hoàn hảo của nhân đức (Kinh Lễ, 24). Nói thế, Ðức Khổng Tử không có ý đặt cha mẹ ngang với Trời quyền năng, nhưng ý nói mối tương quan giữa con cái với cha mẹ, cũng như tương quan giữa nhân loại với Trời. Trong sách Luận Ngữ còn nói mạnh hơn : Người chí hiếu làm tròn bổn phận một người con tốt một cách kính cẩn. Hành vi mang cơm lại cho cha mẹ chưa được coi là có hiếu. Vì con chó con ngựa cũng cho con chúng ăn. Nếu không có sự kính cẩn với cha mẹ thì làm sao khác với súc vật.
Ai không thực hành chữ Hiếu bị xã hội khinh chê và xếp vào hàng súc vật
Làm người đạo Hiếu chẳng rành
Ví loài cầm thú khác mình bao nhiêu.
Trong ‘‘Năm giềng mối’’ của xã hội : Quân-Thần, Phụ-Tử, Phu-Phụ, Huynh-Ðệ, Bằng-Hữu, thì quan hệ Cha-Con là căn bản và quan trọng.
Luật Gia Long xưa rất khắt khe phạt nặng :
- Những người con bất hiếu, tùy nặng nhẹ : đánh 300 trượng, tù 3 năm, treo cổ...
- Sao lãng việc phụng dưỡng cha mẹ : đánh 80 trượng, sa thải công việc, giáng cấp.
- Ðể cha mẹ khổ sở khi về già : đánh 100 trượng, đày đi xa,
b) Quan điểm của Giáo Hội Công Giáo.
Hiếu thảo là một điểm quan trọng của Giáo lý Công Giáo, được ghi tường tận.
■ Thánh Kinh cả Cựu Ước lẫn Tân Ước đều giải thích rõ ràng về bổn phận hiếu thảo với cha mẹ:
Sách Huấn ca (7, 27-28) ghi :
‘‘Cha con, con hãy hết lòng tôn kính,
và đừng quên ơn mẹ đã mang nặng đẻ đau.
Hãy luôn nhớ công ơn dưỡng dục sinh thành,
công ơn ấy, con sẽ lấy gì đáp đền cho cân xứng?
Sách Châm Ngôn dạy :
Hỡi con, lệnh cha con truyền, hãy lo tuân giữ
Lời mẹ con dạy, chớ bỏ ngoài tai. (Cn 6, 20-21)
Con khôn giữ lời cha nghiêm huấn,
Kẻ nhạo báng chẳng nghe lời sửa dạy (Cn 13,1).
Phần mộ tổ tiên được coi trọng (St 23, 1-20; 25, 7-10). Khi có ai qua đời người ta vẫn mong ước đem về chôn nơi phần mộ tổ tiên (St 47, 29-31)
Ðiều răn thứ Tư chú trọng và nhấn mạnh tới ‘‘Hãy tôn kính cha và mẹ ngươi, để ngươi được sống lâu trên trái đất mà Chúa, Thiên Chúa của ngươi ban cho ngươi. (Xh 20, 12). Chính Chúa Kitô đã nhắc lại sức mạnh của điều răn này (x. Mt, 7, 8-13). Ðiều răn thứ Tư là một trong những nền móng của học thuyết xã hội Công Giáo.
■ Sách Giáo Lý Công Giáo, từ số 2214-2219, đã cắt nghĩa tỷ mỷ về việc tôn kính tổ tiên như sau: Sự tôn kính của con cái đối với cha mẹ mình, được nuôi dưỡng bởi sự âu yếm tự nhiên giữa cha mẹ và con cái (số 2214). Ðây là tình cảm tri ân đối với các bậc sinh thành (2215). Thảo kính bằng tuân phục và vâng lời chân thành (2216). Vâng theo đòi hỏi của cha mẹ, vì ích lợi của con cái hoặc vì ích lợi của gia đình. Sự tôn kính này bắt nguồn từ sự kính sợ Thiên Chúa, một trong bảy hồng ân của Chúa Thánh Thần (2217).
■ Hướng dẫn của Giáo quyền. Ðối với người Công Giáo Việt Nam, việc tôn kính tổ tiên được hướng dẫn một cách hết sức cẩn trọng.
- Huấn dụ của Bộ Truyền Giáo, ngày 10-11-1659, nhắn nhủ hai Ðức Cha Lambert de la Motte và François Pallu, giám mục đầu tiên Ðàng Trong và Ðàng Ngoài : ‘‘Các vị không nên đem đến dân tộc khác xứ sở của qúi vị mà chỉ đem đến đức tin, một đức tin không từ chối cũng không làm tổn thương các nghi thức, các tập tục của bất cứ dân tộc nào, miễn là đất nước đó không có gì là xấu... Vậy nguyên nhân gây nên xa cách và bất hòa là tìm cách thay đổi tập tục riêng của một dân tộc, nhất là những tập tục lâu đời. Ðừng bao giờ so sánh các tập tục đó với các tập tục của các nước Âu Châu. Trái lại, các vị hãy tìm cách làm quen với các tập tục đó. Hãy chiêm ngắm và ca tụng những gì đáng ca tụng.''
- Thông báo của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam họp tại ÐàLạt (14-6-1965)
quyết định áp dụng huấn dụ của Tòa Thánh (8-12-1939), để tỏ tình thần ái quốc lòng hiếu thảo, tôn kính hoặc tưởng niệm tổ tiên và các bậc anh hùng liệt sỹ, người giáo hữu Việt Nam được phép treo ảnh hình, dựng tượng nghiêng mình bái, trưng hoa đèn, tổ chức ngày kỵ, giỗ... Trái lại, để bảo vệ đức tin Công Giáo tinh tuyền, người giáo hữu không được phép làm việc gì trái với giáo lý Công Giáo, như cử hành nghi lễ để phục tùng và lệ thuộc vào một thụ tạo, hay việc dị đoan đốt vàng mã. Trường hợp bất đắc dĩ thì chỉ được tham dự một cách thụ động. Ðối với trường hợp không rõ thế tục hay tôn giáo, nghĩa là không biểu lộ tuyên xưng tín ngưỡng của một tôn giáo tức là biểu lộ tinh thần tự nhiên thì coi như không trái với đức tin Công Giáo, nên được thi hành và tham dự.
- Quyết định của các Giám Mục Việt Nam tại Nha Trang, ngày 14-11-1974 phổ biến 5 điểm cụ thể sau về kính bái tổ tiên:
- Bàn thờ gia tiên để kính nhớ ông bà tổ tiên được đặt dưới bàn thờ Chúa trong gia đình, miễn là trên bàn thờ không bày biện gì mê tín dị đoan.
- Việc đốt hương, nhang, đèn, nến, trên bàn thờ gia tiên và vái lạy trước bàn thờ gia tiên, và giường thờ tổ tiên, là những cử chỉ hiếu thảo tôn kính, được phép làm.
- Ngày giỗ cũng là ngày ‘‘kị nhật’’ được ‘‘cúng giỗ’’ trong gia đình theo phong tục địa phương, miễn là loại bỏ những gì dị đoan mê tín, như đốt vàng mã... và giảm thiểu, canh cải những lễ vật để biểu dương ý nghĩa thành kính biết ơn ông bà, như dâng hoa trái, hương đèn...
- Trong hôn lễ, dâu rể được làm ‘‘lễ tổ, lễ gia tiên’’ trước bàn thờ, giường tổ tiên, vì đó là nghi lễ tỏ lòng biết ơn, hiếu kính trình diện với ông bà.
- Trong tang lễ, được vái lạy trước thi hài người quá cố, đốt hương vái theo phong tục địa phương để tỏ lòng tôn kính người đã khuất, cũng như Giáo Hội cho đốt nến, xông hương, nghiêng mình trước thi hài người quá cố.
- Tại Thượng Hội Ðồng Giám Mục Á Châu họp tại Vatican, từ 19-4 đến 14-5-1998.
Trong hội nghị này, các giám mục Việt Nam tham dự đã nêu lên ba chủ đề chính:
- Làm sao nói về Thiên Chúa Cha và Hội Thánh trong khung cảnh nền văn hoá xã hội Việt Nam vốn lấy gia đình làm nền tảng.
- Làm sao nhận ra tác động của Chúa Thánh Thần nơi mọi người thành tâm, thiện chí, đặc biệt nơi các tôn giáo bạn.
- Làm sao để việc tôn kính ông bà, tổ tiên giúp người ta nhận biết Thiên Chúa, và hiểu rõ về đạo hiếu của người Công Giáo Việt Nam.
■ Những thách đố xưa và nay về tôn kính tổ tiên
Tại sao Công Giáo mang tiếng ‘‘bất hiếu, theo đạo Thiên Chúa là bỏ ông bà tổ tiên’’. GHVN đã phải đương đầu với vấn đề quan trọng là ‘‘Phụng Thờ Tổ Tiên’’. Ðầu thế kỷ 18, việc tranh chấp xảy ra giữa ba nhóm Thừa Sai tại Việt Nam. Căn cứ vào điều thứ nhất trong kinh Mười Ðiều Răn : ‘‘Thứ nhất thờ phượng một Ðức Chúa Trời và kính mến Người trên hết mọi sự’’, các vị Thừa Sai Paris không chấp nhận phụng thờ tổ tiên, vì họ chỉ là tạo vật thôi. Trong khi đó, các Cha Dòng Tên và Phanxicô chủ trương để cho giáo dân Việt Nam thờ kính tổ tiên theo phong tục Việt Nam. Kết quả thế lực Hội Thừa Sai Paris ngày càng mạnh, đảm đang hết phần vụ truyền giáo tại Việt Nam. Và Dòng Tên dần dần bị phai mờ.
Vấn đề ‘‘nghi lễ Trung Hoa’’ được Tòa Thánh xét lại.
Năm 1939, thánh bộ Truyền giáo huấn dụ ‘‘Plane compertum est’’
Ngày nay, điều kiện cốt yếu nơi Ðạo Ông Bà của Việt Nam ở chỗ niềm tin vào nhân tính hồn thiêng bất tử từ cõi linh thiêng. Vì con người là tụ đức của trời đất (thiên địa chi đức).
Ðạo Hiếu của Việt Nam chính là rễ nối với nguồn sức sống của cây. Giờ chết gọi là ‘‘sinh thì’’, là giờ sống. Ông bà tổ tiên có mất nhưng hồn vẫn còn sống nơi cội nguồn sức sống, là Ông Trời, luôn bên cạnh độ trì cho con cháu. Con cháu thường nhớ ngày giỗ, ngày kị để tảo mộ, cầu kinh hơn ngày sinh của ông bà.
Người ta nguồn gốc từ đâu
Gốc từ tiên tổ rồi sau có mình
Công tiên tổ tác thành từ trước
Con cháu sau mới được hiển vinh
Ta nên giỗ tết kính thành
Trông nom phần mộ tỏ tình nhớ ơn.
B. Tinh thần gia đình trong Gia Lễ
Tinh thần gia đình Việt Nam được hun đúc và củng cố qua các dịp lễ tiết trong năm của gia đình. Tình đoàn kết, sự nâng đỡ tương trợ về sinh sống và làm ăn, các lời giáo dục dạy bảo về cư sử giao tiếp và lễ giáo... đều bắt nguồn từ những buổi gặp gỡ, ăn uống trong quanh mâm cơm vào dịp lễ trong năm. Văn hóa gia đình hệ trọng ở chỗ giữ đúng ghi tiết. Những ngày lễ là ngày mọi người trong nhà phải có mặt.
1. Các lễ tiết trong năm
Theo tục lệ Việt Nam, có nhiều lễ tết trong năm, dành cho một nhóm người, hay còn mê tín, như :
- Tết Khai Hạ vào ngày 7 tháng Giêng : ngày đầu xuân, mở cửa hàng, đi xa, khai bút...
- Tết Thượng Nguyên vào Rằm tháng Giêng : ngày trăng tròn đầu năm, tổ chức tại các chùa cho thiện nam tín nữ.
- Tết Hàn Thực vào mồng 3 tháng Ba : ăn đồ nguội.
- Tết Ðoan Ngọ vào mồng 5 tháng Năm : thời tiết đổi mùa từ Xuân sang Hạ ăn rượu nếp, hái lá cây phơi khô đề phòng uống khi bị bệnh thời tiết.
- Tết Trùng Cửu (trùng 2 ngày mồng 9) : dành cho giới lương y.
- Tết Trùng Thập (trùng 2 ngày mồng 10) : dành cho các thầy đồng bóng.
- Tết Cơm Mới vào mồng một tháng Mười : dành cho nhà nông ăn cơm gạo mới.
- Tết Táo Quân vào 23 tháng Chạp : ngay thần Táo (bếp) về trời.
Dưới đây là những ngày lễ xum họp trong gia đình, được cả nước đón mừng lớn và còn mãi.
■ Ngày Tết Nguyên Ðán là ngày của gia đình. Ba ngày Tết là ngày sum họp, vui vẻ thân tình. Trrước hết gặp mặt Thần Linh, qua lễ Ông Táo, lễ Thổ Công, lễ 23 tháng chạp Ông Táo về trờI. NgườI theo tôn giáo nào đi lễ những nơi phụng thờ : nhà thờ, chùa, đình miếu. Thứ đến là gặp Tổ Tiên, vong linh ông bà về gặp lại con cháu, với lòng thành con cháu dọn bánh trái, hoa quả. Quan trọng là gặp lại những người trong nhà, vui tết, chúc tuổi, lì-xì, nghỉ ngơi, thăm hỏi, tặng quà, thanh toán nợ nần...
Dù ai đi bất cứ đâu
Ngày Tết nguyên Ðán rủ nhau cùng về
Mồng một thì ở nhà cha
Mồng hai nhà vợ, mồng ba nhà thầy
Tháng Giêng ăn tết ở nhà
Tháng Giêng là tháng ăn chơi.
Khôn ngoan đến cửa quan mới biết
Giầu khó ba mươi Tết mới hay.
■ Tết Thanh Minh nhằm những ngày đầu tháng ba.
‘‘Thanh Minh trong tiết tháng ba’’
Lễ là tảo mộ, hội là đạp thanh.
Ðây vừa là hội, vừa là lễ. Cả làng, và tất cả người trong gia đình hội họp lại rồi đi thăm, sửa sang, quét dọn, đặt bông hoa, hay thắp nhang trên tất cả phần mộ của gia đình. Sau đó về nhà cúng bái Tổ Tiên, và ăn uống. Ngày này người ta ra nghĩa trang rất đông như trẩy hội, trở thành tục lệ xã hội. Có nơi người ta đi tảo mộ trong ngày mồng ba Tết, vì con cháu từ xa về còn đông đủ.
Nguyễn Du diễn tả tinh thần ngày hội này :
Gần xa nô nức yến oanh
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân
Dập dìu tài tử giai nhân
Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
Riêng người Công Giáo đã dành tháng 11 cầu nguyện, và xin lễ cho các linh hồn. Ngày 2-11, là lễ các Linh hồn, người Công Giáo đi viếng nghĩa trang rất đông.
■ Tết Trung Nguyên (hay ngày Xá Tội Vong Nhân, quen gọi Lễ Vu Lan) nhằm ngày rằm tháng Bảy. Lễ cầu chung cho các linh hồn được siêu thoát, đặc biệt các cô hồn, không ai còn con cháu sống. Nguyễn Du đã diễn tả ngày lễ cho những linh hồn bị quên lãng.
Tiết tháng bảy mưa dầm sùi sụt
Toát hơi bay, lạnh ngắt xương khô.
Và không quên Ngày xá tội vong nhân
Tháng sáu buôn nhãn bán trăm
Tháng bảy ngày rằm, xá tội vong nhân.
■ Tết Trung Thu dành cho trẻ em diễn ra vào rằm tháng tám. Ngày vui nhất của trẻ nhỏ trong nhà. Tuy là lễ cho con nhưng cha mẹ cũng vui lây, vì thấy con ngoan mau lớn, học hành tiến bộ. Còn cảnh nào vui khi trẻ em ‘‘rước đèn kéo quân’’, ăn bánh trung thu, cha mẹ uống trà dưới ánh trăng thanh, tâm hồn thơi thới, và thơ mộng. Rồi qua tháng sau, cha mẹ đi làm, con cái tiếp tục sách đèn.
Tháng tám chơi đèn kéo quân
Trở về tháng chín chung chân buôn hồng.
■ Tết Cơm Mới tổ chức vào tháng Mười, không nhất định ngày nào, tùy gia đình sau mùa gặt. Mùa này bắt đầu có cốm, gạo mớI, trái hồng, trứng cuốc, và chim ngói. Là của ăn ngon. Người ta thường dùng các thứ đồ ăn ngon và mới này để biếu nhau, đồng thời mừng vì mưa thuận gió hòa, ăn mừng được mùa. Ðiền chủ thưởng công, trả tiền cho tá điền. Và tá điền biếu lại hoa quả trong vườn. Ở đồng chiêm, sau tháng Năm, tức sau vụ chiêm, người ta cũng ăn tết Chiêm, tương tự, không to bằng.
2 Mừng sinh nhật, hay thượng thọ
Ngày nay khá phổ biến trong các gia đình việc tổ chức ngày kỷ niệm sinh nhật, cưới hỏi và mừng tuổi thọ. Ngày này là ngày vui giữa các phần tử gia đình, bạn bè thân thuộc. Chúng ta quan niệm nương tựa nhau ‘‘Trẻ cậy cha, già cậy trẻ’’. Chỉ những người bất hiếu mớI cho cha mẹ già Ià gánh nặng, phải nuôi tốn kém, mất công chăm sóc. Tuổi cha mẹ càng cao, con cái càng hãnh diện và cậy nhờ bảo ban. Ông bà cha mẹ về già dễ tủi thân, lẻ loi và cô đơn. Sum họp gặp gỡ thăm hỏi thân tình có giá trị hơn quà cáp, ăn uống linh đình..
3. Lễ Gia Tiên
Tục phụng sự Tổ Tiên rất thành kính, rất nhân bản và rất thân tình. Người sống luôn nhớ tớI người qua đời, và mong muốn họ bên con cháu mãi mãi. Bỏ Tổ Tiên không thờ phụng là quên nguồn gốc.Tục Việt Nam còn tin vong hồn người đã khuất thường ngự nơi bàn thờ để gần gũi con cháu.
Người Công Giáo không lập bàn thờ cho Tổ Tiên, nhưng vẫn thờ kính Tổ Tiên, qua bàn thờ Chúa.
Sự tin tưởng này đi đến hành động qua cúng bái trong dịp hội họp lễ lớn và quan trọng trong gia đình. Ðó là lễ Gia Tiên. Lễ Gia Tiên được cử hành trước bàn thờ Tổ Tiên trong tất cả các dịp vui buồn của gia đình, do gia trưởng đứng ra chủ lễ. Lễ vật tùy, có thể là bánh trái, rượu, nhang đèn...
4. Lễ Giỗ.
Tình cảm đối với Tổ Tiên Ông Bà rất sâu đậm và thắm thiết nơi người Việt Nam. Biểu hiệu lòng thành hiếu thảo của người sống thế hệ với thế hệ trước bằng việc lập bàn thờ tại nhà và cúng bái trong dịp giỗ. Việc cúng giỗ thể hiện tình thân giữa người sống và ông bà đã qua đời. Là điểm gặp gỡ thế giới hữu hình và vô hình. Dòng họ thị tộc được xây dựng trên cơ sở huyết thống. Ý thức này sinh ra ý thức cột trụ của dòng họ. Mỗi họ có ông tổ chung. Ngày giỗ Ông Tổ gọi là giỗ Tổ. Bàn thờ, hay tủ thờ, hay cái trang, được đặt nơi trang nghiêm trong nhà, để cúng giỗ. Trên bàn thờ để hình người quá cố, hương đèn và cuốn Gia Phả. Ngày giỗ tập họp đông đủ con cháu, cúng hương nến trái cây, vừa ăn uống vừa nhắc lại công ơn người quá cố hay ôn lại những di ngôn.
Ngày giỗ quan trọng đến mức :
Có con mà gả chồng gần
Có bát canh cần nó cũng mang cho
Hoài công mà gả chồng xa
Một là mất giỗ, hai là mất con.
5. Ma chay
Nền đạo đức gia đình Việt Nam còn nằm trong việc ma chay cho cha mẹ. Khi cha mẹ nằm xuống, bổn phận người con có hiếu là phải tổ chức tang lễ cho đàng hoàng. Ðây là lần trả nghĩa cuối cùng ’’Nghĩa tử là nghĩa tận’’. Sau tang lễ, người con còn để tang lâu năm tùy theo. Và còn tưởng nhớ cha mẹ trong dịp giỗ, tết. Nhiều đám táng rất tốn kém, che mắt người đời.
Sống thì chẳng cho ăn nào
Chết thì cúng giỗ mâm cao cỗ đầy.
Thế gian còn dại chửa khôn
Sống mặc áo rách, chết chôn áo lành.
Sống dầu đèn, chết kèn trống.
Sống về mồ về mả. Ai sống về cả bát cơm.
Nơi người Công Giáo cần tránh cho ‘‘cây xiêu chiều nào sẽ đổ theo chiều ấy’’, và đừng giỡn với tử thần. Trong gia đình có người đau nặng, đau lâu ốm dài hoặc cơn bệnh ngặt nghèo đến bất ngờ, hay gây bất tỉnh. Bên cạnh chạy chữa vể thể xác, phải nghĩ ngay đến chữa trị cấp cứu linh hồn. Thương lấy linh hồn người thân. Tìm ngay linh mục, để ngài lo liệu làm những nghi lễ giúp bệnh nhân thống hối để được chết lành trong tay Thiên Chúa.
Trường hợp bất tỉnh. Bề ngoài, nhiều khi đánh lừa chúng ta. Có vẻ như chết. Nhưng sự sống và ý thức vẫn tồn tại lâu hơn.
Ngày nay, có nhiều đổi mới trong việc cử hành nghi lễ an táng cả đời lẫn đạo. Người Công Giáo được chỉ dẫn tổ chức cẩn thận từ lễ động quan, đến thánh lễ tại nhà thờ, hạ huyệt hoặc hỏa táng. Nhiều người đã hiểu được tầm quan trọng của sự ra đi vĩnh viễn về Nước Hằng Sống của người thân trong gia đình. Phân biệt thế nào là thể xác tiêu tan, và linh hồn bất diệt. Nên đã chuẩn bị về mặt thiêng liêng hơn ma chay bên ngoài.
II. những điều cần gạn lọc
theo cái nhìn của một số tác Phẩm văn Học
Trên đây là phần ghi lại những yếu tố làm nên căn tính của gia đình Việt Nam trước đây. Nhìn chung chúng ta thấy đây là quá trình lâu dài, qua nhiều thế hệ mà có được. Những khía cạnh căn tính này còn được giữ lại trung thực trong các tác phẩm văn học. Chính các văn thi sỹ là người lãnh hội sâu sắc những biến dạng từng giai đoạn của gia đình Việt Nam. Cái gì tốt, hay, đẹp và tinh hoa cần giữ lại, cái gì xấu, không hợp, sỡ dĩ đi đến mê tín dị đoan, làm mất phẩm giá con người... đều được trình bày trong các tác phẩm văn học nghệ thuật.
Phần thứ hai này, không có tham vọng đề cập đến hết các tác phẩm văn chương, vì quá phong phú và đa dạng. Ðể làm sáng tỏ cho chủ đề, chúng tôi giới hạn trong các tác phẩm văn chương Việt Nam tiêu biểu chính yếu và được xếp vào loại văn học phổ biến hơn là điểm hết trong các tác phẩm văn học.
A. Ca Dao Tục Ngữ
Ca Dao Tục Ngữ do người dân truyền miệng và ghi lại tất cả sinh hoạt xã hội làm ăn, tâm lý, cách xử thế và lễ tiết trong gia đình.
Những nét tinh túy đáng khen và còn giá trị lâu dài.
- Bổn phận đền đáp công ơn sinh thành là bài học đầu tiên của vợ chồng trẻ :
Mình về ta chẳng cho về
Ta nắm vạt áo ta đề câu thơ
Câu thơ ba chữ rành rành
Chữ trung chữ hiếu chữ tình là ba
Chữ trung thì để phần cha
Chữ hiếu phần mẹ, đôi ta chữ tình.
- Chung thủy vợ chồng :
Anh đi đàng ấy xa xa
Ðể em ôm bóng trăng tà năm canh
Nước non một gánh chung tình
Nhớ ai, ai có nhớ mình hay chăng.
Ðôi ta đã trót lời thề,
Con dao lá trúc đã kề tóc mai
Dặn rằng : Ai chớ quên ai.
- Vẻ đẹp duyên dáng và tâm hồn cao thượng của phụ nữ :
Lấy chồng thì phải theo chồng
Lấy chồng phải gánh vác giang sơn nhà chồng
Trai thì năm thê bày thiếp,
Gái chính chuyên chỉ có một chồng.
Một chờ, hai đợi, ba trông,
Bốn thương, năm chờ, bảy, tám, chín mong, mười tìm.
- Sức mãnh liệt vô hình của tình yêu :
Yêu nhau tam, tứ núi cũng trèo,
Thất bát sông cũng lội, tứ cửu tam-thập-lục đèo cũng qua.
- Kinh nghiệm mùa màng :
Muốn ăn lúa tháng năm, xem trăng rằm tháng tám
Muốn ăn lúa tháng mười, xem trăng mồng tám tháng tư
Nếu không đổ ánh trăng đi,
Ruộng khô lúa lép lấy gì nuôi anh.
Những thói hư tật xấu bị xã hội kết án, và cần loại bỏ, như :
- Mê tín, dị đoan :
Bà già đi chợ cầu Ðông
Xem một quẻ bói lấy chồng lợi chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng
Lợi thì có lợi nhưng răng không còn.
Bói ra ma, quét nhà ra rác
Bốn chín chửa qua, năm ba đã tới.
Mồng năm, mười bốn, hăm ba
Ði chơi cũng thiệt, nữa là đi buôn
- Tục lệ tảo hôn, hay lấy vợ lấy chồng khi còn quá nhỏ.
Lấy chồng từ thuở mười lăm
Chồng chê tôi bé chẳng nằm cùng tôi
Ðến năm mườI tám đôi mươi
Ðang nằm dưới đất, chồng lôi lên giường.
Bồng bồng cõng chồng đi chơi
Ði đến chỗ lội, đánh rơi mất chồng.
- Kỵ nhất xã hội xưa không cho tái giá.
Trai tơ ới hỡi trai tơ !
Ði đâu mà vội, mà vơ mẹ dòng?
Mẹ dòng vớ được trai tơ
Ðêm nằm hí hửng như Ngô được vàng;
Trai tơ vớ phải mẹ dòng,
Như nước mắm thối chấm lòng lợn thiu.
- Tệ nạn lấy nhiều vợ :
Tối đến chị giữ mất chồng
Chị cho manh chiếu nằm trong nhà ngoài.
Ba vợ, bảy nàng hầu
Tối nằm chuồng trâu, gối đầu bằng chổi.
- Tình cảnh hiếm muộn của gia đinh cũng bị chê trách
Có chồng mà chẳng có con
Khác nào hoa nở trên non một mình
- Nạn cờ bạc sinh ra cơ cực túng thiếu :
Của làm ra để trên gác
Của cờ bạc để ngoài sân
Của phù vân để ngoài ngõ
Chồng em nó chẳng ra gì
Tổ tôm xóc địa nó thì chơi hoang
Nói ra xấu thiếp hổ chàng
Nó giận nó phá tan hoang cửa nhà.
- Lười biếng không lo việc nhà của phụ nữ
Chửa tối đã vội đi nằm
Em coi giấc ngủ bằng trăm quan tiền.
B. Những tác phẩm vô danh
Những tác phẩm vô danh viết sau những lời Ca Dao bình dân cũng lên tiếng khen chê nếp sống cha ông. Sở dĩ phải dấu tên khi viết tác phẩm của mình, vì thấy sức mạnh của quần chúng quá mạnh, cứ khăng khăng một mực giữ lấy nếp sống cũ. Mỗi truyện đề cao hay đề nghị sửa đổi một khía cạnh trong xã hội mà gia đình bị ràng buộc. Xin đọc tóm lược nội dung từng truyện sẽ biết.
1. Phan, Trần kể tình duyên trắc trở của Phan Sinh và Trần Kiều Liên. Hai bên đính ước với nhau từ Iúc còn trong thai. Sau một thời gian loạn ly lại cùng nhau sum họp. Các cụ xưa thường răn dạy ‘‘Ðàn ông chớ đọc Phan, Trần’’. Vì trong truyện có đoạn tả Phan Sinh nhớ ngườI yêu sinh ra ốm tương tư, và quá si tình nên định tự tử. Mục đích tác giả còn nhắm đả phá tục lệ gả con quá sớm, ngay khi còn trong bào thai.
2. Quan Âm Thị Kính kể đức nhẫn nhục của bà Thị Kính, vì mắc tiếng oan giết chồng. Bị đuổi về nhà cha mẹ, và cải trang làm trai xin đi tu, lại mắc tiếng thông dâm với Thị Mầu. Vì là người tu hành đắc đạo, nên bà được thành Phật Quan Âm.
Ðoái trông thế sự nực cườI
Như đem trò rối mà chơi khác gì
Phù vân một đóa bay đi
Khi thì áo trắng, lúc thì muông đen (335-338)
3. Bích Câu Kỳ Ngộ (sự gặp gỡ kỳ lạ ở đất Bích Câu) kể truyện thư sinh tên Trần Tú Uyên gặp một nàng Tiên ở Bích Câu (thuộc làng Yên Trạch, Hà Nội). Một hôm sau khi viếng cảnh Chùa về, Tú Uyên bắt gặp một bài thơ bay trước mặt, theo sau một thiếu nữ xinh đẹp, xin hẹn gặp. Hôm sau ra chỗ hẹn, chỉ gặp ông lão bán tranh, hình thiếu nữ đẹp như đã gặp. Anh mua về chưng trong nhà. Mỗi khi đi học về, anh thấy cơm nước dọn sẵn. Sinh nghi, một lần thay vì đi học, anh lén rình, thì thấy thiếu nữ trong tranh bước ra. Thiếu Nữ xưng danh là Giáng Kiều. Sau khi lấy Giáng Kiều, Tú Uyên say sưa rượu chè bỏ bê học hành, đánh đập vợ. Buồn quá, Giáng Kiều bỏ nhà đi. Tú Uyên định tự tử, thì vợ trở về. Hai bên hòa hợp, sinh được con trai tên Chân Nhi. Kết truyện : Tú Uyên và Giáng Kiếu bay lên tiên giới. Chân Nhi ở lại cõi trần.
Qua truyện, lời khuyên căn bản là người dân VN xưa còn tin vào cõi tiên, mơ hồ, bỏ bê học hành, và làm ăn sinh sống, mới cần thiết.
4. Bần Nữ Thán là lời than thở của cô gái có xuân sắc, nhưng vì nghèo, nên không lấy được chồng khá giả. Kết cuộc : nhờ bền chí cũng có ngày kỳ ngộ.
Bắc thang đến cung mây mà hỏi
Biết bao giờ phượng tới cành ngô
Bao giờ bắc lại cầu ô
Mà cho ả Chức, chàng Ngưu tới gần (105-108)
5. Lục Súc Tranh Công là 6 con vật trong nhà (trâu, ngựa, chó, dê, gà, và lợn) tranh nhau về mình có công việc trong nhà như quan hôn tang tế. Chủ nhà phải can thiệp dàn hòa mới yên cửa yên nhà.
Bài học của câu truyện : Tình trạng anh em trong nhà thường bất bình, tổn hại đến tình yêu gia đình.
C. Gia Huấn Ca
Gia Huấn Ca là tập thơ ‘‘bài ca dạy người nhà’’, phương cách giáo dục gia đình của Nguyễn Trãi (1380-1442) chủ ý là đem những điều căn bản trong luân thường diễn ra văn thơ cho các bà mẹ và trẻ em dễ đọc.
- Làm gương đạo hạnh để giáo dục luôn là khuân mẫu cho cha mẹ :
Dạy từ thuở hãy còn trứng nước
Yêu cho đòn, bắt chước lấy người.
Trình, thưa, vâng, dạ, đứng ngồi :
Gái trong kim chỉ, trai ngoài bút nghiên.
Gần mực đen, gần đèn, thì sáng,
Ở bầu tròn, ở ống thì dài
Lạ gì con có giống ai
Phúc đức tại mẫu là lờI thế gian. (229-236)
- Cần kiệm, hiếu khách là hai đức tính phải tập từ nhỏ mới có để bảo vệ hạnh phúc gia đình.
Chắt chiu mà dè dặt mới nên
Coi sóc từ hạt gạo, đồng tiền
Ðừng cậy có, ăn càn tiêu giở
Bữa thường phải xem con ở
Cũng đừng thừa, chớ thiếu làm chi. (70-74)
Trong anh em, thiên tải nhất thì
Sang vì vợ nhưng giầu vì bạn. (79-80).
D. Chinh Phụ Ngâm
Chinh Phụ Ngâm là tác phẩm thơ tuyệt tác của Ðoàn Thị Ðiểm (1705-1748) diễn tả lời than của người vợ trẻ mà chồng đi lính xa lâu không về. Ở nhà, thiếu phụ lẻ loi lạnh lùng, lo cho chồng xông pha trận mạc... mà vẫn thủ tiết chờ ngày chồng trở về.
- Người chồng ở nơi tiền tuyến xa nhà vì công vụ, không quên vợ hiền nơi hậu phương :
Áng công danh trăm đường rộn rã
Những nhọc nhằn nào đã nghỉ ngơi
Nỗi lòng biết ngỏ cùng ai?
Thiếp trong cánh cửa, chàng ngoài chân mây. (109-112)
- Vợ ở nhà mong chờ vẫn tròn chữ tiết thủy chung
Chàng ruổi ngựa dặm trường mây phủ
Thiếp dạo hài lối cũ rêu in
Gió xuân ngày một vắng tin
Khá thương lỡ hết mấy phen lương thì. (325-328)
E. Truyện Kim Vân Kiều
Triết lý ‘tài mệnh tương đấu’’ của Truyện Kiều đã được Nguyễn Du (1765-1800) viết ngay đầu tác phẩm. Truyện Kiều cũng thuộc loại sách cấm đọc ‘‘Ðàn bà chớ kể Thúy VânThúy Kiều’’, vì có nhiều cảnh ngược lại với lễ giáo :
Xưa và nay, không thể chấp nhận những lăng nhăng, lả lơi của người con gái như Kiều ở thanh lâu, rồi hết sống với Mã Giám Sinh, lại đến Thúc Sinh, và Từ Hải :
Tiếc thay một đóa trà mi,
Con ong đã tỏ đường đi lối về.
Một cơn mưa gió nặng nề
Thương gì đến ngọc, tiếc gì đến hương
Ðêm xuân một giấc mơ màng
Ðuốc hoa để đó, mặc nàng nằm trơ
Nỗi riêng tầm tã tuôn mưa
Phần căm nỗi khách, phần dơ nỗi mình. (845-852)
Lỡ chân đã bước vào đây
Khóa buồng xuân để đợi ngày đào non (1009- 1010)
Khi về hỏi liễu Chương đài
Cành xuân đã bẻ cho người chuyên tay (1261-1262)
Nàng thì chiếc bóng song mai
Ðêm thu đằng đẵng, nhặt cài then mây
Sân rêu chẳng vẽ dấu giầy
Cỏ cao hơn thước, liễu giầy vài phân. (2231- 2234)
Ngày xưa và nay vẫn thấy cảnh con gái ăn uống say sưa như Kiều tại nhà Hồ Tôn Hiến, là không được, làm mất đi nét khả ái gia phong.
Trong quân mở tiệc dạ công,
Xôn xao tơ trúc, hội đồng quân quan.
Bắt nàng thị yến dưới màn,
Giở say lại ép cung đàn nhặt lâu. (2565- 2568)
Cấm đọc truyện Kiều còn lý do khác là, cô đã tự ý ‘‘tỏ tình, thề thốt với Kim Tọng mà không hỏi ý cha mẹ’’. Cô đã vượt vòng lễ giáo, ‘‘cha mẹ đặt đâu còn ngồi đó’’
Thói nhà băng tuyết chất hằng phỉ phong.
Dù khi lá thắm, chỉ hồng
Nên chăng thì cũng tại lòng mẹ cha. (332-334)
Về đạo lý, Kiều treo cao tấm gương biết trọng phẩm giá, và chung thủy
Ðến điều sống đục, sao bằng thác trong (1028)
Mắc điều tình ái, khỏi điều tà dâm (2682)
Dù Kiều có lỗi, khi đi ra ngoài khuôn phép gia đình, thì việc bán mình chuộc cha, hy sinh chữ tình để giữ trọn chữ hiếu, đủ để chuộc lỗi Iầm. Chữ hiếu nơi nàng vẫn còn là bài học quí :
Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm son gột rửa bao giờ cho phai.
Xót thương tựa cửa hôm mai
Quạt nồng ấp lạnh, những ai đó giờ. (1041-1 044)
Về mặt bác ái xã hội, thì việc Chung-Uông giúp Kiều cứu cha là việc nghĩa. Kiều khuyên Từ Hải ra hàng là cứu dân chúng là nhân đạo. Tác giả ghi lại những hành động gian ác, tham nhũng của quan lại cần trừng phạt để lành mạnh xã hội.
Kết thúc tác phẩm, tác giả thay cho xã hội kêu gọi : Thời nào cũng thế, nét chung thủy cũng quí và đáng đề cao. (2737-3240).
Cuối cùng tác giả khuyên giữ lấy ‘’thiện tâm’’
Ðã mang lấy nghiệp vào thân,
Cũng đừng trách lẫn trời gần trời xa.
Thiện căn ở tại lòng ta,
Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài. (3249- 3252)
F. Nhị thập tứ Hiếu
Nhị Thập Tứ Hiếu gồm ‘‘Hai mươi bốn truyện hiếu’’ của Lý văn Phức (1785-1649). Hai mươi bốn người con hiếu thảo với cha mẹ, không quản ngại khó khăn miễn cha mẹ được an phận tuổi về chiều. Dưới đây xin chọn một vài mẫu gương điển hình :
- Vua Hán Văn bận việc nước vẫn sắc thuốc rồi uống thử trước, xem có chất độc không rồi mới cho mẹ già uống.(Truyện số 2)
- Thầy Tăng Tử Dư đi kiếm củi, nhà có khách, mẹ đã cắn ngón tay, con động lòng về ngay, để phục vụ mẹ.(số 3)
- Thầy Mẫn Tử mồ côi mẹ, lại gặp mẹ ghẻ oan nghiệt. Bà cưng chiều và cho hai con riêng ăn mặc đầy đủ. Còn để Mẫn Tử ăn mặc rách rưới khổ sở. Một hôm, Mẫn Tử kéo xe đưa cha đi dạo chơi, Mẫn Tử xẩy tay, xe đổ làm cha ngã. Cha nhìn con rét lạnh, quần áo rách tả tơi cha động lòng thương cho người con hiếu thảo, đã muộn. (số 4)
- Chàng Thái thuận đi lượm trái dâu trong rừng về nuôi mẹ, gặp bọn cướp. Cướp biết là chàng đi lượm trái cây về nuôi mẹ, liền tha ngay, để về nuôi mẹ sống thêm ít ngày. (số 11).
G. Ðông Dương tạp Chí (năm 1915)
Ðông Dương tạp chí do Ông Nguyễn Văn Vĩnh (1882-1936) chủ trương. Ông là người trí thức am hiểu phong tục Việt Nam, ‘‘muốn đem những quan niệm phương pháp mới nào hợp thời để truyền bá trong dân chúng, nhưng cũng chịu khó tìm tòi và biểu lộ cái dở, cái xấu cũng như cái hay, cái ý nghĩa của chế độ, tục lệ xưa của các mê tín dị đoan cũ’’. (Việt Nam Văn Học Sử Yếu, tr. 430).
Ông là người thiết tha về mất còn của dân tộc ta về cả văn hóa và phong tục. Trong tựa đề bản dịch ‘‘Kim Vân Kiều’’, ông viết : Nước Nam ta mai sau, hay dở cũng ở chữ quốc ngữ’’.(Sđd; tr. 428)
Về tổ chức nơi thờ cúng trong làng xã Việt Nam, Ðông Dương có đăng bài của Phan Kế Bính viết đầy đủ trong ‘‘Việt Nam Phong Tục’’, như sau :
Mỗi làng, đầu làng hoặc cuối làng, có một khu đất rộng để làm cho tha ma mộ địa, trong làng có ông gìa bà cả hoặc người nào mất thì cứ đem lại đó mà chôn.
Mỗi chỗ tha ma mộ địa có lập một cái am năm ba gian nhà, xây bệ lộ thiên, đề ba chữ ‘‘hàn lâm sở’’ ( sở rừng xanh = nơi thờ chúng sinh) để thờ chung cả những mồ mả vô chủ, gọi là ‘‘am chúng sinh’’. Mỗi cửa am có một bà đồng ở, sớm tối đèn hương thờ phụng, về ba tháng hè thì cứ ngày rằm, ngày mồng một nấu cháo cúng đổ vào cái lá đa cuộn tròn lại, cắm hai bên dọc đường gọi là cúng các quan, hoặc gọi là cúng bách linh. Cho nên tục có câu rằng cướp cháo thì lá đa, là nói những người vô hậu.
Theo tác giả ‘‘am chúng sinh là nơi thiêng liêng’’... Trong tháng hoặc năm, người trong làng dành từ ba đến một tuần để làm chay, cúng đàn, tưởng nhớ người quá cố, mất nhiều ngày, rình rang và tốn rất nhiều tiền. ‘‘Tục Việt Nam tin qủi thần, người chết có linh hồn, có tri giác như người sống. Dưới âm phủ cũng có kẻ khổ kẻ sướng như trên dương gian’’. Bất hạnh cho những mồ vô chủ, không ai cúng bái.
Cuối bài, tác giả có nhận xét về quan niệm mê tín cúng bái vô lý này :
Nói đến đó, thì am kia đàn nọ, bách linh dẫu thiêng, dẫu chẳng thiêng, dẫu biết dẫu chẳng biết, dẫu có dẫu chẳng có, chẳng kể làm gì, nhưng cũng chua xót mà xin gửi tặng vài ba giọt lệ.
Than ôi! Từ xưa đến giờ biết bao nhiêu người khôn ngoan, biết bao nhiêu người vụng dại, biết bao nhiêu người hưng công, lập nghiệp, biết bao nhiêu người vong thân tán gia, nào hiền, nào ngu, nào phàm, nào thánh, bây giờ ở đâu cả, chẳng qua cũng mù tịt trong một đám cỏ xanh mà thôi. (Ðông Dương Tạp Chí. Lớp mới, số 31,và 32. Sđd, tr. 182).
H. Nam Phong tạp chí
Văn nghiệp và chủ trương đổi mới xã hội của Ông Phạm Quỳnh (1892-1945) xuất hiện trên tạp chí Nam Phong (Gió Nam). Một thời, tờ Báo này đã thành cơ quan chung cho môt số học giả theo đuổi. Báo xuất bản từ tháng 7-1917 đến tháng 12-1934, được 17 năm, và 210 số.
Ngoài mục đích dịch thuật, biên khảo văn chương. Nam Phong còn bảo tồn những điều cốt yếu trong văn hóa cũ về phong tục, và lễ nghi.
● Về nếp sống, cách cư xử lễ phép, Phạm Quỳnh viết :
...‘‘Người ta trong xã hội, trong khi giao tế với nhau, cần phải có lễ phép, dẫu người cao hơn mình, người ngang mình hay người thấp kém mình cũng vậy, kẻ khôn khéo thì tùy nghi mà giảm, nhưng bao giờ cố lễ nhượng mới là người có giáo dục. Nhưng giữ lễ phép không phải tự làm để hạ mình đi mới là tôn trọng người khác, không phải tự nằm rạp xuống đất hay uốn mình làm đôi mới là kính trọng người ta. Cách lễ phép như vậy một là giả dối, hai là đê hèn đều đáng khinh bỉ cả, tưởng người được hưởng sự lễ phép ấy nếu biết cũng nên khinh trước mới là phải. Xét trong cách lễ phép của người mình phần nhiều là như thế cả. Ðối với người dưới tuyệt nhiên không có chút lễ phép gì, thường lấy sự thô bỉ tàn nhẫn mà đối đãi kẻ kém mình, đối với người trên thật đê tiện quá chừng, rụt rè khúm núm, gãi tai, bẩm bẩm thưa thưa, vâng vâng dạ dạ, coi lời ăn tiếng nói, dáng đứng cách ngồi, tưởng phàm người biết trọng cái phẩm giá con người không ai tự hạ như thế cả’’. (Phạm Quỳnh. DANH DỰ LUẬN, Nam Phong, số 25, 7-1919).
● Nền luân lý cổ của dân tộc Việt Nam được tôn trọng và còn giá trị lâu dài.
... Thờ gia đình, mến tổ quốc, phụng tổ tiên, tôn cổ điển, những linh cảm đó nhờ giáo dục vun trồng, thói quen bồi đắp, văn chương cùng phong tục cổ lệ tán dương dần dần tạo thành cho người nước Nam một cái thần trí vững vàng ngay thẳng, một cái tâm địa chắc chắn điều hòa, một cái hồn tinh thiết thực và kiện toàn, có lẽ không được bay bổng cao sang lắm, nhưng khi gặp quan hệ đến vận mệnh gia đình tổ quốc thì cũng có thể hy sinh được’’. Lòng hiếu thảo trong đạo cha con, lòng tiết nghĩa trong đạo vợ chồng, lòng trung thành với nhà vua là trạng thái đặc biệt của lòng ái quốc người Việt Nam... (Việt Nam Thi Văn Hợp Tuyển. tr. 211)
I. Nhóm Tự Lực Văn Ðoàn (1932-1945)
Nhóm Tự Lực Văn Ðoàn do Nhất Linh (1908-1963) sáng lập gồm Nhất Linh, Khái Hưng, Thế Lữ, Tú Mỡ, Hoàng Ðạo, Thạch Lam, và nhà hội họa Nguyễn Gia Trí. Song song với thay đổi về lối viết văn, nhóm còn chủ trương thay đổi tư tưởng về lối sống cũ.
● Lòng trung thành của người nữ, một khi đã lấy chồng, dù chồng có bị tù tội, vẫn vừa chờ chồng vừa tận tụy phục vụ bên chồng.
‘‘Ông tú phải đầy Côn Lôn chung thân. Nàng lại đem bà Huân về quê cũ giữ cái guồng tơ khung cửi để lấy tiền phụng dưỡng thay chồng. Như thế đã bốn năm trời. Từ mẹ chồng cho đến người trong họ ai cũng cho phép nàng tái giá. Nàng nhất định không lấy ai cả, quyết giữ lời thề với người cũ. Ông tú ở Côn Lôn cũng mấy bận viết thư về khuyên nàng, bắt nàng lấy ngưới khác, lời lẽ thảm thiết thương. Nàng xem thư chỉ khóc, rồi có khi nào nhớ chồng lên tít trên đồi cao mà đứng trông. Có khi về nhà bố mẹ đẻ ra ngồi quay tơ ngoài sân tưởng tượng đến lúc gặp gỡ người thư sinh từ mấy năm về trước.’’ (Nhất Linh. Người Quay Tơ. Thời Nay, Hà Nội, 1943, tr. 8-9).
● Ðây là hoạt cảnh lễ Gia Tiên trong ngày cưới. Vai chính trong truyện là đôi trai gái ‘‘làm cho có lệ không mảy may cảm động’’. Nhưng ‘‘lễ bố mẹ’’ mang nhiều ý nghĩa về biết ơn cha mẹ và hy sinh cao cả của người con đi lập gia đình mới.
...‘‘ Bỗng có tiếng ở ngoài buồng nói vào :
- Các cô đưa cô dâu ra lễ gia tiên.
Loan lẳng lặng đi theo các cô phù dâu ra. Lờ mờ trong khói pháo, nàng thấy Thân mặc áo thụng xanh đương cúi rạp trước bàn thờ. Ðèn nến sáng choang, lư đồng bóng loáng, khói trầm bay nghi ngút tỏa, hoa cúc vàng tươi xen lẫn với hoa thược dược đỏ thắm, những cảnh lộng lẫy đối với Loan, không có nghĩa lý gì, vì không phải là biểu hiệu của một sự vui mừng. Hàng trăm con mắt đều chăm chú nhìn nàng. Người thẹn nhất lúc đó không phải là Loan, mà là Thân đương nấp sau hai người phù rể, mặt đỏ bừng khi thấy Loan tò mò nhìn thẳng vào mặt. Trong khi bước lên lễ, Loan nghĩ thầm :
- Kể ra thì trông vẻ mặt Thân cũng không có gì đáng ghét lắm.
... Nàng vừa cúi lễ trước bàn thờ vừa có những ý tưởng phức tạp. Lễ tổ tiên bao giờ cũng chỉ làm cho có lệ, nên Loan không thấy mảy may cảm động. Nàng cúi xuống ngẩng lên như cái máy. Nhưng đến khi lễ bố mẹ, Loan tưởng không đời nào quên được vẻ mặt sung sướng của bà Hai lúc đó. Cái sung sướng ấy thật đã an ủi Loan, vì nàng cảm thấy hy sinh của nàng là có nghĩa lý... (Ðoạn Tuyệt. tr. 64-65).
● Khuynh hướng đổi mới tập tục cũ của Văn Ðoàn đã được Nhất Linh trình bày trung thực trong hai tác phẩm ‘‘Ðoạn Tuyệt’’ và ‘‘Lạnh Lùng’’
‘‘Ðoạn Tuyệt’’ là câu chuyện một người đàn bà vì không thể chịu nổi sự áp bách của chế độ đại gia đình và tập tục phải đoạn tuyệt vì gia đình để thoát ly sự áp bức kia.
Trong cuốn ‘‘Lạnh Lùng’’ thì thấy một người đàn bà góa chồng còn trẻ tuổi yêu người khác mà chỉ vì ảnh hưởng và dư luận phải đi vụng trộm với người yêu, phải sống cuộc đời giả dối để giữ danh giá mình và thể diện cho gia đình. (Văn học Sử Yếu. tr. 468)
● Tự do kết hôn xưa nay vẫn gây xung đột, đau khổ, và trở ngại. Khái Hưng đã trình bày trong ‘‘Nửa Chừng Xuân’’. Lộc và Mai tuy đã yêu nhau, và chung sống. Nhưng vì bà Án, mẹ Lộc không ưng và tìm cách phá. Nên hai người phải chia tay. Tác giả tìm ra lối thoát khác là muốn thật sự sung sướng không gì bằng ‘‘hy sinh hạnh phúc cá nhân của mình để mưu hạnh phúc cho người khác. Bởi thế, sau khi bỏ Lộc, Mai vì biết tự hy sinh cho em trai và cho con mà thấy đời mình sung sướng’’ (Sđd. tr. 468)
● Tình yêu của cha mẹ Việt Nam dành cho con thật cao cả, dưới ngòi bút của Khái Hưng trong truyện ‘‘Anh Phải Sống’’ thật xúc động. Ðời nào cũng thế, tình yêu thật vô bờ và nhắc nhớ ‘‘làm sao cho tròn chứ hiếu mới là đạo con’’.
... Chiếc thuyền nan nhỏ, đầy nước, nặng chĩu.
Hai người cố bơi, nhưng vẫn bị sức nước kéo phăng đi...
Bỗng hai tiếng kêu lên cùng một lúc :
- Trời ơi !
Thuyền đã chìm. Những khúc củi vớt được đã nhập bọn cũ và lạnh lùng trôi đi, lôi theo cả chiếc thuyền nan lật sấp.
Chồng hỏi vợ :
- Mình liệu bơi được đến bờ không?
Vợ quả quyết :
- Ðược!
- Theo dòng nước mà bơi. Gối đầu lên sóng !
- Ðược! Mặc em!
Mưa vẫn to, sấm chớp vẫn dữ. Hai người tưởng mình sống trong vực sâu thẳm. Một lúc sau, Thức thấy vợ đã đuối sức, liền bơi lại gần hỏi :
- Thế nào?
- Ðược ! Mặc em!
Vợ vừa nói buông lời thì cái đầu chìm lỉm. Cố hết sức bình sinh nàng lại mới ngoi lên được mặt nước. chồng vội vàng đến cứu. Rồi một tay xốc vợ, một tay bơi. Vợ mỉm cười âu yếm nhìn chồng. Chồng cũng mỉm cười. Một lúc, Thức kêu :
- Mỏi lắm rồi, mình vịn vào vai tôi, để tôi bơi. Tôi không thể xốc nổi mình nữa.
Mấy phút sau chồng nghe chừng càng mỏi, hai cánh tay rã rời. Vợ khẽ hỏi :
- Có bơi được nữa không?
- Không biết. Nhưng một mình thì chắc được.
- Em buông ra cho mình vào nhé.
Chồng cười :
- Không ! Cùng chết cả.
Một lát, một lát, nhưng Lạc coi lâu bằng một ngày, chồng lại hỏi :
- Lạc ơi ! Liệu có cố bơi được nữa không?
- Không!... Sao?
- Không. Thôi đành chết cả đôi.
Bỗng Lạc run run khẽ nói :
- Thằng Bò ! Cái Nhớn ! Cái Bé !... Không ! Anh phải sống !
Thức bỗng nhẹ hẳn đi. Cái vật nặng không thấy bám vào mình nữa. Thì ra Lạc nghĩ đến con đã lẳng lặng buông tay ra để chìm xuống đáy sông, cho chồng đủ sức bơi và bờ. (Anh Phải Sống. tr. 11-13)
Nhận định và Hướng về tương lai
Hiện nay, người Việt Nam sống trong nước đã hơn 80 triệu, và ở hải ngoại có khoảng 3 triệu. Nhìn về khía cạnh nhân bản và luân lý đạo đức rất phức tạp. Trong nước, mọi tầng lớp trong gia đình bị phân hóa do tư tưởng vô thần và đầu tắt mặt tối để kiếm cơm manh áo, đã làm mất đi nhiều những tinh túy tốt đẹp của truyền thống dân tộc. Còn tại hải ngoại, tuy ảnh hưởng nhiều bởi tư tưởng tự do và vật chất, cái gốc của gia đình Việt Nam vẫn còn. Nhưng về lâu dài, thế hệ cha ông qua đi, hỏi thế hệ con cháu sau này, còn giữ lại được bao nhiêu!
Bộ mặt và hình ảnh gia đình tại Việt Nam đã thay đổi theo cái nhìn và thực tế xã hội hiện nay. Tình trạng gia đình tại Việt Nam có thể tóm tắt về hai điểm :
● Những điểm tích cực :
Nhiều gia đình giữ được nền nếp gia phong, gần gũi với giáo lý đức tin, vẫn bảo tồn được giá trị như lòng hiếu thảo, tình yêu thương, chung thủy, việc chăm sóc người già và bệnh tật, lòng yêu trẻ và sống hòa thuận trong một gia đình có khi 3, 4 thế hệ chung với nhau.
Nhờ khoa học phát triển, sức khỏe và tuổi thọ từng thành viên nâng cao, tỷ lệ trẻ em chết sơ sinh giảm bớt. Công nghiệp hóa giúp gia đình hưởng nhiều tiện nghi vật chất. Thông tin đại chúng mở rộng, hòa nhập nhanh chóng vào nền văn minh thế giới. Tiến trình đô thị hóa làm cho dân nông thôn tuốn về đô thị, dễ kiếm việc sinh sống.
Các thành viên gia đình có tinh thần sống động về tự do cá nhân, chú ý tới phẩm chất hôn nhân. Vợ chồng ý thức được trách nhiệm trong việc sinh sản và giáo dục.
● Những điễm tiêu cực :
Nguyên nhân làm mất đi những căn tính vẻ đẹp của gia đình Việt Nam do những yếu tố :
Sâu xa nhất là quan niệm sai lầm về tự do cá nhân, và độc lập của hai vợ chồng. Số thanh niên quan hệ tình dục ngoài hôn nhân càng nhiều. Số vụ phá thai hàng triệu ca mỗi năm trong cả nước, dùng thuốc ngừa thai và triệt thai càng nhiều. Ly dị ngày gia tăng. Những sai lầm này do ảnh hưởng báo chí, phim ảnh cổ vũ sống thoải mái dễ dãi.
Nguyên nhân thứ hai là đô thị hóa và công nghiệp hóa với số ngườI nghèo ồ ạt về thành phố, khiến cha mẹ xa con cái, mất hẳn nền giáo dục căn bản. Một số ngườI trẻ bị bóc lột sức lao động và dễ bị xa vào tệ nạn xã hội, lang thang, ma túy, cờ bạc, mãi dâm, bạo lực... (xem bài ‘‘Gia đình VN xưa và nay’’ của Lm. Nguyễn Ngọc Sơn. Hiệp Thông, số 16-17, 4-2003, ttr. 192 - 207; số 118-19, 8-2003, ttr. 166-177; số 22, 1-2004, ttr. 147-153)
Từ tình trạng trên, xin đọc lại một đoạn trong thư chung của Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam ban hành ngày 11-10-2003, đưa ra nhận định và kêu gọi ‘‘Thánh hóa gia đình’’.
Hình ảnh đẹp về gia đình tại Việt Nam đang có nguy cơ mờ nhạt đi. Nguyên do dễ thấy, nhất là tiến trình ‘‘công nghiệp hóa, đô thị hóa’’. Tiến trình này tự nó đem lại nhiều phúc lợi cho xã hội như những tiện nghi vật chất và cuộc sống văn minh, nhưng đồng thời cũng kéo theo những xáo trộn trong sinh hoạt gia đình, làm ảnh hưởng đến nề nếp gia phong như lôi cuốn một số người đến chỗ hưởng lợi ích kỷ và xa hơn đến lối sống buông thả sa đọa, từ đó làm gia tăng những trường hợp ly dị và làm giảm ý thức về phẩm giá sự sống.
Cùng với tiến trình này, hiện tượng di dân ồ ạt về các thành phố lớn để tìm việc làm..Hậu quả là một số cha mẹ phải xa con cái, nên việc giáo dục cơ bản không được lưu tâm đúng mức, một số người trẻ phải rời gia đình đến làm việc nơi xa lạ, nên dễ bị bóc lột sức lao động và mắc phải những tệ nạn xã hội như xì ke, ma túy hay đi vào những hoàn cảnh trong đó nhân phẩm bị coi thường, một số trẻ em bị đẩy ra đường phố sống lang thang.
Ngoài ra, sự phát triển nhanh chóng và đa dạng của các phương tiện truyền thông xã hội, một mặt cung cấp những thông tin hữu ích giúp thăng tiến con người, nhưng mặt khác lại du nhập những lối sống thiếu lành mạnh, tác hại đến những nếp sống đạo đức của gia đình như tự do luyến ái, sống chung không cưới xin, dễ dàng sử dụng bạo lực. (Hàng Giám Mục Việt Nam. Trần Anh Dũng, ttr. 534-535).
Còn gia đình Việt Nam hải ngoại, đã ảnh hưởng bởi đời sống tiện nghi, xa hoa, trong các nước văn minh, xin đọc lời nhắn nhủ của ÐGH Gioan Phaolo II : về chăm sóc bảo vệ gia đình :
Tình cảnh cụ thể trong đó gia đình đang sống quả là một sự pha trộn giữa bóng tối và ánh sáng. Sự pha trộn ấy cho thấy lịch sử không đơn thuần là một sự tiến bộ nhất thiết tiến về cái hay hơn, tốt hơn, nhưng là một diễn biến của tự do, và hơn thế nữa còn là một cuộc chiến giữa những mối tự do đối nghịch nhau, nghĩa là nói theo thánh Augustinô, một cuộc xung đột giữa hai tình yêu : một bên là lòng yêu mến Thiên Chúa đến độ coi rẻ chính mình, và một bên là lòng yêu mến mình đến độ coi rẻ Thiên Chúa. Như thế, chỉ có việc giáo dục tình yêu ăn rễ trong đức tin mới có thể đưa người ta đến chỗ khả năng đọc được những dấu chỉ thời đại nơi việc diễn tả cụ thể của tình yêu hai mặt ấy.
Sống trong một thế giới như thế và nhất là dưới ảnh hưởng các phương tiện truyền thông đại chúng, không phải lúc nào tín hữu cũng đã hoặc sẽ tránh được việc bị lây nhiễm tình trạng các giá trị căn bản bị lu mờ, không phải lúc nào họ cũng biết đứng ra đóng vai ý thức phê phán đối với thứ văn hóa về gia đinh vừa nói trên, và đóng vai những người tích cực xây dựng một nền nhân bản đích thực về gia đình.
Giữa những dấu chỉ đáng quan tâm nhất của hiện tượng ấy, các nghị phụ Thượng Hội Ðồng đã đặc biệt nhấn mạnh về sự lan tràn nạn ly dị và ngay cả các tín hữu cũng đòi được tái hôn sau khi ly thân. Về quan niệm chỉ cử hành hôn phối theo phần đời, ngược hẳn ơn gọi của những người được rửa tội là ’’ lấy nhau trong Chúa’’. Về việc cử hành bí tích hôn phối mà không có sống động, nhưng chỉ vì những lý do khác. Về sự phủ nhận những nguyên tắc luân lý đang soi sáng và nâng đỡ việc thực hành tính dục trong hôn nhân cách nhân bản và Kitô giáo. (Familiaris Consortio, số 6 và 7. 1981)
Quả thật, vấn đề mục vụ gia đình là cần thiết và cấp bách. Xin các nhà giáo dục chuyên tâm song song đến giáo dục và văn hóa gia đình. Vì đó là trách nhiệm đối với dân tộc.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Toan Ánh, Nếp Cũ Tín Ngưỡng Việt Nam. Quyển Thượng và Hạ, Xuân Thu. PA. Hoa Kỳ.
- Phan kế Bính, Việt Nam Phong Tục, TP Hồ Chí Minh, 1995.
- Paul Ðào, Tôn kính Tổ Tiên hay Ðạo Ông Bà. Nguyệt san dân Chúa Âu Châu, số 217, 11-2000 ttr. 21-25.
- DƯƠNG QUẢNG HàM, Việt Nam Văn Học Sử Yếu, Ðồng Tháp tái VN tái bản,1993.
- DƯƠNG QUẢNG HàM, Việt Nam Thi Văn Hợp Tuyển, SudAsie Paris tái bản, 1986
- Phạm Côn sơn, Gia Lễ Xưa và Nay, Ðồng Tháp, TP Hồ Chí Minh.
- Phạm Côn sơn, Hôn Lễ và Nghi Thức, Ðồng Tháp, TP Hồ Chí Minh.
- Phạm Côn sơn, Nền Nếp Gia Phong, Ðồng Tháp, TP Hồ Chí Minh.
- Phạm Côn sơn, Gia Phả, TP Hồ Chí Minh, 1996.
- CHU HƯƠNG Mâu, Gia Lễ, Xuân Thu, California,
- Nhất Thanh, Ðất Lề Quê Thói (Phong tục Việt Nam). Ðồng Tháp. Việt Nam, 1992
- NGUYỄN LONG THA0, (Sơ Thảo Tính Danh Học Việt Nam, CA. Hoa Kỳ, 2003
- NGuyễn Quang Tuyến, Ðạo tôn kính Tổ Tiên, Nguyệt san Ðức Mẹ Hằng Cứu Giúp, số 209, 1-2004, ttr. 18-21.
- Nguyễn Quang Tuyến, Bảo tồn lễ tết cổ truyền Việt Nam. Nguyệt san Ðức Mẹ Hằng Cứu Giúp, số 151, 2-1999, ttr. 9-13
Văn Hóa
Đã Có Một Chàng Trương Như Thế !
Sơn Ca Linh
08:28 15/03/2022
(Chút cảm nhận về cố linh mục Phaolô Trương Đắc Cần)
Chẳng phải “Trương Phi” trong truyện Tàu “Tam quốc chí”,
Với “râu cọp hàm én,
Lấy đầu quân địch như trở bàn tay”… !
Chẳng phải “Trương Sinh”,
Của câu chuyện tình bi ai
“Người con gái Nam Xương” trong “Truyền kỳ Mạn lục”…
Đây là “chàng Trương”, Trương Đắc Cần Linh mục,
Một đấng trưởng thượng, một “bóng cả cây cao”,
Một tôn sư, một “kỳ thủ” vào hạng siêu sao,
Nhưng trên hết,
Một mục tử Qui Nhơn vẹn toàn tài đức !
Với cuộc đời trần gian 99 năm trường lữ thứ,
Dẫu “thiên ma bách chiết” vẫn “trường thọ khang an”;
Và chẳng nệ “ơn cao nghĩa trong” cùng “thách đố gian nan”
Dành trọn vẹn 69 năm cho cuộc đời “Thánh chức” !
Chuyện “nối dõi tông đường” của phận người con trai duy nhất,
Đâu bằng sứ vụ lo cho dân Chúa nhiều cháu đông con !
Một thời Gia Hựu,
Ruộng đất, cơ ngơi, quyền chức, gia phong…,
Ăn thua chi khi đáp trả tiếng gọi mời “theo Thầy tiến bước…” !
Rồi từ đó,
Gót chân “chàng Trương mục tử” miệt mài xuôi ngược,
Hết Phú Thượng, đến Trà Câu, Đà Nẵng, Nha Trang,
Khi Cha sở, khi Giáo sư
Trung học Sao Mai, tiểu chủng viện Làng Sông…
Nước mắt Phước Nghĩa, Lệ Sơn, mồ hôi Hội An, Thanh Đức…
Khi làm mục vụ
thì xả thân như “Kẻ Sĩ” hết mình cho chữ “Xuất”,
Lúc đã về hưu,
Lại làm người “Quân Tử” chọn chữ “Xử” an yên !
Bên cội me già, mấy ván cờ tướng êm đềm,
Nơi hành lang vắng, vài trang “Kim Dung” thư thái !
Cuộc sống hay cái chết
Thực ra chỉ là “Ngẩn đi cù”, “Ngủ đi Cần” thôi nhé,
Nên dẫu con “Trùm Giáo” hay “Tráo Dùm”,
Luôn chọn cái “Nghĩa Khí” của “Vi Tiểu Bảo”, “Kiều Phong”…
Một cốc rượu, một bữa cơm “huynh đệ chi binh”,
Hơn mọi thứ vinh hoa “sơn hào hải vị”…
Rồi như “Kinh Kính Mừng”,
Cũng phải đến vần cuối “khi nầy và trong giờ lâm tử” !
Một sáng bình minh, khi nắng lên và chim gọi lên đường…
Hành trang thu dọn rồi, “Chàng mục tử Họ Trương”,
Thôi nhé “thu quân”,
Thanh thản ra đi, bởi “một ván cờ đời” anh đã thắng !
Sơn Ca Linh (15.3.2022)
VietCatholic TV
Diễn biến bất ngờ: Tổng thống Volodymyr Zelensky kêu gọi quân Nga đầu hàng sau chiến thắng Donetsk
VietCatholic Media
02:52 15/03/2022
1. Diễn biến bất ngờ: Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi quân đội Nga đầu hàng
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi quân đội Nga đầu hàng trong một diễn văn video được đăng trực tuyến vào đầu ngày thứ Ba 15 tháng Ba theo giờ địa phương, tức là buổi trưa ngày hôm nay theo giờ Việt Nam.
“Thay mặt cho người dân Ukraine, tôi cho các bạn một cơ hội,” ông nói trong bản dịch sang tiếng Nga diễn văn được văn phòng phủ tổng thống chia sẻ. “Nếu bạn đầu hàng trước lực lượng của chúng tôi, chúng tôi sẽ đối xử với bạn theo cách mà mọi người phải được đối xử - nghĩa là với tư cách là con người, một cách tử tế.”
Trong bài phát biểu của mình, ông Zelensky cho biết Nga đã mất 90 máy bay chiến đấu và quân đội Nga “không mong đợi sự kháng cự như vậy”.
Ông nói: “Họ tin vào những lời tuyên truyền, điều đã nói dối về chúng tôi trong nhiều thập kỷ”.
Lời kêu gọi đầu hàng của Zelensky không phải là lần đầu tiên chính phủ Ukraine đưa ra đề xuất như vậy với quân đội Nga. Hai tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov đã đề nghị trao các binh sĩ Nga tiền mặt và ân xá nếu họ đầu hàng.
Trong một bài phát biểu hôm thứ Bảy, tổng thống Zelensky cho biết hàng nghìn binh sĩ Nga đã bị bắt hoặc đã đầu hàng. Trong tháng này, Ngũ Giác Đài cho biết một số binh sĩ Nga đã đầu hàng, nhưng không cho biết bao nhiêu người đã làm như vậy.
Tổng thống Zelensky cũng cho biết anh rất biết ơn những người Nga đã tiếp tục chống lại những thông tin sai lệch của Nga về chiến tranh, chỉ ra một người phụ nữ bước vào chương trình truyền hình trực tiếp của một chương trình thời sự do nhà nước Nga điều hành vào tối thứ Hai, giơ cao một tấm biển có nội dung: “Họ 'đang nói dối bạn ở đây. “
Người phụ nữ, Marina Ovsyannikova, làm việc cho Kênh 1, là kênh truyền hình cô đã xông vào. Theo OVD-Info, một nhóm hoạt động ủng hộ những người Nga bị giam giữ vì biểu tình, sau đó cô bị giam giữ tại một đồn cảnh sát nhỏ.
“Đối với những người dám phản đối: Chừng nào đất nước của các bạn chưa hoàn toàn đóng cửa với thế giới, biến thành một Triều Tiên rất rộng lớn, thì các bạn còn phải chiến đấu.” Zelensky nói. “Các bạn không được để mất cơ hội của mình.”
Theo ý kiến riêng của chúng tôi, diễn biến này đã diễn ra sau chiến thắng quan trọng của quân đội Ukraine tại Donetsk.
2. Quốc hội Cộng hòa Estonia đã thông qua nghị quyết kêu gọi các quốc gia thành viên Liên hợp quốc đóng cửa bầu trời Ukraine.
“Quốc hội Cộng hòa Estonia đã thông qua nghị quyết kêu gọi các quốc gia thành viên Liên hợp quốc đóng cửa bầu trời Ukraine để bảo vệ Ukraine khỏi kẻ xâm lược Nga. Đây là quyết định đầu tiên được đưa ra bởi quốc hội của quốc gia là thành viên Liên Hiệp Âu Châu và NATO. Đây là một quyết định khó khăn, có trách nhiệm và Estonia vinh dự là người đầu tiên đưa ra quyết định này,” Chủ tịch Quốc Hội Ukraine Ruslan Stefanchuk nói.
Ông cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Estonia Jüri Ratas và tất cả các thành viên vì lòng dũng cảm và lòng thương cảm của họ đối với Ukraine.
Ông Stefanchuk lưu ý rằng quyết định này nên là một ví dụ về quyết tâm cho các quốc hội khác trên thế giới. “Xét cho cùng, các nghị sĩ là đại diện của nhân dân, và các dân tộc trên thế giới đang yêu cầu có các hành động quyết liệt để thiết lập hòa bình và đóng cửa bầu trời Ukraine”
Ông bày tỏ hy vọng rằng bầu trời Ukraine sẽ một lần nữa là nguồn ánh sáng và sự ấm áp cho người dân Ukraine, thay vì những cái chết và sự tàn phá do Nga gây ra.
https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3429594-estonias-parosystem-adopts-resolution-urging-to-close-sky-over-ukraine.html
3. Năm lính nghĩa vụ Nga bị bắt đã xin lỗi người Ukraine và nói rằng họ đã bị lừa.
Những người bị bắt đã đưa ra các tuyên bố tại một cuộc họp báo.
Binh nhất Alexander Morozov, sinh năm 2000, thợ sửa xe bộ binh, sinh và cư trú tại Mạc Tư Khoa, được gọi nhập ngũ ngày 21/6/2021, nói:
“Hôm nay tôi cùng với những người lính nghĩa vụ tập hợp ở đây để nói lên toàn bộ sự thật về những gì đang xảy ra ở đây, để nói với cả nước về cuộc chiến ở Ukraine. Vào ngày 24 tháng 2 năm 2021, chúng tôi xâm lược lãnh thổ Ukraine. Chúng tôi đã được thông báo cho đến phút cuối cùng rằng đó sẽ chỉ là các cuộc tập trận trên lãnh thổ của Nga, trên các cánh đồng. Nhưng kết quả là chúng tôi đã bị lừa”.
“Khi chúng tôi vào lãnh thổ Ukraine, chúng tôi đến thị trấn Romny, nhiệm vụ của chúng tôi là thiết lập một trạm kiểm soát để kiểm tra các phương tiện giao thông. Chúng tôi bị bắt làm tù binh gần thành phố Sumy. Tôi đã nghĩ rằng chúng tôi sẽ bị đánh đập, làm nhục, không được cung cấp thức ăn hoặc nước uống khi bị giam cầm. Kết quả là mọi chuyện lại ngược lại: chúng tôi được cho thức ăn, nước uống, có chỗ ngủ, quần áo ấm,” anh nói.
“Người Ukraine là một dân tộc mạnh mẽ, họ chiến đấu dũng cảm. Quân đội của họ đánh tan hàng dài xe pháo của chúng ta. Phía ta bị thiệt hại rất lớn. Và chúng tôi muốn ngăn chặn điều đó. Chúng tôi muốn nói cho cả thế giới biết sự thật về những gì đang xảy ra ở đây. Mọi người đang chết ở đây, trẻ em và người già đang chết ở đây chẳng vì gì cả, vì một tên Putin đang nói dối. Hắn đã nói với cả thế giới rằng không có lính nghĩa vụ ở đây. Nhưng chúng tôi đây - năm lính nghĩa vụ chỉ muốn trở về nhà. Và tôi muốn gửi lời xin lỗi đến toàn thể Ukraine vì đã đến đây. Tôi không muốn bạo lực ở đất nước này. Tôi rất xấu hổ”, Morozov nói.
Nikolay Polshchykov, sinh năm 2001, binh nhì, quê ở vùng Voronezh, sống ở vùng Ryazan, được gọi nhập ngũ ngày 30/6/2021, cho biết, sau hai tháng phục vụ tại trung đoàn, họ được gửi đến các cuộc tập trận diễn ra ở vùng Kursk và Belgorod.
“Vào ngày 24 tháng 2, chúng tôi thấy mình trên lãnh thổ Ukraine, gần thị trấn Romny. Chúng tôi bị bắn, tôi bị thương và tôi thấy nhiều người thiệt mạng, nhiều người bị thương. Có hơn 150 lính nghĩa vụ trong tiểu đoàn của tôi”
Anh cho biết rất hối hận vì đã không chi ra 80,000 rúp để mua thẻ nghĩa vụ quân sự như các bạn bè anh vẫn làm. Ở Nga, chỉ cần bỏ ra khoảng 80,000 rúp hối lộ, các thanh niên có được thẻ nghĩa vụ quân sự chứng nhận mình đã thực hiện nghĩa vụ quân sự nhưng thực ra không hề đi lính một ngày nào.
“Tôi muốn kêu gọi các công dân của đất nước tôi, các bậc cha mẹ có con trai đang phục vụ và con cái của họ sẽ phục vụ. Đừng gửi họ đến đây vì những điều rất khủng khiếp đang xảy ra ở đây mà bạn không hề hay biết… Ở đây Lực lượng vũ trang Ukraine đang cố gắng bảo vệ đất nước của họ. Chúng tôi đột nhập vào nhà của họ như những kẻ phát xít. Không biết mục đích, nhiệm vụ. Chúng tôi chỉ đang bị giết. Máy bay và pháo binh của chúng tôi ném bom các thành phố hòa bình. Tôi xin lỗi người dân Ukraine vì đã đột nhập vào nhà của các bạn,” anh nói.
https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3429700-captive-russian-conscripts-say-they-were-denition-we-invaded-ukraine-like-fascists.html
4. 9 người thiệt mạng trong một vụ tấn công bằng hỏa tiễn vào một tháp truyền hình gần Rivne, tây bắc Ukraine.
“Sáng 14 tháng 3, hai quả hỏa tiễn của quân Nga đã bắn trúng tháp truyền hình và tòa nhà hành chính gần Rivne. Tính đến 18h, chúng ta có 9 người thiệt mạng và 9 người bị thương. Một số người vẫn còn nằm dưới đống đổ nát của tháp truyền hình ở Antopol,” Chính quyền quân sự Rivne Vitaliy Koval cho biết tại một cuộc họp báo.
Lực lượng cấp cứu tiếp tục dọn dẹp đống đổ nát sau cuộc tấn công của hỏa tiễn. 15 đơn vị với các thiết bị đặc biệt thuộc Cơ quan Dịch vụ Khẩn cấp Bang và 90 nhân viên cấp cứu đã tham gia vào chiến dịch giải cứu.
Chương trình phát sóng truyền hình và đài phát thanh ở vùng Rivne đã bị đình chỉ do tháp truyền hình bị phá hủy bởi một cuộc không kích của kẻ thù.
https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3429666-nine-people-killed-in-missile-strike-on-tv-tower-near-rivne.html
5. Các đơn vị phòng không của Không quân Ukraine bắn rớt 4 trực thăng và 1 máy bay Nga.
Trong tuyên bố cuối ngày 14 tháng Ba, Bộ Quốc Phòng Ukraine cho biết:
“Trong ngày 14 tháng 3, các đơn vị phòng không của Không quân Ukraine đã tiêu diệt thêm 4 máy bay trực thăng và một máy bay của quân xâm lược”
Bộ Quốc Phòng cũng xác nhận rằng một hỏa tiễn hành trình của đối phương đã bị một máy bay chiến đấu Ukraine bắn hạ.
Một số cuộc không kích vào các đoàn xe quân sự của Nga đã được thực hiện bởi máy bay ném bom Su-24M và máy bay cường kích Su-25 của Không quân Ukraine.
Ngoài ra, các radar đã phát hiện một máy bay trinh sát Forpost của Nga đi qua biên giới Ukraine theo hướng Ba Lan.
Theo Lực lượng Không quân, máy bay không người lái của Nga đầu tiên bay vòng qua căn cứ quân sự Yavoriv, dường như đang nghiên cứu ảnh hưởng của một cuộc tấn công bằng hỏa tiễn ở vùng Lviv, sau đó bay quá sang không phận Ba Lan, rồi quay trở lại không phận Ukraine và bị các đơn vị phòng không của Ukraine bắn hạ.
Việc tìm kiếm tàn tích của chiếc UAV đang được tiến hành.
Cũng có thông tin cho rằng một chiếc máy bay không người lái Orlan-10 đang phục vụ trong quân đội Nga đã bị rơi ở Rumani.
Lực lượng phòng không Ukraine đã tiêu diệt 45 mục tiêu trên không của đối phương kể từ đầu cuộc chiến.
https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3429849-ukraines-air-defense-forces-destroy-four-more-russian-helicopters-one-enemy-aircraft.html
6. Giao tranh dữ dội ở Donetsk.
Donetsk là một thành phố công nghiệp ở miền đông Ukraine nằm trên sông Kalmius. Mặc dù được quốc tế công nhận là thuộc về Ukraine, thành phố này nằm dưới sự quản lý trên thực tế của phe nổi dậy người Nga, tự xưng là Cộng hòa Nhân dân Donetsk, hay vắn tắt là DPR. Dân số ước tính vào khoảng 905,400 người trong trung tâm thành phố có hơn 2 triệu người. Theo Điều tra dân số của Ukraine vào năm 2001, Donetsk là thành phố lớn thứ năm ở Ukraine, chủ yếu sống nhờ khai thác than và công nghiệp thép.
Trong thời kỳ Liên Xô, người Nga đã ồ ạt di dân sang đây nhằm chiếm cứ lâu dài. Kể từ tháng 4 năm 2014, Donetsk và các khu vực lân cận là một trong những địa điểm giao tranh chính trong Chiến tranh Donbas đang diễn ra, khi lực lượng ly khai thân Nga chiến đấu chống lại lực lượng quân đội Ukraine để giành quyền kiểm soát thành phố và các khu vực xung quanh. Trong suốt cuộc chiến, thành phố Donetsk được quản lý bởi lực lượng ly khai thân Nga với tư cách là thủ đô của DPR. Các vùng ngoại vẫn còn đang tranh chấp. Sân bay quốc tế Donetsk trở thành tâm điểm của cuộc chiến kéo dài gần một năm dẫn đến thương vong lớn cho dân thường và khiến các khu dân cư phía tây bắc của thành phố bị thiêu rụi hoàn toàn.
Kể từ tháng 7 năm 2021, DPR giành được toàn quyền kiểm soát thành phố, trong khi các lực lượng Ukraine và DPR vẫn tham gia chiến đấu bên ngoài thành phố. Quân đội Ukraine đã lập một phòng tuyến ngăn cản quân Nga khi Putin mở cuộc xâm lược vào ngày 24 tháng Hai.
Bộ Quốc Phòng Ukraine cho biết vào lúc 17 giờ ngày 14 tháng 3, các lực lượng Nga đã mở một cuộc tấn công dữ dội trong cố gắng chọc thủng tuyến phòng thủ của quân trú phòng Ukraine tại Donetsk.
Cuộc tấn công bị đẩy lui, và quân Nga thiệt mất hơn 100 lính quân nhân, hai xe tăng, ba xe chiến đấu bộ binh và một xe bọc thép chở quân.
Quân Nga cũng cố gắng tiến vào Donetsk từ hướng Volnovakha. Kết quả trận đánh là 4 xe chiến đấu bộ binh và 2 trung đội bộ binh của quân Nga bị loại khỏi vòng chiến.
Cũng trong ngày, máy bay và pháo binh Ukraine đã tấn công vào Lữ đoàn thủy quân lục chiến 336 và Lữ đoàn biệt kích số 11 của Nga. Các đơn vị này của Nga được báo cáo đã rút lui.
https://www.ukrinform.net/rubric-ato/3429626-ukraines-armed-forces-repulse-attempt-of-russian-troops-to-break-through-defense-line-in-donetsk-direction.html
7. Trùm mật vụ Chechnya đã đến Ukraine.
Hãng tin Reuters đưa tin rằng Ramzan Kadyrov, trùm mật vụ hiện đang lãnh đạo vùng Chechnya của Nga, đã nói rằng ông đã tới Ukraine để gặp quân đội Chechnya đang tấn công Kiev.
Reuters cho biết họ không thể xác minh một cách độc lập liệu anh ta đang ở Ukraine hay đã đến đó khi bắt đầu cuộc xung đột.
Kênh truyền hình nhà nước Chechnya Grozny đã đăng một đoạn video trên kênh truyền thông xã hội Telegram cho thấy Kadyrov đang ở trong một căn phòng tối để thảo luận với quân đội Chechnya về một chiến dịch quân sự mà họ cho là diễn ra cách thủ đô Ukraine 7 km
Kadyrov được tin là đã gặp Putin gần Mạc Tư Khoa trước cuộc xâm lược Ukraine.
8. Bermuda thu hồi giấy phép đối với máy bay do Nga điều hành
Cơ quan quản lý hàng không Bermuda cho biết họ đang đình chỉ chứng nhận cho tất cả các máy bay do Nga điều hành đã đăng ký trên lãnh thổ hải ngoại của Anh do các lệnh trừng phạt quốc tế về cuộc chiến ở Ukraine. Động thái này dự kiến sẽ ảnh hưởng đến hơn 700 máy bay.
Cơ quan quản lý cho biết họ không thể phê duyệt các máy bay có đủ khả năng bay do ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt đối với khả năng thực hiện giám sát an toàn của họ.
Putin cho đưa lính đánh thuê từ Trung Đông ồ ạt vào Ukraine. Đề nghị của Lithuania đối với Ukraine
VietCatholic Media
07:26 15/03/2022
1. Putin đã chấp thuận cho 16,000 tình nguyện viên từ Trung Đông đến chiến đấu ở Ukraine
Vladimir Putin đã hoan nghênh các tình nguyện viên đến chiến đấu ở Ukraine, Reuters đưa tin. Tổng thống Nga hôm thứ Sáu 11 tháng Ba đã chấp thuận đưa hàng nghìn chiến binh từ Trung Đông đến chiến đấu chống lại Ukraine.
Tại một cuộc họp của Hội đồng An ninh Nga, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu cho biết có 16,000 tình nguyện viên ở Trung Đông đã sẵn sàng chiến đấu với các lực lượng do Nga hậu thuẫn ở miền đông Ukraine trong khu vực ly khai Donbass.
Putin nói:
Nếu bạn thấy rằng có những người này không phải vì tiền nhưng thành tâm muốn đến để giúp đỡ những người sống ở Donbass, thì chúng ta cần cung cấp cho họ những gì họ muốn và giúp họ đến khu vực xung đột.
Putin cũng nói với Shoigu rằng hắn đã chấp thuận cho các tên lửa Javelin và Stinger bị quân đội Nga bắt ở Ukraine được giao cho lực lượng Donbass.
“Về việc giao vũ khí, đặc biệt là vũ khí do phương Tây sản xuất đã rơi vào tay quân đội Nga - tất nhiên tôi ủng hộ khả năng giao những vũ khí này cho các đơn vị quân đội của các nước cộng hòa nhân dân Lugansk và Donetsk”, Putin nói.
https://www.theguardian.com/world/live/2022/mar/11/russia-ukraine-war-latest-news-we-are-dealing-with-a-terrorist-state-says-zelenskiy-biden- plan-fresh-nga-trade-crackdown-live? page = with: block-622b11178f08ec6557dfb5d9 & filterKeyEvents = false # liveblog-navigation
2. Tổng thống Lithuania nói về 'hương vị của sự thất vọng' đối với việc EU không nhanh chóng chấp nhận tư cách thành viên của Ukraine
Tổng thống Lithuania Gitanas Nausėda cho biết có một “hương vị của sự thất vọng” đối với quyết định của các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu Châu tại hội nghị thượng đỉnh ở Versailles là không đề nghị Ukraine nhanh chóng trở thành ứng cử viên Liên Hiệp Âu Châu theo yêu cầu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy.
Phát biểu trong ngày thứ hai của cuộc họp, Nausėda cho biết ông tin rằng “có thể làm được nhiều việc hơn nữa” nhưng các quốc gia thành viên khác có những mối quan tâm khác nhau đối với cử tri của họ mà họ cần phải giải đáp. Ông nói rằng ông mong muốn Liên Hiệp Âu Châu quay trở lại vấn đề này.
Ông nói:
Tôi ước Ukraine có được vị thế ứng cử viên ngay bây giờ. Nhưng đã không thể có được ngày hôm nay. Nhưng có lẽ vấn đề này sẽ được trở lại sau. Một số quốc gia có chương trình nghị sự trong nước, quan điểm của xã hội và họ phải quan tâm đến. Nhưng nhiều hơn thế có thể được thực hiện. Có hương vị nhẹ nhàng của sự thất vọng nhưng chúng tôi cũng đã thực hiện một bước rất quan trọng và chúng tôi sẽ tiến về phía trước.
Trong một tuyên bố được công bố vào đầu giờ ngày thứ Sáu, các nhà lãnh đạo đã nói:
Ngày 28 tháng 2 năm 2022, thực hiện quyền lựa chọn vận mệnh của mình cho Ukraine, Tổng thống Ukraine đã nộp đơn đề nghị Ukraine trở thành thành viên của Liên minh Âu Châu.
Hội đồng đã hành động nhanh chóng và mời Ủy ban gửi ý kiến về đơn đăng ký này phù hợp với các quy định liên quan của Hiệp ước. Trong khi chờ đợi điều này và không chậm trễ, chúng tôi sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ của chúng tôi và làm sâu sắc hơn quan hệ đối tác của chúng tôi để hỗ trợ Ukraine theo đuổi con đường Âu Châu của mình. Ukraine thuộc về gia đình Âu Châu của chúng ta.
https://www.theguardian.com/world/live/2022/mar/11/russia-ukraine-war-latest-news-we-are-dealing-with-a-terrorist-state-says-zelenskiy-biden- plan-fresh-nga-trade-crackdown-live? page = with: block-622b11178f08ec6557dfb5d9 & filterKeyEvents = false # liveblog-navigation
3. Thượng phụ Mạc Tư Khoa chúc phúc cho cuộc chiến ở Ukraine: Điều đó có ý nghĩa gì đối với tiến trình đại kết?
Tuyên bố của nhà lãnh đạo Chính thống giáo Nga đã bị chỉ trích dữ dội, ngay cả bởi các thành viên trong Giáo hội của chính ông ta.
Không có gì đáng ngạc nhiên đối với hầu hết mọi người khi vị giáo chủ của Giáo Hội Chính thống Nga đã lên tiếng ủng hộ cuộc chiến xâm lược Ukraine của Vladimir Putin. Thượng phụ Kirill, từng là một cựu điệp viên KGB, được nhiều người coi là thân thiết với các quan chức Điện Cẩm Linh - và là người phục tùng Tổng thống Nga.
Nhưng điều đó không làm dịu đi sự tức giận mà mọi người cảm thấy khi Kirill, vào ngày xảy ra cuộc xâm lược, chỉ đơn thuần gọi vụ tấn công là một “sự kiện hiện tại” và kêu gọi cả hai bên tránh thương vong dân sự. Ngay cả một số người ở Ukraine, những người thường cầu nguyện cho Kirill trong mọi Phụng Vụ Thánh cũng bị sốc và tức giận. Vài ngày sau, Kirill còn đi xa đến mức gọi những người chiến đấu chống lại cuộc xâm lược của Nga là những “thế lực xấu xa”.
Archimandrite Cyril Hovorun, Giáo sư Giáo hội học, Quan hệ Quốc tế và Đại kết tại Học viện Thần học Sankt Ignatius ở Thụy Điển, cho biết: “Kirill không bao giờ nói ai là kẻ xâm lược. Ông ấy cẩn thận trong ngôn ngữ mà ông ấy sử dụng để không ám chỉ rằng Điện Cẩm Linh phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến này. Ông ấy ngụ ý là phương Tây phải chịu trách nhiệm về cuộc chiến này”.
Mặt khác, Tổng Giám Mục Onuphry, người đứng đầu Giáo Hội Chính thống Ukraine trực thuộc Mạc Tư Khoa, đã đưa ra một tuyên bố rằng: “Bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn của Ukraine, chúng tôi kêu gọi Tổng thống Nga và yêu cầu ông ấy dừng ngay cuộc chiến huynh đệ tương tàn. Các dân tộc Ukraine và Nga bước ra từ cùng một giếng rửa tội ở Dnepr, và cuộc chiến giữa các dân tộc này là sự lặp lại tội lỗi của Cain, kẻ đã giết chết em mình vì ghen tị. Một cuộc chiến như vậy không có sự biện minh nào từ Thiên Chúa hay từ con người”.
Đó là một tuyên bố hoàn toàn khác thường đối với Chính thống giáo Ukraine trực thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa. Cha Hovorun chỉ ra rằng Tổng Giám Mục Onuphry cho đến thời điểm đó chưa từng dám lên tiếng phản đối cuộc chiến âm ỉ kéo dài 8 năm ở miền Đông Ukraine giữa Kiev /ki-ép/ và phe ly khai do Nga hậu thuẫn.
Giáo Hội của Tổng Giám Mục Onuphry là một trong hai Giáo Hội Chính thống ở Ukraine. Giáo Hội còn lại gọi là Giáo Hội Chính thống Ukraine độc lập, ra đời khi Đức Thượng Phụ Đại Kết Bácthôlômêô cấp cho Tomos, hay quyền tự cai trị, vào năm 2019. Giáo Hội này do Tổng Giám Mục Epiphanius đứng đầu.
Sự đoàn kết bị rạn nứt
Sự tức giận của những người theo Chính Thống Giáo ở Ukraine còn lan rộng hơn nhiều so với tuyên bố của Onuphry. Khoảng một chục giám mục dưới quyền của ông, người đứng đầu các giáo phận trên khắp đất nước, đã tuyên bố công khai rằng họ sẽ ngừng “tưởng nhớ” Thượng phụ Kirill trong Phụng Vụ thánh. Anatolii Babynskyi, một nhà sử học và học giả tôn giáo tại Viện Lịch sử Giáo hội của Đại học Công Giáo Ukraine, giải thích:
Thượng phụ Kirill đã đáp lại tin tức về các giám mục Ukraine phản đối mình bằng cách viết thư cho Giám mục Evlogii của Sumy, Ukraine, rằng các giám mục được đề cập hiện đang ly giáo.
“Đối với người Ukraine, việc Kirill viết thư cho Giám mục Evlogii nghe có vẻ kỳ quái, bởi vì máy bay và hỏa tiễn của Nga đang bay qua đầu họ, và Kirill đã viết rằng, 'Chúng ta có một số bất đồng chính trị, nhưng bất đồng chính trị không thể là nguyên nhân dẫn đến phá vỡ hiệp thông với Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.” Babynskyi bình luận: “Tôi nghĩ rằng đối với những người Ukraine thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa, tất cả những điều này xem ra quá sức nực cười”.
“Tôi không thể tưởng tượng rằng mọi người, ngay cả ở miền Đông Ukraine, lại muốn nghe tên của Thượng phụ Kirill trong nhà thờ của họ,” Babynskyi nói, khi trao đổi với tờ Aleteia, nghĩa là Chân Lý Tỏ Tường, vào ngày 3 tháng 3, là ngày người Nga bắn phá nhà thờ chính tòa của Chính thống Ukraine ở Kharkiv. “Đó là ở miền viễn đông Ukraine - một khu vực nói tiếng Nga,” ông nói. “Phần lớn người dân ở đó thuộc Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.”
Babinskyi nói rằng một giám mục của Giáo hội Chính thống giáo Ukraine, trực thuộc Tổng Giám Mục Epiphanius, đã chỉ ra rằng nếu Tổng Giám Mục Onuphry thông báo rằng ông ngừng tưởng niệm Kirill, “đó sẽ là một cuộc cách mạng thực sự trong Giáo hội Chính thống Ukraine trực thuộc Tòa thượng phụ Mạc Tư Khoa”. Tuy nhiên, học giả cho biết, tình hình đang thay đổi “từng giờ”, và còn quá sớm để dự đoán liệu nó có dẫn đến việc các tín hữu Chính Thống Giáo rời khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa hay không.
“Dù sao, đây không phải là thời điểm tốt để thay đổi các khu vực pháp lý,” ông nói. “Trong danh sách các lý do gây chiến của Nga có một lý do là nhằm bảo vệ của các nhà thờ Chính thống giáo của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa. Vì vậy, nếu họ thấy rằng ở một số khu vực, các giáo xứ đang thay đổi quyền tài phán, họ có thể lên tiếng một lần nữa và nói, 'Bạn thấy rằng tất cả những người theo chủ nghĩa dân tộc này đang chiếm giữ các giáo xứ của chúng tôi.'“
Tuy nhiên, ông dự đoán, “Tôi nghĩ rằng sau chiến tranh, chắc chắn sẽ có những thay đổi trong bối cảnh tôn giáo Ukraine. Mọi người thực sự rất sốc và tức giận. Cuộc chiến này đã thay đổi mọi thứ. Mọi thứ đều rơi xuống đáy vực. Thật kinh khủng.”
Cha Hovorun nói rằng Thượng phụ Kirill còn quảng bá một lời cầu nguyện trong tất cả các nhà thờ ở Nga về cơ bản là “một tuyên bố ý thức hệ”.
“Rất nhiều nhà thờ từ chối sử dụng nó,” Hovorun, một cựu quan chức trong Giáo hội Chính thống Ukraine của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa cho biết.
Tuy nhiên, cùng với sự kiểm soát của Putin đối với tin tức ở Nga, Giáo hội Chính thống Nga sẽ có rất ít thông tin về cuộc xâm lược. Ông nói: “Nếu bạn nhìn vào trang web của Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa, họ chỉ giải quyết những việc nhỏ nhặt, như chúc mừng kỷ niệm 60 năm một vị tướng Nga.
Cha Hovorun lưu ý rằng vì cuộc xâm lược và phản ứng của Kirill đối với nó, một số linh mục và giám mục của Nhà thờ Chính thống Ukraine sẽ thúc đẩy Onuphry hoạt động để giành độc lập khỏi Tòa Thượng phụ Mạc Tư Khoa.
Kirill có biết về kế hoạch xâm lược của Putin không?
Babynskyi và Hovorun đều bình luận về các báo cáo rằng Kirill, một tuần trước khi Putin xâm lược Ukraine, đã gọi điện cho một số giám mục ở Ukraine để cảnh báo họ về hành động quân sự sắp tới. Hovorun nói: “Nó đã được công bố trên trang web của Tòa Thượng Phụ Mạc Tư Khoa, và sau đó bị gỡ xuống”. Kirill có vị trí trong hệ thống phân cấp chính trị của Nga để có loại thông tin này. Rõ ràng, ông ta đã cảnh báo những người thân tín của mình ở Ukraine”.
Source:Aleteia
Tình báo Tây Âu: Chuyện gì xảy ra nếu Putin bị bắt hay qua đời? Tưóng Nga thừa nhận quá bất ngờ
VietCatholic Media
15:46 15/03/2022
1. Tổng thống Zelensky gửi thư chia buồn tới gia đình nhà báo Mỹ thiệt mạng ở Ukraine
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã viết thư gửi lời chia buồn tới gia đình của nhà báo Mỹ từng đoạt giải thưởng là anh Brent Renaud, là người đã bị quân Nga giết hại gần Kiev khi đưa tin về cuộc chiến.
“Brent, một nhà báo tài năng và dũng cảm, đã mất mạng khi ghi lại thảm kịch của con người, sự tàn phá và đau khổ của hàng triệu người Ukraine,” tổng thống Zelensky viết. “Với tất cả lòng dũng cảm và quyết tâm của mình, anh ấy đã đi đến những vùng chiến sự nguy hiểm nhất để quay phim về sự tàn nhẫn và ác độc chưa từng có, đã gây ra cho đất nước chúng tôi bởi một nhà nước xâm lược”.
“Người dân Ukraine, những người đang chiến đấu chống lại chế độ Nga để bảo vệ Tổ quốc của họ và nền dân chủ trên thế giới, đang thương tiếc anh.”
Renaud, một nhà báo video 51 tuổi và cựu cộng tác viên của tờ New York Times đã bị bắn chết vào cổ khi quân đội Nga nổ súng vào một chiếc ô tô gần cầu Romanivsky ở thị trấn Irpin của Ukraine, cảnh sát và một nhân chứng cho biết.
Renaud đang làm việc trong một dự án của Times Studios về những người tị nạn khi anh ta bị tấn công. Hai nhà báo khác được cho là bị thương trong vụ tấn công.
Hôm Chúa Nhật, Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan cho biết Nga sẽ phải đối mặt với “hậu quả thích đáng” đối với cái chết của Renaud.
2. Người biểu tình phản đối chiến tranh đột nhập vào đài truyền hình Nga
Một người biểu tình chống chiến tranh đã xông vào một studio tin tức của Nga trong buổi phát sóng trực tiếp vào tối thứ Hai, và cảnh báo người dân rằng họ đã bị lừa dối về cuộc xâm lược vào Ukraine và kêu gọi dừng ngay chiến tranh.
Người phụ nữ tóc vàng mặc quần áo đen bước vào khung hình phía sau một nữ nhân viên đưa tin trong khi giơ tấm biển có nội dung: “Hãy dừng chiến tranh. Đừng tin vào những lời tuyên truyền. Họ đang nói dối bạn.”
Người phụ nữ hô vang “Hãy dừng chiến tranh! Nói không với chiến tranh!” khi người xướng ngôn viên tiếp tục cố gắng hoàn thành một bản tin trước khi máy quay chuyển sang một video clip khác.
Không rõ người phụ nữ đó là ai và có phải gánh chịu bất kỳ hậu quả nào cho cuộc biểu tình của cô ấy hay không.
3. Nhà lãnh đạo quân đội Nga thừa nhận cuộc xâm lược không 'diễn ra nhanh như mong muốn'
Một nhà lãnh đạo quân sự Nga, một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Vladimir Putin đã thừa nhận rằng cuộc xâm lược Ukraine không diễn ra như kế hoạch.
Viktor Zolotov, cục trưởng an ninh quốc gia Nga và là thành viên chủ chốt trong hội đồng an ninh của Putin, cho biết như trên trong một buổi lễ tại nhà thờ hôm Chúa Nhật.
Lời thú nhận của Zolotov - người từ năm 2013 cũng là người điều hành cơ quan an ninh riêng của Putin - trái ngược với những tín hiệu trước đó của Mạc Tư Khoa rằng “cuộc hành quân đặc biệt” của họ đang diễn ra chính xác theo kế hoạch.
Giải thích cho sự tiến công chậm chạp đáng ngạc nhiên của các lực lượng Nga, Zolotov đổ lỗi cho các lực lượng cực hữu của Ukraine đang núp sau lưng dân thường, trong khi vẫn giữ thái độ thách thức.
“Chúng tôi đang từng bước hướng tới mục tiêu của mình và chiến thắng sẽ dành cho chúng ta,” ông ta nói trong bài bình luận được đăng trên trang web của lực lượng bảo vệ quốc gia của Nga.
4. Tình báo Tây Âu: Chuyện gì xảy ra nếu Putin bị bắt hay qua đời?
Ở Hoa Kỳ, có một kế hoạch kế vị khá đơn giản nếu một tổng thống qua đời khi đang tại vị. Phó tổng thống sẽ nhậm chức, nhưng nếu vị này không thể hoặc chính vị này cũng qua đời khi tại vị, thì chủ tịch Hạ viện sẽ lên thay, tiếp theo là chủ tịch lâm thời của Thượng viện thay cho phó tổng thống, sau đó chuỗi kế nhiệm sẽ thông qua nội các của tổng thống, bắt đầu với ngoại trưởng.
Ở phía bên kia thế giới là nước Nga - cụ thể hơn là nước Nga của Vladimir Putin - chuỗi kế vị đã rõ ràng trên giấy tờ, nhưng có quá nhiều yếu tố khác có thể tạo nên những điều khó hiểu.
Theo Britannica, Putin đã nắm quyền bằng cách này hay cách khác trong hai thập kỷ. Ông ta trở thành Tổng thống Nga vào năm 1999 và phục vụ cho đến năm 2008 khi trở thành Thủ tướng của quốc gia này. Ông ta lại nắm chức tổng thống vào năm 2012 và giữ chức vụ này kể từ đó.
Nếu Putin qua đời hay bị bắt chuyện gì sẽ xảy ra?
Năm 2020, Vladimir Putin đưa ra một loạt thay đổi đối với hiến pháp Nga mà nhiều người tin rằng nhằm duy trì quyền lực sau khi nhiệm kỳ tổng thống của hắn kết thúc vào năm 2024.
Một phần của những thay đổi này liên quan đến việc loại bỏ Thủ tướng Dmitry Medvedev - một cựu tổng thống Nga - và nội các của Dmitry Medvedev. Medvedev được thay thế bởi một quan chức trong ngành quan thuế tương đối vô danh tiểu tốt, tên là Mikhail Mishustin. Theo Business Insider, nếu Putin qua đời hay bị bắt, Mishustin sẽ đảm nhiệm chức vụ tổng thống tạm thời trong 90 ngày hoặc cho đến khi một cuộc bầu cử được tổ chức.
Nhiều nhà quan sát tin rằng việc bổ nhiệm Mishustin, người được coi là không có tham vọng và có rất ít người ủng hộ ngoài bản thân Putin, là một trò chơi chiến lược của Putin. Nhà phân tích chính trị Kirill Rogov nói với hãng tin AP vào thời điểm đó rằng những thay đổi này cho thấy Putin có thể đang cố gắng thành lập một chính phủ theo mô hình mà Trung Quốc đã và đang sử dụng. Ông nói: “Một mô hình tương tự như mô hình của Trung Quốc sẽ cho phép Putin nắm quyền lãnh đạo vô thời hạn trong khi khuyến khích sự cạnh tranh giữa những người có khả năng kế vị hắn ta”.
Putin đang cố gắng duy trì quyền lực
Bất kể kế hoạch kế vị chính thức của Nga là như thế nào, Putin dường như đang cố gắng làm bất cứ điều gì có thể để nắm quyền lâu hơn. Theo Business Insider, đó là lý do tại sao nhiều người tin rằng Putin đã chọn Mishustin làm người kế nhiệm mình vì hắn sẽ dễ kiểm soát và ít có khả năng thách thức quyền lực của mình. Có ý kiến cho rằng nếu Putin bỏ vị trí tổng thống, Mishustin sẽ nắm quyền kiểm soát các vấn đề của tổng thống, trong khi Putin sẽ lại nắm vị trí Thủ tướng hoặc tạo ra một chức vụ mới cho mình.
Putin được cho là đã làm điều này một lần trước đây. Theo hãng tin AP, Putin đã chọn ông Medvedev làm người kế nhiệm vào năm 2007, sau đó ông Medvedev đã bổ nhiệm Putin làm thủ tướng mới. Điều này đã gây ra một số xáo trộn vì điều này được thực hiện mà không có bất kỳ cuộc bầu cử hoặc ý kiến đóng góp nào từ công chúng. Nhiều người cũng cho rằng Putin vẫn nắm quyền trong thời gian này, ngay cả khi Medvedev giữ chức tổng thống.
Putin có thể nắm quyền suốt đời không?
Không chỉ Putin có thể tiếp tục nắm quyền, nhiều người tin rằng đó là lựa chọn duy nhất của hắn ta. Người ta nghĩ rằng tại thời điểm này, Putin đã cưỡi lên lưng cọp và một cuộc chuyển giao hòa bình gần như là không thể được.
Theo hãng tin AP, Alexei Navalny là một trong những nhà phê bình gay gắt nhất đối với Putin, và vào năm 2020 khi Putin công bố kế hoạch xây dựng lại cơ cấu ở cấp cao nhất của chính phủ Nga, Alexei Navalny cho rằng Putin không hề có trong đầu hai chữ “nghỉ hưu”.
Ông nói: “Mục tiêu duy nhất của Putin và chế độ của hắn là nắm quyền cả đời, coi toàn bộ đất nước là tài sản cá nhân của mình và giành lấy sự giàu có cho bản thân và bạn bè”.
Business Insider trích dẫn câu nói của Navalny, “Bạn có thấy tên trùm Mafia nào quyết định rằng sau nhiều thập kỷ trộm cắp và giết người, yên lặng lui về một ngôi nhà ven biển nào đó với tất cả tiền bạc của chúng không? Còn những kẻ buôn bán ma tuý thì sao? Cũng hãy nghĩ về những nhà độc tài lớn… Có bao nhiêu người trong số họ kết thúc triều đại của mình bằng một cuộc nghỉ hưu yên bình?”
Khả năng Putin bị lật đổ
Bằng cách lựa chọn cẩn thận những người kế nhiệm, Putin có thể hạn chế khả năng xảy ra đảo chính. “Có một người thừa kế chính trị là một lời mời xảy ra đảo chính trong hầu hết các cấu trúc độc tài cũng như trong các băng đảng tội phạm có tổ chức. Và việc để người thừa kế đó ngang nhiên xây dựng cơ sở chính trị và quyền lực độc lập của riêng họ thông qua các cơ quan quyền lực hợp pháp gần như là một bảo đảm chắc chắn cho một cuộc đảo chính,” một quan chức tình báo Tây Âu nói với Business Insider.
Đây là lý do tại sao nhiều người coi việc bổ nhiệm Mishustin nói lên ý định tiếp tục nắm quyền của Putin. Nếu người tiếp theo tranh cử tổng thống được coi là người thiếu tham vọng chính trị và có ít đồng minh mạnh mẽ trong chính phủ, thì khả năng xảy ra một cuộc tranh giành quyền lực nội bộ là rất khó xảy ra.
Theo Daily Mail, trong trường hợp ông Putin bị lật đổ, người thay thế phù hợp có thể là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Sergey Shoygu. Ông là một chính trị gia được đánh giá cao và sự nhạy bén trong chiến lược quân sự đã giúp ông nhận được một số lời khen ngợi cao nhất của các sĩ quan chỉ huy Liên Xô và Nga kể từ Thế chiến thứ hai. Tuy nhiên, Shoygu đã tham gia vào việc đưa ra quyết định dẫn đến cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, là một vết nhơ đáng kể trong lý lịch của anh ta.
Nếu Putin chết, tranh giành nội bộ sẽ xảy ra
“Cái chết của Stalin” là một bộ phim năm 2017 kể về câu chuyện của các chính trị gia Liên Xô đang tranh giành quyền lực sau cái chết của nhà độc tài Liên Xô Joseph Stalin. Bộ phim là một bộ phim hài kinh dị, nhưng quan chức tình báo Tây Âu đã nói chuyện với Business Insider, nói rằng rất có thể nghệ thuật sẽ bắt chước cuộc sống, và kết quả sẽ là một mớ hỗn độn chính trị cho quốc gia và bối cảnh chính trị của nó.
“Đó sẽ là ‘Cái chết của Stalin’. Những kẻ đầu sỏ lựa chọn Putin đã bị Putin tiêu diệt, hắn ta làm điều đó ngay từ đầu. Chúng tôi để mắt đến một số người ở cấp cao hơn của các cơ quan an ninh và quân đội mà chúng tôi nghĩ rằng có thể là ứng cử viên để giành chiến thắng trong một cuộc đấu tranh nhưng cho đến khi Putin chết đi hay bị bắt thì chưa có ai là vượt trội. Hắn ta cố tình bảo đảm rằng không bao giờ có bất kỳ ứng cử viên rõ ràng nào”.
Source:grunge.com
Ba kẻ thờ Sa tan phá tượng đã bị bắt. Sứ Thần Tòa Thánh nói cuộc xâm lược Ukraine có bàn tay ma quỷ
VietCatholic Media
15:49 15/03/2022
1. Các vụ bắt giữ được thực hiện, các bức tượng được phục hồi tại Nhà thờ Công Giáo bị phá hoại
Trong một tuyên bố đưa ra hôm 10 tháng Ba, giáo xứ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida, thông báo rằng ba người đã bị bắt giữ vì bị tình nghi trong một vụ phá hoại liên quan đến việc vẽ bậy lên mặt các bức tượng.
Kèm theo thông báo này, giáo xứ nhấn mạnh rằng: “Chúng ta hãy cầu nguyện cho họ,” nhà thờ cho biết trong một tuyên bố.
Một nhóm ba bức tượng tôn vinh Thánh Gia đã bị phá hoại vào ngày 23 tháng 2 tại Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida, đây là sự kiện mới nhất trong một đợt tấn công đáng lo ngại nhằm vào các nhà thờ Công Giáo trên khắp đất nước.
Quản trị viên Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia, Patti Lombardo nói với CNA hôm thứ Năm: “Thật là thất vọng và rất khó chịu”.
Những dấu hiệu thô bỉ và thô tục đã làm ô uế các bức tượng đại diện cho Thánh Gia trong một hành động phá hoại vào ngày 22 tháng 2 năm 2022 tại Nhà thờ Công Giáo Thánh Gia ở Jacksonville, Florida. Hình ảnh này cho thấy một biểu tượng satan trên trán của Thánh Giuse.
Báo cáo về vụ việc cho thấy các bức tượng bằng đá cẩm thạch của Đức Trinh Nữ Maria, Chúa Hài Đồng và Thánh Giuse đều có hình ảnh thô tục hoặc các biểu tượng satan được viết trên đó bằng bút đen. “Chào satan” đã được viết trên trán Hài nhi Giêsu. Camera giám sát cho thấy ba người có mặt tại hiện trường, một trong số họ được nhìn thấy đang ngồi trước các bức tượng.
Lombardo nói với CNA: “Chúng tôi tốn rất nhiều tiền để sửa chữa nó. “Tôi ước họ sẽ tiến tới và thực hiện sự đền bù. Và tôi hy vọng họ không bao giờ tái phạm điều này”.
Vụ phá hoại tại nhà thờ Thánh Gia chỉ là một trong số nhiều vụ đã xảy ra trong những tuần gần đây, hiện là một phần của hàng loạt vụ tấn công đã được báo cáo trên khắp đất nước trong hai năm qua.
Ba nghi phạm đã bị bắt ngày 5 tháng 3 là Freeman Yardley, 24 tuổi, Promise Yardley, 18 tuổi và Blessing Yardley, 22 tuổi. Tất cả ba tên từng bị buộc tội phá phách các ngôi thánh đường khác, đây là trọng tội cấp độ ba, có thể bị phạt đến năm năm tù.
Báo cáo bắt giữ cho thấy một người trông coi khu đất của giáo xứ Công Giáo Thánh Gia đã báo cảnh sát vào ngày 5 tháng 3 khi anh ta nhìn thấy hai phụ nữ giống với mô tả của các nghi phạm đi vào một căn nhà gần đó, cách nhà thờ chưa đến 1.6 km. Cảnh sát đã có thể xác minh và xác định các nghi phạm, Blessing Yardley và Promise Yardley, và sau khi phỏng vấn riêng họ, đã tiến hành bắt giữ họ. Freeman Yardley bị bắt sau đó tại nơi làm việc của mình.
Ba người này sẽ phải ra tòa vào ngày 29 tháng 3.
Các bức tượng đã được phục hồi, nhà thờ thông báo. “Nhờ công sức tuyệt vời của Angel Corrales và nhân viên bảo trì của chúng tôi, các bức tượng đã sạch sẽ và trông đẹp hơn bao giờ hết!” Cha David Keegan, Mục sư tại Holy Family, đã viết trong một bài đăng trên Facebook vào ngày 7 tháng 3. Corrales, người được thuê để trùng tu, cho biết trong một bài đăng trên Facebook rằng ông rất vinh dự khi làm công việc này.
“Cảm ơn bạn đã tin tưởng giao cho tôi một tác phẩm tuyệt vời như vậy,” anh viết.
Source:Catholic News Agency
2. Sứ thần của Đức Giáo Hoàng tại Ukraine: 'Cuộc chiến này không phải là một sự can thiệp hoàn toàn của con người, có điều gì đó liên quan đến ma quỷ '
Đức Tổng Giám Mục Visvaldas Kulbokas, Sứ thần Tòa thánh tại Ukraine, đã nói chuyện với tổ chức Trợ Giúp Các Giáo Hội Đau Khổ, gọi tắt là CNA, về tình hình ở Kiev /ki-ép/, cuộc khủng hoảng nhân đạo, tình đoàn kết giữa người dân và thảm kịch chiến tranh. Khi được hỏi về khía cạnh tôn giáo đối với cuộc xung đột này, ngài nói:
Có rất nhiều lý do giải thích cho cuộc chiến này, và một số người cho rằng có một số khía cạnh tôn giáo trong đó. Tôi coi điều này hoàn toàn không chính xác. Ví dụ, nếu chúng ta nhìn vào người Ukraine, chúng ta có Hội đồng các Giáo Hội và các tổ chức tôn giáo ở Ukraine vào thời điểm này rất đoàn kết, gần gũi với người dân và họ hỗ trợ lẫn nhau. Điều này không có nghĩa là mọi khó khăn đã trôi qua, bởi vì rõ ràng một số hiểu lầm liên tôn đã đóng một vai trò nào đó trong quá khứ. Nhưng tôi không nghĩ rằng bạn có thể biện minh cho cuộc chiến này theo cách này, bởi vì những khó khăn trong quan hệ giữa các tôn giáo phải được giải quyết theo một cách khác. Thật ngạc nhiên, tôi nhận thấy rằng những khó khăn mà tôi thấy ở Ukraine trước đây đã giảm bớt. Có vẻ như thảm kịch này đang đoàn kết người dân Ukraine. Điều này không có nghĩa là sự thống nhất này sẽ vẫn còn sau đó, nhưng nó vẫn là một dấu hiệu rất tích cực.
Tôi muốn chia sẻ một câu chuyện mà tôi đã được kể cách đây vài giờ, một trong rất nhiều câu chuyện ở Kiev /ki-ép/. Người này đã có một thị kiến, trong một giấc mơ: Anh ta đang tìm kiếm gia đình của mình trong một thành phố đã bị phá hủy. Chúa Giêsu đến với anh ta, và anh ta cầu xin Chúa Giêsu giúp đỡ, nhưng từ trên thập giá Chúa Giêsu đáp: “Anh không thể có cả hai. Anh không thể đóng đinh tôi và yêu cầu tôi giúp đỡ cùng một lúc. Bạn cần phải chọn: cái này hay cái kia. “ Khi tỉnh dậy, sau thị kiến này, anh ấy nói với mọi người rằng anh ấy đã quyết định thay đổi cuộc đời mình, sống một cuộc đời với Chúa. Điều này chạm vào tôi, và nó chạm vào tất cả mọi người. Những khoảnh khắc kịch tính này trong cuộc chiến đã thúc đẩy chúng ta - như chúng ta nghe từ tiên tri Isaia – hãy nhìn Thiên Chúa với con mắt mới, con mắt tin cậy, với lòng khiêm nhường và hoán cải.
Đức Sứ thần Tòa Thánh kết luận rằng “Cuộc chiến này không phải là một sự can thiệp hoàn toàn của con người, có điều gì đó liên quan đến ma quỷ. Chúng ta chỉ có thể thắng với con mắt mới, con mắt tin cậy dán chặt vào Chúa, với một tâm hồn khiêm nhường và hoán cải.”
Source:Aleteia
3. Cảnh sát trở thành linh mục và ẩn sĩ nhờ việc tôn thờ Thánh Thể
“Tôi là một cảnh sát thiếu linh hoạt, rồi Lòng Thương Xót ập đến với tôi.”
Cha Ernesto Piraino là một cựu cảnh sát đến từ Calabria, Ý; bây giờ ngài là một linh mục và ẩn sĩ ở thị trấn Belvedere Marittimo, gần điểm xa nhất trong “chiếc giày” của bán đảo Ý. Nơi ẩn cư của ngài là một ngôi nhà nhỏ với vườn rau ở độ cao 2,300 feet hay 700m, một ngôi nhà biệt lập trong rừng Pollino, từ đó bạn có thể nhìn thấy vùng biển trong vắt cuốn theo bờ biển Tyrrhenian.
Tháng 10 năm ngoái, một cuộc phỏng vấn với ngài đã được đăng trên tờ Avvenire, nghĩa là Tương Lai, một tạp chí định kỳ của Công Giáo bằng tiếng Ý, giúp chúng ta hiểu được hành trình hiện sinh của người đàn ông này.
Một ẩn sĩ và linh mục
Cha Ernesto Piraino gia nhập cảnh sát năm 19 tuổi và được thụ phong linh mục 9 năm sau đó, vào năm 2017.
Ngài có bộ râu đen rậm và trong ánh nhìn nhanh nhẹn của ngài vẫn còn đó sự linh lợi từ khi ngài còn là một “cảnh sát linh hoạt với ý thức sâu sắc về công lý và khát khao sự nghiệp,” như ngài kể về cuộc đời mình với Avvenire.
Lịch sử của một ơn gọi
Làm thế nào mà ơn gọi bất thường này lại xảy ra?
Ngài nói với Avvenire: “Vào thời điểm đó. Tôi đang làm việc tại trụ sở cảnh sát ở Messina và tôi sống ở Scilla. Lớn lên trong một gia đình Công Giáo, tôi có một chút niềm tin nhưng tôi không sống trọn vẹn. Khi giáo xứ của tôi bắt đầu chương trình Chầu Mình Thánh Chúa liên tục, tôi đến với chương trình này chủ yếu vì sự tò mò”.
Chầu Thánh Thể liên tục
Ngày 1 tháng 11 năm 2006, hình thức chầu Thánh Thể này đã được khởi sự tại nhà thờ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội trên mũi đất Scilla. Ngài nói với Avvenire về trải nghiệm của mình ở đó:
Trước đó vài tháng, tôi đã chia tay vợ sắp cưới sau mối tình 6 năm mà chỉ còn một bước nữa là tiến đến hôn nhân. Tôi đang trải qua một tình huống khó khăn, và ngày đó Chúa Giêsu bắt đầu thay đổi cuộc đời tôi. Ngay lập tức tôi không hiểu chuyện gì đang xảy ra, nhưng từ lúc đó, tiếng gọi của Bí tích Thánh Thể ngày càng mạnh mẽ hơn.
Ngài cảm thấy hạnh phúc, nhưng vẫn còn thiếu một cái gì đó
Trong khi Ernesto tiếp tục cuộc sống bình thường của mình, Chúa Giêsu ngày càng trở nên không thể thiếu, và không thể tin được, anh kể, “bất cứ nơi nào tôi đến, tôi đều chầu Thánh Thể liên tục”. Bằng cách đào sâu vào trái tim của Ernesto, Chúa Giêsu thiết lập lại trật tự tối thiểu trong sự không chắc chắn nảy sinh do cuộc hôn nhân lỡ dở, chỉ yêu cầu anh tin tưởng vào Người và dành cho Người một chút không gian.
Trong 4 năm sau đó, Ernesto quen biết với những người phụ nữ rất xinh đẹp khác, nhưng mặc dù rất hòa hợp với họ, anh luôn cảm thấy thiếu vắng điều gì đó, và trong lòng tiềm ẩn một sự không hài lòng. Rồi một ngày kia, chính cô gái mà Ernesto đang có mối quan hệ rất khắng khít đã cảm nhận được có điều gì đó đang khuấy động trong tâm hồn anh, và cô đến nói với anh rằng nếu con đường của anh là trở thành một linh mục, anh chỉ cần nói cho cô biết. Nhờ sự nhạy cảm đặc trưng của người phụ nữ, cô đã hiểu được điều đó trước khi anh nhận ra.
Một thay đổi lớn xảy ra trong năm 2010. Anh đã trò chuyện với vị linh hướng về tiếng gọi trong tâm hồn, về ước muốn dâng mình cho Chúa đang ngày càng lớn dần trong lòng mình. Đang theo học ngành Luật, nhưng Ernesto đã bỏ môn học này và bắt đầu học thần học. Năm 2011, ở tuổi 32, anh bắt đầu chương trình đào tạo trong chủng viện. Trong một thời gian, Ernesto vẫn tiếp tục làm cảnh sát. Vừa là chủng sinh vửa là cảnh sát. Khi anh được thụ phong linh mục, tất cả các đồng nghiệp cảnh sát của anh đều có mặt và đối với anh, đó là một ngày lễ mà anh không bao giờ tưởng tượng được. Hôm qua là một viên cảnh sát, hôm nay trở thành một linh mục ẩn tu.
Có điểm nào chung nối kết người cảnh sát của quá khứ với vị linh mục và ẩn sĩ ngày nay không? Cha Ornesto chia sẻ, “trong tôi luôn có một ý thức sâu sắc về công lý và theo thời gian, nó đã biến thành một cái nhìn về tính tổng thể của con người. Tôi là một cảnh sát nghiêm khắc, và rồi tôi nhận được Lòng Thương xót và tôi bắt đầu thực hiện nhiệm vụ của bằng cách nhìn tội phạm với con mắt khác, như một người anh em cần giúp đỡ, chuộc lỗi. Đó là con đường mà tôi tiếp tục tin tưởng và để bản thân được hướng dẫn. Tôi học cách nhìn thấy Khuôn mặt của Chúa trong Bí tích Thánh Thể, và rồi trong khuôn mặt của người anh em. Người ẩn sĩ học cách nhìn thấy Chúa trong mọi thứ. Gương mặt của Người theo tôi trong những giờ suy niệm, trong sứ vụ giải tội, trong thời gian dành riêng cho việc tiếp đón và linh hướng... Tuy nhiên, sau đó, tôi lấy lại năng lượng bằng cách đắm mình trong sự tĩnh lặng và thanh tĩnh của ngôi nhà Tabor nhỏ bé của tôi.”
Source:Aleteia
Thánh Ca
Cảm thông và bình an. Sáng tác: Lm. Quang Uy DCCT. Trình bày: Ca Sĩ Kim Thúy
Kim Thúy
02:40 15/03/2022